Gevarieerde rol
UMATIEK
DAK PO
73 graden vorst
Een zonnige
ijsmiddag
Geval van ernstige desertie
Dat was een goed jaar-einde
slechts 15 cent per week
De gevaarlijke
factor
Vrijdag 5 Januari 1940
Tweede Blad
Nog steeds slapende
wachtslieden
Ds. C J. Warners t
IJsbulletins
ZIEK VAN -
VERKOUDHEID?
£tad&nieiuu3
Zeekrijgsraad Willemsoord
Hedenmorgen 8 uur
Een gedeelte van de
tori gr acht bestormd
Temperatuur en Barometerstand
„We komen elkaar nog wel eens tegen".
De eerste verdachte, die gistermiddag voor
den Zeekrijgsraad Willemsoord, gepresideerd
door Mr. A. Veldman, voorkwam, was de zee-
milicien matroos 3e kl. A. L. O., terecht
staande wegens overtreding van artikel 108
W. v. M. S. O. diende te Vlissingen, alwaar
hij in November een ernstig verschil van mee
ning gekregen heeft met een kwartiermees
ter. Dit verschil van meening was zelfs zoo
hoog geloopen, dat verd. den kwartiermees
ter had toegevoegd: „blijf van m'n lijf, an
ders komen we elkaar buiten nog wel 's
tegen!"
De man erkent de geïncrimineerde woor
den gesproken te hebben. Hij had zich kwaad
gemaakt en zich daarbij door zijn drift laten
verleiden. Voorts blijkt verd. behoorlijk van
den tongriem gesneden te zijn en tracht de
zaken zoo voor te stellen, dat hij vrij uitgaat.
De President vindt verd. echter maar ma
tig sympathiek en zegt hem dan ook, dat
hij diens indruk hoogst zonderling vindt.
Daarbij is het vreemd, dat verd. alles
loochent wat de kwartiermeester en een
schipper over hem vermelden.
De Fiscaal denkt er al niet veel anders
over: O. is een kruidje-roer-me-niet", dat
direct aangebrand is. Zijn optreden was het
tegendeel van dat van een militair en spr.
vordert 6 weken gevangenisstraf.
Als verdediger treedt op Mr. D. H. Buis
kool van Hoorn, die volmondig toegeeft, dat
de houding van verd. niet correct was, maar
die er tevens op wijst, dat alles feitelijk terug
te brengen is op een misverstand. En ziet
men de normale proporties van deze zaak,
dan blijkt zij niet zoo ernstig te zijn. Pleiter
verzoekt derhalve aan den Krijgsraad cle
mentie.
Uitspraak conform eisch.
Ernstig geval van desertie.
De zeemiliciens matroos 3e kl. J. L. staat
wegens een ernstig delict terecht. Verd.
werkte in Duitschland, bij Hagen in West-
falen en las toevallig in een krant bij zijn
kapper, dat in Holland de mobilisatie uitge
broken was. Hij pakte terstond z'n bullen bij
elkaar en reisde naar zijn bestemming: dat
Was de Marinekazerne in Den Helder.
Dienzelfden dag kon L. wegens de enorme
drukte in de kazerne geen eten krijgen, zoo
dat hij zich door enkele maats liet overhalen
in de stad te gaan eten.
Dit geschiedde, maar het eten werd
drinken en lang duurde het niet, of een
caféhouder pakte den man in zijn kraag en
zette hem, zwaar beschonken, voor de deur.
Hoe dronken verd. ook was, wel zag hij tot
z'n groote schrik, dat er niet ver van hem
af enkele leden der militaire politie stonden.
Dit gezicht gaf hem een dermate schrik,
dat hij in een auto stapte en via Am
sterdam naar zijn woonplaats terugreed,
om reeds den volgenden dag terug te
gaan naar Duitschland. Hier werd hij
Öe sluipende, sloopende kwaal die een mensch
onder zijn leden heeft vóór hij het weet. Dat
doet kou of tocht, maar ook vocht of een klam
kil huis. Dat alles heeft U nooit gedeerd
tot zich plotseling, zonder dat ge er op ver
dacht bent, met een scheut van pijn of een
aanval van kramp in een van de ledematen, de
rampspoed meldt, die al zoovele levens ver
woest heeft. De eene krijgt deze bezoeking
al jong, de ander pas op rijperen leeftijd, maar
de oorzaak is in alle gevallen dezelfde: onzui-
verbloed. Zoodra de bloedzuiverende organen
maar even te kort gaaan schieten en er maar
een spoor van schadelijk zuur zich gaat vast
zetten in spieren of spierweefsels of in de ge
wrichten, dan is daarmede de kiem voor Uw
kwaal gelegd. En dan rest U maar één weg:
de oorzaak wegnemen om erger te voorkomen:
een bloedzuiverende kuur doen. En liever van
daag dan morgen Kruschen Salts is door
zijn samenstelling het bloedzuiverende middel
bij uitnemendheid. De 10 minerale zouten
waaruit Kruschen is samengesteld, oefenen een
actieve aansporende werking uit op lever, nie
ren en ingewanden. Reeds bij een kort maar
regelmatig gebruik van Kruschen, komen deze
organen tot krachtiger werking. Alle schade
lijke zuren, die zich in het bloed bevinden, wor
den er uit gefilterd; volmaakt zuiver bloed
Stroomt dan weer door Uw aderen, zuiver,
maar óók met de noodige kracht! Daardoor
Worden de onreinheden die zich reeds hadden
Vastgezet, weer in de circulatie opgenomen en
afgevoerd langs natuurlijken weg. Neem
toch Kruschen Salts. Ge zult Uw pijnen weldra
Voelen verdwijnen. En al is dit wel het voor
naamste, het is óók nog een wonderlijke sen
satie, te beleven dat ge U heelemkAl weer pit
tiger voelt, knders, opgewekter, gezonder, be
ter...! Door de wonderlijke werking van Kru
schen Salts.
Kruschen Salts is verkrijgb. bij apoth. en
drog. 0.40. 0.75 en 1.60 (extra groot
pak). Fabr.: E. Griffiths Hughes Ltd., Man
chester (Engeland). Opgericht 1756. (Adv.)
weer in z\jn betrekking aangenomen. Z(jn
ouders waarschuwden hem voor de ge
volgen, en verd. zelf zat er ook duchtig
mee in. Hij wist niet hoe te handelen.
Een brief van den Consul in de plaats
waar h(j werkte gaf den doorslag. Hij
vertrok weer, dat was dus na 2'/j maand,
naar Den Helder, alwaar hij natuurlijk
in arrest gezet werd voor desertie in oor
logstijd, en dat bovendien nog naar een
vreemd land.
Verd. maakt een vrij zieligen indruk en de
tranen loopen hem voortdurend over de wan
gen. Hij erkent het hem ten laste gelegde.
Mr. Franken vindt de zaak ernstig, doch
geeft toe, dat verd. niet de bedoeling heeft
gehad zich opzettelijk en voorgoed aan den
dienst te onttrekken.
De redenen van zijn vlucht evenwel zijn
vrij duister, terwijl het voorts als zeer laak
baar aangeslagen moet worden, dat hij juist
in een tijd, dat zijn land hem zoo goed ge
bruiken kon, de plaat poetste.
De Fiscaal vordert dan een gevangenis
straf van 5 maanden, waarvan het voorarrest
in mindering gaat.
Mr. Buiskool vindt de zaak eveneens ern
stig, doch tracht haar psychologisch te ver
klaren. Daarnaast kan men deze zaak ook als
een zielig geval beschouwen. L. is namelijk
een zeer onzelfstandig iemand, die moeilijk
een besluit kan nemen. Hij mist remmen en
stimulansen. Pleiter roept derhalve de bijzon
dere clementie in.
Uitspraak: 4 maanden met aftrek.
Verscherpte uitkijk"
maar de wachtsman sliep.
F. v. D. diende bij een batterij op Ame
land. Op 12 November werd hij des nachts
op post gezet als schildwacht van 24 uur.
Er was order gegeven tot verscherpte uit
kijk, omdat men juist in de spannende dagen
verkeerde. Dat alles maakte echter op verd.
blijkbaar weinig of geen indruk. Tenminste,
inplaats dat hij ook extra z'n oogen de kost
gaf, zocht hij een leegstaand zomerhuisje op,
kreeg een stoel te pakken en vleide zich heer
lijk uit, om daarna een uiltje te gaan knap
pen.
De President begrijpt er niets van en noemt
dit alles een totaal gebrek aan vertantwoor-
delijkheidsgevoel. Als men als wachtsman
overmand wordt door de slaap, dan is dat
nog te begrijpen, maar ditMr. Veldman
heeft er geen woorden voor. Hij noemt het
ronduit een schandaal.
De Fiscaal gebruikt het woord „infaam",
hetgeen alles zegt. Ook al is verd. moe ge
weest en slaperig, dan nog is het onvergeef
lijk, dat iemand op een dusdanig „glasharde"
wijze zich te slapen legt. De Fiscaal vraagt 1
maand militaire detentie.
Mr. Buiskool geeft toe, dat hier sprake is
van weinig militair optreden, doch wijst er
anderzijds op, dat verd. nog erg jong is en
dus nog niet die verantwoordelijkheid kan be
zitten, dié een oudere marineman heeft. Daar
bij heeft de slaap hem parten gespeeld, ter
wijl het tenslotte niet in zijn bedoeling heeft
gelegen expres te gaan slapen. Pleiter ver
zoekt clementie.
Uitspraak: 6 weken gevangenisstraf.
Baadje ingepikt.
J. P. S. heeft een baadje ingepikt, doch
om wel bijzondere redenen. Hij diende in
Vlissingen op H. Ms. „Hydra" en toen een
zijner collega's wegens een overtreding afge
zonderd zat, maakte hij, verd., van de gele
genheid gebruik, het baadje van den ander
in te rekenen. In het opzoeken van gestolen
baadjes heeft men echter bij de marine zoo
langzamerhand een groote vaardigheid ver
kregen zoodat het niet lang duurde of het
verloren voorwerp kwam weer boven water
en werd S. gesnapt als de pleger van dezen
diefstal. Toen men hem echter vroeg naar de
beweegredenen van zijn daad (hij droeg het
kleedingstuk namelijk niet) zeide hij, dat hij
dit niet wenschte te zeggen. Hij had een
uitgesproken hekel aan genoemden collega,
en deed het alleen om hem verdriet te doen.
Ook op de desbetreffende vraag van den
President geeft verd. een gelijkluidend ant
woord.
De Fiscaal noemt het een typische diefstal,
en vordert 6 weken gevangenisstraf.
Uitspraak conform.
Hij had al zooveel aan 't hoofd
Niet onvermakelijk was het geval van den
zeemilicien-bediende J. G. S. Deze stond te
recht, dat hg op 3 November op de fiets ge
zeten had, zonder dat die fiets voorzien was
van een brandend achterlicht.
De man is Hollander van geboorte, maar
kan geen woord meer van z'n moedertaal, in
verband met het feit, dat hij zijn leven lang
in Duitschland gewoond en gewerkt heeft.
Hij wist niets af van een voorschrift, dat
zegt, dat op ieder rijwiel een achterlichtje
moet zitten en vindt het onjuist en onbillijk
om hem daarvoor op de bon te zetten. Hij
had al genoeg aan z'n hoofdMet het
noodige elan, en niet zonder vuur, discht het
kleine manneke dat alles op. Zoodat de
Krijgsraad genoeglijk mee zit te luisteren.
De Fiscaal vordert 3 boete subs 3 dagen.
De Krijgsraad spreekt verd. echter vrij.
Op 1 wacht 2 maal in slaap getold.
De zeemilicien-kustwachter 2e kl. G. K.,
diende bij de marinetroepen te West-Capelle.
In den nacht van 1718 September had hij
reserve-wacht, maar veel maakte hij daar
van niet. Hij ging namelijk naar z'n kooi
en sliep in. Niet eenmaal, maar tweemaal
pleegde hij dien nachtslaap... Als excuus
geeft verd. op, dat hij zich niet lekker ge
voelde, pijn in de amandelen.
De President vindt het vreemd; als hij zich
niet goed gevoelt, ziet hij doorgaans geen
kans om in slaap te komen, terwijl dat bij
de marine juist andersom pleegt te zijn.
De Fiscaal noemt het een ernstige plichts
verzaking en vordert 3 weken militaire de
tentie.
Mr. Buiskool wijst op de goede conduite en
verzoekt clementie.
Uitspraak: 2 weken militaire detentie.
DIEFSTAL UIT PAKHUIS.
Ten nadeele van een pakhuisbezitter in de
Vijzelstraat verdwenen diverse busjes groen
ten. De politie stelt een onderzoek in.
Prima vooruitzichten.
Het is winter en een ieder, die schaat
sen heeft, doet verstandig deze vandaag
onder te binden, want het belooft een
ouderwetsche ijs-dag te worden.
Wat de temperaturen betreft, om 2
uur gistermiddag wees het kwik een
stand aan van 0.3 graden onder het
vriespunt. Daarna is de temperatuur
echter constant gezakt. Om 10 uur gis
teravond was het reeds 5 graden onder
0 en om 8 uur vanmorgen zelfs 7.3 on
der het 0-punt.
De barometer staat uitstekend, zoo
dat er niets is dat een genoeglijken ijs
dag in den weg staat.
Te Oosterbeek is in den ouderdom van 68
jaren overleden Ds. C. J. Warners, oud-vloot-
predikant der Ned. Herv. Kerk.
Ds. Warners was in 1897 te Leersum predi
kant geworden, vandaar was hij in 1901 naar
Nieuw-Vennep gegaan. In 1910 heeft hij de
bediening neergelegd wegens zijn benoeming
tot vlootpredikant te Den Helder in dienst van
de Nat. Chr. Officieren-Vereeniging. Deze
functie heeft hij zes jaren vervuld, waarna hij
predikant te Den Helder is geworden. In 1921
kreeg hij wederom eervol ontslag wegens zijn
benoeming tot vlootpredikant. In 1929 is hij
op wachtgeld gesteld en een jaar later heeft
hij een beroep naar Hoogland aanvaard. Sinds
1934 had Ds. Warners eervol emeriaat. Ds.
Warners was officier in de Orde van Oranje-
Nassau.
De begrafenis is bepaald op Maandag 8
Januari te 2 uur te Leersum.
Hedenmorgen, bjj het sluiten van de
krant, had de keuring van het ijs op het
Heldersche Kanaal en Singel nog niet
plaats gehad, zoodat wjj omtrent de be
trouwbaarheid daarvan niets kunnen me-
dedeelen. Men zij voorzichtig. Gisteren
was het ijs hier nog absoluut onbetrouw
baar.
Wij zullen per bulletin den toestand van
het ijs bekend maken.
ftorgertfke Stand van Den Helder
van 4 Januari 1940.
GETROUWD: A. D. de Rooij en J. E. Groot.
J. de Vos en L. J. Laven. J. Bos en L. J. L.
Berrier. H. G. Hermans en A. M. C. Jansen.
BEVALLEN: A. Th. J. Carsjensvan Zand
wijk, z.
ONDERTROUWD: F. Homborg en J. P.
Standaar. S. Keijzer en G. D. van der Laaken.
stadgenooten gaven zich
in December op als abonné
van de Heldersche Courant
De Heldersche Courant:
actueel
interessant
en
Het beste en i o goedkoopste dagblad in Noord-Holland
Prachtig ijs.
Per bulletin hebben we gisterenmorgen
nog, ter elfder ure, bekend kunnen ma
ken, dat de vijver in het Timorpark en
de banen bij Erfprins goedgekeurd wa
ren. Het kon niet anders of als een
„loopend vuurtje" ging dit „ijsnieuwtje"
door de stad en in den namiddag stroom
den de liefhebbers naar het Timorpark
zoowel als naar de Fortgracht. Daar liet
men alles voor staan, de omwasch bleef
vuil tot den avond, de baby werd met den
meest mogelijken spoed naar bed gewerkt,
vrije middagen werden links en rechts
aangevraagd, want men wist immers niet
of het ijs van vandaag ook morgen nog
voldoende sterk zou zijn, of de wind, die
pal Oost woei, over een uur weer niet uit
Westelijke richting zou waaien, of er geen
andere factoren, mist of regen zouden zijn,
die het genoegen van dien eenen middag
zouden bederven. De ervaringen van de
laatste weken waren in dit opzicht niet
erg bemoedigend.
En zoo waren dan gisteren de banen, die
berijdbaar waren, vol bezet. En wat een prach
tig ijs was er. Men bereikte deze banen via den
Huisduinerweg, direct over de Roode brug,
rechts af, dwars het land over, een sloot over,
nog een vaart en men stond op een ijsbaan,
zooals we die de laatste jaren niet meer heb
ben gehad. Een breed ijsvlak, zonder hobbels,
zonder scheuren, hard en glad. Een baan,
zooals men die wenschen kan. Laan stond er
met een „koek en zoopie" en heeft vast goede
zaken gemaakt. Een muzikant stond te jode
len, kortom, er was een echte ouderwetsche
stemming, een stemming van jolijt.
Honderden militairen hadden vrij gekregen
om te genieten van dit festijn, alle onderwij
zers, die nog vrij hadden en scholieren voor
wie de bel nog niet geklonken had na de
vacantie, haden de ijzers onder gebonden en
genoten van het ijs en van het weer. Het was
ideaal weer, frisch en niet te koud, weinig
wind en een lekker zonnetje, dat het geheel
tot een feest maakte.
Er waren prima rijders op de banen, vooral
onder de militairen waren kunstrijders en
hardrijders, die men met genoegen volgde. Het
was een middag, zooals we onze schaatsen
rijders er nog vele toewenschen.
Om ongeveer drie uur moest een gedeelte
van de Fortgracht worden ontruimd, omdat
het ijs gevaarlijke scheuren begon te toonen.
Er waren ook zooveel menschen. Aan den
kant van de gracht zakten eenige militairen
en een dame door het sneeuwijs, die er echter
met een nat pak afkwamen. In verband met
een en ander verzoekt de commandant van
Fort Dirksz Admiraal ons het volgende onder
de aandacht van de schaatsenrijders te bren
gen.
Een verboden stuk.
Zoowel onder de Nieuwebrug op den
weg naar Julianadorp, als onder de spoor
brug, zijn wakken gehakt. Het gedeelte
tusschen beide bruggen van de breede
Fortgracht is verboden verklaard voor
burgers in verband met den gevaarlijken
toestand van het ijs- Op het andere deel
der linie mag gereden worden.
Gisteren zjjn enkele honderden perso
nen van het ijs op het thans verboden
deel gestuurd, aangezien dit ijs als vol
komen onbetrouwbaar gebleken was.
Wedstrijden voor de Marine.
Vanmiddag om half twee is er een hard
rijderij voor de Marine op de ijsbaan aan den
Nieuwen weg naar Julianadorp (het vroegere
terrein van de IJsclub „Het Noorden"). Het
Stafmuziekkorps verleent daarbij zijn mede
werking. Het is dus de moeite waard den
vreedzamen strijd tusschen onze marinemen-
schen te gaan zien en „hooren".
Het wordt hoe langer hoe duidelijker,
dat de heele wereld Rusland als het
groote gevaar ziet van den oorlog, die op
het oogenblik woedt. Beschouwde men
aanvankelijk de Russisch-Duitsche vriend
schap als een tactische zet van Hitier,
men kwam al heel spoedig tot de ontdek
king, dat niet Hitier, maar Stalin het
succes geboekt had en die indruk is ver
sterkt door den gang van zaken na de be
ruchte Septemberdagen van het vorig
jaar. Rusland heeft Duitschland militair
alleen laten worstelen en heeft zijn eigen
positie zoodanig versterkt, dat zelfs
Hitier, als hij eerlijk is, zich met bezorgd
heid af moet vragen, wat hij begonnen is
met zijn verbond met den Russischen dic
tator.
De tegenslagen, die Rusland op het oogen
blik heeft in Finland, ziet de geheele wereld
dan ook niet zonder leedvermaak. Daar staat
het machtige Russische „onoverwinnelijke"
leger tegenover een handjevol Finnen en al is
het nog niet zóó, dat ze geen (F)vin meer
kunnen verroeren, de Russen hebben groote
verliezen geboekt en strategisch belangrijke
tegenslagen gehad. Hun luchtmacht heeft zijn
vernielend werk gedaan, maar op den grond
zijn ze verreweg de minderen gebleken van
de met leeuwenmoed vechtende Finnen.
Tenslotte echter zal de moed het tegen
de overmacht moeten afleggen en wij
vreezen als er niet spoedig zeer belang
rijke versterkingen voor Finland komen,
dat de tijd niet heel ver meer is, dat de
Finnen den strijd zullen moeten opgeven,
omdat ze tot den laatsten man gevochten
hebben. Tal van mogendheden zoeken dan
ook naar de meest doelmatige hulpver
leening voor het voor zjjn vrijheid vech
tende Finland, niet alleen omdat men aan
den kant staat van hen die onrecht lijden,
maar ook omdat men vreest, dat de Rus
sische invasie verder gaat en ook andere
landen, onder wie Zweden en Noorwegen,
zal overstroomen, terwijl Zuid-Europa
evenmin veilig is voor de Sovjet troepen.
Zoo maakt men zich in Europa en daarbui
ten (Amerika) steeds meer bezorgd over Rus
land. Een Sowjet-overheersching beteekent
een vernietiging van de Christelijke cultuur,
beteekent een uitroeiing van den godsdienst,
een vervolging van de geloovigen, kortom een
zee van ellende. Men tracht ook de oogen van
Duitschland daarvoor te openen, al schijnt dat
niet gemakkelijk te zijn. Hitier en de zijnen
mogen wellicht in hun hart vrees hebben
voor de huidige gang van zaken, tot een open
lijk erkennen daarvan zullen ze niet zoo ge
makkelijk komen, omdat ze daarmee hun
eigen politiek veroordeelen. Stilzwijgend laten
ze Rusland dus gaan en het is zelfs niet on
mogelijk dat ze straks de hulpverleening aan
Finland, die tot op dit oogenblik oogluikend
werd toegelaten, zullen bestrijden en dat ze
zullen optreden tegen die landen, die wapen
en anderen aanvoer voor Finland via hun
grenzen toelaten. Dat is de angst van Zweden
en Noorwegen.
Er zijn nog heel wat zorgelijke kanten aan
deze Russische invasie, vooral ook met het
oog op Z.-Oóst Europa en in het bizonder
Roemenië, dat Bessarabië, het vroegere Rus
sische gebied al bedreigt voelt. Een uitval van
Rusland naar dien kant zou echter waar
schijnlijk ook Italië in beweging zetten en dat
kan Duitschland niet verlangen.
De oorlog van thans heeft nog tal van ont
wikkelingsmogelijkheden. Wanneer en in
welke richting, is op dit oogenblik echter nog
een open vraag.
Wrijf rug en borst in met Da mpo. Dar*
onderde wol! Volgendemorgenbe-
ter! Pot 50ct. Tube40ct. Doos30ct.
Onze vroegere stadgenoot, de heer A.
van Herkhuizen, inspecteur Se klasse hjj het
Prov. Electricitcits Bedrijf van Noord-Hol
land te Wormeneer, is bevorderd tot inspec
teur 2e klasse bij b.g. bedrijf.
Barometerstand Den Helder 760.3
Maximum temp. lucht: 6.9
Laagste temperatuur: 7.2
Wind: richting O. kracht: 2
Licht op: 4.30
RIJTIJDENBESLUIT.
Tegen een chauffeur alhier werd proces
verbaal opgemaakt terzake overtreding van
het Rijtijdenbesluit.
GEEN BRANDEND ACHTERLICHT.
Tweemaal werd gisteren een wielrijder op
de bon gezet, wegens het niet bezitten van
een brandend achterlichtje op zijn fiets.
ONTUCHT.
Een persoon werd aangehouden en in be
waring gesteld, verdacht als hij er van wordt
ontuchtige handelingen met jongens gepleegd
te hebben.