DUITSCHLAND eischt
van dc neutralen verzet
Houding van Nederland
becritiseerd
Kabelballon
boven Texel?
Finland wil
zijn troepen
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER 28 novembeim9^
Berlijn
niet lijdzaam
De vermisten van
de „Sliedrecht"
De Britsche blokkade
Eerlijke' neutraliteit
verlangd
Negentien mijnen
op Texel
Belgische sleepboot
in nood
Molest verzekering
Wat doet „0. en 0."?
Telefoondraden vernield
Mits dc Sovjet
troepen ook 25 K.M.
achteruit gaan
Dit nummer bevat 16 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT»
Groot mijnengevaar
aan de Zweedsche kust
HE LDERSCHE COURANT
Uitgave der Uttg.-Mll. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
67e JAARG. No. 8785
Vandaag zal te Londen de „Order
in Concil" waardoor de export van
Duitschland in neutrale schepen
wordt getroffen, de koninklijke goed
keuring ontvangen en dus van
kracht worden.
-Van Britsche zijde is nog niets be
kend gemaakt over de wijze waarop
de controle zal worden uitgeoefend
en omtrent de waren welke er on
der zullen vallen.
Daar echter het Fransche depar
tement van blokkade reeds een en
ander heeft gepubliceerd, mag men,
gezien de eenheid van handelen tus-
schen de geallieerden, aannemen,
dat de Engelsche maatregelen daar
mede in overeenstemming zullen
zijn en kan dus reeds thans een in
zicht worden verkregen in de te ver
wachten maatregelen.
Het besluit der geallieerde regee
ringen dan, zal volgens dit officieele
Fransche bericht, gericht zijn tegen
den uitvoer van den vijand en dien-
tengevolge zullen de schepen, die af
komstig zijn van Duitschland of na
burige landen, gedwongen worden
zich te onderwerpen aan dezelfde
controlemaatregelen als de schepen,
die zich naar deze landen begeven.
Goederen die vóór 2S November 1939 het
eigendom van neutrale staten zijn geworden,
vallen buiten de controle. Dan zal het ech
ter noodig zijn dat de goederen geladen wa
ren op een schip, dat een uitvaartvergunning
ontvangen heeft vóór 11 December 1939 in de
laatste neutrale haven, die dat heeft aange
daan en alle noodige bewijzen voor de neu
trale eigendom worden overgelegd.
De Fransche en Britsche consulaten in het
land van uitvoer zullen certificaten van oor
sprong kunnen afgeven, welke de controle
sneller zal kunnen doen verloopen.
Over'de mate waarin „vijandelijke", dus
Duitsche grondstoffen in neutrale export
artikelen mogen worden verwerkt, rept het
Fransche communiqué niet.
Wel wordt zoowel te Londen als Pa
rijs verzekerd, dat alles zal worden
gedaan om de neutrale scheepvaart
zoo weinig mogelijk te schaden.
Wij voorspelden reeds, direct bij het be
kend worden der voornemens van de Brit
sche regeering, dat Duitschland zeker niet
zonder meer zou berusten in deze blokkade-
verscherping.
Reeds tegen de belemmering van den in
voer nam de regeering te Berlijn het besluit
tot de „totale" zeeoorlog.
Het afsnijden van de deviezenaanvoer uit
de kapitaairijke landen van overzee, waar
mede de aankoop van grondstoffen in Oost-
Europa moet worden gefinancierd, zou, voor
spelden wij, zeker krachtige Duitsche tegen
maatregelen uitlokken.
Nóg heeft Berlijn niet officieel ge
sproken, maar wat er al zoo door
lekt en de perscommentaren, welke
wij onder oogen krijgen, zijn weinig
goeds belovend. Ronduit wordt ge
zegd, dat een verscherping van den
duikbootoorlog (lees: en mijnenoor-
log). vanaf heden is te verwachten,
maar daarnaast verbloemt men niet,
dat in de verhouding tusschen het
Derde Rijk en zekere neutrale sta
len een nieuwe spannig zal optre
den.
Duitschland zal een „eerlijke" neutraliteit
van de onzijdigen eischen en niet een, die
zich simpel bepaalt tot papieren protesten.
Het handhaven van neutraliteit eischt, zegt
men te Berlijn, „burgerlijken moed"
Wat men in Duitschland daaronder ver
staat is maar al te duidelijk.»
Jammer is dat de regeering te Berlijn en
ook vele Duitsche journalisten bij het stel
len van dergelijke, in den grond overdreven,
eischen aan de neutralen, eigenlijk uitslui
tend naar Nederland kijken en diens neu
trale houding allerminst hoog blijken aan
te slaan.
Ons land heeft in het Nazi-Rijk op dit
oogenblik geen goede pers Men rakelt alles op
en zelfs gaat men zoo ver het gebeurde te
Venlo als een neutraliteitsschending door
ons land voor te stellen, omdat wij spionnen-
activiteit van de Britsche geheime dienst
zouden begunstigen.
Hoe men in vooraanstaande Duitsche
kringen over de neutraliteitskwestie denkt,
wordt goed vertolkt dor een artikel in de
„Deutsche Allgcmeine Zeitung" dat onder
den kop „Protesten nutteloos" betoogt, dat
Engeland de neutralen als zijn werktuigen
gebruikt en dat deze onzijdigen dus zullen
hebben te doen blijken of zij dit misbruik
zullen toelaten.
Wij, Duitschers, bewijzen door onze da
den dat wij niet van zins zijn ons te buk
ken voor de Britsche strijdmethode en wij
kunnen in een protest geen afdoende uit
drukking zien van de eerlijke neutraliteit.
Hierdoor ontstaan voor de onzijdigen on
getwijfeld gevaren doch men zal in de neu
trale hoofdsteden er goed aan doen de ge
volgen van zijn houding te overwegen.
Aldus eindigt dit dreigende artikel van
het invloedrijke Duitsche orgaan.
HET ZOEKEN GESTAAKT.
Volgens bij de reederij van het ms.
„Sliedrecht" ontvangen rapporten
bleef het zoeken met vliegtuigen ge
durende de laatste dagen zonder
eenig resultaat.
Men heeft tot zijn diep leedwezen
moeten besluiten, op advies van tot
oordeelen bevoegde Engelsche des
kundigen, het zoeken te staken.
De eenige hoop op redding blijft de
mogelijkheid, dat de vermisten aan
boord zijn genomen door een voor
bijvarend schip, dat geen radiobe
richt kan of mag uitzenden.
Zooals men weet, betreft het hier
niet minder dan 26 opvarenden, die
door den Duitschen duikbootkapi
tein aan hun lot werden overgelaten.
Kapitein Lotsy heeft een zware
taak!
De kapitein van den Generalen Staf, J. D.
S. Paters heeft aan de pers een en ander
verteld-over wat „Ontwikkeling en Ontspan
ning" in de afgeloopen maanden voor de
militairen gedaan heeft.
De heer Paters deelde allereerst
mede, dat kapitein Lotsy, die met de
sportieve opleiding van de gemobili-
seerden belast is, voor een schier
bovenmenschelijke taak staat, want
het is haast ondoenlijk den achter
stand in de lichamelijke opvoeding
van vijf en twintig jaar in enkele
maanden in te halen.
De lectuur-voorziening is betrekkelijk be
vredigend. O. en O. kan nog heel wat boe
ken gebruiken. Wat de lokaliteiten voor de
ontspanningsa\onden betreft, werken de ge
meentebesturen zeer loffelijk mede. De voor
ziening van radiotoestellen, gramofoons en
platen kon veel beter! De soldaten zijn „tuk"
op een stukje muziek en op dit punt valt
nog al wel 't een en ander aan te vullen,
zoo verklaarde onze zegsman.
Voor den tuinder-soldaat.
De ontwikkeling der gemobiliseerden blijkt
een onontbeerlijk onderdeel van O. en O.
Vooral de oudere militairen profiteeren van
de cursussen.
Voor hen, die zich in den land- en tuin
bouw willen bekwamen, heeft de minister
van Economische Zaken 700 land- en tuin-
bouwcursussen beschikbaar gesteld.
Wat de kunst betreft, is het de bedoeling
dat de entrée's, die door de soldaten-en
sembles bij voorstellingen, welke men in
de groote steden wil gaan houden, worden
geheven, ten goede komen aan de troepen
in kleine gemeenten.
Mijnen aan Noordhollands kust.
De storm slaat ze op het strand.
Op het strand te Castricum zijn gisternacht
twee mijnen aangespoeld.
Te tien uur gistermorgen heeft men er
één tot springen gebracht, terwijl de ande
re mijn werd gedemonteerd.
Ook te Zandvoort zijn twee mijnen aan
gespoeld op het noordelijke strand en wel
ter hoogte van het Grand Hotel en even
voorbij het Noorderbad.
Telkens bereiken ons berichten van de aan
drijvende oorlogsmonsters, o.a. uit Egmond
aan Zee; van Bergen aan Zee tot den Helder
zijn in totaal zes mijnen aangespoeld.
Op het Texelsche strand kwam gisteren
een mijn tot ontploffing.
Tusschen twee palen waren alle
telefoondraden vernield. Men ver
moedt dat dit op rekening moet wor
den geschreven van een door den
storm voortgedreven kabelballon.
Het telefoonverkeer met den vasten wal
was hierdoor verbroken.
Gedurende de laatste stormdagen zijn
op de Westkust van Texel in totaal
negentien mijnen aangespoeld.
Met gebroken krukas behouden
in Dinteloord binnengebracht.
Gistermiddag omstreeks twee uur dreef
tijdens den Zuidwesterstorm de Belgische
sleepboot „Duo" uit Gent met gebroken kruk
as op het Volkerak rond. Op de noodsigna
len, welke het schip uitzond, kwam de
veerboot van de reederij van der Schuyt,
varende van Ooltgensplaat naar Dinteloord,
te hulp.
De opvarenden van deze boot slaagden er
in een verbinding met het in nood verkee-
rende schip tot stand te brengen, doch de
trossen braken. Later gelukte het evenwel
de verbinding te herstellen, waarna de „Duo"
de haven van Dinteloord kon worden bin
nengesleept.
De vier leden der bemanning waren aan
boord van de sleepboot gebleven.
Premieverhooging voor molest
inclusief beslagneming.
Naar het Hdbld. verneemt, heeft de Am-
sterdamsche Molest-Commissie de premies
voor molest, inclusief beslagneming voor alle
reizen van en naar Nederland, met enkele
uitzonderingen verhoogd m. 1^2%- Deze ver
hooging is reeds gisteren, 27 November, inge
gaan.
REGENRECORD.
De Novembenmaand boekte een
regenrecord! Reeds is er 127 m.M.
gevallen; dit cijfer wordt sinds de
laatste dertig jaren slechts door de
Novembermaand in 1930 overtrof
fen toen er 134 m.M. viel.
Na een bespreking heeft de Finsche
regeering haar antwoord op de no
ta van de regeering der Sovjet
Unie gepubliceerd. In 't antwoord
wordt vastgesteld, dat tijdens de
onderhandelingen, welke onlangs
zijn gevoerd, de Finsche regeering
haar standpunt reeds uiteen heeft
gezet. Verder wordt vastgesteld,
dat van Finsche zijde niet is gepro
voceerd: geen énkel kanonschot
werd gelost, terwijl dit niet gezegd
kan worden van Sovjetrussische
zijde. Toch verklaart de regeering
van Finland zich bereid ha^r troe
pen van de grens op de door de
Sovjetrussische regeering gewensch
te afstand terug te trekken, op
voorwaarde, dat van Sovjetrussi
sche zijde een soortgelijke maatre
gel wordt genomen.
Uit Helsinki wordt bericht dat de Finsche
regeering in haar antwoord nog mededeelt,
dat volgens een door haar ingesteld onder
zoek op 26 November van 15 uur 45 tot 16
uur 05 (Russischen tijd) gevuurd is in de
omgeving van het dorp Mainil op Russisch
gebied. Van Finsche zijde heeft men inder
daad een ontploffing kunnen zien, die zich
voordeed op het plein van Mainil, op 800
meter van de grens. De wapens, die gescho
ten hadden, bevonden zich op ongeveer 1
tot 1 y2 KM. ten Zuidoosten van de plaats
der ontploffing. Waarnemingen betreffende
dit vuren werden trouwens opgenomen in
het blad der Finsche grenswachten op het
oogen'blik, waarop het incident zich voor
deed. De Finsche regeering spreekt de ver
onderstelling uit dat zich een ongeluk heeft
voorgedaan en acht het bijgevolg haar
plicht het Sovjetrussische protest van de
hand te wijzen. De Finnen hebben niet ge
schoten.
Verwachting: Krachtige tot ma
tige, meest Westelijke
wind, zwaar bewolkt met
opklaringen, enkele regen-
of hagelbuien, iets kouder.
Russische vliegtuigen boven
Finsch gebied.
„Extrabladet" bericht, dat de laatste dagen
verscheidene malen Sovjetrussische vlieg
tuigen boven Finsch gebied hebben gevlo
gen. Zonder twijfel wilden de toestellen de
opstellinfsplaatsen van de luchtdoelartillerie
ontdekken, doch de batterijen hebben niet
op de viegtuigen geschoten.
„Wij zijn niet bang'"
United Press meldt uit Londen, dat Ra
dio-Moskou zich Maandagavond 9.15 Gr. T.
(9.35 Ned. tijd) in het Finsch tot Finland
richtte: „Finland, Finland, Moskou spreekt
tot u!" door welke woorden de boodschap,
die volgde, ook enkele malen werden onder
broken. De mededeeling hield de beschuldi
ging in, dat de Finsche regeering een oorlog
met het vreelievende Rusland provoceerde.
Vervolgens gaf de omroepster een over
zicht van de talrijke massavergaderingen
over geheel Rusland; zij deelde mede, dat
de fabrieksarbeiders te Moskou de volgende
motie hadden aangenomen: „Wij zijn niet
bang! De groole Stalin is met ons! Waar
Stalin is, is ook altijd de victorie"!
Uit Londen meldt United Press, dat Hali-
fax gistermiddag half vijf den Russischen
ambassadeur Maisky op het Foreign Office
heeft ontvangen.
Ofschoon hij de meest strikte -on
partijdigheid ten aanzien van het
Russisch-Finsche conflict betrachtte,
sprak Halifax namens de Britsche
regeering de hoop uit, dat 't geschil
op vreedzame wijze zou worden
opgelost.
Maisky heeft naar verluidt geantwoord,
dat de ontwikkeling der gebeurtenissen af
hing van de houding der Finsche regeering.
De ambassadeur voegde er bij, dat Finland
een provoceerende politiek jegens de Sowjet-
regeering voerde.
Scheepvaartkringen verbolgen.
WEER RIJKE OOGST VOOR
MIJNEN EN TORPEDO'S.
De Zweedsche avondbladen constateeren
dat tengevolge van de uitbreiding van het
Duitsche mijnenveld binnen de Zweedsche
territoriale wateren, de havens Trelleborg,
Malmoe, Landskrona en Helsingborg ver-
Alvorens den Waterweg te mogen opstoo-
men, moeten de binnenkomende schepen
door een officier van de Nederlandsche ma
rine onderzocht worden. Hieronder ziet men
eenige schepen, wachtend voor den Water
weg, op het onderzoek. Op het onderzoekings
vaartuig zijn eenige stuks 3.7 c.M. geschut
opgesteld, om eventueel schepen, die geen
gehoor willen geven aan het stopsignaal, te
dwingen.
sperd zijn. Schepen met groote diepgang
kunnen niet bij Falsterbo passeeren. Het
gevaar wordt nog vergroot door het slechte
weer, waardoor de mijnen van hun anker
worden geslagen en naar de kust drijven.
Reeds zijn op 25 meter afstand van de kust
bij Trelleborg en Ystad mijnen gezien.
In Zweedsche scheepvaartkringen is men
zeer verbolgen.
Medegedeeld wordt, dat de Royston Gran-
ge, een Britsch schip van 5144 ton van de
reederij Houl-der, in den Atlantischen Oce
aan is getorpedeerd. Menschenlevens zijn
niet verloren gegaan. De bemanning, be
staande uit 36 koppen, is in een haven aan
de westkust aan land gebracht. Ongeveer
een uur hadden de opvarenden rondge
zwalkt voor zij werden opgepikt.
Ten zuiden van Langeland, een eiland
dicht bij de plaats waar op Zaterdag een
Duitsch wachtschip op een mijn is geloo-
pen en gezonken, is een Duitsche treiler op
een mijn geloopen. De treiler zonk direct.
Deen-sche en Duitsche patrouillevaartuigen
snelden ter assistentie.
Men gelooft, dat 14 opvarenden van de
Duitsche treiler wlke ten zuiden van Lan
geland op een mijn is geloopen, zijn om
gekomen. De drie geredden zijn de kapi
tein, de stuurman en een matroos.