Warschau houdt
dapper stand
Spoorweg
Trier=Metz
opgeblazen
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Duitschers
stooten
front op
verschillende
plaatsen door
Duitsch vliegtuig
bij Ameland
aangehouden
Geen premie over
doorbetaald loon
De opening der
Staten-Generaal
Aken ontruimd?
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
DONDERDAG
Van het
Westelijk front
Saarbrücken
geheel omsingeld
Dlt nummer bevat 8 pagina's
vL/eerbericht
DE BILT SEINT»
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
14 SEPTEMBER 1939
67eJAARG.No. 8721
Polen in wurgende greep
De wurgende greep, waardoor de
ten Westen van Warschau strijden
de Polen dreigen te worden omvat,
is gisteren in kracht zeker niet
verminderd.
Daarnaast is nog groot gevaar ont
staan voor de belangrijke, in het
Zuiden liggende vesting Premsl, die
door het aan beide zijden snel opruk
ken van Duitsche stoottroepen, zelfs
tot bij Lemberg, als door een schaar
wordt omvat en daardoor vrijwel
van het achterland is afgesneden.
Op nevenstaand kaartje ziet men
met een oogopslag het gevaar voor
de bij Kutno nog strijdende Poolsche
troepen, ter sterkte van naar schat
ting 70.000 man, die ernstig gevaar
loopen te worden afgesneden.
De actie van deze divisies tegen
Lodz, dat zij gisteren op de Duit
schers heroverden, bewijst dat de
aanvalskracht nog ongebroken is,
maar toch is de verbinding met de
overige troepen te los om geheel
gerust te zijn over hun toekomstig
lot.
Slagen de Duitschers er in, met voldoen
de macht hun fronten iets ten Westen van
Warschau te vereenigen, dan zijn de Pool
sche legerscharen onherroepelijk verloren.
Ongetwijfeld doet de Poolsche legerleiding
alles om dit onheil te voorkomen, althans
in het dagoverzicht van het opperbevel
wordt gezegd: „Na een vurigen aanval heb
ben die Poolsche troepen Lodz heroverd. De
Duitschers trokken inderhaast terug met
achterlating van veel wapens, munitie en
ander oorlogstuig. Onze legers in Posnanië
en Pommeren hebben zich bij Koetno ver-
eenigd na hardinekkigein strijd."
Dit wijst op de concentratie en zou kunnen
beteekenen een energieke poging om op
Warschau terug te trekken, waarbij, zoo-
als wij gisteren reeds veronderstelden, de
herovering van Lodz slechts als een middel
moet worden gezien om wat lucht te ver
schaffen aan de troepen, die de hals van
de nauwe doorgang naar de hoofdstad te
gen de Duitschers verdedigen.
Toch is te vreczen, dat alle moedige po
gingen der Polen te nspijt, de vernietiging
van hun hoofdmacht slechts een kwestie
van dagen is.
De Duitschers berichten, dat bun gemoto
riseerde troepen reeds oprukken ten noor
den en zuiden van Warschau, waar de
straatwegen en spoorlijnen van Warschau
naar Sicdlce door sterke strijdkrachten zijn
overschreden. Aan den uitersten oostelijken
GENERAAL SOSNKOWSKI,
opperbevelhebber van het Poolsche leger,
vleugel staan gemotoriseerde troepen op 40
K.M. ten noorden van Brest Litowsk. Ver
achter het front is de te laat uit Lomza
naar het zuiden wijkende achttiende Pool
sche divisie ten noorden van de Boeg in
het veld gebracht.
De Poolsche vliegtuigenfabriek te Biala
Podlask werd volgens de Duitschers in
brand geschoten. Veertien vijandelijke
vliegtuigen werden vernield, waarvan twee
bij luchtgevechten. De luchtverkenning
heeft uitstekend en voor de leiding kost
bare resultaten opgeleverd.
Als een voordeel voor de Polen is slechts
te noemen, dat de Duitschers niet oprukken
in een gesloten front, doch in betrekkelijk
kleine, doch sterke en zeer snelle eenhe
den. Stellen de verdedigers zich op deze
strijdwijze in, dan kunnen de ver vooruitge
schoven Duitsche troepen hun stoutmoedig
heid wel eens duur moeten bekoopen.
Het ziet er echter niet naar uit, dat de
Polen, althans voorloopig tot een krachtige
tegenactie op alle frontdeelen in staat zijn.
Slechts schijnt het mogelijk dat de Duitsche
gemotoriseerde eenheden zich tijdelijk in
ernstige moeilijkheden bevinden en hier en
daar terugtrekken.
De strijd om Warschau.
Het commando van de verdediging te
Warschau heeft per radio medegedeeld: „In
den nacht van 12 op 13 September hebben
de Poolsche troepen den vijand uit de on
middellijke omgeving teruggeslagen. Gister
middag hebben Duitsche vliegtuigen de
noordelijke en noordwestelijke buitenwij
ken van Warschau gebombardeerd. Militai
re objecten werden niet beschadigd, doch te
Zoliborz werd een blok arbeidershuizen ge
troffen. Het luchtdoelgeschut haalde drie
Duitsche vliegtuigen neer. In den afgeloo-
pen nacht heeft de Duitsche artillerie War
schau met handgranaten gebombardeerd. In
het PilsudskiInstituut voor medisch onder
zoek ontstond brand."
De zender Warschau 2 heeft gisteravond
medegedeeld, dat het leven in de Poolsche
hoofdstad, den Duitschen luchtaanvallen
ten spijt, van dag tot dag normaler wordt.
De rechtspraak vindt voortgang, het oost
kantoor is geopend. Ieder heeft druk werk.
„Warschau aldus zeide de omroeper
werkt, waakt en vecht als één groote fami
lie. De gemeenschapszin is van den hoog-
sten graad."
De commissaris voor de civiele verdediging
der hoofdstad .Starzynski, heeft een radio
rede uitgesproken, waarin hij hulde bracht
aan den heldenmoed der bewoners van War
schau. Voorts zeide hij o.m.:
„Geslachten van Duitschers zullen
den last dragen van de schande van
hen, die verwoesting zaaien onder de
burgerbevolking. Wij kunnen voor
het geheele land trotsch zijn op de
houding der Warschauers, die met
de grootste kalmte, de grootste disci
pline, zonder de minste vrees en ge
drenkt door het diepste geloof in hun
zaak hun plicht vervullen op den
eersten oproep Voor Warschau moet
de barbaarsche golf van den Duit
schen inval •breken".
Hitier langs het froni
Het Duitsche nieuwsbureau deelt mede,
dat de Fuehrer bij zijn tocht langs het front
gistermiddag te drie uur te Lodz is aange
komen. De tocht door de stad, welke eerst
einde van de vorige week werd ingenomen
was een groote verrassing voor de Duitsche
troepen en de bevolking.
(Dit bericht moeten "wij onder voorbehoud
geven, immers de Polen beweren dat zij de
stad hebben heroverd. Het is niet onwaar
schijnlijk dat bovenstaand Duitsch bericht
is opgehouden en Hitier dus te Lodz is ge
weest, voor de Polen het heroverd hebben.
Red.)
Op vele plaatsen, waar de Fuehrer door
trok is de bevolking weer rustig op het land
aan het werk, de vLuchtelingcn, die de dor
pen in de eerste opwelling hadden verlaten,
zijn teruggekeerd.
Ook de stad Lodz is volgens dé Duitschers
niet vernield en reeds rijden weer de trams
en de arbeid in de fabriek is normaal. De
Duitsche bewoners van de stad hebben hun
huizen versierd met hakenkruisvlaggen.
TOESTEL IN BESLAG GENOMEN EN
BEMANNING GEÏNTERNEERD.
De Regeeringspersdienst meldt:
Gistermiddag is een Duitsch mi
litair watervliegtuig bij Ameland in
de Nederlandsche territoriale wate
ren aangehouden door Nederland
sche vliegtuigen, die in overeenstem
ming met de regelen tot handhaving
van de onzijdigheid het Duitsche
vliegtuig hebben belet het Neder
landsche rechtsgebied te verlaten.
Het vliegtuig is in beslag geno
men en de bemanning wordt geïnter
neerd.
DOORBETALING LOON AAN
GEMOBILISEERDEN EN PRE
MIE ONGEVALLENWET.
Naar wij van officieele zijde ver
nemen. heeft het bestuur der rijks
verzekeringsbank de belangrijke be
slissing genomen, dat werkgevers,
die aan hun gemobiliseerde werk
krachten geheel of gedeeltelijk het
loon blijven doorbetalen dit niet op
de loonlijsten behoeven te vermel
den. Dit beteekent derhalve, dat over
dit doorbetaalde loon qeen premie
ingevolge de ongevallenwet behoeft
te worden betaald.
In tegenwoordigheid van het
Prinselijk Paar.
Naar de Msb. verneemt, zal de opening
der Staten-Generaal op Dinsdag 19 Septem
ber geschieden door H. M. de Koningin.
Prinses Juliana en Prins Bernhard zul
len bij de plechtigheid tegenwoordig zijn.
GISTERENOCHTEND TE ELF UUR
HEBBEN DE DUITSCHERS DEN
SPOORWEG TRIER-METZ TEGEN
OVER HET LUXEMBURGSCHE
PLAATSJE SCHENGEN OPGEBLA-
ZEN.
DE BROKSTUKKEN IJZER KWA
MEN IN LUXEMBURGSCH SCHEN
GEN TERECHT, ZONDER EVEN
WEL IEMAND TE TREFFEN.
Aken ontruimd?
De correspondent van het Hsbl. uit
Keulen meldt, dat den bewoners van
Aken en van de Duitsch-Limburg-
sche grensgemeenten de gele ontrui
mingsbiljetten zijn uitgereikt, die
bijzonderheden bevatten over de eva
cuatie, welke weldra kan worden
verwacht en door blauwe biljetten
ter kennis van de bevolking zal wor
den gebracht.
De bevolking, die gedeeltelijk naar
de Lüneburgerheide zal worden over
gebracht, mag ten hoogste 15 kg. ba
gage meenemen en moet zorgen voor
een paar dagen mondvoorraad. De
waarde van de huizen en den achter
gelaten inboedel moet worden opge
geven.
De correspondent te Heerlen deel
de mede, dat de evacuatie van Aken
geleidelijk zou plaats hebben en gis
termiddag reeds zou beginnen. Ver
trekken is verplicht voor alle kinde
ren beneden 19 jaar en voor vrouwen.
De mannen, wier aanwezigheid te
Aken niet vereischt is, kunnen blij
ven, doch mogen ook gaan.
Wordt ook Trier ontruimd?
Het Fransche „Le Peuple" meldt van be
trouwbare zijde te hebben vernomen, dat de
burgerbevolking van Trier moet vertrekken
Sommige Belgische waarnemers spreken de
meening uit, dat de aankomst van de Brit-
sche troepen in Frankrijk den Duitschers
operaties op groote schaal binnen korten
tijd doen verwachten.
„Aujourdhui" spreekt verbazing uit over
de offers aan manschappen en munitie,
waarmede de Duitschers den Franschen op-
marsch tegengaan in het Niemandsland
voor de Siegfriedlinie en oppert het. denk
beeld, dat de linie in dezen sector niet ge
reed is om een volledigen Franschen aanval
op te vangen.
Het Fransche legerbericht.
De mededeeling van het Fransche opper
bevel blijft laconiek als steeds en zegt:
Onze troepen hebben het geheel der stel
lingen, die in den loop der voorafgaande da
gen veroverd waren, verbeterd. Onze vloot-
Verwachting: Meest zwakke
wind uit Westelijke richtin
gen, betrokken tot zwaar of
halfbewolkt, enkele regen
buien, weinig verandering
in temperatuur, in den
nacht en morgen kans op
mist.
strijdkrachten treden krachtig op tegen de
vijandelijke duikbooten. Beperkt optreden
van de luchtmacht, tengevolge van het
slechte weer.
De operaties aan het Westelijk front zijn
volgens U.P. in het Hsbl. een vestingoorlog
geworden, daar de houwitzeis van de Magi-
not- en de Siegfriedlinie den geheelen dag
een intens artillerieduel voeren, hetwelk de
inleiding zou kunnen vormen van het offen
sie, zoodra de kanonnen gaten in de vijan
delijke stellingen hebben kunnen boren.
De Franschen bedreigen het mijn- en indus-
trieele bekken van de Saar. daar de plaat
selijke operaties in de zone tusschem de
grens en de Siegfriedlinie den Franschen
in staat hebben gesteld nog meer strategi
sche posities te veroveren, zoowel Oostelijk
als Westelijk van Saarbrücken, dat, zoo
als feitelijk elke stad in het geheele Saar-
gebied, is geëvacueerd.
De berichten dat de Franschen Saarbrücken
hebben bezet, bleek voorbarig te zijn, daar
de stad met haar acht zich vertakkende we
gen nog steeds Niemandsland is, volkomen
door de Franschen omsingeld, maar ernstig
door de Duitsche artillerie bestookt, teneinde
de bezetting ervan door de Franschen te ver
hinderen.
Er is een tweede versterkte Duitsche linie,
met welker aanleg werd begonnen voor het
plebisciet het Saargebied weer Duitsch deed
worden. Deze linie loopt van Karlsruhe, Lau-
terburg naar don Rijn langs Kaiserlautern
tusschen St. Wendel en Kunsel, achter de
Saarprovincie tot Triër in het Moezeldal. Vol
gens militaire deskundigen is het 'n solide
linie, doch is zij niet geheel voltooid. Noch-
thans is zij in staat langen tijd weerstand te
bieden.
In dezen sector hebben de Franschen dus
het hoofd te bieden aan een dubbele Sieg
friedlinie.
Het Duitsche legerbericht zegt slechts dat
in het westen de Birnberg op ongeveer 6 k.m.
ten zuidoosten van Saarbruecken, waarop de
Franschen zich met twee compagnieën had
genesteld, in een tegenaanval door Duitsche
voorposten werd teruggenomen. Overigens
hier slechts kleine voorpostengevechten.
Luchtaanvallen boven Duitsch gebied kwa
men niet voor.
PASSAGETARIEVEN VERHOOGD.
De passagetarieven voor passagiers- en
vrachtschepen van de Stoomvaart Mij „Ne
derland" en de Rotterdamsohe Lloyd worden
vanaf morgen verhoogd. Beide maatschap
pijen zullen voorloopig geen passagiers meer
boeken voor Engeland, Lissabon en de Mid-
dellandsche zeehavens (inclusief Port Said).
ITALIË ZONDER AUTO'S.
Om benzine te sparen, is in Italië
het rijden met personenauto's ge
heel verboden. Om een goed voor
beeld te geven, reed minister Stara
ce bij een bezoek aan Milaan niet in
een schitterende auto, zooals dat
steeds gebruikelijk was, maar in
een eenvoudig paard en wagentje.