Lichting 1940
WIJZIGING
der VESTIGINGSWET 1937
Duitschland met kloppend hart
doch uiterlijk kalm!
SNELHEIDSMONSTERS
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
op weg en water
HONGARIJE
BIJ DE AS?
Polen eischt
herstel van zijn
Douanerechten
Btegman
De opleiding van
het kleinbedrijf
Zenuwachtige
stemming in
Berlijn en Rome
neemt steeds toe
Prikkeldraad
laags de
Poolscbe grens
KONINGSTRAAT. 7fl, DEN HELDER, TELEFOON 30 (2 LIJNEN)
ZATERDAG
19 AUGUSTUS 1939
67e JAARG. No. 8699
Geen vervroegde
oproeping
'g Gravenhage Men meldt
ons van de zijde van het departement
van defensie:
In de dezer dagen te verschijnen
legerorders zal worden bekend ge-
maakt, dat de eerste ploeg der lich
ting 1940 op 4 October a.s. in werke-
lijken dienst zal komen. Deze be
kendmaking geschiedt in afwachting
van de binnenkort verschijnende in-
deelingsbeschikking 1940.
De aandacht wordt erop gevestigd,
dat het tijdvak van 1 tot 10 October
het normale tijdvak van opkomst
van deze ploeg is.
Door bijzondere omstandigheden
moest het vorig jaar van bedoeld tijd
vak worden afgeweken en is de eerste
ploeg van de lichting 1939 op 24 Oc
tober 1938 in werkelijken dienst ge
komen.
Geen vrijstelling
van examen
te verwachten
Dit nummer bevat 16 pagina's
Polen beklaagt het
ltahaansche volk
EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Beslissing vóór
2 September
LEERAAR M.
heldersche courant
Uitgave der Ultg.-MiJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
HET MIDDENSTANDSONDERWIJS
WORDT GEHEEL DOOR DEN MIDDEN
STAND ZELF BEKOSTIGD.
's-Gravenhage. Aan de Memorie van
Antwoord nopens het wetsontwerp Vesti
gingswet Kleinbedrijf 1937 is het volgende
ontleend:
Het is den minister van Economische Za
ken bekend dat de kosten van de meeste
cursussen, welke dienen tot opleiding voor
de examens krachtens de Vestigingswet, be
streden moeten worden uit de schoolgelden.
Het komt hem echter niet gewenscht voor
op dit oogenblik bepaalde voorstellen tot
subsidieering van dit onderwijs in te die
nen.
Wel wil hij er, ter vermijding van
misverstand op wijzen, dat het hem
niet juist voorkomt om op de wijze,
als in het voorloopig verslag ge
schiedt is, een tegenstelling te ma
ken tusschen landbouw- en nijver
heidsonderwijs, dat voor een zeer be
langrijk gedeelte van overheidswege
wordt bekostigd, eenerzij ds, en mid-
denstandsonderwijs, dat geheel door
den middenstand zelf bekostigd
wordt, anderzijds. Immers uit het
oog mag niet worden verloren, dat
een groot gedeelte van het van
overheidswege gegeven of gesubsidi
eerd handels- en nijverheidsonder
wijs aan den middenstand ten goede
komt,
Behalve voor de dertien bedrijfstakken,
waarvoor thans maatregelen zijn genomen,
zijn nog tientallen verzoeken om vesti-
gingseischen ingediend. Over den inhoud
wordt thans met de aanvragende en de be
trokken organisaties overleg gepleegd. De
minister is het geheel eens met die leden,
die er op wijzen, dat deze toepassing een
bewijs is van den noodtoestand in het mid-
denstandsbedrijf. Hij is ervan overtuigd, dat
de ervaring heeft geleerd, hoezèer deze wet
in een dringende behoefte heeft voorzien.
Dat bij sommige leden de indruk gewekt
is dat willekeurige beslissingen ten aan"
zien van de toelating van nieuwe onderne
mingen tijdens den spertijd geenszins zijn
uitgesloten, betreurt de minister, elk verwijt
van willekeur, hoe bedekt ook, moet hij
met stelligheid van de hand wijzen.
In dit verband mag niet onvermeld
blijven dat het aantal gevallen, waar
bij de aanvrager aan geen enkelen
redelijken eisch voldoet, ontstellend
groot is.
Dat door de voorgestelde verlenging van
dea maximum-duur de spertijd cen
greerond deel van de vestigingswet zalwo
f*en> is in zooverre juist, dat de P1'
heeft bewezen, dat de spertijdregeling
Noodmaatregel niet gemist kan vvorden j
de uitvoering van deze wet. Slechts een
^aal, bij een kleinen bedrijfstak, kon direct
ot het vaststellen van vestigingseisen^
gorden overgegaan zonder een voorafgaan-
ttön spertijd.
De minister heeft met belangstelling ken
"ls genomen van de opmerkingen dier le-
dfn. die mcenen dat deze gelegenheid had
oeten worden aangegrepen om ®nko)p
k'ngen in de vestigingswet aan te. bie 8'
11 behoeve van de houders van winkels
kleine plaatsen, waar allerlei uiteenloopen-
de artikelen worden verkocht, zoomede ten
behoeve van de seizoenbedrijven. Hij stelt
zich voor deze beide aangelegenheden, te
zamen met het vraagstuk van de bedrijfsre-
gistratie, nader onder de oogen te zien bij
de reeds in uitzicht gestelde voorstellen tot
een meer omvangrijke wijziging van de ves
tigingswet.
Overigens zij, voor zooveel noodig,
nog herinnerd aan de mogelijkheid,
vervat in het tweede lid van artikel
1 van genoemde wet, om de vesti-
gingseischen in bepaalde gemeenten
niet van toepassing te verklaren.
Voorstellen tot het verleenen van vrijstel
ling van de vestigingseischen aan zoons, die
hun vader in diens bedrijf willen opvolgen
zijn van den minister niet te verwachten.
Het tweede lid van artikel 10 der wet
komt naar zijn meening voldoende tegemoet
aan de moeilijkheden van de opvolging in
middenstandszaken.
Warschau. Uit Dant-
zig wordt gemeld dat de auto
riteiten van de Vrij Stad be
gonnen zijn met het laten
aanleggen van prikkeldraad
versperringen langs de Pool
sche grens.
;u
d I
j
Een groot contrast met de olficieele
verzekering dat Duitschland een
ijzeren kalmte bewaart, is de groote
diplomatieke en militaire bedrijvig
heid, welke voor een goed deel
achter de schermen wordt gevoerd.
Alle maatregelen zijn genomen om
op een plotselinge gebeurtenis voor
bereid te zijn, aan de Westwall staan
twee millioen soldaten en ook aan de
DuitschPoolsche grenzen zijn enor
me versterkingen opgeworpen.
Het optimisme der laatste weken
heeft voor een niet te ontkennen pes
simisme plaats gemaakt, de aange
kondigde Augustus-spanningen zijn
er in al hun hevigheid. Onze berich
ten over een zenuwachtige stemming
in Duitschland en Italië worden tel
kens bevestigd door nieuwe mededee-
lingen hieromtrent uit de hoofdste
den. Boven Europa hangt het zwaard
van .Damocles thans wel aan een
zeer dun zijden draadje.
De loon der Duitsche bladen
wordt per editie heftiger.
De gelijkenis met de crisis van het vorige
jaar wordt met den dag treffender. Duitsche
politieke kringen verklaren verbaasd en
verontwaardigd te zijn over de hulde, die
van Engelsche zijde aan het geduld van de
Poolsche regeering is gebracht.
De bladen wijden de voornaamste plaats
aan berichten over z.g. Poolsche wreedhe
den in Opper-Silezië. De berichten, volgens
welke Polen de grens hermetisch gesloten
zou hebben, blijken overdreven te zijn. De
grens is slechts gesloten voor het kleine
grensverkeer.
De Duitsche bladen van gisteren uiten
zich opnieuw in felle bewoordingen tegen
wat zij noemen „de steeds krassere vormen
aannemende Poolsche terreur tegen het
Deutschtum" in Polen, waardoor reeds ruim
76.000 Duitschers gedwongen werden over
de grens te vluchten".
De „Voelkischer Beobachter" schrijft: In
Polen heeft men den zin voor de politieke
werkelijkheid reeds zoozeer verloren, dat
men de eenvoudigste feiten en den eenvou-
digsten samenhang niet meer begrijpt. Dwa
zen kunnen echter gevaarlijk worden, wan
neer men hen niet dienovereenkomstig be
handelt. Hun brutaliteit opvoeren, beteekent
met vuur spelen. Dat doet men echter sinds
maanden in Londen en Parijs.
Merkwaardige houding der Ita-
liaansche pers.
Terwijl de ltaliaansche bladen den eenen
dag heftige aanvallen op Polen doen. geven
zij Warschau den volgenden dag de verze
kering van de ltaliaansche sympathie en
raden zij het aan gematigdheid te betrach
ten.
Gisteren maakten de bladen melding vap
de „anti Duitsche vervolgingen" waarvoor
de regeering te Warschau verantwoordelijk
zou zijn. De „Messagero" neemt berichten
uit Berlijn over en schrijft met groote let
ters daarboven „Het Poolsche fanatisme
thans ontketend".
De „Popoio di Roma" verklaart, dat de at
mosfeer „steeds ondragelijker" wordt. Het
blad betreurt, dat Polen, sterk door de ga
rantie der omsingelaars, alle zelfbeheer-
sching heeft verloren". De pers vergelijkt
„deze dwaze Poolsche houding" met het
onwrikbare Duitsche standpunt. „Voortaan
aldus de „Popoio di Roma" is geen wapen
stilstand. geen conferentie meer mogelijk.
Er is slechts sprake van een Duitsch recht
op Dantzig en den Poolschen corridor".
Polen beklaagt de Italianen!
De fascistische artikelen, die de Duitsche
propaganda dienen, hebben in Polen groote
ontstemming gewekt. Men beklaagt het lta
liaansche volk om den rol, die men het laat
spelen. Italië verlangt geenszins in een oor
log te gaan Het wordt door geen Siegfried-
linie beschermd, het kan de FranschBrit-
sche luchtvloot niet overwinnen en een ne
derlaag zou het verlies van zijn imperium
beteekenen. De Italianen weten, dat zij niet
voor een oorlog gereed zijn, zij wenden zich
tot ons met de woorden: Sta Dantzig af, sta
Pommeren af, sta Opper-Silezië af, geeft
dat alles, want anders zullen de woedende
Duitschers een oorlog beginnen en wij zul
len gedwongen zijn mede te vechten".
SI3 MALCOLM CAMPBELL BEREIKT
MET ZIJN RACE-BOOT EEN SNEL
HEID VAN RUIM 215 K.M.
Naar uit Coniston in het Engelsche ge
bied Lanceshire wordt gemeld, heeft bij
zijn tweede proefvaart met de „Blue Bird
II" Sir Malcolm Campbell gister op het
meer van Coniston, een gemiddelde uur-
snelheid v. 134 mijl 215.606 K.M.) bereikt;
het wereldrecord staat naar men weet op
zijn naam met 130.91 mijl (210.63 K.M.)
Toch zal zijn gisteren verrichte prestatie
niet als wereldrecord in aanmerking kun
nen komen, daar hij slechts een tocht in
één richting maakte. En voor het verbete
ren van het absolute wereldrecord is het
noodig, dat een traject in beide richtingen
afgelegd wordt, waarna de gemiddelde tijd
genomen wordt.
JOHN COBB TEGEN HET WERELDSNEL
HEIDSRECORD OP DEN WEG.
De bekende Britsche coureur John Cobb
bereikte gister bij een oefeningsrit een
snelheid van 352.94 mijlen per uur, d.w.z.
hij bleef slechts ongeveer 5 mijl beneden het
wereldrecord yan capt. Eyston.
Maandag a.s. zal John Cobb een poging
De „Blue Bird II, waarvan de motor een ca
paciteit van 2500 paardekrachten kan
ontwikkelen.
doen het wereldrecord te verbeteren, waar
voor hij, naar men weet, tweemaal den
daarvoor bepaalden afstand moet afleggen,
n.1. in Noordelijke en in Zuidelijke richting
CZAKY NAAR ROME. OFFICIEEL
GELDT HET NOG STEEDS EEN PARTI
CULIER BEZOEK.
Volgens gisteravond te Rome in
omloop zijnde geruchten zou Hon
garije op het punt staan zich aan
te sluiten bij het Italiaansch
Duitsche politieke en militaire
bondgenootschap.
Volgens Roemeensche politieke
kringen heeft deze gebeurlijkheid
Csaky er toe gebracht zich naar
Rome te begeven om er zich met
Ciano te onderhouden.
Anderzijds wordt vernomen, dat
de minister van buitenlandsche za
ken van Italië zijn reis naar Alba
nië niet zal verzetten en dat Csaky
heden uit Rome zal vertrekken.
Buitenlandsche kringen te Rome
kennen een zekere beteekenis toe
aan den korten duur van het ver
blijf van Csaky aan Rome. Men
meent te kunnen beweren, dat dit
een teeken zou zijn voor den ernst
van den tegenwoordigen interna
tionalen toestand.
„Jour-Echo Paris" schrijft uit Berlijn:
Het is onmiskenbaar, dat Berlijn den steun
van Hongarije tracht te verwerven. Men
denkt in Duitschland, dat die steun een
groote rol zou kunnen spelen in het huidige
stadium van den „zenuwenoorlog". Niets
duidt er echter op, dat Boedapest besloten
is in de kaart van Berlijn te spelen.
„Petit Journal" schrijft: Indien het waar
is, dat Duitschland het oog gericht houdt op
Hongarije, is het niet minder waar, dat de
Magyaron hevig op hun onafhankelijkheid
gesteld zijn en dat de rijksregent, Horthy,
die geen groot bewonderaar van den Führer
is, de opperste heer en meester van zijn
land blijft.
Officieel wordt nog steeds volgehouden
dat Czaky op vacantie is en al zijn bezoeken
slechts bcleefdheidsvisites zijn.
De Hongaarsche regeeringsbladen publi-
ceeren een interview met Csaky waarin de
minister verklaart, dat „hij zich in Duitsch
land voelt alsof hij thuis was en het uitste
kend maakt". Wat de geruchten betreffen
de zijn verblijf in Duitschland aangaat, ver
klaarde Csaky. dal hij daar kennis van droeg
en hij voegde hieraan toe: „Waarom vinden
die journalisten niet wat nieuws? Al die ge
ruchten hebben een paar jaar geleden reeds
de ronde gedaan over dezelfde onderwerpen"
Gistermiddag heeft het Duitsche nieuws
bureau een verklaring van gezaghebbende
zijde uitgegeven, waarin het bericht wordt
tegengesproken, dat Csakv een onderhoud
gehad heeft met Hitier. Hieraan wordt toe
gevoegd, dat Csaky evenmin sinds 8 Augus
tus een bezoek gebracht heeft aan von Rib-
bentrop.
Particuliere bronnen echter blijven staan
de houden, dat deze ontmoetingen inderdaad
plaats hebben zooals gemeld was.
Verwachting: plaatselijk och
tendmist, overdag helder tot
half bewolkt, droog warm
weer, zwakke tot matige
oostelijke wind.
VOLGENS INSTRUCTIE VAN BECK
EISCH DOOR CHODACKY GESTELD
GROOTE MILITAIRE BEDRIJVIG
HEID IN DANTZIG.
Chodacki heeft gisteren tijdens
een onderhoud met Greiser, dat liep
over technische kwesties, de douane
betreffende, het volledig herstel der
Poolsche douanerechten geëischt.
Chodacki had sinds zijn eerste ont
moeting met Greiser van Beek
nieuwe instructies ontvangen.
Groote militaire bedrijvigheid in
Dantzig.
Wat de situatie te Dantzig betreft, meldt
Havas, dat daar een groote militaire be
drijvigheid heerscht.
Op het groot „Eén Mei-plein" hebben de
nieuwe formaties van de „S.S." en de „Heim
wehr" hedenavond voor de autoriteiten ge
defileerd. Zij bestonden uit vier compag
nieën infanterie, één mitrailleur-compagnie,
twee compagnieën voor de antitank verde
diging en voorts artillerie, genie, de verbin-
dingsafdeeling en de etappendienst, in to
taal ongeveer 15.000 man sterk.
Deze troepen worden gelegerd in 35 groo
te barakken, die te Matzkau, eenige k.m.
ten zuiden van Dantzig zijn opgetrokken.
In de omgeving van dit barakkenkamp zijn
zware, betonnen schuilkèlders aangelegd.
Tot dit kamp behoort tevens een garage
voor 100 militaire auto's terwijl men verder
een benzineopslagplaats voor 60.000 liter
heft gebouwd.
Beslissing voor 2 September?
In welingelichte kringen gaf men heden
avond als zijn meening te kennen, dat op
dit oogenblik het conflict met groote snel
heid zich in de richting van een climax be
weegt, een climax die naar alle waarschijn
lijkheid zeer nabij is.
Ook van Poolsche zijde te Berlijn werd
deze meening gedeeld. Daar verzekerde
men ons, dat men te Warschau ervan over
tuigd is, dat de climax nog zal komen vóór
den partijdag te Neurenberg op 2 Septem
ber a.s.
DUITSCH-SLOWAAKSCH MILITAIR
VERDRAG ONDERTEEKEND
Te Bratislava wordt medegedeeld, dat gis-
teren een militair verdrag is onderteekend
tusschen Duitschland en Slowakije, waarbij
Duitschland zich belast met de militaire be
scherming van het Slowaaksche gebied.
Accountantskantoor
O.
Lid N. I. v. B.
Lid Ned. Gen. v. Acc.
Loodsgracbt 72 Tel.
560