Het meisje
en de
vuren van Tohr
I wordt minder optimistisch
INBREKERS OMSINGELD
Radioprogramma
Het geld van de banken naar de oude kous
uiïcU£uncPiA&ani
Als het luchtgevaar
voorbij is
Bij reddingspoging door
het ijs gezakt
LOOPJONGEN NAAR
JEUGDGEVANGENIS
Dreigende vuurdood
door Edgar Rice Burroughs
DENEMARKEN
KOLENPRIJZEN STIJGEN MET
SPRONGEN.
(Van onzen correspondent).
KOPENHAGEN. Jan. 1940.
I>e Deensche volksaard is over het
algemeen niet aan den pessimisti-
schen kant; en zoo is het te verkla
ren, dat men zich tot dusverre ta
melijk gemoedelijk in den nieuwen
toestand heeft geschikt. Doch thans
begint zihc een andere toon te laten
hooren, wanneer de naaste toe
komst ter sprake komt.
Het is vooral de weinig rooskleurig ge
tinte Nieuwjaarsrede van minister Stau-
ning, welke het Deensche volk tot naden
ken heeft gestemd. Deze minister staat er
in Denemarken voor bekend, dat hij een
zeer bezonnen, bedachtzaam man is, die
niet lichtvaardig een oordeel uitspreekt; en
daarom hebben zijn woorden diepen indruk
gemaakt onder het volk. Van paniek kan
men nog wel is waar niet spreken, doch
zoo luchtig als eerst ziet de Deen den toe
stand nu toch niet meer in. De huisvrou
wen doorkruisen de straten, op zoek naar
alles en nog wat. Men krijgt den indruk,
dat zij maar lukraak van alles inslaan, dat
nog in den vrijen handel te krijgen is. Ver
klaarbaar is dit overigens wel, want aan
de voorzorgsmaatregelen inzake de distri
butie schijnt wel iets te hapeden. Zoo heet
te het, dat er nog koffie genoeg in voor
raad was voor een heel jaar, zoodat men
geen kopje minder behoefde te zetten; doch
daarop volgde een zoo drastische rantsoe
neering, dat ieder slechts een fractie kreeg
toegewezen van zijn gewone verbruik.
OOK MET DE KOLEN IS HET
TREURIG GESTELD.
Met de kolen is het hetzelfde liedje. Er
werd verzekerd, dat er kolen in overvloed
waren doch op zekeren morgen lazen de
Denen in hun ochtendblad, dat zij niet
meer brandstof konden inslaan, dan zij
voor een maand noodig hadden en dan
nog wel tegen verhoogden prijs! Dergelijke
ervaringen zijn niet geschikt, om iemand
in een goede luim te houden, al geeft men
zich dan ook rekenschap van de oorzaken.
De prijzen der Engelsche kolen moeten wel
met sprongen de hoogte ingaan, wanneer
men weet, dat vóór den oorlog de vracht
niet meer bedroeg dan 6 4 7 kronen per
ton, terwijl deze begin December reeds was
gestegen tot 23.50 kr. M. en stelde 'n poging
in het werk, om de vracht op dit cijfer te
stabiliseeren, doch kwam toen tot de ont
dekking, dat er niet voldoende scheeps-
ruimte voor beschikbaar was. Voor da
vaart naar Zweden kregen de Deensche
schepen nog hoogere vrachtprijzen; en
toen hiervoor een stokje werd gestoken,
heette het, dat de vaart op Engeland zoo
gevaarlijk was, dat het niet mogelijk bleek,
om equipages voor de schepen aan te mon
steren. Óp het oogenblik wordt er tot 55.50
kr. aan vracht betaald voor Engelsche ko
len; doch ook daarvoor zijn niet voldoende
Deensche schepen te vinden, zoodat Deen
sche scheepvaartmaatschappijen genood
zaakt zijn, Noorsche, Zweedsche en Finsche
schepen te charteren tot zelfs tegen 80
kronen per ton.
KOLENDISTRIBUTIE
DWINGENDE NOODZAAK.
Dat de kolen thans onder de distributie
vallen, moet worden toegejuicht, omdat
FEUILLETON
daardoor een eind is gekomen aan het
hamsteren der meer koopkrachtige krin
gen ten koste van den minderen man. De
aankoop van kleine hoeveelheden valt
buiten de distributie, zoodat er geen vrees
behoeft te bestaan voor een kolen-paniek.
Tot degenen, die den toestand met bezorgd
heid gadeslaan, behooren de huiseigenaars,
want in Denemarken is het regel, dat de
verwarming ten laste van den „huisbaas"
komt. Velen hunner hebben bijtijds flinke
voorraden aangeschaft, doch waar dit niet
het geval is, zijn groote onaangenaamhe
den tusschen huurders en huiseigenaars
het gevolg. Jammer genoeg voor de laat-
sten zijn zij ook niet gerechtigd, om het
prijsverschil der kolen op hun huurders te
verhalen! Overigens bestaat er gemeenlijk
een vrij patriarchale verhouding tusschen
beide partijen; en er is thans een organi
satie van huiseigenaren in Kopenhagen tot
stand gekomen, aan welke alle leden hun
eventueele geschillen en moeilijkheden met
huurders kunnen voorleggen, ten einde on-
gewenschte wrijving te voorkomen.
Belasting en belastingmaatregelen zijn
hier al even- weinig populair als in andere
landen Men is dan ook weinig gesticht over
de activiteit der belastingambtenaren om
de verschuldigde penningen binnen te krij
gen en over den minister van Financiën,
die zich blijkbaar alle moeite geeft om uit
te vinden, hoe de fiscus de schroef nog wat
vaster kan aandraaien. Met het oog op wat
hij misschien nog zal uitbroeien heeft er
een run plaats gehad op de banken en
spaarbanken. Tallooze spaarders en inleg-
gers hebben hun geld teruggehaald, om
het weer, zooals vroeger, in de befaamde
oude kous te stoppen, waar het huns in
ziens veiliger is dan bij de bank. omdat is
uitgelekt, dat de belastingautoriteiten het
voornemen hebben, het tegoed bij deze in
stellingen eens aan een nader onderzoek te
onderwerpen. In verband hiermede moet
ook de sterk toegenomen circulatie van
bankpapier worden gebracht, welke veel
onrust heeft te weeg gebracht en vrees voor
inflatie heeft verwekt.
Tenslotte nog een woord over de zuivel
industrie, welke hjer een nationale steun
pilaar vormt. Engeland is steeds een der
voornaamste afnemers geweest; doch dit
land heeft zoodanig op den prijs gepingeld,
dat deze thans veel lager is dan de kost
prijs, zoodat- de vrees gewettigd is, dat
de boterfabricage beperkt zal moeten wor
den, met al de gevolgen van dien voor
den landbouw. Neemrooskleurig ziet het
er hier niet uit!
Langgerekte sirenetoon.
De inspecteur voor de bescherming van
de bevolking tegen luchtaanvallen heeft be
paald, dat in de gemeenten behoorende tot
de eerste en tweede gevarenklasse en
daaronder valt ook Den Haag niet meer
kerkklokken zullen ldiden ten teeken, dat
het luchtalarm is geëindigd, zooals tot nu
toe bij oefeningen het geval was, maar dat
„luchtalarm geëindigd" voortaan zal wor
den aangekondigd door een langgerekten si
renetoon.
Naar het Engelsch van
Norman Charlton
2.
HOOFDSTUK H.
De voorwaarde.
Lilian Turner zat in de voorkamer van het
huis, dat zij dien vroegen morgen op zoo'n
eigenaardige manier binnengegaan was. Zij
praatte, een bezigheid, die voor haar niet on
gewoon was en haar toehoorders waren twee
mannen, waarvan de eene nog heel jong was
en de andere een heer van middelbaren leef
tijd.
Jullie weet, zei Lilian, dat ik het af
schuwelijk vind, aan wie dan ook last of on
aangenaamheden te veroorzaken.
De jongste van de twee zuchtte en schudde
het hoofd. Hij was een slanke, knappe jonge
man met een blozend gezicht en een klein
kortgeknipt snorretje.
Dat weet ik heelemaal niet, zei hij. Wat
mijzelf betreft, weiger ik zelfs absoluut het
te gelooven. Ik heb veel verdriet en jij doet
maar net alsof je er niets van merkt.
Beste Tommy, gaf Lilian ten antwoord.
Ik ben wreed geweest, voor je eigen bestwil.
Het zou dwaas zijn te doen of ik niet begrijp,
dat je zinspeelt op mijn herhaald aanbod een
zuster voor je te zijn. Maar het is veel beter
dat jij een verstandige hebt dan ik een dwaze
echtgenoot.
De oudere man, een aristocratische ver
schijning. met intelligente, levendige oogen en
grijzend haar, had met kennelijk genoegen zit
ten luisteren naar het gebabbel van het twee
tal.
Ben ik ik te oud om een broer te zijn?
Vroeg hjj opgewekt. Je zult zien, dat ik
veel gezelliger ben dan Tommy.
Lilian glimlachte. Probeert u 't maar
Een slachtoffer te Delft.
Dinsdagavond omstreeks half tien is de
65-jarige stoker M. C. door het ijs van de
Oude Vest te Delft gezakt en verdronken.
Bij reddingspogingen zijn twee militairen
eveneens door het ijs gezakt. Den 31-jarigen
H. P. kon een lijn worden toegeworpen,
waarna men hem op het droge bracht. De
28-jarige J S. L. was zoo verstandig ge
weest om bij wijze van voorzorg een touw
om zijn middel te binden, zoodat men heni
zonder veel moeite eveneens op den vasten
wal kon brengen.
Haagsche gerechtshof bevestigt
het vonnis tegen drie mannen.
In den nacht van 10 op 11 September van
het vorige jaar werd ingebroken in een per
ceel aan den Lutherschen Burgwal te Den
Haag, waar enkele magazijnen zijn geves
tigd.
De politie had lont geroken en omsingel
de het blok. Aan de achterzijde probeerde
een man het huis te verlaten door een glas-
in-lood raam te verbreken. Hij keek echter
recht in het gezicht van een agent en trok
zich terug. Later konden twee mannen, die
aan de voorzijde het pand verlieten, door
de politie worden gearresteerd. Evenzoo een
derde man, die op den Lutherschen Burg
wal op wacht had gestaan. Zij bleken te
zijn resp. de 43-jarige hoefsmid E. O., de
46-jarige loswerkman J. A. V., en de even
oude pianohandelaar W. R. G. Door de
Haagsche rechtbank werden beide eerstge-
noemden veroordeeld tot een gevangenis
straf van drie jaren, de laatste wegens me
de plichtighcid tot één jaar gevangenis
straf.
Het Haagsche gerechtshof heeft in liooger
beroep deze straffen bevestigd.
De diefstallen uit het Bonthuis
te Den Haag.
Men zal zich nog de even brutale als ge
heimzinnige diefstallen uit het Bonthuis
aan de Laan van Meerdervoort te 's-Graven
hage herinneren. Op geregelde tijden ver
dwenen er ten nadeele van de eigenares
voorwerpen van waarde, geld en vosbonten
en men had geen vermoeden, wie de dader
kon zijn.
In verband met deze zaak werden de loop
jongen van het bonthuis en nog tal van an
deren gearresteerd en een groot aantal per
sonen heeft zich voor de Haagsche recht
bank te verantwoorden gehad. De loopjon
gen werd daarbij tot twee jaar gevangenis
straf, door te brengen in de jeugdgevange
nis veroordeeld.
Het Hof legde dezelfde straf op en beval
gisteren verdachtes onmiddellijke gevangen
neming.
TARZAN
Man tracht zijn vrouw te redden.
Gisterochtend om half acht was mevrouw
Rantsijn in de Bestevaerstraat te Amster
dam bezig haar kinderen te kleeden. Zij
stond met den rug naar de kachel gekeerd
en bemerkte niet ,dat haar rok in aanra
king kwam met het ijzeren gedeelte, dat
witgloeiend was door een defect aan de
schoorsteen.
Haar kleèren raakten in brand en op het
hulpgeroep van zijn vrouw kwam de echt
genoot, die nog te bed lag, toesnellen. Hij
hulde haar in dekens en toen hij meende,
dat de vlammen waren gedoofd, wikkelde
hij haar weer uit het wollen omhulsel en
poogde haar de smeulende kleeren van het
iichaam te trekken. Hierdoor begon het
goed weer te branden, warop haar man
haar nogmaals in dekens wikkelde.
Medische hulp was daarop spoedig aan
wezig en de G. G. en G.D. vervoerde het
slachtoffer, dat met brandwonden was over
dekt, In ernstigen toestand naar het Wil-
helmina Gasthuis.
VRIJDAG 26 JANUARI 1940.
Hilversum I. 1875 en 414,4 m.
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA.
12.00 AVRO. 4.00 VARA. 7.30 VPRO. 9.00
VARA. 10.40 VPRO. 11.00—12.00 VARA.
8.00 Berichten A.N.P.
8.10 Orgelspel.
8.30 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.20 Gramofoonmuziek.
10.40 Pianovoordracht.
11.10 Declamatie.
11.30 Viool en piano.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 AVRO-Dansorkest.
17.
Tarzan gaf het signaal, en teken, dat be
tekende leven of sterven. d'Arnot, zijn geweer
in aanslag, kwam uit het kreupelhout te
voorschijn. Hij rende recht op de boot af, die
aan de kant van de rivier gemeerd lag. Vlak
achter hem volgden de anderen in hun wan
hopige race. Voordat ze een derde gedeelte
gele mannen een luide, wilde kreet. „Sneller,
d'Arnot!" gilde Tarzan, „ze hebben ons ge
zien!" ,,YVe we zullen het nooit halen!"
riep Janette ademloos uit. De aapman sprong
vlug naast haar. Hij greep het meisje beet en
zonder in het minst rijn vaart te minderen,
zwaside hjj haar over rijn schouder. Maar nu
sprongen de gele reuzen, gewaarschuwd door
de kreet van hun kameraad op. Een ogenblik
keken ze met zwijgende verbazing naar de
vluchtende blanken. Toen kwamen ze zelf in
actie. De gele monsters kwamen met een on
gelooflijke snelheid naar de boot om te trach
ten de vluchtelingen de weg af te snijden.
Terwijl hij de afstand tussen zichzelf en de
boot mat, begreep d'Arnot, dat hij en zijn
vrienden hun doel nooit zouden bereiken
voordat ze door de gele bende werden aan
gevallen!
12.45 Berichten A.N.P., gramofoonmuziek.
I.00 AVRO-Amusementsorkest.
2.00 Voor de vrouw.
2.10 Gramofoonmuziek.
3.15 De Palladians.
4.00 Gramofoonmuziek met toelichting.
4.30 Zang en piano.
5.00 Voor de kinderen.
5.30 Gramofoonmuziek.
6.00 Orgelspel.
6.30 Letterkundig overzicht.
6.50 Zang en piano.
7.00 Beantwoording van vragen over „Sociaal
democratie en middenstand".
7.18 Berichten A.N.P.
7.30 Voor de jeugd.
8.00 Zang met pianobegeleiding.
8.30 Cyclus „De nooden van de hedendaagsche
beeldende Kunst en hun geestelijken achter
grond".
9.00 Radiotooneel.
9.2Ó Fragmenten uit de opera „Rigoletto".
10.20 Declamatie (gr. pl.).
10.25 Gramofoonmuziek.
10.40 Avondwijding.
II.00 Berichten A.N.P.
11.10 Jazzmuziek (gr. pl.).
11.4012.00 Orgelspel.
Hilversum II, 301.5 m.
Algemeen programma, verzorgd door de
NCRV.
8.00 Berichten A.N.P.
8.05 Schriftlezing, meditatie.
8.20 Gramofoonmuziek (9.30—9.45 gelukwen-
schen).
10.30 Morgendienst.
11.00 Gramofoonmuziek.
11.15 Zang, piano- en gramofoonmuziek.
niet, meneer Greville, zei ze waarschuwend.
Waarom niet?
Het is een troostprijs en in uw geval
zal het wel niet noodig rijn om die uit te loo-
ven. Maar nu praat ik in vollen ernst: ik heb
de laatste tien jaar meneer Greville's loop
baan met de grootste belangstelling gevolgd.
Toen u minister werd, meneer Greville, heb ik
mij zelf een halven dag vacantie gegeven om
het heugelijk feit te vieren. Ik lees al uw
redevoeringen en met uw ideeën over de
nieuwe belastingen ben ik het roerend eens.
Heb je mijn hulp soms voor het een of
ander noodig? viel de minister haar lachend
in de rede. Die vleierij is natuurlijk maar
een inleiding tot een verzoek! Vertel mij maar
waarmee ik je van dienst kan zijn.
Het is een kleinigheid wat ik vraag, zei
Lilian. Ik zou willen dat u uit vriendschap
voor mij de Engelsche justitie op losse schroe
ven zou zetten.
Anders met? vroeg de minister met een
humoristische zucht. Dat is maar een klei
nigheid voor me; Maar kun je misschien een
beetje precies uitdrukken wat je van me ver
langt?
Ik zou willen, dat u al uw invloed aan
wendt, om een misdadiger zijn vrijheid terug
te geven.
Wat voor een misdadiger?
Een jongeman, die door de lichtzinnig
heid van een vrouw op het verkeerde pad is
gebracht en die niets kwaads in den zin heeft
gehad.
O, die ellendige vrouwen ook! riep Tom
my. Die zfjn altijd de schuld!
Het was geen ellendige vrouw, protes
teeerde Lilian met vuur. Zjj was integen
deel eigenlijk heel aardig. Om de waarheid te
zeggen, was ik 'het zelf.
Jij?
Ik zal het julie precies vertellen, ver
volgde Lilian een beetje verlegen. We kwa
men den afgeloopen nacht laat thuis. We wa
ren op het bal van lady Templedown geweest.
Mijn vader had last van slechte spijsvertee-
ring, laten we het zoo maar noemen. Lady
Templedown geeft altijd zulke uitstekende
soupers. Hij kon zijn sleutel niet vinden en ik
begreep uit wat hij zei, dat hij dien op rijn
club, waa.r hij zich verkleed had, had laten
liggen; dus stuurde ik den knecht, die naast
den chauffeur zat, daarheen. Daar ik het
zonde vond, dat de auto zoolang in den stroo
menden regen bleef staan, zei ik den chauf
feur, dat hij den wagen maar naar de garage
moest rijden; we konden wel even schuilen
onder de glazen portiek aan den overkant.
Ons huis heeft geen portiek en dat is in
ieder geval mijn schuld niet.
Waarom heb je de bedienden dan niet
uit hun bed gebeld? vroeg Tommy.
Een samenloop van ongelukkige omstan
digheden! De electrische bel was kapot en
een klopper hebben wij niet, zooals je weet!
Bovendien, de bedienden slapen aan den ach
terkant van ons huis. Vader is zoo bespotte
lijk goedhartig, dat hjj nooit wil dat iemand
voor hem opblijft. Het duurde lang voor Ro-
bert met den sleutel terugkwam; hij kon geen
taxi vinden en achteraf bedacht ik, dat het
vreeselijk dom van me was, dat ik hem niet
in de auto naar de club had laten gaan. Als
ik geweten had, dat het zóó lang zou duren,
zou ik misschien toch de auto hebben laten
wachten en vader er weer hebben ingezet,
ofschoon we hem er met de grootste moeite
uitgekregen hebben. Toen hij er uit was,
merkte hij pas, dat hij den sleutel niet had.
En wat verder? vroeg de minister vol
belangstelling.
Nu, er verscheen een jongeling op het
tooneel en hjj was de oorzaak van al de na
righeid. Ik was toch al in een kwade bui en
hij bracht me gewoon tot wanhoop.
Hoe zoo?
Hq wou met weg! Hq wilde me met alle
geweld helpen. Ik haat jongelui met zulk
gebrek aan tact.
Ik vind, merkte Tommy op dat je
dankbaar had moeten zijn, zooveel vriende»
lijkheid van iemand te ondervinden op een
dergelijk uur.
Lilian fronste de wenkbrauwen. Ik vind
het heel onvriendelijk, dat jq zqn partij op
neemt. Als vader last heeft van slechte spijs
vertering geef ik er de voorkeur aan mei
rust gelaten te worden: dat kun je toch zeker
wel begrijpen?
Op welke manier wilde die vreemde je
dan helpen? vroeg Greville rustig.
Hij stelde allerlei idiote dingen voor.
Tenslotte moest en zou hij over het hek
klimmen, een venster stukslaan om een keu
kenraam te openen, zóó toegang tot het huis
krijgen en van binnenuit de voordeur open
doen.
Dat zou lang niet iedereen aanbieden,
prees minister Grevilel glimlachend.
Om den drommel met, mompelde Tom.
Ja, maar die dwaze jongen ging het
verkeerde huis binnen! Hij ging in het huis
van lady Stephard hier tegenover, waar wq
onder de portiek zaten. Hij dacht dat het ons
huis was! Ik heb razend het land aan lady
Shepheard, maar dat heeft er niets mee te
maken. Ik riep hem terug, maar hq wilde
niet komen.
Waar is die jongen nu? informeerde
Greville op ernstigen toon.
In de gevangenis. Er kwamen tranen
in Lilian's oogen. Ze hebben hem gearresteerd;
ik zag hem tusschen twee agenten wegvoe-
12.00 Berichten.
12.15 Gramofoonmuziek (om 12.20 Berichten
A.N.P.).
12.45 Toespraak „Een woord voor U".
I.00 Quintolia en gramofoonmuziek.
2.252.55 Christ. lectuur.
3.00 Viool-, piano- en gramofoonmuziek.
4.00 Friesche uitzending.
5.00 Dames-ensemble Van Eden en gramofoon»
muziek.
6.30 Tuinbouwpraatje.
7.00 Berichten.
7.15 Letterkundig halfuur.
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten A.N.P., herhaling S.O.S.-Be
richten.
8.15 Koninklqke Marine-kapel en solist.
9.00 Christ. oratoriumvereeniging Haarlem,
Haarlemsche orkestvereeniging en solist
(opn.).
9.30 Actueel halfuur.
10.00 Berichten A.N.P.
10.05 Causerie „Ons gezin in de crisis".
10.35 Utrechtsch Stedelijk orkest (opn.).
II.15 Gramofoonmuziek.
ca. 11.50—12.00 Schriftlezing.
ren. Hij was druk bezig ze iets uit te leggen,
maar zij glimlachten spottend en ongeloovig.
Waar was jij
Ik keek uit het raam van onze slaap
kamer.
Het was een oogenblik stil; toen stond
Tommy kwasi-verontwaardigd op.
Dit is geen plaats voor mij, zei hij som
ber. Je bent zijn medeplichtige; met een
misdadigster wil ik mets meer te maken
hebben. Helaas, mqn arme zuster!
Jq spot overal mee, zei Lilian boos. Zjj
wendde zich tot Greville.
Helpt u mq! Het gezicht van dien ar
men jongen vervolgt mij gewoon. Misschien
heeft hq een moeder. Wat een verschrikke
lijke gevolgen kunnen onnadenkendheid en
een booze bui toch hebben! Ik heb er vreese
lijk berouw van, want hij bedoelde het zoo
goed.
Lilian stond op en liep naar Greville toe.
Hij scheen over haar verzoek na te denken.
Ik stel één voorwaarde, zei hq eindelijk.
En ik ga ermee accoord, antwoordde
Lilian. Zelfs vóór ik weet wat u van mij
verlangt.
De voorwaarde is dat jij het als je plicht
zult beschouwen, dezen jongeman op te voe
den.
Op te voeden?
Door hem aan zijn verstand te brengen
dat hij veel te slap en te goedzakkig is. Leer
hem flinker te zijn, mannelijker, niet zoo kin
derlijk.
Hoe kan ik dat nu doen? Vroeg Lilian
verbaasd. Waarschijnlijk zal ik hem nooit
in mqn leven weer zien. En om de waarheid
te zeggen, hoop ik ook, dat dit het geval zal
zijn.
Toch is dat mqn voorwaarde, hield Gre
ville vol.
Waarom stelt u zoo'n voorwaarde?
mengde Tommy zich opeens in 't gesprek. Ik
ben er sterk tegen, dat Lilian zich aan de op-
vouding van vreemde jongelieden wijdt.
Ze is er al mee begonnen; laat ze er mee
voortgaan, antwoordde Greville onverbid
delijk.
Ik wil 't niet hebben, stribbelde Tommy
tegen.
Wordt vervolgd.)