Huisduinen door mijnontploffing
zwaar geteisterd
AKKERTJE
tweesprong
k pretrihbrurtütï
f
Zcchcid Huisduinen en verscheidene
villa s ernstig beschadigd
Oudefaatbavand - gebak
JitentenktMd met ópifi!
KRIG'j
Odjo dett
Een gesprek met Vader lijd
Zaterdag 30 December 1939
Deuren en ramen weggeslingerd, plafonds
naar beneden gekomen
in «i-—
Nieuw vastrecht - tarief
electriciteit
Voor ouden van dagen
Beiaardbespeling
Luth. kerk
Wie heeft een kachel?
LIJDT GE
Dr. E. Hoekstra's
Bloedzuiverende
Gezondheidspillen,
A.
Tweede Blad
Temperatuur en Barometerstand
Dans Show 1839-1939
Hedenmorgen om even voor 7 u. heeft een
inynontploffing van een deel van Huis
duinen een ruïne gemaakt. Het projectiel
lag op de steenen te stooten, recht tegen
over het badpaviljoen, en toen het tot
explosie kwam heeft het een dermate
zware schade op het dorp aangericht, dat
vrijwel geen woning aan het noodlot
ontkwam en speciaal het badhotel en
paviljoen, benevens de drie villa's naast
het Badhotel, ernstig getroffen werden.
Toen wij te ongeveer half acht op Huisdui
nen aankwamen was reeds geheel het dorp
in rep en roer. Overal stonden de bewoners
bij elkaar, voor hun huizen, om de ramp,
want zoo mag men dit alles zeker noemen,
te bespreken enom bij te komen van
de doorgestane emoties.
Om 7 uur, toen het meerendeel der be
woners nog sliep, was de ontploffing ge
schied. Het is niet de eerste maal, dat Huis
duinen het slachtoffer van mijnen geweest
js, maar de gevolgen die men thans moest
dragen zijn tienmaal erger.
Zeebad Huisduinen heeft wel de zwaarste tol
ïnoeten betalen. Geen ruit bleek meer heel te
eijn, vrijwel alle pannen sloegen van het dak,
deuren zijn uit de scharnieren gevlogen, panee-
len werden gekraakt en tegels voor het pavil
joen werden gebroken.
Een beeld van misère en troosteloosheid. On
gehinderd raasde de storm door het nu aan
bijna alle zijden open paviljoen. Stoeltjes en
tafels, kleedjes en andere deelen van het meu
bilair stonden en lagen door elkaar in de
grootst mogelijke wanorde. En niet alleen de
buitenzijde van het gebouw had het moeten
jontgelden.
Want ook het interieur, de corridors en
gangen zijn er niet zonder kleerscheuren af
gekomen. Hier is een glas-in-lood-raam in
scherven gesprongen, daar ziet men barsten
in de muren of in het plafond. In een der
kamers had men de gasten, officieren van de
landmacht, ondergebracht. Deze namen het
gebeurde nogal van den lakonieken kant op,
doch gaven toe, op het moment van de ont
ploffing ernstig geschrokken te zijn.
Nog ernstiger was de aangerichte schade
in de drie villa's naast het hotel.
Zoowel huize Texelstroom, als huize
Marsdiep en Kijkduin, die op slechts en
kele tientallen meters van de plaats der
explosie staan, kregen de zwaarste
schade te incasseeren. In huize Marsdiep
hebben wij, op gevaar van door brokstuk
ken van het plafond of de muren, ge
raakt te worden, rondgekeken. Geen
stukje glas meer in de vensters, het pla
fond hing naar beneden, het water sij
pelde door den zolder, en het dak was
nauwelijks meer als zoodanig te her
kennen.
Huize Marsdiep was bewoond door een
jong luitenant met zijn vrouw. De offi
cier was juist van de wacht thuisgeko
men en zat beneden de krant te lezen.
HU zag de vuurstraal en tegelijk kwam
een deel van het plafond naar beneden.
HU werd licht aan het hoofd gewond.
Beide bewoners vlogen net huis uit en
vonden een gastvrjj onthaal bij de fami
lie Kreuger op Dennenheuvel.
„Texelstroom" en „Kijkduin", momenteel
Onbewoond, maken eveneens een treurigen
indruk. Ook hier de deuren er uit, de da
ken zonder pannen, en scheuren in de muren.
Wild sloeg de stormwind door de woningen,
Wegsleurend en kapotmakend wat los op de
tafels stond. Tegels van het plaveisel voor de
huizen zijn eveneens opgelicht en gebroken, wel
een bewijs met welk een ontzettende kracht de
Ontploffing plaats vond.
Wij staan de schade op te nemen, maken een
praatje met den gérant van het Zeebad, den
heer Duinker, maar ineens wordt de aandacht
pp iets anders gevestigd. Militairen wijzen
Wederom op den dijk. En jaer ligt nog een
mijn op de steenen te rijen. Iedere golf slaat
hem op de witbeschuimde bazaltkeien en ieder
pogenblik verwacht men dat het ronde mon-
Bter tot explosie zal komen.
Terstond is de mijnendienst paraat. Een
Officier heeft de apparaten reeds klaar en be
geeft zich op pad. Een weinig benijdenswaard
karwei.
Wij gaan Huisduinen in: spreken menschen,
Hie nog witjes staan voor hun huizen en de
schade laten zien: hier alle ramen kapot, daar
het dak ont-pand of scheuren in de zoldering.
Schilderijen zijn van de muren geslagen,
deuren in tal van woningen ontzet, en
voorwerpen van hun plaats geslingerd.
Zwaar te verantwoorden kregen ook de
nieuwe en gedeeltelijk nog in aanbouw
van Galenstraat 71 Tel. 399
Het adres voor:
Zondag geopend van 8 tot 8
zijnde woningen het, die zich naast de
kluft van den dijk bevinden. Evenmin
ontkwamen de woningen aam het
begin van het dorp hun noodlot: zoo bleef
bijv. geen ruit heel van de beide café's
aan den ingang van het dorp, terwijl ook
Dennenheuvel een 6 of 7-tal ruiten moest
missen.
•Ook in de stad veroorzaakte de mijn schade.
Op de Timorlaan sloeg een groot spiegelruit
in diggels.
Een beeld van de grootst mogelijke trooste
loosheid bood dit Huisduinen van vanmorgen
8 uur.
Laag hing de stormhemel over de duinen en de
zee, fel gierde de wind over de landerijen en
den dijk; politie was reeds spoedig aanwezig
en nam de schade op. Een enkele Huisduiner
was blij, dat hij reeds eerder zijn ruiten van
planken had voorzien, waardoor de slag zijn
woning niet getroffen had. Maar dat was een
uitzondering.
De grootste schade zal men echter waar
schijnlijk eerst later op den dag kunnen vast
stellen. Het kan niet anders of deze schade zal
tegenvallen.
Voor Huisduinen een somber einde van het
jaar. En men verheelt zich niet, dat deze ramp
door andere gevolgd kan worden. Het zal in dit
verband noodzakelijk zijn, dat men die maat
regelen gaat nemen welke een zoo gering
mogelijke schade garandeeren.
Naar wij nog van de directie van de N.V. Zee
bad Huisduinen vernamen, zullen er pogingen
in het werk gesteld worden het paviljoen ge
durende de beide Zondagen voor het publiek
geopend te houden. Gezien de ontzettende rava
ge evenwel, lijkt ons dit een niet eenvoudige
opgave.
De familie Klomp, wonende in een der
lichtwachterswoningen onder aan de
kluft, maakte eveneens een sensatie
mede, die zjj niet spoedig zal vergeten.
In dit huis sloeg een vrjj groot stuk
staal, afkomstig van den gesprongen
m\jn, door de ruiten en kwam in de ka
mer terecht. Een gelukkige omstandig
heid was, dat men zich nog in de boven
verdieping te bed bevond.
Ook andere bewoners van het dorp zeiden
ons stukken staal gevonden te hebben van
het propjectiel. Bij al deze ellende is dit
echter het meest verheugende feit, dat nie
mand ernstig gewond raakte. Het is tenmin
ste de Verzachende pleister op deze wonde.
Ook vandaag van dat heerlijke
van Galenstraat 71
Zondag geopend van 8 tot 8
Alle Heldersche perceelen worden
opgemeten.
Volgens een in dit nummer voorko
mende advertentie brengt de directie
van de Water- en Lichtbedrijven der
gemeente Den Helder ter kennis van
alle ingezetenen dat, ingevolge opdracht
van het Gemeentebestuur, tot het ver
krijgen van de noodige gegevens voor
het opstellen van een nieuw vastrecht
tarief voor electriciteit, alle perceelen
zullen worden opgemeten door hiertoe
aangewezen, in het bezit van een legi
timatiebewijs zijnde, personen.
Men verzoekt de bevolking van Den
Helder deze personen toegang tot de
woningen te willen geven en eventueel
op verziek de noodige medewerking te
willen verlecnen.
Een busdienst voor de kerk.
Onder verwijzing naar de advertentie in dit
nummer blijkt, dat de Kerkvoogdij der Ned.
Herv. Gem. op Oudejaarsavond een bus zal
laten rijden voor ouderen en gébrekkigen.
Waar dit vervoer kosteloos geschiedt, hoopt
de Kerkvoogdij dat vele verafwonenden daar
gebruik van zullen maken. Wanneer blijkt, dat
voor een dergelijken busdienst bij de leden der
Kerk belangstelling bestaat, zal in overweging
worden genomen, ook op gewone Zondagen een
geregelde dienst in het leven te roepen.
Voor de route zie men de advertentie.
Klokkenspel monument Ned. Reddingwezen,
te geven op Zondag 31 December 1939, van
12.15 u.1.15 u. n.m., door den Stadsbeiaar-
dier Tj. Joh. Dito.
Programma:
1. Hoe zacht glijdt ons bootje
C. M. von Weber
2. Prelude Jef Denijn
3. Largo G. F. Handel
4. Kwarten- en kwintenspel Fr. Hasselaar
5. Concert voor de Klokken bew. D.
6. Zeemans- en andere liederen.
POSTBESTELLINGEN.
In verband met de Nieuwjaarsdrukte
zullen op 30 December en op 2, 3 en 4
Januari 1940 twee bestellingen worden uit
gevoerd in plaats van 3.
De bestellingen zullen uitgaan tusschen
8.30 u. en 19 uur.
DE FIETSEN.
Er zijn rijwielen, welke onbeheerd werden aan
getroffen, te bekomen aan het Hoofdbureau van
Politie en bij den heer Everards, Javastraat 132.
GEEN VERGUNNING.
Tegen iemand, die muziek maakte op den open
baren weg. zonder de daartoe benoodigde ver
gunning te bezitten, werd proces-verbaal opge
maakt.
Neem direct 'n "AKKERTJE",
want "AKKERTJES" zijn dan
van groote waarde. Ze be
strijden koorts en infectie.
"AKKERTJES" verdrijven de
ziektekiemen, door hun af
leidende werking. Bovendien
bevorderen "AKKERTJES"het
transpireeren, onmisbaar bij
het doeltreffend bestrijden
jvan kou. koorts en griep.
"AKKERTJES" stillen direct
alle pijnen en maken dat U
zich prettig gaat gevoelen.
tegen hoofdpijn, pijnen, "nare dagen"
Doos: 13 stuks -12 stuivers; 2 stuks - 2 stuivers.
Op Oudejaarsavond zal in bovengenoemd
kerkgebouw dienst gehouden worden, alwaar
de predikant der gemeente Ds. W. J. F. Mei-
ners zal voorgaan.
Deze godsdienstoefening vangt aan te 6 uur,
terwijl medewerking wordt verleend door den
solozanger, den heer J. H. de Keizer.
Deze dienst is voor iedereen toegankelijk;
men lette vooral op het aanvangsuur.
Voor verdere bizonderheden zie men de ad
vertentie in dit nummer.
Gaarne doen we namens den heer Gooyer,
Californiestraat 71, een beroep op stadgenoo-
ten, die een kachel over mochten hebben, die
te willen afstaan voor een gezin met 7 kinde
ren, waarvan de vader werkloos is. Kom, doe
een goeden daad op dezen laatsten dag van het
jaar, u helpt daarmee een gezin. Even een
boodschap of een briefje aan het adres van den
heer Gooyer en de zaak komt in orde.
Gevonden en Verloren voorwerpen
Gevonden voorwerpen:
1 rozenkrans: I zwarte handtasch met inhoud;
I heerenrijwiel, ongemerkt; 3 portemonnaies met
inhoud; 1 belastingmerk; 2 sleden; 1 stormlantaarn;
1 konijn; 1 vulpotlood; 3 verchroomde pols
horloges in armband.
aan gevolgen van onvoldoende spijsverteering
en onzuiverheden in het bloed Gebruik dan
deze pillen werken zacht-laxeerend en zuiveren
het bloed van alle onreinheden zonder het li
chaam te schaden, 55 ct., 90 ct., of 1.56 per
doos met gebruiksaanwijzing. Verkrijgbaar in
Apotheken en Drogisterijen.
Neemt eens proef! Knip deze adv. uit en
zend ze met 13 ct. in postzegels aan Mij.
Hoekstra, Heerengracht 33, Amsterdam. U
ontvangt een doosje, inh. 30 pillen met ge-
bruiksaan wij zing.
HADES
LICHTSTAD
Met z'n acht-en-dertig-duizenden hebben
wij weer een weg afgelegd en over enkele
uren en minuten zijn we aangeland bij een
mijlpaal. Aan die mijlpaal zitten 2 armen,
die elk wijzen naar onbekende verten. Op
de linker staat „Hades" directe verbin
ding doorgaand verkeer, de rechter ver
meldt ons: „Lichtstad" gevaarlijk voet
pad geen rijverkeer. Twee wegen dus,
daar staan we nu met ons goeie gedrag.
Eerst kijken we eens dien rechter weg af:
Lichtstad! Dat is aantrekkelijk. Die stad
moet wel hoog liggen, maar de rest, dat je
er niet rijden kunt, dat 't maar een gevaar
lijk, moeilijk begaanbaar pad moet zijn valt
niet mee. Dat eerste stuk weg ziet er lang
niet aantrekkelijk - uit! 't Stijgt en 't hob
belt, nee die donkere lucht daar bevalt ons
ook niet. En die andere weg dan? Nou, die
is fijn, breed en vlak, beschut, verlicht, zoo
ver je zien kunt natriumlampen. Maar die
naam: „Hades". 't Wekt zulke duistere, grie
zelige gedacht. Waren die namen nu maar
omgewisseld, dan wisten wij 't wel. Alle
menschen van onze Jutterij, marinelui, werf-
menschen, ambtenaren, winkeliers, werk-
loozen en renteniers, zij zouden er niet lang
over piekeren om „keus te maken".
Een andere weg dan maar. Die is er niet!
We zullen moeten kiezen en een beetje
voortmaken.. Om 12 uur straks is de weg
achter ons opgebroken, wordt niet meer ge
bruikt. Terug kunnen wij niet. Tjonge, wat
een gedrang wordt 't hier op die tweesprong.
Achterblijvers en kinderen, ze moeten allen
verder. De weg terug is al opgebroken en
verdwenen. Is er dan niemand onder ons,
die daar verderop al eens geweest is, of er
iets over hoorde? Als je over die duizend
koppige menigte heen kijkt zie je niets dan
vragende, zoekende gezichten en speurende
blikken van ernstige menschen.
Daarvoor ons, van achter de wegwij
zer treedt een gestalte nader een schim
achtige gedaante van een oude man met een
patriarchale baard. Hij heeft een zandlooper
bij zich, een groote, zoo groot dat iedereen
heen zien 'kan. Over zijn schouders een zeis.
Wanneer hij zoo stil en rustig tegenover die
samendrommende menigte komt te staan en
links en rechts, vooraan en ver weg slechts
onwetendheid en speurende blikken ontmoet,
zet hij den zandlooper, die bijna leeggeloo-
pen is, rustig naast zich op den grond en
gaat er bovenop staan. Zóó boven alles uit
overziet hij die groote schare. Een gemom
pel gaat door de rijen. Ernstig en naden
kend overziet hij, beheerscht en bedaard, die
vele duizenden. Dan, wanneer van alle kan
ten geroep weerklinkt: Zeg ons, vadertje,
wat moeten wij doen. Weet U ons geen goe
den raad te geven. Wij moeten verder, maar
welken weg moeten wij kiezen Rechts of
Links
De oude strekt de arm uit, als verzoekt
hij om stilte, dan, als 't gevraag en geroe
zemoes voor hem verstomt, begint hij te
spreken, zijn stem klinkt als een machtig
kerkorgel
Inwoners van Den Helder, wilt jullie we
ten langs welken weg je van nu af zult
moeten gaan? Luister dan goed, zoo schalt
de sonore bas van den ouden. Maar voor ik
je zeg, hoe 't moet, wil ik je allen drie vra
gen stellen:
Eerst: Hoe zijn jullie allen hier zoo op
deze duistere plek gekomen. Is je aan 't
begin van dezen weg niet op het „Licht"
gewezen
Dan: Wat kijken jullie bangig. Hebt jullie
't afgeloopen jaar niets gehoord over „ver
trouwen", of hebt jullie geen „houvast"
meer.
En tenslotte, hebt jullie dit jaar niets ge
hoord over: Eerlijkheid. Onzelfzuchtigheid,
Reinheid en Naastenliefde?
En ik zie daar velen, die de oneerlijkheid,
de zelfzucht, de slechte daden en liefdeloos
heid op het gezicht staan geschreven! Jullie
hebt blijkbaar allen neiging naar den gemak-
kelijken weg!
Je bent vrij hem te kiezen, maar de re
gels van 't verkeer daar zijn niet bepaald
opwekkend: 't is daar namelijk gewoonte al
les anders te zeggen, dan zooals 't bedoeld
wordt, meer te vragen, dan je vorderen mag.
Mode is 't daar ook, dat ieder voor zich
zelf zorgt en niemand geholpen mag wor
den, die hulp noodig heeft, plagen bedillen,
schelden, haten, stelen, ruzie maken, slechte
gedachten voeden, erop los slaan en schieten,
vooral wanneer er geen reden voor is, spot
ten, medemenschen hinderen op alle denk
bare wijzen, enzoovoort. Er staan ook stand
beelden, waarbij jullie hulde zult moeten
brengen, o.a. beroemde vijanden der mensch-
heid, (ver)Leiders, die groote volkeren in
den oorlog storten.
Denk er vooral om, dat jullie allen, die
dezen kant op wilt ook langs het stand
beeld van Judas den Verrader komt van iedere
voorbijganger wordt verwacht, dat hij ad-
heasy betuigt, door zijn handteekening op 't
register te plaatsen, dat daar ter teekening
ligt. Hades zelf, ken ik niet, laat de oude
er eenvoudig op volgen, maar ik geloof niet,
dat het een plaats is die ik jullie kan aan
bevelen.
En wat „Lichtstad" betreft. Dat ken ik
evenmin, ofschoon ik er uitsluitend goeds
van gehoord heb. De weg erheen is zwaar,
eerlijk gezegd haast te zwaar om zonder
hulp te beëindigen. Niets van je gewone ba
gage kun je meenemen, het is zoo zwaar en
hoog. 't Best zou nog zijn „je zelf" te ver
liezen. Maar overigens een atmosfeer: heer
lijk! En uitzichten: verrukkelijk! Ja, hoe moei
lijk ook, toch beveel ik het jullie van harte
aan.
„Enfin zegt ons de oude heer „jullie weet
't nu".
Ieder die het goede wil voor het nieuwe
jaar dat straks begint weet het: Hij of zij
begint maar met zichzelf.
Glimlachend stapt hij van zijn, nu zoo
goed als geheel leeggeloopen, zandlooper af.
Nog eenmaal klinkt zijn zware stem en
dringt tot ons allen door: „Jutters, een goe
de reis in 1940 wensch ik jullie allen, maar
eerst „de goede keus" van den weg diè je
gaan zult".
Dan blijven de zandlooper, de zeis, de weg
wijzer en wij nog staan, wij op de twee
sprong. Wij moeten verder. Welken weg zul
len wij inslaan
Vox Humana.
Ned. Herv. Gem. (Nieuwe Kerk, Weststraat).
GeeD dienst.
Westerkerk (Öelden der Zeeplein)
Oudejaarsdag:
's Morgens 10.30 uur Ds. F. W. J. v. d.
Poel.
's Avonds 7 u.Ds. H. A. Enklaar.
Oudejaarsavonddi enst.
Nieuwjaarsdag:
geen dienst.
Geref. Kerk (Julianapark)
Oudejaarsdag:
V.m. 9 uur Cand. Doekes.
V.m. 10.45 uur Ds. Tollenaar.
N.m. 4 uur Ds. Veenhuizen.
N.m. 5.45 uur Cand. Doekes.
Nieuwjaarsdag:
V.m. 10 uur Ds. Tollenaar.
Geret. Kerk (Rehoboth-Kerk)
V.m. 10 uur Ds. Veenhuizen.
N.m. 5.45 uur Ds. Tollenaar.
Nieuwjaarsdag:
Geen dienst.
Oud Gerei. Kerk (Hoogstraat)
Oudejaarsdag:
's morgens 10 uur en 's avonds 5.30 uur
leesdienst.
Nieuwjaarsdag:
's Morgens 10 uur leesdienst.
Donderdag a.s.
's Avonds 7.15 uur, Ds. Hennephof. van
Scheveningen
Chr. Geref. Kerk (Steengracht)
Oudejaarsdag:
V.m. 10 en n.m. 5 uur de heer J. Rebel.
Nieuwjaarsdag:
V.m. 10 uur de heer J. Rebel.
Herst. Evang. Luth. Gem. (Weezenstraat)
10.30 uur v.m.: Ds. W. J. F. Meiners.
N.m. 6 uur Ds. W. J. F. Meiners,
Oudejaarsavondgodsdienstoefening.
Solozang.
Nieuwjaarsdag:
Geen dienst.
Doopsgezinde Gemeente (Kerkgracht)
Oudejaarsdag:
N.m. 7 uur Ds. P. J. Smidts
Oudejaarsavonddienst.
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat 76)
Oudejaarsdag: 'k
V.m. 10 uur H. Dienst.
N.m. 7 uur Lof met Oudejaarspreek.
Nieuwjaarsdag:
V.m. 10 uur H. Dienst.
Evangelisatie (Palmstraat)
Oudejaarsdag:
V.m. 10 uur Cand. G. J. v. d. Poll,
"Middenmeer.
N.m. 5.30 uur: Ds. J. H. Jansen.
Nieuwjaarsdag:
geen dienst.
Evangelisatiegebcuw Vijzeistraat
Oudejaarsdag:
Zondagmiddag 4 uur, Straatprediking
Molenplein.
's Avonds 8 u. Evangelisatie-samenkomst.
Nieuwjaarsdag:
N.m. 8 uur Samenkomst.
Leger der Heils
Oudejaarsdag:
fv.in. 10 uur Heiligingsbijeenkomst.
N.m. 8 uur Verlossings samenkomst.
Nieuwjaarsdag:
N.m. 8 uur Groote bijeenkomst.
Kerk van Jezus Christus, Janzendw.str. 8.
Oudejaarsdag:
's Morgens 10 uur en 's avonds 5 uur.
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente
Oudejaarsdag:
N.m. 6.30 uur Ds. M. van Wichen.
Oudejaarsdienst.
Ned. Herv. Gemeente
JULIANADORP
Oudejaarsdag:
N.m. 8 uur Ds. M. van Wichen.
Oudejaarsdienst.
Nieuwjaarsdag:
Geen dienst.
Zendingsgebouw „De Ster der Hope"
Nieuwjaarsdag:
N.m. 7 uur de heer J. Sevensma, Am
sterdam.
Barometerstand Den Helder
Maximum temp. lucht
Laagste temp.
Wind: richting W., kracht:
Licht op:
755.8
3.6
1.4
6
4.23 u.
In „Musis Sacrum".
Nieuwjaarsdag wacht den bezoekers van
„Musis" een bizondere attractie; ten tooneele
zal worden gevoerd: een „Show" van dansen
welke van 1839-1939 op de bal-programma's
hebben geprykt.
Men zal dan tevens een vergelijking kun
nen maken tusschen het dansen van° onze
grootouders, ouders en de dansers van heden
Aan deze „show" is een prijsvraag ver
bonden. 5 ver
Th®. Mlxe<J Melodians. die in hun nieuwe
bezetting ook reeds met succes buiten Den
Helder optraden, verzorgen de dansmuziek
Uit de advertenties blijkt, dat de kaarten
tweemaal geldig zijn. maarten