Geen andere handen aan ons mme onrustbarend? De Engelsche troepen in Frankrijk Militaire actie verwacht Keulen II sterk bedreigd Chamberlain in Frankrijk Duitsche verliezen DAGBLAD VOOR DEN'HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Lodz door de Polen heroverdl Eogelaod en Frankrijk vast besloten in Polen „Zoons van hen, die bij Yperen en aan de Somme streden Russische mobilisatie veelbeteekeneod Verbod van vermelding •■SM jsa-güy.» «mm» KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN) WOENSDAG Polen zal hulp worden geboden Luchtafweergeschut in stelling Dit nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINT Ongewone vischvangst Uitgave der Uitg.-Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder HE LDERSCHE COURANT Polen in gevaarlijke positie. WARSCHAU 13 SEPTEMBER 1939 67e JAARG. No. 8720 De volkomen beheersching der lucht en de superioriteit van hun ge mechaniseerde stoottroepen hebben de Duitscliers in staat gesteld de bij Plock en Kutno, ten westen van Warschau strijdende Poolsche leger corpsen in een zeer moeilijke positie te brengen. De van uit het Noorden dus Oost-Pruisen, komende gemecha niseerde afdeelingen hebben het Poolsche front bij Radzymin door broken en bedreigen daardoor niet alleen Warschau vanuit het Oosten, maar dreigen groote Poolsche leger scharen, welke in het Westen moe dig stand houden, af te snijden. Voor de Polen is het gelukkig, dat hevige regens zijn losgebarsten, zoo dra de schier onbegaanbaré wegen het snel opruken der Duitschers ver hinderen. Hierdoor is de Poolsche generale staf misschien in staat het kleine gaatje bij Warschau, waardoor de al strijdend terugtrekkende Polen zich weer bij het gros van het leger zou den kunnen voegen, open te houden. Dat hier van weerszijden alles op al les wordt gezet is begrijpelijk en het bericht dat Lodz door de Polen is heroverd moet dan ook in dit licht worden gezien. Het is vrij zeker een poging der Polen om den druk op Warschau te verlichten, want Lodz is, in het kader van het weerstands plan der Polen toch op den duur on houdbaar.' Slagen de Polen er echter in het Duitsche front bij Lodz naar het Zui den te drukken, dan zal de Teutoon- sche greep om Warschau aanmerke lijk worden verlicht en de Polen ge legenheid krijgen tot een hergroepee ring van hun legers. KALMTE OM WARSCHAU. P Volgens Havas was het in de sectoren om Warschau gisteren betrekkelijk kalm. Het garnizoen der stad heeft, gesteund door gepantserde afdeelingen, eenige ge slaagde aanvallen ondernomen, waarbij drie vijandelijke gevechtswagens vernield wer den. Kolonel Cbmoera is gesneuveld. Bij de gevechten in de omgeving van Warschau is-mgr. Gawlina, bisschop en le geraalmoezenier, gewond. Een groep van eenige tientallen Bulga ren, die een reis door Polen hebben ge maakt, zijn in hun land teruggekeerd. Zij hebben een bombardement van Warschau door Duitsche vliegtuigen bijgewoond, waar bij zeventig toesfelcn, gedurende veertig minuten tonnen bommen op de stad heb ben uitgeworpen, waardoor talrijke bran den zijn ontstaen. DE DUITSCHE LEGERBERICHTEN. Volgens het D.N.B. rukken de Duitsche troepen aan het Zuidelijke front snel op naar Lwow. Ten Zuidoosten van Przemvsl hebben bergtroepen de stad Sambor geno men en do Dnjestr bereikt. Snelle troepen hebben Krakovvicc ten Noordoosten van Przemvsl genomen. In den loop van gisteren is de tegenstand der ten Zuiden van Radom ingesloten Pool sche strijdkrachten gebroken. De buit aan krijgsgevangenen en oorlogsmateriaal is, volgens het Duitsche legerbericht, niet bij benadering te overzien. Gevechtsvliegtuigen en groepen bomibar- dcmentsfoestellen van het Duitsche lucht- wanen zijn ook gisteren in den grooten slag in Polen in het gebied rodom Kutno in den strijd geworpen tegen de ingesloten tegen standers. Zij hebben met buin aanvallen het optreden van het leger vergemakkelijkt. Ge vechtsgroepen hebben door het werpen van bommen de spoorwegtrajecten Samlbor-Lem- berg, St.ryjLom berg. KrasnikLublin, War schauLuckow en BilskCzeremrh op ve le plaatsen verbroken. Op de van Warschau naar het Oosten en Zuidoosten leidende we gen zijn marsch- en voertuigcolonnes effectief bestreden. Het Slowaaksclxe hiehtwapen ontwikkelt een drukke bedrijvigheid, en heeft iedere poging tot artie van de Poolsche vliegers onderdrukt. Met bijzondere voldoening con stateert het Slowaaksche legerbericht ten slotte de voorbeeldige samenwerking met li*e eenheden van de Duitsche weermacht. Ook Britsche ongerustheid. Wel blijven de Britsche deskundigen opti mistisch omdat zij van oordeel zijn dat het Poolsche leger tijd wint om zich in te gra ven, maar toch kunnen zij hun ongerust heid niet verbergen ten aanzien van de po sitie der Poolsche troepen in dc z.g. zak van Posen. De Duitschers brengen aanvallen tot ont wikkeling op de rechter en linker flanken van de nieuwe Poolsche stellingen tusschen Weichsel en Boeg. Het weer zal de grootste bondgenoot van de Polen zijn en de „Dailv Mail" meldt .dat de drie maanden geduurd hebbende droogte gister geëindigd is en dat zware regenval spoedig moeilijkheden zal veroorzaken voor d'e Duitsche zware voer tuigen enz. Hoewel de Poolsche ambassade in Londen van dit laatste bericht geen bevestiging heeft gekregen, verklaart zij toch, dat in dezen tijd van het jaar zware regenval het waarschijnlijkst is. Sedert de dagen van Na poleon is de modder van Polen berucht ge weest. Roosevelt als beschermheer. In de persconferentie herinnerde Roose velt eraan, dat de Monroe-leer van haar ont staan af, bedoelde te verhinderen, dat nieu we rijken zich zouden meester maken van Amerikaansch gebied of van in Amerika ge legen gebied, dat onder souvereiniteit van andere Europeesche mogendheden staat. De president verklaarde, dat de Amerikaansche regeering zich uitstekend verstaat met d> mogendheden op het Amerikaansche vaste land en met de landen, die hun souvereini teit uitoefenen over een bepaald gebied in Amerika. Hij zeide wantrouwen te koeste ren ten aanzien van een nieuwe Europeesche overheersching van dit gebied. Onder hel tot Europeesche mogendheden behoorende gebied, dat de Amerikaansche regeering niet in andere handen wenscht te zien over gaan, noemde Roosevelt bij wijze van voor beeld St. Pierre en Miquelon, Martinique, Guadeloupe, de Nederlandsche bezittingen en Britsch Guyana. Het bureau van den Franschen mi nister-president deelt mede: Vandaag is op Franschen bodem een vergadering van den Intergeal- lieerden Hoogen Raad gehouden. Hieraan werd voor Groot-Brittannië deelgenomen door minister president Chamberlain en Lord Chatfield, mi nister voor de coördinatie, terwijl Frankrijk werd vertegenwoordigd door minister-president Daladier en den opperbevelhebber van het Fran- sche leger, generaal Gamelin. In deze vergadering is opnieuw het vaste besluit van Frankrijk en Enge land gebleken al hun krachten en al hun hulpmiddelen aan te wenden om het hoofd te bieden aan het con flict, dat hun is opgedrongen. Zij heb ben besloten, Polen, dat met zooveel moed weerstand biedt aan den inval op zijn gebied, zoover in hun vermo gen ligt hulp te bieden". Chamberlain en Lord Chatfield maakten de reis naar Frankrijk in een militair vlieg tuig. Zij keerden 's middags naar Engeland terug. Verrassing in Londen. De publicatie van de mededeeling betref fende de bijeenkomst van den Intergealli- eerden Raad in Frankrijk heeft te Londen veel verrassing en voldoening gewekt. Ver rassing, omdat niemand kennis droeg van de reis van Chamberlain en Chatfield, en voldoening, omdat men van meening is, dat een dergelijke bijeenkomst binnen tien da gen na het uitbreken dpr vijandelijkheden een aanwijzing is, dat er reeds belangrijke vorderingen zijn gemaakt bij de gemeen schappelijke pi.annen en dat men vastbeslo ten is den strijd tegen Duitschland voort te zetten. Op het ministerie van voorlichting ver klaarde men gisteravond, dat de Raad zijn volkomen sanctie had gegeven aan het be sluit der beide landen om al hun krachten en al hun hulpbronnen aan den strijd te wijden en alle mogelijke hulp te verleenen aan het verbonden Polen. Men voegde hier aan toe, dat de gedachtenvvisseling niet al leen betrekking heeft gehad op den toestand van het oogenblik, maai' ook op de maat regelen, die in onmiddellijke toekomst geno men zullen worden. Als één natie. Havas meldt, uit Parijs, dat de conferen tie door andere gevolgd zal worden. Hier is opnieuw een bewijs geleverd van de volko men overeenstemming, die tusschen de bei de westelijke mogendheden bestaat. Zij zijn vastbesloten, niet slechts volgens evenwijdi ge lijnen te handelen, maar op te treden in volkomen eenheid, alsof er inderdaad sprake was van één enkele natie. Hospitalen te Berlijn en Weenen meer dan voL „VERVROEGING MEDISCHE EXAMENS IN VERBAND BESTAANDE OMSTANDIG HEDEN". De „Basler Nachrichten" verneemt uit Berlijn, dat men in welingelichte kringen te Berlijn verwacht, dat bij den strijd om Warschau door het Duitsche leger groote verliezen zijn geleden tengevolge van het optreden van fractireurs en geïsoleerde groepen soldaten, die het Duitsche leger in den rug bestoken. De Duitsche mededeelingen hebben de ver liezen slechts in percentages genoemd. Het blijkt, dat het aantal dooden en gewonden oneindig hooger is dan de officieele berich ten melden. De verliezen waren zóo hoog en overtroffen zoozeer de verwachtingen van het legercommando, dat het corps ver pleegsters en doktere onvoldoende was. Het vervoer der gewonden was geheel ge desorganiseerd, waard-eor liet-aantal dooden nog steeg. Deze inlichtingen, aldus Havas, geven licht in een geheele reeks berichten, waarvan sommige door de Duitsche bladen zelf gepubliceerd zijn. Het groote aantal Poolsche krijgsgevangenen toont reeds aan, hoe hardnekkig de tegenstand was. Te Berlijn wordt de helft der scholen als hos pitaal gebruikt. Te Weenen zijn ziekenhui zen en scholen vol gewonden. In een offici eele mededeeling is nadruk gelegd op nood zakelijkheid van vervroeging der medische examens „in verband met de bestaande om standigheden,aldus besluit Havas. In stilte vertrokken. Aantal groo- ter dan in 1914. Geestdriftige ontvangst door de Fransche bevolking. De Britsche troepen zijn in Frank rijk aangekomen. Men weet dat ze er zijn en men verklaart dat het aan tal grooter is dan in 1914. Meer weet men niet want er wordt van offici eele zijde een volledig stilzwijgen in acht genomen over de bewegingen der Britsche troepen en vliegers in Frankrijk. Uit verscheidene steden en dorpen is nieuws ontvangen over hert harte lijk welkom, dat hun van de zijde der bevolking ten deel valt. Bij de havens zijn reeds basiskampen in gericht. Er zijn voorzieningen getroffen voor de voedselvoorziening. Er worden opslag plaatsen verzorgd en ziekenhuizen worden ingericht. Opnieuw trekken Britsche troepen door Frankrijk in de bekende goederenwagen dei- spoorwegen voor „veertig man acht paar den". De Fransche meisjes wuiven de solda ten toe, wanneer de treinen door de rustige landelijke streken rijden. Geheim was goed bewaard ge bleven! Het geheim van het vertrek van liet Brit sche expeditieleger naar Frankrijk is goed bewaard gebleven en eerst gisterochtend ver nam het F.ngelsche volk, dat de troepen zich reeds op het vasteland bevonden. Het zorg vuldig voorbereide vertrok voltrok zich zonder eenig incident. In 1914 vertrokken de eerste Engelsche de tachementen tien dagen na de oorlogsverkla ring. liet expeditieleger bestond toenuit vier divisies infanterie en een divisie cava lerie, in totaal ongeveer honderdduizend man. Deze troepen waren op 22 Augustus aan het front bij Bergen en op den avond van denzelfden dag begon de slag. De troe pen, die in de atgeloopen week in Frank rijk zijn aangekomen, zijn anders en beter voorbereid. De manschappen zijn niet onder- het oog van familieleden en vrienden en onder den klank van militaire muziek aan boord gegaan Zij hadden den avond tevoren afscheid genomen. Bij het vallen van den avond gingen zij in stilte aan boord van de schepen, die langs de kaden lagen en on der vlootgeleide vertrokken zij naai Frank rijk. Het vertrek had niets spectaculairs, doch het was zeer ontroerend. „De oorlog dus ook Britsch". De Daily Express schrijft, dat de oorlog thans ook in feite Briisch is geworden. „Wie zijn deze soldaten, die de linies be trekken? Het zijn de zonen en jonge broe ders der mannen van Yperen en de Somme, van die mannen, van wier vijanden een heeft gesproken over „een hardnekkigheid die tot het uiterste met alle middelen volhardt zonder te denken aan den tijd van opoffe ring en die recht op de overwinning afgaat". Ja Ilitler, aldus de correspondent, het zijn dezelfde naar den geest en in vastberaden heid als de strijders die jij aan de Somme ontmoette en die je in Mein Kampf hebt op gehemeld! i Verwachting: zwakke tot mati ge Z.O. tot N.O. wind, be trokken tot zwaar of half bewolkt, waarschijnlijk nog eenige regen, weinig veran dering in temperatuur, in den ochtend plaatselijk mist Zij overtreft de Duitsche ver wachting ver. Grooter deel van de buit dan afgesproken? De mobilisafiemaatregelen in Rusland zijn, op zichzelf beschouwd, te Berlijn aller minst een verrassing. Het was een openbaar geheim, dat er in deze richting een afspraak bestond. Nochtans had men algemeen ge schat, dat een Russische troepenmacht van 800.000 tot 1 miljoen man volkomen voldoen de zou zijn om de Poolsche grens te bewa ken., en eventueel, nadat hel Poolsche leger door de Duitschers uit elkaar zou zijn ge slagen, de Poolsche streken te bezetten, waarop Rusland, in overeenstemming met Duitschland. aanspraak zou kunnen maken. Thans blijkt, aldus de N. R. Crt., dat Rusland een op zijn minst tweemaal zoo groote troepenmacht (meer dan twee milli- oen man) op de been brengt, waardoor niet alleen aan de Russiche westgrens tegen over Polen, maar aan de heele Russische westgrens van Finland tot Roemenië, troe pen worden samengetrokken. In politieke kj-ingen worden aan deze omstandigheden allei'lei vermoedens vast geknoopt, waarvan in ailen gevalle dit voor de hand ligt, dat het actieve aandeel, hetwelk Rusland in „de nieuwe regeling in Oost-Europa zal nemen, en de aanspra ken welke het daar zal willen verwezen lijken, aanzienlijk verder gaat dan eerst werd aangenomen. De stad echter nog niet ont ruimd. De „Neue Zurcher Zeitung" meldt uit Ber lijn, dat Keulen nog niet ontruimd is, doch dat do hurgei'bevolking der plaatsen in de versterkte zone reeds naar het binnenland is overgebracht. De Duitschers zouden bij Keulen een aanzienlijke militaire actie ver wachten. Het duistere Berlijn. Weenen en Praag hebben ontheffing van het verbod tot straatvei-lichting gekregen terwijl men te Bei-lijn streeft naar verzach ting der verduisteringsmaatregelen, die in de afgeloopcn dagen talrijke verkeersonge vallen hebben veroorzaakt. Een der vele Duitsche koopvaar dijschepen. die de wijk hebben ge nomen in Vigo, heeft 500 ton ba nanen overboord geworpen, die het uit Marokko naar Duitschland ver voerde. toen de oorlog uitbrak. An dere deelen der lading worden te gen lage prijzen op ^de plaatselijke markten verkocht. Honderden vis- schersbooten zijn naar de haven teruggekeerd met netten vol vruch ten. die zij op de gewone visch- markten verkochten. Y.oorA7 buitenlandsche schepen die Nederlandsche havens verla- kinl |S' naaü het Hsb- een beschik ten omtrent de" bTwSgen'dieT^e^

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 1