Engeland waarschuwt
Förstirjpitlir?
Zuster Boonstra
naar
De „Graf Zeppelin" voor
de Schotsche kust?
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN-HOLLANDS NOORDERKWARTIER-
Meisjes bespiooneerd
KONINGSTRAAT-76, DEN.Hn.DER." TELETOOWSO
duidelijke taal van lord hali-
fax in het hoogerhuis.
Een spoedige conferentie
verwacht
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
„Oorlog is
onwaarschijnlijk"
heldersche courant
i/nknMr,<:TsasT nn,»,.
(VtlJNlN)
Ultgav» d«r Otig.MlfT Hóllandi Noortf«rkwmB«r N.V.'rê" Deo Helder
67e JAARG. No. 8686
Opzegging van het Britsche) apansche
handelsverdrag niet uitgestoten
lapan
Lord Halifax, de Britsche minister van buitenland-
sche zaken, heeft gisteren in het Hoogerhuis verschillende
sprekers, die bezorgde vragen stelden over den toestand
in het Verre Oosten, beantwoord op een wijze, welke aan
duidelijkheid niets te wenschen overlaat. De minister gaf
te kennen, dat de mogelijkheid van opzegging van het
Britsch-Japansche handelsverdrag niet is uitgesloten en
zijn rede was opnieuw een zeer ernstige waarschuwing
aan het adres van Japan.
Voor Halifax het woord nam. hadden verschil
lende sprekers de verschillende problemen de revue laten
passeeren.
Zoo betoogde Lord Elibank, dat
het een een verradelijke daad jegens Chi
na zou zijn, wanneer stilzwijgend zou wor
den erkend, dat de Chineesche nationale dol
lar niet langer de goede munteenheid is.
Dit zou, naar hij beweerde, een daad zijn
welke China nimmer zou vergeven. Daarom
drong hij er op aan, dat Lord Halifax uit
drukkelijk zou zeggen, dat het niet de be
doeling was het zilver van Tientsin uit te
leveren of de nieuwe Japansche munt in
China te erkennen, daar de verklaringen
van den eersten minister op dat punt in het
Lagerhuis afgelegd niet zeer bepaald waren.
Wij dienen, aldus Lord ElibaiUc, een krach
tiger actie (e ontplooien dan in het verleden
en met de Vereenigde Staten samen te wer
ken.
Het antwoord.
In zijn antwoord heeft Lord Halifax in
de eerste plaats het Verre Oosten behandeld.
Hij zeide, dat in verscheiden redevoeringen
was geopperd, dat de formule, welke on
langs met Japan was aangegaan, Groot-
Brittannië verplicht tot een fundamenteele
wijziging in zijn politiek, dat wij door de
formule te onderteekenen, den oorlogstoe
stand in China erkennen, dat het in strijd
is met den geest onzer verplichtingen op
grond van de resoluties van den Volken
bond; dat het het gevaar medebrengt het
Negenmogendhedenverdrag te schenden en
in het algemeen, dat het een daad vergoe
lijkt, welke wij vroeger hebben afgekeurd.
Ik wensch heel eenvoudig te verkla
ren, zeide Halifax, dat naar mijn
meening degenen, die een dergelijken
gedachtengang volgen, onbekend zijn
zoowel met de bewoordingen der for
mule als met de uitlegging dezer
formule, welke de regeering er aan
geeft.
Ik weet bij ondervinding in Indië, hoe
buitengewoon moeilijk het voor menschen
in Londen is zich een nauwkeurig oordeel
te vormen over de beteekenis van deze
zorgvuldig omlijnde formules in het Oosten.
Ook weet ik, dat een vijand op geen vrucht
baarder bodem onkruid tusschen het koren
kan zaaien. Degenen die een dergelijke be
schuldiging aan de formule ontleenen, ver
liezen een feit van groote beteekenis uit het
oog dat deze indruk juist den indruk
is dergenen die dezen indruk wenschen te
vestigen en die er naar streven de moeilijk
heden te overdrijven, waarvoor wij thans
geplaatst zijn. Daarom moeten wij, naar
oiijn mecning, aldus Halifax, er op letten
hun spel niet te spelen.
De regeering ziet zich verplicht de blok
kade van Tientsin en de toenemende agita
tie tegen Britsche belangen in deze deelen
van het bezette China zeer ernstig op te vat
ten.
Be Japansche regeering en het Japan
sche volk moeten erkennen, dat indien deze
agitatie voortduurt, indien zij deze niet
kan voorkomen, dc betrekkingen tusschen
onze beide landen steeds moeilijker zullen
worden.
De verhouding tot de vrienden.
Er is reeds gezegd, dat wij op verscheiden
Punten een lijn trekken met de ereenigde
Staten en Frankrijk. Deze beide regeerin
gen worden door ons nauwkeurig op de
hoogte gehouden, zoowel van onze bedoelin
gen als van hetgeen wij hebben gedaan. Dat
wil natuurlijk niet zeggen, dat wij op alle
Punten juist hetzelfde zullen doen.
Ik kan mij zeer goed de omstandig
heden voorstellen, welke ook de Brit
sche regeering er toe zouden kunnen
brengen melding te maken van haar
voornemen het handelsverdrag op te
zeggen, doch, zooals de premier Za
terdag in het Lagerhuis heeft ge
zegd, is dat een aangelegenheid, wel
ke een zeer nauwkeurige overwe
ging vereischt en waarvoor een In
tense gedachtenwisseling met de
Britsche dominions in leder geval
noodig zou zijn.
Er zijn verschillende oplossingen voorge
steld met betrekking tot de Chineesche va
luta en de zilvervoorraden van Tientsin,
doch geen enkele schijnt bevredigend. De
Britsche regeering blijft alle mogelijkheden
onderzoeken, doch wij zullen onze verplich
tingen jegens de Chineesche regeering of an
dere onderteekenaars van het Negenmogend
hedenverdrag niet uit het oog te verliezen.
De kwestie van een verdere steunverleening
aan de Chineesche munt zal beschouwd
worden in het licht van zeer vele andere fi-
nancieele overwegingen en verplichtingen
van Groot-Brittannië.
Eenheid van de troepenmacht te
Dantzig wordt steeds sterker.
Het gerucht loopt, dat gouwleider
Förster, die Woensdag gezegd heeft,
dat de Fuehrer het tijdstip van de
beslissing over Dantzigs lot zal bepa
len, aan het einde van deze week
een onderhoud zal hebben met Hit-
Ier.
Vandaag een nota van Polen?
Van geloofwaardige zijde wordt ver
nomen dat de Poolsche regeering he
den den Senaat van Dantzig een no
ta zal overhandigen, waarin wordt
geantwoord op de nota van den Se
naat van 30 Juli. In deze Poolsche
nota zal het standpunt van de Pool
sche regeering inzake de voornaam
ste punten van het geschil tusschen
Polen en de vrije stad uiteen gezet
worden; op de 1ste plaats 't vraag
stuk van de margarine-fabriek Ama-
da, waar de Poolsche regeering sanc
ties heeft toegepast omdat door het
afschaffen van de douane-inspec-
Förster.
teurs, het niet mogelijk ïs de goe
deren van de firma in Polen toe te
laten. De maatregel is een antwoord
op de moeilijkheden, welke de Pool
sche douane-inspecteurs in den weg
worden gelegd.
Eischen van den Senaat.
Vervolgens het vraagstuk van het aantal
der douane-inspecteurs, waarvan de Senaat
beperking heeft gevraagd. Volgens mede-
deelingen van welingelichte zijde zal de
Poolsche regeering deze eischen van den
Senaat van de hand wijzen, hierbij wijzend
op de overeenkomst van 9 Nov. 1920, waar
bij de inspectie van de douane wordt ge
regeld en waarbij wordt bepaald, dat alleen
Polen het aantal inspecteurs kan vaststel
len.
Een waarschuwing
De nota eindigt met een waarschuwing
geen ondoordachte stappen te doen en geen
wijziging te brengen in den status quo van
de douanegrens tusschen Dantzig en Prui
sen, zooals door de Dantzigerpers werd voor
gesteld. Het opheffen van deze grens zal
worden beschouwd als een onmiddellijken
aanval op de levensbelangen van Polen in
de Vrije Stad, welke Polen tot eiken prijs
wil verdedigen.
Poolsche gevangenen in vrijheid?
Na een energiek vertoog van den Pool-
schen commissaris-generaal bij den senaat
van Dantzig hebben de autoriteiten van de
Vrije Stad vier Polen, die tot langdurige ge
vangenisstraffen waren veroordeeld, in vrij
heid gesteld voor de straffen geboet waren.
De wapening van Dantzig.
De hermilitariseering van Dantzig
duurt voort. De leden der militaire
formaties in de Vrije Stad hebben
een verklaring moeten teekenen,
waarbij zij zich verbinden ter be
schikking van de autoriteiten te blij
ven tot Dantzig bij Duitschland zal
zijn gevoegd.
Er wordt energiek gewerkt aan de ver
sterking van verschillende strategische pun
ten, in het bijzonder bij de heuvels van
Bischofsberg en Hagelsberg. In den nacht
van 4 op 5 Augustus zullen op het vliegveld
te Langfu* vlieg- en landingsoefeningen
worden gehouden door vliegtuigen van de
nationaal socialistische formaties.
Gouwleider Förster heeft gisteren een in
spectietocht gemaakt om zich van den
stand der versterkingswerken op de hoogte
te stellen.
VLIEGVERBOD BOVEN HET PALEIS
INGEGAAN.
Zuster Trijntje Boonstra uit Den
Haag, die als kraamverpleegster zal
dienst doen op het paleis Soestdijk,
is gisteravond eenige minuten voor
elf ten paleize aangekomen. Het
vertrek geschiedde vrij onver
wachts. Tot zes uur had zuster
Boonstra haar gewone werkzaam
heden in het ziekenhuis te Den
Haag nog verricht, plotseling kreeg
zij bericht, dat zij zich gereed moest
maken naar Soestdijk te gaan en om
klokslag n«9en uur kwam een hof-
auto voor, om haar te halen. Ook
dr. de Groot verblijft thans in het
paleis, waar hij zijn intrek heeft ge
nomen.
Het verbod voor vliegtuigen, om, boven
een denkbeeldigen cirkel met een middellijn
van 5 K.M. en met het paleis als middel
punt te vliegen, is gisteren ingegaan. Zoo
dra het Prinsenkind seboren w. zal het
verkeer in de omgeving van dc prinselijke
woning gedurende tien dagen vrijwel ge
heel worden stilgelegd.
De telex is klaar!
Evenals dit in Januari van het vo
rig jaar het geval is geweest, zul
len er straks voor de verspreiding
van het heugelijke bericht van de
koninklijke geboorte slechts enkele
seconden noodig zijn. Dc telexnet-
ten die daarvoor dienst doen, zijn
thans door do zorgen van de P I I
gereed gemaakt. Het A.N P. heeft
zijn post te Baarn betrokken en
alles is nu klaar om de blijde mare
uit te dragen.
Hoe de distributie werkt wordt duidelijk
gemaakt in een schema op de kaart, met
nummeringen aangegeven.
Men onderscheidt;
a. de directe telefonische verbinding van
het Kon. Pale s (genummerd 1) naar ho»
Badhotel te Baarn (genummerd 22). In het
laatstgenoemde i» opgesteld een zend- en
ontvangapparaat, waarop drie rechtstreek-
sche verbindingen zijn aangebracht.
b. naar het hotel „Trier" te Soestdijk
(genummerd 3).
c. naar het A.N.P. te Amsterdam (ge
nummerd 4).
d. naar de Radio-omroep te Hilversum
(genummerd 5).
Op den A.N.P.post zijn de secundaire lij
nen verbonden. Het A.N.P. telext naar de 82
dagbladen, welke op het telexnet zijn aan
gesloten en licht op deze wijze de kazerne»
in, welke tijdelijk met het net zijn ver
bonden.
Indië wordt niet vergeten
Het departement van Defensie (genum
merd 6) eveneens per telex ingelicht, tele
grafeert naar Oost- en West-Indië
Zoodra A.N.P.-Amsterdam het bericht op
de telex ziet verschijnen, wordt dit over die
lijn doorgegeven aan een redacteur van het
A.N.P. op het telegraafkantoor, die dan on
middellijk een code-telegram afgeeft, om
naar Aneta te Batavia te seinen. De code
dient om aan dat telegram een authentiek
karakter te geven, als „sein" voor het afvu
ren der saluutschoten in Nederlandsch In
dië en het begin der feestelijkheden aldaar.
Bij de geboorte van Prinses Beatrix, toen
eenzelfde werkwijze is gevolgd, was het be
richt in Indië zoo snel bekend, dat het ge-
lukwcnschtelegram van den Gouverneur-
Generaal het -eerste was, dat op het Paleis
Soestdijk binnenkwam.
De saluutschoten.
Telefonisch en telegrafisch wordt het bui
tenland in kennis gesteld door hun corres
pondenten, welke te Soestdijk in hotel
„Trier" verblijven en alwaar de technische
dienst van de P.T.T. eenige spreekcellen
heeft doen plaatsen.
De kaart geeft eveneens de garnizoenen
aan, waar de saluutschoten gelost zullen
worden; men lette wel op degene die per
telex tijdelijk zijn verbonden, het is best
mogelijk dat andere garnizoenen pas later
schoten zullen lossen.
^(3945^
DE BILT SEINTt
Verwachting: Plaatselijk regen-
of onweersbuien, betrokken
tot zwaar of half bewolkt,
eenige stijging van tempera
tuur, zwakke tot matige Z.
tot O. wind.
Algemeene vooruitzichten dui
den op wat minder regen
achtig weer en geleidelijk
verder stijgende tempera
tuur.
Troepenmacht als eenheid.
De voornaamste verandering der
laatste drie weken is de sterkere
eenheid van de troepenmacht, die
zich in Dantzig bevindt.
De mobilisatie schijnt, aldus het Hsb., !n
drie stadia te zijn uitgevoerd: versterking
van politie, het binnenhalen van semi-mili-
tairen, S.A. en S.S. contingenten uit het-
Rijk en tenslotte de terugroeping van Dant-
zigers, die in het rijksleger zijn geoefend.
De vraag rijst, wie het permanente hoofd
voor het nieuwe garnizoen zal worden.
Misschien moet daarin een verklaring wor
den gezocht voor het plotselinge bezoek, twee
weken geleden, van generaal Bodenschatz,
hoewel het niet bekend is of hij ook werke
lijk tot bevelhebber van het Dantziger gar
nizoen zal worden benoemd.
In ieder geval is het niet waarschijnlijk,
dat de troepen, die hier zijn, worden ver
plaatst of gedemobiliseerd.
In een rede te Oban in
Schotland, heeft Lord Inskip
gezegd, dat oorlog onwaar
schijnlijk is. Hij voegde hier
aan toe. dat de Britsche re
geering goede redenen voor
die meening heeft.
Het Enqelsche ministerie van
luchtvaart heeft een rapport ontvan
gen, waarin medegedeeld wordt, dat
ter hoogte van de Schotsche kust 'n
luchtschip is gezien, doch ten aan
zien van de identiteit van het lucht
schip werd niets medegedeeld.
Een vuurtorenwachter heeft tegen
over de pers verklaard, dat het lucht,
schip de „Graf Zeppelin" was.
Of ze in gezelschap van Joden
zijn...
De door de Duitsche autoriteiten gesteunde
anti-semietische campagne in Praag duurt
voort. Zoo is thans den Joden te Praag de
toegang tot de openbare baden verboden,
terwijl een lijst wordt aangelegd van meis
jes, die in gezelschap van Joden gezien zijn.
Te Sesky Budejovbie heeft het plaatselijke
comité van de nationale solidariteit een
verordening gepubliceerd, waarbij den Jo
den verboden wordt lid te zijn van cultu-
reele en sportverecnigingen, arische vrou
wen beneden de 45 jaar in dienst te hebben
en tenslotte met Tsjechen in relatie te tre
den.
Tsjechische gendarmerie
ingekrompen.
wordt
De Duitsche autoriteiten hebben besloten,
de Tsjechische gendarmerie in te krimpen
\an 12000 tot 9000 man. Zij zullen nog over
slechts 6000 karabijnen de beschikking heb
ben.
NOG STEEDS IN DE LUCHT.
Uit Springfield (Illinois) wordt gemeld, dat
de geboeders Moody, die reeds het duur-
record voor lichte vliegtuigen verbeterd heb
ben, 266 uur na hun opstijging nog steeds
niet geland waren.