DrDuShkind
In tropisch Nederland
Schorsing van den heer Maas
door het scheidsgerecht
nietig verklaard
Ons Indisch hoekje
De strijd
der Finnen
ZfitadlmeuuM
Salaris moet worden uitbetaald
5000 gulden voor
Finland
Is het afgeloopen?
UloaA yacui lu-t deen?
Woensdag 21 Februari 1940
Tweede Blad
De geheime zitting geen
noodzakelijkheid
B en W voor een probleem
Voor het
Finsche Roode Kruis
Wedstrijden voor Leger
en Vloot
Vreemde vliegtuigen
boven Den Helder
Bloemenmagazijn „Fresia"
verplaatst
Nieuws van P.P.
Onderwijzers op de bres voor
Finland
Burgerlijke Stand van Den Helder
Inschrijving Handelsregister
Temperatuur en Barometerstand
Maandagavond heeft het Scheidsgerecht
voor Ambtenaren beraadslaagd naar aanlei
ding van de behandeling van het Klaagschrift
van den directeur van de Gemeentereiniging,
den heer Maas, tegen zijn schorsing door B.
en W. van de gemeente Den Helder, welk
Klaagschrift toegelicht en verdedigd werd
door Mr, Dr. J. A. E. Buiskool van Schagen.
Het scheidsgerecht, samengesteld uit de
heeren Dr. C. H. Ketner, voorzitter; A.
M. Engelmann, Mr. A. J. Veldman, G.
Hollander en 3. 3. Zandee, leden, hebben
de door klager ingestelde beroepen tegen
de beslissingen van B. en W. van Den
Helder d.d. 8 en 15 December 1939 ge
grond verklaard en derhalve beide be
sluiten vernietigd.
Daarenboven werd bepaald, dat aan
klager alsnog behoort te worden uitbe
taald diens salaris, dat was ingehouden,
en wel te rekenen van 15 December 1939
af.
Ons verwondert dezen gang van zaken aller-
jninst.
Wat ons, na het lezen van de overwegingen,
welke aan de uitspraak voorafgaan, wel ver
baast, is de halsstarrigheid, waarmede ver
leden week werd vastgehouden aan een be
handeling dezer zaak met gesloten deuren.
Immers, daar het Klaagschrift bekend is
(wij publiceerden dat reeds in extenso) en in
het thans gevelde vonnis het verweer van de
gemeente bij monde van wethouder Van der
Vaart uitvoerig is opgenomen, blijft van de
geheimhouding niets over.
Wat nu het door de gemeente gevoerde ver
weer betreft, hieruit blijkt, dat B. en W.
hebben geschorst op grond van een artikel,
dat die schorsingsbevoegdheid in dit geval
niet verleende.
Immers blijkens de overwegingen welke
het vonnis voorafgaan, heeft wethouder
van der Vaart erkend, dat niet op tekort
komingen is geschorst, zoodat o.i. de
indruk gewekt wordt, dat B. en W. wel
wat voorbarig gehandeld hebben door
den heer Maas te schorsen op grond van
Art. 85, dat alleen in geval van tekort
komingen de bevoegdheid tot het nemen
van voorloopige maatregelen verleent.
Bovendien is namens B. en W. in de ge
heime zitting van verleden week verklaard,
dat de schorsing ook niet als straf was be
doeld, zoodat ook in dat opzicht het bewuste
artikel 85 niet toepasselijk was.
B .en W. weten slechts als reden hunner
handeling op te geven, dat zij het niet mo
gelijk achtten, dat een directeur, die in arrest
was, tevens in functie zou zijn en dat zij, om
hun verantwoordelijkheid tegenover de ge
meente veilig te stellen, den directeur van
zijn functie hebben ontheven, om op 15
December, toen hun ter oore kwam dat ook
een steekpenningenkwestie tegen den direc
teur was aanhangig gemaakt, bovendien nog
de wedde in te houden.
Daarbij het ambtenarenreglement ter zijde
achuivend of niet raadplegend!
Er rest ons dus slechts één conclusie, n.1.
dat B. en W. achteraf naar een artikel
Den Helder bl\jve niet achter.
Morgen wordt hier de huis aan huis
collecte voor Finland gehouden. Morgen
geniet U het voorrecht iets van uw
sympathie voor dit lijdende en strijdende
volk te mogen uiten. Een gave, die aan
de bevolking zegen zal brengen, die het
Roode Kruis aan middelen zal helpen
om gewonden te verzorgen, die aan de
zwaar getroffen bevolking geld zal ver
strekken tot herstel en opbouw door wat
bruut geweld heeft vernield.
Een straatcollecte in Hilversm bracht
3600 gulden op. Een collecte in Deventer,
eveneens huis aan huis gehouden, gaf
een som van 5000 gulden.
Den Helder mag niet achterblijven!
Laat de collecte van morgen alle vorige
collectes overtreffen. Geef met een
warm hart en milde hand. Denk er om,
dat het offer dat de collectanten bren
gen, door in de koude huis aan huis te
gaan, ook niet gering is. Stel hen niet
teleur. Het is voor een goed doel, het is
voor een broedervolk, dat zwaar onrecht
aangedaan wordt.
Geef naar uw vermogen. Het tientje
van den gegoede Is even welkom, als
het penningske van de weduwe.
in het Ambtenarenreglement moeten hebben
gezocht om hun optreden tegen den bedrijfs
directeur te rechtvaardigen.
Het blijft anders tenminste een raad
sel hoe B. en W. hun maatregel op dit ar
tikel konden baseeren, nu zij volgens de over
wegingen in het vonnis, zelf hebben erkend,
dat nóch van tekortkomingen, nóch van de
gronden, voor strafoDlegging in Art. 85 ge
noemd, sprake was, toen zij hun maatregelen
namen.
WAT NU?
Wij vernemen, dal de heer Maas zich
f heden ter beschikking van het ge
meentebestuur zal stellen om zijn
werkzaamheden te hervatten.
Wat zal het gemeentebestuur doen?
Het Ambtenarenreglement zegt, dat B. en
W. binnen 30 dagen de beslissing moeten
uitvoeren. Dit houdt ongetwijfeld verband
met de hooger beroepstermijn, welke in de
Ambtenarenwet is bepaald en welke termijn
eveneens 30 dagen is.
Wenscht het gemeentebestuur niet in zijn
veroordeeling door het Heldersche Ambtena
rengerecht te berusten, dan zal het dus bin
nen den termijn van 30 dagen in hooger be
roep moeten gaan. in welk geval deze interes
sante schorsingskwestie voor den Centralen
Raad van Beroep te Utrecht, maar dan
wel in het openbaar, zal worden be
handeld.
Naar onze meening kunnen B. en W.
echter geen enkel voordeel van een hoo
ger beroep hebben.
Immers, gesteld dat de Centrale Raad
de beslissing van het Heldersche scheidsge
recht zou vernietigen waar niet veel
kans op is! dan zou de schorsing dus
gehandhaafd blijven. Dat kan natuurlijk
niet tot in lengte van dagen voortduren,
zoodat B. en W. toch, nu de strafzaken
van de baan zijn, een administratieve be
slissing ten aanzien van den directeur
Maas zullen moeten nemen.
Die beslissing kan echter ook los van deze
schorsingsaffaire genomen worden, daar
tenslotte B. enW., indien zij den heer Maas
persé willen spuien, toch met een voorstel
tot ontslagverleening bij den Raad moeten
komen, omdat alleen de Raad de bevoegd
heid heeft tot ontslag van een hoofdambte
naar.
Wordt door B. en W. een dergelijk voor
stel niet gedaan, dan blijft dus, hoe de
uitspraak in Utrecht ook moge luiden, de
heer Maas in zijn functie gehandhaafd. En
daarom heeft het o.i. ook geen zin voor
B. en W. om nog langer over de schorsings
kwestie te vechten.
3e Bekening en verantwoording
van de afd. Den Helder van „Vol
kenbond en Vrede".
Voor de actie van de FinschNederland-
sche Vereeniging tot steun aan het Finsche
Roode Kruis zijn alsnog de volgende giften
uit Den Helder ingekomen (30 Jan.20
Febr.):
Mevr. v. d. R. 5.—; E. W. 2.50; J. t. C.
10.—; H. K. 2.—; mej. D. B. 2.50; mej.
B. G. (collecte in Musis Sacrum) 7.25; A.
T. 2.50; M.U.L.O. vereeniging 22.60; A. K.
2.—; Dr. v. W. 10.—; Dr. J. V. 5.—;
A. V.—S. 5.—; P. E. 5—; D. de H. 0.25;
fam. H. 1.ambtenaren P.T.T. 46.04.
Totaal 128.64, welk bedrag is overge
maakt op rekening van de FinschNed.
Vereen, brj de Rott. Bank-Vereen. (postgiro
3016) te Rotterdam, onder vermelding: „Voor
het Finsche Roode Kruis".
Namens het Bestuur,, Volkenb. en Vrede",
afd. Den Helder,
H. A. Enklaar, voorz.-penn.
A. A. de Hoogh., secr.
M. A. Kolsrter.
Op den Grooten West-Einderplas.
De ysclubs rond den grooten Westeinder-
plas zullen, in samenwerking met het Initia
tiefcomité, met O. en O. in Amsterdam, Schip
hol, Marine en Koloniale Reserve, a s. Vrijdag
schaatswedstrijden en tochten voor militairen
en matrozen organiseeren op den Grooten
Westeinder Plas, onder het motto: Leger en
Vloot op de schaats. Er is besloten om de in
schrijving open te stellen voor militairen en
matrozen uit alle deelen van het land, doch
om redenen van landsbelang is tevens beslo
ten, om uit elke plaats slechts een zeer be
perkt aantal militairen en matrozen toe te
laten.
Het af te leggen parcours, driemaal den
Grooten Plas om, over mooi ijs, is 40 km lang.
Van oever tot oever bedraagt het (jsoppervlak
van den Grooten Westeinderplas 700 ha.
Gezien de toezegging van deelneming, die
thans reeds zijn verkregen, zal er van twee
plaatsen, te weten Groote aanlegsteiger Aals
meer en Jachthaven te Kudelstaart, op kanon
moeten worden gestart. O. en O. in Amster
dam, verscheiden vooraanstaande personen en
instellingen, o.a. Vreemdelingenverkeer Aals
meer, stellen fraaie prijzen en medailles be
schikbaar.
BOND VAN' NED OND., .Afd. DEN HELDER
Volgens een advertentie in dit nummer is
de vergadering van den Bond van Ned. Ond.,
afdeeling Den Helder, uitgesteld tot Vrij
dag a.3.
Sedert gistermorgen half 12
dooit het.
Naar alle waarschijnlijkheid is men
thans eindelijk genaderd tot het einde
van den barren winter van '40. Verras
singen voorbehouden, zit men in een
dooi periode waaruit de vorst wel niet
meer zal verrijzen, een mededeeling, die
vrijwel niemand met leedwezen zal ver
vullen.
Vroor het gisterenmorgen 8 uur nog
een kleine 8 graden, al spoedig liep het
kwik omhoog en om half 13 's morgens
reeds stond het boven het 0-punt.
Sedertdien is het kwik niet meer
onder het 0-punt gekomen. Gemid
deld was het V/t graad dooi, ook van
nacht.
De wind is Z.Z.W., hetgeen een belofte
is voor duchtige dooi. De berichten uit
het binnenland wijzen ook alle op dooi,
zoodat men met aan zekerheid grenzen
de waarschijnlijkheid kan verwachten,
dat we eindelijk een „warmte-periode"
hebben bereikt.
Dat het ondanks de dooi gisteren en
vanmorgen nog bitter koud was is
weer iets anders.
Hedennacht, even voor 3 uur, werd Den
Helder weer eens opgeschrikt door het
geluid van schoten. Het bleek, dat zich
weer vliegtuigen boven de stelling, althans
in de nabijheid daarvan, bevonden, waar
op het vuur geopend werd. Duidelijk kon
men enkele malen het geronk der mo
toren vernemen.
Nadat het vuren gestaakt werd, werd
ongeveer 10 minuten daarna wederom
geschoten. Van welke nationaliteit deze
vliegtuigen geweest zijn, is niet bekend.
De heer Koopman, die jarenlang een bloe-
menzaak op den Polderweg, (ik. Emmastraat
gedreven heeft, is sinds eenige dagen ver
huisd en heeft een betere en ruimere behui
zing gevonden in een perceel in de Koning
straat. no. 93. Zijn oude klanten heeft de heer
K. meegenomen, hij hoopt in deze nieuwe
zaak, door goede bediening er nieuwe bjj te
verwerven. Planten en bloemen komen in dit
vele ruimere perceel heel wat beter tot hun
recht.
AMERICAN CIGARETTE
Onder verwijzing naar de advertentie in dit
nummer vestigen wij er de aandacht op, dat
voor de uitvoering op 29 Februari a.s. uit-
noodigingen alleen kunnen worden aange
vraagd 22 Febr. van 78 uur in het gym
lokaal Hoogstraat.
Voorts bestaat weder de gelegenheid voor
het opgeven van leden voor kleuterklasje,
jongens- en meisjesafdeeling.
Naar wjj vernemen heeft dezer dagen bij
het personeel van de Openbare Lagere Scho
len een lijst gecirculeerd voor hulp aan Fin
land. Alle onderwijzers gaven een bijdrage,
zoodat in totaal voor een bedrag van 135.50
ingeteekend werd.
van 20 Februari 1940
ONDERTROUWD: J. Dissel en J. B. M. van
Gemert; N. Blom en C. Goedknecht.
GETROUWD: J. J. Hogendorn en M. Mebius
BEVALLEN: J. KwastSchotting z.; G. N.
HoenderdosBoonstra d.; M. FrantsenKool
z.; B. E. FransePost z.
Herplaatst wegens misstelling.
BEVALLEN: M. A. Blok—van der Hoek, z.
13 tot 20 Februari 1940.
Nieuwe zaken.
Den Helder:
N.V. „Hemi" in oprichting, Callforniestraat
50/54, expl. melkinrichting, enz.
Bestuurswijzigingen.
Den Helder:
Dorschvereenlging „De Vooruitgang", Koe
gras.
Andere wijzigingen.
Den Helder:
N.V. Het Nieuwe Sportterrein, Javastraat 1,
exploitatie van onroerende goederen, enz.;
gekomen van Utrecht.
De Dajak van Apo-Kajan (Midden-Borneo)
besteedt veel zorg aan zijn dooden. Vooral
ais de overledenen van hooge geboorte zijn.
Het ceremonieel en alles wat met een sterf
geval verband houdt, is zóó uitgebreid, dat
ik hier '■maar op een paar onderdeelen kan
wijzen.
Wanneer iemand plotseling sterft, bijvoor
beeld tengevolge van een ongeluk, dan is dit
voor de menschen het bewijs, dat hier boos
aardige geesten in het spel zijn.
Voor die geesten zijn zij zeer bevreesd,
waarvan het gevolg is, dat dergelijke over
ledenen geen, zooals wij zouden zeggen, eer
volle begrafenis deelachtig worden.
Een groot hoofd gaf men indertijd bij de
begrafenis zooveel „koppen" mee in het
lijkenhuisje, als hij menschen had gesneld.
Dit gebeurde om bij aankomst in den hemel
indruk te maken, te laten zien, dat men met
een dapper man te doen had.
De „zielen" der dooden spelen een eigen
aardige rol in de Dajak-maatschappij. De
menschen zijn er bang voor. Ze vreezen, dat
ze de „zielen" der levende nabestaanden zul
len gaan halen om prettig gezelschap te heb
ben, m.a.w. die familieleden zullen dan ster
ven. En nu past men bjj groote hoofden een
eigenaardig middel toe om dit te voorkomen.
Zij krijgen op hun reis naar het hiernamaals
een alcohólischen drank mee, dien ze bij aan
komst in het „zielenhuis" aan de daar hui
zende „zielen" schenken. Dezen worden dan
dronken, zoodat ze voorloopig geen lust heb
ben naar de aarde af te dalen oni familie
leden te halen... (We merken op, dat de
Apo-Kajans in tegenstelling met vele andere
Dajakstammen. zeer matig zijn met het ge
bruik van alcoholische dranken).
Hoewel de „zielen" in het „zielenland" in
een soort paradijsachtigen toestand verkee-
ren, ziet de Dajak toch tegen den dood op.
De kerkhoven staan in Apo-Kajan beneden
strooms van de rivier, waaraan het dorp ligt.
Op die kerkhoven waren „geesten", „spoken"
rond. De menschen zijn bang, dat deze r.aar
het dorp gaan en de oorzaak van sterfgeval
len zullen zijn. Maar die spoken of geesten
kunnen zich niet stroomop langs de rivieren
bewegen. Ze kunnen, dus niet in het dorp
komen, als dit stroomopwaarts ten opzichte
van het kerkhof staat.
De dooden krijgen allerlei zaken mee,,
waarvan ze in het hiernamaals profijt kun
nen hebben: kleeren, wapens, enz. Die voor
werpen worden aan het sterfhuis opgeh .n-
gen of er bij geplaatst. We beelden hierbij
een graf van een groot hoofd af, pas over
leden toen ik mijn filmreis door de Apo-
Kajan maakte. De versieringen op het dak
zijn gemaakt van hout, dat zich gemakkelijk
laat bewerken. Het is evenwel niet sterk,
niet bestand tegen de invloeden van zon,
wind en regen. Maakt een dergelijk ~"»af)iuis
met zijn rood, wit en zwarte besc).;idcr'iig
als het pas gebouwd is een zeer net tri in
druk, na eenige maanden is het uiterlijk heel
anders: het is verwaarloosd. Aan herstellen
denken de menschen niet. uit vrees voor de
om het huisje rondwarende spoken en geesten.
Ik heb herhaaldelijk het woordje „ziel" ge
bruikt. De Apo-Kajans spreken van „Beroe-
wa". Ze schijnen er onder te verstaan het
geestelijke, het levenwekkende, de levens
krachten in den mensch, zijn tweede ik. Wij
hebben er in onze taal geen woord voor. Wat
de Dajaks er precies onder verstaan is mij
niet duidelijk.
H. F. TILLEMV.
Telkens weer bezorgen de strijdbare Finner
de wereld hartkloppingen en telkens ook weer
verbazen vijf werelddeelen zich over dezen wel
zeer ongelijken strijd, waarin de Finnen tot
nu toe een enorm élan gedemonstreerd hebben.
Dezen strijd kan men vergelijken met een
„heiligen oorlog". Deze strijd wordt iederen
dag, ieder uur gestreden met het brandend
vuur van patriottisch idealisme in het hart
van ieder Finsch strijder, In het hart van
iedere Lotta.
De laatste mededeelingen zijn verbijs
terendna het terugtrekken uit het eerste
gedeelte der Mannerheimlinie volgde ver
nietiging van de 18e Russische divisie, ter
grootte van 18.000 man. Half Januari werd
de 44ste divisie in de pan gehakt, terwjjl
thans verluidt, dat ook de 164ste divisie
met den ondergang bedreigd wordt.
Uit dat alles blijkt zonneklaar, de groote
strategische kennis van de Finsche legerlei
ding, die in haar streven gesteund wordt door
den vasten wil tot een uiterste krachtsinspan
ning van een bevolking, die in haar geheel
achter de legerleiding en regeering staat.
Telkens weer dringt zich echter de nijpende
vraag op: zullen de Finnen het klaren
Zullen zij instaat blijken den Russischen beer,
ondanks diens zwakheden, weerstand te bieden
tot het uiterste?
Een vraag, die zich niet beantwoorden
laat. Nuchter gezien zullen de Finnen het
niet klaren. Er is hulp noodig, veel hulp
en directe hulp. De behoefte daaraan op
korten termijn steken de Finnen niet
onder stoelen of banken. Integendeel, de
vorige week werden de verzoeken om
daadwerkelijke hulp gehoord in alle lander
der wereld. Zweden heeft te kennei
gegeven niet „officieel" te kunnen helpen.
Een hard besluit van de Zweedsche regee
ring, waarvan men weet, dat z(j in het
bijzonder zoo zeer sympathiek tegenovei
het kleine nabuurland staat. Maar eer
besluit, dat men toch, objectief gezien
kan billijken. Ook Zweden kan niet tevee
riskeeren en is verplicht officieel als on
zijdige toeschouwer beschouwd te blijven
worden. Zij zal dat blijven doen, ook al
jeuken vele Zweedsche handen...
Het blijkt wel, dat de Finnen alleen hun
strijd zulien hebben te strijden, afgezien van
de vele „officieuze" hulp, die hen bereikt. Dat
zij het zullen klaren tegen het Roode leger, on
danks het feit dat van diens „onoverwinne
lijkheid" niet veel meer overgebleven is, valt,
wij zeiden het reeds, te betwijfelen. Er kan
echter zoo veel gebeuren. Er kan, en dat op
korten termijn, nog zooveel schakeering komen
in de samenstelling der oorlogsfronten van
dezen tijd. Het roert, rommelt en gist overal
in Europa: niemand weet vandaag wat de dag
van morgen zal brengen en ook de Finnen be
grijpen dat iedere gewonnen dag een kans te
meer is voor een definitieve zege.
Daartoe is echter noodig, dat de „officieuze''
steun doorgaat: dat de Finnen de vóiledige
beschikking krijgen over groote aantallen
vliegtuigen, wapens en kleeding. En hieraan
ontbreekt het niet!
Stook zindelijk en zuinig
met prima anthraciet
Neem dus van OKKE VISSER,
want betere is er niet
Adres: Polderweg 34 - Telef. 228
•Aquarium Zool Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 912 en van 13.30—
17 u. Zaterdags van 912 uur.
BIOSCOPEN;
Rialto, Spoorstraat, acht uur:
„De Burcht der Stilte".
Tivoli-Theater, Spoorstraat, acht uur:
„Tusschen twee vuren" en „Cassidy komt
terug".
Witte Bioscoop, Koningstraat, acht uur:
„Vergeet mij niet".
Heden.
Musis Sacrum. Tentoonstelling Ned. Ver. v.
Huisvrouwen, 35 u. en 810 u.
Casino, 8.30 uur: Marine Concert.
Donderdag 23 Februari.
Rialto-|Theater, 8.00 uur: De ?-film voor
het Roode Kruis.
Barometerstand Den Helder: 767.8
Maximum temp. lucht: 1.4
Laagste temperatuur: 0.4
Wind: richting: Z.Z.W.. kracht: 5
Licht op: 5 50
DE SCHEEPVAART OP INDIK.
Batavia, 20 Febr. (Aneta-A.N.P.). De
afvaarten van de „Christiaan Huygens" van
Batavia naar Genua op 1 Juni en van Genua
naar Batavia op 6 Juli, zullen worden waar
genomen door de „Marnix van St. Aldegonde".
Bij K.B. van 17 Februari 1940 is met ing, ig
van 1 Maart 1940 benoemd tot ingenieur dei-
Marine in vasten dienst (standplaats Dei
Helder) de ingenieur der Marine in tijdelykca
dienst ir. J. P. Corver.
