c
cjMjeJUscfii rUeiuM
ïlieuwJ uil UaL
Ons Indisch hoekje
KeAfc en ZtriAitiq,
iBezocht
m
NATIONALE
!F© IR P=TTI ÜT© O M STI
LLIN
lA
VenkoJk.
Chris Goes
Wintersche kwalen? Dan Mijnhardtjes halen!
Goudsche Sprits
- _.RO WORw
Chris Goes
Tweede Nutsavond
Uit het politie-rapport
Vischvangst op veel
wijzen
Nieuwe Vrachtbrieven
N V. Texels Eigen
Stoomboot Onderneming
'N SPECIALITEIT
VAN VERKADE
Kalf s vleesc h
is altijd goedkooper
DE ONTWATERING VALT NOGAL MEE.
Hoewel men zich ongerust maakte over de
entwatering van de polders in deze gemeente,
wanneer de geweldige sneeuwmassa ging
smelten, valt, nu de dooi is ingetreden, de
toestand nogal mee. De meeste tochtslooten
(die men niet open heeft kunnen houden)
stroomen nu reeds door. Terwijl ook de zee
sluizen dezer dagen ijsvrij zullen worden ge-
tnaakt.
Op de bouwbedrijven maakt men zich even
wel ernstig ongerust over de wintertarwe, die
onder den zwaren sneeuwlast bedolven zit.
't Ergste voor dit gewas moet zijn de dikke
ijskorst, die na enkele dagen van dooi en op
nieuw invallende vorst op de landerijen is ge
vormd. 't Is te hopen, dat ook dit zal mee
vallen, temeer daar het nu te laat is ge
worden om, evenals vorig jaar, opnieuw in te
saaien.
ZOO GOED ALS GEHEEL HERSTELD.
Naar wij vernemen is de zoon van den heer
X W. Bakker, die tijdens den beruchten
sneeuw- en ^Zondag in het ziekenzaaltje van
het Gesticht van Weldadigheid te Den Burg
door plaatselijke geneesheeren is geopereerd,
Ithans zoo goed als geheel hersteld.
In Hotel „De Oranjeboom" te Den Burg
werd gisteravond de Tweede Nutsavond ge
houden. De opkomst van leden was, ondanks
de zeer slecht begaanbare straten, zeer goed.
Als spreekster voor dezen avond zou optreden
Mevr. Pim Siegers, die voor Texel geen on
bekende is, daar ze voor eenigen tijd reeds
voor den Boerinnenbond is opgetreden. Het
succes, dat de' spreekster daarmede in deze
gemeente heeft behaald, was zeer zeker van
invloed op de best bezette zaal.
De bijeenkomst werd geopend door den
Voorzitter, den heer Remmers, die allen har
telijk welkom heette, in 't bizonder Mevr. Pim
Siegers, die den moeilijken tocht naar 'dit
eiland, bij dezen strengen winter, had durven
ondernemen. Het deed spreker genoegen, dat
deze 2e Nutsavond nu wel kon doorgaan, hoe
wel de ijstoestand ook nu weer sterk had ge
dreigd.
Hierna verkreeg de spreekster het woord.
Mevr. Pim Siegers begon met Nederlandsche
gedichten (oude en moderne), waarmede zij
haar gehoor uitstekend wist ta boeien.
Daarna volgde de schets „Pastoor Goedel-
terne" van Kleerackers, die in Vlaamsch dia
lect voortreffelijk werd weergegeven. Evenals
..Jacob Krakel-kakel" van Manfret Kyber.
Veel succes behaalde de spreekster vooral .net
de voordracht „Huiswerk" van Cocheret, een
schimp op de scholieren van den tegenwoor-
digen tijd. die zich na afloop van de school op
allerlei wijze vermaken en geheel de familie
aan 't werk zetten voor het afmaken van hun
huiswerk.
Voor de pauze werd vervolgens nog gegeven
,,'t Versken" van Timmermans.
Daarna werd begonnen met Suid-Afrikaan-
sche Poëzie, waarbij bleek, dat mevr. Pim
Siegers de lastige Afrikaansche taal zeer goed
beheerscht. Volgde „Ruitjespak" van H. v.
Eijk, een komische schets, die insloeg. Bij de
daarop volgende voordracht „Eenheid in
de spreektaal", waarbij om beurten een
Amsterdammer, een Rotterdammer, een
Hagenaar, een Zeeuw en een bewoner van
Dordrecht aan 't woord kwamen, bleek, dat
de spreekster een bijzondere studie heeft
gemaakt van verschillende Nederlandsche
dialecten, hetgeen vooral ook uitkwam Dij de
Vlaamsche voordrachten.
De laatste twee nummertjes vielen buiten
gewoon in den smaak, vooral de geestige
schets „Levensstrijd" van Stijn Streuvels.
De bijeenkomst werd gesloten door den heer
Remmers, die mevr. Pim Siegers dankte voor
de bijzonder prettige uurtjes, den Nutleden
geschonken De heer RemmeiS riep de
spreekster een hartelijk tot weerziens in het.
volgend winterseizoen toe.
Urk, 22 Febr. Door 6 vaartuigen werd he
den aan den Gem. Vischafslag alhier aange
voerd: 280 pond snoekbaars, van 20—70 pd.
per vaartuig. Pr.js 20—21 ct. 90 pond schar,
1415 ct. 80 pond poonen, 1516 ct. en 100
pond schelvisch, 1416 ct., alles per pond.
SLOTEN
De eindelooze rijnu was het een dame
van de Doggervaart, die tot haar ontsteltenis
bemerkte, dat haar karretje uit de Basstraat
weggegapt was. We zouden willen eindigen
met het begin: „Koopt sloten".
Bij Griep, Koorts, Kou, Rheumatische pijnen, Spit, Pijnlijke ledematen, Ziek en hangerig gevoel-
De echte zijn niet rond, maar hartvormig. 12 stuks 50 ct., 2 stuks 10 ct. Bij Apoth. en Drogisten-
Wat doen die twee menschen daar in het
roeibootje op zee? vroeg ik aan mijn bege
leider, bestuursambtenaar op Ternate, die
mij zijn standplaats liet zien.
Wel was het antwoord, ze hengelen naar
Visch met een vlieger.
Voor ik hiervan meer vertel, zal ik mede-
deelen waar Ternate ligt. Het eiland is ge
legen ten Westen van Halmaheira, het groote
eiland, dat in vorm zooveel op het nog groo-
tere Celebes lijkt, dat ten Westen er van
ligt. Het is, gevormd door hetgeen er 'ojj veie
Uitbarstingen van een vulkaan, engeveer 50
keer in de laatste 40 jaar, uit het binnenste
der aarde te voorschijn is gekomen. Een zeer
groote merkwaardigheid van Ternate is, dat
de Oost-Indische Compagnie er haar eerste
belangrijke fort bouwde en de plaats van 1612
af tot de stichting van Batavia, de zetel der
Hooge Regeering in Indië was.
En nu het visschen met een vlieger. Twee
mannen nemen plaats in een prauwtje. De
eene stuurt en pagaait. De ander houdt het
eene uiteinde van een lang touw vast, dat
loopt door een gat boven in een ongeveer 4
meter lange bamboe, die voor in het bootje
staat. Aan het andere uiteinde is de vlieger
bevestigd. Die vlieger heeft een staart (Indi
sche vliegers zijn er anders nooit van voor
zien), waaraan een haak met aas is beves
tigd.
De man aan het touw zorgt er door vieren
en inhalen voor, dat die haak steeds aan de
oppervlakte van het water blijft. De visch
Ziet het aas, hapt toe en is gevangen.
Een andere wijze van visschen op zee is de
Volgende: twee mannen nemen plaats in een
bootje. Vóór op de prauw is een brandende
fakkel bevestigd, die in het water schijnt. De
visch zwemt op het vuur af, de andere man
Vangt ze met een harpoen. Deze wijze van
Visschen eischt groote vaardigheid.
Nog een methode is de volgende: waar dit
mogelijk is, bouwen de menschen lage muur
tjes van koraalsteen in zee. Bij vloed loopen
ze onder. Bij eb komen ze boven water. De
met den vloed meegezwommen visschen kun
nen nu niet wegzwemmen. Zoodra het strand
droog is, komen mannen en kinderen om ze
te vangen. Bij deze methode van visschen
vangt men vischen voor huiselijk gebruik.
Voor den verkoop op den pasar (markt)
wordt door heel den archipel gebruikt ge
maakt van séro's (zie foto). Ze bestaan uit
in zee geplaatste staketsels, aan stevige
stokken vastgemaakt. Vaak zijn ze vele tien
tallen meters lang. In het midden bevindt
zich een doolhof, die de visch, eenmaal er
binnen, niet meer kan verlaten. Op gezette
tijden roeien de eigenaars dier séro's, die vaak
een aanzienlijk bedrag aan bedrijfskapitaal
eischen, er naar toe om de visch met schep
netten te vangen.
Hiermee heb ik enkele methoden van visch-
vangen genoemd. Er worden er nog veel meer
in den archipel toegepast.
Visch is als voedingsmiddel van de groot
ste beteekenis, want ze vormt de voornaam
ste bron van dierlijk eiwit voor de bewoners
van het uitgestrekte eilandenrijk. De laatste
jaren heetf het vraagstuk van een betere
volksvoeding de aandacht getrokken. Door
bestudeering van het uiterst belangrijke
vraagstuk is men tot eigenaardige ontdek
kingen gekomen. Het is n.1. gebleken, dat
verschillende zeer veel als voedingsmiddel
gebruikte stoffen uitstekende middelen zijn
om de maag te vullen, het gevoel van honger
weg te nemen, maar dat ze, alléén gebruikt,
voor menschelijk voedsel ongeschikt zijn!
Iedere Indischman weet, dat de Javaan
gaarne naar „slamantan's" gaat. Dat zijn ge
zamenlijke maaltijden van godsdienstigen
aard, waaraan de Mohamedaan zeer veel
waarde hecht. Bij die gelegenheid worden
voedingsmiddelen gebruikt, waarvan men in
gewone dagen te weinig eet. Daar die slama-
tan's houdt de Javaan zich min of meer in
belans! Men besefte dit vroeger niet. -Het
houden der slamatan's werd vaak veroor
deeld. Uit dit voorbeeld moge blijken, hoe
voorzichtig men moet zijn met de beoordee
ling van volksgebruiken.
Op het gebied van verbetering der volks
voeding moet nog veel worden onderzocht.
Dit onderzoek is thans bij de leiders van het
pas opgerichte „Instituut voor volksvoeding"
in goede handen.
H. F. TILLEMA.
BOND VAN NEDERLANDSCHE
PREDIKANTEN.
De Bond van Nederlandsche Predikanten tel
de op 1 Januari 1069 leden. Van dezen waren
7SS dienstdoend en wel 65t Nederlandseh Her
vormden, 2 Walen, 9 Evangelisch-Lutherschen,
iS Doopsgezinden, 11 Remonstranten, 12 Indi-
schen, 7 buitenlandschen en 22 buiten-kerke-
lijken. Van de emeriti zijn er 225 lid van den
bond en wel 213 Hervormden, 1 Evangelisch-
Luthersche, 13 Doopsgezinden, 3 Remonstran
ten en 5 Indischen. Verder telde de bond op
dien datum onder zijn leden 12 hoogleeraren en
26 candidaten, terwijl er 18 vrouwelijke leden
zijn. Sedert werden twee nieuwe leden inge
schreven en ontvielen aan den bond door den
dood 7 leden.
DE KERKTAAL VERANDERD.
De Luthersche kerk in Brazilië, die onge
veer 300.000 leden telt, gebruikte, daar het
grootste deel der leden van Duitsche origine is
en het Duitsch nog spreekt, ook het Duitsch
als kerktaal. Toen de oorlog in Europa uitbrak,
vaardigde de Braziliaansche regeering een be
sluit uit, volgens hetwelk de preek in het ver
volg in de landstaal gehouden moest worden.
De reden van dit gebod was de overwegingdat
de regeeringsambtenaren dan beter den inhoud
der preeken konden controleeren. Dit bevel
werd op zeer korten termijn gegeven. Echter
werd voorloopig toegestaan, dat een korte
GEOPEND:
van 10 tot 22 uur
in de
Apollohal te Amsterdam
van 21 tot en met 25 Februari
Toegang
vrij
samenvatting van de preek in het Duitsch ge
geven mocht worden, omdat een groot deel der
gemeenten van de preek in de Portugeesche
taal niets verstond. Er is nu een handboek ver
schenen, dat de verandering van de kerktaal
moet vergemakkelijken. Daar zijn de liturgieën
en de bijbelvoorlezingen voor de verschillende
Zondagen van het kerkjaar in het Portugeesch
vertaald, terwijl binnenkort een Portugeesch
Luthersch liederenboek zal verschijnen.
onze advertentiekolommen
voor Uw inkoopen
Door deze vervullen wg den treurigen plicht U kennis te
geven, dat na een kortstondige ziekte is overleden onze
geliefde Man, Vader, Behuwd- en Grootvader,
JAN HENDRIKSE,
in den ouderdom van ruim 74 jaar.
Den Helder, 22 Febr. 1940.
2e Vroonstraat 64.
Wed. A. HENDRIKSE—BONT.
L. HENDRIKSE.
P. D. A. HENDRIKSE—DE KLUIZENAAR.
HENDRIKSE.
M. HENDRIKSE—DE WINTER.
HENDRIKSE.
HENDRIKSE—VAN DER LEK.
W. HENDRIKSE.
HENDRIKSE—WESTDIJK.
L. WANNEE—HENDRIKSE.
C. WANNEE.
en Kleinkinderen.
De ter-aarde-bestèlling zal plaats hebben Maandag 26
Februari, n.m. 1,30 uur, vanuit het sterfhuis 2e Vroonstraat
64, op de Algemeene Begraafplaats te Huisduinen.
Den Helder,
Geleen,
Rotterdam,
Hoenderloo,
Rotterdam,
J.
C.
P.
N.
K.
A.
P.
ALGEMEENE
BEQRAFENISVEREENIGING
„DEN HELDER"
Uitvoerder JOH. DARPHORN
TROMPSTRAAT 20 Tel. 614
Ingaande 1 April 1940 zullen de
nieuwe binnenlandsche vracht
brieven, de zoogenaamde „meer
voudige vrachtbrieven", worden
ingevoerd, doch uitsluitend voor
het vervoer van goederen bij
wagenlading en voor het vervoer
van levende dieren.
Voor het vervoer van stuk
goederen blijven dus de bestaan
de vrachtbrieven de zooge
naamde, „enkelvoudige vracht
brieven" en de adreskaarten
tot nader order nog gehandhaafd.
Directie Nederlandsche
Spoorwegen.
te TEXEL
In de op 21 Februari 1940
gehouden Algemeene Vergade
ring van Aandeelhouders werd
het Dividend over 1939 vastge
steld op 6
Over dit dividend kan worden
beschikt van 6 Maart 1940 af,
tegen afgifte van dividendbewijs
No. 20 bij alle kantoren der Rot-
terdamsche Bankvereeniging.
De dividend bewijzen No. 1 tot
en met 15 zijn vanaf dien datum
waardeloos.
De Raad van Commissarissen.
magere prijzen
DAMESJ ASSEN
pracht coupe korte en -t 95
lange mouw 2.90, 2.25, 4
Bakkers-, Slagers-, Kuid.-
en Kappersjassen <"125
3.25, 2.75,
Laboratorium jassen
4.75,
Bakkersbroeken c*75
8.25, -4
Fantasiebroeken -t 35
3.50, 2.25, 1.75, A
Overalls 68
sen c*98
5, 8.95, -4
Vereniging
Vakschool voor Meisjes
voor Den Helder en Omstreken
Algemene Vergadering
op Donderdag 29 Februari, 9 uur,
in het schoolgebouw.
Agenda:
1. Opening.
2. Verslag vorige vergadering.
3. Jaarverslag 1939.
4. Rekening en Verantwoording
1939.
5. Begroting 1941.
6. Bestuursverkiezing.
7. Rondvraag.
8. Sluiting.
Een heerlijk broos koekje
25 ct. per half pond.
C. VAN HEES,
Keizerstraat 41 Tel. 790
Kanaalweg 192. Tel. 620
In de adv. van W.S.V. „De
Dulnkanters" stond 22/2 '40 abu
sievelijk vermeld: Entrée 25 cent
-j- belasting, dit moet zijn: En
trée 25 ent. belasting inbegrepen.
rA
Kleeding» in
het dragen haar
kwaliteit bewijst
Dat hebben duizen
den tevreden klanten
bevestigd: een
Bleyle-ja-Pon toont
pas in het dragen,
wat ze waard is. Ook
U zult bij een proef
opnieuw vaststellen,
hoe gelukkig in de V
zuiver wollen Bleyle-
japon het practische is vereenigd. Bij vele ge-
Sge"ln tfs, in 't beroep en oP reis zult U dan
Uw Bleyle-japon niet meer willen missen.
3.45, 2.45, 1.95,
Stofjassen -"*25
4.25, 3.75, 3.25,
„Altijd sterker"
Spoorstraat 116.
Een speciale smaak van
Verkade. Fijngemalen cara-
mel en amandel, verwerkt
in zacht-smeltende chocolade.
Thans weer overal verkrijg
baar, naast onze heerlijke
5 ets. reepen: Naturel, Ro-^
melka en Hazelnoot.
Lappeq 35
Gehakt 35 2 p. 66
Carbonade 25
Fricandeau 45
Biefstuk 60
Modelslagerij
Joubertstraat 40-42,
Telefoon 691
PAAROENVLEESCH
Lappen per pond 30 en 35 c
Gehakt 30 ct
Rosbeef 40 ct
Biefstuk 60 ct
2 pond poulet j
Va pond gehakt 4-0 Ct
Pijp of beenen S
SCHAPENVLEESCH
Lappen 2 pond 70 ct
Stukjes per pond 40 ct
Carbonade 2 pond 55 ct
Bout per pond 40 ct
KOEVLEESCH
Lappen 2 pond 90 ct
Rosbeef 2 100 ct
Riblappen 2 100 ct
Gehakt 2 60 ct
Voor ERWTENSOEP
Krabbetjes, Kluiven,
door elkaar, 2 pond 60 ct
om de hoek bij Paanakker
