tlte££wn Ketetnum
op het Vredeseiland"
LOG GEN's
Poffertjes
en Wafelbakkerij
OPENING
Zaterdag a.s.
Groote sorteering
jmm
Hetsche
9o>d H cyl. motId
Stofzuigers
POLAK's pianohandei
3d. 73 5d. 73
JAN GOVERS
J. Mooij Wildhandel
Koopt nu, nu onze sorteering nog compleet is.
Heldersche Radio Centrale Onderneming
Paardenvleesch
Lamsvleesch
N. GOES
komt met Kerstmis
Oud en Nieuw
in de bovenzaal
van Café Postbrug
KERSTBOO
sterk verlaagde prijzen
W. G. Hoenderdos
De kerstboom groeit in barre kou;
zóó moge de goedheid der menschen
in barre tijden bloeien.
GROEN EN BESHULST
Van Galen's Bloemenhandel
BLOEMEN SCHUIT, KEIZERSGRACHT
Tevens de mooiste sorteering Kamerplanten enz.
Voor reclame bij eiken boom weer
een mooie Kamerplant CADEAU.
Groote afslag
in alle modellen vindt U bij:
Koningstraat 84 Tel. 844
Sluisdijkstraat 51 Tel. 441
Reeds nu kunt U profiteeren van onze
Restanten tegen restantenprijs. U weet
wat dat zeggen wil.
Koningstr.
86-90
MAARTEN SMIT - KOEGRAS
Mandolines - Banjo's
Gitaren - Accordeons
Piano s
KANAALWEG 105
Legende en wetenschap.
Barre kou, sneeuw en ijs vagen het plan
tenleven weg van den aardbodem, maar de
dennenboom met de rondom uitgespreide
takken, blijft haar punt kaarsrecht in den
jjzigen wind steken, en groeit fier-groen
voort. Geen wonder dat de menschen dezen
boom hebben uitgekozen als symbool van het
Kerstfeest, dat zij vieren om te toonen dat
het licht der menschheid in de donkere wereld
uitgeragen moet worden. Het streven van de
menschen naar een betere wereld bestaat niet
alleen wanneer de zon in ons leven schijnt en
de omstandigheden mét ons zijn, maar groeit,
evenals die Kerstboom in de barre kou voort
wanneer moeilijke tijden aangebroken zijn.
Waarom zouden wij het niet bekennen Voor
velen zeker niet allen van ons is het
Kerstfeest de laatste jaren geworden tot een
traditioneele gebeurtenis, een feest dat we
vierden omdawe het 't vorige jaar ook
vierden en zoovéél jaren in sucessie al hebben
gedaan, van generatie tot generatie. Voor
sommigen van ons is het feest een sprookje,
een vlucht uit de werkelijkheid naar een droo-
menland met het zachte licht van de kaarsjes
en de glans van engelenhaar, een ver en on
bereikbaar sprookje. Maar in een tijd als de
zen beseffen we weer, dat zóó Kerstmis niet
bedoeld is. Kerstmis geeft ons iets van het
licht, dat wij in de harde werkelijkheid moeten
probeeren te brengen.
In deze Decembermaand van het jaar 1939
zien we niet meer dien kerstboom als een met
allerlei glinsterende dingen opgetuigd onwezen
lijk iets, maar veeleer als een levenskrachtige
tegen de kou in groeiende boom, naakt en al
leen met hetgeen haar door de natuur gege
ven is den winter trotseerend; een werkelijk
licht in de duisternis. Naar dit symbool willen
wij ons leven vormen. In moeilijke tijden als
deze worden wij teruggeleid tot den bron der
dingen opdat wij andere, betere bedding kun
nen zoeken. Dat is de beteekenis van Kerst
mis in dezen tijd. De bewoners van de lage
landen hebben in dit opzicht een bijzondere
opgave. Koning Leopold heeft ons land en
België zoo treffend gekenschets als te zijn een
vredeseiland. Een eiland, waar het licht van
den vrede nog straalt temidden van een kol
kende zee, die in beroering wordt gebracht
door den storm van den oorlog. Anderen heb
ben gezegd, dat dit vredeseiland en andere
plekken op de aarde, waar de storm niet woedt,
de peilers zullen kunnen dragen van den brug,
die ons brengt naar een betere toekomst. Daar
kan veel waars in schuilen. Welnu, laten wij
bewoners van het vredeseiland, den Kerstman
hartelijk welkom heeten en hem toonen dat
bij ons de kaarsjes aan den kerstboom bran
den, opdat daarna tenslotte weer het groote
licht van den wereldvrede ontstoken zal kun
nen worden.
Symboliek overtreft wetenschap
Wanneer we de wetenschappelijke gegevens
raadplegen zien we, dat er verschil van mee
ning is over den dag, waarop Jezus Christus
geboren werd. Het doet er weinig toe of we
precies weten op welken dag de Heiland ge
boren werd. Het feit is dat Hij geboren wérd is
van belang. Later is men er toe gekomen om
dien geboortedag, te herdenken. Pas in de
Vierde eeuw schijnt deze herdenking, het
Kerstfeest, te zijn ingevoerd. Dit blijkt o.m.
uit een bewaard gebleven preek van Chryso-
stomus, die op 20 December van het jaar
386 de viering van het Kerstfeest aanbeval.
In het Oosten werd de gedachtenis van
Christus geboorte op 6 Januari gevierd en
Epiphanienfeest genoemd. In het Westen vier
de men Kerstmis steeds op 25 December, te
Rome voor het eerst in het jaar 354.
Zooals de geleerden het niet eens zijn over
Christus geboortedag zoo verschillen zij van
meening over de herkomst van den kerstboom
als attribuut voor de Kerstviering. Maar het
gevoel van de menschheid voor symboliek is
vaak sterker en gelukkig! dan de weten
schappelijke preciesheid. Wanneer men vrede
kan hebben met de opvatting dat Christus
herdacht wordt op 25 December, omdat het
licht van de zon dan weer de overhand op de
heerschappij van het duister begint te krijgen,
voelt men ook het meest voor de redeneering
dat juist de denneboom werd gekozen als
kerstsymbool omdat ze midden in den win
ter groen is, dus in de plantenwereld een licht
vormt in de donkere, slapende natuur. Er be
staan legenden over den kerstboom. Eén er
van is die van het arme gezin, dat in weer
wil van de armoede toch een verdwaald kindje
bij zich in huis nam. Plotseling hoorden de
man en de vrouw buiten engelengezang en zij
zagen dat de denneboom voor hun huis bela
den was met goudstukken en kostbare ge
schenken. Dat was de eerste kerstboom.
Volgens historische gegevens zijn de be
woners van Straatsburg in den Elzas de eer
sten, die den denneboom in de Kerstviering
betrokken. Op de Vogezen in de onmiddellijke
nabijheid, groeiden duizenden dennen en de
jeugd uit Straatsburg kwam blijkbaar op de
gedachte om die boompjes te vellen en ter op
luistering van Kerstmis in de huiskamer te
zetten.
Waarom tot Oudejaar?
Tegenwoordig bewaren veel menschen den
kerstboom tot Oudjaar en maken er dan oude-
jaarsboomen van. Wellicht is het hun niet be
kend dat deze handeling een historische reden
heeft? Vroeger, omstreeks 1500, begonnen
vele menschen het nieuwe jaar niet op 1
Januari, maar op 25 December, zoodat 24 De
cember eigenlijk oudejaarsavond was. In et
telijke deelen van ons land bleef men wel tot
1750 op deze wijze Nieuwjaar vieren.
Pas daarna kwam 1 Januari als algemeene
nieuwjaarsdag in zwang. In dien tijd verander
den hertogelijke en gravelijke zetels wel eens
van plaats. Zoo was er ook een bekende her
togin, die Kerstmis wilde vieren en de boom
op oudejaarsavond, volgens haar opvattingen
dus de dag voor Kerstmis, in haar vertrek ver
sierde. Edoch in de plaats, waar zij zetelde,
Brieg, vierde men nieuwjaar niet meer op 25
December doch op 1 Januari, zoodat de her
togin de boom alleen op oudejaar tooide en
heelemaal niet op Kerstmis! Uit deze herto
gelijke vergissing, die door haar onderdanen
wérd nagevolgd, is blijkbaar de gewoonte ont
staan van de tegenwoordige huisvrouwen om
den kerstboom tot oudjaar in huis te houden!
Liselotte von der Pfalz, de bekende her
togin van Orleans, schreef in een brief over
het Kerstfeest: „Men richt tafels als altaar
in en zet er allerlei dingen op voor kinderen,
zooals nieuwe kleedingstukken, zilveren speel
goed, poppen, suikergoed en allerlei aardige
dingen. Op deze tafels zet men voorts palm
boompjes en bevestigt aan iedere tak een
kaars." Hier is dus voor het eerst sprake van
kaarsjes. De oudste afbeelding echter welke
bestaat van een denneboom, versierd als kerst
boom, zooals we die tegenwoordig kennen, da
teert uit 1795. Het is aardig om te zien hoe
of de behoefte van den mensch om uitdrukking
te geven aan het licht, dat in hem is, zich in
de loop der eeuwen ontwikkelt! In de litera
tuur is voor het eerst van den kerstboom met
brandende kaarsjes sprake in het boek van
Jung-Stilling: „Heimweh", waarin verteld
wordt dat een knaap bij het ontwaken op
Kerstmorgen een verlicht kerstboompje ca
deau kreeg.
In Twente
In ons land kreeg de Kerstviering ook lo
cale uitingen. Zoo ontstond in Twente de ge
woonte om op den midwinterhoorn ook wel
den kersthoorn te blazen. Deze hoorn bestaat
uit twee of meer stukken geknipt wilgenhout,
die door biezen banden aaneen worden ge
voegd. Het instrument heeft den vorm van
Alpenhoorn.
De hoorn, die uit zichzelf niet veel geluid
voortbrengt, kan, door hem op een put te
leggen, een versterkte toon produceeren, die
tot ver in den omtrek gehoord wordt.
In Overijssel ontstond voorts de gewoonte
om een kerstblok het onderstuk van een
boomstam naar een bepaalde plaats te
slepen en daar een liedje te zingen als:
Kerstavondje, Kerstavondje
Dan kookt mijn moeder rijstebrij
Mijn vader is naar Hasselt toe
En haalt er pekelharing bij.
Het in den brand steken van het hout in
Kersttijd berust waarschijnlijk op de veron
derstelling van de menschen in vroegere ja
ren, dat de zon het in dezen tijd van het jaar
uiterst moeilijk had en wel een handje ge
holpen kon worden!
In Twente kent men ter eere van dit hout
vuur het liedje:
Karsavendje, Karsavendje,
Dan ette wi volop
Dan slacht mien vader een pekelhoring
En dan krijg ik den kop.
Misletoe
De misletoe, die op Kerstmis vooral bij de
jeugd in een goed blaadje staat, werd reeds in
de oudste tijden een zeer bijzondere plant ge
acht. Bij de Druiden was het een heilig ge
was, waarmee kwalen genezen konden worden.
Wanneer de maretak groeide op een eikenstam
had dit een bijzondere beteekenis en moest de
priester er zelf aan te pas komen om de plant
met een gouden schaar en een groot bege
leidend ceremonieel af te knippen. Deze kar
wei was een zeer verantwoordelijke want in
dien de misletoe op de grond viel zou ze alle
kracht verloren hebben.
Wanneer twee vijanden elkaar bjj een boom
ontmoetten, waar misletoe op groeide, wissel
den ze een vredeskus, werden de wapens neer
gelegd en waren ze voor altijd vrienden. Het
is jammer dat deze gewoonte door de tijden
heen in den oorspronkelijken vorm geen stand
heeft kunnen houden, want dit gebruik zou
ons vooral tegenwoordig zeer van pas komen!
Het door de misletoe geschapen privilege:
De vredeskus tusschen vijanden, is in den loop
der tijden geworden tot een kus in het alge
meen. Twee menschen, die elkaar op Kerst
mis onder den misletoe ontmoeten, mogen el
kaar kussen. Maar men bedenke daarbij wel,
dat voor elke kus een besje van de p!ant ge
plukt moet worden, en dat wanneer de bessen
óp zijn, de plant geen verantwoqrding meer
voor Amor's kuren draagt! Wanneer de tak
eens op den grond is gevallen denkt aan
de Druiden heeft ze geen kracht meer.
Al deze facetten van de Kerstviering, de
boom, de versiering, het blok, de misletoe en
nog zoo veel meer zijn terug te voeren tot
dien eenen bron: het licht.
Het licht, dat wij niet alleen buiten in de
natuur, maar ook in ons innerlijk willen be
houden en uitdragen tot anderen. Ook en
vooral in dezen tijd benarden donkeren tijd.
Laten wij Kerstmis vieren met groote innig
heid en den Kerstman, die een personifieering
van het lichtbrengende is, van harte welkom
heeten op ons vredeseiland.
(Nadruk verboden).
Bestellingen worden
gaarne thuis bezorgd
Aanbevelend, W. LOGGEN
24 25 26
ZONDAG
1e KERSTDAG
2e KERSTDAG
Deze drie dagen kunt U rustig en gezellig doorbrengen. Tenminste
als U aangesloten zijt bij de Heldersche Radio Centrale. Lijnverbin
dingen, dus geen storing.
Is U nog niet aangesloten, geeft U dan spoedig op.
Aansluitkosten I 1.00, f 2.50.
Luidspreker speciaal voor Centrale Radio
I 11.50, I 13.50, I 16.00 f 20.- I 24.50
Betalingen vanaf I 1.00, f 0.50 per week.
Contributie I 0.40 per week.
Huur luidspreker f 0.1 0 per week.
Kantoor Gravenstraat 24 - Telefoon 607
VOOR MOOI GEVORMDE
naast de school
GROOTE KEUZE - LAGE PRIJZEN
Zoekt U zelf uit. Alles gratis thuisbezorgd
Beleefd aanbevelend, L. VAN GALEN TEL. 181
Gehakt
25
ct.
p. p.
Doorregen lappen
30
ff
ft
Magere lappen
35
ff
ff
Riblappen
40
ft
ff
Rollade
40
ff
ff
Baklappen
45
ff
ft
Rosbief
45
ft
ft
Biefstuk
60
ft
ft
Haasbiefstuk
65
ff
ft
Blanke reuzel
25
ft
tt
Doorregen carbonade 25 ct. p. p.
Magere carbonade 30
Lappen 35
Stukjes bout 40
Lamsvet 35
KEIZERSTRAAT 40
Tevens
RUND- en VARKENSVLEESCH
tegen concurreerende prijzen
Schaatsen
Voor de Kerstdagen verkrijgbaar
Hazen, Fazanten,
Eendvogels, Smienten,
Talingen,
tamme Konijnen, Duinkonijnen,
Ganzen en Kalkoenen
Voor Vulpennen
naar den
Vulpendokter
W. MOLL
Keizerstraat 33
Uitsluitend a contant
Modehuis
tegenover de Witte Bioscoop
De nieuwe en ruime
heeft dezelfde fraaie lijnen als de Ford V8 automobielen.
Groote bagageruimte.
Hydraulische remmen.
Benzinegebruik 1 op 12.
Wegenbelasting f 16per 3 maanden.
Max. snelheid 105 km. per uur.
PRIJS SLECHTS f 1675.—
Gratis service op verschillende tijden tot 30000 km.
Wij hebben nog eenige overjarige Fordautomo-
bielenaf te geven tegen ENORM LAGE PRIJZEN
WACHT NIET KOOPT NU BIJ
Off. Ford en Fordson Dealer
Mercury en Lincoln Zephir Automobielen
Leveren wij U nog steeds
voor den ouden prijs
op gemakkelijke condities,
zonder renteverhooging
Vraagt inlichtingen bij
Sluisdijkstraat 81
Kanaalweg 105 - Telefoon 393
Een uitgezochte collectie
tegen zeer minimale prijzen
De nieuwste jazzplaten
H.M.V. en Decca - Kerstplaten
Kerstmuziek