bij de Marine
WEK UW LEVER-GAL OP
ItiJbo-fifawp
Een onderzeeboot een lichU
schip en een sleepboot voor den
meestbiedende.
„(Hddeïhelia
Uvu-aïtMip"
Eïuliheïii de JJoe'i
ponderdag 10 Augustus 1939
Tweede Blad
Het einde van H- Ms. „O 6"
Treurspel om lichtschip „Haaks"
/liiiiiiiiimiiiMiiiiit
Militaire auto ramt lantaarnpaal
Hendrik van de Klaas
Duitstraat
Burgerlijke Stand van Den Helder
Zit Uw rijwielplaatje
op Uw fiets?
Onze laatste excursie
fan Mens:
Huisduinen dorp der
eenvoud
Wat ze hier wèl cn niet hebben
Gezonde voeten met
Kinderfeest
Bijna 1700 jongens en meisjes
zien Beatrix leeren loopen
De doodelijke straal
Daverende ontploffingen
te IJmuiden
De marine, en zeker niet in de laatste
plaats de Heldersche marine, is trots op haar
vloot. Deels zal dit zijn toe te schrijven aan
de omstandigheid, dat iedere nieuwbouw er
hier in Nederland zoo ontzaglijk moeilijk
„doorgesleurd" moet worden, deels ook aan
het feit dat iedere ware Hollander nu een
maal een zekere eerbied, ontzag, heeft voor
het schip. Men beschouwt het veelal als iets
levends, als iets méér dan alléén romp-en-
masten. Men beschouwt het zooals de oude
matroos in Van Schenders „Fregatschip"
zijn „Johanna Maria" beschouwde.
De smaad.
Maar ondanks de zuirlgheid, de eerbied en
hte nimmer eindigend onderhoud is iedere
vloot nu eenmaal aan den uiteindelijken on
dergang prijsgegeven. Wat de menschen
trachten te weeren, dat sloopt Vader Tijd
grondig, en zoo kon het gebeuren, dat giste
ren in het kantoor van Registratie en Domei
nen aan de Kerkgracht een vloot-deel aan
den meestbiedende verkocht werd. Daar de
gradeerden, voor een appel en een ei, niet
minder dan een lichtschip, een onderzeeboot
en een marinesleepboot van overheidsbodem
tot sloopmateriaal. Het was goed, dat er geen
marinemenschen bij waren. Ze hadden de
smaad waarschijnlijk niet kunnen opvreten,
om in de juiste terminologie te blijven.
Er is iets veranderd.
De onderzeeboot lag op de werf. Een stuk
groen-grauw staal, in een achterafje van de
z.g. Mobilisatiekade weggedrukt. En de trot-
sche naam voerend van Harer Majesteit O 6.
Nu alleen maar een stuk materiaal, dat geen
voorbijganger zelfs ook maar een blik waar
dig keurt.
Het is maar een klein schip. Zoo klein,
dat men ontzag krijgt voor onze onder
zeedienst-pioniers, die het veege lijf aan
deze vooroorlogsche duikbootjes toever-
trouwden. Er is toch wel iets veranderd
T als men thans de O 19 ziet
Biografie
We kruipen in het afgetakelde restant:
wringen ons lichaam met moeite door het
„mollengat", gevolgd door een conserveerder,
die ons blijkbaar voor een „gegadigde" aan
ziet en niet ophoudt het schip aan te prijzen.
Die liefkozend langs de ijzeren spanten aait,
die ons wijst op de machine in het achterschip
en die als een mijnwerker in een schacht voor
ons uitloopt, met de lamp wat licht in de don
kerte van het onderzeebootlichaam brengend.
Het is er stil en warm, en terwijl de conser
veerder goedkeurend prevelt over de dikte van
de platen, over het koper en het ijzer, gedenken
wij in stilte dit schip: dat in 1916 al bij De
Schelde in Vlissingen gebouwd werd en twee
jaar geleden uit dienst genomen is, omdat het
feitelijk „op" was.
Naar Indië is dit schip nooit geweest.
Het zocht het bij „honk". Maar dat neemt
niet weg dat de allereerste duikproef van
Prof. Vening Meinesz met de O 6 gehou
den werd. De O 6 droeg als eerste het toe
stel voor de bekende experimenten. Later
is het daarom, tenminste de bovenbouw,
aangeboden als monument voor „Marine
en Wetenschap" aan de stad Delft.
Helaas... de burgemeester achtte het in
strument te weinig in overeenstemming
met de aestetica zijner gemeente.
Schuilkelder.
En nu..7 nu is het schip eenigen tijd gedoemd
geweest als „schuilkelder" te fungeeren en
waar wij vernemen dat de kooper binnen 3
maanden franco-thuis de drukvaste romp moet
jjllllllllllllIHMj
II
jiii ü'i
mi HH
iiii uil
Gedurende het
dat de jaarvergadering
vooraf ging, was er maar
één onderwerp van ge
sprek: Het drukwerk.
Hoe kon het ook anders:
met haar groote keuze
moderne lettersoorten had
het verzorgd I
terugzenden, veronderstellen wij dat deze func
tie nog wel eenigen tijd gehandhaafd zal blij
ven. Ontdaan van de 113 ton koper en wat dies
meer zij, die de eigenaar er af zal sloopen.
„Haaks".
En dan is daar „kavel" nummer 2: niets
meer, maar ook niets minder, dan... een licht
schip. En wel lichtschip „Haaks", in 1889 op
de Amsterdamsche Rijkswerf gebouwd en om
gebouwd in 1924. Het was een van die oude
schepen, die met eere het praedikaat „onver
woestbaar" dragen. Of zooals een oude pik
broek dat opmerkte: „als je ze niet laat zinken,
varen ze over drie eeuwen nog".
Maar ook „Haaks" is gevallen. Dank zij
modern comfort, dank zij betere uitrusting en
dank zij het type der schepen, dat ook bij licht
schepen met den tijd wisselt. Ook dit schip
is aan den meestbiedende verkocht. Na decen
nia op de Noordzee gekojangd te hebben: als
internationaal baken voor de scheepvaart. Als
lichtende handwijzer in duistere nachten, als
vertrouwd punt voor den navigeerenden zee
man.
Ingestort luchtkasteel.
Men zou het een tragedie kunnen noemen,
doch er nog iets treurigs aan dit bloedroode
schip verbonden. De leider van de Zeeverken
ners in Den Helder, de heer P. C. van Diest,
loodscommissaris, had dit schip reeds een
schoonen levensavond toebedacht, namelijk als
bivak, als oefenschip, voor de Zeeverkenners.
En zoo overtuigd was men dat het schip deze
functie zou gaan vervullen, dat de groep dag
en nacht bezig was met schrobben, meniën,
opkalefateren en wat dies meer zij om het toon
baar te maken. Men was dolblij met dezen
rooden knaap, die zich zoo perfect voor het doel
leende.
Maar ook in dit geval ging een lucht
kasteel in rook op. Het Departement bleek
het vaartuig reeds overgedragen te heb
ben aan Registratie en Domeinen en het
was niet mogelijk op den ambtelijken weg
weder terug te wandelen. Voor velen een
barre ontnuchtering. Voor den gepension-
neerden vice-admiraal J. F. Osten in Den
Haag, die alle mogelijke moeite deed om
een wijziging in het besluit aan te bren-
jcn, voor de firma Molijn in Rotterdam,
die alle verfwaren gratis-voor-niemendal
zou leveren en voor den heer van Diest
en z'n jonge vrienden, die werkelijk in zak
en asch zitten. Naar wij bij geruchte ver
nemen, zou zelfs het bestaan van de groep
op het spel staan door deze vervelende
geschiedenis.
En nu gaat een vreemdeling dit schip sloopen.
Ziet het alleen als „materiaal". Dood mate
riaal. Hetbezit 123.900 kilogram ijzer, die hun
weg vinden onder de sloopershamer.
De „Vliegkamp I".
En tenslotte: een sleepboot van de marine.
De „Vliegkamp I". Een verroest, oud en reeds
ten deele gesloopt schip. Zonder machine, met
uitgebroken stuurhuis, gedeeltelijk verteerd
en met spinrag tusschen de glaslooze patrijs
poorten. De baarlijke ondergang van een schip,
dat sedert zijn ontstaan (op de werf te Wil
lemsoord in 1917) vele duizendtallen mannen
van de navy over de Nieuwediepsche wateren
voerde. Nu ligt het schip bij het drijvende dok.
Feitelijk reeds vergeten voordat de slooper
het onderhanden gaat nemen.
Woensdagmorgen zijn ze gedrieën verkocht.
De sloopers waren in het kantoor van Re
gistratie en Domeinen en noteerden de prijzen.
Dat deden ze onbewogen en zonder eenig apart
gevoel, hoewel het toch schepen waren die
vroeger iefs beteekend hebben.
De sleepboot werd het eigendom van de
firma Voet in Zaandam voor 437.50.
Lichtschip „Haaks" ging weg voor
4.852.aan de N.V. Frank Rüsdijk's
Industrieele Ondernemingen te Hendrik
Ido Ambacht.
De O 6 voor 5.727.77 aan de N.V.
Vereenigde Utrechtsche Ijzerhandel.
Teekenen wij hierbij nog aan dat onze stad
genoot I. de Jong bijna eigenaar geworden
was van de O 6. Hij had genoteerd 5.250.
We hadden dan nog de voldoening mogen
smaken dat een particulier Nieuwedieper een
onderzeeboot had.
Overigens: Sic transit gloria mundis.
Hetgeen een sergeant een bloedend
oor kost.
Gistermiddag reed een militaire auto,
waarin een drietal militairen gezeten waren,
den Fortweg af met de bedoeling de Oude
Schoolstraat in te rijden. Helaas vond een
kleine catastrophe plaats in de bocht aldaar.
De bestuurder bleek namelijk de lantaarn
paal niet te kunnen omzeilen, tengevolge
waarvan dit nuttig instrument aan de vernie
tiging prijsgegeven werd. Het kapseisde, de
mantel brak, enzoovoorts. Moeders vlogen
naar buiten en de inzittenden schrokken he
vig. De sergeant, die bjj het drietal behoorde,
moest de tol betalen. Die bezat een ge
scheurd oor, hetgeen tenslotte verre van
leUlt iS" 7
Voorzichtigheid is wel geboden en die schijnt
onze ieger-chauffeurs nogai eens te ontbreken.
en u zult 's morgens uit bed springen,
gereed om bergen te verzetten.
lederen dag moet uw lever een liter lever-gal in uw
ingewanden doen vloeien. Wanneer deze stroom van
lever-gal onvoldoende is, verteert uw voedsel niet,
het bederft. U voelt u opgeblazen, u raakt verstopt.
Uw lichaam is vergiftigd, u voelt u beroerd en
ellendig, u ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmidde
len. U moet CARTER S LEVER-PILLETJES nemen
om deze liter lever-gal vrij te doen vloeien en u
zult u een geheel ander mensch voelen. Onschade
lijk, plantaardig, zacht, onovertroffen om de lever-
gal te doen vloeien.
Eischt Carter s Lever-Pilletjes bij apothekers en
drogisten, f. 0.75.
In de Klaas Duitstraat werd Zaterdagnacht
een jongentje geboren. Dit zou onopgemerkt
voorbij zijn gegaan. als«niet Zaterdag tevens
de geboortedag van het tweede prinsesje was.
Kwart voor twaalf werd het gezin van den
heer Groof, dat tot nu toe uit man en vrouw
bestaan had, met één uitgebreid, een aller
liefst donker jongentje.
Dat mocht toch niet zoomaar onopgemerkt
voorbijgaan, meenden de buren. Als we nu
eens allemaal wat met mekaar gaven! Zoo
gezegd, zoo gedaan. Mevr. en de heer Buyl,
promotors van deze inzameling, stelden een
lijst samen van inwoners der straat en spon
taan kwamen de kwartjes en dubbeltjes bin
nen, zoodat tenslotte ruim tien gulden bijeen
was.
Daarvoor moest wat voor moeder en zoon
gekocht worden. Maar wat. Voor de moeder
was duidelijk: een fruitmand, immers die had
versterkende middelen noodig. Maar nu voor
den Zoon? In overleg met de moeder werd
tenslotte een aandenken aan de buren ge
kocht, een zilveren lepel en vork en een zil
veren drinkbekertje.
Zooals vanzelf sprak, waren de ouders dol
blij met hun baby en dankbaar voor dit mede
leven der omwonenden.
Al vroeg kwam de auto van Neels voor met
de bekende, beschuit met muisjes.
Maar dat. was niet het laatste bezoek.
O nee. Het Beatrix-fonds had van deze
geboorte gehoord en dus brachten de da
mes Ritmeester en Jolles de jonge moeder
een bezoek en boden een prachtige luier
mand aan.
't Aardigste was, dat de heer Groof,
die gemobiliseerd is, van zijn collega's in
den dienst een groote taart cadeau kreeg.
SCHOUWVLIEGER's
Onder wijs-Instituut
Leerlingen van alle scholen 25 ct. per week
Wij beschikken over een mooi leslokaal
in een rustige omgeving. Wij zijn op
ons werk ingesteld
HOOFDGRACHT 31
van 9 Augustus 1939.
ONDERTROUWD: A. Spoel en C. Riekwel;
H. Brinkman en H. Wink; J. Schendelaar en
H. Th. Putten; D. Oosthuizen en A. M.
Wijnands; P. Pastoor en E. Bakker: J. W.
Frangois en T. M. E. van Helsland; Th.
G. Menting en J. W. Grommel.
BEVALLEN: C. de BoerHemmer, d.; A.
DijtRan. z.W. H. JonkersHerderschee, d.
OVERLEDEN: P. Bandsma, (m.), 79 jaar,
J. Hoppe, (m.), 26 jaar.
FEESTAVOND ONDEROFFICIEREN
ZEEMACHT.
De militaire Belangenvereeniging van Ond.
off. bij de Zeemacht zal den 12en dezer, in ver
band met de geboorte van Prinses Irene, een
feestavond houden.
Men zie de annonce in dit nummer.
Alleen gisteren reeds 47
slachtoffers!
Er wordt gecontroleerd.
Een ieder wist het.
Ieder wist, dat men eigenlijk reeds
1 Augustus het nieuwe rywielbelasting-
plaatje op z'n fiets moest hebben, maar
dat men als „toegift" nog tot en met
8 Augustus (Dinsdag dus) den tijd kreeg
het voorwerp op het Postkantoor te
halen.
En natuurljjk bleek ook thans weer,
dat voor sommigen dezen termijn nóg
te kort was. Gisterenmorgen werd een
steekproef door de ambtenaren van de
Belastingen gehouden en ze constateer
den als gewoonlijk weer een aantal
Nieuwediepers zonder plaatje. Evenwel,
lang niet zooveel als dat andere jaren
het geval was. Men gaat dus z'n leven
verbeteren
Toch werden er alleen Woensdagmor
gen een 30-tal stadgenooten aangehou
den. Des middags werd wederom gecon
troleerd en ook toen vielen er slacht
offers, niet minder dan 17-
Men houde er rekening mee, dat er
een z.g. „rijdende controle" uitgeoefend
wordt. Er staan dus niet een paar amb
tenaren op een plein of een straathoek,
doch deze rijden door de stad. Op ieder
oogenblik, en op iedere plaats, kunt ge
U dus, als ge plaatje-loos zijt, op dit
schadepostje voorbereiden. Tenzij ge
maatregelen neemt en de belasting be
taalt.
Zooals bekend kan men de boete direct
betalen. Zjj bedraagt 1.50, terwijl men
tevens terstond een plaatje moet koopen.
Minderjarigen en werkloozen moesten
2 kwartjes betalen. Betaalt men niet
direct, dan is men nog verder van huis.
Vandaar dat dit dan ook slechts spora
disch voorkomt.
Onze laatste excursie is een goed besluit
geweest van onze voorjaar- en zomeruitstapjes.
Het weer heeft meegewerkt, ook al zag het er
gisterenmorgen, bij het vertrek van onze
excursisten weinig hoopvol uit. Het optimisme
van velen werd echter niet beschaamd en toen
we een uur reden scheen de zon, die ons prac-
tisch niet meer heeft verlaten.
De tocht door het Gooi was een genot en
het bezoek aan het prachtige Hilversumsche
Raadhuis een verrassing. Een dergelijke luxe
zal men tevergeefs elders in ons land zoeken.
Ook de rit naar Apeldoorn is een genot. Door
verscheidenen werd het natuurpark „Berg en
Bosch" bezocht, anderen genoten van de attrac
ties van den Julianatoren.
Een goed besluit was het bezoek aan Grand
hotel „Gooiland", zoodat men in de meest op
gewekte stemming naar huis reed.
Hiermee behooren onze uitstapjes voor dit
jaar weer tot het verleden. Eenige honderden
van onze abonné's hebben van onze excursies,
die hun niet alleen de schoonheid van ons land
ontsloten hebben, doch hun tevens iets hebben
doen zien van de industrie van ons eigen land
en de meest karakteristieke dingen, waaraan
Holland zoo rijk is.
WAAR IS DIE FIETS?
Een bewoner van de Achterbinnenhaven
vermist zijn fiets. Hij had het vehikel eenigen
tijd onbeheerd in het Julianapark gezet en
moest bij zijn terugkeer ontdekken, dat het
karretje verdwenen was. Wie schaft raad...?
Huisduinen is 'n badderplaats zonder mon-
dainiteit gelukkig. Wordt in Scheveningen
de zee geserveerd in glinsterende bokalen
in Huisduinen drinkt U haar uit een blikken
kroes. Hoe U daar over denkt, weet ik niet:
m ij smaakt 't!
Natuurlijk 'n mens heeft wel es behoefte
zo'n beetje dik te doen, U weet wel: alsof 't
bankconto met zes nullen geschreven wordt
maar over 't algemeen doen we toch liever
gewóón. Behalve die patiënten, welke aan een
soortement minderwaardigheidscomplex lijden,
de ongeneeslijken dus, zijn U en ik geen stak
kerds, die zich verwringen tot een houding.
Mijn goede Moeder zegt altijd: „doe maar ge
woon, dan doe je gek genoeg". En dit is een
levensles, die, zonder paedagogische poespas,
volkomen houdbaar blijkt.
En heeft U wel es opgemerkt, geacht audi
torium, dat de keien onzer samenleving, de
mensen waarvoor wij onze petjes afnemen, dat
die over 't algemeen de eenvoud zelve zijn
Kunt U zich Dr. Colijn indenken, met een ge
affecteerd spraakje Of prof. Einstein trippe
lend gelijk een kropdoffer? Nee, vrienden
de eenvoud, da's de ware pisang! Het lekkere
gewöne. het gemoedelijke, het niet-geforceerde,
dót is 't!
En om nü op Huisduinen terug te komen:
dat gewone, dat gemoedelijke, dat niet-gefor-
ceerde, dót vind je hier. Geen poeha, geen
capsones, geen vertoon van: géén stand, tóch
ophouden. Dit gevoel geeft 't strand op Huis
duinen me:
Je moet bij een Hogen Ome komen, op 'n
conferentie of zoiets. Hij woont in 'n kanjer
van 'n villa met twaalf-kamers-en-een-hui.",-
knecht, en fokt een onderkin en raspaarden.
Je zit timide op 't puntje van 'n Queen-Anne
stoel en doet je best, den Hogen Ome zo gun
stig mogelijk te stemmen. Je hebt natuurlijk
je beste pakkie aan. 'n nieuwe boord om en
boord knelt als 'n ni.ptan? firn jc r,.k,
met je handen geen raad en je schoenen druk-
'n zenuwachtig gevoel over je. Dat nieuwe
ken benauwend op je eksterogen. Je zegt: ja
wel meneer, zeker meneer, asjeblieft meneer,
en onderdehand denk je: ja, dat schrijf ik nu
liever niet. Eindelijk klapt de statige deur
achter je dicht, en je staat op straat. Gauw
'n trammetje naar huis, 't beste pakkie uit,
't boord in 'n hoek en de schoenen onder de
divan. Dan ha! schiet je in je ouwe sloffen en
je huisjasje en zegt tegen je vrouw: „Lievert,
geef me nou es 'n lekker bakje thee van je."
Ziet U, dót is Huisduinen; het conventie
loze strand aan 't puntje van Noord-Holland!
Want waar vindt men een strand, dat géén
object tot geldverdienen is? Ik poot m'n
tentje, en bivakkeer zolang ik wil: 't kost
geen cent! Als de Helderse politie nu nog 'n
oogje in 't zeil hield op overmoedige zwem
mers, die mij de stuipen op 't lijf jagen door
hun macaber spelletje met de dood waar
om gaan die helden zoo ver zee in? dan
zou dat Huisduinse strandje ideaal genoemd
kunnen worden!
En
Maar nu kom ik op het terrein der vrome
wensen. En dat van Ministers en andere Hoge
Omes. Want dat prikkeldraad, dat prikkel
draad! Om zo te zeggen hangt Huisduinens
toekomst daarin. Bij vloed verdwijnt een
kostelijk stuk strand in dat ellendige geprik-
kel, om een paar uur later er herboren uit
op te duiken. Zouden genoemde Hoge Omes
die prikkel-idylle nu niet een paar meter ach
teruit kunnen brengen
Bekenden ontmoet je overal, goede en min
der goede. De eerste dag al.
„Hè, da's toevallig, óók in Huisduinen?"
Ja, óók in Huisduinen, met uw welzijn. „Wat
zie je er goed uit, zo bruin." Dank je, dank
je. „Dat we mekaar nou hier moeten tegen
komen, hèAch ja we hadden mekaar
evengoed op de Matterhorn kunnen ontmoeten
als 't niet zo duur was.
Mijn kennis heeft een vrouw en twee doch
ters; óók bruin. Met de jongste blijkt 't een
donkerbruin geval te wezen, waarvan een
frisse kwartiermeester aanleiding en oorzaak
schijnt te zijn. Laten we hopen, dat de tedere
band gesponnen tussen Amsterdam en Den
Helder voldoende houvast biedt!
Badzo voetbaden openen de poriën
en verbeteren de bloedcirculade.
Pak tan 1 KG. a 20 cent,
i oldoende voor 3 a 4 voetbaden.
N.V. KON. NED. ZOUT1NDUSTR1E BOEKELO.
Chr. Oranjevereenlglng.
De toch nog onverwachte komst van het
Prinsesje was oorzaak, dat er zoo weinig ge
organiseerd kon worden en het programma
der feestelijkheden niet zoo uitgebreid was.
Toch meende de Chr. Oranjevereeniging, dat
de kinderen niet vergeten mochten worden, en
daarom stond er gistermiddag een filmvertoo-
ning op het program.
De leiding was in goede handen bg den heer
De Jong, voorzitter van de Chr. Oranjeveree
niging.
In de korte toespraak tot de jeugd, die na
tuurlijk brandde van nieuwsgierigheid naar de
films, zeide hij, dat ieder, dus ook de kinderen
'in een blijde stemming verkeerden. Ieder was
big, dat het een prinsesje was, al hadden veel
kinderen op een prins gehoopt; want nu had
Beatrix een speelkameraadje erbij. Dat zal ze
wel leuk vinden. God heeft gezorgd, dat het
Oranjehuis niet uitstierf.
Wel hoog en een beetje onzeker, maar des
te ontroerender klonk het Wilhelmus uit de
kindermonden.
En toen kwam de film, een film, die vertelde
van het veertigjarig jubileum van de Koningin,
waarop je het défilé zag, en de vlootschouw
voor Scheveningen, en de feestelijke rondgang
door de stad.
Genoten dat er werd. Uitroepen van instem
ming en verwondering klonken dan uit deze,
dan uit dien hoek. Er werd intens meegeleefd.
Dit laatste misschien nog meer bij de teeken
film „Felix op de vischvangst" en „Vuurwerk",
een echt komische film, waarbij gezond ge
lachen werd.
Het was bizonder aardig, dat de heer Polak
achter het witte doek gramofoonplaten draai
de, en deze wel zoo uitkoos, dat telkens de ge
dachte aan een geluidsfilm boven kwam.
Een kleine versnapering verhoogde de vreug- -
destemming en toen de middag om was, kon
den leiders en kinderen met genoegen aan
dezen middag terugdenken.
Tivoli en Witte samen nóg te kleir.
Het was te voorzien, dat er onder de Hel
dersche jeugd belangstelling zou bestaan voor
de „film „Ons Prinsesje leert looper)"' door
Prins Ber-nhard persoonlijk gefilmd. De toe
vloed van jongens en meisjes was echter gis
termiddag dusdanig, dat de stoutste ver
wachtingen overtroffen werden.
Tivoli was in enkele minuten tot de laat
ste plaats bezet. Daarin zaten er toen 1000.
Rennend en hollend vloog het overige deel
toen naar de Witte, die toen eveneens zou
draaien. En ook de Witte werd gevuld met
de jeugdige schaar. Niet minder dan 650 kre
gen hier een plaatsje. Helaas... het was nog
niet voldoende. Een groot aantal kon niet
„geborgen" worden. Dat was een groote
teleurstelling.
Zou de mogelijkheid niet bestaan, dat
de film nog eens in Den Helder terug
kwam? Speciaal de jeugd zou dat onge
twijfeld geweldig op prijs stellen.
Omwenteling op het gebied der
sterilisatie.
Het is bekend, dat een bepaald gedeelte van de
stralen van het witte licht een doodende werking
uitoefenen op bacteriën en wel bepaalde stralen
die liggen in het ultra-violette gedeelte van het
spectrum.
Kan men eenmaal deze stralen in een voldoende
sterkte opwekken, dan zullen ze practisch bruik
baar kunnen worden gemaakt en andere bacterie-
doodende middelen kunnen vervangen.
Na jarenlange proefnemingen gelukt het een
tweetal Amerikaansche geleerden inderdaad dit te
doen.
Zij construeerden hiertoe een bepaalde lamp, die
oppervlakkig beschouwd veel lijkt op die welke
gebruikt worden voor de neonverlichting. In deze
buisvormige lamp worden de bacteriedoodende
stralen opgewekt, wier uitwerking verrassend is.
Proeven hebben aangetoond, dat binnen enkele
minuten de bestraalde voorwerpen zooals brood,
vleesch, water enz., inderdaad steriel waren: en
zelfs op vrij grooten afstand in het vertrek de
werking merkbaar was.
Door de nieuwe vinding van de sterilisatielamp
worden de bezwaren der koeltechniek ondervangen,
kan de temperatuur zelfs hooger zijn. Het bepaalde
licht door de lamp uitgezonden, waarvan de vol
tage door twee transformatoren van 220 op 300
Volt wordt gebracht, zorgt ervoor, dat het vleesch
volkomen steriel blijft. Schimmel en bederf worden
buiten gesloten. De voordeelen zijn dus geweldig.
Een van de beide Nederlandsche zaken, die een
dergelijke inrichting hebben, is de slagerij Bandt
in de Breewaterstraat.
Unaniem werd deze vinding in wetenschappe
lijke kringen gunstig ontvangen en heeft bovendien
haar practische bruikbaarheid bewezen. Zooals we
zeiden is de heer Bandt de tweede in Nederland
en de eerste in Den Helder, die deze installatie
heeft laten aanbrengen.
Oefeningen aan boord van de
„Heemskerk".
Daverende explosies deden gisterenochtend
ramen en deuren in het oude deel van IJmui
den trillen. De eene knal volgde op den andere
en groote zwermen vogels, die zich in de dui
nen bevonden, zochten een goed heenkomen.
Het wachtschip ..Heemskerk", dat in de Bij-
liggershaven ligt. oefende met het zware ge
schut. dat dit schip aan boord heeft. De oefe
ningen duurden den geheelen ochtend,
