Vluchtelingenlot
in Sjanghai
Patronen gedeeltelijk terecht
Finnen hebben gebrek
aan munitie
Harde strijd
om het bestaan
De vredespogingen
Versnelde
onteigeningsprocedure
verworpen
Nieuw soort gerst in Indië
Van
gewiekste
Chineezen,
een over
strooming
en muziek
De munitieroof te Dublin
Smokkelarij aan Belgisch*
Duitsche grens
China verloor
drie millioen man
Ernstige bezorgdheid
Postvluchten op Indië
Eerste Kamer
Dc Doaau dichtgevroren
„Russen verbaasd dat
Finnen vechten"
Zweefvliegen weer toegestaan
Oud en nieuw zonder
voetbal
Sjanghai.
Vier, vijf maanden geleden was
bijna de geheele nienschheid begaan
met het lot van tienduizenden
vluchtelingen uit Duitschland, Oos
tenrijk en Tsjecho-Slowakije,' Joden
jonge en oude, rijke en arme, die
uit het land hunner geboorte wer
den verdreven en elders een nieuwe
woonplaats moesten zoeken, terwijl
de meeste grenzen voor hen geslo
ten waren. In Europa, in Amerika
wekte hun lot diep medelijden,
maar sedert is de oorlog uitgebro
ken, de menschheid heeft andere
zorgen en de Joden, de van huis
en goed verdrevenen, werden ver
geten.
Voor duizenden en duizenden dezer vluch
telingen was toen Sjanghai een veilige wijk
plaats, waarvan de noorten wijd open ston-
len. Sedert is ook dit veranderd en er wor-
!en geen vluchtelingen uit Oost- en Midden
Europa meer toegelaten in deze millioenen-
-itad die reeds voor de komst der vluchten
de Joden vol was met andere vluchtelingen,
Russen en Chineezen, welke laatste de wijk
hadden genomen vpor de oprukkende Ja-
oansche legers, zoo'dat er te Sianghai nij
pend woninggebrek ontstond. Peze stad
huisvest thans drie a vier millioen Chinee
zen, waarvan ongeveer twintig procent
vluchtelingen zijn, ongeveer vijftig-duizend
Japanners, burgers en militairen, twintig
duizend Russen, ton naastebij evenveel Jood
sche vluchtelingen en .vijftienduizend an-
lere Europeanen en Amerikanen. Onder de
Europeesche bevolking zijn dus de vlüchto-
tingeh, Joden en Russen, verreweg in de
meerderheid.
Russen al ingeburgerd.
De Russische vluchtelingen, die hier on
geveer twintig jaar geleden kwamen heb
ben zich hier al reeds „ingeburgerd", zich
gewend aan de toestanden en velen hebben
zich hier een nieuw bestaan gegrondvest.
Enkelen zijn bezitters van goede zaken,'ju
welierswinkels, winkels met vrijwel uitslui
tend Russische levensmiddelen,' zaken in
Europeesche dames- en he«renkleeding. An
deren zijn in dienst van de politie of zijn
particuliere nachtwakers en onder deze par
ticuliere nachtwakers vindt metn vele oud
officieren, hooge regceringsambtenaren,
vroegere advocaten, die per maand thans
minder verdienen, dan ze vroeger in Rus
land in één enkelen dag uitgaven. Russische
handwerkers ziin hier ook, maar hier kun
nen ze van hun handwerk niet bestaan.daar
ze niet kunnen coneurreeren tegen de Chi-
neesche handwerkers, die zich rijk vpelen
met een verdienste, waarvan Europeanen
onmogelijk kunnen leven. Nog jaren hebben
die Russen gehoopt, dat ze weder naar
Rusland konden terugkeeren als „de oude
.tijd" daar herleefd zou zijn. Thans hebben
ze reeds geruimen tijd die hoop opgegeven.
Ze hebben zich in hun toestand geschikt
zoo goed en zoo kwaad als dat ging.
De Joden hopen
Anders is het met de Joodsche vluchtelin
gen. Zij hopen nog en droomen van den
tijd, dat ze naar Duitschland, Oostenrijk en
Tsjecho-Slowakiie kunnen terugkeeren. lan
den, die ze nog steeds als hun „vaderland"
beschouwen.
„Als Hitier ten val is gebracht", dit is
het altijd weder terugkeerende „Leitmotiv"
in hun gesprekken. De meesten verwachten
dien val binnpn weinige maanden. De
grootste pesimisten onder hen verwachten,
dat oownhlik in dp aanstaande lente. Het
is altijd weder dezelfde geschiedenis: de
menschen gelooven, wat zij hopen en wen-
schen.
Een harde dobber.
Maar intusschen moeten ook deze Jood
sche vluchtelingen leven. Slechts weinigen
zijn er in geslaagd voldoende geld van hun
bezitttingen te redden. Velen zijn een zaak
ie beennnen, waarbij ze van de Chineesche
mededinging niets te vreezen denken te
hebben. Talloos zijn hier thans de Duitsche
en Oostenrijksche restaurants, waar men
voor ongelooflijk weinig geld kan eten:
Wiener Schnitzel, Rerliner Bouletten, Ko
ningsberger Klops. Enkele dezer zaken
gaan tamelijk goed, maar dan is het be
zwaar, dat er te veel menschen van die za
ken moeten leven, daar meestal die za
ken opgericht zijn door vele „compagnons"
die hun weinige geld tezamen legden voor
de onderneming. Ik kende zoo'n zaakje in
het gedeelte der stad. dat men thans
„Klein Berlijn" noemt. In dat restaurant
kwam ik wel eens een enkelen keer en ik
verheugde me immer over het drukke be
zoek. Dezer dagen kwam ik er weder. Een
gefortuneerde Rus had de zaak voor weinig
geld overgenomen.
Ik verbaasde me daarover, daar ik den
indruk had gekregen, dat deze zaak den
In de jnillioenenstad Sjanghai.
vluchtelingen voldoende winst had opge
bracht. Ik zeide dit den Rus en hij ant
woordde: „Het is geen slechte zaak, maar
het bezwaar was, dat er zeven huisgezin
nen van Joodsche vluchtelingen van moes
ten leven en dat kon de zaak niet opbren
gen."
Chineezen gevaarlijke concur
renten.
Er zijn meer zulke Joodsche zaken, die
binnen enkele maanden ten gronde zijn
gegaan. De Duitsche opschriften staan nog
op deur en vensters, maar de Joodsche ei
genaar heeft den strijd op moeten geven
en een Chinees heeft de zaak overgenomen.
Met het wonderlijke aanpassingsvermogen
der Chineezen hebben de nieuwe bezitters
spoedig geleerd Berlijnsche en Weensche
gerechten te bereiden. Er zijn trouwens ook
Russische restaurants, die door Chineezen
zijn overgenomen en door Chineezen wor
den gedreven.
Dezer dagen ontmoette ik een Duitschen
Jood, een vluchteling, die in Duitschland
een veehandel had gedreven. „Minder dan
honderd runderen heb ik nooit geweid",
vertelde hij me, maar in de zeven maan
den. dat hij hier is, heeft hij nog geen cent
verdiend. Uit Duitschland had hij medege-
smokkeld een Perzisch tanijt, dat daar
veertienhonderd Mark had gekost. Het
hoogste bod, dat hij er hier voor gekregen
had, was omgerekend, zestig gulden.
In den handel kan de Joodsche
vluchteling over het algemeen niet
tegen de Chineezen, die geboren
kooplieden, op, ook al niet omdat
ze nog niet het terrein kennen,
noch de taal.
Een sombere stemming.
Door de omstandigheden, waarin de
Joodsche vluchtelingen leven, door de ont
zettende gebeurtenissen, die velen hunner
hebben medegemaakt, door de onzekerheid
hunner toekomst, hebben die vluchtelingen
veelal de neiging alles steeds van den som
bersten kant te bekijken. Enkele maanden
geleden, in Augustus *n September, klaag
den ze over de warmte, die hier toch nooit
zeer hevig .is. Thans, nu de noordenwinden
de koude van Siberië en Mandsjoekwo hi;r
brengen, klagen ze over de koude, die ten
slotte niet zeer streng is.
Per bootje naar het concert.
Enkele weken geleden bracht een voorbij
trekkende typhoon hun een nieuwe verras
sing. Dagenlang kletterden hevige regens
neder en een groot deel der stad stond
onder water. Trams en omnibussen liepen
niet meer en het aantal der automobielen
was zeer gering geworden. Het eenige ver
keersmiddel was de rickshaw, waarvan de
koelie door twee drie voet water moest
waden Voor de rickshaws-koelies was 't een
tijd van „hoog-conjunctuur". Juist in die
dagen werd door het stedelijk orkest een
zeer belangwekkend concert gegeven en de
menschen togen naar dit concert in rick-
shaws, die de bêzoekers brachten tot aan
de trappen van het eenigszihs hooger gele
gen concertlokaal. Daar kwam men met een
rickshaw als met een bootje aan. De oude
bewoners van Sjanghai vonden dit niet zeer
vreemd. Ze zijn aan dergelijke en erger din
gen gewoon, maar voor nieuwelingen in
deze millioenenstad was het eenigszins on
gewoon. j,
Gedurende de pauze staarde ik door een
der vensters van het gebouw uit over de
stad. Zoover het oog reikte, stonden de
straten in helder electrisch licht blank,
maar desniettegenstaande was er een druk
verkeer van rickshaws en plotseliil"» ont
waakten in mij herinneringen aan Venetië,
een Venetië, waar men de gondels vervan
gen zou hebben door rickshaws, getrokken
door Chineezen. En als ter eere van deze
vertooning gaf het orkest een Italiaansch
program: Rossini, Respighi, Veracini-Previ-
tali, Malipiero, Pick-Mangiagalli.
De groote les van Azië.
Bij het einde van het concert verscheen
er een groote vloot rickshaws, honderden,
want in elke rickshaw is slechts plaats voor
één persoon. De bezoekers van het concert
stonden heel kalm te wachten tot zij aan
de beurt waren om door een rickshaw „ge
red" te worden van het „eiland," waarop
zij zich bevonden. Chineezen, Japanners,
Duitschers, Engelschen, Franschen, Russen',
Noren, heel het internationale publiek van
Sjanghai betoonde het grootste geduld en
de eenige uitzondering vormden de nieu
welingen in deze stad. Zij hadden plotse
ling haast, zooals men dat ook bij óns ziet.
Maar de anderen:., zij lachten en praatten,
rookten een, sigaret-al wachtend,-weint zij
hadden de groote les van Azië reeds ge
leerd, het geduld, dat fgeen rekening houdt
met den tijd.
J. K. BREDERODE.
Interneeringskampen voor de
gearresteerden?
Van de één millioen patronen, die
uit het arsenaal te Dublin zijn ge
stolen, heeft men ex 50.000 tot 80.000
teruggevonden. Nog steeds heerscht
in en rond de stad, die door troepen
is omringd, groote opwinding. Men
vreest, dat getracht zal worden een
gedeelte der gestolen munitie naar
Noord Ierland over te brengen.
Begrafenisstoeten aangehouden.
Het zoeken in de naburige graafschappen
is gisteren nog uitgebreid. Laagvliegende
lersche militaire vliegtuigen werken samen
met gewapende patrouilles en gemotoriseer
de eenheden op de wegen. Zelfs begrafenis
stoeten worden aangehouden voor onder
zoek van de begrafenispapieren. Op verschei
dene punten in verafgelegen districten zijn
soldaten met machinegeweren opgesteld. Het
is nog steeds onmogelijk, Dublin binnen te
komen of te verlaten zonder een militaire
patrouille te ontmoeten. Aan beide zijden
van de grens tusschen Eire en Noord Ier
land heerscht groote bedrijvigheid der po
litie. De douaneposten worden zwaar be
waakt en de treinen worden zorgvuldig
doorzocht.
Interneeringskampen?
Men verwacht, dat wanneer de Dail Woens
dag bijeenkomt, een wetsontwerp zal wor
den ingediend, dat de autoriteiten in staat
zal stellen gevangenen voor onbepaalden
tijd ingesloten te houden zonder tenlaste
legging. Het is mogelijk dat interneerings
kampen ingericht zullen worden.
BOMAANSLAG TE BELFAST.
Gisteravond is een bom ontploft in het bij
kantoor te Belfast (Noord-Ierland) van de
Irish Press te Dublin. Er werd veel schade
aangricht, doch niemand werd gedeerd. Een
deel van de inventaris van het gebouw was
met benzine besprenkeld. Bij dezen aanslag
zijn 6 of 7 mannen betrokken. De eenige be
diende, die op kantoor was, werd in een
auto eenige uren rondgereden.
Een getuige heeft verklaard, dat leden van
het lersche republikeinsche leger den aan
slag hebben gepleegd.
„Engelands standpunt voor ieder
duidelijk".
De geruchten over een nieuwe vredespo
ging, voortvloeiende uit het bezoek van den
Paus aan den koning van Italië en den te
rugkeer naar Berlijn van den Duitschen
ambassadeur te Rome, zijn te Londen niet
aan de aandacht ontsnapt, doch er wordt
in Engelsche kringen geen enkel officieel
bericht of commentaar verstrekt. Dezelfde
terughoudendheid wordt betracht ten aan
zien van den onlangs door den minister
president van Eire, de Valera, in 'een ra
diorede voor de Veroenigde Staten gedanen
oproep tot het houden van een vredescon
ferentie.
De houding der geallieerden ten opzichte
van de steeds herhaalde „vredesoffensieven"
is bij talrijke gelegenheden door Chamber-
lain, Halifax en Daladier bepaald en moet
naar men meent, thans wel voor iedereen
duidelijk zijn.
Op verscheidene plaatsen aan de grens
van België en Duitschland wordt druk ge
smokkeld, vooral chocolade, cacao, koffie,
vet, boter en margarine. Te Aken wordt de
gesmokkelde koffie voor 10 tot 12 mark
per kilo verkocht.
Oorlogsrouwlijst uit het Verre
Oosten.
Volgens een communiqué van het Keizer
lijke hoofdkwartier in Japan hebben de Chi
neesche legers van Januari tot November
305.166 dooden verloren. Aan Japansche zij
de sneuvelden 27.000 manschappen. Van
Juli 1037, toen de vijandelijkheden tusschen
Japan en China uitbraken, tot November
1930 hebben de Chineezen 1.218.462 dooden
gehad. De totale Chineesche verliezen aan
dooden, gewonden, deserteurs en krijgsge
vangenen worden geraamd op ruim drie
millioen man.
NOG WORDEN DE RUSSISCHE
AANVALLEN GEKEERD...
Hoewel de Finsche legcrberichten nog
steeds zeer optimistisch zijn en aa^en0"ie"
kan worden dat inderdaad de Russische aan
vallen nog steeds worden afgeslagen,
de communiqué's uit Helsinki een ?n'ia' 00
van diepe bezorgdheid met te nnskonne -
Hoewel het menschenmateriaal vo itouiue
wordt geacht is er een groot gebrek aan
munitie en modern oorlogsmateriaal, ïze
Russen gebruiken thans zware artillerie,
welke 40 K.M. ver draagt. Finland ontbreekt
het aan de middelen om op dit wapen te
antwoorden. De Finnen gebruiken thans een
aanzienlijke hoeveelheid materiaal, dat op
de Russen veroverd is, o.a. zware en lichte
machinegeweren, en geweren van het zeltue
kaliber als waarmede de Finnen gewend
zijn om te gaan.
Finsche kringen Ln Londen noemen den
toestand, wat het oorlogsmateriaal betreft,
hoogst ernstig.
Een nieuw contingent Zweedsche vrijwil
ligers, tot dusverre de grootste groep is gis
teravond naar Finland vertrokken.
Het Russische legerbertcht.
Het communiqué van den staf van het
militaire district Leningrad luidt. „Op 29
Dec. geen gebeurtenissen van beteekenis aan
het front. In een aantal districten heeft de
Sovjet Russische luchtmacht geslaagde bom
bardementen ondernomen."
Over de versterkingen van dc Russische
landtroepen blijven de berichten uit Moskou
vaag. Men zegt dat er gedurende de Kerst
dagen ernstig is gevochten en dat hier en
daar de Finnen ernstige verliezen zijn toe
gebracht. Moskou heeft censuur ingevoerd
op uitgaande pcrstelegrammen, zoodat be
richten van niet-Russische correspondenten
in de Sovjet Staat, die men schadelijk voor
de militaire veiligheid acht, worden opge
houden. De berichtgeving uit Moskou blijft
daardoor zeer eenzijdig.
HET FINSCHE LEBGERBERICHT.
Het Finsche legerbericht maakt melding
van nieuwe successen in de Karelische land
engte, waar de Russen wederom zware-
verliezen zouden hebben geleden en veel
materiaal verloren, dat door de Finnen
is buitgemaakt.
In het noorden zouden de Russen in ver
warring terugtrekken. Over de luchtoorlog
zegt het bericht uit Helsinki:
Op 28 December des daags verminderde
bedrijvigheid in de lucht. Dc activiteit van
den vijand herleefde echter in den nacht
van 28 op 29 December. Russische vliegtui
gen trachtten de linies op de Karelische
landengte en eenige steden in Midden-Fin-
land te,bqmbardeeryn. In, dep, loop van den
dag 'lideft' dé Finsche luchtmacht verschil
lende aanvallen Ondernomen. Er zijn 'géén
luchtgevechten geleverd."
RUSSISCHE VERLIEZEN.
Volgens Finsche mededeelingen uit goe
de bron zijn sedert het begin van den oor
log 25.000 Russen gesneuveld en 5000 gevan
gen genomen. Verder zijn volgens deze me
dedeelingen 270 Russische tanks vernield
en 125 vliegtuigen neergeschoten.
Russen schoten op elkaar.
Russische vliegtuigen hebben bij vergis
sing een Sowjetcolonne aangevallen, die zij
met bommen bestookten en onder mitrailleur-
vuur namen, aldus wordt van het noordelijke
front gemeld.
In den sector van Salla heeft zich een
groote geschutbedrijvigheid voorgedaan.
Voorts gelooft men, dat zich muiterijen heb
ben voorgedaan bij de Russische troepen,
aangezien groot rumoer en talrijke geweer
schoten van achter het front gehoord zijn.
De correspondent van de „Daily Express"
te Moscou bericht, dat generaal Grigori Stern,
die de veldtocht in Mongolië tegen de Japan-
neezen heeft geleid, naar Finland is gezon
den om generaal Meresjikow, commandant
van het militaire district Leningrad, die
thans de operaties in Finland leidt, te ver
vangen. Generaal Stern behoort tot de jon
gere legerleiders en is een beschermeling
van maarschalk Worosjilow.
De „Aftonbladet" verneemt uit Tallin, dat
de Russische garnizoenen in Estland alle
voorraden schoenen en laarzen opkoopen,
zoodat voor de bevolking niets meer over
blijft. Eveneens worden groote hoeveelheden
kleeren opgekocht.
Op de heenreis landde de Buizerd
te Rangoon en de Nandoe teAlexan-
drië- de Torenvalk en de Wielewaal
arriveerden op de terugreis resp. te
Alexandrië en Rangoon.
De Eerste Kamer heeft gisteren het ont
werp tot nadere wijziging der Onteigenings
wet, welke wijziging een verkorting der
onteigeningsprocedure beoogt, verworpen
met 22 tegen 17 stemmen. Voor stemden al
leen "de sociaal-democraten en de katholie
ke leden de Jong, Schoeniaker, de Bruyn,
Bruinëman en Nïvard.
Als bezwaar opperde de heer Michiels
van Kessenich (r.k.), dat de betreffende ei
genaren niet tijdig genoeg zullen vernemen,
dat onteigening van een of meer hunner
perceelen voor den rechter zal worden ge-
bracht.
Mr. van Vessem (n.s.b.) betoogde, dat
het ontwerp getuigde van een departement
tale neiging om dictatoriaal op te treden.
Minister Gerbrandy meende dat het met
de bezwaren in de practijk wel zou losloo-
pen, omdat in den regel de eigenaren tij
dig genoeg van de plannen op de hoogte
zijn.
Met den gebruikelijken heilwensch voor
het Nieuwe Jaar sloot de voorzitter de ver
gadering.
Strenge vorst in Roethenië en
Hongarije.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat
de Donau met een dun ijslaagje is
bedekt, zoodat de scheepvaart is
stilgelegd. De schej>en hebben de
winterhavens moeten opzoeken. In
Roethenië heeft het 36 graden ge
vroren en in Hongarije 20.
Manschappen van het Roode Le
ger dachten als bevrijders te
zullen worden ontvangen.
De correspondent van het Deensche blad
de „Berlingske Tidendc" heeft aan zijn blad
een uittreksel gezonden uit het dagboek
van een officier van het roode leger, die
in Finland is gesneuveld.
Op 3 December gaf deze officier
zijn verbazing te kennen, dat de
Finnen bij het binnenrukken van
de Russische troepen hun huizen
verbrandden en tegen het Roode Le
ger vochten. Men had de officieren
en manschappen van het roode le
ger gezegd, dat zij als bevrijders
zouden worden ontvangen.
Op 5 en 7 December schreef de officier
dat zijn mannen geen moed hadden en dat
de koude te groot was, zoodat het ongemak
steeds erger werd. De meeste mannen wil
den niet vechten. De officier heeft ook ge
schreven, dat het een kwaad teeken is dat
de officieren van het roode leger niet'be
ter zijn opgeleid en niet moediger zijn dan
de manschappen.
Onder bepaalde voorwaarden,
De minister van Waterstaat heeft beslo
ten na overleg met den commandant der
luchtverdediging, zijn beschikking van 1 Sep
tember tot wederopzeggens in zooverre bui
ten werking te stellen, dat het gebruik van
zweefvliegtuigen wederom zal zijn toege
staan op de voor het gebruik van zweefvlieg
tuigen aangewezen terreinen, onder bepaalde
voorwaarden.
Het zweefvliegen mag uitsluitend geschie
den, indien de opstijging van de zweefvlieg
tuigen wordt bewerkstelligd:
a. met niet-mechanische middelen;
b. met een rijdende auto en met hulp van
een keerrol, uitgezonderd voor wat be
treft de luchtvaartterreinen Ypenburg en
Vlissingen;
c. met een lier en met behulp van een keer
rol.
Het zweefvliegen mag slechts worden beoe
fend in het tijdvak tusschen zonsopkomst en
zonsondergang, terwijl de hoogte van de laag
ste wolken tenminste 500 M. en het horizon
tale zicht tenminste 3000 M. moet bedragen.
De zweefvliegtuigen moeten duidelijke
Oranje-kcnteekenen dragen.
Ook morgen (en overmorgen) zul
len we het weer zonder voetbal
moeten stellen: zoowel K.N.V.B. als
N.H.V.B. hebben alle voor Oude
jaarsdag vastgestelde competitie
wedstrijden afgelast. Zoo is er dus
langzamerhand een tamelijk groote
achterstand bij de afwerking der
programma's ontstaan. Erg zwaar
hieraan tillen we wel niet, het is
immers „slechts" een noodcompeti-
tie, maar met dat al gaan we het
veel gehate „zweetvoetbal" toch
weer tegemoet. Van de bonden
mag dan ook worden verwacht,
en dit geldt allereerst den Ko
ninklijken, dat straks niet al te
kwistig met vrije Zondagen en in
haalprogramma's wordt gewerkt.
Uitzonderlijk hooge opbrengst.
Vervanger van rogge in Europee
sche bakkerijen.
Een vijf jaren geleden heeft de heer Cra-
mer te Wonosobo, een bepaalde variëteit van
Br.-Indische gerst uit het staatje Sikkim aan
de zuidgrens van Tibet ingevoerd schrijft
het A.I.D.
Deze soort gerst groeit in het hooggeberg
te van Br.-Indië en China en vormt het hoofd-
voedsel der bevolking uit die streken.
De herhaalde proeven, welke de heer Cra-
mer met deze gerst op het Diengplateau heeft
genomen op een hoogte van 4.500 tot 7.000
voet, dus hooger dan de Padi-grens, die maxi
maal de 4.000 voet haalt, wezen uit, dat de
gerst uitstekend gedijt en binnen de vier
maanden rijpt, een groeiperiode, die uitzon
derlijk kort is.
Het cijfer voor de voedingswaarde bedraagt
148 tegen 130 voor rijst, terwijl het gehalte
aan vitaminen B 200 bedraagt, tegen 100 van
roode rijst.
In bepaalde proefvakken heeft de
teler het merkwaardige resultaat
verkregen van 2.000 kg. per ha. aan
schoone korrel. De gerst ligt namelijk
evenals de tarwe naakt in de aar.
Met een dergelijke groote opbrengst, korte
gloeiperiode en hooge voedingswaarde, drie
zeer belangrijke factoren, biedt dc verbouw
van deze soort gerst, vooral in bergstreken,
waar slechts mais groeit, voor dc bevolking
gunstige aspecten.
Deze gerst heeft een ander voordeel, na*
melijk, dnt zij uitstekend de rogge in Euro
peesche bakkerijen kan vervangen; hoewel
de kleur iets lichter is, blijkt de smaak wei
nig te verschillen.