De raad in oude samenstelling voor
het laatst bijeen
Verwarde
toestand
Wethouder Smits zwaait voor het eerst en het laatst
de voorzittershamer
Expeditie is vertrouwenswerk
Woensdag 23 Augustus 1939
Tweede Blad
Een lange agenda van
hamerstukken
Zijy die heengaan
Weer een van de garde
ging heen
Wegen rond Den Helder
niet afgesloten
De straatweg in de Duinen
uitgebreid
Gisterenavond is de gemeenteraad voor
den laatsten keer in zijn oude samenstel
ling bijeengekomen, in verband met het
verlof van burgemeester Ritmeester, on
der voorzitterschap van wethouder Smits,
als loco-burgemeester.
Afwezig waren de heeren Loesberg en Feen-
stra Kuiper (Gem. Bel.), zonder kennisgeving,
de heeren Van Zwijndrecht (chr.-hist.) en
Van Buuren (s.-d.) met kennisgeving.
Een lange, doch vrij onbeteekenende agenda
lag ter afhandeling gereed, waarvan het eerste
punt was het onderzoek van den geloofsbrief
van het benoemd verklaarde lid van den raad,
den heer K. van Buuren (s.-d.). Bij monde van
den heer Terra werd meegedeeld, dat de com
missie voor onderzoek den geloofsbrief in orde
had bevonden.
De heer Sehoeffelenberger krijgt er
van langs.
Na de vaststelling van de notulen van
de raadsvergadering van 27 Juni en 18
Juli, vraagt wethouder Van derVaart
het woord om den heer Sehoeffelenberger
de ooren te wasschen naar aanleiding van
zijn publicatie in de Heldersche Courant,
waarbij hij wethouder Van der Vaart op
de vingers getikt had, dat deze hem op
zijn vragen, gesteld bij de rondvraag in
de vergadering van 27 Juni, niet naar
waarheid zou hebben beantwoord.
Be heer J. J. Sehoeffelenberger (opp.), op
wien een overval" gepleegd werd.
Het betreft hier een vraag van den heer
Sehoeffelenberger over de levering van sani
tair en waschbakken en den aanleg van electri-
citeit, voor de nieuw te bouwen school aan de
Javastraat, een werk, dat de gemeente in eigen
beheer zou uitvoeren.
Het kan mij weinig schelen, aldus de heer
Van der Vaart, of de heer Sehoeffelenberger
van mij als persoon aan het publiek meent te
moeten vertellen, dat ik waar ben of niet, maar
het gaat hier om de kwestie of wethouder Van
der Vaart als lid van het College van B. en W.
onjuist antwoord heeft gegeven op vragen van
een raadslid.
De heer Van der Vaart toont aan de
hand van de notulen aan, dat de vragen
in de krant belangrijk afwijken van de
vraag, die de heer Sehoeffelenberger in den
raad gesteld had. De heer Sehoeffelenber
ger wist dus na 3 dagen niet meer wat hij
gevraagd had in den openbaren raad.
De heer Sehoeffelenberger had gevraagd:
„Is het waar, dat in het bestek van de school
aan de Javastraat een zinsnede voorkomt, dat
het sanitair door de gemeente geleverd zal
worden en de leidingen door de gemeente zul
ten worden aangelegd?" Daarop heb ik geant
woord, aldus de wethouder, dat hetgeen de
heer Sehoeffelenberger zegt niet waar is, maar
dat in het bestek staat, dat door of vanwege
het gemeentebestuur voor deze aangelegenheid
zal worden gezorgd, maar dat nog niet vast
stond op welke wijze.
De heer Schoeffelenberge erkent door
het feit, dat hij geen aanmerking maakt
op de notulen, de tegenstrijdigheid in zijn
vragenstellerij en zijn publicatie in de
krant. Welke waarde, zoo vraagt de wet
houder, moet er aan dergelijke vragen
worden gesteld. Het reglement van orde
geeft elk raadslid gelegenheid aan de rond
vraag deel te nemen. Dit is een wat dorp-
sche gewoonte, die de gemoedelijkheid van
onzen raad accentueert. Spr. zal echter
in het vervolg rekening houden wie de
vragen stelt en hij houdt zich het recht
voor geen antwoord te geven.
Wethouder v. d. Vaart was op zijn strijdros.
De bedoeling van den heer Sehoeffelenberger
is geweest de suggestie bij de gemeente te
wekken, dat er gedachten van kwade trouw
bij de raadsleden, ten opzichte van het College
van B. en W. bestaan. Spr. geeft dit antwoord
om de positje van het College van B. en W. ten
opzichte van den raad zuiver te houden.
De heer Sehoeffelenberger had het
mannenwerk gevonden, als de wethouder hem
van tevoren ervan in kennis Jhad gesteld, dat
hij een aanval op hem zou d'oen, dan had hij
met de stukken in de hand kunnen bewijzen,
dat de wethouder de plank misslaat. Bij de be
handeling van de begrooting zal hij dit doen
en dan tevens de politiek, die de S.D.A.P.
voert, aan de kaak stellen.
De heer Van der Vaart is daar naar be
nieuwd.
Hamerstukken.
Vervolgens gaan een aantal ingekomen stuk
ken, waarvoor we verwijzen naar ons nummer
van Woensdag 16 Augustus, onder den hamer
door.
Aan den heer G. Verschuur, leeraar aan de
Zeevaartschool en machinisten-avondschool,
wordt op zijn verzoek eervol ontslag verleend
met ingang van 1 December a.s., met dank
betuiging voor de bewezen diensten.
Aangenomen wordt het voorstel, om de aan
bieding van de gemeenterekening van inkom
sten en uitgaven der gemeente, alsmede van
de rekeningen van de onderscheidene bedrijven,
over 1938, in handen te stellen van de inmid
dels daartoe benoemde commissie.
Aangenomen wordt voorts een voorstel tot
het aanvaarden van een schenking voor het
onderhoud van een graf op de algemeene be
graafplaats, en tot het verleenen van een aan-
vullingserediet voor het omleggen en verbe
teren van een voetbalterrein, in gebruik bij
de vereeniging H.R.C.
Wijziging salarisverordening en
ambtenarenreglement 1935.
Aan de orde is hierna het voorstel tot het
wijzigen van de salarisverordening 1935 en het
ambtenarenreglement 1935.
De heer Van derVaart deelt hierbij
mede, dat van den minister bericht is ont
vangen, dat de wijziging van de salaris
verordening is goedgekeurd en dat deze
wijziging dus met ingang van 1 Juli j.1.
kan ingaan. B. en W. zouden gaarne zien,
dat de nu voorgestelde wijziging gelijk
tijdig, dus met 1 Juli, zou kunnen ingaan.
De heer Uithol vraagt wanneer er een
eind komt aan deze herzieningen der salaris
verordening. De salarissen van het gemeente-
personeel en de bevorderingen zijn vrij gunstig
te noemen ten opzichte van andere instanties,
b.v. het rijkspersoneel. Spr. kan zijn steun dan
ook niet aan deze bijlage geven.
De heer Smith (s.d.) merkt op, dat de
heer Uithol niet beangst behoeft te wezen
dat door deze wijziging de gemeentefinan-
ciën gevaar loopen. Het kost de gemeente
niets.
Weth. v. d. Vaart (s.d.): Was er geld mee
gemoeid, dan was deze verandering wellicht
niet voorgesteld. Deze wijziging is echter juist
voorgesteld om een betere aansluiting bij de
rijks-salarisregeling te krijgen. Er is alles voor
en niets tegen te zeggen. Het personeel heeft
er voordeel van en de gemeente geen schade,
terwijl de gemeente er door op hooger plan
komt. Het verwondert spr. dan ook, dat de
heer Uithol er bezwaren tegen maakt.
De bijlage wordt z.h.s. aangenomen.
De kweekelingenkwestie.
Een vrij uitvoerige discussie ontwikkelt zich
bij het:
Voorstel tot het vaststellen van een regeling
inzake het toelaten van kweekelingen in de
scholen voor openbaar gewoon lager onderwijs
in de gemeente Den Helder en om deze regeling
in werking te doen treden op 1 September 1939.
De heer Uithol verwondert er zich over,
dat het college opnieuw met een dergelijk voor
stel komt, terwijl een ongeveer gelijkluidende
bijlage in Januari werd ingetrokken. Het ad
vies van den inspecteur is in strijd met de
meening van het college van B. en W. Spr.
Onze nieuwe wethouder van onderwijs,
de heer L. F. v. Loo.
SCHOUWVLIEGËR'»
Onder wijs-Instituut
Leerlingen van alle scholen 25 ct. per week
Ernstige bezwaren hebben wij tegen het „klaar
stomen" van Uw kind. Daarom beginnen wij
1 September dus geleidelijk een.
HOOFDGRACHT 51
Klaas Blokker overleden.
Gisterennacht is weer een van de oude
zeeridders heengegaan. Klaas Blokker
heeft het tijdelijke met het eeuwige ver
wisseld en in de buurt van de oude garde
zal weer een figuur gemist worden, die
den naam redder met eere droeg.
Blokkers naam is niet opgeteekend in de
annalen van de N. en H.-Holl. Reddingmaat
schappij. Op zijn borst tikte niet het eere
metaal, dat als bewijs dient voor het ver
richten van zoovele reddingen, met gevaar
van eigen leven. Blokker en zijn kameraden
gingen op eigen gelegenheid den strijd met de
onbetrouwbare elementen aanbinden, als van
over de razende golven, de roep om redding
kwam.
Met ouwe Jaap Been. met Freek Been,
met Kwinkelenberg en z'n broer Claudi heeft
hij menigen tocht gemaakt naar een schip in
nood. Maar Blokker hoorde je niet over zijn
reddingen. Hij was het met Claudi eens, dat
het plicht was en geen verdienste, als je men-
schenlevens uit den greep van den dood
haalde.
Blokkers kinderen weten dan ook weinig
van de reddingen van vader af en het is zijn
broer, die er van twee weet te vertellen.
Twee reddingen, die nog levend in diens her
innering staan. Dat was de tocht naar de
„Stanley", een groote Engelsche viermaster,
die in 1895 in de Eyerlandsche gronden
strandde. Ze hadden hem langs de kust zien
varen, Blokker en zijn kameraads en begre
pen, dat bij zoo'n storm het schip op de
gronden zou loopen en toen dan ook om half
twee de kreet om hulp kwam, hebben ze niet
geaarzeld, maar zijn in hun haringvlet ge
sprongen en hebben de worsteling met de
dreigende en duivelsche golven aangevangen.
Na een strijd van uren kwamen ze om onge
veer 7 uur op zij van het schip. Meermalen
was hun vlet volgeloopen en hadden ze mei
man en macht moeten vechten om niet zelf
een prooi van de golven te worden. Emmer
tjes en hoeden deden dienst om de vlet leeg
te scheppen en voort ging het dan weer.
Toen ze halfweg door de branding bij
Eierland waren, zagen ze juist, dat de red
dingsboot van Vlie los van het schip kwam.
Men had zeven man aan boord en had door
een mankement, ontstaan tengevolge van het
stooten tegen het schip, niet meer schip
breukelingen kunnen redden.
Wat een toestand was het daar aan boord.
Het heele schip was onder water; de men-
schen zaten jammerend in de achtermast.
Met moeite gelukte het 24 man te redden
en daarmee de zee op te roeien, omdat de
branding te ruw was om naar de kust te
gaan. Men rekende er op, dat de sleepboot
van Den Helder uit wel naar het schip zou
uitvaren en werd in deze verwachting niet
bedrogen, zoodat men de schipbreukeingen
op volle zee op de sleepboot kon overgeven
en men opnieuw naar de „Stanley" roeide
om de laatste drie man, die achter hadden
moeten blijven, te redden. Ook deze werden
van het bijna geheel vernielde schip afge
haald. Bij de geredden was een baby van
enkele maanden.
's Middags om vier uur liep men. met de
sleepboot, de haven van Nieuwediep binnen.
En dan weet Claudi ook nog te vertellen
van het redden van 27 menschen van de
„Harrow", een schip dat in de Zuidergronden
strandde. Dat is ook een strijd op leven en
dood geweest.
Nu is Blokker heengegaan, 66 jaar oud,
na een moeilijk leven, een leven van
lijden. Meer dan 25 jaar leed hij aan z'n
maag en vooral de laatste jaren was de
pijn vaak onverdraaglijk. Gisterennacht
kwam het einde en Donderdag zullen zijn
vrienden van Moed, Volharding en Zelf
opoffering, zijn stoffelijk overschot ten
grave dragen.
Om 12.30 uur vertrekt de stoet van het
sterfhuis, Dorus Rijkersstraat 26.
Het wordt stille in de buurt van de oude
ridders.
heeft bij den wetgever zijn licht opgestoken en
die meende, dat het college van B. en W. te
ver gaat. De inspecteur ontraadt het college
een dergelijke bijlage aan te bieden en toch
gaat het college zijn gang.
De heer Uithol kan er mee instemmen,
dat het college in het vraagstuk van de
kweekelingen regelend optreedt en b.v. be
paald het aantal, dat iedere school mag
hebben, maar men moet aan de hoofden
overlaten, wie men wil nemen. Laat de
zinsnede in de bijlage, dat B. en W. over
leg plegen met het hoofd van de school er
uit, adviseert de heer Uithol, en laten de
hoofden zelf beslissen.
De heer Smith (s.d.) zegt, dat de raad vol
komen bevoegd is om een afwijkend standpunt
in te nemen ten aanzien van het standpunt van
den inspecteur voor het L.O. en zijn fractie
kan zich geheel met het voorstel van het col
lege vereenigen.
De heer Mulder (a.r.) wijst er op, dat in
de onderwijswet juist dit artikel is opgenomen
om wijziging mogelijk te maken, 't Is mogelijk,
dat de hoogere wetgever deze verordening wat
te rigoureus vindt, maar het is voor spr. frac
tie geen bezwaar de bijlage te aanvaarden, zoo
als ze daar ligt.
Wethouder v. L o o (v.d.) verwondert zich er
over, dat juist van de zijde van den heer Uithol
bezwaren komen. De heer Uithol, die immers
altijd bezwaren heeft, dat in de gemeente de
lakens teveel worden uitgedeeld door de hoof
den van dienst en die nu deze heele geschie
denis in handen wil leggen van de hoofden van
scholen.
Na nog eenige heen en weer gepraat, zegt
de heer Uithol het voorstel in stemming te
willen brengen. Dit voorstel wordt niet onder
steund, zoodat het, met de stem van den heer
Uithol tegen, wordt aangenomen.
Vergoeding aan bizondere scholen.
Bij het voorstel tot vaststelling van de ver
goeding ingevolge artikel 101 der L.O. wet-1920
over 1937 en afrekening dier vergoeding over
1934 tot en met 1937, wordt op voorstel van
den heer Mulder (a.r.) het tweede deel van
deze bijlage, betrekking hebbende op de Hel
dersche schoolvereeniging aangehouden tot een
volgende raadsvergadering.
Het betreft hier het afwijzend voorstel van
het college van B. en W. op een verzoek van
genoemde schoolvereen. om vergoeding, omdat
dit verzoek te Iaat was ingediend.
Besloten wordt het eerste deel van de bijlage
aan te nemen en het tweede deel tot een vol
gende raadsvergadering aan te houden.
Nog meer onderwijsaangelegenlieden.
Aangenomen wordt het voorstel tot vaststel
ling der vergoeding voor het vakonderwijs aan
de bizondere scholen over 1938. Eveneens het
voorstel tot voorloopige vaststelling van de be
dragen bedoeld in art. 55ter, le lid der L.O.
wet-1920 over 1938, alsmede het voorstel tot
overplaatsing van mej. T. Heijman als onder
wijzeres van school Tuindorp naar de school
aan de Javastraat.
Dure schoollokalen.
Bij het voorstel inzake het onderbrengen van
leerlingen der o.l. scholen bij den aanvang van
den cursus op 1 September 1939 tot bepaling
van het aantal leerkrachten van de school aan
de Javastraat en tot overplaatsing van de on
derwijzers L. M. F. Ruder en R. Windsma,
deelt de wethouder van onderwijs mede, dat
juist bericht van het Departement van onder
wijs is ontvangen, dat toestemming is gegeven
tot het verhuren van een tweetal lokalen van
de Vakschool voor Meisjes tegen een vergoe
ding van 600 gulden pér lokaal. Het college had
gemeend beide lokalen te kunnen huren voor
500 gulden. Evenwel meent men toch tot de
huur te moeten overgaan en nog een poging te
wagen een lagere huur te bedingen. De lokalen
zijn noodig tot het najaar van het volgend jaar,
waarop de nieuwe school aan de Javastraat in
gebruik zal kunnen worden genomen.
Aangenomen wordt hierna het voorstel tot
het verleenen van een crediet voor het maken
van een lokaal in het gebouw der u.l.o. school
en het voorstel tot het in gebruik geven van
een lokaal der b.l.o. school ten behoeve van de
stichting het R.K. onderwijs.
De lighallen in de Donkere Duinen.
Het voorstel tot het verhoogen van het cre
diet voor het maken van lighallen in de Don
kere Duinen, door jeugdige werkloozen, met
een bedrag van 320 gulden, ontlokt de heer
Uithol de vraag, of hiermee nu inderdaad het
einde bereikt is.
Weth. v. d. V a a r t zegt: „We hopen het van
ganscher harte".
Aangenomen wordt het voorstel tot vast
stelling' van de zesde en zevende wijzigings-
begrooting dienst 1939.
Benoemingen bij het onderwijs.
Tot onderwijzeres van school VI wordt be
noemd met 15 stemmen, mej. M. Moor, alhier.
Uitgebracht werden op mej. A. M. Jense 2
stemmen.
Tot onderwijzeres van school Tuindorp
wordt benoemd met 15 stemmen, mej. W. v.
Toledo. Op mej. Jense werden 2 stemmen uit
gebracht.
Benoemd worden tot leeraar aan de Han
delsavondschool voor den cursus 1939/1940 de
heeren R. Datema, A. Kramer, H. R. Kous
broek, A. Lever, J. P. Rebel en A. Treffers,
en tot leeraar in de handelswetenschappen
aan het Gemeentelijk Lyceum, met algemeene
stemmen, de heer J. Boon, te Den Helder.
Met algemeene stemmen wordt voorts be
noemd tot lid van het college van curatoren
van het Gemeentelijk Lyceum in de vacature,
ontstaan door het overlijden van den heer
W. de Boer, de heer C. J. baron van Asbeck,
Buitenhaven 7.
Aangehouden werden een tweetal voorstel
len tot het benoemen van een lid der com
missie van bijstand voor het onderwijs en van
bijstand voor de water- en lichtbedrijven, in
de vacature L. F. v. Loo, tot een volgende
raadsvergadering.
Tot lid van de commissie van beheer van
den schoolartsendienst in de vacature ont
staan door het overlijden van den heer W. de
Boer, wordt met algemeene stemmen be
noemd de heer L. F. v. Loo. Eveneens wordt
de heer v. Loo tot ambtenaar van den bur
gerlijken stand, ter voorziening in de vacature
De Boer.
Met algemeene stemmen wordt mej. S. B.
Maas van Heerhugowaard benoemd tot onder
wijzeres aan de school aan de Jaivastraat.
Nog eenige onderwerpen van weinig betee
ken is passeeren den hamer.
Hierna is de rondvraag aan de orde, waar
voor wij naar pagina 2 verwijzen.
Pessimisme en... optimisme.
Het is wel zeer moeilijk om uit den
stroom van officieele en officieuze reacties
ten opzichte van de laatste wijziging van
den politieken toestand in Europa, een
overzicht te schrijven, dat eenig houvast
geeft voor den verderen gang van zaken in
ons verontruste werelddeel. Wel mogen we
constateeren, dat het pessimisme in Enge
land en Frankrijk, na eenige uren van be
zinning, niet zoo groot is als bij de ont
vangst van het eerste bericht over den
laatsten zet van Duitschland. Of dit zijn
grond vind in den wensch, dat de vrede
zal worden gehandhaafd of in de feiten,
zouden we niet durven beweren.
Men is geneigd om aan het verdrag tusschen
Duitschland en Rusland gesloten niet die
waarde te hechten, die men er aanvankelijk
aan toeschreef. Een feit is, dat alle Russische
verdragen van niet aanval, de reserve bevat
ten, dat in geval van een aanval door een der
contracteerende partijen, de andere partij het
pact, zonder voorafgaande waarschuwing kan
opzeggen.
Rusland zal dus niet aan den kant van
Duitschland tegen Polen strijden, wanneer het
zich tenminste houdt aan zijn verdragsbepaling
Maar ook zou Engeland Rusland dus in een
eventueelen oorlog niet tegenover zich vinden.
De moreele slag, die door dit verdrag aan En
geland en Frankrijk is toegebracht, blijft ech
ter groot.
Men vraagt zich natuurlijk af, wat heeft
Rusland bewogen dit verdrag met Duitschland
te sluiten? Een lesje aan Engeland voor zijn
traineeren bij de onderhandelingen, meenen
sommigen. Wij gelooven het niet, daarvoor zou
de genomen beslissing van te groote beteekenis
zijn. Wat dan wel? Niemand meent, dat alleen
de 200 millioen mark, die Duitschland aan Rus
land gaat leenen, er de oorzaak van zijn.
Men gaat dus gissen. Hebben Duitsch
land en Rusland afgesproken om Polen
samen te deelen? Zooals men weet is
Polen eerst in 1919 samengesteld uit
deelen van Duitschland, Rusland en Hon
garije. Zal men den ouden toestand wil
len herstellen? Het is niet onmogelijk,
temeer waar van Italiaanschen kant ge
zegd wordt, dat Rusland door dit ver
drag weer territoriale problemen aan de
orde kan stellen.
Wil men Roemenië samen verdeelen?
Het zijn open vragen, waarop het antwoord
waarschijnlijk niet al te lang zal uitblijven.
Begrijpelijkerwijs is men in Japan weinig
gesticht over het besluit van Duitschland. De
vriendschap met Japan wordt er een gevoe
lige tik door toegebracht. „De Japanners zijn
nimmer werkelijke vrienden van ons geweest
en we kunnen Japan desnoods laten vallen,"
zoo redeneert men op het oogenblik in
Duitschland. Over de hechtheid van vriend
schappen gesproken! Rusland mag wel voor
zichtig zijn bij een dergelijke mentaliteit,
trouwens ook in Moskou voert men een z.g.
realiteitspolitiek, die gericht is op de voor-
deelen van het oogenblik,
Tenslotte: Italië doet alsof het verheugd is
over het verdrag tusschen de beide landen.
Wie het gelooven wil, doet het maar...
We wachten nu verder de dingen af...
We leven bij de gebeurtenissen van het
uur gevaarlijk en verward is de toe
stand wellaat ons niet vergeten, dat
het leven van den mensch, van de wereld,
niet in handen ligt van den mensch, ook
al kan die mensch ontzaggelijk veel on
heil stichten en verantwoordelijk blijft
voor zijn daden.
In verband met mededeelingen, die
ons bereikten over het afsluiten van
verschillende wegen buiten onze stad,
kunnen wij meedeelen, dat alleen de
versperringen weer geplaatst zijn, maar
dat het verkeer gewoon door kan gaan.
Van een afsluiting is voorloopig dus
nog geen sprake.
Na aanbesteding per 2 Aug., waarbij gun
ning werd aangehouden, is thans gegund aan
den heer F. D. Dienaar, alhier, voor rekening
van de Genie, tegen een bedrag van 7319,
de bestaande straatweg in het militair duin
terrein te Den Helder aan te sluiten aan het
werkspoor van den Rijkswaterstaat.
Daarom per E S O N A
(auto- en bootdiensten)