Een net van
spionnage
over Frankrijk
Verschrikkeli k ongeluk
te St. Pancras
r
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Priesters ontzetten
hun kardinaal
Zal Engeland voor
Japan zwichten?
Ellende in „Niemandsland"
Zoekt naar den
Coloradokever
Rcgcering zal
zonder aanzien
des persoons in
grijpen en straften
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER, TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Ook België en Engeland geïnfecteerd
17 JULI 1939
67e JAARG. No. 8670
Ontploffing op
Britsch schip
De Tapanoeli
in Rotterdam
Dit nummer bevat 8 pagina's
Ook geen reclame!
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Twee kinderen door den
trein gegrepen
Brand in Amsterdamsche
bioscoop
HELDERSCHE COURANT
K..
ioen minister-president Daladier kort voor het uit
eengaan der Fransche Kamer een verklaring aflegde,
waarin hij o.m. zeide, dat hij niet door een ondcrmijnings-
complot het moreel van het land zou laten verzwakken,
wist niemand waarom het precies ging. Door de uitzet
ting van den agent van den Duitschen spionnagedienst
Otto Abetz is er veel duidelijk geworden: Frankrijk is ge
wikkeld in een net van spionnage, corruptie en verraad.
Het staat vrijwel vast, dat van Duitsche zijde wordt ge
tracht verschillende hooggeplaatsten in Frankrijk om te
koopen. Er zijn zelfs geruchten dat Duitschland pogin
gen aanwendt het filmconsortium Pathé-Nathan in han
den te krijgen. Het justitueel onderzoek is in vollen gang.
Van alle kanten wekt men Daladier op, krachtig het mes
in deze rotte plek te zetten.
Uitgave der Uttg.-Mlj. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MAANDAG
Een officieele verklaring
Het bureau van den Franse-hen minis
ter-president deelt mede:
Ingevolge het onderzoek naar de buiten-
landsche propaganda in Frankrijk en ook
na de jongste arrestaties, zijn herhaaldelijk
verkeerde berichten verschenen. De minis
ter-president herinnert er aan dat het, wat
de arrestaties betreft, om personen gaat,
die in aanraking gekomen zijn met agenten
eener buitenlandsche mogendheid, en er
kend hebben belangrijke bedragen ontvan
gen te hebben, waarmede zij de wet ver
treden van 26 Jan. 1934 en van 17 Juni '38,
betreffende spionnage en de binnenlandsche
veiligheid van den staat.
De minister-president behoeft niet te ver
zekeren, dat deze zuiveringsactie zonder
eenig aanzien des persoons zal worden door
gevoerd. Ook is hij besloten te verhinderen,
dat deze vervolgingen, die uitsluitend wer-
den voorgeschreven door den zorg voor de
bescherming van Frankrijk, op politiek ge
bied worden uitgebuit, of aanleiding geven
tot polemieken, welke op het oogenblik
hoogst ondienstig zijn.
Alle Franschen moeten eenstemmig de
handelingen afkeuren, waartegen de regee
ring thans optreedt. Teneinde het onder
zoek doeltreffend te maken, moeten alle op
fantasie berustende mededeelingen achter
wege blijven. De minister-president herin
nert eraan, dat elke verspreiding van in
lichtingen betreffende het onderzoek valt.
onder de strafwet, welke voortaan streng
zal worden toegepast. Niets mag het optre
den van de Fransche justitie bemoeilijken
of tegenwerken, want deze treedt uitsluitend
op in het belang van het land.
Verder nieuws over deze geruchtmakende
zaak is dus niet te verwachten, althans
voorloopig niet. De Fransche regeering
heeft zwijgen bevolen. Een ding is op het
oogenblik dus zeker: de beide journalis
ten zijn in voorloopige hechtenis genomen.
Nog drie andere personen moeten volgens
geruchten sinds gisteren hetzelfde lot heb
ben ondergaan en onder die twee perso
nen zouden zich twee Duitschers bevinden.
Dit alles geeft intusschen de richting,
waarin de oplossing van de zaak moet
worden gezocht, niet aan. Men gist volko
men naar het eigenlijke object der omkoo-
perij. Er wordt beweerd, dat de Duitsch#
propagandadienst heeft gewerkt, om de er
fenis over te nemen van het familie con
sortium van Pathé-Nathan, de groote Fran
sche filmindustrie, die door de zwendelarij
van de directeuren tot faillissement is
gebracht. Door invloed te verkrijgen op de
Fransche filmproductie, zou de „Ribben-
trob-stab" een geweldig propagandamiddel
in handen krijgen.
Onder hen, die op het oogenblik
zoo geweldig tekeer gaan tegen de
nationalistische pers, wordt ook be
weerd, dat de Duitsche propagan-
dafondsen een anti-Joodsche cam
pagne hadden te voeden, in de hoop
het land, dat van het anti-semi-
tisme niets wil weten, op de .Tood-
schc kwestie in verdeeldheid te
brengen.
Het feit,, ten slotte dat ook de militaire
nasporincsdienstcn de zaak \olgc
°P wijzen, dat ook spionnagezaken
volgd worden. c:,lri=
Vast staat ook, aldus de Meb., dat smd
geruimen tijd Atrecht het centrum was van
den Duitschen propagandadienst door m
del van vlugschriften cn door mn
Persberichten en in den laat sten flJ'
vingen tal van journalisten een in
Palen persdienst, welke zich bijzonder
merkte door het arglistig hakken oi
Joden. Te Atrecht heeft men arrestatie
verricht en dien dienst bemoeilijkt.
Ook in België.
Mag men bladen van zoo tegengestelde
richting als de socialistische „Peuple" en _,e
Rexistische „Pays Réel" gelooven, dan z,JU
Abetz, de uit Frankrijk uitgezette leider vc
de Duitsche propaganda-bedrijvigheid in de
Parijsche krantenwereld, ook in België geen
onbekende zijn.
„Le Peuple" wist gisteren te melden, dat
Abetz vaak te Brussel heeft vertoefd en fei
telijk de geestelijke vader van het Rexisme
is geweest. Hij zou Leon Degrelle, den lei
der van de Rexistische beweging, met raad
en daad hebben bijgestaan en pas op den
dag zelf, waarop Degrelle volkomen werd
verslagen, de Belgische hoofdstad gedessil-
lusioncerd hebben verlaten.
Ongerustheid in Engeland.
Volgens de „Daily Express" zijn te Londen
agenten van den Franschen contra-spion-
nagedienst'aangekomen om met den Brit-
schen contra-spionnagedienst samen te wer
ken en hun collega's documenten voor te
leggen, waaruit plannen blijken voor een
uitgebreide nationaal-socialistische propa
gandacampagne door het geheele Britsche
rijk. Het blad meldt in sensationeelcn vorm,
dat in Engeland verscheidene nazi-agenten
ontmaskerd zouden zijn.
Het Vaticaan doet mededeeling
van betoogingen, tegen Kardi
naal Innitzer.
Osservatore Romano maakt voor den
eersten keer melding van onlangs te Koe-
nigsbrunn (beneden Oostenrijk) tegen kar
dinaal Innitzer gehouden betoogingen. Het
blad verklaart, dat reeds in den nacht van
1 op 2 Juli met steenen was gegooid naar
een pastorie, waar de kardinaal een bezoek
had gebracht.
Den volgenden middag omstreeks vier
uur, na afloop van een godsdienstige plech
tigheid in de kerk van Koenigsbrunn heb
ben ongeveer 30 jonge lieden den kardinaal
aangevallen en met rotte eieren bekogeld.
Een der aanvallers pakte den kardinaal
zelfs bij den schouder, doch priesters kwa
men krachtig tusschenbeiden en slaagden er
in den kardinaal te'ontzetten, die de pas
torie kon bereiken. Pas tegen zeven uur
'savonds, aldus de Osservatore, kwam de
politie om den persoon van den kardinaal
te bewaken. De incidenten hebben hevige
verontwaardiging gewekt bij de bevolking.
Een bom onder de mail?
Volgens een te Londen bij de reedcrij
ontvangen telegram heeft zich te Colombo
aan boord van de Narkunda een brand ge
woed, welke door 'n ontploffing werd ge
volgd. Drie leden der bemanning zijn omge
komen, 23 werden gewond. De Narkunda
begaf zich naar Londen (Australië). Aan
boord bevinden zich 150 passagiers, die on
gedeerd zijn.
Even nadat het schip te Colombo voor
anker was gegaan, wordt nader gemeld, dat
vijf leden van de bemanning zijn omgeko
men en 20 gewond. Een der slachtoffers is
onherkenbaar verminkt 5 ermocdelijk ge
schiedde de ontploffing in ruim no. 6, waai
de mail lag. De politie staat sceptisch tegen
over de veronderstelling, dat een bom onder
de mail was gesmokkeld.
De besprekingen begonnen.
Anti-Britsche actie duurt voort.
De Britsche ambassadeur te Tokio, Crai
gie, heeft Zaterdag in zijn eerste onderhoud
met minister Arita duidelijk gemaakt, dat
Groot Brittanniü bereid is de algomeene
vraagstukken te bespreken, welke den ach
tergrond vormen van de situatie die te
Tientsin is ontstaan.
Asjahi Sjimboen schrijft, dat Groot
Brittannië de Japansche eischcn in
zeker opzicht schijnt te hebben in
gewilligd, daar het rekening houdt
met de vastberadenheid van Janan
en de anti-Britsche stemming en de
openbare meening in Japan. Groot
Brittannië schijnt de oogen te ope
nen voor de werkelijkheid en den
nieuwen toestand in het Verre Oos
ten De Japansche regeering zal haar
vastberadenheid blijven toonen.
Volgens de Hotsji Sjimboen zal de dag
komen, dat Japan den leider der agressors
in het Verre Oosten zal uitdrijven en een
rechtvaardig cn onpartijdig vonnis zal vel
len namens de algemeenc massa's, tegen
over Groot Brittannië" Volgons den woord
voerder van het leger betreuren de leger-
autoriteiten, dat overste Spear, de Britsche
militaire attaché, te Peiping aan n onder
zoek werd onderworpen wegens zijn ver
dacht optreden. Hij zeide te hopen dat de
speciale rechtbank de geheele zaak tot klaar
heid zal brengen." Deze rechtbank is door
de militaire autoriteiten ingesteld ter be
scherming van de onschuldige bevolking,
welke geen vijandige houding jegens Japan
aanneemt. „Spear wordt niet als diplomaat
ambtenaar beschouwd, daar hij zijn identi
teit als zoodanig niet bekend had gemaakt.
Britsch soldaat mishandeld
De anti-Britsche actie duurt ove
rigens. in groote felheid voort. Thans
wordt bekend, dat in de badplaats
Tsjang Hai een Britschen soldaat
is mishandeld, die aan de gevolgen
daarvan is overleden.
De Japansche autoriteiten hebben een
onderzoek ingesteld. De Japansche pers
deelt mede, dat de Japansche autoriteiten
tot een onafhankelijk onderzoek zijn over
gegaan, daar zij mêenen, dat men hier te
doen heeft met een door communisten ge
pleegde misdaad.
Kapitein laat niets los over den
geheimzinnigen brand.
Gistermorgen is het s.s. „Tapanoeli" van de
Rotterdamsche Llovd te Rotterdam aan de
kade gemeerd. Zooals men zich herinnert,
heeft op 6 Juli op tot nog toe onverklaarbare
wijze in twee der ruimen van dit schip, toen
het in Liverpool lag, brand gewoed.
Ben diepgaand onderzoek is ingesteld,
waartoe de ruimen werden verzegeld, maar
een resultaat heeft dit nog niet opgeleverd.
Men denkt, zoo men weet, aan een daad
van Iersch terrorisme.
Zoodra het schip, waaraan uiterlijk van de
branden weinig te bemerken is, gemeerd
was, hebben wij met kapitein N. Baggus een
onderhoud gehad. Hij bevestigde, dat inder
daad twee branden een half uur na elkaar
gewoed hebben. Vermoedelijk zijn er ook
twee brandhaarden gesticht. De gezagvoer
der wilde zich er echter niet over uitlaten
hoe de brand wellicht gesticht kon zijn cn
door wie. Er zal in Nederland een diepgaand
onderzoek ingesteld worden, zoo zeide hij,
want in Engeland is men niet tot een slot
som kunnen komen. „Wat er dus over deze
zaak te zeggen valt", eindigde de lieer Bag
gus liet gesprek, „dat laat ik over aan dc
autoriteiten die liet onderzoek zullen leiden."
De verdreven Joden lijden hon
ger!
Het lot, waaraan de uit Duitsch
land gedeporteerde Joden in het
..Niemandsland" aan de Duitsch-
Poolsche grens thans ten prooi zijn,
grenst naar het Joodschc Tel.
Agentschap volgens de N.R.Crt.,
verneemt aan het onbeschrijfelij
ke.
Onder de verdrevenen bevinden zich tal
rijke vrouwen en kinderen. Dikwijls komt
het voor, dat vrouwen met een klein kind
op den arm op het open veld van uitput
ting bezwijken. Vele kleine kinderen dwa
len rond op zoek naar hun ouders. De ge
deporteerden, wier aantal thans vele hon
derden bedraagt, brengen de nachten door
onder den blooten hemel op het veld en in
de bosschen.
In de laatste dagen is het vraagstuk der
verzorging van de ongelukkigen met le
vensmiddelen in bijzondere mate acuut ge
worden. In de eerste dagen, toen ieder nog
de 10 Mark, die hij uit Duitschland mocht
meenemen, bezat, verkochten de vrouwen
van de Poolsche grensbewakers levensmid
delen aan de vluchtelingen.
Thans nu zij hun laatste geld hebben uitge
geven, moeten zij letterlijk honger lijden.
Daarbij vertoonen deze ongelukkigen na
hun verblijf in dit onherbergzame gebied
een vreesdijk verwaarloosd beeld. Hun
kleeren zijn bespat en vuil geworden en
aan flarden gescheurd. Velen hunner zijn
ernstig ziek geworden.
In goed ingelichte kringen in Londen
wordt verklaard, dat deze ongelukkigen in
eerste instantie slechts kunnen worden ge
holpen, indien voor hen in Polen tijdelijk
kampen worden opgericht, wnar zij kun
nen verblijven tot hun verdere imigratie.
Gunstiger toestand dan in 1938,
maar toch nog veel gevaar.
De Plantenziektenkundigen Dienst
richt zich nogmaals tot allen die
aardappels telen, dus zoowel tot de
land- als tuinbouwers, die dit als be
drijf doen, als tot hen, die op kleine
perceeltjes aardappels voor eigen
gebruik verbouwen, met het drin
gende verzoek zeer nauwkeurig op
hun gewas toe te zien, opdat elk ge
val van aanwezigheid van den colo-
rado-kever of van larven van dit in
sect, wordt opgemerkt en gemeld.
Wij staan er in ons land, met betrekking
tot den colorado-kever, dit jaar tot nu toe
gunstiger voor dan in 1938. Het insect is
wel op verschillende plaatsen gevonden,
maar het aantal vindplaatsen en het aantal
kevers of larven op elke vindplaats is gerin
ger. Het verspreidingsgebied is ongeveer ge
lijk aan dat van het vorige jaar en omvat
de provinciën Limburg, Noord-Brabant en
Zeeland cn het zuidelijk deel van Zuid-Hol
land, Utrecht en Gelderland.
De Plantenziektenkundigen Dienst heeft
de overtuiging, dat als alle aardappelver
bouwers hun plicht doen en den colorador-,
kever in hun gewas opsporen en de vind
plaatsen melden, wij het met de uitroeiing
van het insect dit jaar zeer ver zullen bren-
gcn.
De leider der Duitsche beweging
in Amerika gearresteerd.
De leider van den bond van Amerikanen
van Duitsche afstamming, werd Zondag
wegens openbare dronkenschap cn het bezi
gen van liederlijke taal gearresteerd, doch
later tegen een borgstelling van 50 dollar
weer in vrijheid gesteld. Hij zal voor den
rechter moeten verschijnen.
Kuhn wilde met een vriend in een auto
stappen, doch. een politieman vond, dat zij
zoodanig onder den invloed van sterken
drank waren, dat er gevaar bestond, dat zij
ongelukken zouden maken.
Verwachting: Zwaar bewolkt
met opklaringen. Enkele re
gen- of onweersbuien.
Weinig verandering in tem
peratuur. Zwakke tot mati
gen zuidelijke tot zuidwes-
telijken wind.
DE SULTAN VAN MAROKKO OP DE SLAGVELDEN BIJ VERUN. Op zijn terug
reis, na een bezoek aan Straatsburg bezocht de sultan van Marokko de slagvelden van
Verdun. De sultan verlaat hier met generaal Rogues het heldenkerkhof van Doumont. 1
De trein, welke 's middags omstreeks
kwartier voor vijf uur uit Alkmaar
vertrekt, in de richting Den Helder,
heeft Zaterdagmiddag onder St. Pan
cras een tweetal knapen gegrepen en
gedood.
Het 10-jarig zoontje van dokter Destree
reed met de ongeveer 7-jarige Nico Kersten,
achterop zijn rijwiel in het z.g.n. Paadje.
Een derde knaap, een zoontje van den heer
Bouwstra, vergezelde hen, eveneens op de
fiets. Door het geraas van een van de rich
ting Heerhugowaard komende trein, welke
zij wel opmerkten, hoorden zij niet de van
Alkmaar komende trein. Zij passeerden di
rect achter dc trein uit dc richting Heer
hugowaard en kwamen daardoor plotseling
te staan vlak voor de locomotief, welke met
een snelheid van 90 K.M. per uur uit Alk
maar kwam aandonderen.
Het knaapje Bouwstra gaf een gil ter
waarschuwing cn wist juist op tijd te stop
pen, de beide andere jongens werden echter
door de locomotief gegrepen.
De trein stopte een paar honderd meter
verder en terstond begaven zich enkele mi
litairen en burgers naar de onheilsplek.
Het zoontje van dokter Destree lag mid
den tusschen de rails en moet op slag dood
zijn geweest.
Het knaapje Kersten was opzij geslingerd
juist naast de rails en blijkbaar slechts met
zijn hoofdje tegen den trein gekomen. Hij
vertoonde nog teckenen van leven, doch
gaf ook binnen enkele minuten do geest.
Tragisch was, dat dokter Destrce juist
passeerde en als medicus te hulp geroepen,
vrijwel terstond aanwezig was en dtcr zijn
zoontje als zooveelste slachtoffertje van de
onbewaakte overwegen moest aantreffen.
De lijkjes werden naar de resp. woningen
der ouders vervoerd. Een ziekenauto uit
Alkmaar, welke nog direct voor het jonge
tje Kersten was gerequireerd, moest onver
richter zaken tcrugkceren, daar het knaap
je, zooals gezegd, inmiddels reeds was
overleden.
De wanhoop der ouders is onbeschrijfelijk
en de verslagenheid in het dorp zeer groot.
Tactisch optreden van het per
soneel voorkomt groot onheil.
Dank zij het tactisch optreden van het
personeel van het Tip—Top theater in de
Jodenbreestraat te Amsterdam is voorko
men, dat zich van de circa 500 bezoekers,
die gistermiddag in dit theater de eerste
voorstelling bijwoonden, een paniek heeft
•meester gemaakt. Er was brand ontstaan
in de filmcabinc,- waarschijnlijk door on
voldoende koeling van hot projectieappa
raat.
De cabine stond in een oogwenk in vuur
en vlam. De operateur verloor zijn tegen
woordigheid van geest niet, draaide direct
de noodschakelaar om, waardoor de cabine
stroomloos werd gemaakt en de lichten in
de zaal automatisch worden ontstoken en
deed vervolgens moeite de fel brandende
filmbrand te blusschen. Het publiek in de
zaal had tot op dat moment nog niets van
den brand gemerkt. Dc rookontwikkeling
was gelukkig zeer gering, terwijl op bet
oogenblik, dat de brand uitbrak, de projec-
tiegateh automatisch werden afgeschermd.
Het personeel was zoo verstandig de be
zoekers niet in te lichten over wat er eigen
lijk gaande was of te verzoeken de zaal te
verlaten. Het publick dacht dan ook niet
anders, dat de film was gebroken en dat
het euvel spoedig hersteld zou zijn. Inmid
dels was de brandweer met groot materiaal
in de Jodenbreestraat verschenen. Het vuur
in de cabine was toen spoedig gebluscht.
Eerst op dat moment werden de bezoekers
ingelicht en werden zij verzocht het theater
te verlaten, hetgeen rustig gebeurde. Bij zijn
pogingen liet vuur te blusschen kreeg de
operateur brandwonden aan een der dui
men.
