Winter 1929 geslagen!
Plechtige zitting van
de Finsche Kamer
JOZO GEJODEERD KEUKENZOUT'WAARBORG
„Het is niet waar"
1,6 °|0 der wereldvloot
vernietigd
IJsregen plaagt
automobilisten
Balkanentente wordt
automatisch verlengd
Agrarische export sterk
verminderd
Nieuwe groep Duitsche
duikbooten naar zee
Goederentrein
ontspoord
Finsdie volk onderwerpt
zich niet aan dictaten
Stormloop op bars
en cafe's
WANNEER GAAT
HET ER OP LOS?
Postvluchten op Indië
Van der Scheer
wint te Hoofddorp
Januari maakt koude-
record met gemiddeld
5,1 graad
Het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De
Bilt «teeft het volgende
voorloopige overzicht
van het weer in Ja
nuari:
Gemiddeld over de 5
hoofdstations was in Ja
nuari de ochtendtempe-
ratuur 7.5 graad bene
den normaal. De groot-
ste afwijkingen karnen
voor op den 22sten en
den loden, respectieve
lijk 12 (traden en 0.5
frraad beneden normaal.
Alle dagen waren der
halve te koud. De Re-
middelde maximumtem
peratuur was 75 Rraad
en het Remiddelde mini
mum 8 Rraden beneden
normaal. Op alle daRen
was te De Bilt de mini
mumtemperatuur bene
den het vriespunt. Het
aantal daRen met een
maximumtemperatuur
beneden het vriespunt
bedroeR te De Bilt 22 te-
Rcn 4 normaal.
Protestmeeting van de musschen tegen
den strengen winter.
De neerslaR. die voornamelijk als sneeuw viel was in de verschillende pro
vincies 30 tot 70% ïoven normaal.
10 UREN ZONNESCHIJN.
Te De Bilt werden 110 uren zonneschijn waarRcnomen tegen 53 normaal.
Te De Bilt was de Remiddelde temperatuur uit de waarnemingen te 8.11
en 19 uur 5.1 graad. Hiermede is het vroegere Januari-record van Utrecht-De
Bilt. namelijk —3.5 graad in 1850. belangrijk overtroffen. Van de 3 wintermaan
den December, Januari en Februari is er sedert het begin der waarnemingen
in 18-49 slechts een geweest die kouder was, nl. Februari 1855 met 5.3 graad.
De zgn. negatieve temperatuursom die een maat is voor de ijsvorming, is
gisten (1 Februari) voor De Bilt aangegroeid tot —286 graden, waardoor de
winter van 192 8-1929 is overtroffen. De winter van 1890-1891 blijft
het echter voorloopig nog winnen met een temperatuursom van —342 graden, die
zich uitstrekt van 26 November 185)0 tot 23 Januari 1891, toen flinke dooi intrad.
(De „negatieve temperatuursom" wordt als volgt berekend: Alle maximum-
alle minimumtemperaturen van een gehecle ijsperiode worden bijeen geteld;
deze som deel men door twee. Red.)
PRESIDENT KALLIO: MEN
DWINGT ONS MENSCHEN TE
DOODEN, DIE WIJ NIET
HATEN.
Gisteren is te Helsinki, in tegenwoordig
heid van den president der republiek op
plechtige wijze de zitting van de kamer
geopend. Een der leden, die tevens predi
kant is, heeft in het Zweedsch en Finsch
gepreekt, waarna een liturgische dienst
werd gehouden. Vervolgens begroette de
voorzitter van de kamer, Hakkila, den pre
sident der republiek. Hierna sprak de mi-
nister-pesident een rede uit. Na de plech
tigheid riepen de afgevaardigden: „Leve
het vrije en onafhankelijke Finland".
President Kallio heeft eveneens gespro
ken en een overzicht gegeven van de ge
beurtenissen der laatste maanden. Hij her
innerde aan de onderhandelingen met de
Sovjet Unie en zeide. dat Finland zich be
reid had getoond tot het brengen van zwa
re offers om den vrede te handhaven. De
Sovjetrussische leiders, aldus Kallio, wei
gerden later met onbeschaamdheid, met de
wettige regeering van Finland te onderhan
delen en bewezen zoodoende, dat zij niet
alleen trachtten gebieden te veroveren,
doch dat hun plan was ons land te bols-
jewiseeren.
Eensgezindheid.
Met vreugde constateerde de president,
dat in alle groote kwesties, die de kamer
op te lossen had, een volledige eensgezind
heid tusschen kamer en regeering aan den
dag trad. In onzen strijd om het bestaan
de ergste die ons volk ooit heefj moeten
voeren is het ons een troost, ieder oogen
blik te voelen, dat het geheele volk zich
met volkomen vastberadenheid achter de
regeering en het parlement heeft ge
schaard.
Mij hebben van onzen aanvaller niets
verlangd, behalve eerbiediging van onze
rechten en van het gegeven woord, doch
deze aanvaller heeft onbeschaamd zijn im
perialistische oogmerken onthuld en ge
toond. dat hij ons wil vernietigen.
De Sovjets dwingen ons menschen te
dooden. die niet verantwoordelijk zijn voor
den oorlog, die wij als vertegenwoordigers
van een andere natie niet behoeven te ha
ten. Daarom achten wij deze barhaarsche
agressie onzinnig en zijn wij bereid onder
handelingen te voeren over een eervollen
vrede. Doch de leiders der Sovjet Unie ken
nen het Finsche volk slecht als zij meenen
dat zij het aan hun dictaten kunnen onder
werpen.
Kallio eindigde te danken voor de blijken
van medeleven uit andere landen en ver
klaarde te hopen, dat de menschlievende
hulp, de aan het Finsche volk wordt gege
ven. ook middelen zal omvatten voor de
verdediging van de burgerbevolking in het
binnenland tegen het onmenschelijk ge
bruik dat de vijand vanzijn luchtstrijdkrach
ten maakt.
SEYSS-INQUART OVER DEN
TOESTAND IN POLEN.
Rijksminister Seyss-Inquart heeft
over de toestanden in Polen en het
Uuitsche opbouwwerk" aldaar, -ver*
klaard, dat'hét 'niet waar is,1 dat
16.000 Polen zijn doodgeschoten.
Evenmin is het juist, dat 13.000
Poolsche studenten zijn terechtge
steld. In tótaal telt Polen slechts
9000 studenten.
Ten aanzien van de kerkelijke toestanden
zeide hij, volgens het Duitsche Nieuws Bu
reau, dat geen enkele kerk gesloten is,
noch wordt eenige priester belemmerd in
het uitoefenen van zijn ambt. Het kerke
lijk leven .wordt niet gestoord. Te Tsjen-
stochau wordt vereering van de „Zwarte
Madonna" voortgezet en in de Kron-
gingkapel in de burcht van Krakau wordt
iederen dag een H. Mis gelezen.
Verder merkte de minister op, dat den
internationalen hulporganisaties niets in
den weg wordt gelegd.
^Opbouwend werk".
Duitschland kan zich niet laten storen
in zijn opbouwend werk, tot het welzijn van
het geheele Poolsche volk, dat onder de
vroegere leiders een ellendig en armoedig
bestaan had. Hoewel de oorlog in Polen
kort heeft geduurd, is toch groote verwoes
ting aangericht, de Polen zelf hebben tal
rijke bruggen en waterwerken, telefoonlei-
dingen en electrische centralen vernield.
Talrijke voorraadschuren met graan zijn in
brand gestoken en de veestapel is tot de
helft teruggebracht
De Polen zelf werken hard mede aan het
opbouwend werk, 200.000 arbeiders hebben
werk gevonden. i
In enkele uitzonderingsgevallen moes*
worden opgetreden tegen priesters, die op
hitsende redevoeringen hielden. In geen
geval hebben terechtstellingen plaats gehad
zonder vonnis.
De Joden.
Tenslotte behandelde de minister in het
kort het Joodsche vraagstuk. Men kan niet
toelaten, zoo zeide hij, dat de ghëtto s op
den duur blijven bestaan, want zij zijn een
gevaar voor de cultuur yan het avond
land. Een oplossing zou zijn de Joden in de
omgeving van Lublin bijeen te brengen on
der een soort zelfbestuur. Reeds nu be
staat in de ghetto's een zelfbestuur in den
vorm van de zoogenaamde „Jodenraden
Ook is een eigen Joodsch hulpwerk in het
leven geroepen.
OOK NEDERLAND VERLOOR
1,8 VAN ZIJN VLOOT. JA
NUARIMAAND VOOR DE NEU
TRALEN ZEER ONGUNSTIG.
Het merkwaardige feit doet zich voor, dat
in de Januarimaand in totaal veel minder
scheepsruimte verloren is gegaan dan in één
der voorafgaande oorlogsmaanden.
Achtereenvolgens bedroeg het verlies aan
wereldtonnage in: September 229.921 bruto
ton, October 232.350 bruto ton. November
217.147 bruto ton. December 272.445 bruto ton,
Januari 193.094 bruto ton.
Met de neutrale landen is het
evenwel anders gesteld. Zij verloren
nl. in Januari meer scheepsruimte
dan in eenige hieraan voorafgaande
maand.
Het totaal verlies der oorlogvoerenden be
droeg in Sept. 200.003 ton, Oct. 179.907. Nov.
124.657, Dec. 185,588 en in Jan. 83.674, totaal
773.849 ton. Het totaal verlies der neutralen
bedroeg in Sept. 29.898, Oct. 52.443, Nov. 92.490,
Dec. 86.857 en Jan. 109.420, totaal 371.108 ton.
Nederland verloor tot nu toe
48.180 ton, (1.6 van de vloot), ter
wijl het totale wereldverlies bedraagt
1.144.957 ton (1.6 van de wereld-
vloot.)
Van de Duitsche vloot werd 3,6 tot zin
ken gebracht, van de Engelsche 2,9 en van
de Fransche 2,4
Uit het bovenstaande blijkt wel, aldus het
Hs'b., dat dë neutrale landen in den strijd,
welke op de zeeën en oceanen woedt, thans
meer dan ooit het gelag moeten betalen.
Italianen kunnen weer
krijgen.
koffie
Voor het eerst sedert het begin van den
oorlog heeft men in bars en café's in Italië
koffie kunnen drinken. Het was er dan ook
ongewoon druk.
Het koffieverbruik was verboden aan den
vooravond van het uitbreken dér vijandelijk
heden, teneinde te voorkomen, dat goud zou
moeten worden uitgevoerd voor den aankoop
van Zuid-Amerikaanschc koffie. Over enkele
dagen zal de verkoop van koffie aan particu
lieren weer mogelijk zijn. Men zal op een
distributiekaart 50 gram per maand en per
persoon kunnen krijgen. De dagbladen geven
te verstaan dat de intensieve koffiecultuur
in Abessinic het eenmaal mogelijk zal maken
de behoeften van Italië te dekken.
Brandende kaarsen op het In
strumentenbord.
In Den Haag heeft gisteren een „ijsregen
het verkeer ontzettend bemoeilijkt De re
gendruppels bevroren vaak, voordat zij op
de straat waren neergekomen.
De voorruiten van auto's waren bedekt
met een ijslaag, waardoor elk uitzicht on
mogelijk was.
Vindingrijke automobilisten plaat
sten brandende kaarsen op het in
strumentenbord en dit voorbeeld
vond direct navolging, want het
bleek een bij uitstek goed middel te
ziji om ijsvorming op de voorruit te
voorkomen.
Een merkwaardig gezicht die flikkerende
kaarslichtjes in al die auto's, die zich met
een slakkegangetje door de straten bewogen.
De K.N.A.C. geeft raad.
Ook de K.N.A.C. wijst in een serie wenken
welke zij ons toezendt, op het nut der bran
dende kaarsen op het instrumentenbord. Ove
rigens adviseert de K.N.A.C. het volgende:
Een bevroren ruit maakt men schoon met
een mengsel van glycerine en zout, daarna
late men een laagje van dit mengsel achter,
waardoor bevriezen wordt tegengegaan.
Zoolang de wagen stilstaat, bescherme men
de voorruit door kranten, welke onder de
ruitenwisschers kunnen worden vastgezet;
het is ook mogelijk een plaid over de ruit
te hangen.
Bij het keeren of op andere wijze ma
noeuvreeren op besneeuwde wegen zorge
men er voor de drijfwielen steeds op het mid
den te houden, en uitsluitend de andere
wielen in de besneeuwde bermen te steken.
Wanneer de drijfwielen beginnen te slip
pen, is het zaak niet véél gas te geven, waar
door de wielen gaan doorrazen, doch voor
zichtig te probeeren, den wagen te laten
wegtrekken met matig motortoerental en zoo
noodig afwisselend de eerste versnelling en
de achteruit te gebruiken.
Eventueel kan een plaid, vloermat of iets
dergelijks voor de wielen goede diensten be
wijzen.
Houdt rekening met de moeilijkheden,
waarmede ook andere weggebruikers te kam
pen hebben.
De Tilrksche minister van buitenlandsche
zaken Saradiogloe, heef tegenover een cor
respondent van het Zuid-Slavische blad „Po
litika", die de Turksche delegatie tot de
grens tegemoet was gereisd, verklaard: „De
conferentie van morgen is een zeer belang
rijke gebeurtenis voor het leven der Balkan
entente. Het belang dezer conferentie blijkt
eensdeels uit het feit, dat zeer ernstige ge
beurtenissen zich afspelen op den aardbol,
anderdeels uit de omstandigheid, dat zij de
gelegenheid zal bieden tot bestudeering der
betrekkingen tusschen de Balkanlanden.
Ook is deze conferentie zeer belang
rijk, omdat zij een nieuwe, phase zal
openen in 't leven van den Balkan-
bond. Ik bedoel daarmee, dat tijdens
de conferentie de Balkanbond auto
matisch vernieuwd zal worden".
In dit verband zij er aan herinnerd, dat
de entente voor zeven jaar was gesloten en
dat, wanneer een der leden wilde uittreden,
hij zijn lidmaatschap moest opzeggen tijdens
de conferentie, die heden begint.
Op een vraag omtrent zijn onderhoud met
den Bulgaarschen premier, Kiosseiwanoff,
verklaarde Saradogloe o.m.: Kiosseiwanoff
en geheel Bulgarije zijn het eens met de lan
den van den Balkanbond over de handha
ving var den vrede op den Balkan.
Kiosseiwanoff, die-zich in het gezelschap
van Saradjogloe bevond, verklaarde tegen
over den journalist: „Ik ben voldaan over dit
onderhoud, want dat is gehouden in een
geest van streven naar behoud van den vre'
de en de neutraliteit op den Balkan".
Ook de Roemeensche afgevaardigde Ga
fenco verklaarde er op te vertrouwen, dat
de heden beginnende Balkanconferentie zal
getuigen van de gehechtheid aan den vrede,
waarvan de Balkanvolkeren zoo dikwijls
blijk geven.
w
STRUMA)
De allesbeheerschende vraag in
Duitschland. Meer critiek bij
onze Oosterburen dan in het
buitenland wordt vermoed.
„ARISEERING" VAN POLEN.
„Wann geht es los?" Dat is op het
oogenblik de allesbeheerschende
vraag, welke in Duitschland ge
steld wordt, zoo vertelde dezer da
gen een inwoner van Nordhorn, do
groote textielstad met ruim 20.000
inwoners even over de grens. En
die vraag vindt haar oorzaak in de
benauwenis van het oogenblik. nu
de ontzettende transportmoeilijkhe
den allerwegen werkelijken nood
doen ontstaan. Het volk is over
tuigd van de overwinning en nu
vraagt het zich af, waarom er niet
op los geslagen wordt
Er wordt dan ook meer critiek uitgeoe
fend, dan men in het buitenland vermoedt
aldus schrijft men van de Oostgrens aan
de Msb., zóó zelfs, dat een nieuwe veror
dening van generaal Göring verschenen is
over „die Verwaltung der Landkreisen".
Daarin wordt den Partij Kreisleiter de to
tale „Menschenführing" in handen gelegd
terwijl hij verantwoordelijk wordt gesteld
voor de stemming en de houding der be
volking in de Landkreisen. De Kreisleiter
wordt boven den Staatsambtenaar, den
Landrat geplaatst, want deze moet eerst
genoemde in kennis stellen van alle ge
wichtige voornemens en maatregelen.
Naar polen.
Aan de oostgrens hoorde men wei
nig over den oorlog in Polen en den
wederopbouw van de daar gescha
pen ruïnes. Nu wordt er heel wat
vee in deze streken aangekocht, dat
naar Polen gaat, om de landbouw
daar weer op te richten. Dezer da
gen ging een transpot van 100 hoog
drachtige koeien en vaarzen naar
het Oosten.
Ook de handwerkers kunnen daar nu aan
den slag komen en gemakkelijk in het bezit
geraken van een eigen zaak, nu de Polen
zelf daar weggehaald en in het Duitsche
binnenland aan gedwongen werk worden
gezet. De handwerker, die naar Polen wil.
wordt daar in een of andere leegstaande
zaak of bedrijf geplaatst als commissaris
bestuurder of pachter. Blijkt hij voor dat
bedrijf of die zaak geschikt, dan kan hij
op^ gunstige voorwaarden eigenaar worden.
't Is het systeem der germaniseering van
Polen, evenals men dat met Sudetenland
doet, maar men noemt het Ariseering. Zoo
is de procuratiehouder Hans Denk van de
groote textielfirma Niehues en Dütting te
Nordhorn, waar ook een paar honderd Ne-
derlandsche arbeiders werken, leider ge
worden yan de Tannwalde Katoenspinnerij
te Reichènberg in Sudetenland, welke spin
nerij voordien in handen was van 't even
eens voormalige Joodsche bedrijf der Tex
tielfirma Lederer Wolf in Dörfel bij Rei-
cenhburg. 't Tannwalder bedrijf strekt zich
uit over spinnerijen eu weverijen, .een
en
machinefabriek en een electriciteitswerk c,
beschikt over 74000 spindels en 1100 weef
stoelen. De firma in Dörfel bezit een bont
weverij met 1000 weefstoelen en een garen
ververij. Beide ondernemingen hebben 2300
man personeel.
Op de heenreis landde de Nandoe
gisteren te Basra en de Oehoe te Ban-
doeng De Gier en de Emoebereikten
op de thuisreis resp. Basra en Me-
dan.
Oorlogsinvloed duidelijk merk
baar, Bloembollen-export 35
pet. minder. Haringuitvoer tot
een vijlde ingekrompen.
Naar het Hdbld. berekent, heeft de
uitvoerwaarde van varkensproduc
ten, boter, kaas, gecondenseerde
melk, melkpoeder, eieren, pluimvee
in de eerste vier oorlogsmaanden be
dragen 58 millioen gulden, tegen
ruim 63 in dezelide periode van 1938,
een daling dus van acht procent.
De boter-export was dank zij grootere
aankoopen door Duitschland een half mil
lioen kilo hooger, n.1. 14.3, waarbij dan nog
komt, dat Duitschland een gulden, Engeland
slechts 80 cents voor onze boter betaalt! Kaas
daalde van 19.6 op 16.4, dus met ruim 3 mill.
kilo; de beide gesuikerde condens-soorten
(vol en mager) daalden elk van 19 op 18 mill.
kilo, doch de ongesuikerde volle steeg van
81/2 tot 9>/2.
De volle melkpoeder bleef staan op ruim
3 mill. kilo; de overige' poeders daalden van
2 op 1.2.
De eieren-export, welke in de tien vooraf
gaande maanden 30 gróóter was geweest,
daalde in den oorlog van 32 y2 op 29y2 mill.
kilo. Die van geslacht pluimvee daalde van
909.000 kilo tot de helft; levende hoenders
kwamen van 800.000 op 600.000 stuks.
Uitgedrukt in geldswaarde daalde de ex
port van varkensproducten van 10.4 op 6.5
mill. gulden; eieren en pluimvee van 16.9
op 15.4, kaas van 9.9. op 8.9; boter steeg van
11.8 op 12.4, melkproducten van 14.1 op 14.8.
Het totaal daalde dus van 63.2 op 58.0 mill,
gulden.
Hierbij zij aangeteekend, dat genoemde
producten normaliter 60 onzer agrarische
en 20 onzer totale Nederlandsche export
waarde vertegenwoordigen.
De bloembollen,
De bloembollen-export daalde in deze
vier maanden, als gevolg van Enge-
lands invoerverbod, van 34 op 22 mill.
kilo en van 20^ op 12y2 mill. gulden,
een achteruitgang dus van 35 in
gewicht en van 40 in waarde!
Onze druiven-export daalde van 7.6 op 5.8
mill. kilo *f 27 en van 2.4 op 1.4 mill. gul
den. Engelands aandeel daarin daalde van
1.2 op 0.1 mill. kilo. Duitsclilands aandeel
slechts van 4.9 op 4.1.
Met de haring is 't nog slechter,
Hoewel niet bepaald een agrarisch pro
duct, willen we er toch op wijzen, dat de ha
ring-export een nóg sterkere daling heeft
vertoond dan de bloembollen, n.1. van 58 op
11 millioen kilo (80 minder) en van 5 op 2
millioen gulden (60 minder).
De vijfde sedert bet
van den oorlog.
uitbreken
In verband met Chamberlains woorden
over het tot zinken brengen van een Duit
sche duikboot bij een aanval op een Britsch
convooi werd in Engelsche marine-kringen
verklaard, dat er aanduidingen zijn ,dat er
opnieuw een groep Duitsche duikbooten en
Wel de vijfde sedert het uitbreken van den
oorlog, naar zee is gegaan, teneinde te trach
ten het uitstekend georganiseerd Britsche
systeem van convoyeering te breken.
In deze kringen zeide men, volgens U. P„
dat deze U-booten een nieuwe bedreiging
zullen ontmoeten in den vorm van een ver
groot aantal anti-duikboot patrouilles.
Er wordt in dit verband de aandacht ge
vestigd op het feit, dat de laatste twee da
gen de Duitsche luchtmacht haar aanvallen
geconcentreerd heeft op Britsche schepen,
welke zich bevinden in de veiligheidszone,
welke gevormd wordt door de onlangs ge
legde Britsche mijnversperring van vierhon
derd mijl. Men veronderstelt, dat de Duitsche
duikbooten het opzoeken en aanvallen van
Britsche schepen allerriskantst yind§n,
Verkeer bij Utrecht gestagneerd-
In den afgeloopen nacht, omstreeks
kwart voor twee is op de spoorlijn
UtrechtAmersfoort, nabij de halte
Blauwkapel (op de grens der ge
meenten MaartensdijkUtrecht, 'n
goederentrein, komende uit de
richting Amersfoort ontspoord,
waardoor eenige wagens buiten de
rails kwamen te staan.
Door de ontsporing zijn beide lijnen ver
sperd; het geheele verkeer, zoowel uit noor
delijke als zuidelijke richting moest wor
den omgelegd. De eerste personentreinen
uit deze richtingen konden vanochtend niet
op normale wijze het C. S. te Utrecht bin
nenkomen, doch reden vanaf de halte
Blauwkapel, deels via het station Lunetten
en over MaliebaanBiltstraat.
Van Utrecht uit is de opruimingsploeg
naar de plaats des onheils vertrokken. Met
man en macht wordt gewerkt om dit spoor
zoo spoedig mogelijk vrij te krijgen.
£cPioatun>^
De ijsclub „Haarlemmermeer or
ganiseerde gister te Hoofddorp na
tionale wedstrijden in het hardrij
den op de schaats, waarbij van der
Scheer zegevierende d. op de 3000 m.
en 1500 meter eerste te worden en
op de 500 meter als tweede te eindi
gen.
De uitslagen luiden:
3000 meter: 1. van der Scheer, Rotterda©-
6.42.4 min., 2. de Jager, WolphaartsdijK
6.42.6 min., 3. van Es, Amsterdam, 6.15.2
4. Blaisse, Amsterdam 6.49 m., 5. Bosson,
6.52 m.
500 meter: 1. de Jager 52.2 sec.; 2. van
der Scheer 53.4 sec., 3. Blaisse 54 sec.,
Kremer, Amsterdam 54.6 sec. Bosson b*1'
1500 meter: 1. van der Scheer 3 min. 0-"
sec., 2. de Jager 3.1.8, 3. Kremer 3.8.2, 4. Bos
sen 3.11, 5. Breed, A'dam 3.13; 6. van Es
3.14.6.
Alg. rangschikking: 1. van der Scheer;
de Jager; 3. Kremer; 4. Blaisse; 5, Bosson-
