legt
Nationaal Jongeren verbond
krans op Monument
Vandaag
V acantie-rhapsodie
Expeditie is vertrouwenswerk
Vrijdag 11 Augustus 1939
Tweede Blad
£tcuiiriieitwj
Groote parade op 31
Augustus
Huisduiner paarden
op hol
voor 50 jaar
UancUl&n uil kei VlLtqend ftlacuLp.
Verkiezingen en feesten
In één week uitverkocht!
Jati Mens.
pApiec met lettecs
BeöRukt noemt men
öRukweuk.
eR zijn veRschiUenöe
methoöes waarop
öAt qeBeuRt
öRukkeRij öe boêr
heeft hAAR eigen
methoöe.
óAt wil zeggen: öe juiste!
Opleiding
maatschappelijke werkers
Openbare leeszaal
Gegrond optimisme
J
Gistermorgen werd door den Commandant van het Zeekamp van het „Nationaal Jon
geren Verbond". Mr. O. Verdoorn, een krans gelegd aan den voet van het Monument
„Voor hen die vielen".
Schout bij Nacht Jolles inspecteert
de troep, liede van Mr. Verdoorn.
Zooals men weet, houdt het Nationaal Jon
geren Verbond momenteel bij Den Oever te
^Vieringen zijn zeekamp. En het is sedert
enkele jaren een goede gewoonte van de Na
tionaal Jongeren geworden, om tijdens deze
kampweken een krans te leggen onder het
monument „Voor hen die Vielen" op het
Jiavenplein.
Gistermorgen te half elf heeft men zich
wederom van deze piëteitvolle opdracht
gekweten en te dien einde was een hon
derdtal NJV-ers met hun commandant,
den populairen Mr. O. Verdoorn, in een
12-tal marinesloepen naar Nieuwediep
overgestoken.
De sloepen werden aan den steiger gemeerd
en nadat men een bezoek gebracht had aan de
Marinewerf, verzamelde men zich op de Bui
tenhaven. Natuurlijk trok dit groot aantal
jongens, gekleed in hun flatteus uniform,
■blauwe trui met embleem en muts met oranje
pompoen, nogal wat belangstelling.
In rijen van twee marcheerde de troep naar
het Kavenplein; voorafgegaan door vier trom
petters er een hoornb.azer, die zich duchtig
yan hun taak kweten.
Nadat de diverse smaldeelen zich had
den opgesteld rondom het monument arri
veerde de commandant der Marine, schout
bij nacht H. Jolles, die in gezelschap van
zijn adjudant, den luitenant ter zee 1ste
hl. B. J. Velderman, de troep inspecteerde.
Keurig opgesteld stonden de jongens en
ongetwijfeld verwierf deze inspectie de
tevredenheid van den lioogen marine
autoriteit.
De beide jongste NJV-ers treden dan naar
Voren, tüsschen zich in dragend een prachtige
krans van witte leliën, omwikkeld met een
oranje-wit-blauw lint, maar alvorens deze
bloemenhulde het voetstuk van het Monument
siert, treedt de commandant, Mr. Verdoorn,
naar voren, voor het uitspreken van een rede,
Waaraan wij het volgende ontleenen:
Mr. Verdoorn.
Het is thans voor de vierde maal, dat het
N.J.V. zich met een deel van zijn leden voor
dit Monument bevindt, dat ons herinnert aan
diegenen onzer landgenooten, die in de jaren
19141918 hun leven gaven in dienst van het
Vaderland.
Het is echter ditmaal in een wel zeer bij-
Zonderen tijd, dat men voor het Monument aan
getreden is. In een tijd, dat ieder jonger zich
Zal moeten afvragen: zal ook ik dat offer aan
mijn land kunnen brengen als dat van mij ge
vraagd wordt? En... ben ik bereid om het te
brengen
Deze mannen hebben het gedaan: niet strij
dende in legioenen, niet tijdens het laten zien
Van staaltjes van geweldige moed en dapper-
(Foto „Modern").
heid; integendeel, wat zij deden geschiedde
onder alle kalmte, alle rust. Het was een taak
niet temidden van het krijgsrumoer, maar
waarvan zij wisten dat die hen het leven kostte.
Zij hebben haar gebracht, de taak, omdat ze
wisten dat het hun plicht was Nederland vrij
te houden en... vrij te doen blijven.
De Nationaal Jongeren brengen hun
daarvoor op dit oogenblik dank Dank, voor
wat zij voor ons bestwil deden, ook voor
het bestwil van de Nederlandsche jeugd.
Het voorbeeld van deze mannen legt een
groote taak op de schouders van de Neder
landsche jeugd. De taak die men kan om
schrijven met de vraag of ook wij eens
bereid zullen gevonden worden om ons
leven te geven in dienst van het vaderland.
Na deze woorden van Mr. Verdoorn klinkt
een trompetstoot en daarna treden de beide
jeugdige NJV-ers naar voren en geven den
krans aan hun commandant, die deze aan de
voet van het Monument legt.
Het saluut wordt door allen gebracht, stram
staat de troep in de houding... enkele momen
ten wordt stilte in acht genomen.
Dan: „Op de plaats... rust!"... en terwijl de
wind speelt in de lelies onder het monument
en in de wapperende pantalons van de NJV-ers,
verlaten schout bij nacht Jolles en zijn adju
dant het plein.
Even later marcheeren ook de zeelieden-in-
opleiding af. Terug naar de vloot die aan den
steiger ligt te wachten. Om de zeilen te hij-
schen en terug te keeren naar den Oever en
het kamp.
Een prachtige sport. Echt Hollandsch voor
Hollandsche jongens!
Paradeterrein Ja vast raat en, voor
zoover noodig, Middenweg.
Door den commandant der Marine is
bepaald, dat op den verjaardag van H. M.
de Koningin, op 31 Augustus a.s., een
groote parade zal worden gehouden, in
vereeniging met de Kon. Landmacht. Als
paradeterrcin is dezen keer aangewezen de
Javastraat en voor zoover noodig, de Mid
denweg
Aan de parade zal worden deelgenomen door
een regiment, bestaande uit drie bataljons van
de Zeemacht, benevens een bataljon infanterie
met het hierbij ingedeelde vrijwillige muziek
korps, het detachement Kustartillerie en de
gemotoriseerde en niet gemotoriseerde lucht
doelbestrijdingsmiddelen.
Als paradecommandant is aangewezen de
kapitein ter zee P. J. Peteris, aan wien toe
gevoegd worden: kapitein der mariniers W. J.
v. Rhijn als adjudant, benevens twee onder
officieren Jer mariniers, ordonnans en twee
mariniers ordonnans, tevens algemeen guide,
aan te wijzen door den commandant van de
Marinekazerne.
Aan de parade zal worden deelgenomen door
alle tamboers en pijpers en het stafmuziek
korps der Kon. Marine.
Na afloop der inspectie, die om 11 uur plaats
heeft, door den commandant der Marine, zal
voor dezen worden gedefileerd.
Met den zelfbinder achter zich aan.
Gistermorgen, te omstreeks kwart voor
twaalf, ontstond op Huisduinen de noodige
consternatie door een tweetal paarden, die zich
blijkbaar niet aan de goede paarden-gewoonte,
op het land te blijven, gestoord hadden en in
volle vaart den Huisduinerweg opgaloppeer-
den.
Twee hollende paarden op den weg, zonder
voerman, is reeds een angstig schouwspel.
Wanneer deze dieren echter bovendien nog een
landbouwwerktuig, een z.g. zelfbinder, achter
zich meesleepen, kan men zonder overdrijving
spreken van een onrustbarend evenement. Geen
wonder dan ook, dat velen een haastig heen
komen zochten bij de nadering van 's-heeren
Terra's viervoeters.
Eeri der paarden struikelde bij het naderen
van de kluft naar den Dijk, kwam te vallen
en kreeg daarbij zijn mederenner boven op
zich. Hetgeen het einde van deze ontsnappings
poging beteekende, die voor een der dieren nog
een verwonding aan het oor opleverde.
Uitslag der herstemming van twee leden
voor den Gemeenteraad alhier: Geldig uitge
brachte stemmen 774.
Uitgebracht op de heeren W. Bakker H~n.
516, W. JMaalsteed 463, H. Jansen Ezn. 257
en D. H. Dietz 194 stemmen.
Alzoo gekozen de heeren W. Bakker Hzn.
en W. J. Maalsteed.
Zondag a.s.:
Ter herinnering aan den verjaardag van
ff. M. Koningin Emma
Concert,
te geven door de kl. kapel van het Sta/muziek
corps der Marine, onder leiding van den onder
kapelmeester, den heer L. A. Schouten.
Groote verlichting der tuinen met Bengaalsch
en ander vuur. Brillant compleet vuurwerk,
vervaardigd en afgestoken door den kunst
vuurwerker J. B. Horsten van Amsterdam, be
vattende: draaiende rozet in kleuren, caprice
met parels en diamanten, waaier met zonne-
molen, Bengaalsche verlichting, de buste van
H. M. de Koningin, omgeven van brillant vuur.
Aanvang 7 uur. Bureau geopend te 6 uur.
Entrée 30 cent de persoon. Na afloop bal.
SCHOUW VLIEGER'»
Onder wijs-Instituut
Leerlingen van alle scholen 25 ct. per week
De ouders kennen hun kind. U kent het Uwe.
Daarom bezoeken wij elke maand de ouders
van onze leerlingen. Ook U.
HOOFDGRACHT SI
Het boek „100.000 Zeemijl" een
eclatant succes.
Zooals bekend, verscheen kort geleden van
de hand van den bekenden marine-journalist
Albert Chambon bij de N.V. Drukkerij Uit
geverij v/h C. de Boer Jr„ het boek „100 000
Zeemijl met Prof. Vening Meinesz".
Zoo een boek ooit succes had, dan is dit het
geval met deze uitgave, die dermate opgang
maakte, dat de eerste druk binnen één
week uitverkocht was.
De tweede druk is thans ter perse en zal
nog dezer dagen verschijnen. En als de voor
teekenen niet bedriegen zal ook deze druk
een zelfde onthaal bij lezend Nederland onder
vinden.
Diegenen die zich interesseeren voor onze
Marine, en die zich tevens interesseeren voor
het prachtig wetenschappelijke werk van den
„marine-professor", kunnen wij deze uitgave
aanbevelen. Het is een boek, frisch als de zee
zelf, uiterst vlot geschreven, gekruid met een
dosis specifieke marinehumor... kortom, het
is een boek van Albert Chambon.
in.
Het Systeem.
De hele lieve lange dag kamperen we op
het strand, en krijgen koppen als oude bron
zen munten. Jammer, dat we niet inwissel
baar zijn... Af en toe duiken we de zee in en
laten ons wiegen op de golven. Zalig is dat
gevoel: alles, Alles van je Af laten glijden en
bijna zoals m'n Moeder me op dit wereldje
getoverd heeft, onder te duiken. Geen gedu
vel met slager, melkboer en groenteman, en
meerdere nuttige burgers, vol toewijding vcor
de continuering van m'n dierbaar ik maar
als 'n kind-zonder-zorgen te dartelen in 't
pekelzoute water.
En, goed beschouwd: is een mens, een vol
tooid mens, een mens in de overtreffende
trap dus, is-ie „in den diepsten grond", méér
dan een kind? Is. om met den psalmdichter
te spreken, dit geen „ijdelheid der ijdelhe-
den?" Ziet daar dien achtenswaardigen
grijsaard, met z'n baard A la Bernard Shaw,
ziet hem es haasje-over springen met die ka
nariegeel bebadcostuumde schone! En aan
ziet mijn wettelijke echt- en spondegenote
nou es: als een duif, als een lam, zo volg
zaam! En daar, die talhout-ranke jongeman,
wiens mollige rondingen gelijk de traliën van
een voglkooitje uit uit z'n vel bollen, is dat
niet dien „schneidige" luitenant, op wiens
uniform alle Huisduiner meisjes gék zjjn?
Ach, we nivelleren allemaa"!
We worden dus gelijk de kinderkens, aan
het strand. En als U, dierbare gemeente,
daarmee in stemt, dan zoude ik U willen
voorstellen, al Uwe geschillen, al Uw haken-
en-ogen op het strand te beslechten. U gaat
éérst te water om wat Af te koelen. (Niet
voor de aardigheid zetelden de oude Romeinse
rechters op een marmeren bank!) Daarna
'aat U Uw aldus verkwikte corpus bloot
stellen aan de ultra-violette zonnestralen.
Natuurlijk net zó laag tot de lappen er bij
hangen, want dan sorteert 't gèen effect.
Aldus uit- en toegerust opent U de onder
handelingen met Uw rivaal, die, gelijk U,
óók de ritus van water en zon heeft onder
gaan. Uw brein componeert vanzelf verstan
dige, enfant-terrible-achtige woorden, Uw
tegenstander doet insgelijks hèt conflict is
de wereld uit!
Dit recept kan vanzelf óók op grotere en
belangrijker kwesties toegepast worden. De
Helderse vroedschap, delibererende om de
straatlantarens alléén te gebruiken voor de
Huisduinse badgasten hun arme hoofden te
doen stoten zoude deze kwestie kunnen
oplossen aan 't strand. In het aanzicht van zó
veel zon, zullen zij zich haasten die straat
verlichting daaraan te doen evenaren...
Want zoals 't nü is, spelen we 's avonds
kiekeboe!
Op een avond, terwijl de zakkende zon de
golven kleurde met haar mooiste scharlaken,
ben ik gaan baden. De vuurtoren zwiepte
haar waarschuwend licht gelijk over bozen
en rechtvaardigen, en op de duintop waakte
het silhouet van een schildwacht tegen de
al-mooier wordende lucht. Ik dreef op m'n
rug en tuurde omhoog. Kladden goud hingen
boven me, waartussen de pauwblauwe wol
ken zeilden als oude galjoenen, 'n Eenzame
meeuw vleugelwiekte met trage slag over de
zee. als een lieve gedachte was die vogel. Ik
hief mijn handen ten hemel, en het water
droop bloedrood van m'n vingers.
Wat 't een gebed, dat ik omhoog zond?
Ik weet 't niet. Misschien misschien wor
den er wel es gebeden uitgesproken zonder
woorden en verhoord...
Ach, vergeeft U me. ik zou bijna sentimen
teel worden. En 'n mens moet er immers voor
waken, nooit 'n sikkepitje van z'n innerlijk
bloot te leggen?
Want je mag toch niet laten blijken, dat
je gelijk een kind bent...?
Geschreven in de nieuwe spelling,
Rej}, Held. Crt.
De Stichting voor Opleiding van maatschap
pelijke werkers, die zich ten doel stelt de vak
opleiding te bevorderen van hen, die werkzaam
zijn op het terrein van het maatschappelijk
werk, speciaal voor zoover dit van overheids
wege geschiedt, is voornemens te trachten in
de komende maanden ook te Den Helder een
cursus voor opleiding van maatschappelijke
werkers in het leven te roepen. Te dien einde
heeft zij zich in verbinding gesteld met de
hoofden van dienst ter plaatse, met verzoek om
de aandacht van de ambtenaren te vestigen op
haar opleidingswerk. Bij deze gelegenheid zijn
in ruime mate prospectussen verstrekt, waar
door belangstellenden zich op de hoogte kon
den stellen van doel, opzet en vooruitzichten
van den cursus.
Aan de cursussen wordt gedoceerd wekelijks
gedurende één avond door bevoegde leerkrach
ten volgens een vast leerplan.
Na afloop van de tweejarige opleiding, om
streeks Juni 1941, wordt door de Nederland
sche Vereeniging voor Gemeentebelangen een
examen afgenomen, ter verkrijging van het di
ploma „maatschappelijk werker".
Verzoeken om nadere inlichtingen, alsmede
aanmeldingen als cursist worden ingewacht bij
het Bureau van de Stichting, dat gevestigd is
te Haarlem, Zijlstraat 47.
De Leeszaal werd gedurende de maand Juli
bezocht door 1368 mannen en 52 vrouwen,
totaal: 1420 bezoekers.
Uitgeleend werden 1702 romans. 889 studie
werken en 1296 kinderboeken, totaal: 3887
boeken.
Lijst van nieuwe aanwinsten
Augustus 1939.
Romans:
Douglas, L. C.: De groote vraag. Eyck,
Henriëtte van: Als de wereld donker is....
Horier, S.: De man in het zwart. Janssen,
Miek: Renera Genoveva de Caettens. Mooy,
Henriëtte: Acht dagen. RenesBoldingh, M.
A. M.; Adat; Roche, M. de la; Jalna. Stoke,
M.: Hoogwaardigen; Undset, Sigrid: De trou
we vrouw.
Buitenlandsche roman:
Zweig, A.: Der Streit um den Sergeanten
Grischa.
Studiewerken
Biegel, R. A.: Personeelsselectie en psycho
techniek; Broekmeyer, M. W. J. M.: Het
luchtwapen en zijn problemen. Coolen, A.
P. H. Ritter Jr.: Zwerftochten door ons land
(Noord-Brabant en Zeeland). Hammacher, A.
M. W. J.: Stijlveranderingen in de Europee-
sche postzegels met beeltenis van 1840 tot
1938. HoogstratenSchoch, A. van: Licht
lijnen. London, J. Stone: Jach London. Mal
lingPedersen, E.; Jij klein mensenkind.
Marima: Eta-kookboek. Neill, A. S.: Moei
lijke ouders. Schönfelder, B.: Wat bloeit op
tafel voor het raam? Solomon, B.: Op trek
tocht. Statistiek der werkstakingen en uit
sluitingen ged. h. jaar 1938. Vos, Margot: De
windharp.
Geschenken:
Braak, S.: Petite histoire illustrée de la
litterature franqaise. Reisboek 1939 van de
Nederlandsche Reisvereeniging. Verslag van
de K. v. K. en fabrieken voor Groningen o. h.
jaar 1938. Verslag van het Kon. Ned. meteo
rologisch instituut o. h. jaar 1938.
Men moet voorzichtig zjjn in z\jn voor
spellingen, Toch... zonder een al te groot
optimisme aan den dag te leggen, mogen
we gelooven, dat in de komende dagen
(weken?) geen bizondere verrassingen te
wachten zijn. En dat zegt veel. Gebeurt'er
voor half September niets, dan mogen we
verwachten, dat de oorlog zich dezen win
ter zal bepalen tot een papieren oorlog.
Ieder uitstel kan leiden tot de mogelijkheid
van overleg, tot de afwending van het
dreigende gevaar en tot een mogelijken
heropbouw van Europa.
De redevoering, gisterenavond door Förster,
de Duitsche gouwleider te Danzig, gehouden,
was zeer dreigend en somber aangekondigd.
Förster zelf had verklaard, dat de aansluiting
van Danzig bij Duitschland, zeer, zeer spoedig
te verwachten was en het is dus te begrijpen,
dat zijn toespraak met groote belangstelling
tegemoet werd gezien. Nu hij zijn hart-gelucht
heeft, kunnen we met genoegen constateeren,
dat er van dreigementen eigenlijk geen sprake
is geweest, dat hij herhaald heeft, wat tien
tallen anderen voor hem gezegd hadden, n.1.
dat Dantzig een Duitsche stad is, dat heel het
Duitsche rijk zal staan achter Danzig, als er
een aanval op wordt gedaan, enz., enz. Nie
mand heeft daar echter aan getwijfeld, maar
noch Polen, noch eenige andere mogendheid is
van plan een aanval op Danzig te doen en
dus is het gevaar uitgesloten, dat Duitschland
daarvoor in het geweer zal worden geroepen.
Uit de rede van Förster blijkt, dat Hitier
voorloopig nog geen plannen heeft om de
kwestie Danzig krachtdadig op te lossen
en dat men zich in Berlijn nog zal bepalen
tot de defensieve houding, die men al lan
gen tijd aanneemt. Bovendien schijnt de
verbinding met Oost-Pruisen nog niet ge
reed te zijn. De pontonbrug, die een bin
nenrukken van Duitsche troepen moet
mogelijk maken, schijnt eerst over eenige
weken klaar te zijn.
Alles wijst er dus op, zooals we in den aan
vang van dit overzicht schreven, dat de „pe
riode van vrede" voorloopig nog niet verbroken
zal worden. Laat ons bovendien niet vergeten,
dat de komende Duitsche partijdag te Neuren
berg wordt aangekondigd als „de partijdag van
den vrede". Het zou toch wel wat erg dwaas
zijn als Duitschland dan een oorlog forceeren
zou.
Burgertojfce Stand vae Den Helder
van 10 Augustus 1939.
ONDERTROUWD: T. S. de Haan en M.
Mouwe
GETROUWD: J. A. Oudhuis en J. Timan;
D. de Boer en G. Scheffers; W. L. Hibbel en
H. W. Dielemans; S. C. Kraan en A. Heesters;
J. Struijkenkamp en M.Glim; C. J. W Wol-
ters en H. Felkers; A. G. Schillemans en W.
Visser.
BEKERWEDSTRIJDEN BIJ „FRISSCHE
MORGEN".
Hedenavond om half acht vangen de wed
strijden aan om de „Brandt"- en de „De Vries"-
bekers, respectievelijk op de 200 m borstcrawl
heeren en 100 m schoolslag dames Vorig jaar
was Jan Baarda de snelste zwemmer op de
200 m. Hij noteerde 3 min. 2.3 sec. en liet de
andere deelnemers eenige seconden achter. Dit
jaar zal het resultaat opnieuw een verrassing
zijn. Helaas zal Van den Berg waarschijnlijk
niet kunnen starten, hetgeen zeker den strijd
nie tten goede zal komen. Wat het dames
nummer betreft, het is jammer, dat de beker
houdster, Nel Borst, niet zal starten. Toch
beloven namen als Lien van Lopik en Lies
Huitinga wel eenigen strijd.
De 100 m borstcrawl heeren, welk nummer
Zondagmorgen verzwommen wordt, kan we
derom interessant worden. Vorig jaar noteer
den Hartingsveld, J. Baarda. W. v. d. Bogaerde
en Van den Berg allen tusschen 1.20 0 en
1.19.6. Dit jaar zal o.a. C. Tijsen zich bij dit
quartet kunnen voegen, maar F. Hootsman is
hier toch de gevaarlijkste man.
De 100 m schoolslag heeren om den „De
Graaf-beker", eveneens op Zondagmorgen te
verzwemmen, zal een strijd brengen, waarin
Klaas de Waard, H. Wildenberg en C. Tijsen
wel om de eer zullen strijden den nieuwev
beker voor de eerste maal te veroveren. We
hpyden het op de eerste twee zwemmers!
WEER EEN FIETS VERMIST.
Iemand zette gisteren z'n fiets eenigen tijd
onbeheerd in de Nieuwstraat tegen een perceel
neer. Toen hij z'n karretje wilde terug halen,
bleek het verdwenen te zijn. Wie weet er meer
van?
Daarom per ESONA
(auto- en bootdiensten)
Natuurhistorisch Museum, 2e Vroonstraat,
lederen Woensdag van 35 uur.
lederen Zaterdag van 710 uur.
Bovendien de eerste Zondag van elke maand
van 35 uur en de eerste Woensdag van
810 uur.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 9—1? en van 13.30—
V u. Zaterdags van 912 uur.
BIOSCOPEN:
Rialto, Spoorstraat, acht uur:
„Ons Prinsesje leert loopen" eh „Witte
Vanen"
Tivoli-Theater, Spoorstraat, acht uur:
Sheriff Cassidy en Het meisje voor dag en
nacht.
Witte Bioscoop, Koningstraat, acht uur:
„Zaza".
Zaterdag 12 Augustus.
Casino, 8 uur: Feestavond Oud-Onderoffic.
Zondag 13 Augustus.
Casino, 3.30 en 8.00 uur: Sl-t Oranjefeest
met Siem Hamel's Jazzmixers.
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder: 578.7
Temperatuur lucht: 16.9
Maximum temp. lucht gisteren: 16.0
Wind: richting: O.; kracht: 2
Temperatuur zeewater: 18.3
Licht op: 9 Ulir 20 min.
Geslaagd voor hoofdacte te Haarlem
onze stadgenoot, de heer D. Bosman.
Onze stadgenoot, de heer H. J. Swager-
man, onderwijzer aan de Rehobothschool
slaagde gisteren voor het te Haarlem gehou-
i den examen voor Je Hoofdakte.