DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Vastbesloten om tot het
uiterste weerstand te bieden
Echter bereid tot
een vreedzame
oplossing
Vuurzee
te Sliedrecht
Engelsche diplomatie kwam 24 uur te laat
KX*M* beperkt haar
luchtdiensten
Wat kwamen Hitier en
Stalin overeen 1
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
WOENSDAG
Een tegenzet der democratische landen
verwacht. Verontwaardiging te Parijs
cn Londen.
Londen vraagt bijna
dictatoriale
Defensie-volmachten
Von Ribbentrop
vertrokken
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
KLEINE VERLOVEN
INGETROKKEN
Grieksch reservepersoneel
opgeroepen
KE LDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-MlJ. Holland» Noorderkwartier N.V. te Den Helder
23 AUGUSTUS 1939
67e JAARG. No. 8702
De bom nog niet gebarsten
b1om is n°£ niet gebarsten. Dat is op het oogenblik
teitelijk het eenige dat met zekerheid valt te constateeren.
Voor het overige verdiept de wereld zich in gissingen en
a s steeds zijn de commentaren op de groote gebeurtenis
van gisteren, het Duitsch-Russische pact, zeer uiteenloo-
pend. In Duitschland heeft het succes der verrassing 24
uur geduurd. Men klaagt te Berlijn reeds, dat Londen en
arijs twijfelen aan de historische beteekenis van het do
cument en gisteravond vreesde men reeds voor een tegen
zet. Inmiddels hecht men geen geloof aan de verzekering
van de Russische regeering, welker officieel communiqué,
overigens ontegenzeggelijk minder definitief was dan het
Duitsche, dat de militaire besprekingen met Engeland en
Frankrijk evengoed kunnen worden voortgezet. In Moskou
wijst men er op namelijk op, dat het pact geen agressieve
bedoeling heeft en uitsluitend beschouwd moet worden
als een stap in de richting van den vrede van Europa.
Voorloopig blijkt hier echter niet veel van. Een alarmee-
rend bericht van gisteravond, volgens welk de Duitsche
troepen gereed stonden voor den opmarsch naar Polen,
is nog niet bevestigd. Wel komen uit Berlijn elk oogen
blik nieuwe verontrustende mededeelingen over de mili
taire bedrijvigheid in en om de stad.
Het Britsche parlement is voor morgen in bijzondere
zitting bijeengeroepen, Halifax was voor den Duitschen
vertegenwoordiger, die zich aan het Foreighn Office ver
voegde, niet te spreken. Dit alles wijst er op, dat de toe
stand dreigender is dan ooit.
De reden voor het monsterverbond.
Over de redenen die er toe geleid hebben dat het com
munistische Rusland een verbond gaat sluiten met het
nationaal-socialistische Duitschland, een monsterverbond
tusschen twee feitelijke doodsvijanden, loopen de meenin
gen uiteen.
Een zeer aannemelijke verklaring is, dat Rusland inziet, dat de
Sovjets bij een eventueel en oorlog de kastanjes uit het vuur mogen
halen voor de kapitalistische landen Engeland en Frankrijk. Het blijkt
wel dat bij de eindelooze onderhandelingen te Moskou het wederzijd-
sche wantrouwen overheerschte en de afwikkeling stagneerde. Een an
dere zienswijze is, dat Rusland nu rustig zijn tijd afwacht en eerst
zal ingrijpen als de kapitalistische landen zich in een oorlog hebben
uitgeput, om dan het ideaal van de Derde Internationale, de dictatuur
van het proletariaat te kunnen verwezenlijken. Hoe dit zij, men vraagt
zich af, of een verbond met Hitier meer waarde heeft, dan een ver
bond met Chamberlain en Daladier. Zal Hitier zich tenslotte storen
aan een verbond met lieden, waarvan hij op bladz. 750 van „Mein
Kampf" schrijft:
Men vergete niet dat de regeerders in het huidige Rusland met
bloed bevlekte gemeene boeven zijn, schuim van de mensch-
beid. Men sluit geen verdrag met een partner, wiens eenig be
lang is de vernietiging van de andere. Geen verdrag met lie
den, die leven van den leugen, het bedrog, de diefstal, de plun
dering en de roof.
Dit alles klinkt nog steeds echter dan de mededeeling van het
pact. Het is geen wonder dat velen tenslotte in de ommezwaai van
Rusland nog een laatste poging zien, Engeland en Frankrijk te dwin
gen zijn zin te doen zoodat een BritschFransch Russische overeen
komst door Rusland kan worden gedicteerd.
GAAN ENGELAND EN FRANKRIJK MEE?
De groote vraag is nu nog slechts: gaan Engeland en Frankrijk mee,
want dat Duitschland en Polen thans nog de kwestie Dantzig, waarbij
zijn gekomen de oude eischen naar het bezit van den Poolschen corri
dor en Opper-Silezië, zonder bloedvergieten zullen regelen, is bijna
ondenkbaar. Om dit te kunnen beoordeelen, dient men de reacties in
de groote hoofdsteden na te gaan.
IN LONDEN
zegt men, dat de plotselinge verandering in de houding van Duitsch
land jegens Rusland weer een nieuw voorbeeld is van de onstand
vastigheid der Duitsche buitenlandsche politiek. Men vat de zaken
kalm op Degenen die van den beginne af steeds gewaarschuwd heb
ben tegen onderhandeling met Rusland triompheeren. Zij laten er
den nadruk op vallen, dat Rusland gedurende de onderhandelingen te
Moskou steeds vorschte naar de geheimen der Britsche en Fransche
defensie.
IN PARIJS
zeet men dat de Fransche regeering haar beloften gestand zal doen
»«i teven aan haar voornemen de jegens Polen aangegane
verplichtingen in alle omstandigheden na te komen. Spottend vraagt
rOeuvre! Zal Duitschland thana toetreden tot hel .nü-tojmtom-
pact? Velen noemen het pact openlijk een Russisch verraad. De
sche regecring hult zich in diep stilzwijgen.
mi oir tnnnt zich geërgerd over het feit, dat van de
H.t„root. pubtiaïi, uitgelekt en k„«t da.
Russisch—Duitsche 24 uur te laat is gekomen. Zooals wij
elders'uitvoeriger' berichten, wordt officieel bekend gemaakt, dat En-
feTjL8rnd^dni.Pklear»«.*v"r polen op minuten voor
twaalf.
Engeland blijft Polen trouw
Officieel wordt te Londen bekend gemaakt,
dat bet Britsche kabinet heeft besloten, dat
een DuitschRussisch non-agressiepact op
geenerlei wijze van invloed zou zijn op de
Britsche verplichtingen jegens Polen.
Parlement morgen bijeen.
Het parlement zal morgen bijeenkomen.
Beide huizen zullen dan in alle stadia een
wetsontwerp behandelen betreffende crisis
defensievolmaohten, ten einde de regeering
in staat te stellen, zonder tijdverlies alle
noodige maatregelen te nemen, wanneer
de toestand dit zou eischen.
Intusschen worden voorzorgsmaatregelen
genomen zooals het oproepen van bepaal
de groepen personeel van vloot, leger, en
luchtmacht, van de luchtafweerdiensten en
de civiele defensie.
Voorts worden regelingen getroffen be
treffende den uitvoer uit Engeland van
essentieele materialen en producten.
Weerstand tot het uiterste.
De regeering is van meening, dat niets
in de DuitschPoolsche moeilijkheden een
rechtvaardiging zou vormen voor het ge
bruik van geweld, dat een Europeesche oor
log met zich zou brengen, met al zijn
tragische gevolgen. Er zijn geen kwesties
in Europa, die niet vreedzaam kunnen
worden opgelost, wanneer het vertrouwen
wordt hersteld.
De Britsche regeering is, zooals dat steeds
het geval is geweest, bereid bijstand te ver-
leenen om dusdanige omstandigheden in 't
leven te roepen. Wanneer echter, al haar po
gingen ten spijt, anderen er aan vasthouden
geweld te gebruiken, is zij bereid en vastbe
sloten om daaraan tot het uiterste weerstand
te bieden.
Het bovenstaande vormt een samenvat
ting van een officieel comuniqué, dat werd
gepubliceerd na de kabinetszitting van gis
termiddag, die drie uur en twintig minuten
h.eeft geduurd.
Toen de ministers Downingstreet verlie
ten, zagen zij er opgewekt uit. Zij werden
toegejuicht door de buiten wachtende me
nigte, vooral de ministers van defensie
diensten.
De kabinetszitting werd bijgewoond door
alle kabinetsleden, met uitzondering slechts
van Lord Maugham, die zich in Canada be
vindt.
Instemming met het communiqué.
De opgewektheid, die de menigte in de
houding der ministers vaststelden, breidde
zich na de publicatie van het communiqué
ook tot politieke kringen uit.
Vele parlementsleden zijn reeds naar Lon
den teruggekeerd, en zonder uitzondering
keurden zij de krachtige en ondubbelzinnige
bewoordingen van het besluit van het ka
binet goed.
De volmachten.
De crisis-defensievolmachten zullen de
regeering niet alleen in staat stellen om
stappen te doen teneinde het hoofd te bie
den aan iederen noodtoestand, maar tevens
zal de regeering zoo noodig, de bevoegdheid
hebben om zonder raadpleging van het par
lement te handelen.
Op die manier zal de Britsche regeering
in soortgelijke positie komen als de Fran
sche regeering, die thans beschikt over wat
men zou kunnen beschrijven als bijna dic
tatoriale volmachten.
Er is geen twijfel aan of het ontwerp zal
door het Lagerhuis worden aangenomen en
op de vlugst mogelijke wijze de Koninklijke
goedkeuring verwerven. De regeering zal
dan de bevoegdheid hebben om tot onmid
dellijke actie over te gaan.
Verklaring van Chamberlain ver
wacht.
Men verwacht, dat Chamberlain
Donderdag een volledige verklaring
zal afleggen over de crisis en de
opvattingen der regeering ten aan
zien van de Russisch-Duitsche on
derhandelingen over een nonagres
siepact.
De oproep aan de leden van het parle
ment om zich naar West Minster te bege
ven is gisteravond in de nieuwsuitzending
van het nationale radioprogramma opgeno
men. Verwacht wordt, dat het parlement
van dag tot dag bijeen zal blijven, zoolang
de spanning en de ongerustheid voortduren.
Britsche ambassadeur bij Ciano.
De Britsche ambassadeur te Rome heeft
gisteravond een onderhoud van twintig mi
nuten met Ciano gehad. De Britsche ambas
sadeur te Berlijn Henderson, zal in de Duit
sche hoofdstad blijven en niet naar Salzburg
gaan, waar hij de motorrennen zou bijwo
nen. De Amerikaansche gezant te Londen
die met vacantie is geweest in Zuid Frank
rijk, is per vliegtuig op Croydon aangeko
men.
Gisteravond is von Ribbentrop,
de Duitsche minister van buiten
landsche zaken, per vliegtuig naar
Moskou vertrokken. Hij reist met
de particuliere machine van Hit-
Ier. Hij zal te Moskou logeeren in
het gebouw van de voormalige
Oostenrijksche legatie. De onder
handelingen zullen zeer snel ver-
loopen, daar alles reeds langs di-
plomatieken weg is geregeld.
Boerenhofstede en twee wonin
gen verwoest Vuurhaard in
een hooizolder.
EIGENAREN NIET VERZEKERD...
Gisteravond is de gemeente Slie
drecht opgeschrikt door een grooten
brand, waarbij een boerenwoning en
twee woningen in de asch zijn ge
legd.
Omstreeks half negen ontdekten eenige
buren bij den landbouwer en veehouder de
Leeuw aan den Merwededijk een begin van
brand. Direct poogden zij het vuur met em
mers water te blusschen, doch heel spoe
dig bleek, dat de vuurhaard was te zoeken
in den hooizolder, die tot den nok gevuld
was. In een oogwenk sloegen de vlammen
huizen hoog uit het dak en aan blusschen
viel toen niet meer te denken.
De brandweer, die spoedig ter
plaatse aanwezig was, beperkte zich
aanvankelijk tot het localiseeren
van den brand, diie in wijden om
trek zichtbaar was. Deze pogingen
mislukten echter, want nauwelijks
een kwartier later stonden ook
twee aangrenzende en met rieten da
ken bedekte huizen in vlammen.
De boerenhofstede en de twee woningen
werden volkomen vernietigd. Een oogenblik
bestond er nog gevaar voor een tweede
groote boerenhofstede. Het gelukte evenwel
deze te behouden. Om half elf was de brand
weer de vlammenzee meester.
Voor de eigenaars van de vernielde per-
ceelen beteeken t de brand een catastrophe.
Geen van hen is verzekerd.
Het verkeer op den zeer drukken Mer
wededijk was geruimen tijd gestagneerd.
Boerderijen branden als fakkels.
Te Zuidlaren één geheel en één
gedeeltelijk in de asch.
Omstreeks half vijf is gistermiddag door
onbekende oorzaak brand ontstaan in de
boerderij van den landbouwer Boxum, gele
gen aan de Groeve onder Zuidlaren. Het
zich in de schuren bevindende hooi had da
delijk vlam gevat. Hoog sloegen de vlam
men uit het dak. Het vuur werd aangewak
kerd door een krachtige wind. De vlammen
sloegen over op de aan de overzijde van
den straatweg staande boerderij van den
landbouwer van Alfen. Bij aankomst van
de gealarmeerde plaatselijke brandweer viel
aan blusschen van de eerste boerderij niet
meer te denken. Deze brandde dan ook ge
heel uit. Verzekering dekt hier de schade.
De boerderij van het gezin van Alfen
werd slechts gedeeltelijk vernield. De in
boedel is niet verzekerd.
Verwachting: Meest zwakke Z
W. tot Z. later veranderlij
ke wind, gedeeltelijk be
wolkt, kans op onweer of
kans op regen of onweers
buien, vooral in den namid
dag, vrij warm weer.
Alg. vooruitz.: Onweersachtig
en onstandvastig.
De Regeeringspersdienst meldt:
De Regeering heeft in de ontwik
keling der internationale verhoudin
gen in het buitenland aanleiding ge
vonden om bij wijze van voorzorgs
maatregel de kleine verloven,
welke waren verleend aan perso
neel, behoorende tot de onderdeelen
belast met de grens- en kustbevei-
liging en de luchtverdediging, tot
nader order in te trekken!
Tengevolge van den toestand een
tekort aan piloten.
In verband met de intrekking der kleine
verloven van het personeel, behoorende tot
de onderdeelen belast met de grens- en
kust beveiliging en de luchtverdediging,
waardoor een aantal vliegtuigbestuurders
van de K.LJd. weer onder de wapenen
wordt geroepen, zullen met ingang van he
den enkele Iuchtverbindingen worden op
geheven en wel:
Alle binnenlandsch luchtlijnen; lijn 890
AmsterdamHannoverBerlijn, lijn 126
AmsterdamBremenHamburg, lijn P.F.
850 nachtpost-vrachtdienst AmsterdamLon
den, lijn 859 AmsterdamManchester^Li-
verpoot, lijn 1713 AmsterdamKristian-
sandOslo, lijn 213 Amsterdam—Rotterdam
BrusselParijs en lijn 905 Amsterdam
Hamburgi—KopenhagenMaLmoe—Stock
holm.
Lijn 30 AmsterdamRotterdamKeulen
FrankfortMilaan wordt voorloopig om
den dag door de Deutsche Luft Hansa onder
houden.
De vermoedelijke inhoud van het
Russisch-Duitsche verdrag.
Volgens geruchten, welke gisteravond te
Rome in buitenlandsche kringen de ronde
deden, zou het niet-aanvalsverdrag, dat is
gesloten tusschen Duitschlanq en de Sovjet-
Unie de volgen-de clausules behelzen:
Ten eerste: de contracteerende partijen
verbinden zich elkaar niet aan te vallen.
Ten tweede: zij zullen neutraal blijven in
het geval een der beide partijen zou worden
aangevallen.
Ten derde: Ieder der beide partijen be
houdt het recht op ieder oogenblik de over
eenkomst op te zeggen, indien hij het noo
dig oordeelt, wanneer een der partijen een
derde partij aanvalt.
Het Atheensche Telegraafagentschap pu
bliceert een communiqué van het ministe
rie van oorlog, waarin wordt gezegd, dal
alle reserveofficieren en adjudanten van de
lichtingen 1935 en 1936 van alle wapens en
dienstvakken met ingang van 26 Augustus
voor een oefening onder de wapenen moe
ten komen.
