den veekoopman
ONGEREGELDHEDEN
te Praag
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER 3o october .939
Onafhankelijkheidsdag
aanleiding tot nationale
demonstraties
Sudeten Duitschers
berouw?
Eén of twee
daders?
Slecht weer
belet alle
krachtige actie
Vandaag suikerbon
2 aan de beurt
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Minister Steenberghe
voor de radio
Van het Westfront
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTt
Zware sneeuwval
in Noord-Italië
Italiaansche slagkruiser
loopt van stapel
MAANDAG
Uitgave der Uitg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
67eJAARG. No. 8760
gruwelijke bijzonderheden
komen aan het licht.
Er zijn zoodanige aanwijzingen ge
vonden in zake den moord op den
veekoopman Kees van der Horst te
Leidschendam, die door een als
korporaal verkleeden man zou zijn
geschied, dat men meent op het
goede spoor te zijn en dat de ar
restatie van den dader weldra te
gemoet kan worden gezien. Het zou
inderdaad een militair zijn, die den
moord heeft gepleegd. Ook Zondag
is het onderzoek in alle richtingen
voortgezet. Behalve de gemeente
politie in verschillende gemeenten
is ook de militaire politie hier en
daar actief opgetreden, omdat men
het niet onwaarschijnlijk blijft ach
ten, dat de dader werkelijk korpo
raai is.
Verraderlijke pleister.
Het feit, dat enkele vrachtrijders Vrijdag
morgen een militair met een pleister bij
den neus van den omtrek van Leiden in
de richting Waddinxveen hebben vervoerd,
heeft, aldus het N. v. d. D., mede in ver
band met enkele andere binnengekomen
gegevens, het vermoeden gewettigd, dat de
dader wellicht uit Rotterdam afkomstig is.
Vandaar, dat de militaire politie aldaar
huiszoekingen heeft verricht.
Intusschen schijnt de lijkschouwing nog
fe hebben uitgewezen, dat het slachtoffer
behalve de doodelijke verwondingen aan
den hals, ook een bloedige wonde op het
hoofd heeft opgeloopen.
Eén of twee daders?
De eerste theorie was, dat de korporaal
een medeplichtige heeft gehad, die zich on
der een deken achter in de auto zou hebben
verborgen, om den naast den bestuurder zit
tenden veekoopman tijdens den rit onver
hoeds aan te vallen. In deze richting wees
ook de verklaring van den vader der huis
houdster,, den arbeider van Es, die achter
in de vrij ruime auto onder een bruine au
toplaid een hoog voorwerp had gezien. Hij
schonk daaraan verder geen aandacht,
maar later, na het drama, kwam hij op het
vermoeden, dat een tweede persoon onder
de plaid gezeten heeft.
Bovendien is het slachtoffer zeer zwaar
gebouwd, zoodat het onmogelijk moest
worden geacht, dat één man hem heeft
neergeslagen.
Nadere onderzoekingen hebben echter
twijfel doen ontstaan aan de theorie van
twee daders.
Bij de reconstructie van het drama is
men tot de overtuiging gekomen, dat de
mogelijkheid, dat de korporaal alleen de
misdaad heeft verricht, niet kon worden uit
geschakeld.
De feiten, zooals deze thans vrijwel
zijn komen vast te staan, wijzen uit,
dat de moord heeft plaats gehad
binnen vijf minuten nadat Van der
Horst met den korporaal de boeren
woning aan de Kuiplaan had ver
laten. Op dat oogenblik was er op de
stille, smalle Kuiplaan, die een ver
binding vormt tusschen den Stomp-
wijkschen weg en den Oostvlietweg,
niemand te zien.
Dit achtte de korporaal blijkbaar het gun
stige moment, om tot zijn lang voorbereide
daad over te gaan. Den ruim 200 pond we
gende veekoopman, die zich in de smalle
zitplaats van den auto nauwelijks kon be
wegen, werd gezegd, dat er iets aan den
auto was, waardoor deze moest stoppen.
Op het moment, dat de wagen stopte, heeft
de korporaal bliksemsnel een zware staaf
of sleutel, die hij ergens verborgen had ge
houden, op het hoofd van den niets vermoe
denden veekoopman doen neerdalen.
Vlijmscherp dolksmes.
Van der Horst, die door dezen slag, die
hem, naar de lijkschouwing heeft uitgewe
zen, bloedend heeft verwond, reeds versuft
svas, werd direct daarop met een vlijm
scherp dolkmes in den hals dodelijk ge
wond. Na dezen aanval heeft de veekoop
man nog even getracht zich te verzetten
en zich willen oprichten, waarbij hij zich
over zijn zitplaats naar achteren heenboog,
doch nog enkele dolksteken maakten een
einde aan zijn leven.
Op dat moment naderde van de
zijde van den Oostvlietweg de café
houder Van Velzen met zijn auto.
De moordenaar had op deze onmoe-
ting niet gerekend, doch behield
zijn tegenwoordigheid van geest.
Krampachtig hield hij het portier
De correspondent van Politiken te
Berlijn bericht, dat Zaterdag te Ber
lijn verontrustende en dikwijls el
kaar tegensprekende berichten zijn
ontvangen uit Praag. Ter gelegen
heid van den onafhankelijkheidsdag
zouden een groot aantal Tsjechen
met de nationale kleuren in het
knoopsgat in de straten betoogd heb
ben tegen de Duitsche soldaten en
de S.S. op verscheidene plaatsen heb
ben zich ernstige botsingen voorge
daan tusschen de Tsjechische orde
dienst en de Duitsche politie. De
S.S. en Duitsche soldaten moesten
ingrijpen en verscheidene personen
zouden ernstig gewond zijn. Vijftien
Tsjechen, meest jonge lieden, wer
den gearresteerd. Tot twee keer loe
moest het Wenceslaus-plein voor het
verkeer worden gesloten. Kreten als
„Leve Benesj", Leve de republiek!"
werden gehoord.
Na de betoogingen is een-conferentie van
de politie gehouden onder voorzitterschap
van Von Neurath en de chef van de politie,
generaal von Camptz, om na te gaan of de
betoogingen van te voren waren beraamd en
of hierachter buitelandsche invloed stak.
Men weet, dat eenige honderden vooraan
staande Tsjechen als gijzelaars gearresteerd
werden.
Uit Duitsche bron wordt daarentegen ge
meld, dat Zaterdag de vroegere nationale
feestdag, evenals verleden jaar, een dag van
den arbeid was. Overal in het protectoraat
waren de zaken geopend. Alle fabrieken en
bedrijven arbeidden als op een werkdag. Al
leen in Praag probeerden opgestookte jeug
dige elementen van verschillende politieke
groepen na winkelsluiting betoogingen te
houden. Arbeiders namen niet daaraan deel.
Op liet Wenceslausplein verzamelde zich een
vrij groote groep jongelui. Zij werden door
de Tsjechische politie uiteengejaagd. Een
aantal onruststokers is vastgehouden. Ove
rigens had de Zaterdagavond een normaal
verloop, aldus deze Duitsche lezing.
Benesj spreekt te Londen.
Op een bijeenkomst te Londen, waarbij de
Tsjecho-Slowaaksche onafhankelijkheidsdag
herdacht werd, is Benesj, de oud-president
v. Tsjechi-Slowakije, bij acclamatie tot lei
der gekozen. Toen Masaryk, de vroegere ge
zant te Londen, dit voorstel deed en de aan
wezigen als één man opstonden om aan hun
instemming uiting te geven, werd de emotie
den oud-president bijna te machtig „Tsjecho
Slowakije leeft'!, riep hij uit. Masaryk zei-
de: „Wij verzoeken den gealieerden ons toe
te staan, dat wij een orgaan vormen, dat
voor ons leger verantwoordelijk zal zijn. Het
blijft mij gelijk, of men het regeering, natio-
nalen raad of iets anders noemt: het moet
de bevoegdheid hebben onze jonge mannen,
die wenschen te strijden, bijeen te brengen
en uit te rusten."
Ook te Parijs is de onafhankelijkheidsdag
herdacht.
Sudeten Duitschers berouw?
Reizigers wier berichten als betrouwbaar
beschouwd worden, aldus Reuter uit Boe
karest, verklaren, dat tachtig vrouwen in
Eger (waar het vroegere hoofdkwartier van
Konrad Henlein was gevestigd), gevangen
gezet zijn. omdat zij op straat geklaagd had
den. dat zij geen voedsel hadden voor haar
gezinnen. Deze reizigers voegen hier aan
toe aldus dit Reuterbericht dat de be
volking reeds honger begint te lijden en dat
het voedsel niet voldoende is om de kracht
van een gezond persoon in stand te houden.
In Boekarest ontvangen berichten zoo
voegt Beuter hier nog aan toe melden,
dat er groote schoorvoetendheid bestaat in
de Sudentengebieden om dienst te nemen in 't
leger en dat de opgeroepen mannen door de
politie naar de recruteeringscentra worden
geëscorteerd.
van auto van binnen vast, zoodat
Van Velzen, die met moeite van
wege de smalheid van den weg
kon passeeren, den indruk kreeg,
dat de korporaal even wachtte met
hulpverleening aan zijn medepassa
gier.
Even dacht Van Velzen aan een ongeluk,
al was het bebloede hoofd van den veekoop-
ma voor hem toch raadselachtig.
Helaas niet gestopt.
Maar aangezien zijn vrouw en kinderen
ook in den auto zaten, achtte hij het niet
geraden te stoppen. De korporaal reed, zoo
als bekend, daarna snel weg. Tot hij, na den
Oostvlietweg een eind te zijn opgereden,
op een stil plekje stilhield. Hier moet hij
het lijk van de waardevolle portefeuille
hebben beroofd en toen het zware lichaam
van het slachtoffer uit den auto hebben
verwijderd.
Heeft hij dit alles alleen gedaan? De po
litie acht het niet onmogelijk, gezien het
feit. dat de korporaal een krachtige figuur
van circa 1.80 M. was.
Met het verwijderen van het lichaam
moet hij vrij lang bezig geweest zijn. want
de caféhouder Van Velzen was inmiddels
door Leidschendam gereden en kwam
hein eerst in het dorp tegen.
Op dat moment zou de korporaal
gearresteerd hebben kunnen zijn,
als Van Velzen zijn auto dwars over
den weg had geplaatst.
Op dit gedeelte wonen veel m'enschen
en als toen de kreet: „Moord" was geroe
pen, zou de dader naar de politie aan
neemt stellig zijn aangehouden,
YoorspeL
In een onderhoud met een verslaggever
van de Tel. heeft de huishoudster van den
veekoopman, de 26-iarige mei. v. E., nog
verteld, dat de korporaal, dien zij op dien
noodlottigen middag in huis ontving, en
zeufs een kop thee gaf. erg zenuwachtig
deed en herhaaldelijk naar buiten kwam om
te zien, of de veekoopman nog niet thuis
kwam.
De man droeg een donkergroene bril en
had zijn veldmuts diep over zijn hoofd ge
trokken. Hij had een briefje bij zich, een
soort verlofpas, waarop de „kapitein" een
uitnoodiging aan v. d. Horst geschreven had,
om koeien te willen taxeeren.
Slachtoffer had veel geld bij zich.
De veekoopman moet veel geld bij
zich gehad hebben, minstens een be
drag dat tusschen de 5000 en 10.000
gulden ligt, daar hij juist zeven
koeien verkocht had op de markt te
Leiden en bovendien nog een groote
som ander geld bij zich had.
Boerenwoning als een juweliers
zaak.
De rijke van der Horst had dan ook aller
lei vernuftige voorzorgsmaatregelen in zijn
huis genomen, om dieven te weren. Daar hij
zeer vast sliep, was alles er op ingericht,
om hem door neervallende voorwerpen wak
ker te maken. Zoo hing ergens een electrisch
lampje aan een draadje tegen een raam, dat
neer zou storten als het raam open ging. Het
geheele huis was inwendig bewaakt alsof het
een groote juwelierszaak betrof.
lederen avond sleepten de huishoudster en
haar baas legio breekbare voorwerpen voor
de vensters als valmateriaal.
Op tal van plaatsen had hij bovendien nog
wapens opgesteld om zich te verweren, zooals
ëen revolver, een gummistok en ook een hooi
vork. Dan was er nog een waakhond in zijn
slaapvertrek, die op het minste geluid begon
te blaffen.
Nog een spoor?
Uit getuigenverklaringen moet gebleken
zijn, dat op den dag van den moord een
tweetal beruchte individuen in Leidschen
dam hebben rondgezworven en ook in de
omgeving van de boerderij van het slacht
offer zijn gezien. Een van het tweetal moet
vroeger in Leidschendam hebben gewoond
en een aantal jaren geleden onder verden
ding hebben gestaan van een brutalen
moord te Voorschoten.
Deze man is later naar Den Haag ver
huisd. Na den moord op Van der Horst
heeft men direct verband gezocht tusschen
de aanwezigheid van deze personen en h&t
misdrijf.
Er zijn dus sporen die naar Den Haag
en naar Rotterdam leiden... In ieder geval
schijnt er gegronde reden te zijn, dat dit
lugubere drama spoedig tot een oplossing
zal worden gebracht
Over de distributie.
De minister van Economische Zaken zal
op Woensdag 1 November a.s. te 20.10 uur
over de drie Nederlandsche zenders een
toespraak houden tot de Nederlandsche be
volking aangaande de distributie van le
vensmiddelen.
CONCENTRATIES VAN DUITSCHE
TROEPEN ACHTER DE LINIES.
Het Fransche legerbericht van gis
teravond luidt als volgt: „Over het
geheel een kalme dag."
Achter de Duitsche linies schijnt
echter groote activiteit te heerschen
Op verschillende plaatsen worden,
volgens Havas troepenconcentraties
waargenomen in het Duitsche kust
gebied en ook aan de Nederlandsche
grens ten Westen van Bremen. Het
zou echter zeer gewaagd zijn hieruit
voorbarige conclusies te trekken,
meent hetzelfde persbureau, daar de
ze troepen vermoedelijk uit Polen
komen en rust nemen.
De Duitsche bladen blijven bewe
ren dat alle geruchten over zooge
naamde troepenconcentraties of in
vallen in neutrale landen kwaadaar
dige verzinzels van den Engelschen
propagandadienst zijn.
Van het front.
Fransche verkenningstroepen hebben eeni
ge lijken van Duitsche soldaten gevonden,
w.o. een officier, hetgeen vrij ongewoon is,
aangezien lijken van officieren gewoonlijk
het eerst naar de eigen linit worden terug
gebracht.
Over de Duitsche troepenconcentraties aan
de Noordwestkust ten westen van Bremen,
is verder niets bekend. Gezaghebbende krin
gen gelooven, dat sommige gepubliceerde cij
fers overdreven zijn, maar het valt niet te
betwisten dat een bepaald aantal eenheden
naar dat gebied gezonden is. Bevestigd wordt
voorts, dat het Duitsche hoofdkwartier ge
vestigd is in Godesberg aan den Rijn, het
stadje, waar Chamberlain verleden jaar met
Hitier heeft geconfereerd, herhaalt Havas
voor de zooveelste keer.
Slecht weer.
Het weer aan het Westelijk front wordt
iederen dag slechter, in de Vogezen en in
het Saargebied sneeuwt het en elders valt
een ijskoude regen. Overal is het modderig
en de rivieren wassen opnieuw.
Deze weersomstandigheden maken niet
alleen de plaatselijke operaties gedurende
den dag en den nacht onmogelijk, doch ma
ken het ook zeer onwaarschijnlijk, dat
groote operaties zich ontwikkelen.
Het Duitsche oppercommando beschikt
thans over alle menschelijke en materieele
middelen om een offensief te ontketenep,
doch het schijnt, dat het overvallen is door
het slechte weer, dat dit jaar buitengewoon
vroeg is ingevallen. Men zal moeten wach-
Met de eerste koude dagen heeft
ook de wintersport haar intrede
gedaan. Zooals onderstaand plaatje
toont, hebben de kunstrijders hun
geliefde bezigheid weer opgenomen.
In Weenen werd het eerste ijsfeest
gehouden. Een tooverachtige figuur
in het licht van de schijnwerpers.
Verwachting: Matige tot krach
tige O. tot N.O. wind, half
bewolkt tot betrokken, plaat
selijk eenige regen, weinig
verandering in temperatuur
ten tot de eerste droge koude het terrein
weer vast heeft gemaakt, niet alleen aan
Moezel en Rijn, doch ook op het verdere
operatieterrein.
Het zicht in de lucht is bijna tot niets
verminderd en het plafond voor de vliegtui
gen is zeer laag. Derhalve is de luchtmacht
practisch niet in actie geweest. Dit is ook
een kwade factor voor een offensief op
groote schaal.
GEALLIEERDE LUCHTMACHT
SUPERIEUR?
De „Matin" en de „Action Fran-
caise" berichten, dat binnen enkele
maanden de Britsche en Fransche
luchtmacht tezamen drie keer zoo
veel vliegtuigen zullen hebben als
de Duitsche.
Uit verscheidene luchtgevechten, welke
zijn geleverd, is gebleken dat de Fransche
vliegtuigen beter zijn dan de Duitsche en
men hoopt, dat deze superioriteit nog zal
toenemen. De Fransche jachtvliegtuigen zijn
meer wendbaar dan de Duitsche.
Verder wordt medegedeeld, dat op 20 Oc
tober Frankrijk acht toestellen verloren had,
terwijl 24 Duitsche toestellen omlaag ge
haald waren. Sedert het begin van den oor
log zijn meer dan 250 vluchten uitgevoerd
overdag en 74 des nachts. Hierbij zijn waar
devolle gegevens over den vijand verzameld
Binnenkort zullen 300.000 personen werk
vinden in de vliegtuigfabrieken en de fa
brieken zullen vijf keer zooveel producee-
ren als voor den oorlog.
Eerlijk zullen we alles dec-
len
De minister van Economische Za
ken deelt mede, dat gedurende het
tijdvak van Maandag 30 October,
dus vandaag, tot en met Maandag
20 November de met 2 genummerde
bon van de rijksdistributiekaart
recht geeft op het koopen van een
kilogram suiker.
De minister heeft ook aan de
bakkers en banketbakkers gedacht,
die in verband met het St. Nicolaas-
feest natuurlijk veel meer suiker
noodig hebben dan gewoonlijk. Zij
krijgen voor de 2e periode ander
half maal de normale hoeveelheid
en voor de derde periode een en een
kwart maal het gewone kwantum
suiker toegewezen. Deze extra
rantsoenen worden echter in het
eerste kwartaal van het volgend
jaar in mindering gebracht
Wijnoogst ernstig beschadigd.
De hevige sneewval van de laatste dagen
heeft ernstige schade aangericht aan den
landbouw, in het bijzonder aan de nog niet
binnengehaalde oogst van de wijnbergen in
Noord-Italië. Nabij Molveno in de provincie
Iriente is een weg door een steenlawine be
dolven; het zal geruimen tijd duren eer de
weg geruimd zal zijn. In de Istrische Karst
is een vrouw op een autoweg doodgevroren
gevonden.
Ook in de Apenijnen heeft het gesneeuwd.
Binnen achttien maanden qe-
bouwd.
In Genua is de nieuwe slagkruiser Im-
pero van stapel geloopen. Het is een zus
terschip van de in 1937 van stapel geloopen
Littoria. Het schip is 130 m. lang en heeft
een waterverplaatsing van 35.000 ton Het
is binnen nauwelijks achttien maanden ge
bouwd en behoort tot de modernste vloot-
eenheden ter wereld.