IJS "Catelïdtcf Bij ZWAGERMAN blanke Schelvisch Kabeljauw ijyTTii^ïj groote afvalwedsirijd NOREN SLIJPEN Bij ZWAGERMAN De les van heiverleden: bemoediging voor het heden Advertentiën MET Trainings pakken en broeken Swing- en plissé- rokken harde Bokking gerookte Sardien Batrekkingen Betrekkingen Te huur Te huur Te koop Te koop Diversen 1740-1940 Dames Keizerstraat Toletoon 430 Donderdag en Vrijdag en ANNA PAULOWNA IJSBANEN t.o. Hotel Veerburg Donderdag a.s. aanvang half twee Prijzen: f 35. f 20f 10.en f 5.— ZONDAG as. KORTEBAAN-WEDSTRIJOEN om hoogs prijzen. ■■■H Elke avond prachtige verlichte banen ■■K. p. paar f I.OO ONGEVALLEN- en ZIEKTEVERZEKERING 100 °/o verkoopswaardel Nederland en Europa twee honderd jaren geleden Ook toen oorlog en tegenslag. Doch na de donker heid, terugkeer van den goeden tijd Een nieuw jaar heeft zijn intrede gedaan. Het deed zijn intrede in donkerheid en som berheid. En vele malen zal in deze dagen, weken en maanden de verzuchting weer klin ken, door menigeen geslaakt: ,,Ach, leefden wij maar in den goeden ouden tijd!" Maken wij menschen van de twintigste eeuw ons wel eens een voorstelling van dien „goeden ouden tijd"? Was het in dien „ouden tijd" wel waarlijk zou pleizierig en goed? Hoe was het b.v. een tweehonderd jaren ge leden in ons land? Hoe was het in den jare 1740 Wij heffben eens onderzocht, welke ge beurtenissen zich in dat jaar in ons land vol trokken en afspeelden. Een strenge winter. Dadelijk treft ons een overeenkomst van flat jaar met het thans door ons beleefde jaar 1940. In 1740 heeft ons land een der streng ste winters gekend, welke er ooit in onze Hederlandsche. historie is aan te wijzen. Reeds in Oetober 1739 was de vorst be gonnen, doch in de volgende maand was "het weer geheel omgeslagen. Maar evenals nu in 1940 in de eerste dagen van het nieuwe jaar begon het vriezen andermaal. Het ver schil met 1940 is, dat het toen erger was dan thans. Zoo hard vroor het, dat naar wij lezen (en er bestaat geen reden, om aan de waarheid ervan te twijfelen) meer dere menschen, die zich 's avonds op straat bevonden, dood vroren. Wat wij o.m. In den winter van Februari 1929 medemaakten, be leefde men toentertijd ook: de Zuiderzee wa3 dichtgevroren. Velen, die in het bezit van paard en arreslede waren, begaven zich met dit echt wintersche vervoermiddel op het ijs van onze binnenzee. Ook de Noordzee toonde de gevolgen van de vorst. Een halve mijl van het strand afgerekend, was het zee water bevroren. Eerst op den tienden Maart viel de dooi voorgoed in. Voor ijsliefhebbers zijn deze mededeelingen om van te water tanden. Er is dan ook in dien tijd ontzaglijk veel aan de winterpret gedaan. Wij herinne ren ons ergens eens een groote gravure uit dien tijd te hebben gezien, op welke de win tervreugde van 1740 stond afgebeeld: de arreslede, de schaatsenrijders en niet te vergeten! de beoefenaars van het echt- Nederlandsch thans schier uitgestorven kolfspel, een sport, welke ook op het ijs beoefend werd. Het vriezend weer bracht echter niet alleen vreugde in den lande. Groote sterfte onder het vee. Het was de oorzaak gelijk Jan Wage naar, de bekende Amsterdamsche stads- historieschrijver ons in het negentiende deel van zijn werk: „Vaderlandsche Historie" mededeelt het was de oorzaak, dat er een groote schade aan het te velde staande ge was werd toegebracht. De levensmiddelen werden peperduur. Veevoer was karig gewor den. Dit laatste had tengevolge, dat veel rundvee omkwam, vooral in Friesland. Trou wens, in de achttiende eeuw lezen wjj her haaldelijk van groote veesterfte. Hij, die thans leest, dat er gevallen waren en zijn van miltvuur en mond- en klauwzeer, zal na het bovenstaande tot de conclusie komen, dat de boeren het ook in den z.g. „goeden" ouden tijd allesbehalve gemakkelijk hadden. De vee- sterfte in de achttiende eeuw was een ware plaag en bezoeking voor ons land. Nog zelf$ in den herfst waren de levens middelen hoog in prijs. In' dat seizoen braken hier en daar onlusten uit. Zoo werd te Rotterdam een aanval gedaan op een der gruttershuizen. Evenzoo te 's-Graven- hage en te Delft. Hoe bitter zal in dit jaar in vele gezinnen geleden zijn! Koude en armoede! Felle koude, groote duurte, gebrek aan levensmiddelen en veevoer, sterfte onder het Vee! Neen. de oude tijd kon in dat jaar niet bepaald de „goede" oude tijd worden ge noemd. Doch, bij al deze rampen kwamen er twee andere: watersnood enoorlog! Het jaar 1740 eindigde droevig. De rivieren overstroomden, de dijken braken door. De Betuwe, de Tielsche waard, het Land van Maas en Waal en andere gebieden kwamen geheel onder water te staan. Déze ovèrstroo- ming nam in het daaropvolgende jaar nog toe. Ook in 1741 vroor het hard. In Januari 1741 konden dan ook tengevolge vai het vriezende weer volstrekt geen herstelwerk zaamheden aan de stukgeslagen dijken wor den verricht. Over de sombere gebeurtenissen van het jaar 1740 verschenen prenten. Zoo zagen wij een gravure, welke de overstrooming in al hare verschrikking afbeeldde. Het onder schrift luidde: „Nederlands Water-Nood van den Jaare 1740 en 1741 en verscheidene Be- Zoekingen". Deze bezoekingen, de hierboven- genoemde felle koude, de veesterfte, enz. waren in medaillons op het bovenste gedeelte Van de plaat uitgebeeld. Ook een oorlogsjaar. Doch wy willen met onze gedachten niet langer verwijlen by de overstroomingen. Hierboven merkten wjj op, dat het jaar 1740 ook een oorlogsjaar was. Slede in dit opzicht toont 1740 alzoo een vergelij king met 1940. In Oostenrijk overleed Keizer Karei VI. Over het bezit van zijn erflanden ontstond een heftige strijd. Karei VI had deze moge lijkheid voorzien. Zijn oudste dochter, de be kende Keizerin Maria Theresia, had hij tot Zijn opvolgster aangewezen. In 1740 stierf eveneens de Koning van Pruisen. Diens zoon, de beroemde Frederik de Groote, volgde hem °P- Een zrjner eerste daden was, om zonder iheer met zijn troepen Silezië binnen te trek ken, welk gebied, dat dan toch tot dusverre door Karei VI was bestuurd, Frederik de Croote yoor zich opeischte. Een geweldig con flict ontbrandde. Verschillende landen ver klaarden Maria Theresia den oorlog: ook hun begeerte was landstreken onder hun heer schappij te brengen. Zoo trokken Frankrijk, Spanje en Beieren tegen de Keizerin van Oostenrijk te velde. Ook ons vaderland werd in den stryd betrokken. Het Britsche Rijk en de Republiek der Vereenigde Nederlanden hadden in 1731 te Weenen een tractaat ge sloten, volgens hetwelk zij in geval van oor log aan Oostenrijk militairen bijstand moes ten verleenen. In December 1740 trok de Pruisische Koning Silezië binnen. Aan de buitenlandsche gezanten te Berlijn gaf hij de schriftelijke verklaring aldus deelt Jan Wagenaar mede „c'at hij niets vijandelijks „tegen het Weener-Hof in den zin hadt; maar „zig alleenlyk dagt te stellen in 't bezit van ,,'t gene hem van regtswege toekwam in Silezië" Wij willen het verloop van den z.g. Oostenrijkschen Successie opvolgings)- oorlog, welke thans was uitgebroken en tot 1748- zou duren, niet schetsen; dat valt bui ten het bestek van ons artikel. De inval der Franschen in het tegenwoordige België, de toenmalige Zuidelijke Nederlanden, en later in ons land, is een gevolg van het uitbreken van dezen krijg. Hoevele rampen toont het jaar 1740 ons! Niet alleen in ons eigen land; niet alleen in Europa! Ook Oost-Indië bleef niet gevrij waard voor jammer en ellende. Het jaar van den beruchten Chineezenmoord. Het aantal bewoners uit het Hemelsche Rijk was in de laatste jaren op Java ontzaglijk toegenomen. De meesten hunner leden armoede. Hun aan tal werd gevreesd bij eventueele opstandige bewegingen. Het bewind besloot vele Chinee- zen zonder meer naar Cerjlon te transportee ren. Op dit eiland zouden deze menschen dan nuttig werk bij het kaneelschillen kunnen verrichten. Voor het koesteren van vrees ten opzichte van eenige oproerigheid onder de Chineezen was eenigszins reden. Onder hen heerschte ontevredenheid over zware lasten, welke hun in den laatsten tijd werden opge legd. Het kwam tot een slachting. De Chi neezen te Batavia en omgeving werden zeer zeker in verscheidene opzichten onderdrukt. Zij kwamen in opstand. Dit oproer werd op bloedige wijze gedempt. Dood en plundering vierden hoogtij. Weinige Chineezen brachten het leven eraf. De les van het verleden. Waarlijk, het is geen opwekkend beeld, hetwelk het jaar 1740 dep onderzoeker biedt Da lezer zal zich afvragen, waarom wij nochtans eenige ge»e7«Mrn?t? de historie van 1740 hebben gedaan. Zeer zeker niet, om pes simisme te vermeerderen. Integendeel. Wjj deden het juist om te laten zien, hoe veel wjj in verschillende opzichten voor hebben op onze tweehonderd jaren geleden levende voor ouders. Ons land is tot dusverre gespaard voor een corlog. Natuurrampen en over trno- mingen e.d. teisterden ons gelukkig tot heden niet. Maar, naast het véle uit het heden, het welk ons dankbaar moet stemmen, leeren wii cok c«t te verstaan: de zoo veel geprezer| oude tijd is volstrekt niet steeds de „goeie" oude tyd! Het verleden leert ons een les. Het leert ons: bemoediging voor het heden! Op 1740 en volgende jaren is het geluk ge volgd. Na de donkerheid kwam het licht en werd het vreugdefeest van den vrede gevierd. Een tijd van donkerheid was voorbij. Naast vele moeilijkheden, welke ongetwijfeld ook in den vredestijd bleven, was er zeer zeker ook het vele goede. Ons volk is door zeer duistere jaren heen gegaan. Het verleden laat ons zien, dat ons volk zijn Godsvertrouwen, zijn veerkracht heeft bezeten, om het duister door te gaan, in vol vertrouwen dat het Licht eenmaal zou doorbreken. 17401940! Wij merkten het op: hoevele zegeningen hebben wij nog; hoeveel goeds be zitten wij momenteel in tegenste'ling tot onze voorouders, die twee eeuwen geleden leefden! Het jaar 1940 is aangevangen. Wat het brengen zal: wij weten he* n'et. Maar d't we ten wij wel: ons voorgeslacht heeft vol ver trouwen doorgezet, den komenden b'.yden en lichten tijd tegemoet. In het verleden daagde dat licht. Het zal ook nu dagen. Mogen wy dan vol vertrouwen de toekomst tegemoet gaan; de toekomst: het Licht tegemoet! W. J. F. Meiners. Burgerlijke Stand van Den Helder van 9 Januari 1940. BEVALLEN: L. DalHaezer z.; C.-C. van der' HaagenClee z.; A, KramerStaalman d.; H. Witthoff—Stoel z.; C. C. Franken van den Bbsch z. ONDERTROUWD: P. Salm en A. E. Tes- selaar; A. van de Lagemaat en G. C. van Dalen. SELVER-JAVA PACIFIC LIJN. Kota Nopen, 7 Jan. te Soerabaja. )V~a\inefelicPUen Bij K.B. is benoemd bij de Koninklijke mar.- res., voor vast, tot luitenant ter zee der 2e klasse voor speciale diensten J. N. B. Bijleveld. VICE-ADMIRAAL A. VOS. Ter gelegenheid van het aftreden van vice- admiraal A. Vos, als hoofd van de afdeeling materieel zeemacht aan het departement van defensie, hebben de directies der gezamenüjke scheepsbouwmaatschappijen hem gisteravond I in hotel Wittebrug een diner aangeboden. Ondertrouwd A. HORSTEN en WIJNIE BRUNTINK Den Helder, 10 Januari 1940. Laan 10. Keizersgracht 83. Huwelijksinzegening in de Westerkerk, 25 Januari te 12 uur, door Ds. F. W. J. v. d. Poel. Geen ontvangdag. Toekomstig adres: Laan 10, Den Helder. Heden ontving ik het treurige bericht, uit Ned. Oost-Indië, van het plotse ling overlijden van mijn jeliefde Echtgenoot LUBERTUS HENDERIK MOUW, in leven Serg.- Monteur K.M., in den ouderdom van 36 jaar. Mevr de Wed. J. A. MOUW— HANEKAMP. Fam. W. HANEKAMP. de Clercqstraat 86 I, Amsterdam (West). Mevr. J. HERDT— SCHOUFFOER. RIETJE en HENNIE. 8.8. „Slamat", t a. Laat U geregeld W. en Waterg. het kost maar 85 ct. bij VAN DER VELDE „Het Kappershuis" Telef. 152 Keizerstraat 26 Ruime keuze bij ink.comb. „Nederland", Spooriiraat hoek Koningatraat GEE HENDRIKS, T.ad.rt. LOODSGRACHT 29. Tel. 764 SPREEKUREN alle werkdagen van 1-3 nur en volgens afspraak Voor Kinderen 's Woensdags van 3 tot 4 uur 40e HACO-TREKKING 4e KLASSE, 2e LIJST TREKKING VAN DINSDAG 9 JANUARI HOOGE PREM1ËN f 25.000.— 16079 t 5.000.— 19988 f 1.000.— 6076 19860 1 400.— 874 2054 2999 f 200.— 18359 i 100.— 4606 7873 9147 9357 95: PREMIEN VAN 110 262 368 427 637 659 683 813 919 940 1223 1239 1315 1477 1520 153U 1865 1898 1960 2258 2264 2291 2475 2484 2487 2375 2764 2790 2873 2905 2910 is:o 63 559 849 1124 1464 1839 2225 2449 2665 2856 3020 3035 3269 3660 4072 4324 4662 4975 5290 5515 5825 6327 6676 6942 7099 7458 7708 7928 8134 8407 8360 8028 9187 9373 9686 91 599 857 1195 1469 1854 2246 2455 2657 2864 3095 3376 3678 4093 4414 4667 5020 5311 5547 5853 6356 6737 6954 7112 7490 7711 7934 8178 8418 8759 8945 9197 9375 Q7Q4 10099 10151 10323 10346 10343 10651 10888 10893 11312 11346 11467 11469 11601 11606 11809 11883 12231 12233 12455 12469 12624 12639 12847 12923 13321 13347 13491 13515 13703 13719 13909 13972 14245 14286 14547 14553 14783 14818 15041 15080 15285 15297 15717 15723 15934 15952 16246 16247 16685 16753 17083 17128 17142 17319 17332 17302 17638 17768 i7778 17948 17951 18283 18333 18393 18691 18735 18950 18996 19356 19361 19657 19663 19887 19900 20130 20165 20304 20311 20531 20627 20926 20952 725 945 1321 1562 2061 2308 2536 2802 2914 5 11754 14922 16623 É5.— 439 740 947 1362 1653 2105 2335 2573 2824 2928 506 516 534 789 794 845 980 1924 1112 1370 1371 1332 1662 1731 1804 •2125 2112 2216 2348 2387 2441 2590 2818 2640 2825 2827 2845 2998 3000 3010 3158 3160 3203 3206 3235 3528 3571 3576 3667 3549 3896 3943 3965 4006 4021 4185 4212 4217 4253 4273 4556 4582 4592 4603 4609 4796 4895 4902 4910 4943 5188 5217 5258 5264 5289 5436 5449 5456 5478 5500 5720 5730 5736 5320 5823 6085 6127 6144 6219 6221 6549 6557 6581 6598 6673 6349 6802 6878 6880 6896 6990 7001 7019 7087 7097 7342 7363 7373 7413 7422 7659 7673 7683 7701 7703 7832 7840 7886 7009 7922 8053 8078 8113 8121 8125 8302 8345 8303 8364 8372 8514 8530 8559 0582 8591 8822 8845 8882 8396 3911 9003 9053 9083 9139 9166 9265 9290 9293 9306 9328 9532 9542 9550 9590 9645 9395 10003 10025 10054 10065 10176 10210 10272 10299 10318 10573 10608 10629 10631 10632 10794 10306 10812 10829 10877 11165 11135 11195 11199 11279 11437 11445 11454 11458 1'462 11503 11512 11525 11548 11579 11783 11784 11795 11303 11808 11977 12003 12030 12095 12158 12355 12366 12432 12438 12443 12521 12522 12559 12580 12616 12675 12633 12696 12798 12821 13226 13238 13248 13255 17264 13433 13451 13470 13473 13430 13582 13585 13604 13608 10611 13849 13859 13873 13884 13839 14085 14172 14189 J4212 14216 14455 14492 14502 14503 14523 14615 14670 14674 14738 14,70 14923 14949 14986 14399 15012 15137 15176 15211 15234 15237 15604 15642 15649 15677 15681 15804 15817 15826 15373 15900 16101 16177 16178 1S209 16223 16427 16469 16499 16500 16508 16958 16972 16998 17054 17078 17151 17172 17173 17216 17245 17289 17278 17303 17360 17363 17371 17392 17427 17433 17498 17583 17665 176S7 17630 17681 17684 17689 17744 17750 17792 17804 17810 17852 17833 17893 17927 17945 17955 18000 18043 18193 18220 18233 18264 18280 3137 3443 3743 4119 4463 4716 6050 5312 6598 5859 6408 6766 6960 7133 7513 7740 7957 8230 8488 8762 8983 9231 9478 9826 10154 10350 10662 10969 11363 11476 11629 11910 12273 12491 1 2645 13006 13398 13524 13726 14024 14208 14534 14844 15002 15428 15743 15959 16250 16703 3144 3497 3854 4134 4495 4732 5080 5347 5667 5991 6456 6810 6978 7247 7546 7745 7993 8241 8497 8792 8997 9234 9517 9849 10168 10428 10743 11014 11381 11491 11642 11913 12295 12505 12647 13036 13406 13534 13795 14029 14335 14590 14858 15'07 15475 15744 15969 16295 16799 3155 3518 3369 4172 4520 4766 5103 5416 5689 6010 6479 6834 6988 7326 7593 7792 8016 8243 8499 8805 9002 9253 9526 9937 10169 10523 10755 11163 11404 11502 11650 11917 12301 12510 12659 13143 13431 13555 13821 14048 14370 14594 14S75 15109 15524 15776 16040 16384 16846 18417 18775 19014 19487 19681 19920 20179 20315 20644 18427,18482 18780 18784 19019 19090 19515 19568 19697 19759 19968 19977 20201 20219 20340 20380 20646 20355 18508 18842 19136 19569 19764 J9994 20233 20418 20738 18529 18854 19162 19579 19772 19998 20263 20475 20830 18554 18914 19230 19613 19820 20011 20272 20491 20891 18647 18916 19231 19633 19843 20058 20285 20550 20915 18652 18948 19308 19645 19875 20065 20301 20567 23925 Te Koop een NIEUW GEBOUWD HUIS, (hoekpirc.), nog niet geh. voltooid, desgewenscht met garage, a. d. H. A Lorentzstraat. Te bevragen Gebr. KERSBERGEN, Reigerstraat 20. TE KOOP OF TE HUUR: 3 Boxen aan den Ruyghweg, by het Storthuis, waarvan één hoek Bassingracht, voor vele doeleinden geschikt. Het Huis, Dijkje 31, zeer mooi en solide, bevat 8 kamers, serre, droge kelder en groote tuin (geen erfpacht). Inlichtingen by den makelaar P. BREGMAN, Loodsgracht 46. Een pracht Haard, 2-pits Gas stellen, 2 Cr. 4 St„ 2 Fauteuils, 4 St„ Tafels, Kasten, 1 en 2-pers. houten en Eng. Ledi kanten, 1 en 2-pers. Spiralen en Bedstellen. Kom Kijken. Hoofdgracht 24. Het adres voor Motor- en RUwielrep. is MOLENSTR. 95, Vlug en billijke prijzen, voor zien van alle onderdeelen van motor en rijwiel. Voor de gemobiliseerde mili tairen ben. den rang van O.Off. reductie op reparatie. TE KOOP: Pracht eiken Piano, z. g. a. n„ koopje; Snelwegers vanaf 15 tot 50.Kasregisters vanaf 50.Van Berkel Snijmachine 65.Eenige groote Gort- bakken, Toonbanken met mar mer blad, Kachels, Kasten, Stoelen, Tafeltjes, Spiegels enz. K. SCHUURMAN, Molenstraat 132134, in Thalia. (voor mannen (ook militairen) op de ronde baan. (geen inleggeld) Baanlengte 500 meter. Aangifte tot 1 uur in Veerburg (Telefoon 6) waar geloot wordt. PRIMA bij JAN STEILBERG OOSTSLOOTSTR. 31 Grote Maatschappij met mo dernste polis, concurrerende premie's en gemakkelijke beta lingscondities vraagt voor Den Hejder, Julianadorp en Huis duinen een Actieve Vertegenwoordiger. Brieven onder No. 154, aan het Bureau van dit blad. sn aangeboden Gevraagd Meisjes voor verzor ging van directiewagens en -kee- ten. Aanmelden: kantoor Zanen Verstoep, Hotel „De Toelast" Den Heider. Mevr. KANNEWASSER, Kei zerstraat 3, huis vraagt net zelf standig MEISJE Gevraagd NET MEISJE v. 2 halve en 1 heele dag p. week. Adres: Soembastuat 59. Net Meisje gevraagd voor de morgenuren, van 8 tot 12 uur. Adres: Ceramstr. 9, tusschen 2 en 4 uur. Gevraagd een NET MEISJE Adres: Koningstraat 26. Mevr. PRAGER vraagt voor direct flinke DIENSTBODE voor den geheelen dag, boven de 18 j. Aanmelden eiken dag na 5 uur. Adres: Singel 88. Terstond gevraagd: BAKKERSLEERLING, niet beneden de 18 jaar. Adres: Langestraat 31. Net MEISJE gevr., niet ben. 18 j„ van 84 u. m. middagkost. Donderd. tot 7 uur. Zondags vrij Mevr. Kuiper, Koningstr. 103. Aanmelden: 7—8 uur. NET MEISJE gevraagd. Adres: W. G. MUNSTER, Zuidstraat 27. NET MEISJE gevraagd voor de morgenuren. Aanmelden na 7 uur. Adres: Wodsgracht 62. gevraagd Zelfst. MEISJE, 30 j., z. pl. in de huishouding, v. d. en n. Brieven onder No. 155, aan het Bureau van dit blad. aangeboden Te huur per 16 Januari voor gezin zonder kinderen een ge meubileerde Zit- en Slaapkamer met vrije keuken. Adres: Polderweg 59. gevraagd Voor jongmensch wordt net SLAAPKAMERTJE gezocht in R.K. gezin. Brieven onder No. 153, Bureau van dit blad. Twee heeren zoeken een be hoorlijke Zit-Slaapkamer m. pen sion, omtrek Marinewerf. Brieven met prysopg. ond. No. 148, Bu reau van dit blad. Gemobiliseerde zoekt VRIJE KAMER. Brieven onder No. 151, aan het Bureau van dit blad. aangeboden Te koop aangeboden een grijs blauwe KINDERWAGEN Adres: Bureau van dit Blad. Te koop: EEN KINDERWAGEN, In goeden staat. Adres: Kuiperdwarsstraat 4. gevraagd Te koop gevraagd: MOTORKLEEDING, compleet of gedeeltelijk. Brieven met prijsopgaaf enz. onder letter D, Adv. Bureau His Willms, Hippolytushoef. Aangeboden net BURGERKOSTHUIS Adres; Lijsterstraat 34.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 3