Onderwijs, voetbal en kunst
Göbbels verdedigt
de eer der
Duitsche Staatslieden
Duitschers actief aan het
Westelijk front
Koffie voor Hitier in
beslag genomen
Oorlogsrisico voor
den staatsburger
Ontspanning voor de soldaten
Kapitein Paters
en de heer Lotsy
aan het woord
Bezoek aan
gemobiliseerden
„Knickerbocker is een
leugenaar en vervalscher"
Brifscbe burgervliegers
worden opgeroepen
Courageousramp
eischte 518 dooden
Voerman
doodelijk verongelukt
Op brok basalt
gereden
Eikels als veevoer
Postvluchten op Indië
Decnschc miliciens
eerder in diensi
Hoe de eenige honderdduizenden mi
litairen, die nu onder de wapenen
zijn, zich in hun vrijen tijd kunnen
ontwikkelen en ontspannen, hebben
de kapitein van den generalen staf,
J. D. S. Paters en de heer K. J. J.
Lotsy dezer dagen verteld op een bij
eenkomst, die de heer D. J. Lam-
booy, sous-chef van den Regeerings-
persdienst presideerde in een zaal
van het departement van Algemeene
zaken.
Sectie V van het algemeen hoofd
kwartier.
Enkele dagen nadat de mobilisatie was vol
trokken, zoo begon kapitein Paters, heeft de
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
het initiatief genomen tot het in studie ne
men van het vraagstuk der vrije tijdsbestee-
ding van de eenige honderdduizenden mili
tairen, die waren opgekomen. Opgericht is
toen een nieuwe sectie V van het Algemeen
Hoofdkwartier, waaraan het ontwikkelings-
en ontspanningswerk werd opgedragen. Ka
pitein Paters kwam aan het hoofd dier af-
deeling, die in verschillende subbureaux is
gesplitst. Dat zijn de subbureaux voor sport,
onderwijs, kunst, film, lectuur en admini-
stratie.
Wat de lectuur betreft, verzamelt o.m. het
hoofdbestuur van den nationalen bond „Het
Mobilisatiekruis" nog steeds boeken met
behulp van ophaaldiensten van het Natio
naal Jongeren Verbond.
Het onderwijs wordt grondig aangepakt,
er wordt nl. gelegenheid gegeven tot alge
meene ontwikkeling, practisch en theore
tisch, technisch onderwijs.
Militairen als artisten.
Er zijn al een 50-tal ensembles (cabaret,
tooneel en revue), die de militairen zullen
bezig houden. Op 1 October beginnen, naar
men hoopt, de tournec's, die centraal wor
den geleid: Eens in de veertien dagen wil
men in een kantonnement een amuseiraents-
avond geven. Afgescheiden van een dergelijk
optreden dient er in elk kantonnement een
militair gezelschap te worden gevormd. Ook
aan de inschakeling van militaire muziek
korpsen en de oprichting van orkesten is
gedacht.
Eigen filmdienst?
De oprichting van een eigen film
dienst is in voorbereiding. Deze
filmdienst zou zich dan vooral
kunnen toeleggen op het maken van
militaire, documentaire films en
„shorts" van het leven van den ge
mobiliseerde te velde, mede met het
doel de band tussohen volk en weer
macht te versterken.
De financiering.
De minister van Defensie, die in dit werk
veel belang stelt, is bereid gelden ter be
schikking van het bureau van kapitein Pa
ters te stellen om de uitvoering van deze
plannen te steunen.
Het meeste geld moet echter van de parti
culieren komen en daartoe doet het Bureau
Ontwikkeling en Ontspanning een dringend
beroep op iedereen.
Het gironummer is 359988!
De sport.
De heer Lotsy die zooals bekend be
last is met leiding te geven aan de sport en
lichamelijke ontwikkeling der militairen, in
den meest ruimen zin, heeft., nadat kapitein
Patere het zijne gezegd had, over zijn plan
nen het een en ander vertelt.
„U weet hoe achterlijk we zijn met
de lichamelijke ontwikkeling van
onze jongelingschap", aldus de heer
Lotsy, die zich voorstelt vooral de
lichamelijke ontwikkeling te propa-
geeren. Ook wordt gedacht aan tak
ken van sport zooals athletiek,
zwemmen en voetballen. Het Neder-
Iandsch Olympisch Comité en vele
erkende sportbonden hebben hun
medewerking toegezegd.
Van goede adviseurs is de heer Lotsy dus
zeker. Over de organisatie van de lichame
lijke opvoeding heeft hij overleg gepleegd
met het ltijkscollege voor Lichamelijke Op
voeding, dat een leidraad zal opstellen.
Militaire leiders zijn intusschen aangezocht,
maar aangesteld is er nog niemand. W£1
Rapers wenden zich tot de re
geering.
Er heerscht thans op de Vuluwe grooter
activiteit in het opkoopen van eikels en
kastanjes dan jarenlang het geval is ge
weest. Aan den minister van oeconomische
zaken, zoo meldt de N.R.Ct., is namens Apel-
doornsche ingezetenen een adres gezonden,
waarin in verband met de tijdsomstandig
heden op de beteekenis van deze boomzaden
als veevoedsel wordt gewezen. Het beschot
ervan is dit jaar overvloedig. De verzame
ling zal alleen dan volledig geschieden als
het werk loonend is en de rapers dus ten
minste drie ren! per kg. zullen krijgen. De
adressanten vragen hiervoor de medewer
king der regeering.
Na de onttrekking van de schadelijke zu
ren kunnen de eikels en kastanjes tot meel
voor kippen en eenden worden verwerkt.
KAREL LOTSY.
zijn in vele plaatsen al commissies werk
zaam. Natuurlijk juicht ook de heer Lotsy
het particuliere initiatief op dit terrein toe.
Gebrek aan voetballen!
In de groote steden, zoo deelde hij mede,
zijn reeds velden, voetballen en shirts af
gestaan. Stelt u in verbinding met het bu
reau van kapitein Paters, want er is groot
gebrek aan voetballen en andere materiaal
Plaatselijke en gewestelijke bonden kunnen
in dit opzicht nog veel doen, want een
competitiesysteem tusschen burgers en
militairen lijkt den heer Lotsy zeer aan te
bevelen. Misschien brengen we het nog wel
tot een Olympischen dag, zei hij.
Er kan, zoo besloot de heer Lotsy, heel
veel goeds gedaan worden en misschien
kan uit dit werk ook een beter verstaan
tusschen de verschillende sportbonden tot
stand komen.
Tenslotte vernamen wij, dat alles wat den
soldaten geboden zal worden, op hoog peil
zal staan en men, wat het muzikale genot
betreft er zelfs aan denkt groote orkesten
zooais er in Amsterdam, Rotterdam en Den
Haag zijn, in te schakelen.
Werkgevers- en werknemersbon
den doen pogingen voor een pu
blieke voorziening.
Een gemeenschappelijk schrijven,
namens de groote werkgevers- en
werknemersorganisaties is gericht
aan den voorzitter van den Raad
van Ministers, jhr. mr. D. J. de Geer.
Daarin wordt de aandacht van de
regeering gevestigd op het feit, dat
in ons land tot dusver ontbreekt
eenige voorziening met betrekking
tot de schade, die staatsburgers kun
nen lijden door gewelddadigheden
bij een gewapend conflict, waarbij
Nederland al dan niet betrokken is.
De adressanten geven, naar de Tel. meldt,
aan de regeering in overweging op korten
termijn over te gaan tot de instelling, ten
einde over het vraagstuk zoo spoedig moge
lijk de regeering van advies te dienen.
Naar de nneening der organisaties gaf in
dertijd de regeering terecht te kennen, dat
het wenschelijk en noodzakelijk was het
oorlogsrisico (schade door gewelddadighe
den) niet te doen vallen onder de gewone
sociale verzekering. Een wetsontwerp tot
uitschakeling van dit risico uit de Onge
vallenwetten ligt thans bij de Eerste Kaïner
ter behandeling.
Komt deze op zichzelf juiste wijziging in
de Ongevallenwet en straks ook in de
Ziektewet tot stand, dan zal de arbeiders
bevolking ten aanzien van bovenbedoeld
oorlogsrisico in dezelfde positie verkeeren
als het overige deel van de burgerbevolking,
voor wat betreft het oorlogsgevaar, voor zoo
ver geen vrijwillige voorzieningen (levens
verzekeringen, pensioenregelingen enz.),
zijn getroffen.
Dezen toestand achten evenwel de organi
saties voor ons volk als geheel genomen ech
ter onbevredigend. Het beginsel door de En-
gelsche reoeering gesteld, lijkt hun juist, n.1.
dat het ongewenscht is de schade te laten
liggen daar, waar deze schade toevallig
wordt toegebracht), wijl het redelijk en wen
schelijk is, dat de volksgemeenschap als ge
heel voor de geleden schade zal opkomen,
waarbij ook te denken is aan de nabestaan
den van het slachtoffer voor zoover deze
kostwinner was.
Bussen mogen rijden.
De autobus-ondernemers, die het vervoer
ter hand wenschen te nemen van personen,
die hun gemobiliseerde verwanten willen be
zoeken, kunnen thans, naar wij vernemen,
van de regeering een gunstige beschikking
op hun aanvragen verwachten. Buitenge
sloten zijn echter ritten naar plaatsen, waar
op openbare vervoermiddelen reeds een
dienst onderhouden.
Er is geen geld door hen naar
het buitenland gesmokkeld.
In een onderhoud met de buiten-
landsche journalisten heeft de Duit-
sche minister van propaganda, Dr.
Göbbels de werkwijze van sommige
journalisten van wereldnaam rond
uit vervalsching genoemd. Na op
nieuw betoogd te hebben dat Duitsch-
land vastbesloten is de neutrali
teit van Nederland, België en Luxem
burg in acht te nemen, kwam hij te
spreken over de moeilijkheden in het
protectoraat. De journalisten hebben
zich ervan kunnen overtuigen, dat
de toestand geconsolideerd was.
Het meest smadelijke vervolgde Göbbels is,
het verwijt, dat een staatsman in den oorlog
van zijn eigen volk niets beters weet te doen
dan geld naar het buitenland te smokkelen,
in het vooruitzicht, dat hij dien oorlog zal
verliezen, om zich dan in het buitenland te
dekken en te verzekeren.
De „verdienste" dit verwijt te hebben in
gebracht tegenover de leidende Duitsche
mannen komt toe aan den bekenden Ameri-
kaanschen journalist Knickerbocker. De
heer Knickerbocker heeft via een Ameri-
kaansch persagentschap den laster ver
spreid, dat zes leidende nationaal-socialisten
groote vermogens naar het buitenland heb
ben gebracht en hebben gedeponeerd bij
neutrale en ten deele vijandelijke banken.
Eerst werd 900.000 pond genoemd, later
werd het vijf honderd milliocon mark.
Natuurlijk, zooals steeds in dergelijke ge
vallen, heeft de Engclsche pers jle gelegen
heid te baat genomen over deze zaken pathe
tische hoofdartikelen te schrijven.
Verweer.
De heer Knickerbocker heeft in zijn eer
ste bericht beweerd, in het bezit te zijn van
papieren, die uitwijzen, dat wij deze gelden
hebben gedeponeerd op Engelsche en Zuid-
Amerikaansche banken. Ik heb nu hem via
den Engelschcn dienst van de Duitsche
radio-omroep met klem verzocht, deze papie-
Dr. GÖBBELS.
ren in een toonaangevend Engelsch of Ame-
rikaansch blad te publiceeren. Ik zou er dan
persoonlijk voor instaan, dat hij van ieder
bedrag, dat hij als door Duitsche staatslieden
in den vorm van deviezen of verzekeringspo
lissen naar het buitenland gesmokkeld be
wijst, tien procent zal ontvangen.
Wanneer de heer Knickerbocker dus
door papieren of documenten kan be
wijzen waar het bedrag van vijf
honderd millioen mark zich bevindt,
dan zou hij van vandaag op morgen
vijftig millioen kunnen verdienen,
Indien u den heer Knickerbocker kent,
zult u er, evenals ik van overtuigd zijn, dat
hij, indien hij de papieren zou bezitten nicti
zou dralen in één nacht zooveel te verdie
nen als hij door zijn leugcnjournalistiek in
zijn heele leven niet kan verdienen. De:
heer Knickerbocker heeft evenwel gezwe-t
gen en zich naar Amerika ingescheept.!
Thans lees ik tot mijn groote verwondering
dat de Londcnsche radio een nieuwe ge-i
schiedenis heeft weten te vertellen. Volgens-
deze lezing zou ik mijn sommatie hebben!
verbonden aan een termijn, welke reedst
was afgeloopen op het oogenhlik, dat het'
bericht daarover werd gepubliceerd. Aan)
dezen gang van zaken heb ik niets toe te>
voegen. Ik herhaal: Het onjuiste bericht,
verscheen Woensdagmiddag voor het eerst.i
Donderdag in den namiddag heb ik deni
heer Knickerbocker reeds door de Duitsche
radio laten oproepen en hem een termijn!
gesteld van 12 uur. De heer Knickerbocker)
heeft van dezen termijn geen gebruik ge
maakt, doch zich inmiddels naar Amerika'
ingescheept. Vandaag laat hij door de I-onj
densche radio verklaren, dat ik den termijn1
zoodanig had vastgesteld, dat hij reeds was1
afgeloopen eer er zelfs over was gesproken.'
Ik geloof niet te veel te zeggen, wanneer ik'
hiermede verklaar, dat de heer Knicker-'
boeker als een internationale leugenaar en
vervalscher aan den kaak is gesteld.
Tegenaanvallen der Duitschers
vielen samen met een bezoek
van Hitier aan het Westelijk
iront.
HIJ ZAG WEINIG MOOIS. BE
WEREN DE FRANSCHEN.
Het Fransche legerbericht van 24 Septem
ber des avonds zegt: „Er valt een plaatse
lijke bedrijvigheid van onze verkennings
luchtmacht op verscheidene deelen van het
front te melden. De reactie van de vijande
lijke artillerie is buitengewoon levendig in
de streek ten zuiden van Zweibruecken, On
ze jagers hebben met succes verscheidene
luchtgevechten geleverd om den observatie-
arbeid te beschermen".
RUDOLF HESS AAN HET WESTFRONT.
Rudolf Hess, plaatsvervanger van Hitier,
ziet men op onze foto in gesprek met een
frontsoldaat.
Volgens de Duitsche berichten kwam op
afzonderlijke plaatsen een versterkt artille
rievuur voor. Plaatselijke aanvallen van den
vijand werden afgeslagen.
Aangenomen kan dus wel worden dat het
Duitsche oorlogsapparaat zich aan het West
font in steeds sneller tempo in beweging
gaat zetten. Er komen ook nog steeds ver
sterkingen uit Polen in de Siegfriedlinie
aan.
Een niet-officieel bericht uit Berlijn aan
het Japansche blad Nitsji Nitsii Ejinuboen
meldt, dat de Duitschers thans zeventig
divisies tezamen 1.500.000 man langs de
Siegfriedlinie hebben geconcentreerd en
dagelijks meer troepen en voorraden der
waarts zenden.
Een neutrale waarnemer, die terugge
keerd is van het Poolsche front, verklaart
dat duizenden militaire vrachtauto's, tanks,
pantsenvagens en gemonteerde kanonnen
naar de Siegfriedlinie gezonden zijn, aldus
dit bericht, dat hieraan toevoegt dat on
danks de geweldige wapenkracht aan beide
zijden en het innemen van gevechtsposities
Berlijnsohe bronnen van gevoelen zijn, dat
een groote aarzeling aan beide kanten be
staat om het offensief te nemen op groote
schaal.
Beide weten dat degene die zichzelf tegen
de ijzeren muur van den ander werpt, ver
liezen zal. Het burgerverkeer per spoor en
boot langs den Rijn gaat normaal voort, zoo
meldt dit bericht) verder. De afstand tusschen
de Maginot- en Siegfriedlinies, waar op het
oogenblik gestreden wordt, bedraagt mins
tens 20 mijl.
Toegegeven wordt dat de Franschen in
één sector door de vooruitgeschoven Duitsche
machinegeweerposten gebroken zijn en opge
rukt zijn door de Duitsche mijnvelden. Hier
echter hebben zij een catastrophe ontmoet,
zoo verklaren Duitsche bronnen. Mijnen, die
van verre tot ontploffing gebracht konden
worden, hebben heele gansche compagnieën
vernietigd.
Britsche luchtmacht in Frankrijk.
De Engelsche luchtmacht heeft zich reeds
in Frankrijk opgesteld. Het ministerie voor
de voorlichting verklaart, dat de manschap
pen overal vriendelijk en gastvrij zijn ont
vangen. Zij betrekken hun levensmiddelen
van het Fransche leger en kort geleden zijn
Engelsche koks aangekomen om de nationale
gerechten te bereiden.
Hitier aan het front?
Vernomen wordt dat de activiteit van de
Duitsche artillerie samenviel met de aan
wezigheid van Hitier aan het Westelijk front.
Volgens de Fransche berichten heeft hij wei
nig moois gezien. Ook Rudolf Hess was aan
het front.
De Duitsche aanvallers toonden groote
hardnekkigheid, maar faalden volkomen, ie
dere volgende golf ontmoette het vernietigen
de vuur van de Fransche artillerie en de
machinegeweren.
Medcdeeling zich gereed te hou
den.
liet personeel behoorendc tot de eerste ca
tegorie der burgerluchtvaart, d.w.z. alle vlie
gers beneden 28 jaar, die in het bezit van
brevet A zijn, hebben inededeeling ontvangen
dat zij binnenkort zouden kunnen worden
opgeroepen om bij de koninklijke luchtstrijd
krachten te dienen.
Op de uitreis bereikte de „Buizerd"
Bandoeng en de „Nandoe" Karachi.
Op de thuisreis bereikte de „Wiele
waal" Napels en de „Pelikaan" Ka
rachi.
20 balen door Engeland verbeurd
verklaard.
DISTRIBUTIESTELSEL HEDEN
INGEGAAN.
Naar te Londen wordt medegedeeld, be
staat de laatste voorraad in beslag geno
men contrabande uit 20 balen koffie, we
gende meer dan twee ton en geadresseerd
„Aan Z. Exc. Herr Hitier, président der
Groot-Duitscher republiek vracht betaald".
De koffie was op 12 Augustus verzonden
uit Aden met bestemming Hamburg.
Niet meer scheren zonder kaart,
Ilavas meldt, dat de Duitsche radio-omroep
heeft bekend gemaakt, dat men zich in
Duitschland niet meer kan laten scheren
zonder speciale kaart. De strekking van de
uitzending van 18.30 uur was te bewijzen,
dat alles beter is dan in 1914 en dat de
organisatie beter is omdat ales reeds nu is
gerantsoeneerd.
Alles heeft men geordend, zoo werd in
de uitzending volgens Havas gezegd, tot
zelfs de kleinste details, zooals scheerkaar-
ten.
Het nieuwe stelsel van levensmiddelen
kaarten begint heden in Duitschland. De
bevolking is ingedeeld in verschillende ca
tegorieën overeenkomstig het werk dat ver
richt en den gezondheidstoestand, maar het
normale rantsoen is verminderd. Alleen
aardappelen, fruit, groenten, visch, en tapte
melk kunnen vrij verkocht worden, indien
deze middelen beschikbaar zijn. Het weke-
lijksch rantsoen bestaat uit 24Ö0 gram brood
80 gram boter, 120 gram margarine of sur
rogaten, 60 gram reuzel, 62 gram kaas, 100
gr. marmelade en 250 gram suiker. Melk
is niet beschikbaar behalve voor kinderen
beneden de 6 jaar, die driekwart liter per
dag kunnen krijgen en kinderen een kwart
liter per dag. Moeders kunnen een halye li
ter krijgen, evemals menschen, die in speci
ale beroepen werkzaam zijn.
De distributiekaarten vormen een ware
kleurencombinatie. Voorts is er een stroven
alle plooitjes en pofmouwtjes van de dames
japonnen te verwijderen om stof te sparen.
Ook vervroegde oproeping van.
vrijwilligers?
In de eerstvolgende weken zullen 10.000
dienstplichtigen, die in normale omstandig
heden eerst in den volgenden zomer had
den moeten opkomen, onder de wapenen
geroepen worden.
De Rijksdag heeft de door den minister
van Defensie gevraagde wijzigingen in de
bepalingen van de Militiewet van 1937 be
treffende oproeping en opleiding van man
schappen en oficieren goedgekeurd, zoodat
thans o.a. de recruten voor het volgende
jaar reeds nu kunnen worden opgeroepen.
De oficieele lijst gepubliceerd.
De Britsche admiraliteit publiceerde gis
teravond de volledige lijst met de namen van
de 518 officieren en manschappen, die, naar
men aanneemt, zijn omgekomen bij het zin
ken van het vliegtuigmoederschip „Coura-
geous", dat door een Duitsche duikboot is
getorpedeerd. De eerste man op de lijst is
die van den commandant, kapt. Makeio Jo-
nes, die als laatste op de brug bleef, de vlag
salueerende.
Paard sloeg op hol.
De 35-jarige handelaar in Landbouwwerk
tuigen L. Colle uit Sittard is Zaterdagmid
dag onder de gemeente Saeffelen (Duitsch
land) doodelijk verongelukt. C. was op een
wagen gezeten, waarvan het paard plotse
ling op hol sloeg. De man sprong van den
wagen en viel met 't hoofd tegen het weg
dek. Met een hersenschudding en een her
senbloeding werd hot slachtoffer later op
den weg gevonden. De dood was toen reeds
ingetreden. Het paard liep met don wagen
achter zich aan naar Isebruch, waar C. des
middags bij familie op bezoek was geweest.
Het slachtoffer laat een vrouw cn een kind
achter.
Motorrijder in de hoofdstad doo-
delijk veronaelukt.
Gisteravond om ongeveer zeven uur is op
den Durgcrdammcrdijk in het Noordelijk
stadsdeel van Amsterdam een ernstig onge
luk gebeurd. Een motorrijder, uit Durgcr-
dain afkomstig, is met flinke snelheid tegen
een groot stuk basalt gereden, dat op den
weg lag, tengevolge waarvan bij over den
kop sloeg cn oen zeer ernstige bersenschud
ding opliep. Per autobus werd liet slachtof
fer naar de woning van dokier Bokslag in
SchelHngwoude vervoerd, waar hem de
eerste hulp werd verleend. De man is daar
na naar de ziekenverpleging aan de Prin
sengracht overgebracht en daar opgenomen.
