Jan Zeedijk in Amerika Uh UdeUfylifke QeUfkthis Radioprogramma De Avonturen van het londensche publiek eenigen tijd verstoken van een interes sant en vaak vermakelijk schouw- en hoorspel. het oudste parlement ter wereld. het „sardinenblikje". het tellen van de stemmen. feuilleton MONICA HART winston churchill, een der slagvaardigste sprekers van het Lagerhuis. „uitverkocht". een schandaal. de „schoonheidsdokter" aan 't werk. door R. T. VAN NEER VOORT Het Engelsche Op 13 December 1939 hield het En gelsche Lagerhuis voor het eerst sedert 20 jaar weer een geheime zitting. De publieke tribune moest geheel ontruimd worden; alleen de leden van het Hoogerhuis mochten er blijven. Hierdoor zijn de Londe- naars eenigen tijd verstoken van het interessante en vaak armusante schouw- en hoorspel, dat een zit ting van het Lagerhuis doorgaans biedt. De besprekingen en beslissingen, die in den laatsten tijd in het Engelsche' Lager huis gehouden en genomen worden, zijn van dien aard dat de belangstelling' van de geheele wereld naar dit belangrijke li chaam uitgaat Vanaf het' oogenblik echter, waarop het Lagerhuis voor een geheime zitting bijeen is gekomen, mag op geenerlei wijze ook niet in gesprekken met huis- genooten e.a. mededeeling worden ge daan van hetgeen behandeld wordt op de vergaderingen. Alleen een door de censuur uitgegeven en toegelaten verslag van het of- ficieele persagentschap mag worden gepu bliceerd. Het spreekt vanzelf, dat door deze maatregelen de belangstelling voor het Engelsche Lagerhuis alom nog veel grooter is geworden. Doch het mag geen wonder worden ge noemd, dat aller aandacht doorgaans altijd gevestigd is op het Lagerhuis, want het is een belangrijk en machtig lichaam. De Engelsche volksvertegenwoordiging is het oudste Parlement ter wereld. Het ontstond op grond van de „Magna Charta", de eerste Engelsche grondwet van het jaar 1215. In 1350 vond er een verdeeling plaats! daarbij werd het Hoogerhuis gevormd, waarin de vertegenwoordigers van den adel en de kerk zitting hadden, en het Lagerhuis, waarin de vertegenwoordigers van het volk bijeenkwamen. Eeuwenlang vergader den de beide Kamers in een kerk, de St. Stephana-kapel. Pas in 1834 werd dit eer biedwaardige gebouw door een vreeselijke brand vernield. De Kroon schreef een natio nale prijsvraag uit voor nieuwe bouwont werpen en van de 97 binnengekomen ont werpen werd tenslotte dat van den archi tect Barry aangenomen. In 1840 werd de eerste steen voor het geweldige gebouw ge legd en 't duurde meer dan zeventien jaar, eer het geheele werk voltooid was. De kosten beliepen drie millioen pond sterling. Maar daarvoor bezat Engeland dan ook een parlementsgebouw, dat ongetwijfeld mooier en grootscher was dan eenig ander regeeringsgebouw in andere landen. Alleen al de frontgevel aan de Theems is meer dan 300 meter lang. Tegenover deze afmetingen is de beknop te ruimte der beide zittingszalen beslist Huis „uitverkocht" is. Wanneer een Lagerhuislid iets te zeggen heeft, dan doet hij dit gewoon vanaf zijn plaats. Hij richt zijn verzoeken rechtstreeks tot den competenten minister, die eveneens vanaf zijn plaats antwoord geeft. Natuur lijk is het voor de leden, die op de achter ste rijen zitten, heel moeilijk en dikwijls onmogelijk om de discussie te volgen of er door 16. Maar reed hij niet recht in een land, dat in opstand was? Toch was er iets, dat hem zei, dat wat hem daarnet overkomen was het werk was van enkele vrijbuiters, die van de tijden van onrust gebruik maakten, om on schuldige reizigers te overvallen. Toen hij tot die conclusie gekomen was, voelde hij zich merkbaar opgelucht, want... daar in de Vlakte stond een huis! „Hotel" las hij met verbazing, toen hij het bord, dat aan een paal bij de veranda zat, dicht genoeg genaderd was om het halfuit- gewischte woord te kunnen ontcijferen. Hij steeg af, gooide de teugels over den kop van het paard, dat, zooals de meeste paarden in Afrika gewend was, zoo urenlang vaak op zijn meester te staan wachten... en ging naar binnen. In het huis was geen teeken van leven. Hij keek door een deur in een vertrek, dat klaar blijkelijk als keuken dienst deed of gedaan had, maar ook daar was niemand. Op een plank stonden een paar flesschen, die er in de gegeven omstandigheden zeer aantrekkelijk uitzagen. De eigenaar is zeker even van huis, mompelde de vreemdeling, nu, dan zal ik een voorloopig mijzelf maar even bedienen. Dat deed hij en na een glas in één teug geledigd te hebben, ging hij aan de tafel zit ten en stopte een pijp- Terwijl hij hiermee bezig was, hoorde hij opeens geschuifel ach ter zich en voor hij den tijd gehad had om te zien wat dit beteekende, voelde hij twee ar men om zijn hals slaan en een zachte vrou wenwang tegen zijn zonverbrande gezicht. Eindelijk, zei een vriendelijke stem, ik heb den heelen tijd naar je uitgekeken. Krijg ik geen zoen van je? Nu, dan krijg je er een van mij. Toen hij de vrouw eindelijk zag bij het licht van een staande petroleumlamp, merkte verrassend. Zij zijn lang en zeer smal. Niet ten onrechte gebruiken de volksvertegen woordigers den bijnaam: het „sardinen- blikje". Het Hoogerhuis heeft meer weg van het koorgestoelte in een kerk, dan van een parlementaire vergaderzaal. Aan de smalle voorzijde staat de troon van den Koning en van de Koningin. Ofschoon de Koning zelf in het Lagerhuis, het „House of Commons" nooit verschijnt, is dit lichaam van het Engelsche Parle ment toch van doorslaggevende beteekenis. Hier, voor de afgevaardigden van het En gelsche volk, wordt iedere belangrijke po litieke discussie voor de beslissingen der regeering gevoerd. De ruimte, waarin alle problemen van het Britsche Rijk besproken worden, is zoo smal en beknopt, dat van de 615 leden... maar 450 tegelijk een zit plaats kunnen vinden! En zoo kan het ge beuren, dat er op „groote dagen" een ware wedloop om zitplaatsen ontstaat. Bijna een derde deel der volksvertegenwoordigers hebben dan geen toegang meer, omdat het zelf tusschen te komen. Zoo zijn er velen, die gedurende hun geheelen ambtstijd, waarvoor de staat hun een honorarium van 400 pond per jaar betaalt, niet één en kele maal hun stem in het Lagerhuis doen hooren. Slechts stemmen, dat mogen ze! Zoodra de „speaker" degene, die de ver gadering leidt het tot een stemming laat komen, volgt er een merkwaardig schouwspel. De „ja-zeggers" marcheeren in een ganzegangetje naar de rechterhoek van de zaal en de opponenten n'aar de „neen-hoek" aan den linkerkant van den spreker. De z.g. „tellers", beproefde ambte naren van het Parlement, tellen vervolgens de stemmen voor en tegen. „De carrière van een Engelsch politicus gaat slechts via een paar rijen banken, van de achterste naar de voorste rij!", merkte eenmaal Winston Churchill, een der slagvaardigste sprekers van het Lagerhuis op. Hij wees daarmee tegelijkertijd een op stand van de „achterste-bankers" van de hand, die zich beklaagden over hun „ach teruitzetting." De eerwaardige leden van het parlement hebben zich weten te behelpen en uit pro test bezetten ze eenvoudig de publieke tri bune, omdat zij blijkbaar van daaruit de onderhandelingen beter kunnen volgen. Dat leidde eens tot een merkwaardig incident. Een oeroude wet wijst ieder der twee ge slachten een eigen tribune aan, die door gaas van elkander gescheiden zijn. De pro- testeerende vrouwelijke Parlementsleden dachten waarschijnlijk niet meer aan de traditioneele wet, toen de ambtenaren haar verboden, de tribune der mannen te betre den. Een groot schandaal was het resul taat; en het gevolg was, dat de afgevaar digden ,toen zij van hun „hoordersplaats' terugkeerden voor de afschaffing der -„da mestribune" stemden. Eerst in 1927 werd het gaas tusschen de mannelijke en vrou welijke parlementsleden verwijderd. Ieder jaar opnieuw zijn de debatten in het Lagerhuis even heftig, maar de lezers van de officieele protocollen merken daar van niets. Immers, de „schoonheids-dokter" der Parlementsbesluiten heeft tot taak, alle onparlementaire uitdrukkingen uit de blauwe cahiers der „officieele rapporten" te verwijderen. Een paar jaar geleden be roofde een in woede ontstoken vertegenwoor diger den speaker van zijn beroemden ha mer, welks slagen het tumult der debat ten verre overstemt. Terwijl de dagbladen heele kolommen over dit incident volschre ven, stond er in het betreffende protocol maar een enkel regeltje over deze gebeur tenis. Een merkwaardig gebruik is ook het roepen van „hear! hear!", wanneer men het met een spreker eens is. Buitenstaanders zullen echter voorloopig verstoken blijven van de „amusementen", welke de zittingen van het Engelsche Lager huis zoo vaak bieden... WOENSDAG 27 DECEMBER 1939. Hilversum I. 1875 en 414.4 m. Algemeen programma, verzorgd door de NCRV. 8.00 Berichten ANP. 8.05 Schriftlezing en meditatie. 8.20 Gramofoonmuziek (9.309.45 Geluk- wenschen) 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15 Viool, piano en gramofoonmuziek. 12.00 Berichten. 12.15 Gramofoonmuziek. I.00 Quintolia en gramofonmuziek. 2.252.55 Christ. lectuur. 3.00 Gramofoonmuziek. 3.30 Zang en piano. 4.30 Gramofoonmuziek. 4.45 Felicitaties. 5.00 Voor de jeugd. 5.45 Gramofoonmuziek. 6.30 Causerie: „Sproeischema voor vrucht- boomen", 7.00 Berichten. 7.15 Literair halfuur. 7.45 Orgelspel. 8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-Ber. 8.15 Orgelspel. 8.45 Gooisch symphonie-orkest. 9.30 Actueel halfuur. 10.00 Berichten ANP. 10.05 Lezing: „Ons gezin in de crisis". 10.35 Gooisch symphonie-orkest en soliste. II.15 Gramofoonmuziek. Ca. 11.50—12.00 Schriftlezing. Hilversum H. 301.5 m. VAR A-uitzending. 10.0010.20 v.m. VPRO. 11.0011.30 v.m. en 6.307.00 RVU. 7.30— 8.00 VPR. 8.00 Berichten ANP, 8.10 Orgelspel. 8.45 Gramofoonmuziek. 9.30 Causerie: „Onze keuken". 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in de Continubedrijven. 11.00 Causerie: „Ziekenverpleging in moei lijke tijden". 11.30 Voor de vrouwen. 12.00 De Ramblers. 12.30 Esmeralda en solist. 12.45 Berichten ANP, gramofoonmuziek. 1.00 Eemeralda en solist. I.151.45 Orgelspel. 2.00 Causerie „Stofversieren". 2.30 VARA-orkest. 3.15 Voor de kinderen. 5.30 VARA-orkest. 6.30 „Het probleem der onsterfelijkheid", lezing. 7.00 VARA-Kalender. 7.05 Felicitaties. 7.10 Koorzang. 7.30 Meisjeskoor van de Vrijzinnig-Christ. Jeugdgemeenschap (7.407.50 Korte toe spraak). 8.00 Herhaling SOS-Berichten. 8.03 Berichten ANP, VARA-Varia. 8.20 Rosian-prkest en solist. 8.55 Schaaknieuws. 9.00 Radiotooneel. 9.30 Pianoduo Arno en Jabin, Mario Rico's „Sweet and Swing Hawaiians" en solisten. 10.00 VARA-strijkorkest. 10.40 Medische vraagbaak. II.00 Berichten ANP. 11.10 Schaaknieuws. 11.15 Viool en piano. 11,3012.00 Gramofoonmuziek. DONDERDAG 28 DECEMBER 1939. Hilversum I. 1875 en 414.4 m. 8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 2.00—12.00 NCRV. 8.00 Berichten ANP. 8.059.15 en 10.00 Gramofoonmuziek. 10.15 Morgendienst. 10.45 Gramofoonmuziek. 11.30 Godsdienstig halfuur. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-orkest. 4* -ï. vï:>y 177. „Bindt de mannen stevig vast", zei Pen- nington. „We zullen hier op Centaur wachten. De gevangenen werden vlug gebonden. Daar na deed Red Pennington de lichten in alle ka mers en gangen van het huis uit. 178. Twintig minuten later kwam er een auto aangereden. „Uit het gezicht, allemaal!" waar schuwde Red, terwijl hij door het raam gluur de. „Daar komt hij!" Centaur liep vlug het donkere huis binnen. „Er brandt nergens licht", zei hfj op bozen toon. „Wat heeft dat te betekenen? Waar zit ten ze allemaal?" Op dat ogenblik vond Rufe het knopje van het licht en draaide dit om. 179. Op het moment dat het licht aanging, sprongen de zeelieden te voorschijn en wier pen zich op Centaur en Rufe. De verschrikte mannen raasden en tierden van woede. Plot seling trok Centaur zijn revolver. Er klonk een schot uit het wapen van Red. Centaur liet zijn revolver vallen. Hij viel op de grond en wilde opnieuw zijn revolver grijpen. 180. „Blijf van die revolver af, Centaur',, waar schuwde Red kalm. „Je hebt het wapen niet meer nodig. De Schorpioenbende heeft nu een andere leider, dank Jan Zeedijk!" De groene ogen van Centaur staarden Red aan. „Alweer Zeedijk!" mompelde hij. Zijn haat tegen Jan kende geen grenzen meer, maar het was te laat voor hem om nog iets te kunnen bereiken, want alle leden waren gevangen genomen alles was Verloren. 12.45 Berichten ANP, gramofoonmuziek. I.10 KRO-orket. 2.002.55 Handwerkuurtje. 3.00 Vrouwenhalfuurtje. 3.30 Gramofoonmuziek. 3.45 Bijbellezing. 4.45 Gramofoonmuziek. 5.00 Handenarbeid voor de jeugd. 5.30 Het Spaame-sextet en gramofoonmuziek 6.45 C.N.V.-kwartiertje. 7.00 Berichten. 7.05 Internationaal overzicht. 7.45 Causerie over koperzagen. 8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-berichten. 8.15 Propaganda-avond. 10.00 Berichten ANP, actueel halfuur. 10.30 Pianovoordracht en gramofoonmuziek. II.10 Gramofoonmuziek. Ca. 11.5012.00 Schriftlezing. Hilversum II. 301.5 m. Algemeen programma, verzorgd door de AVRO. 8.00 Berichten ANP, gramofoonmuziek. 9.00 Concert (opn.). 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 Voor de vrouw. 10.35 Viool en piano. 11.00 Causerie „Zijlichten". 11.10 Omroeporkest en pianosoli. 12.15 Ensemble Jetty Cantor. 12.45 Berichten ANP, gramofooqnmuziek. 1.00 Ensemble Jetty Cantor. 2.00 Voor de vrouw. 2.30 Zang met pianobegeleiding. 3.00 Verkorte opera „Der Wildschütz" (opn.) 4.00 Voor zieken en thuiszittenden. 4.30 Disco-causerie. 5.30 AVRO-Amusementsorkest en solisten. 6.30 Sporthalfuur. 7.00 Pianovoordracht. 7.35 Gramofoonmuziek. 7.40 „Inundatiën", lezing. 8.00 Berichten ANP, mededeelingen. 8.15 Koor van de Koninklijke Oratoriumver- eeniging „Kerkgezang", Utrecht en het Om roeporkest. 9.00 Radiotooneel. 10.00 AVRO-Amusementsorkest, AVRO- Girls en soilsten. 10.30 Gramofoonmuziek met toelichting. 11.00 Berichten ANP, hierna: AVRO-Dans- orkest. 11.3512.00 Veres Lajos' Zigeunerorkest. hij, dat ze er aardig en aantrekkelijk uitzag, dat ze jong was en vreeselijk verheugd scheen dat ze hem zag. Hem? Een oogenblik was het bij hem op gekomen, dat zij hem voor een ander hield en hij had zich ook al op uitroepen van ver bazing en schrik voorbereid, als ze hem beter bekeken zou hebben, maar er gebeurde niets van dien aard; integendeel. Het viel hem op, dat zij een trouwring droeg. Ik heb goed opgepast, sinds je wegge- loopen bent, praatte ze. Kijk maar, en zij hield een flesch in de hoogte; ik heb er niets uit gedronken. Zelfs niet in mijn een zaamheid. Zelfs niet toen ik mij herinnerde wat Ndabamatoba zei, dat het huis boven onze hoofden in brand zou steken. Maar nu is het allemaal weer goed hè? Ja, ja, weer heelemaal goed, mompelde de vreemdeling, zoo troostend en vriendelijk, als hem mogelijk was. Maar wat moest dit allemaal beteekenen. Opgepast sinds hij weggeloopen was? En van iemand den naam had hij maar voor de helf verstaan die gedreigd had, het huis boven onze hoofden in brand te steken? Was die vrouw gek geworden. Het leek hem het veiligst om haar maar niet tegen te spreken. Ik zal maar eens naar mijn paard gaan kijken, zei hij. Dan heeft zij den tijd om tot zichzelf te komen, dacht hij bij zichzelf. Goed, doe dat, ondertusschen zal ik wat voor je klaar maken. Het kuiken, dat die vervloekte hond toen niet te pakken heeft gekregen, is er nog. Ik zal het nu voor je braden. Kom maar gauw weer terug. De reiziger ging naar buiten en begaf zich naar den stal. Na eenig zoeken vond hij hooi en weldra was zijn paard van alles voorzien. Toen hij weer naar het huis terug ging, was het heelemaal donker geworden. Bij zijn binnenkomen woei hem uit de keu ken een lekkere lucht tegemoet en zijn oor werd aangenaam door het geluid van bak kende boter getroffen. Hij ging naar de keu ken, waar hij zijn schoone gastvrouw bij het vuur zag staan. Zeg, begon hij aarzelend, waar*kan ik mij hier ergens wasschen? Zijn woorden werden met een luid gelach begroet. Wat is dat voor een nieuwe mop, net te doen of je hier den weg niet weet. Wil jij mij laten voelen, dat we hier in een hotel zijn en elk oogenblik gasten kunnen verwachten? Ze kwam van haar plaats achter het vuur en legde haar handen op zijn schouders. De vreemdeling bekeek haar aandachtig, terwijl zijn gedachten zich nog steeds met de vraag bezig hielden, wat dit alles te betee kenen had. Ze hield hem voor een ander, maar ze scheen dien ander heel goed te ken nen, zoodat een vergissing haast niet moge lijk was. Een vaag geluid aan de voordeur deed hen beiden in die richting kijken, terwijl zij hem haastig losliet. In de deuropening stak tegen de duisternis buiten een groote man af, die een revolver getrokken had, die door enkele verdwaalde stralen van de lamp belicht werd De vrouw vluchtte naar den anderen hoek van het vertrek. Toen de vreemdeling naar den indringer keek, bleef hij stokstijf staan en hij zag, hoe, op diens van woede vertrok ken gelaat een onuitsprekelijke verbazing zich afteekende. De hand, die de revolver gericht had, viel slap langs zijn lichaam. En zijn gelaat werd grauw. De vreemdeling bleef niet alleen stokstijf staan, maar er kwam ook een ongeloovige en dan een verbaasde trek op zijn gezicht. Want de man, die daar tegenover hem stond, kon zijn spiegelbeeld zijn; één oogenblik dacht hij bijna dat hij tegenover zijn geest stond, zóó sprekend was de gelijkenis. Een heelen tijd stonden de beide mannen elkaar sprake loos aan te kijken, terwijl de vrouw schuw van den een naar den ander keek. Eindelijk verbrak een ruwe stem, die verried, dat haar eigenaar een liefhebber van sterken drank was, de stilte met de woorden: Wel allemachtig. HOOFDSTUK XIV. DE OPLOSSING VAN HET RAADSEL. Wel allemachtig, herhaalde de éérst- aangekomene, zonder zijn verbaasden blik van den ander af te wenden. De vrouw scheen niet in staat ook maar iets te zeggen. Ze keek van den een naar den ander en snakte naar adem. De man, die het laatst gekomen was, was de eerste die weer tot zichzelf kwam. Wat heeft dit te beteekenen? vroeg hij op hoogen toon. Malina, hoor je mg niet; ik vraag wat dit te beteekenen heeft. Ik weet het niet, maar ik geloof dat de duivel hier de hand in heeft. Och loop rond, vervolgde de man, en hij deed een stap in de richting van de vrouw, die daarop nog verder in haar hoek terug kroop. Maar zegt u liever eens, zei hij tegen zijn dubbelganger, als u mij niet kent, wie bent u dan wèl? Ik kon u hetzelfde vragen, maar ik zal eerst uw vraag beantwoorden, was het ant woord van den reiziger. Mijn naam is Hal font, en ik ben hier heel toevallig beland. Ik kom van Matulia en even voordat ik hier kwam dacht ik heusch dat ik verdwaald was. 1 Dat is allemaal goed en wel, antwoord de de ander, die Halfont den tijd niet gunde om uit te spreken, maar wat beteekent het dan dat ik u hier zoo bij mijn vrouw zag? Zijn vrouw, die aan de beweging, die Hal font gemaakt had toen haar man dreigend op haar af kwam, gezien had dat ze op zijn bescherming kon rekenen, kwam hem nu te hulp. Is dat nu zoo wonderbaarlijk? Jullie lijken immers als twee druppels water op elkaar? Zelfs nu, als ik jullie zoo naast elkaar zie, zou ik jullie niet uit elkaar ken nen als ik met een doek voor mijn oogen een paar keer rondgedraaid werd. Of ja, toch wel, aan die stop in je broek. Heelemaal trouwens aan jullie kleeren, maar daar heb ik eerst niet op gelet; wie denkt ook aan zooiets - Dus je wilt er een eed op doen dat je hem voor mij hebt aangezien? zei de ander. Natuurlijk. Iedereen zal moeten toegeven dat men zich gemakkelijk in jullie beiden kan vergissen. Ja, dat is zeker zoo, zei Halfont. Nu we weten dat het op een vergissing berust, ge loof ik niet dat we er verder over behoeven te spreken. Maar als ik vragen mag: Wie bent u eigenlijk? Het gezicht van den ander vertoonde een achterdochtige uitdrukking. Mijn naam wou u weten? Nu, daar hoef ik mij niet voor te schamen: Harland... Harvey Harland. Ik ben de eigenaar van het „Berg-Hotel", dat u hier in al zijn pracht en praal aanschouwt, en hij maakte een min-' achtend gebaar. Zeg Malina, geef eens wat waarmee meneer en ik op onze kennismaking kunnen drinken. Nadat de glazen gevuld waren, klonken ze op de kennismaking. Ondertusschen namen ze elkaar nog eens op. Wel allemachtig viel Harland plotseling weer uit. Ik heb nog nooit zooiets geks mee gemaakt! We konden wel tweelingen zijn' En ......maar hij maakte zijn zin niet af; in- plaats daarvan sprong hij op en riep, naar Halfonts gezicht wijzend: Nee maar, kiik daar eens, precies dezelfde litteekens! Halfont keek naar zijn dubbelganger en bleef sprakeloos zitten. Want inderdaad het gezicht van den ander vertoonde dezelfde litteekens die hij van zijn geboorte af bezeten heid! WaS wel een &riezelige toevallig- «k (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1939 | | pagina 7