Augustus: de maand
der vallende sterren
Het klonk valsch
Misdaad of ongeluk?
Tirolers verontwaardigd
Japansch-Russische
gevechten hervat
Geprofiteerd van den
Oranje-roes
De wijn van den kasteelheer
smaakt goed
Het dagelijksch brood
Eerste Kamer bijeen
Onze Oost
Noodlottige regenval
EBW
-
SAN DIEGO—NEW ORLEANS—BALTIMORE. De voor den Amerikaanschen
transatlantischen Iuchtdienst bestemde reuzen-clipper, hierboven afgebeeld,
vloog van San Diego (Californië) over New Orleans naar Baltimore» waar onze
opname gemaakt werd.
Een lichtend spoor glimt nog even
na, dan is het weer stil als te vo-
ren i
AUGUSTUS, maand der wonderschoone zo
meravonden èn der vallende sterren. Maand
van verrukkelijke avonduren waarin de hitte
van een warmen dag verdreven wordt dooi
de koelte van den komenden nacht, avon
den dikwijls te mooi om er afscheid van te
nemen. Zoo lang mogelijk wil men genie
ten: en blijft men turen naar het uitspansel,
waar de sterren in niet te tellen tal gezaaid
staan. Stil staan zij daar de flonkeren, stil
en onbewogen.
Maar plotseling is het alsof een van
hen deze stilte niet langer kan ver
dragen en met duizelingwekkende
vaart naar een ander deel van den
hemel snelt. Een lichtend spoor glimt
nog even na, dan is het weer stil als
te voren.
Er is een ster „gevallen" of „verschoten",
en zooals men weet mag men dan een
wensch doen. Voor wie nog vele wenschen
met zich draagt, is Augustus een goede
maand om te trachten deze in vervulling te
doen gaan, want dan flitsen er naar verhou
ding vele geluksbrengcrs langs het uitspan
sel. Vooral in de eerste helft van de maand,
waarbij het maximum omstreeks den lOden
tot den 12den wordt bereikt. Ook is hun
aantal in de latere uren van den avond
grooter dan daarvoor.
Vurige tranen.
Deze opeenhooping van vallende sterren
heeft men, zoo schrijft de Haagsche Post,
ook in vroeger eeuwen opgemerkt en men
sprak van de vurige tranen van den heiligen
Laurentius. De moderne wetenschap heeft
deze bloemrijke aanduiding laten varen en
tegenwoordig vat men de vallende sterren
samen als de stroom der Perseiden, omdat
zij uit het sterrenbeeld Perseus lijken te ko
men.
Wat gebeurt er eigenlijk?
Wat gebeurt er als men een ster ziet ver
schieten? Snellen de sterren dan werkelijk
met duizelingwekkende vaart door het he
melruim als wilden zij in deze vacantieda-
gen de wereld ook weieens van een andere
zijde bezien dan gewoonlijk? Neen, niets van
dat al, want men heeft na afloop nooit er
gens een ster gemist of waargenomen, dat
op deze wijze de sterrebeelden van vorm ver
anderen. Het zou ook bezwaarlijke gevol
gen met zich mee brengen als de sterren
zich met zulk een reusachtige snelheid zou
den verplaatsen. Het zijn immers alle zon
nen, die door hun geweldige afstanden zoo
klein lijken. Deze afstanden zijn zoo groot,
dat het licht van de dichtst bij zijnde 4 jaar
noodig heeft om ons te bereiken. Als men
nu bedenkt, dat dit in iedere seconde 300.000
K.M. overbrugt, krijgt men maar nauwelijks
een begrip van wat deze getallen beteekenen.
En als men ondanks deze. fantastische af
standen de sterren met zoo'n vaart door het
hemelruim zou zien vliegen, zouden daartoe
snelheden noodig zijn, die zelfs de astrono
mische wereld te machtig zijn. De snelheid
van het licht is de uiterste grens, die be
reikt kan worden en deze zou als de sterren
vielen, nog bij lange niet toereikend zijn.
Neen, zoogenaamde vallende sterren bevin
den zich veel dichter bij huis en wel in het
lichtomhulsel, dat de aarde als een damp
kring omgeeft.
De ruimte, waarin de aarde haar jaarlijk-
sche baan om de zon aflegt, is niet leeg,
maar er zwerven milliarden en milliarden
grootere en kleine korreltjes en brokjes ge
steente in. Het meerendeel van dit „kos
mische gruis" is niet meer dan stof of zand,
maar er zijn ook stukken bij van groo
tere afmetingen.
Dit alles beweegt zich ook met een
snelheid van eenige tientallen K.KL
per seconde om de zon en wanneer
deze lichaampjes de aarde ontmoe
ten, die zelf 30 K.M. per seconde af
legt, vliegen zij ettelijke honderden
malen sneller dan de snelste snel
trein den dampkring binnen. Maar
deze overmoed komt hun duur te
staan, want in de allerhoogste la
gen worden zij reeds door de lucht
geremd en hoe lager zij komen hoe
grooter deze weerstand wordt. Door
de geweldige wrijving, die daarbij
optreedt, worden zij tot smeltens en
gloeiens toe verhit, waardoor ook de
omgevende lucht aan het lichten
wordt gebracht
In korten tijd is het dan met hun bestaan
gedaan, want dan zijn zij verbrand. Slechts
wat gloeiende asch licht nog even wat na
en dwarrelt dan naar beneden.
Waarom juist in Augustus?
Hoe komt het nu dat in so-mmige maan
den van het jaar hun aantal grooter is dan
in andere? (Ook in de eerste dagen van No
vember kan men dikwijls veel „sterren"
zien vallen). De verklaring ligt voor de
hand: de aarde passeert dan gebieden,
waarin 't kosmische stof dichter gezaaid is
dan elders. En wat is daar weer de oorzaak
van? Men neemt aan, dat men hier te doen
heeft met de resten van kometen. Omstreeks
het midden van de vorige eeuw heeft men
kunnen aanschouwen hoe een komeet zich
eerst in tweeën splitste en later zelfs zoo
sterk was uiteengevallen, dat men haar niet
meer terug kon vinden. Wel kon men ech
ter berekenen dat de aarde in botsing zou
komen met wat eens een fraaie komeet was
geweest.
Vol belangstelling en soms wel met angst
en vreeze zag men uit naar wat bij deze
ontmoeting zou gebeuren. En ziet op den
bewusten dag was men getuige van een re
gen van vallende sterern, zooals men slechts
zelden aanschouwt. Menigeen zal zich wel
licht nog herinneren hoe er eenige jaren
geleden ook zulk een sterrenregen heeft
plaats gevonden. Achteraf heeft men kun
nen berekenen, dat ook op dien datum een
kometenbaan werd gekruist. En zoo neemt
men ook voor de vallende sterren der Au
gustusdagen aan, dat de aarde hier telken
jare de resten ontmoet van wat eens als een
respectabele komeet rond de zon bewoog.
Na sedert 2 Augustus niet te zijn opgetre
den hebben de Russische en Buiten-Mongool
sche luchtstrijdkrachten op 5 Augustus haar
activiteit hervat. Des morgens vlogen 60
vliegtuigen over de Khalka, de grensrivier,
en later op den dag nog eens 60. Japansche
vliegtuigen haalden, zoo meldt Domei, 27
machines neer. Twee Japansche machines
zijn niet teruggekeerd. Maandag vlogen
weer 60 machines over de grensrivier, waar
van er 47 door Japansche vliegtuigen wer
den neergeschoten.
De dwaasheid ten top
Arrestant ontsnavt uit Schie-
damsch politiebureau.
Maandagmiddag tegen zes uur, toen Schie
dam zich opmaakte om den avond van den
Nationalen feestdag door te brengen in ge
past vreugdebetoon, raakte plotseling het
politiebureau in de Lange Nieuwstraat en
naaste omgeving in rep en roer. Agenten
speurden de straten en boschjes van de
plantage af, met speurhonden drongen zij
de tuinen binnen en de gangen tussohen de
huizen werden afgezet.
Het bleek, dat uit het politiebureau een
jeugdige Duitscher was ontvlucht, geen po
litieke vluchteling, maar een zgn. „passant"
een schepeling, die van zijn schip was ge
vlucht, dat de vorige week de Schiedam-
sche haven was binnengeloopen.
Ruzie aan boord.
Hij had ruzie gehad met den kapitein,
omdat hij als messroom boy wilde varen,
maar daarvoor geen toestemming had gekre
gen. Hij was daarentegen in de machine
kamer geplaatst. Na zijn vlucht was hij
het land ingegaan. Zaterdag had de poli
tie te Ginniken hem opgepikt en den 19-ja-
rigen schepeling naar Schiedam terugge
zonden, waar hij op het politiebureau werd
vastgehouden, tot zijn schip zou vertrek
ken. Om een tweede vlucht 'te voorkomen,
zou hij dan op het laatste oogenblik aan
boord gebracht worden.
Slechts een. man op wacht.
In verband met de feestdrukte in de stad
was de bezetting van het politiebureau niet
zoo sterk als gewoonlijk. Bovendien had in
den loop van den dag het politiemuziekcorps
een marsch door de stad gemaakt, zoodat
tegen zes uur slechts één agent in de wacht
aanwezig was. Hij had juist van een melk
boer het dagelij ksche fleschje melk voor
den arrestant in ontvangst genomen, toen
hij tot zijn schrik bemerkte, dat de Duit -
scher was verdwenen. Uit de wacht was hij
via de openstaande deur van de serre den
tuin ingegaan en over een schutting ge
klommen. Onmiddellijk werd alarm ge
maakt, doch alle pogingen om den vluchte
ling weer te pakken, waren vergeefsch
waarschijnlijk is hij na nog over enkele
schuttingen geklommen te zijn, rustig door
een gang de straat opgewandeld, waar hij
in de feestende menigte is opgenomen. De
man is tot nu toe niet gevonden.
Maar de nasmaak is bitter...
Vier soldaten, gewoon dienstplichtigen bij
de eerste compagnie van het 18e grensba-
taljon te Zutphen zijn op een middag een
leegstaand kasteel te Vorden binnengedron
gen en na alles doorsnuffeld te hebben, kwa
men ze in den wijnkelder terecht, waar ze
zich te goed deden aan de wijn van den
kasteelheer.
Twee hunner gingen 's avonds in gezel
schap van twee andere sodaten van hun
compagnie terug om nogmaals een gratis
dronk te genieten.
De krijgsraad heeft vier hunner veroor
deeld tot drie weken gevangenisstraf, de
twee soldaten, die tweemaal in het kasteel
zijn binnengedrongen tot tweemaal drie we
ken.
„Het is daarom zoo ernstig wat jullie
hebben gedaan," hield de waarnemend pre
sident van het Hoogmilitair Gerechtshof
den beklaagden, die gisterochtend voor dit
college terecht stonden, voor, „omdat jul
lie de sympathie, welke de burgerbevolking
in deze tijden voor de weermacht heeft,
naar beneden halen. Jullie bederft het voor
jullie kameraden."
Hoewel de auditeur-militair in alle geval
len hooger beroep heeft aangeteekend, vroeg
de advocaat-fiscaal bevestiging van de op
gelegde straffen.
De verdediger, bepleitte voor deze beklaag
den, die in de burgermaatschappij nooit
een veroordeeling hebben gehad, een voor
waardelijke straf.
De beslissing van het hof volgt later.
Grootste wereldgraanoogst sinds
191i verwacht.
De wereldgraanoogst 1939 zal volgens een
rapport van het Internationaal Landbouwin-
stituut in Rome, de grootste worden sedert
den wereldoorlog, uitgezonderd het record
van 1938. Men raamt, dat de opbrengst van
dit jaar 44 millioen metr. ton zal bedragen.
De oogst in de Sovjet Unie zou zeer goed
worden, vooral in de centrale gebieden van
Siberië.
De productie der Vereenigde Staten wordt
geraamd op 19.5 millioen metr. ton, en
van Canada op 12.2 millioen ton tegen 9.5
millioen ton het vorige jaar.
De tarwe oogst in Azië zal gelijk zijn aan
dien van 1938. De oogst in China wordt on
danks de vijandelijkheden niet lager ge
schat dan verleden jaar. Geraamd wordt
dat Noord-China 40 procent meer zal voort
brengen dan in den oogst van het vorige
jaar.
Indische Marinezaken.
De Eerste Kamer kwam gistermiddag
bijeen onder voorzitterschap van mr. -
baron de Vos van Steenwijtk.
De voorzitter en de minister-president, ar,
H. Col ij n, vertolkten achtereenvolgens de
blijde gevoelens der Kamer, nu bet Iiin-
selijik Gezin wederom met een Prinsesje
verrijkt is.
Beide sprekers herdenken vervolgens den
pas overleden nestor der Eerste Kamer,
jhr. A. F. P. van Sasse van IJsselt.
Eenige wetsontwerpen tot wij'ziging en
aanvulling der Indische foegrooting 19.i9
worden z.h.s.t aangenomen, o.m.^ de vast
stelling der nieuwe afdeeling IXa inzake
liet Marine-etablissement.
De vergadering wordt tot heden verdaagd.
TE VROEG IN ROOK OPGEGAAN.
Dikke wolken tabaksrook trokken gisteren
over de stad, Christchurch, (New Zeeland)
afkomstig van twee millioen Engelsche si
garetten waarvoor geen invoervergunning
was verkregen, en die derhalve op last van
de autoriteiten verbrand moesten worden
Deze maatregel hield verband met de dras
tische invoerbeperking, waartoe de regee-
ring in December j.1. besloten heeft.
Wegens kindermishandeling acht
maanden gevangenisstraf geëischt.
I
Een tragische geschiedenis werd gisteren
behandeld voor de strafkamer der Amster-
damsche rechtbank, gepresidieerd door Mr.
A. J. van Royen.
Een 25-jarige werklooze arbeider
stond terecht wegens het opzettelijk
zwaar lichamelijk letsel toebrengen
aan zijn dochtertje, een baby van
acht maanden. Hij zou volgens de
tenlastelegging het kind een vuist
slag tegen het linkerdijbeen hebben
gegeven, waardoor het beentje brak.
De politie stelde een onderzoek in. De man
beweerde, dat hij toen hij het kind droeg,
gevallen was tegen een oude en harde divan,
waardoor het beentje brak. Later weer zeide
hij, dat het niet onmogelijk was, dat hij na
het vallen het kind, dat huilde, in zijn ver
bouwereerdheid had geslagen.
Huilend zat thans de man in de verdach-
tenbank: „Ik heb zeker niet opzettelijk ge
slagen, ik ben dol op mijn kinderen."
De psychiater, dr. S. P. Bakker, schetste
verdachte als een licht debiel man met wei
nig remmingen, die lichamelijk zeer sterk
is en waarschijnlijk zijn eigen kracht niet
kent.
De Officier van Justitie mr. ,T. W. Bosch
achtte de daad van dezen verdachte bijna
onbegrijpelijk. Wel is de man licht debiel,
doch hij is zeer zeker aansprakelijk voor het
gebeurde.
Spr. vorderde een gevangenisstraf van tien
maanden.
De verdediger, mr. Keune, schetste de
moeilijke omstandigheden waarin verd. en
zijn gezin leven. Hij is zeer arm en heeft
zells geen geld om licht te betalen. In het
donker is hij met het kind gestruikeld en te
gen den divan gevallen. Zelfs als hij de
baby daarna een klap heeft gegeven, staat
nog niet vast, dat het beentje door den klap
is gebroken.
PI. concludeerde tot vrijspraak.
Vonnis 15 Augustus.
SI AM NIET AANGESLOTEN BIJ HET
ANTI-KOMINTERNPACT.
De legatie van Siam.te Londen spreekt
categorisch de in de pers verschenen be
richten tegen, volgens welke de regecring
te Bangkok besloten zou hebben tot het
antd-kominternpact toe te treden.
Arbeider betaalt met namaak
riks maar blijkt zelf slachtof-
fer te zijn.
Gistermorgen werd op het post
kantoor te Oldenzaal door een der
ambtenaren een rijksdaalder
ontvangst genomen, welke valsch
bleek te zijn. De vervalsching van
den rijksdaalder werd ontdekt door
dat de klank afweek i Het munt
stuk was ook iets dikker, terwijl
de letters van het randschrift iets
grooter waren. Overigens had het
geldstuk een bedriegelijke overeen
komst met een echten rijksdaalder.
De marechaussee heeft de munt in
beslag genomen, terwijl een nader
onderzoek naar de herkomst wordt
ingesteld. Inmiddels is reeds ko
men vast te staan, dat de arbeider,
die het muntstuk heeft aangeboden
het slachtoffer is geworden van de
tot nog toe onbekende valsche mun
ters.
De ontruiming gaat gepaard
met ruwheden.
Verscheidene Londensche bladen meldden
gisteren, dat de overplaatsing van de
Duitsche bevolking uit Italiaansch-Tirool
op hardnekkigen tegenstand stuit en aan
leiding geeft tot gewelddaden, die onder de
Tirolers verontwaardiging wekken.
De „News Chronicle" meldt b.v. uit
Weenen: diegenen onder de 7.000 boeren,
waarvan het vertrek op het oogeniblik geor
ganiseerd wordt, die weigeren in te zien,
dat het hun plicht is, hun haardsteden te
verlaten om het land, welks taal zij spre
ken, te gaan dienen, zijn het voorwerp van
ruwheden. Ondanks de censuur der nazi
autoriteiten, komt het Oostenrijksche pu
bliek gedeeltelijk de feiten te weten, en te
Weenen, zelfs bij personen, die tot dusver
trouw waren aan het nazi-regime, is groote
verontwaardiging merkbaar. De veront
waardiging is vooral groot bij de Noord-Ti-
rolers, die krachtens het verdrag van St.
Germain Oostenrij ksche staatsburgers wa
ren gebleven.
Van Italiaan tot Duitscher.
Aan de Italiaansche kamer van fasces en
corporaties is een wetsontwerp voorgelegd
betreffende het verlies van het Italiaansche
staatsburgerschap voor Duitsch sprekende
personen van Duitsche afkomst, wonende in
de streek van de Boven Adige, die naar
Duitschland zullen verhuizen en het Duit
sche staatsburgerschap zullen aannemen.
De verklaring, dat zij het Italiaansche
staatsburgerschap zullen opgeven moet
worden opgemaakt alvorens zij naar
Duitschland vertrekken. De wet is ook van
toepassing op de kinderen der betrokken
personen.
NOODLANDING MET LESTOESTEL.
Zondag maaktede sportvlieger Elshof
naar de N.R.Crt. meldt, met een Bucker-
Jungmann-lcstoestel van de Soerabajasch»
Vliegclub een noodlanding op een suiker
rietveld nabij Wonokromo. Het toestel we ra
hierbij beschadigd, doch de vlieger bleei
ongedeerd.
Twee dooden bij slippMt'h
tijdens de regenval van Maandag is te Se
marang een auto. bestuurd door den a
hachtsondenvijzer H. Velleman, geslipt
tegen een boom gebotst. De heer Vellenlrt
en zijn echtgenoote werden op slag gc<w°
terwijl zijn dochter zwaar werd gewonh-.
De hoer Velleman was naar de N-"L
meldt, juist twee dagen geleden van
naar Semarang overgeplaatst.
Het ongeluk geschiedde bij Barangba'?1^
waar reeds eerder een ernstige ongeluk
gebeurd.
RADIOTELEFONTSCII CONTACT MET
ONZE OOST.
In Juli 1939 werden met Ned.-Indh
totaal 1007 gewone gesprekken .tcVn! iië
waarvan 321 i>' v herland en 0S6 in
werden aang
Het Noordelijkste hotel der wereld. Het Noordpoolhotel op Spitsbergen is
niet slechts het eenige hotel op dit eiland, maar ook het Noordelijkste der
wer eld.
