Behoorlijke belooning
Uitbreiding kleine
landbouwbedrijven bepleit
in den landbouw
Tbaus moet de
menschheid kiezen
Rijksmiddelen in October
ft Gaat naar 's Rijks
schatkist
De Staat, „ons aller
verzorger?"
Post vluchten op Indü
Nog steeds geen vergoeding
Tweede Kamer
Evacuatie in Frankrijk
Tot rare dingen in staat
Noodlottige
verkeersmanoeuvre
ES1 lBasra 16 Nov- !Jodhp-16 Ne*.
Weer Duitsche vliegtuigen
boven België
Duitschers terug naar
de Heimat
Italië's aartsvijandt het
bolsjewisme
„Zoolang het mogelijk is". De
minister heeft een warm hart
voor den middenstand. Even
tueel een half millioen extra bol-
iensteun. Er zijn peulvruchten
genoeg! Oorlogsorganisatie is
geen ordening!
De gisteren voortgezette debatten over de
economische- en landbouwpolitiek der re
geering werden ingeleid door den r.k. afge
vaardigde, den heer Kortenhorst. die in een
uitvoerige rede het regeeringsbeleid verde
digde en in dit verband prof. van Gelde
ren bestreed, die immers de prijsstijgingen
zorgwekkend had genoemd.
Controle op de loonen kan volgens spr.
echter wel gewenscht, zijn; de overheid steke
zich niettemin zoo laat mogelijk in dit
wespennest.
Aan het slot van zijn betoog heeft spr. het
over de „aantijgingen" van den heer Rost
van Tonningen.
De voorzitter hamert.
De heer Kortenhorst gaat verder: Het
commando van den heer Rost van Tonnin
gen was: „hoofden naar het Oosten." Wij
moeten echter de handelsverbindingen met
èlle mogendheden onderhouden, dus ook
met overzeesche-landen. De regeering wake
tegen gevaar van buiten, doch ook vanuit
het binnenland!
„Tekort aan vee".
De volgende spreker, de heer Zandt (S't.
Geref.) zegt o.m. dat in de verdiensten ten
plattelande nog heel wat is te verbeteren.
Spr. hekelt fel de vee-afslachting.
Er is nu reeds een tekort aan vee.
De regeering vernietigde levensmid
delen op groote schaal, terwijl dui
zenden er naar snakten. Er wordt
ook niet uit den bodem gehaald
wat er in zit. Daardoor zijn duizen
den bodembewerkers steuntrekkers
geworden.
Spr. verheugt zich erover, dat de regeering
niet tot verplicht scheuren van grasland is
overgegaan. Nadat spr. nog zijn principieels
bezwaren tegen de ordening heeft uiteenge
zet, komt de minister van Ëcon. Zaken, de
heer Steenberghe aan het woord.
Vergiffenis voor
Tonningen.
mr. Rost van
Wat de critiek op de voorraadvorming be
treft, ontkent de minister, dat de voorraden
voedsel voor mensch en dier slecht zouden
zijn. Spr. wil dan ook den heer Rost van
Tonningen diens verwijten vergeven, wie 't
Nat. Dagblad en het Agrarisch Nieuwsblad
(orgaan van de nat. bond „Landbouw en
Maatschappij red.) tot bron heeft, is niet
voldoende ingelicht.
Spr. is tegen een afzonderlijk de
partement van landbouw en blijft er
bij, dat Landbouw en Economische
Zaken in één hand behooren te zijn.
Spr. is bereid het belang van den
landbouw te accentueeren.
Spr. herhaalt, niet voornemens te zijn tot
scheurplicht over te gaan. Plannen tot fa-
briekmatigo verwerking van vlas zijn in
onderzoek.
De bloembollen.
De bloembollen hebben 's ministers volle
zorg. Als er een half millioen meer noodig
is dan de nu toegevoegde f 3 millioen, zal
spr. dié geven.
De ztiivelpositie en baconpositie laten
niet veel risico toe. De toestand is nu niet
zeer overzichtelijk. Teeltbeperking hangt sa
men met exportmogelijkheden en voeder-
niogelijkheden. Spr. heeft een en ander in
gedachten. Zoolang het spr. mogelijk is, zal
lui naar behoorlijke belooning in den land
bouw blijven streven.
Geen fabelachtige pachtprijzen!
Ten aanzien van de pachtprijzen, verklaar"
de de minister, dat bij de vaststelling van
de richtprijzen geen rekening zal worden
gehouden met andere pachtprijzen, dan die
op 31 September van dit jaar golden. Het is
van het hoogste belang, dat de pachtprijzen
niet fabelachtig hoog stijgen.
Een warm hart voor den mid
denstand.
Spr. heeft een even warm hart voor den
middenstand, inzonderheid den kleinen mid
denstand, als de heer Vos.
Het rapport over het klein- en grootbe
drijf zal dezer dagen bij de adviseerende
instanties komen. Aan andere opmerkingen
zal spr. aandacht wijden Zoodra de oorlogs
werkzaamheden het toelaten, b.v. de uitver-
koopwet. Het ontwerp in zake markt- en
straathandel zal binnenkort bij de adviesccJ
leges worden ingezonden. Spr. kan thans
niet ingrijpen inzake het cadeaustelsel.
De minister waarschuwt er voorts tegen,
de borlogsorganisatie te verwarren met de
ordening. De laatste heeft haar waarde be
wezen voor die organisatie.
Toevoer van graan.
In verhand met een vraag over oorlogs
brood verklaarde de minister dat de toevoer
van graan van overzee tot nog toe niet op
groote moeilijkheden is gestuit, doch dat dé
toestand niettemin precair blijft, daar wij
van het buitenland afhankelijk zijn.
Aan peulvruchten is er meer dan voldoen
de.
Nogmaals wijst minister Steenberghe
er op, dat de moeilijkheden, die ons
te wachten staan, grooter Zullen zijn
lan in den vorigen oorlog. Dit mag
whter geen reden zijn om den moeu
te verliezen. Hij hoopt daarbij op
volledige samenwerking tusschen re
geering en volk. (Teekenen van in:
stemming.)
De heer van Lienden (s.d.) merkt op, dat
het verlies, door vele kleine boeren en tuin
ders geleden, nog niet hersteld is, het wordt
tijd hiertoe over te gaan!
Beplanting Wieringermeer.
De heer ter Laan (s.d.) vraagt of het juist
is, dat de bollenkweekers de helft van hun
terreinen zullen moeten prijsgeven. Er lco-
me een eind aan dezen menschonteerenden
toestand.
Hoe groot zal de beperking van de terrei
nen van de boomkweekerijen zijn? Een rede
lijke verdeeling kóme tot stand.
Spr. denkt aan het beplanten van
wegen in de Wieringermeer enz., om
de afgenomen producten te gebrui
ken.
Tuinbouw.
De heer Groen (r.k.) bepleit soepelheid bij
het toepassen van de tuinbouwsteunregeling
Het verschil tusschen minimumprijzen en
vergoedingsprijzen is te groot. Spr. vraagt
een regeling, waarbij de aardappelteler een
behoorlijke opbrengst krijgt.
De heer Wijnkoop (comtn.) dient
een motie in, die zich uitspreekt voor
een behoorlijke belooning van de
kleine boeren.
Slechts de heer Dieters (nsb.) en de
communisten ondersteunen de mo
tie, zoodat zij niet in behandeling
kan komen.
Mengvoeders.
De heer Bierema (lib.) waardeert dat de
menging van veevoeders onder deskundige
leiding geschiedt. Maar de bron van bestaan
voor vele kleine molenaars zal opdrogen. De
organisatie werkt nog niet goed. De veevoe
derfabrieken zijn met werkzaamheden over
laden, de minister heeft er een soort winkel
nering van gemaakt.
De heer Dieters (nsb.) klaagt over de te
lage waardeering der verschillende klassen
van afgenomen granen. Ook spr. kómt op
voor de belangen van de kleine molenaars.
In de positie van den landarbeider moet
een behoorlijke verbetering komen. De prijs
van de industriemelk moet worden verhoogd.
Minister Steenberghe maakt een aanvang
met zijn antwoord en zal zijn rede heden
middag voortzetten.
Opbrengst ruim f 10 millioen
boven de raming. In 10 maan
den f 28 millioen meer dan was
geraamd.
De Rijksmiddelen brachten in Öcfóber
f47.00 millioen op tegen f36.14 millioen in
October 1938 en f 36.81 millioen als 1/12 der
raming. In de eerste tien maanden van
1939 bedroegen de totale ontvangsten f396.22
millioen (v. j. f 366.69 millioen) bij f 368.10
millioen als 10/12 der raming.
Wat de kohierbelasting betreft, was einde
October in totaal f 129.33 millioen op kohier
gebracht tegen f 115.65 einde October 1938.
Bezwaren legen bestemming van
de opcenten van 's Rijks belas
ting.
Verscheidene Eerste Kamerleden hebben
in een nota over de voorgestelde belasting
herziening hun bezwaren geuit tegen de re
geling, dat op de gemeentefondsbelasting op
centen zullen worden geheven ten bate van
's Rijks kas, hetgeen afwijkt van den nor
malen gang van zakeh, volgens welken de
opbrengst van deze heffing in beginsel voor
de gemeenten is bestemd.
Voorts betreurden de hier aan het woord
zijnde leden, dat hetgeen bij dit wetsontwerp
wordt voorgesteld niet verder reikt dan ter
voorziening in het tekort op de Rijksbegroo-
ting en niet mede strekt in het belang van
de gemecntefinanciën.
VERLIES VOOR KLEINE BOEREN EN
TUINDERS NOG NIET HERSTELD.
Nadat minister Steenberghe gistermiddag
in de Tweede Kamer zijn antWoordrede had
Uitgesproken (zie elders in dit blad), werd
een aanvang gemaakt met de bespreking der
begrooting van het Landbouwcrisisfonds 1040.
Algemeen stemmen de sprekers in met de
Uitbreiding, welke aan het landbouwonder
wijs wordt gegeven.
De heer Ebels (v.d.) bepleit een uitbrei
ding op korten termijn van vele kleine land
bouwbedrijf jes. Men zou onontgonnen grond
ter beschikking van de kleine boeren kunnen
stellen en stelselmatig steun verleenen Ver
der bepleit spr. verkaveling van groote lan
derijen.
De heer Hilgenga (s.d.) dringt er op aan,
dat de minister regelmatig overleg zal ple
gen met de landarbeidersbonden inzake het
loonvraagstuk en bepleit verder ambachts-
onderwijs op bedrijfsboerderijen.
Mengvoedervergunningen.
De vrijz.-dem. afgevaardigde de heer Schilt-
huis neemt het op vooi' de kleine molenaars
en handelaren in veevoeder. Het aantal uit
gestotenen van een hiehgvoêdervergunning is
vrij groot. Spr. Vraagt de regeling op een an
deren grondslag te baseeren.
Nederïandsche kolonie brengt geld
bijeen.
Na een oproep van den Nederlandschcn ge
zant, Jhr. Loudon, heeft de Nederïandsche
kolonie te Parijs een bedrag van meer dan
000.000 franken bijeengebracht tot hulpver
leening aan uit Noordoost Frankrijk ge
ëvacueerde gezinnen,
Woeste automobilist voor den
rechter.
De Rotterdamsche rechtbank heeft gis
teren de behandeling voortgezet van de
zaak tegen den 50-jarigen reiziger J. Th. S.
uit Overschie, die in den nacht van 17 op
18 Mei, toen hij onder invloed van alcohol
een auto bestuurde, getracht heeft een ma
joor van de militaire politie omver te rij
den en een agent, die bij hem op de tree
plank sprong te verpletteren door dicht
langs een transformatorhuisje te rijden. Er
was een psychiatrisch rapport over hem in
gewonnen, waarin de deskundige zeide, dat
S. niet den opzet heeft gehad den agent te
dooden. Wèl wist hij dat hij, wanneer hij
dronken is, „rare dingen" deed.
Het o.m. achtte een strenge straf zeer op
zijn plaats en eischtc een jaar en drie
maanden gevangenisstraf.
De verdediger pleitte clementie.
Uitspraak 28 November a.s.
Amsterdammer zwaar gewond.
Gisteravond om half zeven is op de Wete
ringschans te Amsterdam ter hoogte van de
brug voor het Rijksmuseum, een ernstig ver
keersongeluk gebeurd, ten gevolge waarvan
de veertigjarige Amsterdammer S. met zwa
re verwondingen in het Binnen Gasthuis
moest worden opgenomen.
Van de zijde van de Spiegelgracht kwam
een auto, die in de richting van het Leidsche
plein reed. Deze moest uitwijken voor twee
hem tegemoetkomende wielrijders. Bij deze
manoeuvre slipte de auto, waarbij zij aan
de linkerzijde van den weg terecht kwam,
Waar twee auto's stonden geparkeerd. Deze
Werden Dij de botsing ernstig beschadigd.
Van de tegengestelde zijde kwam op dat
oogenblik een wielrijder, die door de slip
pende auto werd gegrepen en ernstige in
wendige kneuzingen opliep.
„Uitgavenpolitiek der regeering
mag niet verhaald worden op re
serves van het bedrijfsleven".
Aan het voorloopig verslag van de Eerste
Kamer over het ontwerp van wet tot vast
stelling van hoofdstuk VII A (nationale
Schuld) der Rijksbegrooting voor 1940 is het
volgende ontleend:
Eenige leden oefenden met betrekking tot
het financieele beleid van het Vierd ekabinet
Colijn critiek op de, huns inziens niet tijdige,
consolidatie van de vlottende schuld.
Wat aangaat den factor nationale schuld
zouden deze leden gaarne vernemen, of de
gewone aflossing van onze staatsschuld niet
neerkomt op een verergering van onze
schuldpositie. Lagere rentegevende leenin
gen immers worden afgelost, en wij zijn ver
plicht ze af te lossen, volgens de indertijd
gestelde voorwaarden.
De budgetaire positie van de schat
kist echter is ongunstig en mitsdien
geschiedt de bedoelde aflossing
eigenlijk door het aangaan van nieu
we leeningen. Deze nieuwe leenin
gen nu mogen aanvankelijk Slechts
vlottende schuld betreffen, ten slot
te worden ze toch wederom geconso
lideerd in leeningen op langen ter
mijn, welke het rijk aangaat onder
voorwaarden, bezwarender dan
waaronder de afgeloste leeningen
waren gesloten
De leden, hier aan het woord, trokken
dan ook in twijfel, of de indertijd bij dè
jongste consOlidatieleeningen zoo toege
juichte versnelde aflossing eigenlijk wel
voordeel is.
Een ainortiesatiekas daarentegen, zou
naar hun meening, de aflossing niet
slechts de thans reeds, doch ook de in de
naaste toekomst verplichte kunnen „voe-
Vertrek van Aankom* j,
fterugnns) |Jodhp' 16 N°V' lBasra 16 N0v.
Oehoe |Band. 16 Nov. Medan 16 vn,
(terugreis) I 1 -N°v.
den", terwijl ook door inkoop, op daarvoor
gunstige momenten, van staatsobligatie,
en aflossing en steun aan den koers 20),
worden bereikt.
Zij wenschten uitdrukking te geven aan
de overtuiging, dat het ongerijmd moet \vor.
den geacht, dat de Staat, die naar hun
inzicht ons aller verzorger is, met naipe,
en niet het minst in dezen tijd, noodgedwon
gen tobt met „torenhooge" schuld, terwijl tal.
rijke ondernemingen, die slechts kunnen l^
ven en zich kunnen bewegen dank zij dien
Staat, beschikken over reserves, al dan niet
ontstaan door niet uitgekeerde winst.
De hierboven weergegeven opmerkingen
vondert ten deele bij andere leden teg«n.
spraak.
Met name de gedachte, dat de Staat
ons „aller verzorger" zou zijn, werd
krachtig betwist, en het denkbeeld,
dat de overheid haar geenszins altijd
voorzichtige uitgavenpolitiek zou mo
gen verhalen op de reserves van hen,
dié hebben gerekend met slechte tij
den in het bedrijfsleven, vond even
min instemming.
Ook het verwijt dat het voorlaatste kabinet
niet tijdig tot consolidatie van vlottende
schuld is overgegaan, mits, naar het oordeel
der leden, hier aan het woord, voldoenden
grond. Zij meenden te weten, dat alle voor
bereidingen voor een consolidatie waren ge-
troffen, toen de internationale toestand,
maanden geleden, vrij plotseling de uitvoe
ring van de desbetreffende plannen onmo
gelijk maakte.
voor door Defensie overgenomen
kleeding.
Het Tweede Kamerlid van Sleen heeft
aan den minister van Defensie de volgende
vragen gesteld.
Kan de minister mededeelen, of het waar
is, dat de door defensie gestempelde en over
genomen kleeding en schoeisel.in enkele af-
deelingen aan de gemobiliseerden nog
steeds niet zijn vergoed Wijl men voor de
uitkeering blijkbaar nog op een nadere or
der wacht?
Is het den minister bekend, dat sommige
commandanten de opvatting huldigen, dat
de werkloozen, die in de periode van 11
April tot 29 Augustus ter vervanging van
andere dienstplichtigen zijn opgeroepen,
zelfs in het geval, dat hun kleederen en
schoenen wèl van de voor overneming ver-
eischte stempels zijn voorzien, voor be
doelde vergoeding niet in aanmerking kun
nen komen?
Indien bovenstaande vragen bevestigend
worden beantwoord, is dan een en ander
mogelijk aan minder duidelijke instructies
te wijten en, zoo ja, wil de minister dan
bevorderen, dat klaarheid wordt gebracht
en spoedig tot de uitbetaling wordt overge
gaan?
Tusschen de twee vormen van
collectief bestaan, welke de we
reld zich betwist,
Sikorski spreekt aan noenmaal
van buitenlandsche pers te Lon
den.
De buitenlandsche persvereenlging te Lon
den heeft gisteren een noenmaal aangericht
ter eere van generaal Sikorski, den Pool-
schen minister-president, die bij deze gele
genheid een rede heeft uitgesproken.
Tragische gebeurtenissen, welke de ver
woesting van mijn land hebben gebracht,
zijn de oorzaak, dat ik. als hoofd van de
nieuwe Poolsche regeering. uw bijeenkomst
bijwoon, maar mijn aanwezigheid onder U,
zoo vervolgde Sikorski, zou niets beteeke-
nen, indien zij niet het bewijs was van den
ontembaren tegenstand van het Poolsche
volk.
Uitweidende over de delicate taak van de
internationale pers, zeide Sikorski o.a.: Het
wordt meer en meer duidelijk voor eiken
objectieven waarnemer dat wij gekomenzijn
op een keerpunt van de geschiedenis, waar
op de menschheid moet kiezen, tusschen de
twee vormen van collectief bestaan, welke
de wereld zich betwist, t.w. die waarvan het
Britsche gemeenebest, het Fransehe rijk en
de Vereenigde Staten van Amerika de his
torische uitdrukking zijn en de andere,
waarvan de bezetting van Oostenrijk en
Tsjecho Slowakije en vervolgens de dubbele
invasie van Polen ons het voorbeeld gege
ven hebben.
Het Poolsche leger hergroepeert zich in
Engeland en in Frankrijk. Onze marine-een
heden werken reeds met de Britsche marine
samen. Over eenige maanden zullen Pool
sche eenheden in de lucht en te land zich
scharen bij de gelederen der geallieerden.
Mijn persoonlijke meening is, dat deze oor
log de grenzen der conflicten tusschen de
volkeren te buiten gaat. De beginselen van
recht en billijkheid voor de geheele mensch
heid staan op het spel. Mijn vertrouwen en
hoop in het lot Van solidariteit der weste
lijke democratieën is niet beschaamd En-met
dos te meer overtuiging geloof ik daarom
aan de overwinning van Groot-Brittannië,
Frankrijk en Polen. Die overwinning moet
de triomf worden van gerechtigheid en recht.
Twee Duitsche vliegtuigen zijn gistennor
gen verschenen boven Belgisch grondgebied
in de buurt van Luik. Belgische jachtvlieg
tuigen hebben öe Duitschers tot den terug
keer genoodzaakt.
REPATRIEERING UIT ESTLAND
ZOO GOED ALS VOLTOOID.
Het Kraft durch Freude-schip „Siërra Cor-
doba" is gisteravond met 318 passagiers
aan boord als laatste repatrieeringschip uit
de haven van Tallinn (Estland) vertrokken.
Er staan nu nog slechts transporten op het
program voor de Duitschers, die uitstel heb
ben gekregen voor liquidatie van zaken,
ondernemingen, etc. Kan dus de repatri-
eei'ing der Estlandsche Duitschers als vol
tooid worden beschouwd, die der Letland-
sche Duitschers is in vollen gang. Men is
te Bromberg reeds bezig de teruggekeerden
zoo snel mogelijk aan werk te helpen.
Handwerklieden en arbeiders kunnen het
eerst geplaatst worden, terwijl bij de aca
demische beroepen de dokters het eerst eea
positie krijgen. Andere inteliectUeëlèii moe
ten nog een korten cursus volgen.
Bevolkingsru.il tusschen Rusland
en Littauen.
Volgens een telegram uit Berlijn worden
een duizendtal Littauers geëvacueerd uit
hét door de Sovjets bezette Poolsche gebied
en naar Wilna gebracht. In ruil daarvoor
worden Wit-Bussen uit Wilna overgebracht
naar het Sovjetgebied.
:."t
DE RUSSISCHE OPMARSCH NAAR
DE MIDDELLANDSCHE ZEE EEN
KRACHTIG HALT TOEGEROEPEN.
Francesco Coppola waarschuwt in het
blad „Gazetta del Popoio", dat te Turijn ver
schijnt, dat Italië de Russische penetratie
naar de üonauvallei en den Balkan tot de
Middellandsche Zee zal tegenhouden. De
deur voor deze penetratie werd, zoo zegt
genoemde correspondent, volgens U. P-.
door Engeland en Frankrijk geopend. Het
blad voegt eraan toe, dat Rusland zijn
programma van wereldrevolutie niet heeft
opgegeven en daarom een wereldoorlog
wenscht teneinde dit programma in practijk
te brengen.
„De deur naar het Westen is voor Rus
land, zonder bloed vergoten te hebben, ges
opend. De Russische overheersching heeft
de Karpaten bereikt, domineert over de Bal
tische staten en bedreigt door den Balkan
Via de Zwarte Zee de Middellandsche Zee.
"Terwijl zij het doet. voorkomen alsof de
sovjet-republiek den Europeeschen oorlog
verwenscht dien Rusland echter aanhitst
smeedt dit land plannen voor een alge-
meene revolutie voor de catastrophe van
Europa.
Engeland en Frankrijk hielpen
Rusland.
„Wie opende de deur hiervoor?" zoo gaat
het blad verder. Engeland en Frankrijk
durven Duitsehland te verwijten, maar het
waren juist Engeland en Frankrijk die in
verscheiden opzichten de bolsjewistische po
litiek gevolgd hebben. Het blad verwijt de
zen landen de Russen geholpen te hebben in
den strijd op Spaanschon bodem tegen Fran
co en Italië en dat zij vier maanden lan?
getracht hebben om Stalin's hulp te verkrij
gen om Duitsehland te omsingelen.
Het is aan de blindheid, waarmede Enge
land en Frankrijk geslagen waren te wijten,
'lat dit land vandaag niet hun bondgenoot,
maar die van het machtige Duitsehland is-
Het blad eindigt met te zeggen, dat Ita-
hö's positie als altijd zeer duidelijk is. Ita
lië zal nooit toestaan, dat het bolsjewisme
over de Karpaten in de Donauvallei en via
den Balkan naar de Middellandsche Zee zal
doordringen.
REDDINGSGORDEL VERLOREN.
De stoomtrawler „Gerberdina Joh at) na.
IJm. 38, heeft gemeld, dat een reddinggordel
gemerkt „IJm. 38" overhoord is geslagen.
Het vinden van dezen reddinggordel be
hoeft geen ongerustheid te wekken.
