VOOR SLECHTS
I CENT
n TOPPRESTATIE
TRiUMPH
Mijnen op de kust
Als de mensch luistert!
Eigen boontjes
doppen
DE BESTE
lc SIGARET
Wat doet de Marine?
Uw Zenuwen
Reeds 150 mijnen dreven aan
Nederland een vuurtoren
temidden der volkeren
Utaaï yaati uxt htm?
Zaterdag 2 December 1939
Tweede Blad
Een meening over
magnetische mijnen
Rondleiding Natuur Historisch
Museum
Het kerstfeest der armen
Brandje op den Ruyghweg
Militaire vrachtauto
in brand
c.a„,"8 „„r. ultvoerln(, 1 Heman Hw_
S°"«
XWl'""*'wz»'
Mijnen in zee inynen op den Dijk
mijnen op het strand lederen dag
weer dreunen de zware explosies over
de stelling van Den Helder, iederen dag
weer staan de ruiten In hun sponningen
te trillen vanwege het tot explosie bren
gen van deze ronde zeemonsters, die
niet alleen belligerenten tot wanhoop
brengen, doch tevens een groote misère
vormen voor de scheepvaart van de
neutrale mogendheden.
Het is de Koninklijke Marine, aan wie
de taak werd opgedragen het gevaar
van drijvende mijnen te keeren. Het is
de Marine, die er bij nacht en ontij op
uit moet trekken om dit duivelstuig
weg te werken ter beveiliging van
scheepvaart en kust.
Gezien de belangstelling van de be
volking voor dezen gevaarlijken dienst,
hebben wjj ons gewend tot den luite
nant ter zee le klas J. N. Sluyter, chef
van het torpedo-atelier te Willemsoord
en chef der mijnenmagazynen, bij wien
de centrale leiding van het mijnenoprui-
men berust. De heer Sluyter breek
gaarne bereid ons iets uit de praktijk
van dit gevaarvolle werk mede te
deelen.
Ergens op de marinewerf staat het kantoor:
in dat kantoor ziet men een brok „kaas" lig
gen. Bij nader onderzoek blijkt het trotyl te
zijn, een deel van den inhoud van een mijn.
Vindt men op de vensterbanken van andere
kantoren huiselijke potjes met al dan niet ge
dijende planten, hier zijn het stoothoorns van
mijnen: lange, dunne voelhoorns, dolken die
een schip in enkele oogenblikken naar den kel
der kunnen jagen.
Ploegen bestaan uit burgers en
militairen.
De mijnen-opruimingsdienst, meneer Sluyter,
was dat een bestaande dienst?
Nee, dat was het niet. Aanvankelijk beschik
te de marine niet over specialisten. Dat kon
trouwens ook niet, want de praktijk in dezen
dienst leert men uitsluitend en alleen door
de praktijk. Maar daar hebben wij nu geen
gebrek aan. Verschillende ploegen zijn thans
afgewerkt, terwijl enkele andere nog in oplei
ding zijn. Iedere ploeg bestaat uit 2 man en
ze zijn samengesteld zoowel uit militair- als
burgerpersoneel.
Zijn dat alle vrijwilligers?
Inderdaad; wij vragen aan het in aan
merking komend personeel of zjj bereid
zijn, en tot nu toe blijkt er voor deze tak
van dienst zelfs groote belangstelling te
bestaan.
Geeft het nog speciale voordeelen?
Betrekkelijk; er wordt een kleine ge
varen-premie gegeven, maar dat ts het
toch niet waarom men zich aanmeldt.
Van IJmuiden tot Terschelling.
U heeft natuurlijk slechts een deel van de
kust onder Uw hoede gekregen?
Ja, de Nederlandsche kust is verdeeld m
eenige districten. Het onze omvat de kust van
IJmuiden tot Terschelling, een behoorlijke lap,
gezien vooral het groote aantal mijnen dat
thans aanspoelt.
Persoonlijk ga ik niet steeds mee. Alleen dén,
indien er een nieuw type mijn gesignaleerd is.
Dan worden er foto's en beschrijvingen ge
maakt, die direct aan alle andere posten wor
den doorgegeven. En dat komt nog al eens
voor, want reeds nu zijn er reeds minder dan
verschillende type's mijnen bekend.
Veelal zwaar werk.
Als er een mijn in zee is, in zicht van den
wal, ontdekt wordt, hoe verloopt dan de orga
nisatie
Wel, het is de Kustwacht die den indringer
rapporteert. Doorgaans is er dan direct e
landmacht-detachement als de kippen bij om
kern, na aanspoeling, te bewaken. Ei gaa e
telefoontje naar Bureau Zeeverkeer, in
stantie op haar beurt weer den Torpedodien
ln kennis stelt. Bij ons staan auto's klaar, re-
Wijl men eveneens beschikt over een mo
sloep. ln den kortst mogelijken tijd z°rj>™ j
°P de plaats aanwezig te zijn. Eenvoudig hs dat
Werk doorgaans niet. Men moet door
zand baggeren, soms eindelooze strandwande
Jmgen bij slecht weer maken. ^aar heb_
heeft men er gaarne voor over. OveriD
hen wij zeer veel medewerking van deiana
"nacht. Nadat het projectiel op veilig gezet i
slepen de soldaten veelal de mijn het duin op,
waarvandaan wij hem dan later kome
halen
20 op één dag.
En wat doet men verder met die mijnen
Zijn het Hollandsche, dan worden ze ge
demonteerd en weer op hun plaats terug
gebracht. De vreemde mijnen, welke ver
reweg in de meerderheid zijn, worden ook
meegenomen. Die worden dan zorgvuldig
aan een onderzoek onderworpen. En de
springstof halen wij er uit en wordt be
waard. Zooals U weet, worden vele ook
op het strand opgeblazen, omdat het ver
voer te moeilijk is. Soms zijn dat er heel
veel. Met den laatsten storm kregen we er
20 op 1 dag!
Hoe wordt er omgesprongen met mijnen,
die drjjven, maar die niet op het strand
of tegen den dijk slaan?
Daaraan doen we niets. Een enkele uit
zondering wordt gemaakt indien ze drij
ven in het Marsdiep en het is heel kalm
water. Dan gaan we er met de jol naar
toe. Maar vrijwel steeds worden deze
ongemoeid gelaten. Het zou veel te ge
vaarlijk zijn dicht bij die draaiende en
tollende heeren te komen.
Ook aan het in den grond schieten zijn be
zwaren verbonden. Ze zinken dan weg, maar
veelal krijgen de visschers ze later weer in hun
netten terug, met alle gevaar van dien. Heden
ten dage worden er nu nog mijnen opgevischt
uit 1914. En dan moet dikwijls het wonder ge
constateerd worden dat de ontsteking niet meer
werkt, doch dat de springstof nog ontplof
baar is.
Wat gebeurt er indien men met een Neder-
landschen drijvenden mijn te maken heeft?
In dat geval komen wij voorzichtig naderbij.
We houden stalen beschermdoppen gereed,
waarmede de veiligheidsinrichting geblokkeerd
wordt. Dat is een routine-Werkje. Zijn die dop
pen aangebracht, dan is de mijn praktisch voor
het verdere transport gevaarloos.
Ook in den vorigen oorlog waren
er mynen!
Drijven er thans meer mijnen aan dan bij den
aanvang van den vorigen oorlog?'
Neen; aan de Nederlandsche kust dreven tot
nu toe 150 mijnen aan, maar men is blijkbaar
vergeten, dat in de eerste maanden van 1915
niet minder dan een 1000 mijnen hier aankwa
men. Op de Deensche kust bedroeg dit aantal
zelfs 8000, gedurende den oorlog 19141918.
Van welke nationaliteit zijn de meeste?
In het begin hadden we uitsluitend met
Duitsche mijnen te doen, maar nu regent het
ook Engelsche.
Té vertrouwd met het gevaar.
Zijn er nog geen incidenten gepasseerd bij
het opruimen der mijnen?
Dank zij de groote voorzichtigheid gelukkig
nog niet. En laat ons hopen, dat het zoo zal
blijven. Men moet echter oppassen, dat men ook
weer niet té vertrouwd er mee wordt.
Kortelings lag er een mijn te stooten op den
dijk bij Oudeschild op Texel. Een soldaat wan
delde naar beneden en met behulp van zijn col
lega's rolden ze hem zonder verdere plichtple
gingen tegen de steenen op. Die knapen heb
ben met hun leven gespeeld, maar het demon
streert wel het feit, dat men de groote angst
er voor al verloren heeft.
Daarbjj zou ik nog het volgende willen
opmerken: een drijvende myn hoort altijd
onschadelijk te zijn. Dat wil zeggen: in
theorie. Zoodra hij van de kabel losge
slagen is, wordt hij gedesactiveerd. Maar
bij zoo'n drijvenden mijn sleept de kabel
er echter aan en veelal komt het voor
dat de sleepende kabel, bij het drijven
op de kust, vastraakt, strakgespannen
wordt en daardoor automatisch weer
actief wordt. Zoodat het geboden is zoo
ver mogeljjk er vandaan te blijven.
Hebben paravane's nut?
Wij maakten van deze gelegenheid ook nog
gebruik aan dezen man van de praktijk zijn
oordeel te vragen inzake het gebruik van para
vane's. De heer Sluyter wees er op, dat deze
apparaten in den vorigen oorlog hun nut dui
delijk bewezen hebben en dat ze ook nu nog
voor groote schepen hun niet te miskennen nut
hebben. Er zijn echter ook bezwaren aan ver
bonden; in ondiep water verliezen ze n.1. veel
van hun effect.
De „magnetische" mijnen.
Tenslotte vroegen wij den heer Sluyter
naar zijn meening over de „magnetische"
mijnen, waarover thans zooveel te doen is.
Op papier is dat alles zeer wel mogelijk,
en moet men toegeven, dat een mijn ont
stoken zou kunnen worden door het in de
nabijheid komen van een stalen voorwerp.
Persoonlijk geloof ik echter niet, dat men
de magnetische mijn reeds in de praktijk
heeft uitgevoerd. Het lijkt mij nog een
beetje te fantastisch. Vooral dat aan para-
chute's laten vallen uit vliegtuigen.
Aldus besloten wij het onderhoud met den
heer Sluyter. Zonder ophef, zonder eenige bra-
vour vertelde hij van het werk van den mijnen-
dienst; werk, dat veel opoffering, veel nauw
gezetheid vereischt, doch dat men als een be-
belangrijke taak kan beschouwen van de Ko
ninklijke Marine ter beveiliging van onze kust
en ter beveiliging van have en goed vah den
Nederlandschen burger en van zeevarend Hol
land.
Morgen, Zondag 3 December, zal het
Natuurhistorisch Museum geopend zijn van
35 uur.
Bij voldoende deelname zal er een rond
leiding door het Museum plaatsvinden, waar
aan een uitleg met lichtbeelden in het les
lokaal vooraf gaat. Deze uitleg begint om
half vier precies.
worden gekalmeerd
en gesterkt en Uw
slaap wordt weer rustig door het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
Helpt de taak van het Leger des
Heils verlichten.
Het' Kerstfeest staat voor de deur. Nog
enkele weken, en in vele huizen zal de boom
met de lichtjes weer opgesteld worden. Dui
zenden en duizenden kinderen zullen het
schpone verhaal hooren en verrassingen ont
vangen. Want Kerstfeest is het feest der
blijde gezichten.
Dat geldt niet voor allen. Het geldt niet
voor diegenen, wier ouders zelf niets hebben
en die niet instaat zijn met het komend Kerst
feest hun kinderen blij te maken.
Hier is het Leger des Heils, dat zich op de
bres plaatst om ook deze categorie kinderen
eenigé genotvolle oogenblikken te bezorgen.
Om ook stralende gezichten te geven, om ook
hun op dit groote feest iets te geven.
Voor een 100-tal jongens en meisjes, alle
arme kinderen, wordt dit feest georganiseerd.
Men zal hun zoowel speelgoed als kleeding
geven, en het is daarom dat het Leger thans
vriendelijk bij het Heldersche publiek aan
dringt om iets af te zonderen voor d i t Kerst
feest. Het behoeft niet veel te zijn, een kleine
bijdrage helpt soms al. Maar laat men iets
doen voor hen, die in het geheel niets hebben.
Buiten dit feest voor de 100 kinderen
is daar ook nog de actie voor de andere
Kerstpakketten, waarvoor ook geld noo-
dig is. Zoowel speelgoed als kleeren zal
men gaarne bij U in ontvangst komen
nemen, indien U even een berichtje zendt
aan het adres Spoorgracht 35. Het giro
nummer van het Leger des Heils in Den
Helder is 199664.
Gisterenmorgen omstreeks kwart voor elf
zagen buren van perceel Ruyghweg 171 rook
uit het huis komen. Daar de bewoners af
wezig waren, begrepen de omwonenden direct
dat het niet pluis was. Dadelijk werd de po
litie gewaarschuwd, die al spoedig op het ter
rein aanwezig was.
Inderdaad bleek er een begin van brand te
zijn ontstaan, dat echter door energiek in
grijpen van de brandweer spoedig overwonnen
was.
Op het terrein van den brand bemerkten
we onder anderen op burgemeester Ritmees
ter, den commissaris van politie, den gem.-
secretaris en de wethouders v. Loo en Mulder.
Als bijzonderheid vernamen we nog, dat de
familie, die het huis bewoonde, juist aan het
verhuizen was, zoodat alles ingepakt klaar
stond. Waarschijnlijk is de brand ontstaan,
door het feit, dat een paar matrassen te dicht
bij den haard te drogen waren gelegd.
Op het moment van den brand was men
aan het schoonmaken van het toekomstig
„home".
SPREEKUUR WETHOUDERS.
De wethouder voor Sociale Zaken, Mr. J.
Mulder, kan wegens uitstedigheld Maandag
a.s. geen spreekuur houden.
GEREF. KERK.
Cand. L. Doekes, te Kampen is benoemd
tot hulpprediker bij de Geref. Kerk alhier. Hij
heeft deze benoeming aangenomen en voor
die naar Twijzel (Fr.) bedankt.
De wereld is hopeloos vastgeloopen. Daar
zijn we het allen roerend over eens. Is er ech
ter in den chaos nog een uitweg? Dat is de
vraag, die in dezen wanhopigen tijd millioenen
bezig houdt. Is er een mogelijkheid om van de
angst verlost te worden, waarmee het wereld
gebeuren ons bezielt? Is er een weg om temid
den van de woelingen vast en onbewogen te
staan
Ja! zeggen duizenden. Een positief ja!
Gisteren, Vrijdag, vandaag en morgen zul
len over de heele wereld millioenen daar
van getuigen, met vastheid in hun stem en
zekerheid in hun hart.
Er is een uitweg! En ieder kan dezen
uitweg vinden, mits- hy eigen oplossing
opgeeft en het waagt met God.
Drie dagen lang zal in 60 verschillende lan
den over de geheele wereld, een actie gevoerd
worden voor moreele en geestelijke herbewa
pening. Wat wil dit eigenlijk zeggen Dit, dat
de mensch erkent, dat hij in zichzelf geen op
lossing vindt voor de problemen van dezen
tijd dat hij in zichzelf geen liefde en onzelf
zuchtigheid, geen reinheid en eerlijkheid vindt,
maar dat deze geestelijke krachten voor hem
weggelegd zijn, mits hij luistert naar God.
Wat is dat luisteren naar God eigenlijk Het
is een stil zijn voor den levenden God, een be
lijden van de menschelijke onmacht om Hem
te dienen en een deemoedig vragen of God,
door Zijn Geest, hem duidelijk wil maken, hoe
hij handelen moet. In ieder probleem van zijn
leven kan de mensch met God te rade gaan en
Zijn Levenden Geest zal den mensch indachtig
maken, wat hij doen moet en hoe hij in een
bepaalde situatie handelen moet.
Gehoorzaamt de mensch aan dezen eisch, dan
wordt hij rustig temidden van de onrust en
zal zijn leven van invloed worden op zijn
omgeving.
Een getuigenis.
Over deze werkelijkheden hebben gis
terenavond tientallen menschen van het
groote podium in de Apollohal te Am
sterdam getuigd, terwijl eenige duizenden
naar dit getuigenis hebben geluisterd.
Het was op de Nationale bijeenkomst, d-
gisterenavond in Amsterdam was georgan.
seerd en waar uit alle deelen van ons "land
menschen naar toegestroomd waren, die wil
den getuigen of luisteren.
In de felle schijnwerpers stonden de spre
kers. Het was een heterogeen gezelschap.
Daar getuigden van hetzelfde tooneel de
bankdirecteur van een wereldbekende Amster-
damsche bankinstelling, naast een Zeeuwsche
boer. Daar stond de echtgenoote van onzen
gewezen minister van buitenlandsche zaken
mevrouw Patijn—De Brauw, naast een voor
man van de Amsterdamsche vakbeweging
Een professor uit Delft getuigde naast een
machinist uit Utrecht. Verschillende burge-
meesters spraken over de verandering in hun
even, toen ze het aangedurfd hadden om te
luisteren naar God.
Opgeven van het zelfbeschikkings
recht.
Jr'..]C°°'n}anjs' directeur van het Haven
bedrijf te Rotterdam, zei o.m.: Het luisteren
naar God houdt in de erkenning van de
mogelijkheid, dat er een andere oplossing is
dan onze oplossing.
Luisteren naar God is een stukje op
geven van ons zelfbeschikkingsrecht.
Mevr. P a t ij n De B r a u w zei het o.m.
zoo: Moreele en Geestelijke Herbewapening
beteekent voor mij: luisteren naar God, en
mijn gedachten, wenschen en plannen toetsen
aan onwankelbare begrippen van eerlijkheid,
onzelfzuchtigheid, reinheid en liefde.
Ik heb gemerkt, dat dit de eenige zuivere
en opbouwende manier van denken is, de
eenige manier om vrij van vooroordeelen en
angsten, een beslissing te nemen.
Verwijten aan anderen blijken bij gron
dig onderzoek herhaaldelijk op zelfverwijt
te berusten en op de zucht de schuld op
anderen te gooien.
Waar ligt onze taak?
Een bekend commissionair in
effecten te Amsterdam, de heer Ch.
Boon-Hartsinck, zeide:
Waar ligt nu onze. taak? In de eerste
plaats in de positie, waarin wij geplaatst zijn.
Tetzij deze hoog of laag is, door naar God
te luisteren, zullen wy weten welke onze
olaats is in het plan, dat God voor de wereld
heeft.
We zouden meerdere citaten kunnen aan
halen van menschen, in verschillende maat
schappelijke positie, die er tenslotte allen van
getuigden, dat er een uitweg is uit de angst
psychose, die de menschheid van onzen tijd
heeft aangegrepen en dat is, rekening te hou
den met de eischen die God aan ieder mensch
stelt en die alleen den weg naar den vrede zul
len banen en een maatschappij zullen vestigen
die gegrond 1S op een andere basis dan die van
de zelfzucht en eerzucht.
Als men in Nederland aan deze eischen
gehoorzaamt, kan Nederland een vuur
toren worden temidden van de volkeren.
ftlvA'o" more«°»»»a »itzendl„g voor
De strijd in Finland gaat onbarmhartig
voort. Een nieuwe regeering is gevormd
en naast die nieuwe regeering, waarover
we het gisteren reeds hadden, is nog een
regeering samengesteld uit eenige linksche
partijen, een z.g. „volksregeering", die de
bedoeling heeft met Rusland onder één
hoedje te spelen. Zoo iets dus als land
verraad. Er zijn er velen, die meenen het
ijzer te moeten smeden als het heet is en
wanneer zij denken, door het zwenken
naar een bepaalde richting persoonlijke
voordeelen te kunnen behalen, doen zij
'dat graag. Moreele overwegingen tellen
dan niet.
De andere regeering echter, die in de plaats
van de bestaande regeering is gekomen, heeft
wel het vertrouwen van het volk en zij zal
trachten, onderhandelingen met Rusland aan
te knoopen om zoo mogelijk op redelijke
gronden tot overeenstemming te komen. Het
is wel zeer onwaarschijnlijk, dat Rusland nog
concessies zal doen. Het zal wel op de alge-
heele onderwerping van Finland aansturen.
Nu men eenmaal met de vernietiging be
gonnen is, zal men wel niet eindigen, voordat
men volkomen zijn zin heeft. En Finland
staat alleen. De Europeesche mogetfflheden,
die het gaarne zouden willen helpen, hebben
de handen vol met eigen moeilijkheden, zoo
dat Finland is aangewezen op eigen regeling,
zooals we in den kop scüreven: het doppen
van eigen boontjes.
De Finnen hebben zich dapper geweerd
en verscheidene luchtaanvallen kunnen
afslaan. De groote overmacht echter van
de Russische luchtmacht zal het onmoge
lijk maken om lang stand te houden en
dus is onderhandeling dringend noodig,
wil Finland niet geheel ten gronde ge
richt worden. De laatste berichten uit
Moskou meldden echter, dat de Sowjet-
regeering wel wil onderhandelen, doch
niet met de nieuwe regeering, doch
met de volksregeering. Men begrijpt wat
dit beteekent: volkomen onderwerping
aan de eischen van Rusland.
Zullen de Finnen dit aanvaarden? Men zal
het moeten afwachten. De positie is uiterst
moeilijk. Onderwerping beteekent het totale
verlies van eigen zelfstandigheid en onder
drukking door Rusland. Verzet beteekent ver
nietiging van alles wat in twintig jaar moei
zaam is opgebouwd, vernietiging van vele
menschenlevens en tenslotte onderwerping
aan den bruut, die zijn ijzeren vuist tegen het
kleine land heeft opgeheven.
't Is uiterst moeilijk voor het kleine
Finland en onze innige deelneming gaat naar
het zwaar getroffen land uit.
Gisterenmiddag om ongeveer half een is
op den Rijksweg, even voor het Shellkantoor,
een militaire vrachtauto thuisbehoorend op
fort Westoever, in brand geraakt. Waarschijn
lijk is kortsluiting de oorzaak van den brand
geweest. De twee inzittende militairen konden
zich bijtijds in veiligheid stellen.
Van het Shellkantoor, waar men den bran
denden wagen zag, belde men oogenblikkelijk
de politie op en binnen korten tijd was de
politiewagen met de kleine motorspuit ter
plaatse. Men begon met eenige snelblusschers
den brand te besrijden en bracht onder-
tusschen een slang uit, om den brand verder
met water te blusschen.
na de blusschin£. dat de wagen
door het chassis was heengezakt en er vrij
ontoonbaar uitzag. De auto werd later naar
lacten Sept De waSen was niet ge-
BIOSCOPEN:
R'alto, Spoorstraat, acht uur:
„Hotel Imperial".
rivob-Theater, Spoorstraat, acht uur:
Vróuwen 'U Budapest" en -Vliegende
Witte-Bioscoop, Koningstraat, acht uur-
„Een vrouw verloor".
Heden
Zondag 8 December.
Casino, 8 uur. Sint Nicolaasbal.
Barometerstand Den Helder: 752 1
Maximum temp. lucht: ina
Laagste temp.: IJ.,,
y 4.19
