STIJGENDE SPANNING
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Duitschers
verlaten de
Baltische landen
Daladier spreekt
hedenavond
aan het Westfront
Activiteit doet denken
aan offensief
DISTRIBUTIE-
inspectie
Noord-Holland
Roode regimenten zullen Vrijdag
Estland binnenrukken
Ook uittocht der Duitschers
uit Zuid-Tirol
Levensverzekering in
oorlogstijd
Aanval op de „n'
EERBERICHT
ZELDZAAM
ARSENAAL
Knoeierijen met
uitvoerpremies
10 OCTOBER 1939
67e JAARG. No. 8742
Dit nummer bevat 8 pagina's
DE BILT SEINT:
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTXAAT 76. DEN HELDER. THBOQN so (2 UJNIN)
Volksverhuizingen
in 1939
Uitgave der Uitg.-MlJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
dinsdag
Officieel wordt uit Berlijn medegedeeld, dat overeenkomstig
de door den Luehrer aangekondigde maatregelen tot repatrieering
van Duitbchers, besprekingen zijn geopend tusschen de Duitsche re-
geermg en de regeeringen van Estland en Letland, welke ten doel
hebben deze repatrieering tot stand te brengen met handhaven van
de vermogens.
Dit simpele officieele bei" ht beteekent een wegroepen van
tienduizenden Duitschers uit hun haardsteden, waar hun geslachten
soms reeds honderden jaren geleden zich vestigden en generatie na
generatie zich een bestaan opbouwden.
Het behoeft dan ook niet te verwonderen, dat men niet alge
meen is ingenomen met dit gedwongen vertrek, hoewel men van
officieele zijde tracht het vele leed onder hoogdravende zinnen te
verbergen.
Zoo heeft de leiding van de „Duitsche volksgemeenschap in
Letland." een oproep gepubliceerd, waarin o.a. wordt gezegd, dat
in verband met de uitgebreide repatrieeringsmaatregelen ook de
genoemde volksgroep zijn woonstede moet verlaten. Zij blikt met
trots terug op een opbouwend werk van vierhonderd jaar. Door het
groote geheel van het volk wordt thans een nieuwe opgave gesteld.
Aaneengesloten zal de groep werken aan den wederopbouw en be
volking van het door Duitschland teruggekregen gebied in het Oos
ten. De oogen van de volksgemeenschap in Letland, zegt de oproep,
zijn met trotsche verwachtingen gericht op de historische taak.
In werkelijkheid is het verlangen oiv de
„historische"' taak te vervullen, vooral bij de
ouderen, niet zeer groot
Meer dan 50.000 Duitschers of af
stammelingen van Duitschers zijn
alleen al in Letland bezig hun kof
fers te pakken. In Estland bed raagt
dit aantal ongeveer 20.000. Reeds
liggen Duitsche schepen in de Bal
tische havens gereed om deze land
verhuizers naar hun nieuwe woon
plaatsen te brengen.
In Litthauen schijnen nog geen aanwijzin
gen voor de wegvoering der Duitschers te
Zijn gegeven. Blijkbaar wacht men op het
einde der DuitschLittausche onderhande
lingen. Dat het er echter ook in dit land van
zal komen is wel zeker. In Littauen behooren
de Duitschers tot verschillende evangelische
kerken en is een aanzienlijk verzet tegen de
wegvoering waar te nemen.
Over deze volksverschuivingen schrijft de
„Deutsche diplomatisch-politisch Korrespon-
denz":
„Volgens het programma, door d® Führer
Opgesteld, heeft de Duitsche rege««"tng bij de
regeeringen van Estland en Letland stappen
ondernomen om tot een practisch resultaat
te komen. In overeenstemming met den aard
van het nationaal-socialisme, niet met woor
den te volstaan, zullen hier de handen aan
den ploeg geslagen worden, om tienduizen
den Duitschers, die in de weer door het rijk
teruggewonnen provincies nuttigen en nood
zakelijken arbeid kunnen verrichten, uit die
landen terug te halen, waar zij en hun voor
vaderen eeuwenlang waardevollen, culturee-
len arbeid hebben verricht. Na alles wat zij
in die eeuwen voor de Oostzee-staten hebben
gepresteerd, kunnen zij thans in alle eer den
roep van het moederland volgen.
Het initiatief van den Fuehrer bewijst op
nieuw, dat het allerminst in de bedoeling
van de Duitschers ligt, om deDuitsche
volksgroepen, die reeds zoolang in vele lan
den in Oost-Europa wonen, voor imperia
listische doeleinden te misbruiken en om
met hun hulp interventie-mogelijkheden te
creëeren. Het weerlegt tegelijkertijd, zoo be
sluit de „Deutsche dipl. politische Korres-
pondenz," de vrees voor het Duitsche stre
ven naar hegemonie in Europa.
United Press zegt, dat een van de redenen
"Waarom Hitier order heeft gegeven, de
Duitsche minderheden naar Duitschland
ever te brengen, is, alle aanleidingen voor
een mogelijk geschil met Rusland, mi dit
land de Baltische staten tot zijn in vloeds-
sfeer gaat maken, uit den weg te ruimen.
Ons inziens ligt de oorzaak dieper. De
Duitsche volksgroep in de Baltische landen
bestaat in hoofdzaak uit industrieelen en
hit den gegoeden middenstand en heeft 'n
groot deel van het economische leven in
handen.
Het weghalen van deze in econo
mische zin rustgevende elementen
bevordert in niet geringe mate de
Sovjetiseering en zal er dan ook toe
bijdragen om de communistische en
daarmede de Russische invloed in
de kleine Oostzeestaten te bevorde-
deren. Rekent men dan nog daarbij
dat straks tienduizenden roode sol
daten deze streken zullen overstroo-
men, dan mag het lot der Baltische
staten als bepaald worden be
schouwd.
De Russische knoet komt wel zwaar neer
op de Baltische Duitschers!
Ook uittocht uit Zuid Tirol.
Door de snelle loop der gebeurtenissen is
de aandacht eenigen tijd afgewend geweest
van de evacuatie der Duitschers uit Zuid-
Tirol.
Radio Roma heeft thans een artikel van
den prefect van Bolzano aangehaald, waar
in wordt medegedeeld, dat de regelingen
voor den uittocht der Duitschers uit Zuid-
Tirol volgens het DuitschItaliaansche ver
drag gereed gekomen zijn. Sommige Duit-
Vrijdag zullen de eerste Russische troe
pen Estland binnenmarcheeren om zich
naar de aan de Sovjet-Unie toegekende
vloot en luchtbases te begeven.
Opdat er tusschen de binnenrukkende
Russen en de bevolking geen contact mo
gelijk zal zijn, zullen de wegen, waar
langs gemarcheerd zal worden, door leden
van de Estlandsche burgerwacht worden
bezet.
In de garnizoenssteden zal dit contact
natuurlijk niet te vermijden zijn.
schers zijn reeds vertrokken, anderen ver
trekken thans. Volgens de regelingen zijn
alleen de Duitsche onderdanen verplicht te
vertrekken, terwijl zij, die in Alto Adige zijn
geboren vrij zijn in de keuze of zij willen
weggaan dan wel willen blijven.
Géén hooger premie, wél korting
op nitkeeringen.
Naar de Tel. verneemt, zal een represen
tatieve groep van Nederlandsche levensver
zekeringsmaatschappijen binnenkort een re
geling tot dekking van het oorlogsrisico voor
de nieuw te sluiten verzekeringen invoeren,
terwijl ook aan de reeds verzekerden gele
genheid zal worden geboden om zich daarbij
aan te sluiten.
Deze regeling komt hierop neer, dat geen
onderscheid wordt gemaakt tusschen mili
tairen en burgers terwijl geen extra-premie
zal worden geheven. Komt Nederland echter
in oorlog, dan zal op alle uitkeeringen 10
worden gekort. Blijft Nederland buiten den
oorlog, dan verandert er dientengevolge in de
bestaande verhoudingen niets.
Over alle Fransche zenders.
Hedenavond te acht nur Fran
sche tijd (7.20 unr Nederlandsche
tijd) zal de Fransche minister-pre
sident Daladier een belangrijke re
de honden, welke door alle Fran
sche zenders zal worden uitgezon
den.
Een motie van de spellingvereen-
voudigers.
De „Vereniging tot vereenvoudiging van
onze spelling"' heeft op haar dezer dagen
gehouden ledenvergadering de volgende mo
tie aangenomen:
De jaarvergadering van de „Vereniging
tot vereenvoudiging van onze spelling", bij
een te Utrecht op 7 October 1939, beseffende
dat eenheid van spelling, een dringende
noodzakelijkheid is, overtuigd, dat de sinds
vijf jaren op vrijwel alle scholen ingevoerde
Nederlandsche spelling daartoe een bruik-
baren grondslag biedt, echter van meening,
dat in het belang van het onderwijs ook de
naamvals-n bij namen van mannelijke per
sonen en dieren afgeschaft dient te worden,
of tenminste facultatief gesteld,
verzoekt de regeering met aandrang, deze
schrijfwijze, met algeheele afschaffing of
tenminste facultatiefstelling van de naam
vals-n zoo spoedig mogelijk voor eigen ge
bruik en voor het onderwijs te aanvaarden,
en herhaalt de verzekering, de vereeniging
te zullen ontbinden, zoodat het regeerings-
besluit tot uitvoering gekomen is.
Verwachting: Krachtige tot ma
tige, meest Z.O. wind, be
trokken tot zwaar bewolkt,
plaatselijk eenige regen,
weinig verandering in tem
peratuur.
legerbericht van gisteroch-
Het Fransche
tend lnidt:
Zeer groote activiteit van de vijan
delijke patrouilles tusschen Moezel
en Saar. Hier en daar artillerievuur
tnsschen Moezel en Rijn.
Op zee hebben onze strijdkrachten
met succes een vijandelijken onder
zeeër aangevallen.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In het Oosten werd de opmarsch
naar de belangengrens voortgezet.
In het Westen plaatselijke activi
teit van verkenners en zwak artille
rievuur aan beide zijden.
In de lucht slechts geringe activi
teit van verkenners.
EEN OFFENSIEF?
Naar Reuter uit Parijs aan de N.
R. CrL meldt, was de activiteit aan
het Westelijk front gisteren grooter
dan anders. Men kreeg den indruk
dat zij aan het toenemen was in een
mate, die aan een offensief zou kun
nen doen denken, zonder dat nog
spreke was ven een eigenlijk ofien-
De activiteit deed zich voornamelijk voor
ai den sector tusschen. Moezel en. Saar
brücken, waar de Duitschers last zouden
ondervinden van den Franschen druk. Voor
al in de buurt van Saarlouis is vrij fel ge
streden. Hier zijn venecheidene Duitsche
aanvallen gesignaleerd, die volgens de Fran
schen alle werden afgeslagen. Het doel van
deze aanvallen, waaraan meer troepen heb
ben deelgenomen dan tot dusverre, scheen
te zijn zekerheid te krijgen omtrent de
Fransche posities en gevangenen te maken.
Er zouden echter geen Fransche soldaten
krijgsgevangen zijn gemaakt. Men hecht in
Fransche kringen groote beteekenis aan het
feit dat de Duitschers trachten te weten te
komen wat de bedoelingen van de Fran
schen zijn in dezen sector.
De activiteit van de artillerie is vooral
Oostelijk van de Moezel groot.
Het weer is nog altijd nevelig en betrok
ken en de activiteit van de luchtmacht is
daarom gering.
Enorme concentraties.
In een beschouwing naar aanleiding van
het oorlogscommuniqué van gisteravond,
schrijft Havas o.m., aat van weerszijden de
troepen thans beproefde tactische stellingen
bezetten, welker permanente versterkings
elementen verbonden of gedekt en krachtig
geconsolideerd worden door veldwerken.
De artillerie staat gereed en bij de stukken
die reeds in de versterkingen stonden, zijn
enorme hoeveelheden veldgeschut, van
zwaar en licht kaliber, gevoegd, zonder nog
van de troepen te spreken.
Aan weerszijden van de contact-
linie zijn in de afgeloopen vijf we
ken millioenen manschappen bijeen
gebracht, millioenen tonnen mate
riaal. mitrailleurs, kanonnen van
ieder kaliber, springstoffen van al
lerlei aard, in hoeveelheden als de
militaire geschiedenis nog nooit op
eengehoopt heeft gezien, zelfs niet
tijdens de verschrikkelijke mate
riaal-veldslagen van den vorigen
oorlog.
Voorts zijn de afgeloopen weken nuttig
geweest voor het stalen van een zeer groot
aantal eenheden en het beproeven van ze
kere technische wapenen, waarbij bijv.
bleek, dat de Fransche aanvalswagens uit
stekend voldoen.
Britten on verkenning.
Een ooggetuige bij- de Britsche lucht
strijdkrachten in Frankrijk schrijft, dat vier
Britsche vliegtuigen thans voor het eerst
bij daglicht een verkenningsvlucht hebben
gemaakt lsmgs de geheele Duitsche grens,
van Frankrijk tot de Noordzee. De bedoe
ling was o.m. foto's te maken.
Toen een groep toestellen langs de Zuide
lijke punt van Luxemburg vloog, maakte
zij gebruik van gaten in de wolken om de
uitwerking van de schoten der Fransohe
artillerie op Duitsche gebied te bestudeeren.
Door de Duitschers beschoten.
In de buurt van Koblenz werden de Brit
sche vliegtuigen gehoord en Duitsch lucht
doelgeschut opende, afgaande op de sterkte
van het geluid der motoren, het vuur, dwars
door de wolken heen. De granaten explo
deerden in de buurt van de vliegtuigen,
doch zij werden niet geraakt. Blijkbaar
werd het bericht van hun vlucht doorgege
ven aan andere steden, want boven Sieburg
werden de toestellen opnieuw beschoten, we
derom zonder gevolgen.
TE ALKMAAR GEVESTIGD.
Teneinde een soepele regeling bij de uit
voering van eventueele distributiemaatrege
len te waarborgen en de mogelijkheid te
scheppen, dat daarbij ten volle rekening
wordt gehouden met plaatselijke belangen en
omstandigheden, heeft de minister van Eco
nomische Zaken besloten distributie-inspec
ties in te stellen.
De distributie-inspecteurs hebben tot taak
de verbindingen tnsschen de plaatselijke
distributiediensten en het departement van
Economische Zaken, met name het Centraal
Distributiekantoor te bevorderen en te ver
gemakkelijken. Verder zullen deze inspeo-
teurs zoo noodig de verbindingsschakel
knnnen vormen tnsschen de plaatselijke
ve^eenigingen van de bij de distributie be
trokken bevolkingsgroepen en de plaatselij
ke distribntiediensten.
Men kan zich derhalve met wenschen en
klachten, de distributie in het algemeen
betreffende, tot hen wenden. Het land is
verdeeld in 4 inspecties. Voor de provincies
Noordholland, Zuidholland en Utrecht, be
halve de steden Amsterdam, 's Gravenhage,
Rotterdam en Haarlem, welke steden res
sorteeren onder het Centraal Distributie
kantoor, is aangewezen inspecteur D. J.
Scheffel, secretaris Kamer van Koophandel
en Fabrieken, Oudegracht 182, Alkmaar.
Minister beantwoordt vragen.
De heer Gerbrandy, minister van Justi
tie, heeft op vragen van den heer Dieters
betreffende het instellen van een justiti
eel onderzoek naar beweerde knoeierijen
met uitvoerpremies geantwoord, dat uit de
buiten vervolgingstelling van den schrijver
van de artikelen in „Volk en Vaderland"
niet de gevolgtrekking mag worden ge
maakt, dat de geuite beschuldigingen juist
zÜn geweest. Wèl moet worden aangeno
men, dat het Landbouwcrisisfonds van de
toegepaste praktijken nadeel heeft onder
vonden.
Naar aanleiding van de publicaties is zoo
wel door de politie als van de zijde van
het ministerie van Economische Zaken een
onderzoek ingesteld. Genoemd departement
heeft daarbij mede de kansen van een
civielrechtelijke actie onder oogen gezien-
De justitie neemt, na overleg met den mi
nister, de betrokken aangelegenheid nog
in nader onderzoek.
Gok in Denemarken moet men op de benzine bezuinigen, hetgeen ondernemende leveran-
Mar b°lt€B9ew<me mkWeleH *>oaIs bovenstaand plaatje laat zien.
