VOOr iihiiü TERUGGESLAGEN Een korte oorlog, Duitschland niet in een roes van geestdrift Ook Canada of een verloten DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER I Duitschers doen in het Westen tegenaanvallen verklaart Duitschland den oorlog Het lijden der Tsjechen niet vergeten Berlijn kondigt een rustpooze aan Het bezette gebied moet eerst veilig worden gesteld De „Van Ewijck in drijfzand? Duitschland naar een grootere ramp dan 18 jaar geleden Ex-Keizer Wilhelm waarschuwde KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) Langzaam schuiven de Franschen voorwaarts DI4 nummer bevat 8 pagina's EERBER1CHT DE BILT SEINT: *r HELDERSCHE COURANT Uitgave der Ultg.-MlJ. Hollandi Noorderkwartier N.V. te Den Helder MAANDAG 11 SEPTEMBER 1939 67e JAAR G.No. 8718 „DE DUITSCHE ROEP: „WARSCHAU IS GEVALLEN" BLIJKT WEL WAT VOORBARIG TE ZIJN GEWEEST, WANT MET EEN ELAN EN ZELFOPOFFERING, WELKE MEN NA DE HARDE SLA GEN VAN DE VORIGE WEEK NIET ZOU HEBBEN VERWACHT, HEBBEN DE POLEN ZICH TEWEER GESTELD EN MET SUCCES. De Duitsche gemotoriseerde eenheden, welke de voorsteden van de Poolsche hoofdstad waren binnengedrongen, werden terugge worpen en mqt verbetenheid hielp jong en oud, arm en rijk om loop graven te maken, waarin thans het Poolsche leger zich verder in graaft, vastbesloten om den vijand een halt toe te roepen. Dat de samentrekking der Poolsche troe pen op een korter, gemakkelijker te verdedi gen front, de snelle Duitsche opmarsch heeft gestuit blijkt ook uit een mededeeling van den omroeper van het Duitsche nieuws in de Duitsche uitzending van middernacht die zeide: wat de operaties aan 't Poolsche front betreft moet het Duitsche volk begrijpen, dat van onze troepen niet verwacht kan worden dat zij het verrassende tempo van hun op marsch kunnen volhouden. Er is noodzakelij kerwijs aanzienlijk veel tijd voor noodig om het tot nu toe bezette gebied veilig te stellen. De Führer boven het veroverde gebied. Het Duitsche nieuwsbureau meldt uit het hoofdkwartier van den Fuehrer: „Nu de militaire operaties in het corridor- gebied als beëindigd beschouwd kunnen wor den heeft zich de Fuehrer naar de Silezische legergroep begeven, die den opmarsch in noordoostelijke richting over Tschenstocahu, Kielce, en Konskie over Radom en verder in de richting van Warschau heeft uitgevoerd. De Duitsche troepen hebben in de afgeloo- pen acht dagen bij dezen opmarsch afstan den afgelegd, welker verovering in den we reldoorlog een vol jaar eischten. In Kielce zijn allo gevangenenkampen over- .vol en nog steeds stroomen duizenden krijgs gevangenen toe, begeleid door Duitsche sol daten. De Fuehrer heeft in het gebied Kielce-Ra- dom, in het Westen waarvan de Weichsel verscheidene Poolsche divisies, die weldra ontbonden zullen zijn, gevangen houdt, -en vlucht langs het front gemaakt. De vlucht ging eerst over de eerste strijdposities van een week geleden en vervolgens op duizend meter hoogte over de wegen waarlangs de verslagen Poolsche legers terugtrokken. In het midden van het gebied van Radom land- ,de het vliegtuig van den Fuehrer op een groot stoppelveld waarvan een ideaal vlieg veld is gemaakt. De verdere vlucht van Hitier voerde in de richting van Warschau tot de plaats, waar de Poolsche doorbraakpogingen van de wes telijk van Warschau ingesloten divisies even als de w-anhopige pogingen van de in het gebied van Radom vastgezette Poolsche troe pen in het concentrische vuur van de Duit sche artillerie en pantserdivisies bloedig mislukten. Gruwelen. Het Poolsche telegraaf agentschap P.A.T. publiceert bijzonderheden over wat genoemd wordt het regime van terreur en wreedheid, Lichten zou onmogelijk zijn. Nog geen lijken aangespoeld. H. Ms. mijnenveger „Willem van Ewijck" bevindt zich, naar de verslaggever voor West-Terschelling van het Rott. Nwsbl. be richt, in ongeveer 15 meter diep water op een plek, waar het schip spoedig zal ver zakken in een laag zgn. loopend zand, van circa 10 meter dikte. Door deze ongelukkige positie zou er geen spraae van zijn, den mij nenveger te lichten. Deze moet overigens nagenoeg geheel vernield en versplinterd zijn. Tot heden zijn de stoffelijke resten van de vermisten nog niet aangespoeld. waaraan de burgerbevolking in de Poolsche provincies, die tijdelijk door Duitsche troe pen bezet zijn, is onderworpen. In deze pu blicatie van P.A.T. wordt o.m. het volgende gezegd: „Austilgen und ausrotten", „verdelgen en uitroeien" dat zijn de beginselen, volgens welke dé Duitschers op het oogenblik in Po len optreden. In Zloczew ten zuiden van Sieradz heeft de commandant der Duitsche legers de bewoners doen bijeenkomen op het Raadhuisplein. Hij liet iedere tiende oer soon fusilleeren, terwijl de rest der bevol king gemeenschappelijke graven groef. In Brzenica. Koniecpol, Janow. Pilica, Zarnowiec hebben de Duitschers de burge meesters en de leden der gemeenteraden gefusilleerd. In Bromberg waar de bevolking van Duitsche nationaliteit niet meer dan 2 procent bedraagt, is een der verschrikkelijk ste slach'ingen der geschiedenis georgani seerd: Vrouwen, grijsaards en kinderen, die gedwongen waren de huizen te verlaten werden afgemaakt, duizenden gedooden en gewonden werden met benzine overgoten en in brand gestoken. De wreedheden werden gepleegd door S.S.-afdeelingen. ELKE HONDERD METER DIENT GEZUIVERD. Het laatste oorlogscommuniqué van de Fransche Generale Staf luidt, dat een reeks stelselmatige opera ties aan het front vorderingen tus- schen de Saar en de Vogezen heeft mogelijk gemaakt. De vijand heeft een aanvallende beweging onmiddel lijk ten oosten van de Moezel, in de streek ten N.O. van Sierk, voorbe reid. Havas zegt. dat op het oogenblik, waarop op het Oostelijk tooneel der krijgsverrichtin gen een groote slag wordt ingezet om War schau, een soort respiit aan den dag is getre den op het front tusschen Rijn en Moezel. Het communiqué van den grooten genera- len staf. betreffende de tegenaanvallen, die dooi de Duitschers ondernomen zijn om den Franschen opmarsch naar de vooruitgescho ven posten van de Siegfriedlinie te belemme ren, wijst op een sterker contact De Fransche troepen, die opgerukt waren op verschillende punten van het Niemands land tusschen Maginotlinie en Siegfriedlinie hebben den nacht doorgebracht in de ver overde stellingen, welke ondanks de vijande lijke tegenaanvallen bleven behouden Al heeft de nacht volgens do bewoordingen van het communiqué „geen wijzigingen in den toestand" gebracht, hij was toch vol bedrij vigheid voor de troepen die de veroverde stellingen in orde brachten en verbindingen vestigden met de uitgangsstellingen over het moeilijke terrein der beboschte heuvels, die oprijzen boven het dal van de Saar en in het bijzonder het Warrdtbosch. Bevestigd wordt dat de vijand zijn vernie lingen gericht heeft op de bruggen en brug getjes over het riviertje I.auterbach, dat door het industrieplaatsje Volkiingen stroomt. Gisteren was het een dag van bijzonder levendigen strijd welke geheel ten voordeele van de Fransche troepen verliep, die niet al leen 'n belangrijke stelling veroverden om trent welker indentiteit het opperbevel nog volstrekt stilzwijgen bewaart, maar die bo vendien de Duitsche tegenaanvallen braken welke op talrijke punten van het front wa ren ingezet. De Duitsche tegenaanvallen zijn grootelijks vergemakkelijkt door den aard van het ter rein. Behalve over blokhuizen van betonen loopgraven met onderkomens beschikken de Duitsche troepen in deze streek zelfs vóór de Siegfriedlinie over diepe gangen, de gan gen van de zeer talrijke steenkoolmijnen van dit gebied, waarin zij zich kunnen dekken tegen artilleriebombardementen en luchtaan vallen. De aldus gedekte troepen kunnen p het uitgekozen oogenblik tot oen tegenaan val overgaan. In dezen zeer bijzonderen sector gaat het dus om een oorlog, die een buitengewoon technischen aard heeft, waarhij iedere hon derd meter terrein en wat onder den grond zit op deze 100 meter mogelijkheden verbergt tot aanzienlijken actieven of passie ven weer stand. Een expeditiekorps naar Europa. Het aantal tegenstanders van Duitschland is met één vermeerderd, Canada heeft het Derde Rijk den oor log verklaard. Zaterdag deelde minister-president Macken- zie King in het Canadeesche Lagerhuis me de, dat indien het adres van antwoord op de troonrede werd aangenomen. Canada Duitschland den oorlog zou verklaren. En toen zoowel Senaat als Lagerhuis hun goed keuring aan dit adres verleenden, is de oor logsverklaring ook prompt gevolgd. Intusschen hoeft de Amerikaansche re geering medegedeeld, dat de bepalingen der neutraliteitswet thans ook van toepassing zijn op Canada. Canada kon niet anders! Tijdens de zitting van het Lagerhuis, die zooals gemeld, eindigde piet aanvaarding van het adres van antwoord op de troon rede, heeft de minister van Justitie, Lapoin- te, verklaard: „Canada kon niet anders doen dan den oorlog in trekken, want de Cana deesche vrijheden en de democratische in stellingen stonden op 't spel. Wanneer Ca nada het optreden van Hitier begunstigde zou de meerderheid der Canadeezen vijan dig staan tegenover de neutraliteit". Voorts zeide hij: „Onze koning is in oorlog en het parlement beslui', om zijn taak tot de onze, te maken. Groot Brittannië heeft voor den vrede gewerkt. Het is laster te zeggen, dat Groot Brittannië verantwoordelijk is voor het huidige conflict." Na een een geweldige In een beschouwing over de eco nomische positie van Duitschland zegt het Fransche agentschap Havas, dat Duitschland voor de keus staat: een korte oorlog of een verloren oor log. Een gemotoriseerde divisie gebruikt dui zend liter benzine per kilometer. De wereld productie van petroleum bedraagt onge veer 290 millioen ton, waarvan 182 millioen uit dö Vereenigde Staten komen, millioen uit de Sovjetunie, 26 millioen uit Venezuela, 10 millioen uit Iran, 7 millioen uit Roeme nië en 4 millioen ton uit Irak. Sedert den aanvang der vijandelijkheden zijn al deze landen op twee na in feite gesloten \oor Duitschland. De eenige eventueele uitzonde ringen zijn de Sovjetunie en Roemenië, maar de Roemeensche productie, aangenomen dat het Duitsche Rijk er de volle beschikking over zou hebben, vormt slechts een gering gedeelte van de behoefte van Duitschland in oorlogstijd. Wat de Sovjetunie betreft, haar productie is bijna geheel noodig voor hel binnenlandsch gebruik, zoodat het voor uit voer beschikbare overschot nauwelijks millioen ton bedraagt. De Poolsche produc tie samen bedraagt ongeveer l.oOO.OOO ton. Ondanks al hun pogingen hebben de Duit sche technici het niet verder kunnen bren gen dan 1.200.00 a 1.700.000 ton synthetische benzine tegen een prijs die viermaal hooger is dan de wereldprijs. Duitschland zal weldra benzine- gebrek hebben. Aangenomen dat voor een enkel front van duizend kilometer Duitschland meer dan 30.000.000 ton benzine zou noodig hebben om den oorlog een jaar te voeren, kan hieruit de conclusie worden afgeleid, dat na uitput ting van de noodzakelijk beperkte voorra den, Duitschland weldra benzinegebrek zal hebben. De laatste geschriften van de mili taire deskundigen aan de andere zijde van den Rijn bevatten alle een pertinente weer legging van de hersenschim van een ver pletterende overwinning. In een boek, ge titeld „een militaire politiek" geeft generaal von Metzch de volgende uiteenzetting: „Elke kans op succes gaat voor ons verloren als wij niet op verras sende wijze kunnen opereeren. Nooit zullen wij een totale numerieke meer derheid hebben. Laten wij ook de be- teekenis van het effect, veroorzaakt door een strategische verrassing niet overschatten. Het oogenschijnlijke succes bij het begin garandeert in geen enkel opzicht het eindsucces En de afschuw, veroorzaakt door een brutale verbreking van den vrede, met veronachtzaming van alle ge bruikelijke gewoonten kan zelfs een verergering van de militaire situatie veroorzaken uit het oogpunt der bui- tenlandsche politiek. Onweerstaan bare stootkracht, dat is voor ons Duitschers de eenige kans om den oorlog te winnen. De groote vlootmogendheden zullen altijd trachten den strijd tegen de continentale mogendheden te voeren door middel van den economischen oorlog. Zoodra de groote vlootmogendheden aan den orlog deelnemen moet men dus rekenen op een oorlog van langen duur". Generaal von Metzch noemt twee argu menten die hem doen vreezen, dat deze economischen oorlog voor Duitschliand ho peloos is. in de eerste plaats de meerder heid der Vereenigde Engelsche en Fransche vloot en in de tweede plaats de eenheid van Frankrijk waar binnenllanclsche crises minder militaire beteekenis hebben dan in andere landen en dat ingeval van nood als een man zal marcheeren. Voorspellingen, die stuk voor stuk uitkomen. Havas voegt hieraan toe, dat de voorspel lingen van von Metzch op het oogenblik stuk voor stuk uitkomen. Duitschland zoekt de overwinning in Polen door een „onweer staanbare stootkracht" maar voordat zelfs een gedeeltelijke beslissing is gevallen, heb ben Groot Brittannië en Frankrijk, die de zeeën beheerschen, den economischen strijd aangebonden, waarvan Goering zelf reeds de eerste resultaten moet erkennen. Wat Frankrijk betreft, het marcheert inderdaad als één man en het Duitsche volk begint zich daai*van bewust te worden ondanks de wanhopige pogingen der leidende nazi-krin gen om dit te verbergen. Nog verbazingwekkender is het onlangs gepubliceerde handboek van kolonel Foertsch, de „krijgskunst gisteren en he den." De schrijver leidt persoonlijk den persdienst van het rijksministerie van oorlog en kan dus beschouwd worden als de woordvoer der van het opperbevel. Zijn voornaamste conclusies omtrent de moderne legers zijn, dat hoe machtig zij ook zijn, zij bijna auto matisch de geëigende verdedigingsmiddelen verwekken. Een bij verrassing begonnen oorlog acht hij nauwelijks mogelijk omdat er altijd een politieke voorbereiding moet zijn, een periode van crisis en spanning, eedurende welke maatregelen aan beide zijden zullen worden genomen. Men kan niet in het geheim de groote middelen bij een brengen die noodzakelijk zijn om het vijandelijke front te doorbreken. Tenslotte toont Foertsch aan dat de luchtmacht nooit een beslissende rol kan spelen en dat gemo toriseerde divisies nooit voldoende zijn om het terrein te bezetten, wat toch voorwaar de blijft voor de overwinning. Ook 21 jaar geleden bleef de debacle niet uit. Het is 21 jaar geleden dat de Duitsche legers niet alleen Polen bezetten, maar Roe. menië, Joegoslavië, Hongarije, de Oekraine en de Baltische landen. Ondanks deze graanschuren en voorraden waarvan geen enkele is verdwenen, bleef de debacle niet uit. Havas besluit met uit genoemd boek te citeeren, dat het aldus begrijpelijk is dat de ex-keizer, geleerd door de ervaring, den Führer zou hebben gewaarschuwd, dat deze op weg is naar een veel grootere ramp dan die van 18 jaar geleden. Verwachting: Meest matige, wellicht toenemende Zuid westelijke tot Westelijken wind, betrokken tot zwaar of half bewolkt, waarschijn lijk eenige regen, koeler. ovatie deelde de minister mede, dat talrijke verzoeken waren ontvangen om dienst te mogen nemen in een expeditiekorps, dat naar Europa zou worden gezonden. De iso- lationist Torson verklaarde dat hij zonder aarzeling de maatregelen der regeering goedkeurde. De Duitsche pers over de afgeloopen week. WAARSCHUWDE EX-KEIZER WILHELM HITLER? Onder het opschrift „balans van een week" geeft de „Frankfurter Zeitung" een overzicht van den strategischen en politie- ken toestand een week na het uittoreken der vijandelijkheden. Het blad stelt daarbij het .volgende vast. Het Duitsche volk van thans leeft welis waar niet in den roes van geestdrift, die in de eerste oorlogsmaanden van '14 heèrsch- te, doch het staat met open oog voor zlj'i lot en heeft alles gedaan om zich met: de grootste en laatste inspanning te handha ven. Verder betoogt het blad, dat Duitschland zijn oorlogsdoel kent. Er wordt naar ge streefd, dat in de betrekkingen van Duitschland tot Polen e'en wending komt, die een vreedzaam naast elkander leven ver zekert. Tegenover het Westen geen oorlogs- doeleneinden, en tegenover de neutralen heeft het zich geen andér doel gesteld dan de neutralen zelf: de striktste handhaving van echte neutraliteit. Waarschuwt ex-keizer Hitier? Wilhelm Een Britsch dagblad heeft uit goe den bron vernomen, dat ex-keizer Wilhelm door tusschenkomst van den ordonnans-officier baron Moel ier een boodschap aan Hitier heeft gericht, waarin hij zou hebben ver klaard: „Gij staat tegenover een rampspoed, die oneindig aanzienlij ker zou kunnen blijken dan die van 1918." Hieler zou hebben geweigerd Moelier te ontvangen, die vervol gens door von Halem van het mi nisterie van buifenlandsche ziaken, ontvangen zou zijn. Ongerustheid onder de Katho lieken. Reizigers die uit Duitschland komien dee- len mede, dat in Katholieke kringen groote ongei ustheid heerscht. De vervolgingen welke eenige maanden voor den oorlog wa ren gestaakt, worden hervat. Het doel schijnt te zijn de priesters te dwingen het goed, dat in bezit is van de kerk uit te le veren voor de oorlogskas. Reeds voor de oor logsverklaring verschenen in alle dorpen ambtenaren om op de „moraal" te letten. De soldaten, die niet voldoende te eten krijgen, durven niet klagen, uit vrees te worden aangebracht, Ambtenaren, die uit Uustenrijk terugkeeren, brengen schilderijen en andere kunstvoorwerpen mede, welke blijkbaar bh Joden in beslag zijn genomen. VeJ D,'ltsche omroep heeft medegedeeld, dat de Dantzigsche gulden zal worden ver vangen door de Duitsche mark. Minister-president Chamberlain heeft het volgende antwoord gezonden op het telegram dat hij 3 September heeft ontvangen van oud-president Benesj: „Ik heb met dankbaar heid uw edelmoedig telegram van sympathie en steun in dit moeilijk uur van uwe Excel lentie ontvangen. Het lijden van de Tsjechi sche natie is niet vergeten en wij zien voor waarts naar de overwinning van de beginse len, waarvoor wij de wapens hebben opgeno men om het Tsjechische volk te verlossen van de vreemde heerschappij.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1