dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Balkan-entente
VOOR VREDE
Doodenzondag
in Finland
Massale bom aanval op
Britsche koopvaardijvloot
blijft waken
Duitsche wapens
naar Rusland
Dooi schept
spiegelgladde
wegen
Krijgsraad over
sneeuwproblemen
Voor een halve ton
juweelen gestolen
Postvervoer per
as stopgezet
Onder 40 ton
steenkool bedolven
5 FEBRUARI 1940
68e JAARG. No. 8841
Handhaving van ieders onafhankelijkheid als doel
Nieuwe ellende in Turkije
Turksche soldaten op
Bulgaarsch gebied
Sovjctduikbootcn onder
hakenkruisvlag
Noordbollaad geïsoleerd
Vijfhonderd bommen
op Wiborg
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Eert bord snert toe
HELDERSCHE COURANT
KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
Uitgave der Ultg. Mj). Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
MAANDAG
Na afloop van de achtste zitting van den
permanenten raad der Balkanentente, in
Belgrado bijeen, heeft de Roemeensche mi
nister van buitenlandsche zaken Gafencu
in zijn hoedanigheid van voorzitter van den
Raad, het volgende officieele communiqué
Voorgelezen:
De gedachtemvisselingen, welke de leden
van den permanenten raad gevoerd hebben
in een hartelijke en vertrouwelijke atmos
feer, hebben het mogelijk gemaakt, met een
stemmigheid te constateeren:
1. Het gemeenschappelijk belang der vier
staten bij de handhaving van den vrede in
orde en veiligheid in het Z.O. van Europa.
2. Hun vastbeslotenheid tot voortzetting
yan hun beslist vreedzame politiek onder
respectievelijke handhaving van hun stand
punt ten aanzien van het tegenwoordige con
flict, teneinde dit deel van Europa voor de
beproevingen van den oorlog te bewaren.
3. Hun wil, aaneengesloten te blijven in
den boezem der entente, die slechts haar ei
gen doeleinden nastreeft een die tegen nie
mand gericht is, en gemeenschappelijk te
waken voor de handhaving der rechten van
elk hunner en van de onafhankelijkheid en
het nationale grondgebied.
4. De oprechte wensch, vriendschappe
lijke betrekkingen met de buurstaten te on<
derhouden en te ontwikkelen, in een verzoe-
ningsgezinden geest van wederzij dsch begrip
en vreedzame samenwerking.
5. De noodzakelijkheid, de economische
handen en de verbindingen tusschen de Bal-
kanstaten nauwer aan te halen en te ver
volmaken, door meer in het bijzonder het
handelsverkeer binnen de entente te ver-
grooten.
6. De verlenging van het Balkanpact voor
feen nieuwe statutaire periode van zeven
jaar, ingaande 7 Februari 1940.
7. Het besluit der vier ministers van bui
tenlandsche zaken, onderling een nauw con
tact te onderhouden tot de volgende zitting
van den permanenten raad, die in de maand
Februari 1941 te Athene zal worden gehou
den.
Ieder afzonderlijk hebben de vier minis
ters van Buitenlandsche Zaken daarna ver
klaringen afgelegd tegenover de buitenland
sche pers, waarin zij allen nogmaals hun
tevredenheid betuigden over de bereikte re
sultaten.
Van deze gelegenheid maakte de Roemeen
sche vertegenwoordiger, Gafener, gebruik
om de geruchten tegen te spreken, over
spanningen, welke de conferentie zouden
hebben beheerscht.
Bezien wij het officieele communiqué cri-
tisch, dan geeft de mededeeling, dat de le
den der entente gemeenschappelijk zullen
waken voor de onafhankelijkheid en het n a-
tion al e grondgebied van elk hunner het
meeste houvast.
De rest is schoone taal, maar geeft wei
nig houvast.
Wat de heeren onder „nationale
grondgebied" verstaan is echter een andere
.Vraag.
Het is bekend, dat Turkije en Joego-Sla-
vië er bij Roemenië op hebben aangedron
gen om, terwille van den vrede, althans ge
deeltelijk aan de territoriale eischen van
Bulgarije en Hongarije tegemoet te komen.
OPNIEUW TWEE DORPEN DOOR HEVIGE
AARDBEVING VERWOEST.
Een hevige aardbeving heeft op
nieuw verschrikking in Turkije te
weeggebracht. Hierbij werden twee
dorpen in het gebied van Erzindjan
in Anatolië volledig verwoest. 45 per
sonen zijn om het leven gekomen en
tientallen ernstig gewond.
Beschouwt de Balkanentente ook Zeven
bergen, vroeger Hongaarsch en de Doe-
broetsja, vroeger Bulgaarsch, als Roe-
meensch nationa a 1 grondgebied, dat zij
tezamen zullen bewaken?
ön dan Bessarabië, voorheen Russisch,
is dat eveneens nationa a 1 Roemeensch
gebied?
Hoever strekt deze onderlinge garantie?
Diplomaten plegen in het verstrekken van
garanties en toezeggingen van onderling
hulpbetoon nogal veel slagen om de arm
te houden.
Is dat ook hier gebeurd? De toekomst
waarschijnlijk een zeer naaste, zal het ons
ieeren.
Het ging per ongeluk.
Het Bulgaarsche ministerie van oorlog
deelt mede, dat verscheidene Turksche sol
daten per ongeluk op Bulgaarsch gebied zijn
doorgedrongen, waar zij werden gearresteerd
Gezien echter de betrekkingen van goede
nabuurschap tusschen Bulgarije en Turkije
*ijn de soldaten weer in vrijheid gesteld en
met hun wapens uitgeleverd aan de I urk-
8che autoriteiten. Koning Boris heeft Kios-
^ivannoff ontvangen, die hem rapport o\er
gebeurde uitbracht.
BRUTALE INBRAAK IN
DE MAASSTAD.
Bijna drieduizend kostbaarheden
verduisterd.
In den nachtv an Zaterdag op Zondag is
een brutale inbraak gepleegd in de juwe-
üerszaak van de firma A. Siebel Jr., geves
tigd aan den Binnenweg te Rotterdam.
Toen in den vroegen ochtend de chef der
firma naar de centrale verwarming in het
pand zou gaan kijken, ontwaarde hij tot zijn
verbazing, dat het slot van het rolluik gefor
ceerd was en dat inbrekers zich op deze wij
ze toegang tot den winkel hadden weten te
verschaffen.
Reeds bij den eersten aanblik constateer
de hij, dat vrijwel alles wat zich in den
winkel aan waarden bevond tot goeden prijs
was verklaard.
Bij onderzoek bleken te zijn vermist
den horloges, 250 ringen met brillan-
ten, 250 gouden polshorloges, 1200
gouden zegelringen, 100 gouden hor
logekettingen. 150 a 200 gouden arm
banden en 100 gouden colliers.
Naar ruwe schatting bedraagt de
waarde van het gestolene tusschen
de vijftig en zestigduizend gulden.
Een twaalftal jaren geleden is bij dezelf
de firma eveneens inbraak gepleegd. De fa.
Siebel is tegen inbraak verzekerd.
Een speciale correspondent van de Daily
Telegraph in Stockholm meldt, dat Duitsch-
land wapens zendt naar Rusland. De cor
respondent seint:
Twee Duitsche schepen uit een Oost-
zeehaven,. hebben naar in Stockholm
vernomen wordt,. Vrijdagmiddag
Noorsche loodsen aan boord geno
men in de territoriale wateren ten
zuiden van Oslo. De schepen bleken
geladen met geschut en munitie voor
kleine wapens, bestemd voor de Rus
sische troepen, die hun bases hebben
in Petsamo en Moermansk. Men ver
wacht, dat deze stoomschepen aan
het einde van deze week in Petsamo
zullen lossen.
Ik verneem aldus de correspondent ver
der dat dit DuitschRussische verkeer,
dat de laatste maand gaande is geweest, deel
uitmaakt van veel breedere ontwikkelingen,
welk in verhand staan met onderhandelin
gen, die thans in Berlijn worden gevoerd. De
terugkeer naar Duitschland van den Duit-
schen ambassadeur in Moskou, Schulenburg,
staat naar men gelooft, in verband met deze
onderhandelingen. Er verluidt, dat Duitsch
land Russische duikbooten wil koopen. Rus
land wenscht grootere Duitsche eenheden,
ter vervanging van het verlies van den krui
ser Kirof en van twee stagschepen, die be
schadigd zijn door de Finsche kustbatte-
rijen te Hangoe en later weer bij den lucht
aanval op Kroonstad. Volgens mijn inlich
tingen zullen vijftien Russische duikbooten
ingeruild worden tegen een Duitschen krui
ser en waarschijnlijk nog een oorlogsschip.
Volgens berichten uit Noorsche bron, waar
van het moeilijk is de juistheid na te gaan,
zouden de Sovjets aan Duitschland veertien
duikbooten geleend hebben, welke zouden
opereeren in de Noordzee met Duitsche be
manningen en onder Duitsche vlag.
Russische marine-officieren zouden zich
echter aan boord bevinden, teneinde op de
hoogte te geraken van den duikbootenoorlog.
Zijn bovenstaande berichten, die ook uit
mededeelingen uit andere bron aan waar
schijnlijkheid winnen, juist, dan blij'kt hier
uit, dat Duitschltand aan Rusland eerder een
blok aan het been dan een hulp heeft gekre
gen.
Dit zou natuurlijk kunnen veranderen, als
een militair verdrag tot stand zou kunnen ko
men tusschen Berlijn en Moskou. Dit zou dan
ongetwijfeld de mogelijkheid openen om de
Russische massa met dén Pruisischen mili
tairen geest te doordrenken en het opperbe
vel in handen van Duitsche generaals te leg
gen.
Wil gaan op sokken....
De weerstoestand maakt het van
daag voor het verkeer nóg gevaarlij
ker dan op dien beruchten Maandag,
nu precies twee weken geledenDe
Bilt waarschuwt dan ook voor gladde
wegen In t Noorden en midden dee
lands. Dat hier gerust van „spiegel
gladde" wegen gesproken mag wor
den, weet ieder, die zich vanochtend
buiten de deur waagde...
Een dikke mist belemmert boven
dien, terwijl wij dit schrijven, het uit
zicht. Alle postvervoer per auto ls
hedenmorgen stopgezet, terwijl alle
busondernemers in Noordhollands
Noorderkwartier besloten de diensten
te staken. De dorpen zijn zijn onbe
reikbaar. kruipend en glijdend pro-
beeren de menschen met sokken over
de schoenen voort te komen. We kun-
dan ook gerust zeggen, dat Noordhol
land geisoleerd is.
Eindelijk dool?
De door velen zoo lang verbeide dooi is
ingetreden. Hij heeft zich kenbaar ge
maakt door een sluier van regen, die ge
stadig neerdaalde. Alhoewel velen de ver
hoogde temperatuur met genoegen zullen
begroeten, heeft deze nog vele moeilijkhe
den geschapen. Het water, dat op de stra
ten neerkwam, bevroor bij aanraking van
den grond onmiddellijk en vormde een spie
gelgladde baan, die voor het meèrendeel
der weggebruikers een groote hinderpaal
Bleek. Alom hadden degenen, die zich te
voet dan wel per as op straat waagden, de
grootste moeite koers te houden, en voor
tal van personen bleek de gladheid een on
overkomelijke hinderpaal. Hun werden
wel bijzondere eischen gesteld. Wielrijders
hadden de moeilijkheden, verbonden aan
twee smalle rubberbanden en een spiegel
glad wegdek, ingezien en dit vervoermiddel
dan ook wijselijk thuisgelaten. Wel kon
den vele glijpartijen voorkomen en bestre
den worden door het strooien van asch.
Op sokken.
Wij zagen automobilisten met sokken
over de schoenen om hun wagen heenloo
pen, asch voor de wielen strooiend om een
steunpunt te verkrijgen en in ieder geval
de kans te loopen om te kunnen wegrden.
In Amsterdam.
Zondagavond om kwart voor tien kwam een
69-jarige vrouw in de Bosch- en Lommer
straat te Amsterdam te vallen. Zij brak een
bovenbeen en is in het O.L.V. gasthuis ter
verpleging opgenomen. Een half uur later
de G.G. en G.D. ten tweede male uitruk
ken. In de Blankenstraat was een 79-jarige
vrouw uitgegleden. Ook zij brak een been.
Zij is opgenomen in bet binnengasthuis.
De dooi had mede een groot aantal
gevallen van kortsluiting in de mo
torwagens der gemeentetram tenge
volge, doordat het water het inwen
dige der wissels was binnengedron
gen. De motoren geraakten in brand,
zoodat de brandweer eraan te pas
moest komen, die met tetra en een
straal op de motorspuit de vlammen
doofden. Het tramverkeer ondervond
in verschillende deelen der stad
groote stagnatie, welke tot in de
nachtelijke uren voortduurde.
Het aantal gevallen van overstrooming en
lekkage was legio. Ook hiervoor stond bij
de brandweer de telefoon niet stil, doch on
een tweetal uitzonderingen na, was zij niet
in staat aan de stroom van aanvragen om
hulp te voldoen, zoodat de loodgieters in het
geweer moesten komen.
Er staat ons nog wat te wachten.
Er zal nog wel heel wat geleden en gestre
den moeten worden, voor de automobilist
weer met een gerust hart den motor aan
zet, de fietser onbezorgd op zijn karretje
stapt, en de voetganger er den pas in durft
te zetten......
FELLE AANVALLEN DER RUS
SEN DUNT HUN GELEDEREN.
FINNEN STRIJDEN ONDER
ENORME SPANNING.
De speciale correspondent van Reuter op
de Karelische landengte meldt, dat in strijd
met de verwachting het Russische offensief
aldaar gisteren Zondag den geheelen dag is
voortgezet met onverminderde kracht. Dit of
fensief heeft den Russen reeds ongeveer 3000
dooden gekost. De Finnen strijden onder een
enorme spanning, maar schijnen hun posi
ties hecht te handhaven.
Tegen den avond troken de Russen terug.
Zij schijnen krachtige versterkingen, zoowel
op de landengte als aan het front bij het La-
dogameer te hebben ontvangen.
WIBORG IN VLAMMEN.
De speciale correspondent van Reuter
seint:
Een deel van Wiborg stond gisteravond
(Zondagavond) nog in vlammen, als gevolg
van dc vijfhonderd bommen, die door 47 Rus
sische vliegtuigen Zaterdag op de stad zijn
geworpen. De persoonlijke verliezen waren
gering, aangezien 85 pet. der bevolking reeds
geëvacueerd is. Honderdveertig gebouwen,
onder welke de oude kathedraal, werden
rechtstreeks door bommen getroffen. De
brandweerlieden werken bij een temperatuur
vön 22 graden onder nul.
In den loop van den dag zijn Ekenes en
Abo door Sovjetrussisehe vliegtuigen gebom
bardeerd. Op verscheidene plaatsen braken
branden uit. maar er vielen geen slachtoffers
Gisteren zou voorts een door de Russen
geworpen bom zijn neergekomen op een zie
kenhuis in Oost-Finland. dat van duidelijke
kenteekenen was voorzien.
De Finsche legerberichten zijn zeer sober
gesteld en melden slechts dat verschillende
Russische aanvallen werden afgeslagen.
Te Helsinki zijn biljetten aangeplakt,
waarin bevolen wordt, dat de mannen van
Verwachting: Matige tot zwak
ke, Zuidoostelijke tot Zui
delijke wind, betrokken tot
zwaar bewolkt, aan de kust
mist, tijdelijk wellicht op
klarend, tijdelijke lichte re
gen. lichte vorst tot tempe
ratuur om het vriespunt.
18 tot 60 jaar, die nog niet behulpzaam zijn
bij verdedigingswerken 'of werken van open
baar nut, zich voor 12 Februari bij de bevoeg
de bureaux moeten laten inschrijven, opdat
van hun diensten gebruik kan worden ge
maakt bij de verdediging des lands.
De zomer de groote vijand!
Welingelichte reizigers, die onlangs uit
Finland zijn teruggekeerd, hebben verklaard,
dat de Finnen, wanneer zij geen aanzienlijke
hulp ontvangen, omstreeks Juni in een ern
stige positie zullen komen te verkeeren.
Eert hoopvolle factor voor de Finnen is
evenwel, dat door het ontdooien van de me
ren, de Russische troepen slechts over betrek
kelijk smalle strooken land kunnen opruk
ken.
12 VLIEGTUIGEN NEERGEHAALD?
Volgens de Finsche legerberichten van Za-
terdagavond zijn twaalf Russische vliegtui
gen neergehaald. Men heeft zich cr algemeen
over verbaasd, dat de laatste aanval op de
Mannerheimlinie door de Russen op zoo een
wetenschappelijke wijze is gevoerd en als
men ondanks dit tóch de roode troepen de
baas is gebleven, meent men dat dan de
Mannerheimlinie haar defensieve waarde
afdoende heeft bewezen.
DRIE HEINKELTOESTELLEN
NEERGEHAALD.
Veertien schepen tot zinken ge
bracht of twee?
Duitsche vliegtuigen hebben Zater
dag weer een massale aanval onder
nomen op schepen buiten de Engel-
sche kust. Volgens een Engelsch be
richt zijn drie Duitsche Heinkeltoe-
stellen neergehaald.
Het is niet waarschijnlijk, dat een vierde
naar huis kon terugkeeren. Minstens zeven
Duitsche vliegers zijn gedood. Zes zijn ge
vangen genomen. Een neutraal schip is tot
zinken gebracht, een Engelschs schip in
brand gesloken.
Negen schepen werden, voor zoover bekend
aangevallen, docli zeven ontkwamen met
weinig schade. Elf zeelieden kwamen om,
onder wie vier van het neutrale sciiip. Op
de meeste aangevallen schepen vielen ge
wonden, gemeenlijk getroffen door machi
negeweervuur.
De Duitsche lezing.
Volgens het Duitsche legerbericht,
hebben de Duitschers bij dit ge
vecht een mijnenveger, vier pa
trouillevaartuigen en negen koop
vaarders tot zinken gebracht
Voorts zijn tal van gewapende koopvaar
ders, voor een deel ernstig beschadigd.
Alle tot zinken gebrachte koopvaarders
werden* aangevallen in Britsche convooien.
Drie eigen vliegtuigen zijn niet terugge
keerd.
„Onzinnige bewering".
Van bevoegde zijde werd gisteren aan Reu
ter medegedeeld, dat de Duitsche bewering
dat bij de luchtaanvallen van gisteren 14
schepen tot zinken zijn gebracht „onzinnig"
is. Het aantal bommenwerpers wordt hoog
stens op 12 geschat en dit aantal zou niet
zooveel schepen hebben kunnen vernieti
gen.
Noodlottig bedrijlsongeluk te
Nijmegen.
Zaterdagmiddag is de 40-jarige Ariaans,
employé aan de Gem. Electriciteitswerken te
Nijmegen op noodlottige wijze om het leven
gekomen.
De man assisteerde bij het bunkeren van
steenkool. De inlaat van den koker bleek
verstopt te zijn door een laag sneeuw. A.
trachtte deze laag door te steken en slaagde
hier ook inderdaad in, doch verloor daarbij
het evenwicht etr viel in den veertien meter
diepen' koker.
Niemand had het ongeval opgemerkt en
zoo kon het gebeuren, dat de kraandriiver
zijn grijper boven de koker ledigde en bleef
ledigen. Ariaans werd op deze wijze onder
veertig ton steenkolen bedolven.
Toen men hem miste, ging men op onder
zoek uit. Ten slotte vond men het lijk van
het slachtoffer in den koker. Hij laat een
vrouw en twee kinderen achter.
DE TREIN-MISèRE TUSSCHEN
AMSTERDAM EN HOORN.
Soldaten beraadslagen in poor-
malit7 station Kwadijk.
Het treinverkeer AmsterdamEnkhuizen,
via Purmerend was tengevolge van de in
gesneeuwde trein, ook gisteren gestremd.
De reizigers voor Enkhuizen en Hoorn moes
ten weer over Alkmaar vervoerd worden.
Gistermorgen om zeven uur vertrok uit
Hoorn een hulptrein met militairen met het
doel het versperde baanvak Oosthuizen-Kwa
dijk sneeuwvrij te maken. Onderweg moes
ten de mannen reeds herhaaldelijk stoppen
en pas om tien uur bereikte de trein Oost
buizen.
Op het enkele spoor van hier naar
Kwadijk lag de sneeuw op sommige
plaatsen op manshoogte. In het voor
malig station werd Krijgsraad ge
houden. Men was van oordeel dat
opruiming van deze massa's niet
mogelijk was, en nadat een bord
snert was gebruikt, keerde de trein
met militairen dan ook onverrich-*
ter zake naar Hoorn terug.
Chaotische toestand.
Het gehucht Schardam, gemeente Oost
huizen, is vrijwel geisoleerd. Men heeft
hier een chaotischen toestand. Verscheidene
schuren en huizen zijn totaal ingesneeuw.
Het gehucht dat langs den IJsselmeerdijk
ligt, is van beidek anten niet te bereiken.
De sneeuw heeft izch tot vijf meter over
den weg opgehoopt.
Om toch in het gehucht te komen moet
men een lastigen tocht door de landerijen
maken. Veehouders moeten de melk over
de landerijen naar den verkeersweg Hoorn
-Amsterdam brengen en in vele gevallen
zijn zij onderweg blijven steken.
Te Warder. dat eveneens aan den IJssel
meerdijk is gelegen, waren gistermorgen in
korten tijd zeven auto's ingesneeuwd. Hier-
heeft men arbeiders en boeren gere.quif"-.*1
om den weg sneeuwvrij te maken.