Dantzig is de long van Polen William Strang naar Londen terug DA II LAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Spanning neemt toe Moeder en Kind maken het wel Felle rede van Smigly Rydz Legercommandant bij den Kabinetsformateur 400 gemeenten weer finantieel zelfstandig? Italië en Duitschland schouder aan schouder koningstraat 76, din helder. telefoon 50 (2 lijnen) Senaat van Dantzig doet concessies Ook feest voor dienstplichtigen Duitsch vliegtuig verongelukt Duitschland laat zich niets dicteeren Dit nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINTt Hoeveel Nederlanders hebben radio? heldersche courant Uitgave der Uitg.Mlj. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder MAANDAG 7 AUGUSTUS 1939 67e JAARG. No. 8688 lei w ijl hij zijn woorden vergezeld deed gaan van vuist slagen op de lessenaar, zeide maarschalk Smigly 'Rydz, de dictator van Polen, gisteren te Krakau: Dantzig vormt de long van onze economische organi satie. Polen heeft zijn standpunt uiteengezet op een wel omlijnde wijze, die geen ruimte laat voor tweeërlei uitleg. Niemand denkt, dat onze vaderlandsliefde ons minder plichten oplegt, dan zijn vaderlandsliefde hem. (Een zin speling op Hitier, hoewel de naam niet werd uitgesproken.) Deze woorden werden gevolgd door een langdurig ap plaus van de aanwezigen, die herhaaldelijk riep: „Wij wil len Dantzig". Naadt Smigly Rydz zijn rede had beëindigd, hief de menigte de handen op en sprak den volgenden eed uit: „Wij zweren plechtig, voor de eeuwige macht van Polen in een oorlog onversaagd te zullen strijden tot de overwin ning en in tijd van vrede alle krachten van alle burgers te zullen vereenigen in nuttigen arbeid en samenwerking van allen. De spanning te Warschau en Berlijn om Dantzig neemt de laatste dagen weer zien- deroogen toe. Warschau verwacht klaar blijkelijk geen staatsgreep, doch neemt in- tusschen alle maatregelen de etappe-gewij- ze politiek van Duitschland te ontzenuwen. Tot heden heeft Duitschland Dantzig vol doende bewapend en bovendien tracht het de douanesouvereiniteit van Polen op te heffen. Het laatste nieuws was het bouwen van een brug over don Weichsel en de Nogat. Hierdoor zal een rechtstreeksche verbinding geboren zijn tusschen Dantzig en Oostprui sen. SMIGLY RYDZ. Polen heeft tot dusverre weinig in het openhaar gedaan zich tegen de Duitsche taktiek te verzetten, zelfs verneemt de cor respondent van de N.R.Crt., dat Polen be zig is het moeilijk verdedigbaar gebied van den Corridor te ontruimen. Als blijk van vaste wil niet voor Duitsche intimidatie tc wijken, wordt echter beschouwd de maat regel waarbij de Poolsche douane-inspecteurs be wapend worden. Dit is ook tot uitdrukking gekomen in de nota, welke Chodacki, de Poolsche commis saris-generaal tc Dantzig, aan den senaat heeft overhandigd en waarin werd gezegd, dat Polen de economische rechten in Dantzig met alle ten dienste staande middelen wil handhaven Hij voegde hier evenwel aan toe, flat Polen bereid is met Dantzig de zaak in détails te bespreken om tot een vreedzame oplossing te komen. De propaganda-loidcr tc Dantzig, Zarske, heeft in zijn commentaar op deze nota ge zegd, dat Polen blijkbaar zijn politiek, welke Een dag later zich melden! In verband met den Xationalen Feestdag moeten de dienstplichtige onderofficieren, korporaals en soldaten, voor wie vandaag de herhalingsoefeningen zouden aanvangen, z-ich op 8 Aug. d.a.v. bij hun corps melden, °P tijd en plaats, in de kennisgeving betrei- fendo hun oproeping aangegeven. bo hun verstrekte vervoerde wij zen blijven °P 8 Aug. geldig. vijandig is jegens de economische belangen van Dantzig', voort wil zetten. Dantzig doet concessies! Men verneemt, dat de senaat van Dantzig na een krachtige Poolsche nota besloten heeft den boycot van de meerdeiheid der Poolsche douane ambtenaren in de vrije stad op te heffen. Wat deze nota en die van Dantzig aan Po len betreft, verneemt Havas uit Warschau nog de volgende bijzonderheden: De autoriteiten van de Vrije Stad hadden den inspecteurs der Poolsche douane mede gedeeld, dat zij zekere groepen onder hen niet langer erkenden en dat die groepen dus met ingang van 6 Aug.. haar functie niet meer zouden kunnen uitoefenen. De Pool sche regeering heeft toen een krachtig ge stelde nota geftmden, waarin verlangd werd dat deze maatregel niet zou worden toege past en dat de Senaat zoo spoedig mogelyk zou antwoorden. Gistermorgen heeft de Se naat doen weten, dat de maatregel niet zou worden ten uitvoer gelegd en dat hij dc volgende week in een volledige nota op alle punten de Poolsche nota zou beantwoorden. Do Poolsche regeering heeft toen uiting ge geven aan dc hoop, dat de Senaat het vraagstuk zal kunnen oplossen op een voor Polen bevredigende wijze. POOLSCHE MOBILISATIE WORDT VOORTGEZET. Met het oog op de Duitsche troepencon centraties aan de grenzen van Zuid- en West-Polen wordt de Poolsche mobilisatie voortgezet. Om de paar dagen worden offi cieren en manschappen opgeroepen. De mo bilisatie zal haar hoogtepunt bereiken tegen het einde van deze maand. Dc „Koerjeb Polski" schrijft, dat de Duit sche militaire voorbereidingen zóó intens zijn en op zóó groote schaal gescheiden en dat de toestand zóó gespannen is, dat de waakzaamheid van Polen en zijn bondge- nooten wel verscherpt moet worden. Forster vol zelfvertrouwen. Een speciale correspondent van de „Dai ly Express" te Dantzig, Sefton Delmer, meldt aan zijn blad, dat hij een onderhoud heeft gehad met Forster. Toen Delmer tegen over den gouwleider verklaarde, dat Pool sche autoriteiten hem zouden hebben beves tigd, dat het in hun voornemen lag troepen naar Dantzig te zenden, ingeval er een douane-unie werd ingesteld tusschen de Vrije Stad en Oost-Pruisen, riep Forster lachend uit: „Onmogelijk; u hebt gezien, dat zich hier in Dantzig troepen bevinden. Ze zijn niet heel talrijk, maar zouden vol doend zijn om wat het ook zij van dien aard tegen te houden. Bovendien heeft Hit- Ier duidelijk te kennen gegeven, dat iedere aanval op Dantzig beschouwd zou worden als gelijkstaande met een aanval op Duitsch land. „Wanneer dc de Polen er bij blijven ons de rechten te onthouden, die ons door de verdragen gegeven worden om een markt tev inden in Polen en wanneer ons econo misch bestaan in gevaar wordt gebracht, welnu, dan zal er geen ander middel voor ons zijn dan naar Duitschland terug tc kec- ren! Communiqué van Dr. dc Groot. De toestand van Prinses Juliana zoowel als die van de jonggeboren Prinses blijft alle reden tot volle te vredenheid geven. (w.g.) Dr. J. de Groot. Nog steeds regeeringscrisis. De Kabinetsformateur, Jhr. Mr. D. .T. de Geer, heeft gistermiddag ten zijnen huize ont vangen den chef van de afdeeling Diploma tieke Zaken van liet Departement van Bui- tenlandsche Zaken, Mr. E. X. van Kleffens, die onlangs benoemd is tot gezant te Bern. Tevens vernemen wij, dat de heer De Geer dezer dagen contact heeft gehad met oud minister Weiter. Verder heeft de formateur ontvangen den luitenant-generaal J. J. G. baron van Voorst tot Voorst, commandant van het veldleger. Liberalen vergaderen. Naar ons ter oore komt, hebben eenige vooraanstaande liberalen, onder wie Jhr. Ir. O. C. A. van Lidth de Jeude, Zaterdag in het secretariaat van dc Liberale Staatspartij ver gaderd om zich over den politieken toestand te beraden. WETSONTWERP IN VOORBEREIDING. In de vergadering van de Tweede Kamer van 25 Juli j.1. is door de regeering medegedeeld, dat een wets ontwerp tot saneering van de ge- meentefinanciën in voorbereiding is. Naar wij uit goede bron vernemen, zal het desbetreffende wetsontwerp binnenkort het departement van binnenlandsche zaken verlaten. Zijn onze inlichtingen juist, dan zouden de pl.m. 400 gemeenten, welke thans op rijkssteun zijn aangewezen, hij totstandkoming van het ontwerp, op een 40 tal na, hun financieele zelf standigheid herkrijgen. „Iets volkomen nieuws Het Handeslblad herinnert, aldus de ver klaring van het vijfde ééndagskabinet-Co- lijn, waarin de regeering als één van de hoofdzaken harer politiek aanduidde het streven, om de gemeentelijke autonomie te herstellen. Het is, aldus het blad, iets volkomen nieuws, dat de regeering erkent, dat vroe gere regeeringsmaatregelen tot de noodlij dendheid van vele gemeenten hebben moe ten voeren. Wanneer vroeger, bepaalde re geeringsmaatregelen ten aanzien der ge meenten getroffen, werden becritiscerd o.a. met het bezwaar, dat hierdoor opnieuw noodlijdende gemeenten zouden worden ge maakt, dan was liet antwoord der regeering dat de maatregel zelf goed was (d.w.z. dat de maatregel goed was bedoeld) cn de noodlijdendhcid van vele gemeenten een te betreuren kwaad, dat „tijdelijk" moest wor den gedragen. 't Moet anders worden aanyepakl! Het is thans van overgroote beteekenis, dat de regeering gesteund door regeerings- bureaux en regeéringsinstanties', welke over dit onderwerp 'moeten oordcelen, blijkbaar de meening is gaan huldigen, dat de betrek king tusschen rijk en gemeenten van een andere zijde moet worden aangepakt. Twaalf dooden. Het Duitsche lijnvliegtuig Berlijn—Ma drid „Hans Wende" dat Zaterdagmiddag een bijzonderen vlucht tusschen Madrid cn Bar- celona uitvoerde, heeft zijn doel niet be reikt. Terstond is met dc nasporingen begon nen. Bij Hospitalct is de vernielde machine gevonden. De bemanning alsmede de pas sagiers w.o. kolonel von Schcele, luchtvaart- attaché, bleken te zijn omgekomen, in to taal 12 man. Groote rede van maarschalk Göring. HET DUITSCHE LUCHTWAPEN DE GROOTE KRACHT. Ons imponeeren dreigingen noch liefdesbrieven, betoogde maarschalk Göring gisteren tijdens een redevoe ring voor 8000 arbeiders van de Jun- kersiabrieken te Dessau. Wij willen geen oorlog, zeide hij, Ik ken hem en weet, dat hij de geweldigste ver antwoordelijkheid beteekent, die een staatsman op zich kan nemen. Wan neer wij niettemin zoo koortsachtig bewapenen, is dat om den strijd, die ons wordt opgedrongen, zegerijk te bestaan. Wij zullen ons in de toe komst geen levensrecht meer laten betwisten. De laatste jaren waren vpl geweldige ge schiedkundige gebeurtenissen en wel, om dat Duitschland weer over een geweldige luchtvloot beschikt. Want. ,indien het ons verleden jaar bij de bevrijding van het Su- detenland gelukte, was daarbij beslissend, dat Duitschland, in tegenstelling met an dere landen een modern en slagvaardig luchtwapen had. En zoo is het ook thans. Wij hooren vandaag dezelfde muziek van de andere zijde van het kanaal. Engeland vasbesloten. Wij hooren bijna dezelfde woorden en re devoeringen, welke ook een jaar geleden werden gehouden voor de intimidatie van 't Duitsche volk. Het is vooral Engeland dat vastbesloten is het drama van 1914 te her halen om Duitschland een vrede te kunnen dicteeren. erger dan het dictaat van Ver- sailles. Slechts één ding is grondig veran derd: Wij zijn thans allen vervuld van den brandenden en eenvormigen wil ons staande te houden en het nimmer meer te laten ko men tot een vrede van Versailles. Het is een groot verschil of de mensch strijdt om zijn eer en zijn levensrechten te waarborgen of om zich zonder grond te mengen in de be langen van anderen. Wij bedreigen Engeland niel. Wanneer het echter gelool't ons overal in den weg te kun nen treden, moet het ook de verantwoorde lijkheid op zich nemen voor de verzekering van den vrede. De bedreiging Duitschland weer te blokkeeren cn tot honger te brengen, zulen '11 tweeden keer omogelijk worden gemaakt. Daarvoor zal liet Duitsche lucht wapen zorgen en niet in de laatste plaats ook dc groote voorraad broodgraan, dien wij in Duitschland hebben opgeslagen! Verwachting: Wisselend be wolkt, in den namiddag en -avond enkele plaatselijke regenbuien, met kans op on weer, meest matige Zuid westelijke tot Zuidelijken wind, vrij warm weer. Het aantal radiolusteraars, dat blijkens aangiften eigen ontvangtoestel bezit, bedroeg ultimo Juni 1939 839.542. Het aantal aanslui tingen op radio-centralen bedroeg op denzell'- den datum 368.710, dus een totaal aan ge registreerde radioluisteraars van 1.208.252, of 138 op 1000 inwoners. Bespreking in Moskou zoover ge vorderd, dat zijn aanwezigheid niet meer noodig is. DE MILITAIRE MISSIE VERTROKKEN. Reuter verneemt, dat Strang, de Britsche onderhandelaar, in het begin van de volgen de week uit Moskou naar Londen zal terug- keeren. Verklaard wordt, dat redenen voor dezen terugkeer zijn: 1. De enorme hoeveelheid werk op het centrale departement van het Foreign Office, waarvan Strang de leiding heeft. 2. De politieke problemen, die te Moskou besproken worden, zijn thans tot een zoo smal terrein beperkt geworden, dat Seeds de Britsche ambassadeur in Moskou, de on derhandelingen zonder den bijstand van Strang kan-voortzetten. Nader wordt gemeld, dat Strang heden per vliegtuig naar Londen zal terugkeeren. De militaire missie vertrokken- Be Britsche en Fransche militaire missies zijn uit Londen naar Moskou vertrokken voor de te voeren stafbesprekingen. Haar werd aan het St. Pancrasstation uitgeleide gedaan door den Russische ambassadeur Maisky. Potemkin, plaatsvervangend volkscommis saris voor buitenlandsche zaken heeft Za terdag de ambassadeurs van Frankrijk en Engeland ontvangen om het programma voor de ontvangst der Britsche en Fransche militaire delegaties te bespreken. Men verwacht dat de onderhandelingen zich niet verder zullen ontwikkelen, zoolang Strang niet zijn persoonlijk rapport te Lon den zal hebben uitgebracht. De militaire besprekingen zullen, naar men gelooft, de politieke onderhanclingen voorloopig op den achtergrond dringen en waarschijnlijk zal geen definitieve overeenkomst tot stand ko men, alvorens de militaire besprekingen aanzienlijk gevorderd zijn. Berlijn wacht in spanning op uitslag der Italiaansche legeroe- leningen. De officieuze „Realzoni Internazionali" treft een vergelijking tusschen den toestand in Augustus iöli en dien van thans en zegt dan: „Het is thans niet meer aan Duitsch land of Italië een initiatief te nemen, dat kan leiden tot opheldering van den toe stand, Reeds lang geledon hebben de re geeringen te Rome cn Berlijn hun wen- schen nauwkeurig kenibaar gemaakt. Men moet zich dan ook riiet verwonderen, als de nagatieve houding van democratieën re gelrecht tot een onvermijdelijk conflict leidt Men weet echter wel zoowel te Londen als te Parijs, dat bij spanning of internationaal conflict Italië en Duitschland schouder aan schouder zouden staan, omdat hier niet al leen een solidariteit van belangen, maar ook een identiteit op ideologisch gebied bestaat. Groote manoeuvres de graadmeter Gisteren is het derde stadium van de groote manoeuvres van het Italiaansche le- geger begonnen. Het groote aantal DuitSöho journalisten cn andere waarnemers, dat dc manoeuvres bijwoont heeft de aandacht getrokken en men is van meening, dat men te Berlijn met spanning wacht op de offi- cieele rapporten over de waarde van de Italiaansche troepen en over de practische waarde van det Italiaansche theorie over een oorlog met snelle beslissing. Een gemotoriseerde divisie trekt tijdens de Italiaansche legermanoeuvres over een pontonbrug, welke in oorlogstijd de verbinding tusschen dc beide oevers van den Tessin tot stand kan brengen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1