TRiUMPH ENORM Het drukwerk S Hitier in de knel? EN 'N TRIOMI IN SMAAK! Vergaderingen en uitvoeringen argelast, bioscopen gesloten drukkerij De Boer We blijven gelooven in den vrede Interessante weerkundige gegevens ©,e w-eed in J^iien en ^antalieën Gemberbrood... f 0.25 Tweede Blad Denk aan de menschen, die opgeroepen werden dus: Het gemeentepersoneel van verlof teruggeroepen 1938 irns een siormjaar De heer Schoeffelenberger contra wethouder v. d. Vaart COR KRIGEE Tel. 399 "c utuuuiiix Sympathiek gebaar van de padvinders De geschiedenis herhaalt zich. Wie gisterenmorgen de stad doorfietste van de Binnenhaven naar de Langestraat en van de Tuinstraat tot het Havenplein, die heeft iets van het beeld gezien, dat de eerste Augus tusdagen van 1914 te zien gaven, 't Was alles militairen. Hier lagen ze op het trottoir, moe van den vaak langen en onverwachten reis, down door de stemming, dat ze van huis wer den gehaald, voor onbestemden tijd. Bij de ka zerne Langestraat hadden ze het beter ge troffen en lagen de jongens op een zacht stuk je gras. Overigens nemen de meesten de zaak nogal rustig op, ze passen zich aan de omstan- digheden aan en schikken zich in het onver mijdelijke. De Hollander is van huis uit geen militair, we zijn een te vrede lievende natie, dan dat we enthousiast worden voor den mi litairen dienst. Dat valt je te sterker op in onze stad, die uit den aard der zaak zooveel goede militairen heeft. Er is met bekwamen spoed gewerkt aan de ontvangst van de jongens uit het binnenland. Alle scholen, zoowel de openbare- als bijzon dere scholen, zijn ontruimd en ingericht voor kazerneering van de opgeroepen soldaten. We kunnen het wel als vaststaand beschou wen, dat de vacanties verlengd zullen wor den. Voor hoelang? Dat zal afhangen van de omstandigheden. We hopen dat dit alles van korten duur zal zijn, want we hebben nog al tijd het vertrouwen, dat een oorlogsramp ons werelddeel bespaard zal blijven. Doordat ook openbare gebouwen, bios copen, Musis en Casino, in beslag geno men werden zijn alle uitvoeringen en bios coopvoorstellingen afgelast. De Chr. Oran- jevereeniging, die volgende week een op voering zou geven van een revue in Ca sino, als feestelijke herdenking van de ge boorte van Prinses Irene en den verjaar dag van H. M. de Koningin, heeft deze voor onbepaalden tijd uit moeten stellen. Wel hoopt men de opvoering binnen af- zienbaren tijd te geven. Meer openbare gebeurtenissen zullen moe ten worden afgeschreven. Zoo staat onze stad in de branding van de gebeurtenissen, die allen een uitvloeisel zijn van de internationale spanningen. We zeiden het hierboven reeds, dat we nog steeds gelooven, dat ons de ramp van een oorlog bespaard zal worden. We gelooven, dat zoowel van den kant van Engeland als van dien van Duitschland een psycholo gisch spel aan den gang is, dat denkelijk zijn ontknooping zal vinden in een breed gebaar van Hitier, waarbij hij wijst op den vredeswil van Duitschland en Rus land, die in een pact van non-agressie de wereld hebben willen laten zien, dat ze maar één begeeren hebben, handhaving van den vrede, terwijl hij dan met felheid van woorden zal wijzen op de oorlogspsy chose, gekweekt door de z.g. democrati sche landen. Vooral Engeland zal heel wat te incasseeren krijgen. Natuurlijk zal Hit- moet een aanbeveling en een introductie voor Uw zaak zijn Laat het daarom vervaardigen in een bedrijf dat technisch „bij is Ier aandringen op de vervulling van de rechtvaardige eischen, die zoowel Duitsch land en Rusland hebben voor hun „vitale levensbelangen" en de oplossing van het Oost-Europeesche probleem, dat de rust van de wereld steeds dreigt te verstoren. Maar het wil er nog niet bij ons in, dat hijzelf onmiddellijk zal overgaan tot de vervulUng van deze eisehefl Is deze hoop te optimistisch We zullen afwachten. We meenen dat er verschillende symptonen zijn, die dit optimisme niet zullen beschamen. Het feit b.v. dat de Duitsche re geering het absoluut niet noodzakelijk schijnt te vinden, dat de Duitschers uit Engeland zou den terugkeeren, zegt ook wel iets. Als men waarlijk Zondag een oorlog zou ontketenen, zou men dit risico voor zijn diplomatieke amb tenaren en voor alle Duitschers, die op het oogenbik nog in Engeland vertoeven, allicht niet willen dragen. Intusschen zijn er in onze stad een groot aantal militairen ondergebracht. Jongens en mannen, die de gezelligheid van het eigen huis moeten ruilen voor het primi tieve en allesbehalve gezellige leven van den kazerne-soldaat. Dien mannen het ver blijf in onze stad te verlichten, zij ons doel! Laat men z'n huis openstellen, zoo als zoovelen dat in 1914 gedaan hebben. Laat ons in ernst trachten de menschen het gemis van eigen haard te vergoeden, door ze een tweede huis te bezorgen. Denk er aan, dat het ook uw jongen of man zou kunnen zijn, die tot de verdediging van het land op zijn post geroepen wordt. Groep I van de N.P.V. heeft besloten tot een sympathiek gebaar. De jongelui zullen, ieder in hun eigen buurt,de kranten van de vorige dag ophalen én diè 's avonds bezor gen' op alle plaatsen waar veel militairen zijn. In kazernes en scholen en openbare gebouwen dus. Wij twijfelen er niet aan, of het beroep van de jongelui zal niet tevergeefs zijn. Men legge zijn gelezen krant klaar voor de mili tairen, van wie de meesten ook van radio ontspanning verstoken zijn, en lectuur een welkome afwisseling is. In ons nummer van gisteren deed de ad ministrateur van het eerste det. kustartillerie een beroep op onze stadgenooten, om behalve krantenlectuur, zoo mogelijk ook boeken voor de militairen ter beschikking te stellen en ge zelschapsspelen. Wellicht kan men de jonge padvinders, als ze de kranten komen halen, dit tevens meegeven. Zij zorgen, dat het op de goede plaatsen komen. SCHOUW VLIEGER'» Onder wijs-Instituut Leerlingen van alle scholen 25 ct. per week Het belang van Uw kind is een te ernstige zaak om uit te stellen. Vanmiddag isU vrij, spreekt U dan eens met ons. HOOFDGRACHT 51 De spaarbank R.K. Volksbank Tijdelijk Molengracht 12. Den spaarders van de Spaarbank R. K. Volksbond kunnen wij hierbij, onder verwij zing naar de desbetreffende advertentie in dit blad mededeelen, dat deze in verband met de militaire bezetting van het gebouw, de bank aldaar, tijdelijk gesloten is. De zittin gen zullen nu plaats hebben in het perceel Molengracht 12, op de gewone uren. Tot nadere bekendmaking zal deze spaar bank in genoemd gebouw gevestigd zijn. Naar wij vernemen heeft de burgemees ter in den ernstigen toestand aanleiding gevonden het gemeentepersoneel, dat met verlof was, terug te roepen, terwijl alle verloven zgn stopgezet. DE Wf)f)K1TF FOTO r" PORTRET - AT L LI ER- f~ JAC.de E5CEP Aug. Zonaags gesloten. APOTHEKEN. Van hedenavond 9 uur tot Maandagmor gen is alleen geopend de apotheek van D. W. de Bas, Binnenhaven. Van Maandag 28 Aug. tot 4 Sept. wordt avond- en Zondagdienst waargenomen door de firma SmeetsSnel, Weststraat. I Hoe vaak en hoe erg stormt het aan de Nederlandsche kust en speciaal in Den Helder, is een vraag, die velen zich on willekeurig gesteld zullen hebben, als zij 's winters zagen hoe de Noordwester beukte op het strand en de golven tot op den dijk en vlak aan den duinvoet stonden. En het is interessant, dit na te gaan, te meer, daar Den Helder den naam heeft, dat „het er altijd waait". Dat dit laatste juist is, blijkt overdui delijk uit de meteorologische gegevens. Er is bijna geen dag, dat Den Helder vol komen windvrij is. Toch komen ook de zware stormen in Ne derland betrekkelijk weinig voor, en winden van een allesvernielende kracht, als de orka nen zijn in ons land zeer zeldzaam en blijven dan nog beperkt tot de kust. Meer komen voor de hevige windstooten, die zulk een ver nielende uitwerking kunnen hebben. Zooals men weet, bestaat er een toestel, waarmee de windsterkte gemeten kan wor den, de zoogenaamde schaal van Beaufort. Deze schaalverdeeling loopt van 1 tot twaalf, waarbij acht of hooger storm beteekent, in verschillende graad van hevigheid, die bij 11 en 12 is overgegaan tot een orkaan. En wat blijkt nu? Dat windkracht 11 slechts 0.7 maal op de 10.000 is voorgekomen en windkracht 12 slechts eenmaal op de 50.000 stormen. Zooals men ziet, komen orkanen hier prac- tisch dus niet voor. In de enkele hevige windstooten bereikt de wind natuurlijk een veel grootere sterkte. Hoe staat het nu met het stormweer in 1938, Daarbij denken we in de eerste plaats te rug aan voor- en najaar. En we vergeten zoo licht, dat het in Mei en in Juni nog behoorlijk heeft gestormd. Nu deze maanden dit jaar zoo mooi ge weest zijn, zouden we haast vergeten, dat zij vorig jaar verre van fraai waren. Want immers er blijkt uit de officieele gegevens, die doorh et metereologisch Instituut be kend zijn gemaakt, dat het aantal storm- uren in deze maanden abnormaal groot is geweest. Het jaar 1938 is een echt storm- en buien- jaar geweest. Gaan we de gegevens na dan blijkt dit allereerst uit die over de maanden Januari en Februari. Humor en tragiek m de raadzaal 't Is gelukkig, dat er niettegenstaan de het feit, dat de wereld er nu heusch niet zóó uitziet, dat je er jaloers op be hoeft te zijn, als mensch op dit onder- maansche rond te kuieren, er toch ook nog humor is. Humor, die wat glans brengt in het vrij kleurlooze bestaan van dezen tijd. Daar hadden we van de week een raadsvergadering. De bedoeling daar van is overigens waarlijk niet een amusante vertooning van min of meer intelligente schermutselingen, tusschen de edelste" vertegenwoordigers van onze goede gemeenschap. Er is vaak weinig scherpzinnigheid en slagvaar digheid. Al zijn er raadsleden, die sterk zijn in het uiten van hun meening, als ze een getikt vel folio voor zich hebben, zoodra ze hun program hebben afge draaid is de geest weg en zijn de inter rupties meest zoutelooze opmerkingen. De gunstige uitzonderingen daarge laten. Van de week hebben we het steek spel beleeft tusschen onzen wethouder van financiën, grijs van hoofd maar jong van hart en onzen opposant, we zouden bijna schrijven wijlen onzen opposant, SchoeffelenbergerMen weet, de opposant Schoeffelenber ger is bij de laatste verkiezingen ge storven en is als vertegenwoordiger van de economische groep uit zijn poli tieke graf herrezen. Schoef dan werd van de zijde van wethouder v. d. Vaart hevig bestookt om het feit, dat hij den wethouder als leugenaar voor de gan- sche Heldersche gemeenschap in zijn flanelletje had gezet. Wat was de financier van onze gemeente-penningen daarover slecht te spreken! Hij sabelde den opposant volkomen neer en deze noemde het. met bloedend hart, „geen mannenwerk'' wat de heer v. d. Vaart deed. Neen. de wethouder had min stens van tevoren kennis moeten geven, aan het huis des heeren Schoeffelen berger. dat hij van plan was, hem de oor en te wasschen, dan had Schoef voor een baddoek kunnen zorgen, om den S.D.A.P.-wethouder af te drogen, want er stond nog wat op het vuur van de economische groep voor de S.D.A.P. Dat potje is gaar bij de volgende raads vergadering en de heer Schoeffelen berger is van plan om den sociaal democraten er eenige lepels van toe te dienen, die naar zijn oordeel aan deze groep bitter zullen smaken. Maar om terug te komen op het „verweer" van den heer S., 't zou niet gek zijn als alle voorgenomen aanvallen eerst aan de betreffende tegenpartij ter inzage werden aangeboden. Het zou de replieken bij de a.s. begrooting kunnen besparen en wat een geld zou daardoor weer in de gemeentekas blijven. Hoe veel gemoedelijker zouden de raadsver gaderingen worden, hoeveel dorpscher, om het woord van wethouder v. d. Vaart te bezigen. In een sfeer van vriendelijkheid en eensgezindheid zou de begrooting af gehandeld kunnen worden. En dat hebben we juist noodig in onze dagen, waarin de onvriendelijkheid hoogtij viert. Hulde aan onze ex-opposant Schoef felenberger, voor dit menschlievend voorstel. De heer KL F. O., geestelijke vader van „de Middenstandsgroep met een gaatje in hun hoofd", zooals wethouder v. d. V. ze pleegde te noemen, zat zich op het schellinkie te verbijten, dat hem die gelegenheid van een worstelpar- tijtje met de S.D.A.P. ontging. Dat het leven soms ook wreed kan zijn ondervond wethouder Smits, die geroepen werd zijn eigen politieke graf rede uit te spreken. Inplaats dat hij zich uit den mond van burgemeester Ritmeester den lof hoorde toe zwaaien, die hem rechtelijk na zooveel jaar trouwen dienst toekwam, moest hij zichzelf in alle bescheidenheid een af scheidswoord toevoegen, 't Was geluk kig, dat wethouder v. d. Vaart nog een vriendelijk en vaderlijk woord sprak, 't Was anders al te cru geweest. Daarvan was Januari nog het rustigste. Want in deze maand stormde het in het ge heel slechts vier dagen: 24 uur van den 15den op den 16en uit Z.Z.W.- en westelijke richting. De snelheidsmeter wees den 29sten Januari zelfs een windkracht 9 aan, terwijl het den geheelen vorigen dag reeds had gestormd uit W.N.W. richting. In Februari was het aantal stormdagen veel hooger n.m. 9. Den dertien den en den zeventienden stond er een krach tige N.O. wind, die de groote koude aanvoerde uit Finland en Noord Duitschland. Van den lOden 9 uur, tot 14 uur den elfden bleef de wind steeds boven den storm- grens. In den nacht van 14 op 15 bereikte de wind eveneens een kracht, die met 8 geregi streerd werd. Na deze winter- en bijna weer voorjaars maanden komen de najaarsmaanden met een behoorlijk aantal stormen en stormpjes, waar bij October er al zeer ongunstig afkomt. In totaal werden in die maand negen stormdagen genoteerd. Lijkt dit op het eerste gezicht nog niet veel, dan moet men niet vergeten, dat alles, wat men in het gewone spraakgebruik storm pleegt te noemen, maar wat volgens de windmeters niet boven de kracht 8 uitkomt wordt weggelaten. Telkens gedurende de geheele maand luwde de wind voor enkele dagen, om daarna weer met verniewde kracht door te zetten. Den 4den, en den 8sten werden zelfs sterkten van 9 waargenomen, terwijl het op 9 October den ganschen dag bleef stormen. Ook later in diezelfde maand en in Novem ber weer hetzelfde liedje. Van 23 Nov. 11 uur tot 24 November twee uur was de storm zoo hevig dat de schaal van acht tot negen en zelfs tot tien liep, Gelukkig was de windrichting Zuid en Zuid west, wat voor onze kust van groot belang is. Immers bjj Zuiden wind staan stroom en wind en golven schuin op vaak nagenoeg langs de kust. Hierdoor is de afslag van duinen en strand veel minder dan bij Westen en Noord westen wind. Uit deze gegevens blijkt, dat October in 1938 zeer slechte weersomstandigheden heeft gehad, vooral als we gaan vergelijken met 1937 en het gemiddelde nemen. In het jaar 1937 had October 15 storm- uren (gemiddeld 20), in '38 63. Voor Novem ber zijn deze cijfers: 1937 geen stormuren, (gem. 31), in 1938 45. Deze cijfers spreken voor zichzelf. Ook de andere maanden van 1938 waren met uitzondering van Juli en Sept. geen van allen stormvrij. Zoo hadden April, Mei. Juni, Juli en Augustus in 1937 in het geheel geen Een wanhoopsdaad of zal het ge zond verstand nog een woordje meespreken De wereldtoestand is er sinds gisteren niet overzichtelijker op geworden en het staat niet te bezien, dat de dag van heden of mor gen klaarheid zal brengen in den waanzinni gen toestand, waarin onze wereld op het oogenblik verkeert. De rede, die Hitier mor gen op Tannenberg zou houden is uitgesteld, het nationaal-socialisch partij-congres, dat 2 September a.s. te Neurenberg zou worden gehouden, zal eerst over drie weken plaats hebben, alle Duitschers, die voor militairen dienst in aanmerking komen, zijn opgeroe pen, ministerie van luchtvaart, marine en oorlog zijn overgeplaatst naar de voorsteden van Berlijn, waar reeds gedeeltelijk onder den grond, gedeeltelijk boven den grond gebou wen voor hen gereserveerd zijn. Dit zijn zoo ongeveer de onrustbarende be richten, die tot vanmorgen bekend waren geworden. De situatie kan chter ieder uur veranderen; er moet een v- gebeuren, wil de ramp van een oorlog afgewend worden. Overigens, de mogelijkheid daartoe is nog niet buitengesloten. Ook als Hitier zijn gezond verstand nog een woordje mee laat spreken, zal hij niet tot deze laatste wanhoopsdaad overgaan. Er is bovendien aanleiding voor hem, om zon der dat dit zijn prestige al te veel zal schaden, de kwestie van oorlog of vrede nog eenigen tijd te verschuiven. Het feit, dat Polen vanmorgen bereid was, naar aanleiding van het daartoe door Roosevelt gedaan verzoek, met Duitsch land te onderhandelen, is een van de licht punten, die de dag van heden heeft. Roosevelt heeft deze bereidverklaring oogenblikkelijk aangegrepen om een tweede hartstochtelijk beroep te doen op Hitier om de onderhandelingen te aan vaarden en daardoor den vrede te redden. Zal Hitier deze gelegenheid aangrijpen? We willen het van harte hopen. Het is op dit oogenblik de eenige mogelijkheid aan een oorlog te ontkomen en nogmaals, als Hitier zijn gezond verstand laat spreken, dan zal hij tot onderhandeling bereid zijn. Gisteren hebben Engeland en Frankrijk opnieuw hun onver- zettelijken wil tegen iedere verdere agressie aan den Duitschen Führer kenbaar gemaakt. De onderteekening van het Britsch-Poolsche verdrag spreekt een duidelijke taal. Uit den tekst blijkt, dat Engeland nog veel verder met zijn hulpverleening aan Polen gaat, dan aanvankelijk verwacht was. Japan heeft den band met Duitschland doorgesneden. Neen, als Hitier zich niet al te sterk laat verblinden door zijn militaire machthebbers, o.w. Goering als de gevaarlijkste wordt aangemerkt, dan zal hij de gelegenheid, die hem vanmorgen geboden is, dankbaar aangrijpen. Hij voorkomt daardoor den ondergang van het Derde Rijk en de vernietiging van Europa. Morgen zal in de katholieke kerken, en wij twijfelen er niet aan, ook in de Protestansche kerken, ernstig voor den vrede worden ge beden. Zal het telaat zijn of zal deze ramp nog van onze wereld worden afgewend? We wachten af stormuren, terwijl de cijfers voor 1938 respec tievelijk zijn: 19, 31, 36 en 15. Uit al deze gegevens blijkt welk een „wind-jaar" 1938 geweest is. Steeds was het enkele dagen mooi weer, storm, wind, regen, enz. Alleen de Julimaand heeft zich in dat jaar goed gehouden, de maand, waarin ieder bijna aan zijn vacantie toe is, en voortdurend in de hoop leeft, dat het weer zoo zal blijven. Augustus, de vacantie-maand, gaf steeds wis selvallig weer. Zoodat 1938 tot een van de ongunstige jaren, wat het weer betreft, kan worden gerekend. De heer Schoeffelenberger verzoekt ons mee te willen deelen, dat hij niet bjj de begrooting. maar in de eerstvolgende raadsvergadering den aanval van wethouder v. d. Vaart hoopt te weerleggen. nog steeds een delicatesse Heden slaagde voor het examen hloenibin- den te Aalsmeer de heer P. Trap, alhier.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 5