dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Britsch eskader
rt;oor Noord-Finsche^ kust^
Zwartedagvooronze
scheepvaart
144 Britsche vliegtuigen
naar Finland
VIER SCHEPEN VERGAAN
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
DONDERDAG
22 FEBRUARI 1940
68e JAARG. No. 8856
Vlootactie voor Petsamo?
Stroom van JLiebesgaben"
aan banden
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTt
Eenige ontspanning
in Karelië
HELDERSCHE COURANT
Ultgcrve der Ultg.-Mfl. Hollands Noorderkwartier N.V. te Den Helder
VERMOEDELIJK DOEL: UITBREIDING
DER CONTRABANDE-CONTROLE.
Waarnemers aan de knst van Noord-
Finland berichten, dat schepen van
Britsche en Dnltsche nationaliteit
voor de kast kruisen. Er wordt echter
nog niets omtrent een gevecht ge
meld.
Wat de Britsche schepen in de na
bijheid van Petsamo betreft, is het
niet bekend, of deze schepen tot doel
hebben, om de Duitsche schepen, die
ijzererts van Narvik verschepen, te
blokkeeren, of dat ze misschien een
actie bij Petsamo op het oog hebben.
Een nader U. P. bericht bevestigt,
dat een Britsch eskader, bestaande
uit een onbekend aantal schepen, ten
Noorden van Noorwegen in de nabij
heid van Petsamo kruist.
De aanwezigheid van Engelsche oorlogs
schepen nabij Petsamo zou ten doel kunnen
hebben Duitsche vaartuigen, op weg naar
Noorsche wateren te onderscheppen, die Af
komstig zijn uit den Atlantischen Oceaan en
yia de Arctische route de reis maken, daar
thans de Poolnacht slechts kort door dag
licht wordt onderbroken, hoewel de dagen
gan de Pool snel lengen.
Indien er thans eenig vrachtverkeeris
tusschen Duitschland en de thans ijsvrije
Russische haven Moermansk is 't de vraag
of dit veel zal zijn op dit oogenblik, gezien
het RussischFinsch conflict, maar het is
te begrijpen, dat Duitschland tracht waarde
volle ladingen uit Amerika via Moermansk
Sn over land te krijgen.
Naar verluidt zijn de Finsche ertsmijnen
bij Petsamo buiten gebruik gesteld, maar het
wordt nochtans mogelijk geacht, dat eenig
erts verkrijgbaar zou zijn voor de versche
ping uit Petsamo naar Duitschland over zee.
De aanwezigheid van Britsche vlootonder-
deelen bij Petsamo zoü ook ten doel kunnen
hebben een uitbreiding van de contrabande
controle op een of alle der hierboven ge
noemde routes.
Een andere verklaring wordt nog ge
zien in de geruchten, dat Duitsche
onderzeeërs Moermansk als basis
zonden gebruiken en ook in de ge
ruchten, dat Rusland onderzeeërs uit
de Witte Zee naar Duitschland zendt.
De beteekenis van Petsamo en
Moermansk.
Petsamo 'ligt In N.-Finland aan de Golf
van Eechenga. Deze golf is het geheele jaar
voor de navigatie geopend, omdat zij nog be-
invloed wordt door den (warmen) Golf
stroom.
De haven van Moermansk is eveneens het
geheele jaar open, zij 't met behulp van ijs
brekers.
Petsamo is de hoofdstad van het gelijkna
mige „Lan". De zeer dunne bevolking
houdt zich hoofdzakelijk bezig met rendier-
jacht en visscherij.
Niet zoo lang geleden zijn in het gebied
van Petsamo echter rijke nikkelinijnen ont
dekt; eenige Canadeesche maatschappijen
zijn, volgens het Hsb., in deze mijnen ge
ïnteresseerd en hebben toen de exploitatie
ter hand genomen. Naar men weet richtten
de Russen indertijd hun eersten aanval op
deze nikkelmijnen. welke toon door de Fin
nen gedeeltelijk zijn vernield.
Moermansk vormt het eindpunt van den
Moermanskspoorweg. welke door de Russen
gedurende den Wereldoorlog werd aange
legd met de bedoeling een betere verbin
ding van St. Petersburg met de Noordelijke
IJszee te krijgen dan de toen reeds bestaan
de spoorlijn MoskouArchangelsk. (Archan-
gelsk is nl. het grootste deel van het jaar
door ijs versperd).
Het eindpunt van de lijn, Semenova Roma-
noc, de voorhaven van Moermansk, is met
zware fortificaties versterkt.
De haven van Moermansk ls uitstekend
geoutilleerd. Zij is zelfs zoo diep, dat sche
pen van 10.000 ton er zonder moeilijkheden
kunnen binnenvallen.
Eind October stond Moermansk in het mid
delpunt der belangstelling toen het Ameri
kaansche ss. „City of Flint" er met een
Duitsche prijsbemanning aan boord binnen
liep en ei, ondanks Amerikaansche protes
ten, eenige dagen bleef'liggen, zoogenaamd
omdat het schip machineschade had opge-
loopen.
ZES EN TWINTIG MAN VERMIST.
Gisteren was het een zwarte dag;
voor de Nederlandsche scheepvaart
Van niet minder dan vier onzer sche
pen kwam bericht dat zij door een
ramp getroffen waren, In totaal
worden zes en twintig personen ver
mist.
Het eerste bericht kwam van het Groning-
sche motorkustvaartuig „Alja", dat, zooals
Wij gisteren in een groot gedeelte van on
zen oplaag nog konden melden, op weg van
Spanje naar Nederland op een wrak is ge-
stooten en vergaan. De bemanning werd ge
red.
Nummer twee is het 4760 ton metende
vrachtschip „Tara". Bij de directie van de
N.V. Mij. „Vrachtvaart" te Rotterdam is van
den kapitein van dit stoomschip bericht ont
vangen, dat het schip op 60 mijl Zuidwest
van Kaap Finisterre door een explosie is ge
troffen. Het schip is zinkende. De „Tara"
was op weg van Bahia Blanca naar Rotter
dam met een lading graan, geconsigneerd
aan de Nederlandsche regeering. Alle opva
renden, totaal 35 personen, zijn in veiligheid.
Omtrent de oorzaak van de ontploffing is
niets bekend.
26 pian van de „Den Haag" ver
mist.
De derde noodtijding bereikte ons aller
eerst in den vorm van een mededeeling der
Standaard Amerikaansche Petroleum Com
pagnie, dat groote ongerustheid heerschte
over het Ned. motortankschip „Den Haag",
dat met een lading petroleumproducten, be
stemd voor genoemde compagnie, onderweg
is van New York naar Rotterdam. De angst
over het lot der bemanning werd vergroot
door het feit, dat een reddingboot met
den naam „Den Haag" in de omgeving van
Lizard was aangespoeld.
Een nader telegram meldde, dat de
„Den Haag" op 15 Februari des na
middags te 13.15 uur door een explo
sie midscheeps aan stuurboord is ge-
troffen;
De plaats waar het drama zich heeft
afgespeeld, vermeldt het telegram
niet. De bemanning ging in drie
sloepen. Hiervan is één sloep, waar
in 13 opvarenden, na 75 uur door
een Engelsch schip waargenomen.
Dit vaartuig heeft de 13 schipbreu
kelingen aan boord genomen en gis
teravond te Londen aan wal gezet
Het motortankschip „Den Haag"
had een totale bemanning van 39
koppen. 26 opvarenden worden dus
nog vermist.
De namen der geredden zijn: C. Wijker,
kapitein; S. Verbeek, eerste machinist, H.
G. Schimmel, assistent machinist; J. Ver-
meer, magazijnmeester; W. Damen, boots
man; G. Assenberg, olieman; H. Johns, be
diende; J. Kuiper, hofmeester; A. Visser,
tweede kok; N. van der Wagt, P. G. Zeven
bergen en L. Bredius, matrozen en J. van
der Meer, logiesjongen.
DE „PETTEN" GEZONKEN.
Tenslotte is de trawler „Petten" IJm. 49,
eigendom van de visscherij maatschappij
„Petten" te IJmudem, gistermorgen ten
Westen van de Noorsche kust aangetrof
fen door de IJmuidenschetrawler „Viking-
bank" van de fa. wed. Groen te IJmuiden.
De „Petten" was dermate lek, dat de be
manning het schip moest verlaten. De ge
heele bemanning ging daarop aan boord
van de „Vikingbank".
Het schip blijkt door een ontploffing in
de machinekamer te zijn getroffen.
De „Voikingbang" heeft de uit twaalf-«op
pen bestaande bemanning van de „Petten"
van boord gehaald en vervolgens het lang
zaam zinkende schip op sleeptouw geno
men. Na vijf uur varen is de „Petten" even
wel gezonken. Het schip bevond zich toen
op ongeveer 60 gr. 10 min. N.B.
De „Vikingbank" wordt Vrijdag te IJmui
den verwacht.
ELKEN DAG GAAN DUIZENDEN.
PAKKETTEN LEVENSMIDDELEN
ONS LAND UIT.
Naar de Tel. verneemt, wordt door
de daartoe bevoegde instanties
sinds eenigen tijd overwogen, wij.
zigingen te brengen in de bepalin
gen, betreffende den uitvoer van
z.g. „Liebesgaben" naar het bui
tenland. Deze wijzigingen zullen
tot een beperking van dezen uit
voer leiden. Het verzenden van
„Liebesgaben" naar particulieren in
Duitschland heeft den laatsten tijd
zulk een omvang aangenomen, dat
gesproken kan worden van een
massa-uitvoer van levensmiddelen.
Dagelijks worden duizenden pakketten met
boter, kaas, gecondenseerde melk, worst,
cacao, spek, reuzel, rijst, suiker, enz. dc|r
particulieren naar familieleden en kennis
sen in Duitschland verzonden.
Wat er verzonden wordt.
•Bij de wet is bepaald, dat behalve de 5
kg. boter en de 5 kg. kaas in totaal 3 kg.
van de volgende goederen per pakket naar
Duitschland mag worden verzonden: ge
brande koffie, verpakt en onverpakt (*/2
pond); suiker (1 pond); rijst (1 pond); ca
caopoeder, chocolade, chocoladeproducten
(te samen niet meer dan pond); worst,
vleesch in blik, spek, reuzel (te samen niet
meer dan 1 kg.); gecondenseerde melk (1
kg.); slaolie (1 flesch); harde zeep (3 stuks
of het equivalent in vlokken of poeder-
vorm); andere levensmiddelen met uitzon
dering van thee (3 kg.1
Vele kleintjes.
Hoewel één pakket dus betrekkelijk
weinig# levensmiddelen bevat, kan
men ook hier zeggen, dat vele
kleintjes een groote maken. Van
verschillende zijden wordt verze
kerd dat wekelijks duizenden pak
ketten van Nederland naar Duitsch
land en de bezette gebieden verzon
den worden.
De winkeliers hebben veelal groote plak
katen op hun ramen geplakt, waaroo zij
aankondigen, dat zij voor de verzending
van pakketten zorg dragen. Men hoeft
slechts te bestollen. Verzendkosten, adres
en de hoeveelheid hoeft men slechts op
te geven, de winkelier zorgt wel voor
verzending, frankeering en alles wat er
bij hoort.
Misbruiken.
Allerlei misbruiken zijn ingeslopen om de
door den Nederlandschen Staat gestelde
bepalingen te ontduiken. Zoo overtreedt
men bijvoorbeeld de vastgestelde maximum
hoeveelheid door van verschillende adres
sen pakketten aan één en denzelfden per
soon te sturen, waardoor men toch groo-
tere hoeveelheden uitvoert dan de wet toe
laat. Voorts vernemen wij, dat b.v. vele
Duitsche vluchtelingen, die naar Amerika
geëmigreerd zijn, van daar geld naar Ne
derland overmaken, ten einde relaties in
ons land in staat te stellen voor hun reke
ning „Liebesgaben" naar Duitschland te ver
zenden. Kortom, zóó groot zijn de hoeveel
heden levensmiddelen die als Liebesgaben
naar Duitschland worden uitgevoerd, dat
men er paal en perk aan wil stellen. Voor
al voor wat betreft levensmiddelen, die in
ons eigen land een grooten aftrek vinden
Een zigeunerbruiloft op het ijs werd Woens
dag onder groote belangstelling In Edam
georganiseerd. De bruiloftsgasten in hun
bonte kleedij boden een interessanten
aanblik.
Verwachting: In den morgen
nog temperatuur om het
vriespunt tot lichte vorst,
overdag toenemende dooi,
gedeeltelijk bewolkt, later
toenemende bewolking, geen
neerslag van beteekenis,
meest matige wind uit Zui
delijke richtingen.
of die b.v. uit Ned. Indië naar Nederland
moeten worden vervoerd. De gevaren, waar
aan ook de Nederlandsche scheepvaart bloot
staat, bemoeilijken den invoer van produc
ten uit onze overzcesche gewesten naar het
moederland. Ook in verband daarmede zal
de regeering zich waarschijnlijk gedwongen
zien binnenkort beperkende bepalingen te
maken, ten einde in deze moeilijke tijden
eigen voorraden van bepaalde levensmidde
len niet snel te doen verminderen.
Groote hoeveelheden oorlogsma
teriaal verzonden.
SNEEUWSTORMEN BEZORGEN DEN
RUSSEN NIEUWE TRANSPORT
MOEILIJKHEDEN.
Engeland heeft in totaal 144 vliegtuigen
ter beschikking van Finland gesteld, t.w. 120
gevechtsvliegtuigen en 24-bommenwerpers.
Hiervan zijn er reeds 40 tot 50 in Finland
aangekomen.
Voorts worden door Engeland 'naar Fin
land gezonden: 150 anti-tankkanonnen met
munitie, 10.000 anti-tankmijnen, 50.000 hand
granaten, 25 houwitsers, i00 machinegewe
ren met munitie, een aanzienlijke hoeveel
heid munitie voor kleine wapens, 24 lucht-
afweerkanonnen met .munitie, 30 veldkanon
nen, 4 zes-tontanks, 12 zes-duiwskanonnen,
met munitie en 10 drieduimsmortieren met
munitie.
Voorts zijn aanzienlijke hoeveelheden niet-
doodeljjke militaire uitrusting vrijgegeven,
o.a. gasmaskers, gas-ontsmettingsinstallaties,
tenten, kleeding, telefoons, enz.
NOORD-FINLAND GEBOMBARDEERD.
Russiche bommenwerpers, afkomstig van
Moermansk en een andere Russische bases,
hebben gisteren de Noord-Finsche steden
Ivalo en Rovaniemi gebombardeerd. Mins
tens 50 vliegtuigen zag men in zuidelijke
richting vliegen. Te Ivalo zou aanzienlijke
schade aangericht zijn.
De Finsche generale staf noemt het
bericht, dat door de Russische radio
is verspreid en volgens hetwelk het
belangrijke fort Koivisto in Russische
handen zou zijn gevallen, een verzin-
seL
Minder gevaarlijk ln Karelië?
Het schijnt dat de toestand op de land
engte van Karelie voor de Finnen niet zoo
critiek is als de vorige week, niettegenstaan
de de groote overmacht, waarover de Russen
beschikken. Ten noorden van de Taipale zijn
de Finnen er in geslaagd de Russen te ver
jagen uit de stellingen, welke zij deze week
hebben bevet en alle pogingen van de Rus
sen om vasten voet te krijgen aan de "over
zijde van de lijn. welke wordt gevormd door
meren tusschen het Vuoksi en Suvanto meer
zijn mislukt
Men verwacht, dat de druk van de Rus
sen in de richting van Wiborg voorloopig
nog niet zal worden hervat. Tot nu toe zijn
de Russen nog niet in contact gekomen met
de tweede verdedigingslinie van de Finnen.
Naar schatting hebben de Russen voor het
hervatten van het offensief 15 tot 20 duizend
ton munitie nood'ig en het transport hiervan
brengt ernstige moeilijkheden mede voor de
Russische generale staf.
Zware sneeuwstormen
Gisternacht zijn over geheel Finland zwa-
re sneeuwstormen, gepaard gaande met
krachtige windvlagen, losgebroken. De
sneeuw, waarop de Finnen de laatste da
gen met ongeduld wachtten, is dus eindelijk
gevallen, zoouat alle activiteit in de lucht
thans lamgelegd is. Dit beteekent een ver
ademing voor de Finsche bevolking na het
record-aantal vliegtuigen, dat zich Dinsdag
boven Finland bevond.
Indien deze stormperiode aanhoudt, zegt
L.P., zullen de operaties niet alleen aan het
noordelijk en het midden-front stilliggen,
maar ook op de landengte. Het spreekt van
zelf, dat de verblindende sneeuwstormen
ook de transporten bemoeilijken, zoo niet ofi
mogelijk maken. De sneeuwstormen worden
door generaal Mannerheim „als onzen na-
winter-bondgenoot" beschouwd en daarop
zal als nieuw bondgenoot, de dooiperiodr
volgen.