Jan Zeedijk in Amerika
verleden
pijn gebaar van
prins Bernhard
het
Radioprogramma
De Avonturen van
In geval van evacuatie,*
Op het IJsselmeer vergaan?
feuilleton
van
Erfenis uitgeleend
Redacteur „Volk en Vaderland"
veroordeeld
Onze Oost
Moderne oorlog
is besmettelijk
Koopt Rusland Duitsche schepen
door R. J. VAN NEER VOORT
Een oriqineele kleurenfoto van
prinses Beatrix voor den 5000en
bezoeker der fototentoonstelling
„Kleurbeeld '39".
prins Bernhard heeft gistermorgen een
bezoek gebracht aan de fototentoonstelling
„Kleurbeeld '39'", welke momenteel te Am
sterdam wordt gehouden. De Prins, die, zoo
als bekend zelf een enthousiast fotograaf
jg, toonde veel belangstelling voor de kin
derfoto's en wijdde ook groote aandacht
aan tal van technische foto's en aan de
kleurenfoto's
Toen de Prins hoorde, dat de pu
blieke belangstelling voor de ten
toonstelling zeer groot is. verklaarde
hij, voor den vijfduizendsten bezoe
ker een van de vijf geëxposeerde
door hem zelf vervaardigde originee-
le kleurenfoto's van Prinses Beatrix
beschikbaar te willen stellen.
De foto-tentoonstelling zal op 5 November
a.5. gesloten worden.
De geestelijke verzorging der
burgerb evolking.
De regeeringspersdienst meldt:
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine
verzocht zich in verbinding te stellen met
de kerkgenootschappen, teneinde te verkrij
gen, dat een vertegenwoordiger worde aan
gewezen om de regeering van voorlichting
te dienen met betrekken tot de geestelijke
verzorging der burgerbevolking in geval
van evacuatie.
Prof. Slotemaker de Bruine heeft zich
voorshands gewend tot de drie grootste
kerkgenootschappen.
Voor de Nederlandsch-Hervormde kerk
zal als zoodanig optreden prof. dr. J. R.
Slotemaker de Bruine te Wassenaar, voor
de Roomsch-Katholieke kerk rector W. A.
E. Bokeloh te 's-Gravenliage en voor de Ge
reformeerde kerken dr. J. J. C. van Dijk,
eveneens te 's-Gravenhage.
Voorts heeft de minister van Binnenland
sche Zaken aan de commissie burgerbevol
king toegevoegd een sub-commissie, waar
aan wordt opgedragen de commissie van
voorlichting te dienen met betrekking tot de
aangelegenheden inzake de volksgezondheid.
In deze subcommissie zijn benoemd:
Tot lid, tevens voorzitter: Dr. C. van den
Berg, directeur-generaal van de Volksge
zondheid; Tot lid, tevens secretaris. Dr. Ir.
H. G. van Beusekom, inspecteur van de
volkshuisvesting in algemeenen dienst; Tot
leden: H. Bakker, luitenant-generaal b. d.,
Dr. C. Banning, geneeskundig hoofdinspec
teur van de Volksgezondheid; J. F. F. Götz,
directeur van het bureau afvoer burgerbe
volking, Dr. W. Schuurmans Stekhoven, re
serve dirigeerend officier van gezondheid
3e klasse.
Vrachtboot uit Zaandam
mist.
ver-
Van de vrachtboot „Nooit Volmaakt"
schipper J. van der Woude uit Zaandam,
welke op 13 October j.1. de Oranjesluizen is
gepasseerd, heeft men sindsdien niets meer
gehoord. Het schip was geladen met hout,
bestemming Meppel, doch het is daar tot nu
toe niet aangekomen. Men vreest thans dat
het schip gedurende den overtocht op het
IJsselmeer is verongelukt.
Naar 't Engelsch van A. W. Marchmont
16.
Ik heb den man nooit gezien, maar hij
moet een ideale partner voor Rooie Lizzie
ZlJn geweest. Een knappe, lange donkere
'Jan, sluw als een vos en glad als een aal.
wat zijn aandeel in dien diefstal was weet
Jk niet, maar op een avond werd Maiwand
boor zijn bediende gevonden hij was dood
gestoken. Vermoedelijk werd degenen die den
Woord heeft gepleegd en er was geen twij-
el of die vrouw had er de hand in ge-
oord. De kamer was geheel overhoop ge
haald alsof alles grondig doorzocht was, en
een deel der juweelen lag klaar om meegeno
men te worden. Door naar de rest te zoeken
adden ze vrijwel den heele buit verspeeld.
■riet eenige waardevolle dat vermist werd was
we ster van de Halve Maan, en één theorie
was dat Maiwand zelf die in een dronken bui
Roode Lizzie had cadeau gegeven. Maar
Je ster is nooit teruggevonden, ook van po-
g'ngen om de' steenen te verkoopen is niets
p 'kend en van dat oogenbilk af schenen ook
^ode Lizzie en Colimbert van den aard-
i -*em verdwenen te zijn. Dus lag de con
clusie omtrent de daders voor de hand. Dat
18 de geschiedenis heel in het kort. Hebt u
er wat aan?"
-O zeker, ik vind het buitengewoon inte-
essant. Daar is een heeleboel van te maken.
Maar wat is er met de rest van de sieraden
gebeurd
•A de regeering heeft er zich mee be-
woeid, toen de waarheid bekend werd. De
aharadja werd afgezet en de juweelen wer-
eh naar Rohilkund teruggezonden, behalve
3-n die drie robijnen, die nooit zijn terugge-
v°nden zooals ik zei. Er is een groote be-
„Een vreemde opvatting voor
een executeur-testamentair"zegt
de rechter.
De oud-assistent-resident mr. J. R. van
der M. is wegens verduistering door de
Haagsche rechtbank veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van zes maanden, waarvan
vier maanden voorwaardelijk.
Als executeur-testamentair had hij een
bedrag van ruim f 7.000.niet aan de
rechthebbende, een stichting, ter hand ge
steld, doch, naar hij zeide, uitgeleend aan
zekeren K., om zaken te doen met de Fran-
co-regeering. Van het geld heeft hij geen
cent terug gezien.
Verdachte stond gisteren voor het Haag
sche gerechtshof terecht. Hij deelde mede,
dat hij in de meening verkeerd heeft, dat
hij verplicht was het geld tegen rente uit
te zetten.
„Een vreemde opvatting voor een execu
teur-testamentair", zeide de president van
het gerechtshof.
De advocaat-generaal, vroeg bevestiging
van de door de rechtbank opgelegde straf.
De verdediger, vroeg schorsing van de
zaak om verdachte gelegenheid te geven,
het geld van K., die zich in het buitenland
bevindt, terug te vorderen. Ook van zich
zelf heeft verdachte aan K. geld gegeven.
Subsidiair pleitte spr. clementie.
Uitspraak 15 November.
Wegens beleediging van de Joden.
De kunstschilder M. M., redacteur van het
blad „Volk en Vaderland" is tot f 25 boete
subs. 25 dagen hechtenis veroordeeld we
gens beleediging van een ten deele tot de
Nederlandsche bevolking behoorende groep
van personen.
In genoemd blad had M. n.1. een artikel
gepubliceerd, waarin hij zich minder waar
deerend uitliet over het internationale Jo
dendom, hetgeen ook beleedigend werd ge
acht voor de tot de Nederlandsche bevol
king behoorende Joden.
Het gerechtshof te 's Gravenhage heeft
gisterep dezelfde boete opgelegd.
MEEVALLER VOOR MR. ROST VAN
TONNINGEN.
Wegens smaadschrift tegen den toenana-
ligen minister van Justitie en den procu
reur-generaal bij het hof te 's Hertogen
bosch, is de hoofd-redacteur van het Natio
nale Dagblad, mr. M. M. Rost van Ton
ningen, door de Haagsche rechtbank ver
oordeeld tot f 500.boete subs. 100 dagen
hechtenis.
De advocaat-generaal bij het Haagsche
gerechtshof had in hoogcr beroep bij deze
boete een voorwaardelijke gevangenisstraf
van drie maanden geëischt.
Het hof, gister arrest wijzend, legde mr.
Rost van Tonningen een geldboete xan
f 100.subs. 10 dagen hechtenis op, zonder
de voorwaardelijke gevangenisstraf.
CHILEENSCHE LEGEROFFICIEREN
VERBANNEN.
Een Chileensche krijgsraad heeft 41 offi
cieren van het Chileensche leger veroor
deeld tot langdurige verbanning uit het
land wegens medeplichtigheid aan een sa
menzwering tot het doen uitbreken van een
opstand op 25 Augustus j.1. Generaal Ari-
osto Herrera, die, volgens de regeering, de
leider van het complot was, werd veroor
deeld tot twintig jaar ballingschap in Pa
raguay.
ERNSTIGE TREINBOTSING IN ITALIë.
Uit Milaan wordt gemeld, dat op het sta
tion van Quero een naar Treviso rijdende
personentrein op een goederentrein is ge-
loopen. Twee wagons van den personen
trein werden vernield. Negen personen
werden ernstig, acht licht gewond.
55.000 ARBEIDERS ONTEVREDEN.
De Chrysler Corporation in Detroit heeft
oen voorgesteld contract gepubliceerd, dat
de United Automobile Workers (G.I.O.) ver
worpen en als onvoldoende beoordeeld
heeft. Bij het arbeidsgeschil bij Chrysler
zijn 55.000 arbeiders betrokken.
AMOKMAKER WONDT VIJF
MENSCHEN.
De „Deli Courant" verneemt, dat een Ba-
tak, wiens identiteit nog niet kon worden
vastgesteld, amok maakte te Seriboedolok,
bij Kabandjahe. Drie Batakkers en twee
Chineezen werden ernstig gewond. Een Ba-
tak is later in het ziekenhuis te Kabandja
he aan zijn verwondingen overleden.
De amokmaker werd door een agent van
de veldpolitie met een klewang overmees
terd. waarbij zoowel de amokmaker als de
agent ernstig werden gewond.
Politie-assistenfie was zeer snel aanwezig.
Neutralen kunnen aan de recht-
streeksche gevolgen nie ontko
men, aldus Mevr. Roosevelt.
Mevrouw Roosevelt heeft gesproken in
een club te Oklahoma-City en gezegd, dat
de moderne oorlog besmettelijk is, en dat
de neutrale landen niet kunnen ontkomen
aan de rechtstreeksche gevolgen. Waar de
oorlog woedt, wij hebben er mede te ma
ken. Onze Oceanen beschermen ons niet
meer tegen militaire offensieven. De Ameri
kanen moeten beslissen welk soort vrede zij
willen hebben, opdat aan den huidigen
oorlog een eind kome.
Volgens den Berlijnschen correspondent
van Politiken zou Rusland hebben toege
stemd in den aankoop van de Duitsciic
koopvaardijschepen, welke zich thans in
Russische havens bevinden en „met het
oog op de Britsche blokkade bevreesd zijn
uit te varen."
ZUSTER VAN MORGENTHAU VAN
JUWEELEN BEROOFD.
De New Yorksche politie heeft onthuld,
dat Mevrouw Ruth MorgenthauNaumberg
Knight, zuster van den Amerikaanschen
minister van financiën, Henry Morgen
thau Jr., verleden week Woensdagavond be
roofd is voor 25.000 dollar aan juweelen.
RUBBER VOOR RUSLAND.
Van gezaghebbende zijde verneemt de New
York Times in Washington, dat Rusland
tracht in de Vereenigde Staten 10.000 ton
rubber te koopen.
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1939.
Hilversum I, 1875 en 414.4 m.
Algemeen programma, verzorgd door de
NCRV.
8.00 Berichten ANP, schriftlezing, meditatie.
8.20 Gramofoonplaten (9.309.45 Gelukwen-
schen)
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonplaten.
11.15 Amsterdams Salonorkest (12.00—12.15
Berichten).
12.30 Toespraak: „Een woord voor U".
Hierna: Gramofoonplaten. (Om 12.45 Be
richten ANP).
1.00 Amsterdams Salonorkest
I.45 Gramofoonplaten.
2.252.55 Christelijke lectuur.
3.00 Haagsch pianokwartet en gramofoon
platen.
4.25 Gramofoonplaten.
5.00 Friesche uitzending.
6.00 Gramofoonplaten.
6.30 Tuinbouwcauserie.
7.00 Berichten.
7.15 Boekbespreking.
7.45 Gramofoonplaten.
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-Ber.
8.15 Orgelconcert.
9.00 Melodia.
9.30 Actueel halfuur.
10.00 Berichten ANP.
10 05 Causerie: „Ons gezin in de crisii»".
10.35 Melodia.
II.15 Gramofoonplaten.
Ca. 11.5012.00 Schriftlezing.
5.
Bij het horen van den naam „Jan Zeedijk"
zwegen de mannen plotseling. De vrouw be
gon te spreken. Een uur alte steeg ze alleen
op in een vliegmachine en zette koers naar
het vasteland Den volgenden dag bevond Jan
Zeedijk zich in het laboratorium van ingenieur
Mortimer Drake, den wereldberoemden vlieg
tuigbouwer. Hij keek vol aandacht naar een
reageerbuisje, dat Drake tegen het licht hield
om den inhoud te bestudeeren.
6.
„Ik heb de verloren gegane uitvinding van
Admiraal Warburton weer gevonden, Zeedijk!"
verklaarde de ingenieur opgewonden. „Deze
brandstof, benzine te zamen met een geheime
vloeistof geeft een nieuw mengsel, geschikt
voor de motoren van vliegtuigen, waardoor
deze een buitengewone snelheid kunnen ont
wikkelen van wel vier tot vijfhonderd mjj-
len per uur!"
„Hm!" mompelde Zeedijk." „Dat moet wel
gevaarlijk goedje wezen om te hanteeren!"
„In het geheel niet!" riep Drake uit, „want
kijk hier!" Hij nam een buisje en schonk wat
van het vocht uit de tube hierin. Het buisje
gleed uit zijn handen. Hij probeerde het nog
te grijpen, maar het was te laat, de proeftube
viel op de tafel in het laboratorium. Pang!!
Er ontstond een groote steekvlam, daarna
volgde er een geweldige ontploffing. Het
geheele vertrek was gevuld met grauwe rook
wolken.
Jan Zeedijk werd door de schok achteruit
geworpen. Mortimer Drake, wiens kleren
zwart gebrand waren, stond te beven op zijn
benen. Met verwilderde blik keek hij naar
de jonge marine-ofifcier. „Zeedijk!" fluister
de hij, „dit is vreselijk! Ik heb weer gefaald!"
Op datzelfde ogenblik dreunde er een geluid
van motoren boven hun hoofden. „Een vlieg
machine!" riep Zeedijk. „Luister eens, die
aviateur vliegt te laag! Wat wil hij doen
die waaghals?"
Hilversum II, 301.5 m.
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA.
12.00 AVRO. 4.00 VARA. 7.30 VPRO. 9.00
VARA. 10.40 VPRO. 11.0012.00 VARA.
8.00 Eventueel berichten ANP, gramofoon
platen.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Declamatie.
10.40 Cello en piano.
11.10 Declamatie.
11.30 Orgelspel.
12.00 De Palladians.
12.45 Berichten ANP, gramofoonplaten.
1.00 AVRO-Amusementsorkest.
1.45 Gramofoonplaten.
2.00 Voor de vrouw.
2.10 Causerie: „Joego-Slavië", een land van
contrasten" (met volksliederen. Opn.)
2.40 Gramofoonplaten.
3.30 AVRO-Dansorkest.
4.00 Gramofoonplaten met toelichting.
4.30 VARA-Orkest.
5.00 Voor de kinderen.
5.30 VARA-orkest.
6.00 De Ramblers.
6.30 Causerie: „Beeldende kust".
6.50 Gramofoonplaten.
7.00 Cyclus: „Het beginselprogramma der
S.D.A.P."
looning uitgeloofd voor het ontdekken er van
ik geloof twee duizend pond en dit be
drag is later door den opvolger van den ma-
haradja nog verhoogd. Ze hebben wel eens
gemeend aanwijzingen te hebben, maar dat is
op niets uitgeloopen. Die de juweelen te pak
ken heeft gekregen, heeft ze bewaard óf ze
op een duistere manier van de hand weten te
doen. In ieder geval geloof ik niet, dat we
er ooit nog wat van zullen hooren."
Dessie stond op, bedankte den inspecteur,
herhaalde haar belofte om een exemplaar
van haar nieuwe roman te sturen zoodra die
verschenen was en verliet Scotland Yard. Ze
stak Parliant street over en wandelde naar
het St. James Park. Daar ging ze op een
bank zitten om te verwerken wat ze ver
nomen had. Ze had wel behoefte om dit rus
tig te overdenken, want het zou waarschijn
lijk haar heele leven veranderen!
„Roode Lizzie" was niemand anders dan
de zuster, waarop de Montalt had gedoeld en
Dessies groote angst was nu dat hij, door
persoonlijk contact met deze zuster wier
eigenlijke naam Daphne was wel meer zou
afweten van de feiten die haar nu bekend
waren geworden. Haar vermoedens dat zijn
bedekt dreigement haar zuster gold, schenen
door de mededeelingen van inspecteur Mal-
colm bevestigd.
Dessie had altijd vermoed dat een onbezon
nen liefdegeschiedenis de oorzaak was van
alle buitensporigheden van haar zuster, maai
den naam van den man had ze nooit gehoord
en evenmin wist ze iets van zijn uiterlijk. Zou
het inderdaad de Montmalt zijn geweest, die
Adolphe Colimbert? De persoonsbeschrijving
die de inspecteur gegeven had, kwam heele-
maal met zijn signalement overeen, de drie
robijnen vormden een prachtig sluitstuk voor
de theorie, terwijl zijn verbijsterende, beklem-
mend-volledige kennis omtrent het verleden
van haar en haar familie, het vermoeden vrij
wel tot zekerheid deed worden. Ze kon, vrees
de ze, de illusie wel laten varen, dat de Mon
talt en de Colimbert niet een en dezelfde per
soon zouden blijken. En wat zou er dan ge
beuren
Terwijl haar hersens koortsachtig werkten,
kwamen de vreeselijkste vermoedens bij haar
op. Ze wist nog heel goed, hoe Daphne plot
seling in het dorpje gekomen was waar zij
en haar moeder over wie de schaduw van
den dood zich reeds had gelegd zich na
haar vaders dood teruggetrokken hadden. Ze
had Dessie verteld dat ze groote moeilijk
heden had gehad en al maanden geleden
haar oude leven vaarwel had gezegd; dat ze
een streep had gezet onder het verleden en
een ander mensch was geworden en nu voor
verpleegster werd opgeleid. Ze was ook in
verpleegsterscostuum geweest. Maar na het
geen inspecteur Malcolm haar verteld had,
bekeek ze alles in een ander licht. Dat cos-
tuum en het kortgeknipte, zwart geverfde
haar waren als een vermomming bedoeld ge
weest; Daphne was natuurlijk doodsbang dat
deze vreeselijke misdaad zou uitkomen.
Het was waar, dat ze gebroken had met
het verleden en nu al jaren achtereen rus
tig en behoorlijk geleefd. Maar het verhaal
had Dessie zoo geschokt, dat ze haar geloof
in iedereen en alles verloren had.
Toch moesten er practische stappen wor
den gedaan, moeilijkheden en gevaren onder
de oogen gezien en haar allesbeheerschende
angst gold nu in de eerste plaats haar zus
ter. Toen haar moeder gestorven was had zij
haar de belofte gegeven, dat ze alles zou doen
om de zuster te helpen als het noodig mocht
zijn. Daphne was twee jaar ouder, maar
Dessie was haar moeders steun geweest en
de sterkere van hen beiden. Ze had altijd ge
voeld dat de oudere de hulp van de jongere
eens zou behoeven. En terwille van de ge
storven moeder bleef Dessie in contact met
haar zuster door bemiddeling van de Safe
Company.
Eén ding stond voor haar vast: Daphne
moest gered worden, wat de prijs ervoor ook
zou zijn. Wét zou die zijn? Terwijl ze zich
dit afvroeg huiverde ze bij de herinnering
aan de Montalts woorden: „Geheimhouding
voor geheimhouding". Was het mogelijk ver
der door het leven te gaan, afhankelijk van
het al of niet zwijgen van dien duivel in men-
schengedaante En haar vriendin op te offe
ren, die vrouw die voor haar haar leven ge
waagd had, haar getrouwd te zien met een
man, van wien z ij wist dat hij een dief en
een moordenaar was
Dat mócht niet. Er moest een uitweg zijn
en ze zou hem vinden ook. Ze sprong op als
of dit besluit haar nieuwe kracht gegeven
had en op hetzelfde oogenblik viel haar iets
in en ze was verbaasd en geprikkeld dat ze
er niet eerder aan had gedacht.
Ze moest haar zuster spreken en van haar
de waarheid hooren. Voor ze Tom sprak en
ze nog een enkel woord met de Montalt zou
wisselen, moest ze een onderhoud met
Daphne hebben.
Nauwelijks was dit plan bij haar gerijpt
of ze besloot het direct uit te voeren. En
meteen begaf ze zich op weg naar het Vic
toria-Station.
HOOFDSTUK XII.
Tom Cherlton krijgt argwaan.
Daphne Marlow, of zuster Morland, zooals
ze zich thans noemde, was werkzaam in een
7.18 Berichten ANP.
7.30 Toespraak: „Schuilkelders en zandzak
ken".
7.35 Cyclus: „De boeken van den Bijbel"
(VIII).
8.00 Pianovoordracht.
8.30 Berichten.
8.32 Cyclus: „Het ontwaken van het platte
land" (III).
9.00 Vlgs. aankondiging.
9.15 Zang met pianobegeleiding.
10.40 Avondwijding.
11.00 Berichten ANP.
11.10 Jazzmuziek (gr.pl.).
11.4012.00 Orgelspel.
particuliere ziekeninrichting in het Noord
oosten van Yorkhire een zes of zeven uur
sporen van Londen. Dessie zou voor het be
zoek aan haar zuster dus een nacht weg
moeten blijven en mrs. Markham een verkla
ring van haar afwezigheid moeten geven.
Tom Cheriton kwam dien dag ook en hij
moest eveneens bericht hebben. Ze zou hem
natuurlijk de werkelijke toedracht schrijven,
maar de vraag was wat voor reden ze nu
moest opgeven voor haar plotseling vertrek.
Ze besloot beiden een telegram te sturen en
nog een extra brief aan Tom. Ze ging naar
Victoria Station en verzond vandaar haar
telegrammen om geen spoor achter te laten,
want haar trein vertrok van Kings' Cross
Station.
Aan mrs Markham telegrafeerde ze dat
ze onverwacht een dringende opdracht had
gekregen en een of twee dagen zou wegblij
ven. Tom zond ze twee telegrammen. Het
eerste aan het adres van zijn oom in Staf-
fordshire met het verzoek om, als hij nog niet
vertrokken was, vandaag niet naar de stad
te komen. Het tweede naar mrs. Markhams
huis, waarin ze hem liet weten, dat ze voor
een dringende aangelegenheid weg moest en
naar zijn kamers schrijven zou.
Het was maar een kort briefje:
„Liefste, ik heb moeilijkheden, waarover ik
je niet schijven kan. Ik moet er voor de stad
uit en het zou mij ontzettend spijten als je
voor mij vandaag terug komt. Dit briefje
klinkt geheimzinnig, dat weet ik, maar het
is een dringende zaak. Gisteren heb ik den
heelen dag vreeselijk naar je verlangd en nu
je eindelijk komt, kan ik niet voor je in de
stad blijven. Wees er niet boos om. Je zult
het ook niet zijn als ik het je later uitleg.
Heel veel liefs van je
Dessie".
Het was een onsamenhangend epistel, maar
ze had geen tijd het over te schrijven; daar
om postte ze het, in de vurige hoop, dat de
scheiding niet langer dan twee dagen zou
duren en ze dan voor alles een verklaring
zou kunnen geven.
Toen nam ze een taxi naar Kings Cross
en eenmaal in den sneltrein gezeten, liet ze
de gebeurtenissen van de laatste dagen nog
eens aan haar geest voorbijgaan en ver
diepte zich in de vraag wat het resultaat zou
zijn van het gesprek met haar zuster en
wier veiligheid nu misschien gekocht moest
worden met haar eigen eer en geluk.
(Wordt vervolgd.)
