dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Regeering gaat
doelbewust haar eigen weg
Volksraad zal worden
gehoord
De beteekenis voor het land,
voor de Marine en onze stad
Slagkruiserbouw
Onze plaats in de wereld
met één slag veranderd
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
ZATERDAG
10 FEBRUARI 1940
68e JAARG. No. 8846
in haar Memorie van Antwoord
op het Voorloopig Verslag oyer
de begrooting van Nederlandsch-
Indië, Iaat de Regeering zich als
volgt uit over de kwestie der ma-
ritieme verdediging van NederL-
öok de Regeering kan geen
waardeering hebben voor de wij
ze waarop schrijvers, die terzake
geenerlei verantwoordelijkheid dra
gen, zich in couranten en tijd
schriften nopens de voorgenomen
vlootversterking hebben uitgelaten.
De Regeering gaat echter in deze
aangelegenheid doelbewust haar
eigen weg, waarbij de verschillen
de ambtelijke adviezen, voor zoo
ver noodig mondeling toegelicht
door gezaghebbende marine-des-
kundigen tot richtsnoer worden
genomen. Te dezer zake kan thans
worden medegedeeld, dat de Re
geering na rijp beraad haar ge
dragslijn heeft bepaald. ZIJ HEEFT
BESLOTEN DEN AANBOUW TE
BEVORDEREN VAN EEN DRIETAL
SLAGKRUISERS. Een wetsvoor-
draclit terzake zal te zijner tijd,
nadat de Volksraad zal zijn ge
hoord, aan het oordeel van het
Parlement worden onderworpen. In
afwachting daarvan meent de Re
geering zich te mogen onthouden
van beschouwingen over de uit
breiding van de maritieme weer
middelen in Indie.
Den Helder zal in ruime
mate profiteeren van de
vlootplannen
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uitg.-MiJ. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
DRIE SLAGKRUISERS
voor
Nederlandsch-lndié
t
zoo-goed-mogelrjk
systeem.
maritiem verdedigings
-
l
'Mi
i
(Van een marine-medewerker).
Een wijs besluit van vérstrekkende
beteekenis is genomen. Door de Regee
ring is een langverbeid wetsontwerp,
regelende de versterking der maritieme
middelen, bij de Staten-Generaal inge
diend.
Een wijs besluit, genomen na rijp
beraad! Angstvallig is de publieke
opinie gepeild, nauwgezet zijn de de
tails overwogen, met ernstige zorgvul
digheid is de internationale toestand
bezien en de plaats van Nederland in
den politieken chaos van het heden be
paald. En dat de Regeering niet over
één naeht ijs is gegaan, i verhoogt
slechts de waarde van deze beslissing.
Het feit, dat het der Regeering niet
licht kan zijn gevallen, met zulke in
grijpende plannen voor het voetlicht te
treden, plaatst het uiteindelijke besluit
op een hooger plan, hetgeen het ook
verdient.
Want deze beslissing over de defensie
ter-zee is van vér-strekkende beteeke
nis. In het bestek van een' couranten
artikel zullen wij in 't kort aangeven
waarom.
Wij zien op de eerste plaats in dit wets
ontwerp een bewijs van sterk nationaal be
wustzijn, het volledig ontwaken van den ern-
stigen wil om ons-zelf te zijn, onze huid duur
te verkoopen en juist als de Finnen, tot het
uiterste te gaan in opofferingen voor het
lieve vaderland en de vrijheid. Nederland is
ontwaakt uit den droom, waarin het 4 jaren
geleden nog verloren was, klaar wakker ge
worden, om gezond van lichaam en geest den
strijd der toekomst te strijden, indien het niet
anders kan.
Wij zien dit wetsontwerp als een bewijs,
dat de geestkracht en de spirit onzer Vade
ren nog vaardig is over dit geslacht. Sinds
Adm. Koopman in 1781 den slag van Dog-
gersbank vocht, verwaarloosde Nederland zijn
zeemacht, was Nederland vergeten, dat het
handhaven van zijn cultuur berust op het
handhaven van zijn belangen in Europa in
Oost- en in West-Indië, ja, over geheel de we
reld, waar Neerlands vlag van den mast
waait.
Wij moeten nog een eeuw verder terug
gaan m onze historie om een tijdstip te vin
den, waarin wij zopals nu een zeemacht
wilden bouwen, welke in verhouding stond
met onze plaats in de wereld, onze staatkun
dige, onze economische en onze geestelijke
plaats.
Dit is de kern van dit besluit, dat het
onze plaats in de wereld met één slag
verandert. Niet, dat wij agressiever wor
den, niet dat wij minder neutraal zouden
zijn. Neen! Doch meer zelfstandig zullen
wij staan in den chaos om ons heen: zelf
standiger in onze vriendschap, zelfstan
diger in de manier, waarop wij onzen wil
tot zelfstandigheid toonen kunnen, zelf
standiger in de verdediging van wat wy
meenen ons recht te zijn.
Door dit besluit, door deze krachtige wils
uiting wordt onze positie, de Staatkundige
positie van het geheele Rijk, een andere.
In de wild-bruischende politieke wateren
van den Pacific zal daar Nederlandsch-Indië
liggen als een dam, die den stroom reguleert.
Wij zullen de tegenstrijdige krachten, die hun
conflicten zouden kunnen uitvechten, in, over
en om ons, in evenwieht brengen en daarmede
den strijd buiten der Vaderen Erf houden. Wij
zullen eiken tegenstander, ieder, die zich zou
willen vergrijpen aan ons goed, aan datgene,
wat voor ons onmisbaar is, dwingen om zich
ten volle in te zetten. Met een waarachtige
Nederlandsche vloot in Indië, zal hij zich wel
twee maal bedenken, eer hij zich steekt in
onze zaken. En niet alleen de schepen zullen
hem afschrikken, maar óók de wil, die zich
bij den bouw demonstreerde zal voor hem als
een pantser zijn, waar hij niet gaarne tegen
op tornt.
Deze schepen op de Oceanen zullen elk
een met ontzag doen opzien naar het
kleine volk, dat zich fier genoeg toonde,
om zóó zijn vlag te beschermen.
De handel zal zich veilig voelen onder de
schutse dier kanonnen en in den vrede, die
zij beschermen zal het economisch leven van
Nederland zich in voorspoed kunnen blijven
ontwikkelen.
Deze vloot zal niet eiken tegenstander de
baas zijn. Maar zij zal den strijd niet schu
wen en de slagen, die zij geeft, zullen hard
zijn en welgericht.
Voor de Marine zelf beteekent deze
vloot een volledige omwenteling. Van hulp
wapen in de verdediging van landgrenzen
wordt zij het hoofdbestanddeel van de weer
macht van den Slaat, buiten de grenzen van
het grondgebied des Rijks in Europa. Voor
haar is het uit met het defaitisme, met de
minimum-eischen, met de schaamte om eigen
schamelheid, met spijt om haar onbeduidend
heid. De Marine, die het hoofd boven water
hield door jaren van pacifisme en oneervolle
zwakte heen, heeft in de klein-materieelvloot
haar krachten voor verval weten te bewaren
en een sterken kern behouden. Zij heeft van
den nood een deugd gemaakt en met de ge
ringe middelen, welke haar ten dienste ston
den, loyaal en konsekwent gewerkt aan een
Voor haar beteekent het besluit van de
Regeering het leven en werken op geheel
andere basis. Andere methoden, opleidin
gen, strategische en tactische opvattingen
zal zij moeten leeren toepassen. Het land
trekt op haar een wissel van groote waar
de. Wij zijn overtuigd, dat zy de wissel
honoreeren zal zonder ophef, innerlyk,
bevredigd en vol goeden moed.
Vèr-strekkende beteekenis zal dit besluit
hebben voor de economie van het land. De
werven zullen daveren van het lied van den
arbeid van 15 20.000 arbeiders; onze pro
ducten zullen geruild kunnen worden voor de
fabrikaten onzer buren, zoodat er breedere
handelsrelaties ontstaan; minder steun zal
worden uitgekeerd en op normale wijze zal het
aan deze schepen besteede bedrag eenige
malen circuleeren en voorspoed brengen;
eenige duizenden jonge mannen zullen in het
gedisciplineerde milieu van de Marine een
eeriyk bestaan vinden en de beste krachten
van onzen eigen goed-Hollandschen aard tot
ontplooiing brengen.
Het bestek van dit artikel laat niet toe, a
bovengenoemde punten verder uit te werke.
Wij stipten ze slechts aan en weten, dat w
nog verre van volledig waren in het verkla.
van de vèr-strekkende beteekenis dezer vier
plannen.
Toch willen wij nog één punt naar voi
brengen, en wel de groote beteekenis van dit.
besluit óók voor Den Helder. Te veel sprei..:
men over de verdediging van Ned.-In
alléén en vergeet daarbij, dat de Marine e.
Staatsmarinj is, die niet bestemd is voor e
bijzonder deel van ons souverein gebied. C
3chepen zullen daar worden geslationneerd
gebruikt, waar zij het meest noodig zijn en e
keuze dezer schepen wijst erop, dat men m -
menteel allereerst hun aanwezigheid in Ne ;.-
Indië noodzakelijk acht. Zeker is het wei. r
de haven van Nieuwediep ze niet zal bev^~r.
Dit neemt echter niet weg, dat ook Den
Helder zeer veel goeds zal ondervinden
van deze enorme maritieme versterking.
4(!ftö Officieren en schepelingen in de Oost,
wil zeggen ongeveer evenzoovelen in Ne
derland, Waar Den Helder wel gehand
haafd zal blijven als centrum der mari
tieme verdediging van Nederland, wil
zulks zeggen, dat de opleidingen in Den
Helder zuilen worden uitgebreid, dat groot
e:i klein, modern oefenmaterieel hier zal
worden gestationneerd, dat ma.erieele
voorzieningen en herstellingen in ruime
mate over de Rijkswerf zullen loopen, enz.
De accommodatie van Den Helder (haven,
dokken, inrichtingen, werkplaatsen), zal
worden uitgebreid teneinde te voldoen aan
de zwaardere eischen.
Hierbij moet tevens niet vergeten worden
dat de grondslagen van het gebruik van de
Marine in Nederland zich in de laatste jaren
hebben gewijzigd en dat de Marine hier, naast
haar taak als hulpwapen bij de verdediging
van het zeefront, mede een zelfstandige taak
heeft in de bescherming van den voor bevol
king, weermacht en industrie onontbeerlijke
gronstoffenaanvoer.
Wy gelooven, dat Den Helder in ruime mate
profiteeren zal van deze vlootplannen, wanneer
zij eenmaal tot werkelijkheid zyn gekomen.
En zoo is deze lOen Februari een historische
dag in de geschiedenis van Land en Volk van
Nederland. Vervuld van blijdschap en fierheid
zal ons Volk haar roeping en haar plicht in dit
wetsontwerp zien belichaamd. Het zal der Re
geering dankbaar zijn voor Haar bevrijdende
daad en in groeiend saamhoorigheidsgevoel,
de tanden opeen en onverzettelijk, de opoffe
ringen dragen, die ongetwijfeld bij de uitvoe
ring dezer plannen worden gevraagd.
Met het besluit tot drooglegging van de
Zuiderzee, is de aanvaarding dezer plannen,
de grootste daad van Nederland sinds het
herwinnen van zijn onafhankelijkheid.
