dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
De „Sliedrecht
Engeland geeft schade
aan de Belfast toe
in den grond geboord
Nog 26 zeelieden
vermist
Rome doet stappen
te Parijs en Londen
Ook Japan
op de bres
Breg
man
ee
Nederlandsche handelsdelegatie
uit Londen terug
Vervanging van
oudere
dienstplichtigen
Door Duitsche
duikboot
Vrijz. democraten bijeen
Aan vreeselijken
dood ontsnapt
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
ZATERDAG
25 NOVEMBER 1939
67e JAARG. No. 8783
Britsche controle ter Z
Torpedeering in de
Britsche wateren
Noodlottige snelheid
Dit nummer bevat 16 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
LEERAAR M. O.
Hoe onze visscherij
gedupeerd wordt
Geen vreemd convooi
Nederlandsche
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg. Ml). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
neutralen gaan zicb verzetten
De Italiaansche minister van buitenlandsche zaken lieeft een
onderhoud met den Franschen ambasadeur en den Engelschen
zaakgelastigde gehad en hun aandacht gevestigd op de gevol
gen, die de toepassing eener blokkade tegen den Duitschen uit
voer, zooals die door de regeeringen van Engeland en Frankrijk
is aangekondigd, voor den Italiaanschen handel zou kunnen
hebben.
Deze officieele stap gaat gepaard met een
vrij scherpe persactie in de Italiaansche
iladen tegen de Britsche maatregel.
j Zoo schrijft de Stampa:
De neutralen dragen de kosten van den
oorlog, terwijl de oorlogvoerenden zich
schuil houden achter betonnen fortificaties.
In dezen vreemden oorlog is rust alleen te
vinden in de versterkte grenslinies, waar de
soldaten vertoeven in veilige centraal ver
warmde vertekken, van alle moderne ge
makken voorzien, terwijl in de kleine neu
trale landen iedereen den riem nauwer aan
moet halen.
Wat ter zee gebeurt geeft den genadeslag
aan de illusies, die de neutralen twintig
jaar lang hebben gekosterd. Het mooie Ge-
neefsche kaartenhuis is deerlijk in elkaar
gestort.
En verder de „Popoio d'Italia":
„De Britsche maatregelen treffen de neu
tralen harder dan den vijand zelf Te Londen
zegt men, dat dit de prijs is dien de neutra
len moeten betalen om de wereld van het
nationaal-socialisme bevrijd te zien. Het is
welbeschouwd de prijs van het entréebiljet
tot het Britsche imperialisme".
Ook Japan sputtert tegen.
Uit Tokio komen berichten,, welke er op
wijzen, dat ook Japan niet van plan is zich
zonder meer bij een Britsche controle op de
Duitsche uitvoer neer te leggen.
Voor alles wenscht men de schuld aan den
ondergang van het Japansche schip „Teroe-
koemi Maroe" zien vastgesteld en van den
schuldige vergoeding te ontvangen, maar
daarnaast schijnt wel zeker, dat ook Japan
zich naast het protesteerend Italië, Neder
land en België zal scharen.
En Rusland?
Vrij zeker zal ook Moskou zijn bezwaren
tegen de verscherpte Fransch-Eritsche con
trole doen hooren. Berichten uit onverdachte
Sovjet-bron wijzen in die richting.
De Nederlandsche delegatie uit
Londen terug.
De Nederlandsche delegatie-Hart keert he
den naar Nederland terug, teneinde met de
regeering nader te overleggen. Een veeg tee-
ken is, dat ook de ambtenaren, die de dele
gatie vergezellen, naar ons land terugkeeren.
Van Britsche zijde klaagt men over de vrij
starre houding, welke de Nederlandsche on
derhandelaars innemen, doch verklaart vol
vertrouwen te zijn op een tot stand komen
eener definitieve regeling.
Het is intusschen waarschijnlijk dat Den
Haag tijd zal trachten te winnen, om af te
wachten wat de protesten der „machtigen",
als Italië en Japan uitwerken.
De voorwaarden, welke deze landen be
dingen, kunnen oqs door Londen moeilijk
worden onthouden en het zal voor Duitsch-
land lastig zijn den kleinen neutralen te
verwijten, wat de groote onzijdigen accep
teeren en als vereenigbaar met hun nationa
le eer beschouwen.
zal zooveel mogelijk wor
den bevorderd.
Het ligt in het voornemen der
Regeering, geleidelijk zooveel mo
gelijk dienstplichtigen, behoorende
tot de oudste lichtingen, door jon
gere mannen te vervangen; aldus
de antwoordmemorie inzake de al-
gemeene beschouwingen over de
Rijksbegrooting 1940,
De behartiging van de belangen
der gemobiliseerden en hun betrek
kingen heeft de volle aandacht der
regeering. In dit verband moge on
der meer worden verwezen naar de
regeling der periodieke en der za-
kenverloven en de verhooging der
kostwinnersvergoedingen.
„HET SCHIP WORDT HERSTELD".
Officieel wordt medegedeeld, dat de mo-
dere kruiser „Belfast" Dinsdag j.1. in de
Firth of Forth door een torpedo of een
mijn beschadigd is. Twintig opvarenden
zijn gewond.
Dit bericht bevestigt dus de elders in dit
numimer opgenomen berichten van Duit
sche zijde over dit gebeuren.
HET OFFICIEELE BRITSCHE
COMMUNIQUé.
Het volledige communiqué van de admi
raliteit betreffende het gebeurde met de
Belfast luidt als volgt:
„Zr. M.'s Belfast is beschadigd door een
torpedo of een mijn in de Firth of Forth,
nabij het eiland May op 21 November. Er
werden twintig personen gewond en de
naaste bloedverwanten zijn daarvan in ken-
is gesteld. Het schip wordt hersteld.
De Belfast is een kruiser van 10.000 ton, die
nog geen twee jaar geleden van stapel is
geloopen. Oorlogbodems snelden de Belfast
te hulp en treinreizigers zagen hoe het be
schadigde oorlogsschip naar de haven te
rugkeerde. Vijf gewonden hebben kwetsuren
aan het hoofd bekomen en lijden aan
„shock"
Zij zijn in het hospitaal opgenomen. Het
zijn een luitenant, een onderofficier en drie
manschappen. Niemand is ernstig gewond.
De overige gekwetsten zijn in het vloothos-
pitaal behadeld. Een bericht meldt, dat de
Belfast omstreeks negen uur Dinsdag j.1.
uit de Firth of Forth was vertrokken, teza
men met andere oorlogsschepen en om
streeks 15 uur terugkeerde.
Hieronder een kaartje van Europa, waar
op de contrölebases zijn aangegeven, in ver
band met de verscherpte controle van de
zijde van Engeland op de contrabande.
Op het nevenkaartje ziet men de Neder
landsche transitohavens alsmede de Belgi
sche transitohaven Antwerpen.
Doordat de Duitsche uitvoerhavens Bremen
en Hamburg geblokkeerd zijn, werden in
den laatsten tijd Rotterdam en Antwerpen
meer belast.
Ook zullen de Italiaansche transitohavens,
n.1. Triest, Venetië en Genua van deze nieu
we Britsche maatregelen nadeelige gevolgen
ondervinden.
BEMANNING WERD NIET IN DE
GELEGENHEID GESTELD OP EEN
ANDERE BOOT OVER TE STAP
PEN. ZEVEN DAGEN IN EEN
OPEN BOOT OP ZEE ROND GE
ZWORVEN.
Een nieuwe ramp heeft de Neder
landsche scheepvaart! getroiien. Een
Duitsche duikboot heeft het motor
tankschip „Sliedrecht" den grond in
geboord, zonder de bemanning in de
gelegenheid te stellen op een ander
schip over te stappen. De opvarenden
bleef niets anders over dan in de
open reddingsbooten te trachten een
goed heenkomen te zoeken.
Na een zwerftocht van ruim zeven
dagen is gisteravond een der open
sloepen, waarin zich vijf leden der
bemanning bevonden, aan de Noord-
Westkust van Engeland aangekomen.
Het waren de eerste stuurman Brons
en de matrozen de Jong, van der
Knoop, Driessen en Storm. Zes en
twintig man, die in een andere red
dingsboot waren gevlucht, worden
nog vermist. Omtrent hun lot is niets
bekend, doch men vreest het ergste.
De Britsche admiraliteit heeft toe
gezegd, mede te werken om de ver
miste opvarenden te zoeken.
EEN TRAGISCH VERHAAL.
Het is een tragisch verhaal, dat de geredde
eerste stuurman vertelde. Op 16 November
werd de Sliedrecht op den Atlantischen Oce
aan door een Duitsche duikboot aangehou
den.
Daar de scheepspapieren moesten worden
overgebracht, begaven de eerste stuurman en
vier matrozen zich in een sloop naar de duik
boot. Nadat hij de papieren onderzocht had,
deelde de kapitein van den oorlogsbodem
mede, dat hij het schip tot zinken moest
brengen en de bemanning een half uur tijd
gaf om van boord te gaan. Indien nood
seinen zouden worden uitgezonden, zou de
„Sliedrecht" zonder verdere waarschuwing
tot zinken gebracht worden.
„Wij hadden", aldus de heer Brons, „bijna
een half uur noodig om naar het schip te
rug te roeien. De 26 man, die nog aan boord
waren, begaven zich in een andere boot en
kort daarna werd het schip door kanonvuur
in den grond geboord. Wij hadden geen
kompas, doch wij geloofden, dat de wind
ons naar het strand zou voeren.
Dagen lang was het weer zeer slecht,
zoodat wij voortdurend moesten höo-
zen. Het weinige voedsel, dat wij in
de.boot hadden, was weldra ver
bruikt, Woensdag werd het weer be
ter. Wij slaagden er in van twee over
jassen een zeil te maken. Des avond
zagen wij het licht van een vuurto
ren en zoo wisten wij eindelijk, dat
er land in de buurt was. Den vol
genden ochtend werden wij uitgeput
en half bevroren door een treiter aan
boord genomen.
Dit op zeemanswijze zeer sobere verhaal,
laat tusschen de regels door lezen, welke
ontberingen onze landgenooten hebben moe
ten lijden.
Geen plaats voor n.
De stuurman vertelde nog, dat er nadruk
kelijk op was gewezen, dat het schip neu
traal was en een lading voor een neutrale
haven aan boord had. De commandant ant
woordde hier niet op. Voorts had hij gewei
gerd de bemanning aan boord te nemen,
aangezien hij, naar zijn verklaring, daartoe
geen ruimte had, zelfs niet als men spoe
dig een ander schip zou ontmoeten, dat de
Nederlandsche bemanning kon overnemen.
De „Sliedrecht" is een motortankschip met
een bemanning van 31 koppen aan boord.
Het schip, dat gebouw is in 1924, is eigen
dom van de N.V. Stoomvaart Mij. „De Maas
dir. N.V. Phs. van Ommeren's Scheepvaart
bedrijf te Rotterdam en het meet 5133 ton.
Het schip was op weg met een lading ben
zine naar Noorwegen.
In verband met de gevaren ter zee waren
alle mogelijke voorzorgsmaatregelen aan
boord getroffen voor de veiligheid van de
bemanning bij ongelukken. Aan weerszijden
van het schip waren met groote letters de
woorden „Holland" en de Nederlandsche
driekleur geverfd. De gezagvoerder van de
„Sliedrecht" is de heer C. Boer.
Opnieuw is door het bovenstaande een fel
licht geworpen op de zeer moeilijke positie,
waarin de neutrale scheepvaart door de ver
scherpte oorlogvoering ter zee is geraakt.
Is het besluit van de Engelsche regeering
om neutrale schepen, die Duitsche export
goederen vervoeren, aan te houden en in
beslag te nemen, in flagranten strijd met het
internationale recht, de praktijken van Duit
sche zijde, zooals nu de vernietiging va-n de
„Sliedrecht" zijn niet minder verwerpelijk.
Deze oorlogshandeling, zoo schrijft de N.
R. Ct., kan in geen geval door den beugel
en Berlijn zal dienen te beseffen, dat deze
practijkcn het vertrouwen in de Duitsche
verklaringen inzake het ontzien van de-wer
kelijk neutrale belangen evenzeer schokken
als de Britsche besluiten en handelingen
soortgelijke verzekeringen van deze zijde
op losse schroeven stellen.
Ergerlijk is daarenboven de wijze, waar
op de Duitsche duikbootkapitein de omstan
digheden, waarin de bemanning verkeerde,
heeft veronachtzaamd.
Twee gewonden bij auto-ongeluk
te Zuilen.
Gisteravond omstreeks elf uur is een per
sonenauto, waarin twee heeren waren geze
ten op den Amsterdamschen Straatweg te
Zuilen met groote snelheid tegen een langs
den weg staanden vrachtauto gereden.
De bestuurder van den personenauto werd
licht gewond en kon op eigen gelegenheid
naar huis gaan. Zijn metgezel was er erger
aan toe. Met zware inwendige kneuzingen
moest hij naar het Stads- en Academisch
ziekenhuis te Utrecht worden overgebracht.
Beide auto's werden-zwaar beschadigd weg
gesleept.
Mr. Slingenberg stelt een vraag
in 's lands belang.
De Vrijzinnig-Democratische Bond houdt
vandaag en morgen te Utrecht zijn algemee-
ue vergadering. De openingsrede voor deze
bijeenkomst werd uitgesproken door den
voorzitter, Mr. M. Slingenberg.
Met bekommering vraagt spr. zich af,wat
bij de huidige chaos de toekomst van Europa,
ja ook de toekomst van Nederland zal zijn.
Spr. staat uitvoerig bij de binnen- en bui
tenlandsche politiek van ons land stil, zegt
de regeering den steun van den Vrijz.-Dem.
Bond toe en merkt dan op:
Zonder te willen afdoen aan het
vertrouwen dat wij stellen in deze
regeering veroorloof ik mij toch de
vraag te stellen of 's lands belang
er niet mee gediend zou zijn, in
dien in de tegenwoordige omstan
digheden de landsregeering zou wor
den versterkt, met nog enkele alge
meen erkend bekwame en algemeen
vertrouwen genietende staatslieden.
Mr. Slingerbcrg gewaagt tenslotte van
den groei van den V.D.B. vooral in de
jongerenorganisatie en besluit.
vasH^eradenheid gaan wij ook
in deze donkere tijden verder, vol vertrou
wen m onze goede beginselen van internati
onale rechtsorde en van democratische
staatskunde.
Verwachting: Wisselend be
wolkt, plaatselijk nog enke
le regenbuien, vooral in t
binnenland zachter dan
gisteren, zwakke tot mati
ge N.W. tot W. wind.
Accountantskantoor
Lid N. I. v. B
Lid. Ned. Gen. v. Acc.
Loodsgracht 72 - Tel. 560
BENAUWDE OOGENBLIKKEN VOOR
EEN SOLDAAT.
Toen Donderdagavond de 24-jarige
militair van 'f Z. uit Zaltbommel de
spoorbrug in de lijn Amersfoort
Resteren te voet, met de fiets aan de
hand, passeerde, raakte hij met een
van zijn schoenen tusschen de rails en
een sluitstuk beklemd. Al zijn po
gingen los te komen bleven vruch
teloos en toen dan ook een trein in
volle vaart naderde, dacht hij niet
anders dan dat zijn einde nabij was
Toen de locomotief op tien meter
afstand van hem genaderd was, wist
hij zich los te rukken en zoo aan
den dood door verplettering te ont
komen. Zijn fiets werd echter door
den locomotief aan stukken gereden.
Onderdeelen van het rijwiel bleven
aan de buffers hangen en toen dan
ook de trein in Woudenberg aan
kwam werd dadelijk het station
Amersfoort gewaarschuwd. Een on
derzoek werd ingesteld en men vond
den militair nabij de spoorbaan door
de emotie geheel overstuur, doch ove
rigens volkomen ongedeerd.
EEN RAMMELAAR VOOR PRINSES IRENE
Een Koninklijke Moeder zoekt ge
schenken uit.
Gisteren bracht Prinses Juliana een bezoek
aan de speelgocdtentoonstelling in het ge
bouw van de Nederlandsche Vrouwenclub te
Amsterdam. Bij deze gelegenheid hebben de
organisatrices H.K.H. twee geschenken aan
geboden voor haar beide dochtertje®. Voor
Prinses Irene zocht H.K.H. een houten ram
melaar uit en voor Prinses Beatrix nam zij
een hamerbord mede.
October 1939 tegenover Oct. '38.
Wij lezen in het maandoverzicht omtrent
de uitkomsten dor visscherij, samengesteld
1 departement van Economische za-
,nV?i?ens vporloopige opgaven waren 263
(October vorig jaar 562) Nederlandsche vaar-
3021° 09H287B'87?n° br?C^en hier te landa
ftSefi.™ tcr wa,rde
bM eTfeldeliike uitkomsten der visscherij in
het IJsselmcer waren beter dan in October
van het vorige jaar. 61
Verklaring van
reeders.
Naar aanleiding van in den laatsten tijd
m de pers verschenen berichten omtrent het
varen van neutrale schepen onder convooi
van een der belligerenten, verklaart de Ne
derlandsche Reedersvereeniging, dat dit
XsKS„k'ne h,n »p
