Moskou zwijgt...
3e kaudi valt in.
WOL voor Bivakmutsen en Polsmoffen,
Bivakmutsen
Kantongerecht
Woensdag 13 December 1939
Tweede Blad
£tadimeuw-ó
Marine en Landmacht
wederom
op de Casino-planken
Twee geslaagde Stamil.
avonden
45
Den Helder
Het Vara Rosian-orkest
Oost-Indië
Morgen 14 December:
Schoenmaker Smit van
de Keizersbrug:
60 jaar in t vak
Schoenmaker-tramconducteur-
wachtsman.landmeter .palfrenier
brandw eer man-hulpbrugw achter
VJ-acUi yaari lul£ fieen?
Marine en Landmacht wederom op
de planken.
Schreven wij in ons nummer van gisteren
over den zoo genoeglijken eersten avond de
„generale repetitie", gegeven door landmacht
en marine ten bate van de Stamil, vandaag
mogen wij dat wederom doen. Het bleek dat
ook deze uitvoering, dank zij het vele Werk
van het organiseerend comité, eveneens ten
volle heeft mogen slagen, en dat Casino uit
stekend bezet was.
Het was wel een zeer geschakeerd audito
rium, dat daar om 8 uur vereenigd was. Bur
gers, marinemenschen en landmacht zaten
broederlijk vereend bij en tusschen elkaar, met
belangstelling de dingen wachtend die komen
gingen. Er waren tal van marine- en land
machtofficieren In het bijzonder mogen wij
noemen den commandant der marine, schout
bij-nacht H. Jolles en diens adjudant, den lui
tenant ter zee le kl. B. J. Velderman, beiden
met hun dames. Voorts burgemeester en me
vrouw Ritmeester en majoor Van der Blom.
De burgemeester aan het woord.
Voordat het programma een aanvang nam,
was het burgemeester Ritmeester, die voor het
voetlicht verscheen. In een warme toespraak
wees de eere-voorzitter der Heldersche
af deeling op de taak van de Stamil: een taak
om op te komen voor het belang van de gemo
biliseerde Nederlanders. Veelal ziet men,
helaas, dat deze gemobiliseerden, indien zij in
het burgerleven terugkeeren, hun betrekking
kwijt zijn. Dit nu is een ernstige fout, waar
tegen met kracht opgekomen dient te worden.
Hier rust op allen een taak; de taak den
patroon te bewerken, opdat ieder militair zijn
positie kan behouden.
De uitvoeringen, die thans gegeven
worden, waren mogelijk door de medewer-
i king van land- en zeemacht, en de Stamil
is allen daarvoor recht dankbaar. Niet in
1 de laatste plaats ook de bestuursleden, die
het initiatief namen en de voorbereiding
zoo uitstekend verzorgden.
Steunt de Stamil, aldus spr.; deze or
ganisatie móét bestaan, hoewel men kan
zeggen „helaas". Hoe eerder zij verdwijnt,
des te beter is het, opdat men dan het
gestelde doel bereikt heeft. Dit is een
landsbelang.
Met nadruk verzoekt burgemeester Rit
meester in deze tijden de grootst mogelijke
saamhoorigheid te betrachten en een eenheid
te vormen, opdat men zoowel naar binnen als
naar buiten sterk naar voren kan treden. Ge
schaard om den troon van Oranje en om onze
Koningin zal men dan de toekomst niet duister
behoeven in te zien.
En vervolgens neemt het programma een
aanvang, waarover wij ditmaal niet veel meer
behoeven te schrijven. Wederom waren daar
de populaire mannen van Cor van Kuyk, die
met de Marine Kazerne Band voor de goede
stemming zorgden, wederom was daar het
voortreffelijke ensemble van Hamburger, „The
Rhythm Soldiers", wederom genoot men van
de kostelijke vondsten van den muzikalen
humorist Borking, dezen matroos le klas, die
in Den Helder reeds een zekere mate van roem
wist te verwerven. Ze waren er allemaal weer,
van den tap-danser tot de leden van het On
derzeedienst-cabaret, van den uitstekend spe
lenden accordeon-solist tot... Nel. Nel is het
vrouwelijke vraagteeken van deze beide Sta-
mil-avonden gebleven, de schoone onbekende,
die als sketch-speelster en lady-crooner haar
aandeel in het succes ook van dezen tweeden
avond had.
voor Leger en Marine, CQ
extra groote knotten w V
in grijs, groen en
marine
Verboden toegang.
Nadat eerst de besloten kinderzitting ge
houden was, waarbij de sensatie van den mid
dag gevormd werd uit een zes- of zevental
jeugdige Texelaars, komende uit De Koog, en
die terecht stonden wegens het plegen van
diefstal in vruchboomen, welke euveldaden
straffen, varieerende tusschen 2 en 6 gulden,
verkregen, volgde de eerste openbare zaak,
en wel tegen de jongedame F. M., die eenigen
tijd geleden via het strand door de duinen ge
tippeld was, en dat met volkomen negatie
van de aan de strandzijde geplaatste borden,
die aangaven, dat de toegang verboden was.
Als getuige was aanwezig de sergeant
majoor van de militaire politie, P. v. d. Tas,
die vertelde, dat er vele borden stonden,
waarop de juffrouw niet veel meer in te
brengen heeft.
Uitspraak 3.of 1 dag.
Ruw en roekeloos.
De Texelsche melkslijter M. B. is niet ver
schenen, hetgeen hem ongetwijfelde ,een uit
brander van den Ambtenaar en den Kanton
rechter bespaarde. Op de Steenenplaats heeft
de man, volgens getuige W. L. Bakker, ruw
en roekeloos gereden. Er was ruimte voor
passeeren in overvloed, maar B. zag toch
geen kans zijn slachtoffer te ontwijken. Hij
reed dit aan en wel dusdanig, dat Bakker
zich nu reeds geruimen tijd onder dokters
handen heeft moeten stellen.
20.subs. 10 dagen.
Wonderlijke verkeersmanieren.
Op 13 October j.1. kwam de landbouwer C.
G. uit Anna Paulowna, hotel „Bellevue" uit.
Hij ging naar zijn auto, die in het Juliana-
park langs het trottoir geparkeerd stond,
stapte in, reed blijkbaar zonder op te letten,
uit de fille auto's enbotste daarbij tegen
een juist passeerende andere luxe-auto, be
stuurd door den chaffeur H. Mesker.
Volgens de getuigenverklaring van Mesker,
en een kellner uit Bellevue, was de auto van
G. zonder voorafgaande waarschuwing weg
gereden. De richtingwijzer was niet gebruikt,
terwijl Mesker ook geen claxon gehoord heeft.
Verd. G. poogt de zaak om te draaien door
te beweren, dat h ij aangereden werd, welke
zienswijze echter bij de heeren van het Kan
tongerecht niet het minste effect sorteert. De
Ambtenaar vraagt 20.boete, subs. 20 da
gen hechtenis. Uitspraak: 15.boete subs.
1 week hechtenis.
Op de Keizersbrug.
De niet verschenen C. B. reed met zijn
auto op de Keizersbrug en zag geen kans een
dame te ontwijken, die zich aldaar bevond.
En dat, terwijl genoemde dame uiterst rechts
op deze brug liep. De oorzaak bleek alweer
te zijn: hoogst roekeloos rijden, 15.boete
of 1 week hechtenis.
Margarine zonder bord.
Er komen soms vreemde gevallen voor het
Kantongerecht. Zoo verscheen er gistermid
dag een winkelier uit de Emmastraat, die
margarine in z'n zaak had, doch voor welks
winkelraam het bord. vermeldende, dat er
margarine te krijgen was, verdwenen bleek.
De oorzaak was, dat het disentmeisje het
bord er „afgelapt" had. Geen sprake van een
„misdrijf" natuurlijk, hetgeen geen beletsel
bleek, den in overtreding zijnden middenstan
der 2.of 1 dag te schenken.
Idem, idem.
Er was er zoowaar nog een, die zich voor
het zelfde euvel te verantwoorden had. Dit
maal een winkelier uit de Basstraat. Bij hem
was de ruit eens gebroken, itiet het gevolg,
dat het margarine-bordje verdween.
Straf: 2.of 1 dag.
Gevaarlijke steigers.
Vervolgens verscheen de aannemer B. R.,
terecht staande wegens het feit, dat 25 Aug.
jl. enkele werklieden van hem op een steiger
stonden, waaraan zich geen kantdeel bevond
en slechts op enkele plaats een leuning. Het
was de schuld van de onvoorzichtige werk
lieden, doch de aannemer werd verantwoor
delijk gesteld. En mag daarvoor of 5.
neertellen of 4 dagen gaan „zitten".
Hij vierde z'n scheiding.
Dan zien we binnenstappen de heer B.A.R.,
die in den nacht van 9 op 10 Augustus in den
„kennelijken staat" is aangetroffen. Op de
vraag van Mr. Veldman, waarom hij zoo
dronken was geweest, hooren we, dat de aan
leiding bestond uit het feit, dathij zijn
13-jarige echtscheiding vierde. Een raar heer
schap, wien het „zwaard van Veenhuizen"
boven het hoofd hangt... Ditmaal nog 5.—
of 3 dagen.
Treurig.
De transportarbeider L. J. W. stond terecht
vanwege het feit, dat hij een zijner kinderen
van school thuisgehouden had. De man schijnt
dat herhaaldelijk te doen. Hij heeft namelijk
geen vrouw meer, er zijn vijf jonge kinde
ren nog thuis, en waar hij geen hulp kan be
talen ziet hij geen andere mogelijkheid dan
het 13-jarig dochtertje thuis te houden.
De man maakt zich nogal overstuur: hij
wijst er op, dat hij diep in de zorgen zit, en
niet van plan is het meisje weer naar school
te sturen. Als hij boete krijgt kan hij die
niet betalen.
De Kantonrechter geeft den man een ge
moedelijke raad en daarnevens 3.of 3
dagen.
Voor de overige zaken zie men elders in
dit nummer).
Morgenavond in Casino.
Morgenavond zal in Casino de eerste kennis
making plaats vinden tusschen het Heldersche
publiek en het nieuwe radio-ensemble der
Vara, n.1. het Rosian-orkest, hetwelk is ge
vormd uit het bekende Esmeralda en de Ro-
sian-lady's. Het gezelschap, bestaande uit 12
dames en 7 heeren, onder leiding van Eddy
Walis, heeft zich nu reeds alom een groote
bekendheid verworven, daar zijn optreden zoo
wel voor den microfoon als op de reeds in ver
schillende steden gehouden tournée-avonden.
Het heeft overal succes, door het brengen van
een uitstekend verzorgd non-stop programma
van amusementsmuziek, afgewisseld door
zang, geestige sketch en muzikale grappen.
Dit orkest biedt elck wat wils, daar ieder
der medewerkenden verscheidene instrumenten
uitstekend beheerscht en een deel tevens over
een goede zangstem beschikt.
Zoo gebeurt het, dat bijv. Jack Gerlach een
solo speelt en daarbij door niet minder dan
7 harmonica's wordt begeleid, om te zwijgen
van b.v. Clara de Vries met haar virtuoze
trompetsolo's.
Voor bijzonderheden leze men de adver
tentie in dit nummer.
UITVOERING NED. REISVEREENIGING
GAAT NIET DOOR.
Wegens ziekte van den spreker gaat de uit
voering van de Nederlandsche Reisvereeniging
van heden niet door.
NecL Vereen, van Huisvrouwen
Onder verwijzing naar de advertentie in dit
nummer vestigen wij de aandacht van de
moeders op den Kindermiddag, te geven door
Pim Siegers, voordracht- en vertelkunstena-
res. Mevrouw Siegers bezit een bijzonder talent
om de kinderen te boeien met haar vertellin
gen. raadsels, liedjes, spelletjes en vooral niet
te vergeten haar sprekende pop. Voor ver
schillende af deelingen van de Vereeniging van
Huisvrouwen trad zij met succes op.
De nieuwe Musis Sacrum band
Men schrijft ons:
Zondag a.s. speelt in „Musis" de „Huis-
Band" in vernieuwde samenstelling.
Dit 6 man-orchest is in staat elk wat wils
te bieden. Zoowel „hot" als „sweet" brengt
het onberispelijk ten gehoore. Doordat er uit
nemende „strijk-instrumentalisten" bij zitten,
worden ook de „tango's" tot een bizondere
bekoring.
Een ding mist de nieuwe „Band" en wel
een passende naam. Het kiezen van een
nieuwe naam, geeft de directie aanleiding
daaraan een prijsvraag te verbinden.
Men leze de desbetreffende advertentie.
Burgerlijke Stand van Den Helder
BEVALLEN: W. L. Schaddenhorst—Zee-
gers, d.; M. E. van Oostrumvan Elmpt, d.;
M. A. Tissot van PatotSprenger, z.
OVERLEDEN: Wed. M. Engel—Schenk,
75 jaar.
ONDERTROUWD: A. D. de Rooij en J. E.
Groot; R. B. Schouwvlieger en W. Peters;
H. J. Verel en A. J. van Duffelen; J. Smit en
C, J. Kuiper.
Uit het politie-rapport
JEUGDIGE DIEVEGGE?
Als verdacht van een diefstal van een be
drag van pl.m. 18 gulden werd een 14-jarig
meisje aangehouden. Na verhoor werd zij
weder op vrije voeten gesteld.
VERDUISTERDE LAMPEN.
Van eep 'in de Keizerstraat geplaatste fiets
verdween de lamp.
Een andere vorm van een verduisterde lamp
had een wielrijder, die zonder licht door Den
Helder fietste. Hij kreeg een proces-verbaal.
DE VERDUISTERING TE BATAVIA.
Batavia, 12 Dec. Het onderzoek van de
boeken van het accountantskantoor van den
Maandag gearresteerden heer J(ahn), zal zeer
spoedig worden ingesteld. De officier van
justitie liet beslagleggen, en het kantoor slui
ten, zoowel ter bescherming van de belangen
van den verdachte als ter voorkoming dat ge
gevens zouden verdwijnen. Als vaststaand kan
worden aangenomen, dat het verduisterd be
drag minstens 70.000 bedraagt.
Stook zindelijk en zuinig
met prima anthraciet
Neem dus van OKKE VISSER,
want beiere is er niet
Adres: Polderweg 34 - Telef. 228
Succes voor HelderschePluimvee-
houders
Leden van de Pluimveevereeniging H. en O.,
inzenders op de Bondstentoonstelling j.1.
Zondag gehouden in de Apollohal te Amster
dam, behaalden de volgende prijzen.
J. Wiering, 3 inzendingen Brakels, 1 le
prijs, 2 2e pr. -
D. Sturk 3 inzendingen Colb. Wyandot
PP v. Vliet .2 inzendingen Colb. Wyandot 2
le prijzen.
Vlaamsche reus en pool, 1 2e pr.
Jb. C. Schutte 3 inzendingen konijnen, 2 2e
Prijzen.
C. v. d. Velde 3 inzendingen konijnen 2 ze
prijzen.
R. Ran 2 inzendingen Korte Berliner duiven
Tj.PHofman 2 inzendingen Duitsche meeuw
2 eerste prijzen.
Heel "Den Helder kent hem, schoenmaker
S'mit van de Keizersbrug. De ouderen weten
al niet anders of Smit hoort bij dit deel van
de Westgracht en de jonckheid kan zich even
eens dit stadsbeeld niet voorstellen zónder
hun „Smitje".
Morgen, Donderdag, is het precies 60 jaar
geleden, dat Jan Smit bij meester-schoenmaker
Eibers van de Bassingracht op de schoenma
kers-kruk plaats nam, en het eerste paar
zolen-en-achterlappen onderhanden kreeg.
Daarna gingen tienduizenden paren onder zijn
rappe handen door. Een ouderwetsche vak
man, die nooit overgegaan is tot het aanschaf
fen van machines, doch trouw bleef aan de
principes van het handwerk. Een schoenlapper
van den ouden stempel, die zeldzaam geworden
zijn.
Wij zijn even aangeloopen bij den krassen
baas, die morgen 71 jaar wordt, maar wien
men er zeker 10 minder geeft. Hebben een
uurtje zitten praten met hem en z'n krasse
vijftig procent, hebben het verleden, den ouden
tijd, laten voorbijtrekken aan de hand van
vergeelde en vergrijsde foto's en mochten in
vogelvlucht tevens een stukje oud-Nieuwediep-
sche historie beluisteren.
Die Smit-van-de-Keizersbrug heeft een won
derlijk leven achter den rug. Wonderlijker, dan
men zoo zou meenen, als men hem in z'n voor
kamertje, uitziende op het Heldersche kanaal,
aantreft. Want na den leertijd bij meester
Eibers, werd hij 14 jaar meesterknecht bij
schoenmaker Adriaanse in de Keizerstraat,
om tevens in die jaren op Zon- en feestdagen
de betrekking van conducteur op de Huisdui-
ner tram te vervullen. Zoo reed hij daar van
't Hoofd naar het strand. Soms ging het goed,
soms reed het vehikel uit de rails en moest
Jan en alleman helpen duwen. Rijk werd Smit
er niet van; het gaf een daalder daags. In de
mobilisatie van '14 was er geen leer en werd
Smit wachtsman bij den nieuwbouw aan de
Javastraat, terwijl hij voorts meneer Ferwerda
uit Alkmaar hielp bij de landmeterij. Van Den
Helder tot Alkmaar, in alle dorpen en krikke
mikken, hielp hij meten, werk dat hij met veel
plezier deed.
Maar Smit was méér dan schoenmaker-
wachtsman-landmeter. Bij Thijssen was
hij palfrenier en vele honderden paartjes
hielp hjj naar 't Stadhuis brengen, en vele
inwoners van onze stad bracht hij naar
hun laatste rustplaats.
Eerst was de stalhouderij gevestigd in
de Nieuwebrugsteeg, later ging zij over
naar de Spoorstraat. U moet hem hooren
vertellen van dit palfrenierschap. Hoe hjj
daar reed, gestoken in geel, blauw of
zwart uniform, met een kleurig vest en
idem beenkappen. Later deed de auto zjjn
intrede en kwam het bedrijf tot verval.
En Smit verloor betrekking en zjjn kleu
rige uniformen.
20 Jaar was Smit lid van de brandweer. Alle
groote branden van de laatste 40 jaar heeft
hij mee helpen blusschen. De brand van Oud-
kerk Van Praag, die van Govers aan den
Kanaalweg, die van Kruyff aan de Vischmarkt,
en de laatste: die van Van Willigen. Daarna
werd de brandweer gereorganiseerd en werd
hij bedankt voor de bewezen diensten.
30 Jaar lang was hij voorts hulpbrugwach
ter. Zijn uniform ligt altijd, dag en nacht,
klaar. Een zwarte pet met zilveren letters:
„Brugwachter". Wie kent hem niet, zwaaiende
aan de brugge-zwengel... met zijn zwarte pet
en nog typische voortvarendheid!
Vader en moeder Smit zijn van den ouden
stempel gebleven. Ze erkennen de zegeningen
van de „moderniteit", maar houden het op
„vroeger jaren". Daarbij zijn het tevreden
menschen. Ze hebben het zeer naar hun zin
in hun bescheiden home aan de Westgracht,
waar ze nu 36 jaar wonen, en ze hebben fei
telijk weinig te wenschen meer over.
Vader Smit 71... moeder Smit 64. Dat is
samen 135 jaar en een tijd waarin zóóveel
ervaring van het leven opgedaan wordt, dat
de interviewer al spoedig het vragen staakt
en luistert naar datgene wat hij te hooren
krijgt. Een bont beeld van onze stad van wel
eer, van het vak, dat met de hand bedreven
werd (en wordt) en van de tevredenheid, die
deze jonge-oudjes kenmerkt.
Morgen jubileert de schoenmaker van
de Keizersbrug. 60 Jaar is hij „in-'t-vak"
waarvan 36 „bij de brug".
60 Jaren inderdaad, een jubileum
waardig!
Vooral als men nog steeds actief op de
kruk zit, en de stiel van het lappen bljjft
beoefenen, niet als broodwinning alleen,
maar daarnaast als kunst.
Zóó waren ze, de schoenlappers van
weleer!
Moskou heeft de onbeleefdheid gehad
om tot op het oogenblik waarop we dit
overzicht schrijven, half negen vanmor
gen, in alle talen op het ultimatum van
Genève te zwijgen. Of eigenlijk is er al
een antwoord zonder woorden gegeven,
want de strijd in Finland gaat voort. Men
heeft hem niet gestaakt en zal hem wel
licht niet staken. Het antwoord, als het
komt, zal wel afwijzend zijn en Genève
zal dus vandaag voor de vraag staan
Moskou uit den Bond te stooten en morgen
voor die van actieve hulp aan Finland.
Het is waarschijnlijk, dat Genève inderdaad
den moed zal hebben om de onwaardigheid van
Rusland als lid van den Volkenbond aan te
toonen, door een royeering. Het is te betreuren,
dat Rusland geen antwoord geeft op de laatste
poging van den Bond om het conflict nog op
te heffen en tot een vreedzame regeling te
komen. Europa komt hoe langer lioe meer in de
impasse waarin het geraakt is. Want na het
royement van Rusland zal men dan moeten be
slissen over de actieve hulp aan Finland. Zal
deze hulp gemeenschappelijk gegeven worden
of zal ieder persoonlijk moeten beslissen over
de wijze waarop hij zijn hulp aan zal bieden?
Men is het daarover nog niet eens. Voor beide
standpunten wordt iets gevoeld. De ervaring
heeft geleerd, dat het komen tot gemeenschap
pelijke hulp nog heel wat voeten in de aarde
kan hebben, omdat het uiterst moeilijk is alle
hoofden in een zak te krijgen. Italië en Abes-
sinië hebben in dat opzicht wel iets aan de
wereld geleerd. Hulp van ieder land afzonder
lijk zal misschien sneller en daarom doeltref
fender zijn. Want op snelle hulp vooral komt hef
aan. Rusland concentreert steeds grootere
militaire macht in Finland en eens zal de
kracht van het Finsche volk gebroken worden
door de Russische overmacht. Dat dit niet ge
makkelijk en niet snel geschiedt, daarvan is
Rusland wel overtuigd. Onnoemelijk groot is
het leed, dat op de bevroren velden van Finland
door de Russische soldaten geleden wordt, die
nauwelijks beschutting hebben tegen de felle
koude en 's nachts in de open lucht moeten
slapen. En dat bij een temperatuur van 15 en
20 graden onder nul.
Finland Is nog niet verslagen, en de
hulp die het straks zal krijgen, sterkt
het op dit oogenblik moreel en straks
materieel.
Intusschen verstevigen Engeland en
Frankrijk den band, die tusschen beide
landen gelegd is. Er is een nauwe samen
werking tusschen beide mogendheden op
alle terreinen en het is dan ook niet denk
baar, dat hun kracht spoedig gebroken
zal worden. We mogen gelooven, dat
Duitschland op het oogenblik den gang
van zaken in Europa met bezorgdheid
aanziet. Het weet niet hoe de toestand
zich in Europa zich ten zijnen nadeele
verder zal ontwikkelen, wanneer de macht
van het communisme zich tegen den bond
genoot zal keeren, maar dat dit gevaar
niet uitgesloten is, daarmee houdt men
wel degelijk rekening.
De geruchten, die gisteren liepen over een
nieuw vredesinitiatief zijn dan ook niet zoo
heel dwaas en het is niet onwaarschijnlijk,
wanneer Hitier, met behoud van zijn prestige,
concessies kon doen, die tot den vrede leiden,
hij daar wellicht wel toe geneigd zou zijn.
BIOSCOPEN:
Rialto, Spoorstraat, acht uur:
Wie is de Vader? en De Marinefilm.
Tivoli-Theater, Spoorstraat, acht uur:
„De Wilde Man" en „Spotternij en Zotternij",
Witte-Bioscoop, Koningstraat, acht uur:
Het Offer eener Moeder.
Heden:
Musis-Sacrum 8.30 uur: N.R.V. Voordracht
avond.
Donderdag 14 December.
Casino, 8 uur: V.A.R.A.-avond.
Geref. Kerk Julianapark: Zanguitvoering
Vrijdag 15 December.
Alg. Mil. Tehuis: Tentoonstelling „Kanaria\
Barometerstand Den Helder: 768.6
Maximum temp. lucht: o.6
Laagste temp.:' q.6
Wind: richting O., kracht: 4
Licht op: 4 lg
Onze vroegere stadgenoot, de heer C.
Geurts, onderwijzer te SchoorI, is benoemd
als hoofd der openbare lagere school te Cal-
lantsoog.
Geslaagd voor het Staatsexamen handel
en administratie, de heer R. H. Kousbroek.