Ruslands sleutelpositie
aan de Noordelijke IJszee
Doodelijk ongeval in
de Wieringermeer
Ballonversperringen
op schuiten
Russisch slagschip door de
Finnen vernietigd
Granaat in Luxemburg
neergekomen
Gouden tijd voor
Amerikaansche
vliegtuigindustrie
482e STAATSLOTERIJ
MOERMANSK, DE EENIGE IJSVRIJE
HAVEN IN HET HOOGE NOORDEN.
WAAROM DE SOVJET-UNIE STOND OP
HET BEZIT VAN OOST-KARELIë.
Velen zal het eerst in den laatsten
tijd duidelijk zijn geworden, welk
een buitengewoon gunstige positie
de Sovjet-Unie inneemt aan de
Noordelijke IJszee, dank zij het
bezit van de ijsvrije haven Moer-
M&nsk.
Vroeger was in de politiek de uitdruk
king „Ruslands drang naar de ijsvrije
zee" een gevleugeld woord, dat evenwel
sedert de laatste tientallen jaren zijn be-
teekenis heeft verloren, nadat de Russen
het groote belang zijn gaan inzien van
Moermansk. Van de vier zeeën, welke de
grenzen van het Russische rijk bespoelen,
zijn de Zwarte Zee en de Oostzee in de
engere beteekenis des woords binnenzeeën.
Wat deze beide zeeën betreft, schijnt Rus
land alles in het werk te willen stellen,
0111 te voorkomen dat zij voor de Russische
vloot zouden kunnen worden afgesloten
door een vijandelijke macht. Vandaar de
onderhandelingen met Turkije, welki
schipbreuk leden, alsmede de onder zwa-
ren druk op de Baltische staten verkregen
militaire bases aan de kusten van de
Oostzee. Aan de Oostkust grenst het land
wel is waar aan den Stillen Oceaan, doch
hier snoert zich bijna gedurende de helft
van het jaar een ondoordringbare ijsgordel
om de kust. tot Wladiwostock toe. Om een
oogenblik tot de Oostzee terug te keeren
merken wij nog op. dat de Finsche Golf
en daarmede ook Leningrad bijna
vijf maanden per jaar door ijsmassa's is
versperd.
MOERMANSK IS DE EENIGE
VRIJE UITLAAT NAAR DE
OPEN ZEE.
Het klinkt bijna ongelooflijk, doch alleen
de IJszee blijkt Rusland een ijsvrije haven
te kunnen bieden. Een blik op de kaart
van Europa is voldoende om ons te doen
zien, dat de havens van Noordoostelijk
Europa, welke niet toevriezen, niet aan de
Oostzee liggen, doch tien breedtegraden
hooger, ten Noorden van den Poolcirkel. De
uitloopers van den Golfstroom verleënen
een zoo hooge temperatuur aan liet water,
dat langs de Moermankust stroomt, dat 't
niet bevriest. Slechts enkele kilometers
Zuidelijker doet deze invloed zich niet
meer gelden, zoodat de fjorden, die diep
landwaarts indringen, het grootste deel van
het jaar met ijs zijn bedekt. Hoe zonderling
dit ook moge klinken: de Russische poli
tiek heeft zich dit feit eerst zeer laat gere
aliseerd. De Tsaristische politiek scheen
Archangel, aan de Witte Zee. te beschou
wen als de gunstigt gelegen toegangspoort
tot het Noorden van den Atlantischen Oce
aan. Deze haven werd modern geoutilleerd
en door een spoorlijn die overigens wei
nig te boteekenen heeft met het binnen
land verbonden. Doch zij stelde de hoog
gespannen verwachtingen teleur, daar de
geheele kust in den langen Poolwinter toe-
vriest.
Eerst toen Rusland in den wereld
oorlog werd afgesloten van de Oost
zee, waar Duitschland de onbe
twiste heerschappij voerde, zag
men zich we! gedwongen, naar een
zeeweg in het Noorden om te zien.
MOERMANSK WORDT „ONTDEKT".
Dit leidde tot de ontdekking van Moer
mansk, dat twintig jaar geleden nog slechts
bestond uit enkele houten loodsen en. arm
zalige hutten, doch dat thans bijna 120.000
inwoners telt. De snelle groei van de stad
is echter niet uitsluitend toe te schrijven
aan het feit, dat zij zich spoedig ontwik
kelde tot een centrum van scheepvaartver
keer en visscherij, maar bovenal aan den
rijkdom van den bodem, die verschillende
ertsen bevat, voornamelijk apatiet, dat fos-
forzuur levert en als zoodanig een groote
rol speelt als kunstmest. De ertswinning
De strijd in het hooge Noorden. Met welke
ontzaglijke moeilijkheden het militair trans
port van het Finsche leger tijdens zijn dap
pere verdediging tegen de Russische troepen
gepaard gaat, bewijst bovenstaande foto.
deed ecnigszins meer landwaarts een
industrieel centrum ontstaan, o.m. het
plaatsje Kirofsk. Hierbij sluit zich in het
Noorden de Kola-baai aan, welke de basis
vormt voor de Russische IJszeevloot. In de
rest van Europa heeft men eerst meer alge
meen aandacht geschonken aan Moermansk
in den loop van de laatste paar maanden,
door het feit dat het Duitsche s.s. „Bre-
men" en later het Amerkaansche s.s.
„City of Flint" er een toevlucht zochten.
Men geeft er zich rekenschap van, dat het
thans luchtverbindingen bezit, dat er een
levendig scheepvaartverkeer bestaat, dat
het een punt van uitgang is voor Pooloii-
derzoekingen, kortom, dat Moermansk zich
ontwikkelt tot een belangrijk centrum in
het wereldverkeer.
DE NIKKELMIJNEN LOKKEN.
Niet alleen de bodem op Russisch gebied
is rijk aan mineralen. In den Finschcn
corridor tusschen de Moermankust en
Noorwegen bevinden zich de rijke nikkel-
mijnon van Petsamo, welke van Canadee-
scho zijde worden geëxploiteerd en waarop
de Sovjets ongetwijfeld gemeend hebben,
zonder veel moeite de hand te kunnen leg
gen, wat hun intusschcn tot op het oogen
blik niet is gelukt.
Afgezien evenwel van den rijkdom
van den bodem is het duidelijk dat
Rusland, door het bezit van Moer-
mansk, een sleutelpositie inneemt
aan de Noordelijke IJszee, welke
niet te evenaren is. Door Karelië,
d'at door de Finscli-Russische
grens doorsneden wordt en waar
aan vroeger bijna niemand aan
dacht heeft geschonken, loopt thans
Rusland's weg naar zijn eenigc ha
ven, die het toegang verleent tot
den Oceaan en het is begrijpelijk,
dat de Sovjet-Unie alles in het
werk slelt, om deze te beveiligen
en vérder uit te bouwen.
Gezien dit levensbelang voor het Russi
sche rijk is bet nu ook duidelijk waarom
Rusland tijdens de onderhandelingen met
Finland in 1920 zoo sterk heeft gestaan
op het bezit van het toenmaals nog
hoofdzakelijk door Finnen bewoonde Oost-
Karelié, dat vervolgens als z.g. „autonome
republiek" bij Gröot-Rusland werd inge
lijfd.
De „Octoberrevolutie" zou ver
loren zijn.
Volgens een nog niet bevestigd Reuterbe-
riclït uit Helsinki zou het 30.000 ton
metende Russische slagschip „Octoberrevo-
lutiè" door de Finsche kustbatterijen van
Koivisto op de Karelische landengte tot
zinken zijn gebracht.
De Finsche censor heeft de publicatie van
het bericht toegestaan en in officieele krin
gen zegt men, dat „het zeer waarschijnlijk
waar is."
Opgebracht naar Duitsche havens. Neutrale
houtbooten liggen „ergens" aan de Duitsche
kust te wachten op de beslissing, welke door
de autoriteiten genomen zullen worden om
trent hun al of niet vrijlating.
Bouwknecht viel van den wagen.
Gisteravond omstreeks half 5, had de pl.m.
25-jarige landbouwersknecht C. Gebuijs, wo
nende te Medemblik, en in dienst bij de Cul
tuur-Mij., het ongeluk met een wagen, be
spannen met twee paarden, op hol te slaan,
op den Zuiderdijkweg, met het noodlottig
gevolg, dat hij van den wagen is gevallen
en er onder geraakt, zoodanig, dat hij bloe
dende op den weg bleef liggen. Eenige schil
ders, die juist huiswaarts keerden, waren
zoo goed hun overjassen uit te doen, om het
slachtoffer er mede te bedekken; een auto
van de P.T.T. passeerde juist, die den dokter
uit Medemblik direct waarschuwde. Deze
'was spóedïg ïer plaatse. Hij kon slechts den
dood constateeren.
Het lijk werd voorloopig per auto onder
gebracht op de boerderij van den heer
Brandsma.
Het slachtoffer was gehuwd, doch had nog
geen kinderen.
Midden op de markt van
kleine stad.
een
Te half zeven is een granaat, zonder te
ontploffen neergekomen op het dak van het
douanekantoor op de brug van Remich. De
granaat raakte nog de daken van twee an
dere huizen en de deur van een derde -en
kwam vervolgens terecht op de markt.
Een onderzoek naar de herkomst van den
granaat wordt ingesteld. Gisterochtend tus
schen half acht en negen uur heeft men een
levendig artillerievuur in de omgeving van
Perl-Papach gehoon*.
De legerberichten melden overigens het
stereotiepe „geen bijzonderheden".
Om het mijnenleggen uit vlieg
tuigen te verhinderen.
De luchtvaartmedewerkers van de Engel-
sche kranten deelen mede, dat steeds meer
gebruik wordt gemaakt van ballonversper-
ringen, welke zijn gemonteerd op schuiten.
Het doel van deze drijvende versperringen
is het leggen van mijnen door vliegtuigen
te beletten. Deze versperringen liggen in de
riviermonden en kunnen snel verplaatst
worden.
Door deze versperringen is het zeer moei
lijk uit vliegtuigen mijnen te leggen, aan
gezien van groote hoogte de mijnen niet
juist geplaatst kunnen worden.
Buitengewone orders tot een be
drag van 590 millioen dollar.
Wederom zijn belangwekkende cijfers over
de afleveringen der Amerikaansche vlieg
tuigfabrieken bekend geworden. Zij zouden,
naar het Hsbl verneemt, thans twee maal
zoo groot zijn als aan het begin van dit jaar
en volgens „Wallstreet Journal" zal het be
staande cijfer omstreeks de helft van 1940
opnieuw verdubbeld zijn.
Gemeld wordt, dat de Britsche, zowel als
de Fransche regeering onlangs besloten heb
ben voorschotten te betalen op de door eeni
ge fabrieken te leveren vliegtuigen. Men
wil de fabrieken aldus in staat stellen de
noodige uitbreidingen uit te voeren.
Het totaal der onuitgevoerde orders van
de geheele industrie bedraagt thans 590 mil-
lioen dollar tegen per half Nov. 553 mil],,
aan het begin van dit jaar 153 mill.) Men
verwacht, dat met de uitvoering van deze
orders een groot deel van 1940 gemoeid zal
zijn. De verkoopen van zes leidende mijen
iri dit jaar, zullen naar geraamd wordt 180
millioen dollar hebben gedragen, hetgeen
43 meer zou zijn, dan in het voorgaande
jaar. Men verwacht dat de winst 30 100
zal bedragen.
(Niet officieel)
3de Klasse, 2de Lijst
Trekking van Dinsdag 19 December 1939
Hooge Prijzen
1500.— 16563 17837
1000.— 1847 11755
400.— 1160 21054
200.— 1352 9918 15018
100.— 7516 7699 11512 11735 11883 15247 1773J
Prijzen van 45.
1031 1104 1171 1226 1297 1353 1453 1456
1477 1500 1524 1525 1573 1579 1625 1652
1655 1663 1725 1839 1849 1862 1925 1926
1981 2006 2027 2077 209C 2106 2116 2152
2171 2197 2212 .2221 2228 2250 2278 2296
2350 2358 2370 2394 2436 2506 2538 2548
2605 2704 2736 2845 2909 2925 2976 3013
3020 3073 3105 3107 3108 3118 3133 3267
3270 3272 3277 3317 3322 3350 3438 3472
3488 3515 3516 3519 3565 3653 3792 3796
3834 3835 3845 3880 3945 3975 4075 4089
4138 4200 4224 4293 4304 4361 4377 4418
4441 4445 4469 4505 4515 4523 4537 4545
4561 4638 4640 4651 4682 4702 4761 4781
4788 4810 4811 4839 4897 4912 4945 4995
5059 5064 5071 5095 5097 5175 5180 5219
5240 5259 5315 5363 5386 5404 5410 5439
5495 5502 5515 5522 5579 5641 5661 5689
5736 5759 5762 5775 5809 5829 5902 5906
5909 5944 5959 5978 6012 6031 6084 6104
6114 6197 6215 6266 6343 6451 6479 6517
6518 6525 6598 6604 6609 6620 6663 6786
6794 6803 6826 6842 6867 6882 6888 6917
6945 6946 6949 6981 6982 7039 7231 7234
7247 7274 7296 7306 7314 7325 7348 7444
7483 7496 7525 7580 7594 7643 7652 7653
7661 7708 7721 7751 7766 7786 7814 7834
7840 7847 7869 7882 7897 7899 7925 7975
8017 8076 8083 8128 8164 8212 8220 8229
8262 8318 8370 8478 8485 8490 8505 8507
8559 8647 8654 8747 8855 8869 8887 8909
8981 8984 8993 9080 9088 9092 9135 9202
9222 9227 9228 9293 9329 9333 9336 9378
9407 9410 9416 9481 9493 9495 9501 9519
9527 9542 9575 9578 9606 9609 9618 9636
9659 9677 9737 9759 9837 9888 9898 9909
9949 9953 9972 9984 9989 10013 10045 10064
10084 10103 10118 10196 10220 10229 10238 10261
10310 10326 10348 10349 10352 10367 10405 10435
10477 10479 10483 10489 10493 10521 10531 10603
10633 10651 10680 10682 10702 10728 10751 10788
10812 108-56 10912 10918 10954 10958 11029 11073
11102 11115 11157 11160 11186 11187 11222 11266
11281 11301 11324 11423 11436 11468 11497 11506
11513 11524 11538 11588 11589 11631 11665 11697
11715 11726 11789 11812 11816 11836 11924 11967
12012 12031 12042 12058 12080 12083 12119 12148
12194 12248 12287 12332 12355 12385 12406 12443
L2474 12491 12502 12548 12563 12567 12586 12599
12616 12630 12642 12663 12670 12685 12792 12840
12853 12876 12932 12961 13018 13023 13041 13066
L3075 13139 13141 13149 13158 13195 '13202 13257
13272 13317 13324 13327 13330 13343 13370 13443
13507 13562 13603 13604 13645 13655 13666 13688
13857 13876 14015 14023 14032 14065 14089 14094
14127 14132 14142 14210 14238 14253 14332 14343
14366 14387 14408 14458 14466 14468 14536 14610
14611 14633 14664 14666 14686 14691 14741 14778
14788 14792 14798 14855 14875 14893 14931 14957
14965 14966 14969 14983 15009 15012 15044 15095
15099 15149 15195 15250 15269 15304 15310 15318
15345 15372 15374 15427 15459 15466 15474 15504
15554 15568 15597 15607-15631 15692 15708 15745
15775 15792 15809 15873 15874 15916 15936 15951
15978 15932 15995 16006 16013 16024 16039 16055
16063 16084 16150 16184 16186 16198 16210 16227
16364 16374 16444 16467 16477 16492 16629 16732
16745 16769 16818 16830 16861 16932 16964 16968
17010 17019 17033 17048 17051 17058 17068 17076
17086 17098 17115 17149 17156 17207 17211 17221
17310 17320 17361 17428 17441 17466 17472 17491
17507 17561 17598 17601 17655 17682 17703 17707
17741 17767 17796 17798 17803 17810 17820 17841
17878 17908 17925 17937 17975 18007 18010 18014
18022 18055 18067 18085 18157 18268 18276 18303
18337 18362 18387 18396 18435 18459 18470 18499
18525 18548 18584 18600 18618 18629 18643 18671
18704 18729 18773 18832 18854 18859 18913 18921
18951 18952 18978 18990 19072 19084 19110 19131
19138 19156 19159 19207 19224 19228 19243 19254
19274 19285 19356 19385 19412 19424 19465 19501
19507 19524 19532 19533 19545 19607 19614 19651
19662 19700 19716 19764 19779 19790 19825 19854
19876 19919 19926 19930 19937 19942 19993 20046
20095 20133 20243 20255 20269 20345 20348 20391
20408 20422 20434 20492 20514 20546 20557 20566
20591 20647 20652 20702 20764 20777 20780 20816
20832 20850 20868 20904 20939 20983 21060 21073
21098 21214 21219 21260 21282 21392 21395 21423
21429 21469 21474 21477 21510 21519 21638 21646
21647 21707 21734 21773 21784 21826 21841 21866
21871 21906 21912 21924 21932 21958