-DE romp
Het juiste mom
n'*mAkkertje
Wie zal dat
betalen?
Middenstanders
op de bres
Mobilisatie-flitsen
UtaaA yaan uxe keen?
5 graden vorst
Wedstrijd voor
vrouwen van
werkloozen
Hoe glad het was
InlllLPEI^iCInli COULANT
Dinsdag 9 Januari 1940
T weede Blad
bTlad&nLeuwj
Hedenmorgen 8 uur:
Bij gunstig weer
hedenavond taptoe
Burgerlijke Stand van Den Heider
Stookt bij FELLE KOUDE
Donder da^i
„Donkere Oogen"
Bonte Amsterdamsche
avond
De eerste keuring als „Donor"
Koop een slot!
Filmavond
Alg. Ncd. Bouwarbeiders Bond
Grieperig
em
'n
De „O 22"
Aanstellingen van personeel
Machin .stenavondschool
Temperatuur en Barometerstand
Het regende en vroor tegeiyk.
Het weer maakt het wel bont deze
dagen. Zoo bont, dat we eigenlijk niet
weten wat er mee aan te vangen.
Gisteren beleefde men weer eens dat
merkwaardige feit, dat het regende en
tegelijk behoorlijk vroor, met alle
ellende voor hen die buiten zjjn van
dien. Bijzonder aangenaam is een der
gelijke vorst-periode niet. Met aange
naam winterweer heeft het niets te
maken.
Wat het verloop der temperatuur be
treft, om 7 uur gisterenavond wees de
thermometer reeds een stand aan van
4i/t graad onder het O-punt, en later
zelfs werd het 5 graden. Dezen stand
behield het kwik gedurende den ge-
heelen nacht en ook hedenmorgen om
8 uur was dit nog aldus.
Gistermiddag om 1 uur ving het aan
te regenen en tevens vroor het 3.6 gra
den. Dit duurde ongeveer van dit tijd
stip tot ongeveer 5 uur.
Schaatsenrijders kunnen de schaat
sen bjj de hand houden: aan eenige
voorspelling echter kunnen wjj ons niet
wagen.
Morgenmiddag om twee uur hopen we een
Wedstrijd te organiseeren voor vrouwen van
■werkloozen en voor de vrouwen van hen, die
in de werkverschaffing werken en ook best,
vooral in dezen tijd, een versterking van hun
piiddelen kunnen gebruiken.
Het succes van den wedstrijd van Zaterdag
Heed ons daartoe besluiten, doch niet alleen
de animo, die hiervoor bestond, maar in hoofd
zaak het feit, dat verschillende middenstan
ders ons opbelden, dat ze met ons idee sym
pathiseerden en gaarne iets wilden bijdragen.
[Wij hebben toen de toezegging gedaan, dat we
j,IJs en weder dienende" in het begin van deze
■week een wedstrijd voor vrouwen zouden uit
schrijven. We stellen dus de Middenstanders
In de gelegenheid hun steentje daarvoor bij te
dragen.
In ons nummer van morgen hopen we
alle giften en gevers te vermelden. Iedere
winkelier, die voor dezen wedstrijd iets wil
afstaan, we stellen prijs op praetische
prijzen, kleeding, schoeisel, verwarmings
artikelen, huishoudelijke waren, levens
middelen, enz., kan ons dat vanmiddag
telefonisch opgeven. Wij zijn er nu reeds
van overtuigd, dat het aantal prijzen
groot en gevarieerd zal zijn.
De wedstrijd is natuurlijk weer gratis, voor
de organisatie wordt door onze krant gezorgd,
ide vrouwen kunnen zich opgeven, tot morgen
middag 12 uur op ons kantoor in de Koning-
Straat.
Wij willen dezen wedstrijd uitschrijven
op een gedeelte van het Heidersche Ka
naal, dat in overleg met de politie zal
worden uitgezocht en gekeurd. Toestem
ming aan de autoriteiten werd reeds ge
vraagd en zal zeker worden verkregen.
Per bulletin hopen we vanmiddag voor
ons kantoor de plaats van den strijd be
kend te maken. Het zal een wedstrijd in
hardrijden worden, over een baan van
12a meter.
De Heidersche Courant stelt beschikbaar:
Vier zak cokes en een ham van 2 pond.
Wie volgt???
Morgen plaatsen we de eerelijst van gevers,
terwijl ook hun namen op de bulletins ver
meld worden.
Geef U hedenmiddag of uiterlijk morgen
ochtend voor dezen wedstrijd op. Men begrijpe
bet dus goed, de wedstrijd geldt voor de vrou
wen van de werkloozen en van hen, die in de
Werkverschaffing werken.
Vanavond is de taptoe-avond. De groote
factor voor het doorgaan van dit feest van
klanken en licht is echterhet weer. Als
het is zooals gisteren en vanmorgen, een
gladde, glibberige weg, dan zullen de jongelui
en de honderden ouderen het zonder taptoe
moeten doen, maar als het weer even gunstig
is, zal de taptoe vanavond om 8 uur op de
Buitenhaven geblazen worden en zal de Staf
door de stad trekken, langs de volgende route:
Hoofdgracht, Kanaalweg, Dijkstraat, Lan-
gestraat, Singel, Krugerstraat, Polderweg,
Koningstraat, Spoorstraat, Marinewerf,
Het was zóó glad, dat men er eigenlijk in
de vocabulaire der Nederlandsche taal ver
geefs een passend woord voor zoekt: men kan
het super-glibberig noemen, of spek-glad... of
zooiets, maar de werkelijkheid was nog veel
erger.
Wij in Den Helder hebben al veel meege
maakt met natuur-capriolen, maar zóó ver
vaarlijk snel en zóó intens als de gladheid
gistermiddag tijdens de siësta ontstaan was,
was toch zonder weerga in de gladheid-anna-
Ien der jutterij.
Maar men kan er nu wel een grapje mee
maken, grappig was het allerminst. In
tegendeel, het was naakte misère, voor ieder
een die gedoemd was zich buitenshuis te bege
ven. En dat waren er heel wat.
Daar waren auto's, die heel kalmpjes afgle
den naar den kant van de straat, en eenmaal
dhhr vergeefsche pogingen deden weer uit de
goot te komen. Hetgeen niet, of na enorme
moeite geschiedde. Overal zag men wente
lende wielen en glijdende vehikels. Overal
chauffeurs met zweetende aangezichten en
verbolgen blikken.
Daar waren paard-en-wagens, waarvan het
levende deel het zwaar te verantwoorden
kreeg. Direct had men de meeste viervoeters
op scherp gezet, maar zelfs dét was verre
van afdoende. De hoeven kregen geen hou-vast
op het plaveisel, dat met een ijs-glad vernis
overtrokken was, en de voerlieden deden dui
zend en één pogingen om de wagens op het
rechte pad te houden. En ook zjj zweetten vele
druppelen transpiratie-voéht.
Behalve de auto's en de vrachtwagens wa
ren daar de jongens met de driewielers. Dat
leverde groteske schouwspelen op, zoodat men
zich somstijds in een circus waande. De car
riers tolden en wentelden om hun middelpunt,
zoodat men er smakelijk om had kunnen la
chen als... het niet zoo glad geweest was.
Want nu moest men terdege als wandelaar op
z'n tellen passen, om niet zelf te sneuvelen
op het slagveld van ijs en bevroren water.
Op sommige straat-hoeken stonden drie en
vier voertuigen naast en achter elkaar. Overal
zag men duwende jongens en assisteerende
mannen. Direct was personeel van de ge
meente aan den gang gegaan met het strooien
van zand, maar men kan nu eenmaal een stad
niet in één uur tijds be-zanden. Met alle ge
volgen van dien voor de gedoemden die op
straat waren.
De agenten van de „motorbrik" belden, voor
zoover het hun mogelijk was, overal aan en
riepen de verschrikte huismoeders toe: „zand
strooien". Wat waren er weinig, die over zoo
veel sociaal gevoel beschikten, dat ze het uit
eigen beweging gedaan hadden.
Vrijwel den geheelen middag (en avond)
bleef de misère bestaan: de tuimelingen en
salto's mortale waren niet van de lucht, en
menig voetganger zag men. met jute-zakken
bezwachtelde beenen, over de levensgevaar
lijke trottoirs schuivelen.
Het was gladder dan ooit en gladder dan
glad
Tientallen voetgangers zagen we sneuvelen
op het gladde veld van eer en met booze ge
zichten weder pogen een rechtstandige positie
te verkrijgen.
Arme voetgangers
Eén moment stilte voor den onbekenden
voetganger
van 8 Januari 1940.
BEVALLEN: S. Stedema—Vogelzang z.; W.
C. DoelwijtGötte z.; J. E. MoreeJacet z.
OVERLEDEN: P. J. Loovenstijn (m.) 65 j.;
J. M. Vossenberg (m.) 58 j.
Abonneert U NU op de
Het goedkoopste, aetueelste en meest gevarieerde
dagblad in Noord-Holland
Geeft U nog vandaag op!
Een abonnement kost
DONGTRIEU ANTHRACtET
a f 2.95 per H L. franco thuis
Hard als glas GEEN steenen GEEN slakken
GEWELDIG HITTE VER MOGEN
ZEER LANGE BRANDDUUR
WEINIG ASCH DUS ZEER VOORDEELIG
Fa. H. BOOY ZOON
Kolengroothandel. Molenstraat
Telefoonnummers. 235 - 379 - 479
Heeft U nog geen kaart...?
Koop haar dan vandaag.
Donderdagavond vindt in het Rialto-thea-
ter de voorstelling plaats ten bate van het
Beatrix-fonds, en wel met de film „Donkere
Oogen", een rolprent waarin de beroemde
Fransche acteur Harry Baur en zijn niet min
der beroemde landgenoote Simone Simon de
hoofdrollen vertolken.
Als wij dit schrijven, zijn reeds een zeer
groot aantal kaarten verkocht. Het theater is
echter nog niet uitverkocht, maar indien men
er prijs op stelt deze bijzonder mooie film te
aanschouwen adviseeren wij nog vandaag de
kaarten te betrekken nan het Rialto-loket.
Men steunt een prachtig doel, doch daarnaast
kan men eenige uren genieten van een film,
die jong en oud zal boeien.
„Donkere oogen" is een film, die men
zeker tweemaal kan gaan zien en het is
aan geen twijfel onderhevig dat overmor
gen een geheel gevuld theater aanwezig
zal zjjn bij dit bijzonder filmisch menu.
Maar... koop dan hedenavond Uw kaart,
als ge niet teleurgesteld wilt worden op
den laatsten dag.
De V.V.V. Amsterdam organiseert in sa-
menwering met de, N.R.V., afd. Den Helder
en de vereeniging van Huisvrouwen op Vrij
dag 12 dezer in Casino een Amsterdamschen
avond. Het doel dezer avond is op gezellige
wijze belangstellenden een kijk te geven in
het leven van de hoofdstad.
De heer Uges, bekend onder het pseudoniem
„Nono", houdt een causerie over een bezoek
aan Amsterdam en brengt op Zijn geestige en
aangename wijze datgene naar voren, waar
door Amsterdam gekenmerkt wordt. Verder
zal de bekende cineast W. Beets Jr„ o.m. zijn
speciaal voor dezen avond vervaardigde film
Amsterdam vertoonen. De heer Uges is een
zeer bekend schrijver en spreker, die zijn
sporen op dit gebied reeds verdiend heeft.
Het belooft dan ook een genotvollen avond
te worden. Toegankelijk voor leden en intro-
ducé's.
Zie de advertentie in dit nummer.
Gisteren is het eerste clubje voor den bloed
transfusiedienst gekeurd als „donor". Het was
een gemengd gezelschap, dat in het laborato
rium van het Marinehospitaal bijeen was.
Iedere patiënt werd wat bloed afgetapt, waar
mee zijn bloedgroep bepaald werd en dat on
derzocht zal worden op» afwijkingen, die hem
niet geschikt zouden kunnen maken als bloed
gever voor anderen op te treden.
Morgenavond heeft de keuring van een
nieuwe groep plaats.
IJspret!
Gao ie met scheövelloopen, Boris?
Waorzoo, Tom
Ik geleuve dat 't op de fortgrachte wel gaon
zal neet
Hoe weet ie dat noe?
Ach man, dat hè'k in 't juttertje gelèze,
noe en die bint er nog al vlug bie, dus zal 't
wel zoo wèzen.
Nou komop dan olde roover!
Getweeën liepen de trouwe wapenbroeders
van 't fort „ergens" in t' hooge noordep, naar
de door Tom geopperde plaats.
Gut, lieve tied, mot ie es kieken Boris, 't
liekt wel een mierehope, daor op dat vis-
schevijvertje!
Zeg Tom, wat heb ie veur schaotsen. ie
holt ze zoo permantig under den arm in die
tasse.
Dat bint hardrieders Boris, die hè'k zelf
gemaokt,
Wat zeg ie mien doar noe?
Jao Kerel, ik heb twee botte lange messen
in een paar holtie's geslaogen en een paar
fietseriemen en noe mot ie maor 's kieken
hoe of die dingen rieden, Boris!
Jao Tom, dat mot ik zeker zien.
Maor ie mot mien effen helpen, Boris.
Waor noe weer mee Tom?
Nou jong ik kan niet allenen van die hooge
walle af komen, dan kwak ik direct al op
mien Zuudelijk halfrond.
Wat voor ding, Tom?
Och man, zeker lichaamsdeel natuurlik
Boris.
Alla Tom. geef mien maor is een poot.
Eén... twee... boem krak...
Ho Tom, daor zat ie inplaots van op 't ies
er haost onder.
Dat scheelde maor een pielepootje, Boris.
Mo'k oe soms nog die deurloopers onder de
pooten binden.
Nee, man, noe mot ie verder van mien
lief af blieven, want noe zul ie es zeen wat
de olde Tom nog kan!
In minimum van tijd had Tom zgn „rol
schaatsen" onder gebonden en daar ging het.
Kras... kras... rrrrt..,
Ho, Boris, kom op jo, dan gaon we met
een opleggertje, saomen.
Hallo, pop, zullen wie saomen is een baon-
tje krabbelen?
Wel ja meneer.
Kras ie maor alleenig Boris, ik bin al bezet!
O, zeker weer internationale verbroedering.
Zeg Tom, ouwe wapenreus, wacht effen,
dan gaan we met z'n drieën.
Bin ie noe betoeterd Boris, ik kan 't alleene
ook wel af.
Jaó, maar kerel, anders kom ik geen spat
verder.
Nou, waor blief ie noe, mit joen hardrie-
derskunsten
Dat kump morgen wel in orde.
Jao, dat geleuf ik bessie's, dan dooit het
wel as de konijnen.
Maor kom maor op. dan het die ook nog
wat meer houvastigheid an jou vette lichaam.
Nou daar geet-ie dan.
't Zal anders wel aardig wèzen, as me met
de Karssemis ook nog is een baontje konden
krabben, hè juffie?
Ja zeker meneer, komt u dan ook weer?
Ha... ha... hè... jao natuurlijk.
Hè, Boris gao ie maor weer alleene verder.
Waorveur noe weer Tom?
Wel man, ie snappen ook niks. heb ie noe
een hart van prikkeldraad, of heb ik het.
Nee, ie ook neet, maor ik denk disse ma
dam zal wel prikkelig wèzen...
Noe wil ik oe heelemaole neet verder mee
hebben. Opgekwakt of...
Genoegens Tom, ik gun het oe van harte
heur, maor ik dacht soms.... eh... ja, zie je...
ik heb ervaoring in die dingen, hè...
Jao, dat heb-ie opgedaon bie dat malle ding
van oe hè?
Nou tot kiek heur.
Jao, Tom, wat ik zeggen wilde...
Wat heb ie noe nog te vertellen, denk ie
noe maor an joen wief, en kiender, dan kumpt
de rest wel in orde.
Jao, dat denk ik ook wel, maor denk ie noe
wel an joen blonde Mientje?
Hè...? die ken ik neet...
Schrik noe maor neet zo sproetekop, ik zal
oe d'r heus neet in luizen heur, ie kent toch
dat liedje wel..."
Bedankt Boris en tot vanavond heur.
Tot kiek heur old stekelvarken. DICK.
De fietsen-misère schijnt maar geen
einde te willen nemen. lederen dag weer
is het raak, iederen dag weer worden
fietsen meegenomen. Dikwijls vindt men
de rijwielen weer terug, maar vaak ook
is men ze kwijt. In dit verband verzoch
ten de politie-autoriteiten ons het ver
zoek tot de burgerij te richten sloten op
de fietsen te willen aanschaffen. In Am
sterdam is een slot zelfs ingevolge ge
meentelijke verordening voorgeschreven.
Een slot koopt men bjj de rijwielhande
laars voor enkele dubbeltjes en hiermede
wordt men voor veel ellende gevrijwaard.
Koopt een slot en stelt Uw karretje
veilig!
Zaterdagavond in Musis Sacrum.
A.s. Zaterdag vindt in Musis Sacrum een
filmavond plaats, georganiseerd doo^- de
plaatselijke afdeeling van den Alg. Ned.
Bouwarbeiders Bond. Als cultureele films
worden gedraaid de rolprenten „Arbeiders
Vacantie" en „Onder water door". Voorts
o.m. een reportage van vacantie-gebeurtenis-
sen en tunnelbouw te Rotterdam.
Als bijzondere attractie van dezen avond
geldt het optreden van korporaal Florijn en
zijn band. Indien er animo is, dan zal een
dansje de uitvoering besluiten.
Gratis toegangsbewijzen te verkrijgen bij
Chr. Reijers, Secr. A. N. B., afd. Den Helder,
Emmastraat 78.
Wordt 20 dezer bjj De Schelde te
Vlissingen te water gelaten.
Zaterdag 20 Januari zal op de marinewerf
van de N.V. Koninklijke Maatschappij de
Schelde te Vlissingen de duikboot „O 22" te
water worden gelaten. De doopplechtigheid zal
worden verricht door mevrouw van Pappelen-
damde Wit, echtgenoote van den hoofdoffi
cier van den marinestoomvaartdienst van Pap-
pelendam.
De „O 22" behoort tot de serie van 7 duik-
booten van een nieuw type, die in opdracht
van de Koninklijke marine worden gebouwd.
De eerste boot van dit type verliet de werf
van de Schelde op 21 October j.1.
PROPAGANDA-AVOND VU KA.
Onder verwijzing naar de advertentie in dit
nummer vestigen wij de aandacht op den
propaganda-avond der Vuka op Woensdag a.s.
in de bovenzaal van „Centraal", Kanaalweg.
Het programma luidt: Voordracht en demon
straties.
In de raadsvergadering van 17 Februari
1925 is besloten tot het afgeven aan enkele
leeraren der machinistenavondschool alhier
van een verklaring, inhoudende, dat zij gedu
rende de daarin genoemde tijdvakken onafge
broken zonder deugdelijke aanstelling de be
trekking van leeraar aan genoemde school
hebben vervuld, en dat het de bedoeling is ge
weest, dat zij als ambtenaar in den zin der
pensioenwet 1922, Staatsblad 240, werkzaam
zouden zijn. Blijkens mededeeling van den pen
sioenraad bij schrijven van 19 December 1939,
no. 120.2/4924, behoort aan betrokkenen ook
nog een aanstelling als zoodanig, ingaande
1 Juli 1922, te worden uitgereikt. Deze aan
stellingen behooren door den raad te worden
verleend.
In verband met het vorenstaande stellen
B. en W. den raad voor aan de heeren F. T.
A. Cedee. G. Verschuur en Dr. F. D. Wierstra
alsnog een aanstelling uit te reiken,
sten.
ARBEIDSWET EN WINKELSLUITINGS
WET.
Tegen een winkelier werd proces-verbaal
opgemaakt terzake overtreding van de Ar
beidswet. Tegen een ander terzake de win
kelsluitingswet.
DIE BINNEN ZIJN
bij „de Toelast'' zijn goed af. Zij ge
nieten van goede consumptie, gezellig
zitje en billijke prijzen.
SPOORSTRAAT 9—11
De oorlog kost geld, dat kan een school
jongen begrijpen. Handen vol geld, krui
wagens vol geld, neen, treinen vol geld. De
bedragen zijn zoo fenomenaal groot, dat we
er ons geen voorstelling meer van kunnen
vormen. Als de oorlog lang duurt, zal de we
reld financieel uitgeput worden. Slechts en
kelen zullen er baat bij vinden, dat de Euro-
peesche landen tegen elkaar in het harnas
gejaagd zijn. Dat zijn de wapenfabrikanten,
de vliegtuigfabrikanten en nog wat fabrie
ken, die bij de oorlogsindustrie welvaren. Wij
kunnen ons moeilijk een begrip vormen van
het kapitaal, dat wekelijks opgeslokt wordt
door de oorlogvoerende enneutrale lan
den. Alleen ons land moet bijna twee millioen
gulden per dag voor de handhaving van zijn
neutraliteit uitgeven. Twee millioen. Wat
zou men met zoo'n kapitaal niet onzaglijk
veel goeds tot stand kunnen brengen. Voor
twee millioen zou het station te verplaatsen
zijn, zou Den Helder een .hart gegeven kun
nen worden. Zouden we een nieuw Lyceum
kunnen bouwen, openbare scholen neer kun
nen zetten, armen met grootere bedragen
ondersteunen en werkloozen aan nuttigen ar
beid kunnen helpen. En dat alles voor de kos
ten van een dag mobilisatie.
De bedragen, die wij uitgeven, zijn
slechts peuterige getallen bij de sommen,
die Engeland, Frankrijk en Duitschland
aan hun defensie besteden. Dat loopt in
de milliarden.
De oorlogstechniek heeft het oorlog
voeren zooveel duurder gemaakt. We
lazen juist gisteren in een der groote
bladen, dat, naar ruwe schatting in
Duitschland, in 19141918 35 milliard
per jaar werd uitgegeven en dat dit be
drag nu minstens 50 milliard zou zijn, dat
is dus 50.000.000.000. Dit geld is voor
het grootste deel verloren, het is natuur
lijk niet alles inproductief, omdat er ka
pitalen van verloond worden en kapitalen
belegd worden in zaken, die ook na den
oorlog nog van nut kunnen zijn.
Al deze enorme bedragen moeten echter op
gebracht worden. En op welke wijze moet
Vader Staat, die tenslotte zoo arm is als een
kerkrat, het geld bij elkaar krijgen? Daar zijn
de leeningen. De ervaring echter, die we hier
te lande laatst hebben opgedaan met de
staatsleening van driehonderd millioen, was
niet zoo prettig. Bovendien, ook aan leenen
zijn grenzen, want leenen beteekent, lasten van
het tegenwoordige geslacht leggen op de
schouders van het toekomstige geslacht. En al
behoeft men nu ook niet alle lasten van den
tegenwoordigen oorlog of mobilisatie op het
huidige geslacht te laten drukken, die af
wentelen op onze kinderen en kindskinderen,
zal de regeering zeker niet doen.
We krijgen dus belangrijke belastingverhoo-
ging. Verhooging van de inkomstenbelasting,
van de bedrijfsbelasting, van de tantième
belasting en wat er verder van belastingen
zijn.
In Duitschland heeft men reeds op de
inkomstenbelasting een toeslag van niet
minder dan 50 procent gelegd, op sterken
drank een belasting van 20 procent. Ge
lukkig zeggen de geheel-onthouders! En
zoo zuigt men de beurzen van de rijks
onderdanen leeg om het oorlogsbedrijf in
stand te houden.
Oorlog is altijd vernietiging, van welken
kant men dit gruwelijk bedrijf ook ziet.
Vernietiging van alles wat men moeizaam
in vele jaren van hard werken heeft opge
bouwd.. We leven in een krankzinnige
wereld... Hoe lang nog???..,
Natuurhistorisch Museum, 2e Vroonstraat
Iederen Woensdag van 35 uur.
lederen Zaterdag van 710 uur.
Bovendien de eerste Zondag van elke maand
van 35 uur en de eerste Woensdag van
810 uur.
BIOSCOPEN:
Rialto, Spoorstraat, acht uur:
„Algiers".
Tivoli-Theater, Spoorstraat, acht uur:
„De strijd om de rauch" en „Het gevecht in
de vallei".
Witte Bioscoop, Koningstraat, acht uur:
„De Reddende Engel".
Dinsdag 9 t/m Zaterdag 13 Januari.
Evangelisatiegebouw, Palmstraat, 815. uur:
Wereldgebedsweek.
Donderdag 11 Januari.
Rialto-theater, 8.00 uur: Beatrix-voorstelling
met „Donkere Oogen".
Vrydag 12 Januari.
Casino, 8.30 uur: N.H.V. en Ned. Ver. v,
Huisvr. Bonte Amsterdamsche avond.
Barometerstand Den Helder: 775.9
Maximum temp. lucht: 57
Laagste temperatuur: 5 7
Wind: richting: Oost, kracht: 5
Licht op; 43i