ABDIJSIROOP
Een „Stavyski=atfaire"
in Holland
Jan Zeedijk in Amerika
■fvi.ïasjs-sssLSKr
«ïwaanS
Vastzittende
siijm
Raadslid-rijmelaar
De Avonturen van
Radioprogramma
S£ÏÏV"ten- -Ik heb
„De verongelukte Simon Bolivar"
Een ton verzwegen
AKKER'S
Een pak slaag voor f 200,-
door R. J. VAN NEERVOORT
«kCT'1"
DE OPLICHTER WRESZYNSKI
MORGEN V/EER VOOR HET
HOF.
Het Amsterdamsche gerechtshof,
gepresideerd door mr. Joh. M. Jolles,
zet morgen de op 28 September jl. ge
schorste behandeling voort van de
strafzaak tegen den internationalen
financier Wreszynski, wieris prac-
tijken volgens den officier van Justi
tie niet voor die van Stavisky onder
doen.
De rechtbank had verdachte tot vier jaar
gevangenisstraf veroordeeld niet aftrek van
voorarrest.
Wreszynski, een Pool van geboorte, werd
zooals men zich herinneren zal, in Novem
ber van het vorige .jaar in een der deftigste
Amsterdamsche hotels gearresteerd, ver
dacht van twee oplichtingen. Het eerste
slachtoffer was een Oostenrijksche dame,
die door den Pool voor f-iOOO werd gedu
peerd (verd. zou voor dit bedrag passen
voor de familieleden dezer dame verzorgen)
en het tweede slachtoffer, een koopman uit
Goes, dien Wreszynski door allerlei mooie
voorspiegelingen 6 mille lichter wist te
maken.
Een interessant voorspel.
Twee eenvoudige oplichtingen, die echter
een financieel hoogst belangrijke voorge
schiedenis hebben. W. heeft in de finan-
cieele wereld vele jaren een zekere rol ge
speeld, die niet altijd tot genoegen was van
de regeeringen der landen, waar hij vertoef
de, zoodat hij herhaaldelijk werd uitgewe
zen.
Als medewerker van kolonel Norris, een
Engelsch financier, verrichtte hij bankza
ken, die voornamelijk bestonden uit deblok-
keeren van vorderingen op' crediteuren in
landen met een beperkt betalingsverkeer.
Een paar jaar geleden was Norris gewik
keld in een geruchtmakende procedure met
het Unileverconcem over deblokkeeren
van vorderingen.
Het proces werd te Parijs gevoerd
en eindigde door een schikking. De
Unilever maakte deel uit van credi
teuren, waarin ook de Amsterdam
sche Bank was vertegenwoordigd.
De Unilever trad uit de pool. De
Amsterdamsche Bank leed door de
z.g. deblokkatiepogingen van Norris-
Wreszynski voor millioenen schade.
Een vervolging tegen Wreszynski naar
aanleiding van deze benadeeling van de
Amsterdamsche Bank was uit technisch-
juridische overwegingen niet mogelijk. Wel
is deze geruchtmakende Amsterdamsche
bankzaak in eerste instantie uitvoerig be
handeld, zoowel door de rechtbank als door
den officier van Justitie.
Onthulling.
Een merkwaardige onthulling werd, zoo
als wij destijds uitvoerig gem«eld hebben, ter
zitting gedaan; 't bleek nL dat de Amster
damsche Bank den koopman uit Goes voor
de verduisterde zes duizend gulden schade
loos had gesteld.
Wreszynski hield tot nog toe vol dat hij
onschuldig was, slechts gaf hij toe, het geld
der Oostenrijksche dame. Toni M., voor pri-
vé-doeleinden te hebben gebruikt.
FEUILLETON
Reddingkist aangespoeld.
Op het strand te Katwijk aan Zee is gis
termorgen aangespoeld een reddingkist, af
komstig van de „Simon Bolivar", Aan deze
kist kunnen zich in geval van nood, twaalf
personen vasthouden. De strandvonderij is
van de vondst in kennis gesteld. De kist zal
voorloopig worden opgeborgen.
Een bekend ingezetene uit de gemeente
Baarn had gedurende eenige jaren een on
juiste opgave verstrekt bij de belastingen en
op deze wijze honderdduizend gulden ver
zwegen. Op den duur kwam men bij de in
spectie toch achter deze onjuiste opgaven.
De Officier van Justitie had voor dit leit
een gevangenisstraf van drie maanden ge-
eischt. De rechtbank veroordeelde gisteren
dezen belastingontduiker tot een geldboete
van tienduizend gulden.
MOEDER VAN NEGEN KINDEREN
DOODGEREDEN.
Te Itijkevoort heeft zicli Maandagavond
een doodelijke aanrijding voorgedaan.
De weduwe Marlens wandelde met haar
gehuwde zuster op den Grindweg naar het
dorp Rijkevoort. Zij liepen gearmd geheel
aan den rechterkant van den weg, toen uit
de richting Beugen een auto naderde, Be
stuurd door dr. Verbeek uit St. Anthonis.
Bij het passceren raakte hij met zijn wagen
de weduwe Mariens, die tegen den grond
sloeg en vrijwel op slag moet zijn gedood.
Omwonenden, die een slag hoorden, kwa
men ijlings toegesneld. Geestelijke hulp
werd gehaald. Ook de politie was zeer snel
ter plaatse. De weduwe Mariens laat negen
kinderen na, waarvan de oudste ongeveer
vijftien jaar is. Haar man kwam ongeveer
een half jaar geleden eveneens door een on
geluk om het leven.
STEUNFRAUDE.
Grondwerker
veroordeeld.
voorwaardelijk
Een grondwerker, die wegens werkloos
heid steun genoot, had een kleine verdien
ste niet opgegevan. De Arosterdamsciie
rechtbank veroordeelde hem wegens valsch-
heid in geschrifte tot 14 dagen gevangenis
straf. In hooger beroep voor het hof voerde
verdachte aan, dat hij geen valschheid in ge
schrifte kon hebben gepleegd, omdat hij in
het formulier de desbetreffende kolommen
blanco had gelaten. Het hof verwierp dil
verweer, daar mede onderteekend was, de
verklaring, dat geen inkomsten waren ge
noten. Het hof legde echter de straf van 14
dagen voorwaardelijk op met een proeftijd
van een jaar.
Naar 't Engelsch van A. W. Marchmont
39.
„Je hebt me de plechtige gelofte gedaan,
dat je me zou vertrouwen," herinnerde -hij
haar. „Ik bezweer je, dat er een afschuwe
lijke vergissing in het spel is. Al deze men-
schen houden mij voor iemand anders. Geloof
jij me niet?"
Hij liep naar haar toe en nam haar hand
weer, die hij koortsachtig drukte.
„Ja, ik geloof je," antwoordde de vrouw,
verteederd door zijn liefkoozende aanraking.
„Laten we dit huis dan bevrijden van deze
lasteraars, wier eenig doel is, met het oog
op hun eigen voordeel, kwaad te spreken en
ons zoo te scheiden."
Hjj maakte aanstalten om mrs. Markham
uit de kamer te leiden, doch Daphne posteer
de zich kalm voor de deur.
„Neen," riep ze met besliste stem. „Daar
voor moest je mij toch te goed kennen! Ik
ben niet hier gekomen om me door je bruta
liteit te laten overdonderen. Als je dét pro
beert, lever ik je direct aan de politie over
je weet wel waarvoor."
„Ga aan den kant," waarschuwde hij woe
dend, „anders zal ik je er met geweld toe
dwingen."
„Niets daarvan," mengde Cheriton, die
snel naast Daphne ging staan, zich In het
twistgesprek. „Er is geen sprake van ge
weld gebruiken. U bent hier niet alleen met
vrouwen! Mrs. Markham," hij wendde zich
naar de vrouw des huizes, „u moet toch on
getwijfeld inzien, dat er meer achter deze
kwestie steekt, dan u of ik op het oogen-
blik begrijpen."
„Het is toch wel heel sterk, dat ik hl inyn
eigen huis niet naar een andere kamer kan
werken Uw ademhalingsorganen
niet voldoende. Hun werking wordt
gehinderd doordat de slijm de lucht-
toetreding belemmert en de slijm
vliezen prikkelt, waardoor bij het
ademhalen benauwdheden ontstaan.
Neem die hinderpaal zoo snel mo
gelijk weg door het gebruik van
Abdijsiroop. De heilzame kruiden,
w. o. de zeer actieve Aconitum en
Drosera lossen die benauwdheid-
veroorzakende slijmlagen op, die
Uw slijmvliezen verontreinigen,
maken ze los van het weefsel en
zorgen dat U in den kortsten tijd
weer heerlijk vrij kunt ademhalen.
i>e>LsteJikle
tegen hoest, griep, bronchitis, asthma
Flacon 90 ct„ f 1.50. t 2.40, f 4.20. Alom verkrijgbaar
Vroolijkheid in den Ermeloschen
gemeenteraad.
In den gemeenteraad van Ermelo heeft on
langs een nieuw lid zijn intrede gedaan, dat
zich in de laatste vergadering als een
dichter, beter gezegd als een rijmelaar, ont
popte. Het is de lieer A. de Gier, met vooi-
keurstemmen gekozen Telkens als er een
punt aan de orde kwam vroeg hij het. woord
om dan in erbarmelijk kreupelrijm iets te
zeggen.
Aan de orde was, aldus de N.R.Crt., de
vaststelling van een verordening op do
niarktgelden. De heer de Gier zei:
's Winters koud, 's Zomers heeter
En kan het marktgeld niet wat beter?
Een volgend punt ging over bet verzoeken
van vrijstelling van de verplichting tot het
geven van onderwijs in lichamelijke oefe
ning op de o.l. scholen. Hierover zei de
heer de Gier:
Dat zaakje moet nou maar verjaren,
En is in twintig jaar niet te klaren.
Toen gesproken werd over het pensionee
ren van twee wegwerkers, declameerde de
heer de Gier:
Dank zij de 65 jaren
Gaan ze nu samen van de baan,
Dank zi.i artikel 28
Kunnen ze van 't pensioen bestaan.
Iemand vroeg een stukje grond van de
gemeente fe mogen koopen. Ook hierop had
de heer de Gier een gedicht. Hij zei:
Raad neem maar een kloek besluit
Geef het stukje aan dien guit,
't Gaat toch maar om maren,
En daarbij zijn geen gevaren.
De raad vermaakte zich met de dichter
lijke ontboezemingen van dit lid en de
voorzitter constateerde, dat het wat op
psalm 119 (een psalm die uit 88 verzen be
staat) begon te lijken.
Maar de heer de Gier ging voort met zijn
poëzie en toen het ging over de voorwaar
den van verhuring van grond, kreeg de
raad het volgende ie hooren:
Door al het gcreglemcnteer
Wordt het niet beter dezen keer
Leen mij een willig oor,
Want zoo ben ik er niet voor.
Als de heer de Gier met het ontplooien
van zijn dichterlijk talent voortgaat, zal het
noodig worden de publieke tribune wat te
vergrooten.
't Kwam wat duurder uil.
De Haagsclie Officier van Justitie
heeft tegen den 28-jarigen van der
V,, gisteren vijf jaar 'gevangenisstraf
geëischt, wegens het toebrengen van
zwaar lichamelijk letsel aan den ka
pelmeester van den Princesseschouw
burg. Verd. had het slachtoffer n.1.
op een Septembëravond onder den
uitroep „Leelijke Spion" met een
ijzeren staaf op het hoofd geslagen.
Nader bleek dat een ander, wiens
naam verd. niet wilde noemen, hem
gevraagd had of hij voor f 200.
den kapelmeester een pak slaag
wilde geven.
De verdediger drong op een cle
mente straf aan.
Uitspraak 12 December.
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1939
Hilversum I. 1875 en 414.4 m.
8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO.
2.00—12.00 NCRV.
8.00 Berichten ANP.
8.059.15 en 10.00 Gramofoonmuziek.
10.15 Morgendienst.
10.45 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuur.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-orkest (12.45—1.10 ANP en Gra
mofoonmuziek)
2.002.55 Handwerkuurtje.
3.00 Vrouwenhalfuur.
3.30 Gramofoonmuziek.
3.45 Bijbellezing.
93.
Zij sprak nog enkele minuten door, totdat
Jan Zeedijk kortaf haar woordenstroom stuit
te. „Binnen een paar dagen ben ik terug en
dan kunnen we de zaak verder bespreken. Ik
hoop, dat U zich dan nog wat meer zult kun
nen herinneren"
Hij verliet het huis en haastte zich naar zijn
kamers, die hij met Red Pennington deelde.
94.
Terwijl hij snel wat kleren in een valies
deed voor de reis naar het Oosten, gaf hij Red
allerlei instructies om tijdens rijn afwezig
heid naar Dr. Centaur te zoeken. „Laat dat
maar rustig aan mij over, kapitein", zei Pen
nington glimlachend, terwijl hij een paar dikke
rookwolken de kamer inblies. Jan Zeedijk was
nu gereed om te vertrekken. Als naar ge
woonte voelde hij nog even in zijn binnenzak
naar zijn portefeuille. Er kwam een trek van
ontzetting op zijn gelaat. Wild stak hij de
hand diep in rijn binnenzak. „Red!" brulde
hij, „ze rijn weg! De papieren zijn weg!"
95.
Pennington sprong verschrikt van zyn stoei
op. „Jan!" riep hij. Maar Jan rende de deur
al uit. Pennington greep zijn pet en jas en
holde zijn vriend achterna. Hij haalde Jan op
de hoek van de straat in. Samen sprongen ze
in een taxi. Jan gaf den chauffeur het adres
op van Tasmia's huis en de taxi reed met
grote snelheid over het geasfalteerde weg
dek.
96.
„Dat heeft die gluiperige huisknecht ge
daan, Red!" riep Jan radeloos uit. „Laat ik
hem niet in mijn handen krijgen!"
„En het meisje?" vroeg Red. „Denk je, dat
zij er ook de hand in heeft?"
„Ik weet het niet", zei Jan Zeedijk ontwij
kend", daar zullen we later over spreken. Het
enige wat we nu te doen hebben, is te zien
dat we de stukken terugkrijgen! Als me dat
niet lukt, is mijn carrière gebroken".
4.45 Gramofoonmuziek.
5.00 Handenarbeid voor de jeugd.
5.30 All Rmmd-sextet en gramofoonmuziek.
7.00 Berichten.
7.15 Causerie „Wat er op de wereld gebeurt".
7.45 Causerie „Metaalbewerking".
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-Berichten.
8.15 Bel Canto.
9.05 Propaganda-uitzending (opn.).
9.30 Apollo-ensemble.
10.00 Berichten ANP, actueel halfuur.
10.30 Apollo-ensemble.
11.00 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.00 Schriftlezing.
AVRO-Uitzending.
Hilversum II. 301.5 m.
8.00 Berichten ANP, Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Gewijde muziek (gr. pi.).
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Ormroeporkest en solist.
11.00 Weekoverzicht.
11.15 Vervolg concert.
12.15 Gramofoonmuziek (Om 12.45 Berichten
(ANP).
1.00 AVRO-Amusementsorkest en solist.
2.00 Voor de vrouw.
2.30 Viool en orgel,
3.00 Brei- en borduurcursus.
3.45 Gramofoonmuziek.
gaan, als ik dat wil, mr. Cheriton," protes
teerde de jonge vrouw nu heel boos. Toms
opmerking negeerde ze.
„Dat kunt u ook niet," viel Daphne in. Met
een vlugge beweging deed ze de deur op slot
en gaf den sleutel aan Cheriton. „Houd hem,
mr. Cheriton," vervolgde ze, „tot gezegd is,
wat gezegd moet worden. Als deze dame er
op staat dat de deur opengemaakt wordt,
laat dan de politie komen, dan zal 'de eerste
agent de beste dien man arresteeren."
De Franschman hief zijn handen op met
het bekende gebaar van onverschilligheid,
terwijl hij zich inwendig verwenschte, dat hij
den sleutel niet uit de deur genomen had.
„Lieve Dora, je moet toch betere maat
regelen nemen om je huis te vrijwaren voor
een invasie van krankzinnigen," merkte hij
luchtig op. Doch als deze malloot," hij maakte
een hoofdbeweging naar Daphne, „ons persé
een verhaal wil opdisschen en zeker wil zijn,
dat haar auditorium haar niet ontsnapt
vooruit dan maar! Gekken moet je niet tegen
spreken. Kom kind, ga zitten, we zullen ons
vast en zeker amuseeren. Nu, wat wilt u dan
zoo graag vertellen? Geen omhaal alstublieft,
wantahoe eerder u hier vandaan gaat, hoe
liever'het mij zal zijn."
Daphne bleef onbewogen onder de onuit
sprekelijk kwetsende onbeschaamdheid van
zijn toon.
„Ik ben bereid het heele verhaal te doen
als u bereid bent te luisteren, zei ze dood
kalm.
,,Ik begrijp er niets van," riep mrs. Mark
ham wanhopig.
„Die man en ik zijn oude bekenden, mrs.
Markham. Jaren geleden leidde ik een avon
tuurlijk leven; hij moedigde mij aan in het
kwaad en hielp mij."
„Het interesseert mij niet, wat jaren gele
den gebeurd is," antwoordde de jonge vrouw,
zich als het ware vastklemmend aan haar
liefde en geloof in de Montalt.
Daphne sloeg geen acht op dien uitroep.
„Dat avontuurlijke bestaan vond zijn top
punt in een sensationeelen moord, die toen
heel Engeland in rep en roer bracht. Men
hield mij voor de schuldige, maar h ij be
dreef de misdaad. Wetend, dat ik de grootste
moeite zou hebben om mijn onschuld te bewij
zen vluchtte ik, en van dat oogenblik af be
gon ik een nieuw, beter leven. Ik heb een
opleiding voor verpleegster gevolgd en zooals
u ziet, oefen ik dat vak nu uit. Ik ben bekend
als zuster Morland. Hij hield zich eveneens
schuil; met den buit van het misdrijf, die hij
mij door dreigementen ontfutseld had, in zijn
bezit. Het ging in hoofdzaak om drie robijnen
van enorme waarde de robijnen van Ro-
hilkund, waarvan u misschien wel eens ge
hoord hebt. Een groote belooning werd voor
het terugvinden ervan uitgeloofd en ik weet,
dat hij ze een tijdlang bij zich heeft gedra
gen, bevreesd of onwillig ervan te scheiden...
In den tijd dat hjj zich verborgen hield, bracht
hij een bezoek aan een oom, Paul Duvivier,
die in het Zuid-Westen van Frankrijk woon
de. Hij vermoordde den ouden man in zijn
slaap en maakte zich van zijn geld en kost
baarheden meester. Hij werd van de misdaad
verdacht, maar slaagde erin te vluchten en
kwam naar Engeland terug."
„Wat kan mij dat schelen, ik geloof er geen
woord van," riep mrs. Markham ontstuimig
uit. „Wat ik geloof is, dat u zich allen door
rriotieven van eigenbelang laat leiden."
„Binnen tien minuten kan ik het bewijzen,"
kwam het bedaarde antwoord. „Laat ik eerst
verder gaan. In Engeland, onder welke om
standigheden is mij niet bekend, kwam hij
met een jongedame in aanraking, en in héér
gezelschap werd hij aan het station in Bir-
mingham gearresteerd, op grond van een uit
leveringsverzoek van de Fransche regeering,
wegens moord op zijn oom. Hij heeft in
Frankrijk terechtgestaan en is tot gevange
nisstraf veroordeeld."
„Ik geloof er niets van." herhaalde mrs.
Maikham obstinaat. Ze had zich met de kop
pige kracht, die domme verblinde menschen
eigen is, voorgenomen .niet het minste geloof
te hechten aan welke aantijging tegen de
Montalt ook en ontoegankelijk te blijven voor
alles wat zoo'n beschuldiging zou kunnen
staven. „Ik heb het vandaag trouwens al nog
eens gehoord," voegde ze er bij.
„Als u een oogenblik geduld hebt, zult u
de waarheid ervan inzien," sprak Daphne on
verstoorbaar voort. „Toen die arrestatie
plaats had, was Dessie Merrion
„Wie," riep de Montalt spottend.'
„Vooralsnog Dessie Merrion. Die spottende
vraag is een bewijs dat hij de waarheid van
ieder woord dat ik zeg, drommels goed be
seft. Dessie was op het perron, zag de arres
tatie, waarschuwde de jongedame, die den
man vergezelde en raadde haar te vluchten
In de verwarring van het oogenblik verwis
selden de beide meisjes hun handtasschen, en
toen Dessie later de tasch opende, die ze had
meegenomen, vond ze de Rohilkundrobijnen
erin verstopt. Ze wist niet wat ze er mee
moest beginnen en borg ze in een loket bij de
bafe Deposit Company. Ze zijn haar altijd tot
een last geweest."
„Waarom gaf ze ze niet aan de politie?"
4.00 Voor zieken en thuiszittenden.
4.30 Ensemble Jetty Cantor.
5.00 AVRO-Weekkaleidoscooop.
5.25 Gelukwenschen.
5.30 Gramofoonmuziek.
5-456.27 De Vagebonden en soliste.
6.30 Sporthalfuur.
7.00 Voor de kinderen.
7.05 Voor militairen.
7.30 Engelsche les.
8.00 Berichten ANP, mededeelingen.
8.20 Concertgebouw-orkest en solist (Om 9.20
Gramofoonmuziek
10.30 Gramofoonmuziek.
11.00 Berichten ANP. Hierna tot 12.00 AVRO-
Dansorkest en soliste.
vroeg Cheriton, die met ademlooze belang
stelling naar dit deel van het verhaal had
geluisterd.
„Om twee redenen. Haar eigen tasch werd
haar teruggestuurd met een brief, die het
verzoek bevatte alles te. vernietigen, dat zich
m de tasch, die ze in vergissing had meege-
daïï,etn'ri^eVHnd'-°P datgene na waarvan ze
letwf ®lgenares er Prijs op zou stel
len het later terug te hebben, als deze zich
tenminste ooit bekend durfde te maken. Dat
riiVUv,Wee8l?n in de tasch hadden gezeten, wist
mJ, h l Va)n den brief toen zelf nog niet.
Maar het tweede motief was het voornaam
ste vluchtte uit een leven vol afschuwe
lijke herinneringen, uit een slechte omgeving
die haar m het diepst van haar hart tegen
stond en wilde onder een anderen naam een
meuw leven beginnen. Ze overwoog dat als
d! st®enan b« da Portie brachtf ze aller
hande inlichtingen zou moeten geven en dat
daardoor haar kans om heelenfaaT opnieuw
te beginnen, veel geringer, zoo niet geheel
vernietigd zou worden. Daarom gaf zeal
voorkeur aan stilzwijgendheid, en ik ben van
meWatg'bef Versta»dig van haar wasJ
ringen enten <=iU hn(-let; afsclluwelijke herinne
ringen en een slechte omgeving?" wilde Tom
heeft te lang gewacht. Maar laat ik tèé
verhaal terugkomen. Ze borg die juweeleiTnn
h™ verwachting er nooit meer ietTvan te
auaIto schrik begrijp». to™"'
nar?i t ,™6? U ging trouwen. Rolande Les"
pard herkende een man die veroordeeld
(Wordt vervolgd.)
