Zwarte soldaten
De Nederlandsche soldaat
is zeer schrikachtig
Wij tante haastig
naar
SLAGVELD
Frankrijk zorgt
voor
troepenre serves
Huisvaders, alle hens aan dek
Steeds recht door zee
55
Dc Amerikaan eet niet,
maar valt zijn maag!
EEN SPOORWEG DOOR HET HART VAN
AFRIKA MOET UITKOMST BRENGEN.
(Van onzen correspondent te Marseille).
MARSEILLE, Juli 1939.
Het oorlogsspook steekt den kop
op; in alle landen houdt het be
wapeningsvraagstuk de openbare
meening bezig. In Frankrijk zint
men op wegen en middelen om te
voorzien in het dreigend tekort aan
blanke troepen. Men wil putten uit
het zware menschenreservoir in
Afrika; doch hoe deze zwarte hulp
troepen spoedig in het moederland
te krijgen? Hier moet de Trans-
Sahara-spoorweg uitkomst brengen.
Frankrijk streeft er op het oogenblik
weder naar, een spoorwegverbinding in het
leven te roepen tusschen zijn gebieden aan
de Noordkust van Afrika Marokko en
Algerië en die in Midden- en West-
Afrika. Deze plannen bestonden reeds lang,
doch waren voorloopig terzijde gelegd.
Thans evenwel zijn zij weder ter tafel ge
komen. Het ligt voor de hand dat zij niet
alleen uit handels, doch ook (zelfs wel:
vooral) uit strategisch oogpunt belangstel
ling verdienen, ook buiten Frankrijk.
Zooals alle plannen heeft het zijn voor-
en tegenstanders. De tegenstanders schijnen
meer te voelen voor een autoweg. Volgens
hen zou de aanleg van een spoorweg veel
te lang duren, terwijl in geval van oorlog
vijandelijke vliegtuigen den kwetsbaren
spoorweg op tal van punten zouden vernie
len. Een autoweg evenwel zou veel gemak
kelijker en vlugger aan te leggen zijn, daar
men hierbij op veel minder technische
meoilijkheden zou stuiten. Daartegen voe
ren de voorstanders van een spoorweg aan,
dat de tienduizenden vrachtauto's, die ge
regeld gebruik zouden maken van den weg,
het oprichten van depots voor olie, water
en brandstof langs het reusachtige traject
welke depots buitendien bomvrij zouden
moeten worden gebouwd zeker niet veel
minder kosten zouden medebrengen, dan
de aanleg van een spoorweg, welke kosten,
tusschen twee haakjes, geschat worden op
vier milliard francs.
Vliegtuigen onmogelijk voor troe
pentransporten.
Het vliegtuig is in het Zwarte Wereld
deel geschikt voor het vervoer van brieven
en enkele passagiers, doch komt niet in
aanmerking voor massa-vervoer, b.v. van
troepen in oorlogstijd. Er moet dus een keu
ze worden gedaan tusschen een weg voor
auto-transporten en een spoorweg. Het valt
niet te ontkennen, dat een spoorweg dwars
door Afrika in tijd van oorlog een belang
rijke rol zou spelen voor Frankrijk, om
zwarte troepen langs den snelsten weg
naar de Europeesche slagvelden te voeren.
De Arabieren en Berbers aan de Noord
kust van Afrika bevinden zich wel is waar
veel lichter in de nabijheid, doch zijn te
gering in aantal. De Fransche bezittingen in
Midden- en West-Afrika vormen evenwel
een dichtbevolkt menschenreservoir, waaruit
Frankrijk het is wel tragisch! zou
kunnen putten.
Om dit echter met vrucht te kunnen
doen, moet men over snelle en betrouw
bare vervoermiddelen beschikken; en daar
voor is de spoorweg het aangewezen mid
del. In den vorigen oorlog, waarin de zwar
te hulptroepen eveneens een rol speelden,
leverde hun vervoer te water weinig be
zwaar op, daar de scheepvaart langs de
Afrikaansche kust en in de Middelland-
sche Zee vrijwel geheel onder controle der
Geallieerden stond en men op dat traject
weinig te vreezen had van de onderzeeërs
der Centralen, terwijl hun vliegtuigen in
het geheel niet te duchten waren.
In vier dagen van Timboektoe
naar Algiers.
In dezen toestand is thans echter een
groote verandering gekomen, nu de actiera
dius der vliegtuigen en duikbooten zoo is
toegenomen. De zeeweg is dus niet veilig
meer. Het transport moet thans over land
geschieden; en dit is geen kleinigheid bij
de enorme afstanden. De spoorweg moet.
duizenden kilometers lang worden en zal
voor het grootste deel door woestijnen en
andere onherbergzame gebieden loopen
Het valt evenwel moeilijk in te zien, in
hoeverre Frankrijk in een eventueel voor
de deur staanden oorlog profijt zou kun
nen trekken van een dergelijke verbinding,
daar de aanleg ongetwijfeld op groote hin
derpalen zal stuiten en jaren in beslag zal
nemen.
Is deze spoorweg er echter een
maal, dan valt aan de groote strate
gische waarde niet te twijfelen,
om ons hiertoe voor het oogenblik
te bepalen. Van begin- tot eindpunt
zal het transport dan niet meer dan
vier dagen in beslag nemen, terwijl
het transport met auto's in het
gunstigste geval veertien dagen zou
vorderen.
Wat nu betreft de kwetsbaarheid van den
spoorweg, b.v. door vliegerbommen, merkt
men in de kringen, welke gunstig staan
tegenover het plan, op, dat de ondervinding
heeft bewezen, dat aan de spoorwegen toe
gebrachte schade altijd vrij snel te her
stellen is.
De Middellandsche Zee vormt de
gevaarlijke zone.
Inmiddels heeft men reeds een aanvang
gemaakt met het aanleggen van heirwe
gen, welke Senegal en Niger met Algerië
en Marokko moeten verbinden. Afgezien
van de vraag, of de spoorweg tot stand
zal omen of niet, zullen deze wegen toch
al dienst kunnen doen. Duizenden kleur
lin O, door afdeelingen van het Vreem
delingenlegioen, werken reeds lang in het
zweet huns aanschijns onder de gloeiende
Afrikaansche zon aan deze verkeerswegen.
F.en groot bezwaar blijft echter vobr Frank
rijk nog aan het nut van den spoorweg ver
bonden. Men kan de zwarte troepen binnen
enkele dagen naar het eindpunt van den
spoorweg vervoeren; doch dit eindpunt is:
Algiers. Dan rest de moeilijkheid, om ze
vandaar over te brengen naar het vaste
land. Daartoe zullen zij de gevaren moeten
t rotseeren van den overtocht over de Mid
dellandsche Zee; end eze overtocht zal in
oorlogstijd niet gemakkelijk zijn. Zij zullen
zich moeten inschepen in Algiers of Oran,
om vandaar te worden getransporteerd
naar Marseille, Nice of een andere Fran
sche haven aan de Middellandsche Zee.
Maar hoeveel troepen-transportschepen zul
len erin slagen, de haven van bestemming
ongedeerd te bereiken? Dat is de groote
vraag.
TULE, KANT EN BLOEMEN VOOR
EEN HOED.
Tulle en kant zijn de materialen, die in
combinatie met bloemen tot moderne zo
merhoedjes worden verwerkt.
Meermalen bestaan zij uit niet meer dan
een krans van veelkleurige bloemen met
een bodempje van geplooide tulle en moe
ten zij met bandeaux in evenwicht worden
gehouden. De matelot, die, omstreeks 1900
tot de zeer strenge dameshoeden behoorde,
treedt thans weer op den voorgrond, doch
werkt veel vrouwelijker en flatteuser.
Een elegant model geeft bijgaand ontwerp,
dat gegarneerd is met kanten volants en
aan de voorzijde een touffe bloemen te zien
geeft.
Vol spanning volgt de wereld de gebeurte
nissen rond Dantzig. Duizenden leden van
S.A. en vrijkorpsen der stad demonstreer
den voor gouwleider Foerster op den Tie-
genhof voor den terugkeer naar Duitsch-
land. Een overzicht tijdens de bijeenkomst.
om een naaitafel te maken..
In een gezin met kinderen is er steeds
veel te verstellen, te breien en te naaien,
alhoewel iedere huisvrouw zooveel mogelijk
zal zorgen, dat het zich niet ophoopt en
Zaterdags alles, wat die week uit de wasch
gekomen is, verteld zal zijn. Zeer prac-
tisch is het voor haar om een bergplaats bij
de hand te hebben, waar zoowel het onder
handen zijnde werk als de verschillende
naai- en stopbenoodigdheden bij de hand
zyn, hetgeen bij de meeste naaitafels niet
mogelijk is.
Onze afbeelding geeft echter een zeer
practische naai-werktafel weer, die men
door een meubelmaker kan laten maken.
Handige huisvaders zullen wellicht zelf
zoo'n naaitafel maken en deze beitsen of
als hij een plaats in de slaapkamer vindt,
lakken in een of andere kleur. Men kan
ook zeer practische naaitafels koopen met
een rechte lade onderaan, die echter niet
zooveel berging biedt als het weergegeven
model, dat een diepe lade heeft. Eventueel
kan men deze bergplaats maken van cre
tonne met zijvlakken van triplex, waarvan
de lijst ook gemaakt is. De beide bovenste
laden worden op doelmatige wijze onder
verdeeld in vakjes, zoodat men bij het uit
trekken dadelijk een overzicht heeft van
den inhoud.
Waarheidsliefde van het kind en
van de ouders.
In het dagelijksch leven meent men vaak
zonder hoffelijke phrase, waaronder men
ook van die kleine onbeduidende leugen
tjes invlecht, niet v,an,iets af te komen.
Maar is dit wel goed, wel eerlijk en ver
standig? We zeggen van die kleine onwaar
heden, menigmaal uit hoffelijkheid, meest
al uit gemakzucht, soms gedachteloos. Van
vrouwen, die zich het gebruiken van leu
gens tot een tweede natuur hebben ge
maakt, zwijgen we liefst maar, want meest
al zijn zij onverbeterlijk en- haar omge
ving neemt onder voorbehoud alles aan,
wat zij beweren.
Iedere vrouw moet waarheidsliefde tot
plicht stellen, het moet haar eerste gebod
zijn.
Waarheid zal man en vrouw in het hu
welijk binden en zij is bij de opvoeding der
kinderen steeds in alles te betrachten, om
dat de geestelijke en innerlijke groei er me
de gemoeid zijn. Het mag in sommige ge
vallen wel eens moeilijk zijn om de waar
heid te spreken, maar het is absoluut nood
zakelijk indien men er ernstig naar streeft
om op een hooger plan te komen.
Een vrouw, die waar is tegenover zich
zelf zal haar fouten en gebreken onder de
oogen willen zien en er tegen strijden, ze-
trachten te overwinnen. Een vrouw met
liefde voor de waarheid verafschuwt ieder
masker tegenover haar man en tegenover
anderen.
Ook in materieel en financieel opzicht
zal de vrouw strikt eerlijk tegenover haar
man moeten zijn. Geen verkeerde bedra-
Een Duitsch blad licht zijn le
zers in
Als een staaltje van de wijze, waarop
het Duitsche volk over Nederland en met
name over het Nederlandsche leger wordt
voorgelicht ,laat de Msb. in letterlijke ver
taling het eerste gedeelte volgen van een
artikel in de „Westdcutscher Beobachter':
Ecnige dagen geleden deed zich aan de
Nederlandsche Zuidgrens een incident voor,
dat in de Nederlandsche bladen als ..kos
telijk" werd aangeduid, een kwalificatie
die onze voile instemming heeft; Op een
terreinrit dwars door Nederland was een
Amsterdamsche politie-afdeeüng te paard,
bestaande uit acht man, naar Noord-B li-
bant gekomen. Midden op een veldweg
werd de afdeeling plotseling een luid
„halt" toegeroepen. Twintig soldaten had-
den hun geweren op de wakkere politie
mannen gericht en de korporaal liet hen
weten, dat hij, die een poging tot ontsnap
pen zou doen. zou worden neergeschoten.
De politiemannen waren .naar werd te ken
nen gegeven, een patrouille Belgische offi
cieren, die de Nederlandsche neutraliteit
hadden geschonden en die deswege over-
wijld ontwapend en gearresteerd moesten
worden. Protesten hielpen niets. In triomf
tocht werd de „Belgische officieren-pa
trouille" uit Amsterdam naar het dichtst-
bijgelegen dorp gebracht, waar nadat hoo-
gere militaire instanties van een en ander
op de hoogte waren gesteld, het misver
stand na langdurige onderhandelingen
werd opgeklaard.
„Onbezonnen mobilisatie".
Men kan de Amsterdamsche politieman
nen gelukwenschen, dat zij niet door hun
eigen landgenooten zijn doodgeschoten. Se
dert de onbezonnen paniekachtige mobili
satie vaji de Paaschdagen hebben zich aan
de Nederlandsche grens talrijke incidenten
van dqnzelfden aard voorgedaan.
Do Nederlandsche soldaat is zeer
schrikachtig en er is een zeker ge
vaar aan verbonden, hem een ge
laden revolver in de hand te geven
en hem op wacht te zetten. Te snel
heeft hij de hand aan den haan en
zij, die de onvergeeflijke fout be
gaan, geen rekening te houden met
de nervositeit van de grenstroepen
weten het gevolg: dooden en ge
wonden.
Vele verhalen doen de ronde. Zoo wordt
verteld van een boer, wien men had ver
geten mede te deelen, dat de grensweg,
die naar zijn veld leidde, ondermijnd was.
Toen de boer nu zijn land wilde gaan
bebouwen, kwam hij ook op die plaats. Er
werd een geweldige knal gehoord en man,
och paard, noch wagen zag men ooit te
rug.
De „eigenlijke oorzaak".
Dat zijn de begeleidende verschijnselen
van de nervositeit en de onbezonnen ver
warring, waarin Nederland zich nu reeds
meer dan twee maanden bevindt, zoo gaat
het Duitsche blad verder. Het zou onjuist
zijn, deze situatie alleen in verband te
brengen met den algemeenen politieleen
toestand. De situatie in Nederland is gelijk
aan die van vele andere kleine staten,
met dit verschil echter, dat die andere in
geenen deele dermate geprikkeld zijn als
onze Nederlandsche nabuur. Neen, de oor
zaak van de paniek in Nederland ligt die
per' de Europeesche spanning was slechts
hetb egin van het uitbreken van een cri
sis die reeds lang in voorbereiding was
en' die voor opmerkzame waarnemers niet
onverwacht kwam, een crisis, die haar
diepste oorzaak vindt op het terrein van
het geestelijke en wereldbeschouwelijke.
Het is de bestaanscrisis van den
Nederlandschen mensch, die met
dezen tijd niet meer klaar komt,
die radeloos staat tegenover zijn
problemen en de wereld van giste
ren, waarin hij zich thuis voelde,
onophoudelijk ziet afsterven, zon
der er de geringste poging tot
weerstand tegenover te kunnen stel
len. De deugden der zeevaarders
en veroveraars, waaraan de Neder
landen eens macht, rijkdom en glans
dankten, zijn reeds lang in de ver
getelheid geraakt. De Hollander
werd burger en koopman, hij ver
wisselde het zwaard voor de weeg
schaal. Zijn levensinhoud was niet
meer de strijd, doch het bankconto,
niet het avontuur, doch een verze
kerd bestaan.
Zoo was het gedurende de laatste twee,
drie eeuwen en zoo is het op het oogenblik
nog bij den Nederlander der oudere gene
ratie. Hij houdt van de rust en de be
schouwende zorgeloosheid, hij houdt van
goed eten en drinken en die tevreden ver
zadigdheid, die de wereld door een optimis-
tischen bril vermag te zien, een optimisme
dat zijn rechtvaardiging zoekt in een chris
tendom van een bijzonder stempel. Hij kent
don nood niet en zal hem ook niet leeren
kennen en het woord honger geeft hem een
gevoel van onbehagen.
Tot zoover de Westdeutscher Beobachter.
Een „brandend" Jodenprobleem.
De Maasbode teekent hierbij aan:
Dus: een collectie hypernerveuze, futloo-
ze materialisten: dat is het beeld van ons
rustig en arbeidzaam volk.
De werkloosheid wordt verder nog maar
gemakshalve op 400 a 500.000 gesteld; voor
„planmatige bestrijding" wordt niets ge
daan. Men geeft eenvoudig een zeer hoo-
gen steun, en daarmee afgeloopen. Verder
zouden wij sukkelen met een „brandend"
Jodenprobleem. Amsterdam is de „verju-
deste Stadt Europa's"; wij zitten met 30.000
joodsche immigranten, maar eigenlijke ver
draagzaamheid kennen wij toch niet.
In een ander artikel over de Kabinets
crisis krijgt natuurlijk het politiek katholi
cisme er van langs. In Oss kwam de zaak
pas in orde, toener een marechaussee
brigade werd heengezonden; de beide gees
telijken werden... overgeplaatst, enz. Met
onze staatsfinanciën is het radicaal vastge-
loopen. De Nederlandsche rijkdommen zijn
door toedoen van de, meest Joodsche, groot
banken in leeningen aan democratische
landen vastgelegd. De sociale eischen der
katholieke ministers werden natuurlijk uit
gewisseld tegen tegemoetkomingen in
zake Oss, enz. enz.
Het is natuurlijk ondoenlijk, zoo besluit
de Msb., om al deze fantasieën te bestrij
den, maar het is toch wel goed, ze een en
kele maal althans te signaleeren.
gen zullen in het huishoudboek geschreven
mogen worden, geen bedragen, hoe klein
ook uitgegeven worden, die verzwegen
moeten worden omdat de man ze niet goed
keurt.
Helaas komen dergelijke dingen klei
ne oneerlijkheden en leugentjes om best
wil nog in vele gezinnen voor. Het gevolg
is, dat er woordenwisselingen plaats vin
den tusschen man en vrouw, verwijten ge
daan worden en bij herhaling een kloof
ontstaat, die langzamerhand niet meer te
overbruggen is. De dupe hiervan zijn
altijd de kinderen. Kinderen zijn fijnge
voelig, doch hooren ook meer dan ouders
wellicht meenen en bedienen zich ten slot
te zonder gewetensbezwaar van de leugen
der volwassenen.
Wie sterk staat in het leven heeft geen
behoefte aan het spreken van onwaarheid,
doch zal de consequenties van zijn daden
aanvaarden en er zoo noodig voor boeten.
Slechts de lafaard maakt zich van iets af,
zoonoodig met een onwaarheid.
Laten wij met gouden letters onszelf en
onze kinderen in de ziel griffen; het oude
spreekwoord: dat zegt:
Al is de leugen nog zoo snel,
De waarheid achterhaalt hem weL
TEMPO IN DOLLARLAND.
Ook de Amerikaan is een mensch,
zij het dan een die leeft, denkt
en doet in cijfers. Tempo en mo-
ney, ziedaar de twee levenswaar
den, waartusschen de Amerikaan
voorholt.
Wij leven te haastig, wij hebben nauwelijks
tijd meer om te leven! Tijd maar dat is
toch imimers geld? Of er dan iets anders
op de wereld bestaat, of die dan geen
groote, diepe waarden kent? Of wij dan
de natuur geen geweld aandoen met onize
steeds meer opgevoerde haast. die. ons
leven indeelt in dagen, uren, minuten se
conden? Jawel, maar dat moet U den
Amerikaan niet vertellen, want die ken
nen nu eenmaal maar één devies: time is
money. En money is een heel belangrijk
ding in de Nieuwe Wereld, eigenlijk het
allerbelangrijkste, helaas...
Telefoneeren, de kortste weg!
„Time is money" en het schrijven van
een brief kost tijd èn geld, terwijl de auto
matische telefoon in luttele seconden voor
elke verbinding zorgt, Vandaar dat er in
Amerika betrekkelijk weinig geschreven
wordt de „fanmail" van onze filmster
ren daar gelaten. De Amerikaan telefo
neert veel en kort. Hij zegt wat hij te
zeggen heeft, niets meer, hangt de hoorn
op en spreekt de volgende seconde al weer
in een andere richting. De New Yorksche
zakenman spreekt met hetzelfde gemak
met zijn commissionair in Chicago, zijn
compagnon in Washington, zijn vertegen
woordiger in Parijs of Amsterdam, zijn ban
kier in San Francisco. Een vijf-minuten
gesprek tusschen New York en Frisco kost
9 dollar. En in 5 minuten kan heel wat ge
zegd worden! De afstand tusschen deze bei
de plaatsen bedraagt 5200 K.M. Zeker, een
brief kost maar drie dollarcent, maar die
blijft ook drie dagen onderweg, evenals het
antwoord. En de gewonnen tijd is wel 9
dollar waard. In vele gevallen meer zelfs.
In hemdsmouwen.
De financicele magnaat in Wallstrect
ontvangt zijn bezoekers in hemdsmouwen
Waarom ook niet? Stijve boorden en def
tige dassen kunnen hem alleen maar last
veroorzaken en in zijn werk hinderen. Be
halve zijn portier, beneden aan den in
gang van het zakenpaleis; die draagt een
gouden livrei. Maar die is ook portier en
dat is niet gering in Amerika.
De liften in den wolkenkrabber hetbhen
met de spoorwegen gemeen dat zij onder
verdeeld zijn in expresse- en boemeisoorten
De expresse-lift stopt slechts om de tien
étages, de boemel op elke verdieping. Wil
men dus Mr. Smith op de 4.3ste étage be
zoeken, dan neemt men een expresse tot de
40ste en de „gewone" van 40 naar 4,3 Zon
der overstapkaartje. De tocht in het
Chry.sl erge bouw van de parterre naar de
00ste duurt op de kop af fiO seconden Het
oponthoud op elke verdieping duurt 1 se
conde. c
De „baas" ingezeept!
Een bezoek aan den kapper is in New
York een gebeurtenis die een gansch leger
tje menschen tot activiteit aanzet. Er ko
men op zijn minst drie menschen aan te
pas. De kapper scheert, een charmante jon
gedame manicuurt de nagels en een ne
ger in een rood pakje poetst Uw schoenen.
Kan het genoeglijker? Wie het heel druk
heeft, neemt zijn steno-typiste mee en dic
teert zijn brieven met een ingezeept ge
zicht. Voorts kan, wie wil, onder de „be
handeling" nog zijn costuum uittrekken,
opdat dit binnen 10 minuten even geperst
wordt, zoodat men de kapperszaak een
kwartier later tien jaar jonger verlaat.
In een cafetaria i
Elk land krijgt het eten dat het verdient
Een Franschman eet gehemeltestreelende
nietigheidjes, voor een Hollander kan een
rulle tarbot een roman zijn, een kalfscöte-
'ette een gedicht en een zalmslaatje een
compositie maar een Amerikaan eet niet
?1?.vy. z'in maag. Die snelt 'n eetgelegen
beid binnen alsof het een station is, koopt
een ticket bij de cassa voor het bedrag dat
Z|jn maaltijd maximaal kosten mag, loopt
nan naar het buffet, bestelt een „tomaten-
cocktail', een omelette of een glas melk,
staat anderhalve minuut later, nadat een
gezellig vlug meiske hem bediend heeft,
weer op straat en heeft dan de illusie ge
geten te hebben. Ook in Nederland bezit
ten wij gelegenheden die op het credit
van duizend en een maagkwaaltjes moeten
worden geboekt, zij vertoonen de allures
\an een eethuis en dienen zich aan als
„cafetaria Deze zeer moderne Amerikaan-
sche erfenis wordt in den regel door zeer
moderne menschen bezocht. Zij zijn gerief-
njk, vlot en on-Nederlandsch. De ware Hol
lander huldigt een ander standpunt wan
neer het op eten aankomt