HONGAARSCH-RUSSISCHE
betrekkingen hersteld
Feestgang
doodenrit
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Italië als
tegenspeler
van Berlijn?
werd
Warschau aan
de Russen?
voor liet
Roemenië slechts
door vijanden
omringd
Duitsch vliegtuig
boven ons land
Plechtige
teraardebestelling
van Calinescu
Rusland zet het anti-
Kominternpact op zij
Verdeeling van
Polen
Noodlottig ongeluk
bij Oudesluis
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT;
Britsch patrouillevaartuig
op mijn geloopen
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Uitg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MAANDAG
25 SEPTEMBER 1939
67e JAARG. No. 8730
Officieel wordt medegedeeld, dat de diplomatieke betrekkingen
tussrhen Hongarije en de Sovjet-Unie zijn hersteld.
Kristoffy, raadsheer van de legatie te Warschau, is benoemd tot
Hongaarsch gezant te Moskou, de regeering van de Sovjet Unie
heeft haar agrement verleend.
Het herstel van deze betrekkingen moet het verkeer tusschen
beide landen, die tengevolge van de aankomst van de Sovjettroepen
aan de grens van Polen en Hongarije buren zijn geworden, verge
makkelijken.
De Russische troepen bezetten alle grensposten tot aan de San,
niet ver van de Hongaarsche grenspost Uzsok.
De moord op Koning Carol's meest ver
trouwden en energieken medewerker, mi
nister-president Calinescu en niet minder
de daarop gevolgde slachting uit wraak van
300 leden der nationaal-socialistische IJze
ren Garde, werpen wel een schril beeld op
de spanningen, waaraan het politieke leven
yan Roemenië ten prooi is.
Het gist en kookt in dit ongelukkige
land, dat. na den val van Polen, nog slechts
het kleine stukje Joego-Slavische grens on
bedreigd mag noemen, doch overigens zich
geheel door vijanden omgeven ziet, die elk
voor zich, het door den vrede van Versailles,
zoo bevoordeelde Roemenië, de toenmaals
gemaakte buit weer afhandig willen maken
In het zuiden loert Bulgarije op de Do-
broeds ja, Hongarije n het westen op het
rijke Zevenbergen, terwijl de nieuwe noor
delijke buruman, Sovjet-Rusland, er nim
mer een geheim van heeft gemaakt, dat het
Bessarabië terugwenscht.
Koning Carol ziet zich dus voor groote
moeilijkheden geplaatst en kan slechts ho
pen, door de onderlinge tegenstellingen tus
schen zijn belagers, zijn land in tact te hou
den. Hij werd daarin onlangs onverwacht
gesteund door Duitschlands non-agressiever
drag met Rusland, dat de verbazing en woe
de opwekte der Hongaren. Zoo heftig was
de reactie van het volk der Magyaren, dat
de regeering de meest drastische censuur-
maatregelen moest afkondigen, teneinde
wrijving met het bevriende Berlijn te
voorkomen.
Geen goede Hongaar immers is het roode
schrikbewind van Bela Kun vergeten en de
haat tegen het communisme zit sindsdien
de bevolking in het bloed.
Hier lag de kans van Roemenië! Ruzie,
althans 'n gespannen verhouding, tusschen
Hongarije. Rusland en Duitschland, welk
laatste land al jarenlang de binnenlandsche
toestand met zijn propaganda vergiftigt, kon
mogelijk de verhoudingen in evenwicht
houden.
Blijkbaar heeft de aan Hongarije zoo be
vriende Italiaansche diplomatie hier echter
ingegrepen en den hoogen heeren te Buda-
pest er op gewezen, dat mèt Rusland het
zoo vurig begeerde Zevenbergen binnen be
reik kwam, tegen Rusland van herstel geen
sprake kon zijn..
Het herstel der diplomatieke betrek
kingen tusschen Hongarije en de
Sovjet-Unie beteekent dan ook de
toeneming van gevaar voor Roeme
nië.
Maar is de veronderstelling juist, dat Ita
lië de bemiddelaar is geweest tusschen Bu-
dapest en Moskou, dan beteekent dit tevens,
nederlandsche toestellen
stegen op.
De regeeringspersdienst deelt mede: Gis
termiddag is boven een deel van Gelderland
een vreemd vliegtuig gesignaleerd, dat
naar de aanwijzingen van Duitsche natio
naliteit was. Nederlandsche jachtvliegtuigen
zijn opgestegen. Het vreemde vliegtuig heeft
in de richting Emmerik ons rechtsgebied
verlaten. onze oost.
De Padangsche „Suni. Bode verneemt uit
betrouwbare bron dat Donderdagochtend i
September, te 7 uur en te 10 uur 25 ter
hoogte van de Westkust vreemde vliegtui
gen gesignaleerd zijn, waarvan de nationali
teit niet kon worden vastgesteld.
Bovendien werd een vreemd oorlogsschip
waargenomen met het type van een kruiser,
dat evenals de vliegtuigen gcruimen
tijd in de buurt der eilanden voor Emmaha-
ven Poeloe Njamoek en Poeloe Toren bleet
rondkoersen.
De kruiser bevond zich buiten de territo
riale wateren.
dat Rome een fijn diplomatiek spel speelt,
dat geen ander doel kan hebben dan de ver
sterking van Romeinschen invloed op den
Balkan.
Dat Missolini, door Roemenië over te le
veren aan zijn buren, Hitier in de kaart
speelt, valt te betwijfelen. Immers Berlijn
heeft steeds zeer groote belangstelling ge
koesterd voo het rijke land aan de Donau-
delta en het moet voor den Führer een hard
gelag zijn, na het prijsgeven destijds onder
Italiaansche druk van de KarpathenOe
kraïne, thans resoluut Rusland en Hongarije
zich met een: handen af!, onze prooi!, vóór
Roemenië fe zien plaatsen.
Engeland, dat de onafhankelijkheid van
Roemenië, evenals die van Polen, garandeer
de ziet blijkbaar eveneens de toekomst vap
Roemenië somber in, althans volgens een
IJ. P. bericht heeft de Britsche legatie in de
Roemeensclie hoofdstad Boekarest allen En-
gelschen kinderen en vrouwen, die ziek zijn,
aangeraden Roemenië ie verlaten. Zij, die
niet over voldoende middelen beschikken,
zullen door de Britsche legatie geholpen
worden. Waarschijnlijk zullen de Britsche
onderdanen gezamenlijk uit Constanza ver
trekken.
MEER DAN 300 LEDEN DER
IJZEREN GARDE TERECHT
GESTELD.
Overeenkomstig de laatste wilsbe-
beschikking van den Donderdag
j.L door leden van de IJzeren Gar
de vermoorden minister-president
Calinescu, werd diens stoffelijk over
schot gisteren volgens de boerenze
den ter aarde besteld in zijn ge
boorteplaats Curtea de Arges, na
dat het 's morgens in tegenwoordig
heid van den Koning en het gehee-
le diplomatieke korps van het
Athenum was overgebracht naar
het Noordstation.
De zware baar was met een extra-trein
uit Boekarest vervoerd. Op een boerenwa
gen, bedekt met sparretakken en gedekt
door de Roemeensche vlag, werd de kist
verder vervoerd. Zes witte ossen trokken
de kar. Vier oud-premiers begeleidden de
baar.
Kroonprins Michael, gekleed in den uni
form van de jagers, liep direct achter de fa
milieleden van den overledene. Hij verte
genwoordigde den koning. Tal van hooge
autoriteiten volgden de baar. Langs den ge-
heelen weg stonden boerenjongens en boe
ren meisjes met ontstoken kaarsen en hon
derden bloemen opgesteld. De stoet maakte
een diepen indruk. Bij den grafkelder van
de familie Calinescu stond een eerewacht
opgesteld. Een boer, een vriend uit de kin
derjaren van Calinescu, sprak nadat de
kerkelijke plechtigheid door patriarch Me
tropoliet Nicodemus was verricht, een korte
rede uit. Vervolgens sprak een vertegenwoor
diger van de Hongaarsche minderheid en
en een vertegenwoordiger van de Duitsche
minderheid, die na hun leedwezen te heb
ben betuigd, de verzekering gaven van hun
volkomen verknochtheid jegens den Roe-
meenschen staat.
Meer dan 300 leden der IJzeren
Garde terechtgesteld.
Officieel wordt medegedeeld, dat meer
dan 300 leden van de IJzeren Garde Donder
dagnacht en gisteren werden gedood tenge
volge van muiterij in de gevangenkampen,
toen het nieuws van de moord op Calinescu
werd vernomen;
Hitler's knieval
Bolsjewisme
De Fransche pers constateert met een
zekere genoegdoening, vermengd met
verbazing, welk een hooge prijs
Hitier aan de Sovjetheeren heeft
moeten betalen voor hun breken met
Engeland en Frankrijk.
De Duitschers, die toch het Pool-
sche leger versloegen, hebben twee
derde van Polen met daarbij de rijke
olieterreinen van Galicië aan de Rus
sen moeten laten.
Daarnevens moet bet moreele effect op
vele van zijn medestanders, die het steeds
zoo gevloekte communisme het hart van Eu
ropa zien naderen, funest zijn. Met krachtige
hand heeft Stalin het anti-kominternpact,
het verdrag van Duitschland, Italië en Ja
pan tegen het communisme, dus feitelijk te
gen de Sovjets, opzij gezet. Lucien Bour-
guès schijft volgens het Hdbld. hierover in
het Petit Parisiën o.a.:
„Dit is de daad van een wanhopige, die
bewijst, hoe hij in de war is en die de af
keuring verdient van alle Europeesche lan
den, die een geheel nieuwe bedreiging aan
hun zijde zien opkomen.
„Vooral de Balkannaties zijn daar zeer
ongerust over. De Turksche minister van
buitenlandsche zaken gaat naar Moskou om
ingelicht te worden aangaande de ware be
doelingen der Sowjets. Door de politiek der
Tsaren weer op te vatten en hun rijk tot
Hongarije uit te breiden, hebben de Bussen
de ongerustheid van de leiders te Ankara
opgewekt. Het bezit van Konstantinopel was
vroeger een axioma van deze politiek, en de
Turken vragen zich af of dat naar voren
dringen tenslotte de zee-engten niet bedrei
gen zal.
Roemenië is niet minder ongerust en
overal ziet men in dat de „Drang nach Os-
ten", die vele tientallen jaren de groote am
bitie van Duitschland geweest is thans
heeft afgedaan en dat het Sowjettistische
Panslavisme zal trachten vorderingen te
maken in den geheelcn Balkan en aan de
oevers der Adriatische Zee'
Pertinax („L'Ordre'h schrijft: „Om aan
Rusland zulk een hoog losgeld te betalen
heeft Hitier waarlijk er aan moeten wan
hopen weerstand te bieden aan de En-
gelsch-Fransch-Russische coalitie, die gedu
rende het voorjaar en den zomer hein be
dreigd heeft. Na zooveel aan Rusland te
hebben gegeven is hij t.hans gedwongen zich
op het Westen te storten. De nederlaag, die
hij Duitschland bereidt, zal heel wat erger
zijn dan in 1918. Duitschland dreigt ineen
te storten aan de voeten van een machtig
Rusland. Nooit nog is een riik er in ge
slaagd zich uit te breiden zonder slag of
stoot., zooals het Stalinistische rijk daarin
geslaagd is. Tal van historische posities
zijn onderste boven geworpen."
MET DE AUTO ONDER DEN TREIN.
WINKELIER UIT WIERINGEN OM
GEKOMEN.
Zaterdagmiddag omstreeks half drie
is bij den onbewaakten overweg
spoorbrug Oudesluis een vreeselijk
ongeluk gebeurd. De 37-jarige heer
Jb. Kuyt, winkelier aan de Stroe te
Wieringen is met zijn auto onder
den van Schagen komenden trein ge
raakt en vrijwel op slag gedood. Vier
overige inzittenden de moeder van
den heer Kuyt, zijn zwager Land
man en echtgenoote met hun 11-ja-
rich dochtertje bekwamen wonder
boven wonder geen letsel.
De auto was van voren geheel
vernield. Met 13 minuten vertraging
zette de trein de reis naar den Hel
der voort.
Naar wij vernemen waren de families
Kuyt en Landman op weg naar een ver-
jaarspartijtje ten huize van liun zwager, den
heer Nic. Raven te Schagen. De heer Kuyt,
die als een voorzichtig automiblist bekend
stond naderde met een matigen gang den
overweg, zag den trein iets te laat aanko
men, doch zou zijn wagen nog gemakkelijk
tot stilstand hebben kunnen brengen. De
remmen schijnen echter op het laatste mo
ment geweigerd te hebben, zoodat de auto,
een Chevrolet 1931 door den trein werd
gegrepen.
Toen wij op de plaats van het ongeval
kwamen, stond de auto met den kop schuin
in de richting Schagen, dus is door den
trein geheel omgezwaaid.
Motor en het voorste gedeelte van carosse-
rie en chassis waren geheel vernield Dokter
van Slooten van St. Maartensbrug was spoe
dig ter plaatse, doch kon slechts den dood
van den heer Kuyt constateeren.
Het slachtoffer was oogenschijnlijk wei
nig verminkt, toonde slechts een schram aan
het hoofd.
Dat de overige inzittenden geweldig over
stuur waren, laat zich begrijpen.
De heer Kuyt was ongehuwd en dreef de
zaak van zijn moeder.
Tragisch is het wel, dat de laatste
het bezoek Zondags, dus gisteren
had willen afleggen, maar op ver
zoek van den omgekomen zoon, van
plan veranderde en besloot voor een
nacht te gaan. De heer Kuyt zou haar
dan Zondagsavonds wel even halen.
Verwachting voor het geheele
land: half tot zwaarbewolkt
met enkele regenbuien, gelei
delijk iets kouder. Meest
matige wind uit noordelijke
richtingen.
Nadat het lijk door de politie was vrijge
geven, is het door de Fa. Raven en Linge-
rnan uit Schagen per auto-brancard naar
het lijkenhuisje te St. Maartensbrug ge
bracht. Gistermorgen is het naar de ouder
lijke woning te Wieringen vervoerd.
Gemeenteveldwachter Homan van Schager-
brug leidde het eerste onderzoek, waarbij ook
de heer Zonnenberg, stationschef te Schagen,
aanwezig was.
De situatie ter plaatse.
Wat nu de plaats van het ongeval be
treft, nog het volgende:
Komt men van de richting Schagen, is
het zicht vrij goed, behalve dat men door
de hooge kluft, welke naar de rails leidt,
zijn tegenligger niet kan zien aankomen en
botsing niet is uitgesloten. Wanneer men
echter, zooals de heer Kuijt, uit de richting
Oudesluis komt. moet men met de situatie
wel zeer goed op de hoogte zijn. wil men
een ongeluk voorkomen.
Aan de rechterzijde loopt de Groote Sloot,
en is het uitzicht vrij, doch aan dc linker
zijde sluit de eene boerderij met hoog ge
boomte zich aan de andere en is er slechts
af en toe een gat, waardoor men op den
spoorweg kan zien. Is men tot ongeveer 50
meter van de kruising genaderd dan is alle
uitzicht weg door den boomgaard van de
boerderij van den heer Kaashoek. Eenige
verbetering zou het zijn, als in dit hout
werd gekapt.
Het is en. blijft geweldig oppassen, men
kan daar niet te voorzichtig zijn.
Vijf opvarenden vermist.
Het Britsche ministerie van marine deelt
mede, dat het 500 ton metende Britsche pa
trouillevaartuig „Kittiwake" op 20 Septem
ber in het kanaal op een mijn is geloopen.
Vijf opvarenden worden vermist, waarschijn
lijk zijn zij omgekomen. Twee anderen zijn
in het hospitaal opgenomen. De „Kittiwake"
is voor herstel naar de haven teruggekeerd.
De Kittiwake was bewapend met een vier-
duimskanon en had een normale beman
ning van zestig koppen aan boord.
OPMARSCH NAAR DE DEMARKATIELIJN
STELSELMATIG VOORTGEZET.
WAAROM DRIJVEN DE RUSSEN NAAR
DE WEICHSEL?
Het opperbevel van de Duitsche
weermacht maakt bekend:
De bewegingen der Duitsche troe
pen bij de demarkatielijn zijn aan
het geheele oostelijke front stelsel
matig voortgezet. In het gebied van
Tomaszow-Zamosc en Rudco werden
utieengeslagen vijandelijke strijd
krachten bij de poging in zuidelijke
richting door te breken, bestreden.
Afdeeling'en van deze vijandelijke
strijdmacht werden ten zuidwesten
van Zamosc ingesloten, andere trek
ken naar het oosten terug en zullen
daar op Russische troepen stooten.
In de laatste dagen is het aantal overloo-
pers uit Praga en Modlin toegenomen.
Ook de Russen marcheeren op.
Ook het Sovjet-Russische legerbericht van
24 September maakt melding van den op-
marsch naar de demarcatielijn. Het roode
legre heelt, aldus het bericht, dc steden
Seiny, Augoestof en Groebesjof en de lijn
Augoestof—Knjisjin Briansk—RasnoPisj-
chatsLioebomlGroebesjofLanoef bezet.
Ten zuidwesten van Lwow zijn Comarco,
Dogobitsj en Borislaf bezet. Bij de voortge
zette zuivering: van westelijk Wit Rusland
en de westelijke Oekraine van de overblijf
selen van het Poolsche leger, hebben de
roode troepen ten zuidoosten van Brestli-
towsk meer dan 10.000 Poolsche soldaten en
officieren ontwapend en gevangen genomen.
Ten zuiden en zuidoosten van Groebesjof
zijn een infanterieregiment en een gemacha-
niseerde brigade gevangen genomen.
Plechtige aflossing.
De „Deutsche Dienst" schrijft over boven
staand legerbericht:
Bij de voortzetting van de Duit
sche troepenbewegingen naar de de-
markatielinie werd te Brest Litowsk
een bijzonder plechtige vorm van af
lossing gekozen. Op dit militair be
langrijke punt, wa r in 1795 de Rus
sische generaal Suworow voor de
derde deeling van Polen het Pool
sche leger vernietigde, hielden de
Duitsche troepenafdeelingen en af-
deelingen van het roode leger een
parade. Zij trokken met muziek
langs de plaatselijke militaire lei
der der beide legers.
Bij de operaties in de Karpathen heeft het
jonge Slowaaksche leger op waardeerende
wijze medegewerkt bij velerlei moeilijkhe
den.
Moesten Duitschers voor Russen
wijken?
Het orgaan van het Vaticaan, de Osserva-
tore Romano, constateert in een beschou
wing over de demarcatielijn, die tusschen
het Duitsche en Russische leger in Polen is
vastgesteld, dat ongeveer tweederde van
het Poolsche grondgebied in Russische han
den is en dat de Duitschers op verscheidene
punten zich meer d:an tweehonderd kilome
ter moeten terugtrekken. Het blad is van
meening, dat de definitieve staatkundige
grens tusschen deze beide landen in Po
len niet belangrijk van deze nieuwe lijn zal
afwijken en schrijft: „Moskou kan zich erop
beroemen, iets meer te hebben verkregen
dan een eenvoudige overwinning op een
verslagen leger."
De Duitschers moeten niet alleen
afstand doen van Bialystok en Brest
Litovsk, maar ook van Warschau en
Wilna en zelfs van Lemberg, dat
nooit aan Rusland behoorde zelfs
niet in het tijdperk, dat bijna geheel
Polen aan het Tsarenrijk was on
derworpen.
Het voorwendsel der Sovjet-Unie om haar
acties in Polen te rechtvaardigen, de bevrij-
din& der wit-Russen en de Oekrainiers, ver-
liest al zijn waarde, aldus het Pauselijk
blad, omdat de Russen thans willen opruk
ken tot Warschau, het hart van Polen, en
omdat de demarcatielijn, die is getrokken
over Pisia, Narev, Weichsel en San, een
gebied onder hun souvereiniteit brengt, dat
uitsluitend bewoond wordt door Polen.
De Russen hebben nog niet de ware mo
tieven onthuld, welke hen naar dien Weich
sel drijven, de historische rivier vanwaar
de Poolsche helden hen in 1920 verdreven
daardoor niet alleen Polen, maar geheel'
Europa beschermend tegen het bolsjewis
tisch gevaar.
Verbazing in Duitschland.
De „Basler Nachrichten" verneemt uit
Berlijn dat de verdeeling van Polen ten
gunste van Rusland onder de Duitsche be
volking verbazing heeft gewekt. In officieele
kringen poogt men het te rechtvaardigen
met opport un iteitsredenen en militairo
noodzakelijkheid.
Verder merkt men op, dat de strijd tegen
Warschau dc taak blijft van het Duitsche
leger.
