Ruslands sleutelpositie aan de Noordelijke IJszee SffiwfeSSS Doodelijk ongeval in de Wieringermeer Ballonversperringen op schuilen Russisch slarschip door de Finnen vernietigd Granaat in Luxemburg neergekomen Gouden tijd voor Amerikaansche vliegtuigindustrie 482e STAATSLOTERIJ MOERMANSK, DE EENIGE IJSVRIJE HAVEN IN HET HOOGE NOORDEN. WAAROM DE SOVJET-UNIE STOND OP HET BEZIT VAN OOST-KARELIë. Velen zal het eerst in den laatsten tijd duidelijk zijn geworden, welk een buitengewoon gunstige positie de Sovjet-Unie inneemt aan de Noordelijke IJszee, dank zij het bezit van de ijsvrije haven Moer- M&nsk. Vroeger was in de politiek de uitdruk king „Ruslands drang naar de ijsvrije zee" een gevleugeld woord, dat evenwel sedert de laatste tientallen jaren zijn be- teekenis heeft verloren, nadat de Russen het groote belang zijn gaan inzien van Moermansk. Van de vier zeeën, welke de grenzen van het Russische rijk bespoelen, zijn de Zwarte Zee en de Oostzee in de engere beteekenis des woords binnenzeeën. Wat deze beide zeeën betreft, schijnt Rus land alles in het werk te willen stellen, om te voorkomen dat zij voor de Russische vloot zouden kunnen worden afgesloten door een vijandelijke macht. Vandaar de onderhandelingen met Turkije, welki schipbreuk leden, alsmede de onder zwa- ren druk op de Baltische staten verkregen militaire bases aan de kusten van de Oostzee. Aan de Oostkust grenst het land wel is waar aan den Stillen Oceaan, doch hier snoert zich bijna gedurende de helft van het jaar een ondoordringbare ijsgordel om de kust. tot Wladiwostock toe. Om een oogenblik tot de Oostzee terug te keeren merken wij nog op, dat de Finsche Golf en daarmede ook Leningrad bijna vijf maanden per jaar door ijsmassa's is versperd. MOERMANSK IS DE EENIGE VRIJE UITLAAT NAAR DE OPEN ZEE. Het klinkt bijna ongelooflijk, doch alleen de IJszee blijkt Rusland een ijsvrije haven te kunnen bieden. Een blik op de kaart van Europa is voldoende om ons te doen zien, dat de havens van Noordoostelijk Europa, welke niet toevriezen, niet aan de Oostzee liggen, doch tien breedtegraden hooger, ten Noorden van den Poolcirkel. De uitloopers van den Golfstroom verleenen een zoo hooge temperatuur aan het water, dat langs de Moermankust stroomt, dat 't niet bevriest. Slechts enkele kilometers Zuidelijker doet deze invloed zich niet meer gelden, zoodat de fjorden, die diep landwaarts indringen, het grootste deel van het jaar met ijs zijn bedekt. Hoe zonderling dit ook moge klinken: de Russische poli tiek heeft zich dit feit eerst zeer laat gere aliseerd. De Tsaristische politiek scheen Archangel, aan de Witte Zee, te beschou wen als de gunstigt gelegen toegangspoort tot het Noorden van den Atlantischen Oce aan. Deze haven -werd modern geoutilleerd en door een spoorlijn die overigens wei nig te boteekenen heeft met het binnen land verbonden. Doch zij stelde de hoog gespannen verwachtingen teleur, daar de geheele kust in den langen Poolwinter toe- vriest. Eerst toen Rusland in den wereld oorlog werd afgesloten van de Oost zee, waar Duitschland de onbe twiste heerschappij voerde, zag men zich wel gedwongen, naar een zeeweg in het Noorden om te zien. MOERMANSK WORDT „ONTDEKT". Dit leidde tot de ontdekking van Moer mansk, dat twintig jaar geleden nog slechts bestond uit enkele houten loodsen en arm zalige hutten, doch dat thans bijna 120.000 inwoners telt. De snelle groei van de stad is echter niet uitsluitend toe te schrijven aan het feit, dat zij zich spoedig ontwik kelde tot oen centrum van scheepvaartver keer en visscherij, maar bovenal aan den rijkdom van den bodem, die verschillende ertsen bevat, voornamelijk apatiet, dat fos- forzuur levert en als zoodanig een groote rol speelt als kunstmest. De ertswinning De strijd in het hooge Noorden. Met welke ontzaglijke moeilijkheden het militair trans port van het Finsche leger tijdens zijn dap pere verdediging tegen de Russische troepen gepaard gaat, bewijst bovenstaande foto. deed ecnigszins meer landwaarts een industrieel centrum ontstaan, o.m. het plaatsje Kirofsk. Hierbij sluit zich in het Noorden de Kola-baai aan, welke de basis vormt voor de Russische IJszeevloot. In de rest van Europa heeft men eerst meer alge meen aandacht geschonken aan Moermansk in den loop van de laatste paar maanden, door het feit dat het Duitsche s.s. „Bre- men" en later het Amerkaansche s.s. „City of Flint" er een. toevlucht zochten. Men geeft er zich rekenschap van, dat het thans Iuchtverbindingen bezit, dat er een levendig scheepvaartverkeer bestaat, dat het een punt Van uitgang is voor Poolon- derzoekingen, kortom, dat Moermansk zich ontwikkelt tot een belarigrijk centrum in het wereldverkeer. DE NIKKELMIJNEN LOKKEN. Niet alleen de bodem op Russisch gebied is rijk aan mineralen. In den Finschen corridor tusschen de Moermankust en Noorwegen bevinden zich de rijke nikkel- mijnon van Petsaino, welke van Canadee- sche zijde worden geëxploiteerd en waarop de Sovjets ongetwijfeld gemeend hebben, zonder veel moeite de hand te kunnen leg gen, wat hun intusschcn tot op het oogen blik niet is gelukt. Afgezien evenwel van den rijkdom van den bodem is het duidelijk dat Rusland, door het bezit van Moer- mansk, een sleutelpositie inneemt aan de Nóordélijke IJszee, welke niet te evenaren is. Door Karelië, d'at door do Finsch-Russische grens doorsneden wordt en waar aan vroeger l>ijna niemand aan dacht heeft geschonken, loopt thans Rusland's weg naar zijn eenige ha ven, die het toegang verleent tot den Oceaan en het is begrijpelijk, dat de Sovjet-Unie alles in bet werk stelt, om deze te beveiligen en verder uit te bouwen. Gezien dit levensbelang voor het Russi sche rijk is het nu ook duidelijk waarom Rusland tijdens de onderhandelingen met Finland in 1920 zoo sterk heeft geslaan op hot bezit van het toenmaals nog hoofdzakelijk dooi' Finnen bewoonde Oost- Kareüë, dat vervolgens als z.g. „autonome republiek" bij Groot-Rusland werd inge lijfd. De Octoberrevolutiezou ver loren zijn. Volgens een nog niet bevestigd Reuterbe- rich't uit" Helsinki zou liet 30.000 ton metende Russische slagschip „Octoberrevo- lutiè" door de Finsche kustbatterijen van Koivisto op de Karelische landengte tot zinken zijn gebracht. De Finsche censor heeft de publicatie van het bericht toegestaan en in officieele krin gen zegt men, dat „bet zeer waarschijnlijk waar is." Opgebracht naar Duitsche havens. Neutrale houtbooten liggen „ergens" aan de Duitsche kust te wachten op de beslissing, welke door de autoriteiten genomen zullen worden om trent hun al of niet vrijlating. Bouwknecht viel van den wagen. Gisteravond omstreeks half 5, had de pl.m. 25-jarige landbouwersknecht C. Gebuijs, wo nende te Medemblik, en in dienst bij de Cul tuur-Mij., het ongeluk met een wagen, be spannen met twee paarden, op hol te slaan, op den Zuidordijkweg, met het noodlottig gevolg, dat hij van den wagen is gevallen en er onder geraakt, zoodanig, dat hij bloe dende op den weg bleef liggen. Eenige schil ders, die juist huiswaarts keerden, waren zoo goc-d hun overjassen uit te doen, om het slachtoffer er mede te bedekken; een auto van de P.T.T. passeerde juist, die den dokter uit Medemblik direct waarschuwde. Deze O-. '-to O 'was spoedig ter plaatse. Hij kon slechts den dood constateeren. Het lijk werd voorloopig per auto onder gebracht op de boerderij van den heer Brandsma. Het slachtoffer was gehuwd, doch had nog geen kinderen. Midden op de markt van kleine stad. een Te half zeven is een granaat, zonder te ontploffen neergekomen op het dak van het douanekantoor op de brug van Remich. De granaat raakte nog de daken van twee an dere huizen en de deur van een derde -en kwam vervolgens terecht op de markt. Een onderzoek naar de herkomst van den granaat wordt ingesteld. Gisterochtend tus schen half acht en negen uur heeft men een levendig artillerievuur in de omgeving van Perl-Papaeh gehooriJ. De legerberichten melden overigens het stereotiepe „geen bijzonderheden". Om het mijnenleggen uit vlieg tuigen te verhinderen. De luchtvaartmedewerkers van de Engel- sche kranten deelcn mede, dat steeds meer gebruik wordt gemaakt van ballonversper- nngen, welke zijn gemonteerd op schuiten. Het doel van deze drijvende versperringen is het leggen van mijnen door vliegtuigen te beletten. Deze versperringen liggen in de riviermonden en kunnen snel verplaatst w o i cl 6 n Door deze versperringen is het zeer moei lijk uit vliegtuigen mijnen te leggen, aan gezien van groote hoogte de mijnen niet juist geplaatst kunnen worden. Buitengewone orders tot een be drag van 590 millioen dollar. d S™® ziln belangwekkende cijfers over toiafabriekegeK dei' Amerikaanse vUeg naar hM iSnd Keworden. Zij zouden naar het Hsbl verneemt, thans twee maal staande cijfer omstreeks de helft van toin opnieuw verdubbeld zijn 9 0 ge fabrieken te leveren vliegtuigen, Met f wil de fabrieken aldus in staat stellen de I noodige uitbreidingen uit te voeren. I Het totaal der onuitgevoerde orders vat I de geheele industrie bedraagt thans 590 mil-1 lioen dollar tegen per half Nov. 553 mi!) I aan het begin van dit jaar 153 mill.) Mei| verwacht, dat met de uitvoering van deze| orders een groot deel van 1940 gemoeid zai I zijn. De verkoopen van zes leidende mijen I in dit jaar, zullen naar geraamd wordt iso millioen dollar hebben gedragen, hetgeen! 43 meer zou zijn, dan in het voorgaande; jaar. Men verwacht dat de winst 30 a 100 zal bedragen. (Niet officieel) 3de Klasse, 2de Lijst Trekking van Dinsdag 19 December 1939 Hooge Prijzen 1500.16563 17837 1000.— 1847 11755 400.— 1160 21054 200.— 1352 9918 15018 100.— 7516 7699 11512 11735 11883 15247 1773} Prijzen van 45 1451 1031 1104 1171 1477 1500 1524 1655 1663 1725 1981 2006 2027 2171 2197 2212 2350 2358 2370 2605 2704 2736 3020 3073 3105 3270 3272 3277 3488 3515 3516 3834 3835 3845 4138 4200 4224 4441 4445 4469 4561 4638 4640 4788 4810 4811 5059 5064 5071 5240 5259 5315 5495 5502 5515 5736 5759 5762 5909 5944 5959 6114 6197 6215 6518 6525 6598 6794 6803 6826 6945 6946 6949 7247 7274 7296 7483 7496 7525 7661 7708 7721 7840 7847 7869 8017 8076 8083 8262 8318 8370 8559 8647 8654 8981 8984 8993 9222 9227 9228 9407 9410 9416 1226 1525 1839 2077 .2221 2394 2845 3107 3317 3519 3880 4293 4505 4651 4839 5095 5363 5522 5775 5978 6266 6604 6842 6981 7306 7580 7751 7882 8128 8478 8747 9080 9293 9481 1297 1573 1849 209C 2228 2436 2909 3108 3322 3565 3945 4304 4515 4682 4897 5097 5386 5579 5809 6012 6343 6609 6867 6982 7314 7594 7766 7897 8164 8485 8855 9088 9329 9493 1353 1453 1579 1625 1652 1862 1925 192S 2106 2116 2152 2250 2278 2296 2506 2538 2548 2925 2976 3013 3118 3 133 3267 3350 3438 3472 3653 3792 3796 3975 4075 4089 4361 4377 4418 4523 4537 4545 4702 4761 4781 4912 4945 4995 5175 5180 5219 5404 5410 5439 564 1 5661 5689 5829 5902 5906 6031 6084 6104 6451 6479 6517 6620 6663 6786 6882 6888 6917 7039 7231 7234 7325 7348 7444 7643 7652 7653 7786 7814 7834 7899 7925 7975 8212 8220 8229 8490 8505 8507 8869 8887 8909 9092 9135 9202 93 3 3 9336 9378 9495 9501 9519 9527 9542 9575 9578 9606 9609 9618 9-336 9659 9677 9737 9759 9837 9888 9898 9909 9949 9953 9972 9984 9989 10013 10045 10064 10084 10103 10118 10198 10220 10229 10238 10261 10310 10326 10348 10349 10352 10367 10405 1043o 10477 10479 10483 10489 10493 10521 10531 1O603 10633 10651 10680 10682 10702 10728 10751 10788 10812 10856 10912 10918 10954 10958 11029 110« 11102 11115 11157 11160 11186 11187 11222 1» 11281 11301 11324 11423 11436 11468 11497 115» 11513 11524 11538 11588 11589 11631 11665 11®' 11715 11726 11789 11812 11816 11836 11924 119»' 12012 12031 12042 12058 12080 12083 12119 121® 12194 12248 12287 12332 12355 12385 12406 124® 12474 12491 12502 12548 12563 12567 12586 125»» 12616 12630 12642 12663 12670 12685 12792 12°™ 12853 12876 12932 12961 13018 13023 13041 130» 13075 13139 13141 13149 13158 13195 '13202 132» 13272 13317 13324 13327 13330 13343 13370 13507 13562 13603 13604 13645 13655 13666 13» 13857 13876 14015 14023 14032 14065 14089 P"» 14127 14132 14142 14210 14238 14253 14332 1« 14366 14387 14408 14458 14466 14468 14536 1» 14611 14633 14664 14666 14684 14691 14741 1' 14788 14792 14798 14855 14875 14893 14931 1495' 11IOO ItltfZ iïiso 1SÖOO lTtö (O A ,61)95 14965 14966 14969 14983 15009 15012 15044 lj> 15099 15149 15195 15250 15269 15304 15310 W 15345 15372 15374 15427 15459 15466 15474 15978 15932 15995 16006 16013 16024 16039 15554 15568 15597 15607" 15631 15692 15708 j 15775 15792 15809 15873 15874 15916 15936 1»^. 16063 16084 16150 16184 16186 16198 16210 16364 16374 16444 16467 16477 16492 16629 w 16745 16769 16818 16830 16861 16932 16964 l 17010 17019 17033 17048 17051 17058 1706» l 17086 17098 17115 17149 17156 17207 17211 17310 17320 17361 17428 17441 17466 174W 17507 17.561 17598 17601 17655 17682 1770» 17741 17767 17796 17798 17803 17810 17820 17878 17908 17925 17937 17975 18007 18010 18022 18055 18067 18085 18157 18268 1827» 9 18337 18362 18387 18396 18435 18459 18470 18525 18548 18584 18600 18618 186.» 1864» 18704 18729 18773 18832 18854 18859 1891» 18951 18952 18978 18990 19072 19084 19J-4 19138 19156 19159 19207 19224 19228 1924» 19274 19285 19356 19385 19412 19424 19465 19507 19524 19532 19533 19545 19607 19614 19662 19700 19716 19764 19779 19790 198-5 "jj 19876 19919 19926 19930 19937 19942 1999» 20095 20133 20243 20255 20269 20345 2031» j( 20408 20422 20434 20492 20514 20546 2055/ 20591 20647 20652 20702 20764 20777 2078U 4 20832 20850 20868 20904 20939 20983 21060 21098 21214 21219 21260 21282 21392 21395 21429 21469 21474 21477 21510 21519 216»» 21647 21707 21734 21773 21784 21826 21841 21871 21906 21912 21924 21932 21958

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 15