Raadsretlexen
|H HEMDEK
Mijn-explosie
Een eindelooze
oorlog?
MacUnieutu^ó
Achter gesloten deuren
Nog steeds klaarheid gewenscht
Was deze zware straf
noodig?
TïlUnhcVicU^
p0ctA
Gat in den dijk geslagen
Bij
moeheid en slapte/
zenuwachtigheid en
overspanning:
Botter Urk 243
Of een einde door gebrek
aan strija?
Vrijdag 1 Maart 1940
Tweede Blad
Pas op voor
de \y. van
Dit liiïïortvorwige cochets tegen kouenpjnJ
bij Kaaphoofd
De insluiping in Ottenhoff's
boekwinkel
Burgerlijke Stand van Den Helder
m cm
«OW
verdubbelt Uw energie
de haven binnengebracht
Afscheid van den
Zeevaartschool-concierge
Huisvrouwen
gaan jubileeren
Nog nimmer heeft de Gemeenteraad
van Den Helder voor een zoo gewichtige
beslissing gestaan als Woensdagavond.
WÜ mogen op redelijke gronden aanne
men. dat zij deze beslissing niet opper
vlakkig genomen heeft. Bijna vier uur
lang heeft het College van Burgemeester
en Wethouders, hg monde van den burge
meester, in geheime zitting, de gronden
moeten verdedigen, waarop men meende
tot oneervol ontslag van den heer Maas
te kunnen besluiten. Toen waren alle
hoofden in één zak, de raad stemde, op
voorstel van den heer Boogaard, hoofde-
lijk over het voorstel van B. en W. en
alle 21 leden waren ervoor, dat den heer
Maas oneervol ontslag werd verleend.
Aan het maatschappelijk leven van een
verdienstelijk hoofdambtenaar werd hier
door een eind gemaakt. Moreel werden
er twee mensehen door geknakt.
Niet lichtvaardig zal de Gemeenteraad tot
dit verstrekkende besluit zijn overgegaan,
maar daarom temeer vragen wij ons af,
waarom moesten de besprekingen over dit pu
blieke geval in het geheim worden gehou
den? Waarom moest wel het onderzoek ten
huize van den heer Maas plaats hebben op
een wijze, dat de geheele gemeente zich er
aan vergapen kon en waarom heeft men de be
handeling van de zaak van dezen hoofdambte
naar zoo angstvallig achter gesloten deuren
gehouden? Was er vrees, dat door de open
bare behandeling van dit geval meerdere din
gen zouden uitlekken, die het college van B.
en W. niet publiek wenschte te maken? Het
waren geruchten, die liepen en die men ons
van verschillende kanten toefluisterde. Ook
de raadsleden en B. en W. zullen van de bui
tenwacht deze stemmen in de gemeente ver
nomen hebben. Als de veronderstelling op
fantasie berustte, dan was openbaarheid van
de zaak van den heer Maas temeer noodig
geweest.
Het Gemeentebestuur heeft geen beste
beurt gemaakt met de „geheimzinnige
behandeling" van dit geval. Als men de
Vox Populi eens beluisterd had, dan had
men wellicht meer open kaart gespeeld.
Het besluit had er hetzelfde om kunnen
zijn, maar was voor de groote massa ge
rechtvaardigd. Dat is het nu niet! Wat
wij, wat de massa weet, rechtvaardigt
het besluit van den raad niet. Als men
de verdenking van de schouders van B.
W. had willen nemen, dat het in deze
zaak voorbarig en onvoorzichtig gehan
deld heeft, dan had men de kaarten open
op tafel moeten leggen. Door deze ge
heimzinnige behandeling blijft de meening
hangen, dat het College om een of an
dere oorzaak, openbaarheid vreest of
schuwt. En dat betreuren we!
Wanneer we nu, aan de hand van de be
kende feiten, de zaak Maas bezien, is het
ons niet duidelijk, waarom deze zwaarste
aller straffen op den heer Maas moest wor
den toegepast. We willen slechts terloops stil
staan bij het feit, dat de heer Maas voor de
aanvankelijk tegen hem ingebrachte aan
klachten, door de Alkmaarsche rechtbank
van alle rechtsvervolging ontslagen werd.
Maart de maand met de negen zomersche
dagen maar voor de rest wisselvallig en
Siberisch guur de maand voor Uwe Rheu-
matische Pijnen. Daarom neem nü Kru
schen Salts. Om Uw bloed te zuiveren van
de schadelijke zuren, die Uw pijnen verwek
ken en de oorzaken zijn van al Uw leed.
Een dankbare dochter schrijf: „Mgn vader
gebruikt nu al een paar jaar Kruschen Salts,
en hij wil ze voor niets ter wereld missen.
Vroeger liep hij compleet krom van de Rheu-
matische pijn. Hij probeerde alles wat hem
aangeraden werd, zonder eenig resultaat...
Totdat Kruschen een nieuw mensch van hem
maakte en hg is toch bijna 70 jaar..." Mevr.
F. G. Ook U zal Kruschen goed doen! Kru-
chen's aansporende werking op Uw lever,
nieren en ingewanden maakt deze organen
weer jeugdig en actief. Ze gaan krachtiger
■werken en .reinigen zoodoende Uw bloed van
de pijn verwekkende zuren, die zich nu op-
hoopen in spieren en spierweefsels en ge
wrichten. Koop vandaag een flesch Kru
schen en begin dadelijk Uw verlossende kuur!
Kruschen Salts is verkrggb. bij apoth. en drog.
0.40, 0.75 en 1.60 (extra groot pak).
Febr.: E. Griffiths Hughes Ltd., Manchester
jEngeland). Opger. 1756. (Adv.).
Men weet, het ging om de vijf volgende
feiten: de beschuldigingen van diefstal van
benzine, verduistering van een olie-reiniger,
verduistering van spoelolie, verduistering van
een auto-crick en het aannemen van steek
penningen. Geen van deze vgf feiten werd
bewezen geacht, desniettegenstaande ne
geerde het College van B. en W. de rechter
lijke uitspraak en bracht de punten opnieuw
als even zoovele aanklachten tegen den heer
Maas voor den Raad. Zij waren aangevuld
met nog een vijftal andere laakbare feiten,
waarvan de geringste waren: het schoon
maken van den particulieren auto van den
heer Maas .door Gemeentepersoneel, het koo-
pen van planten en bloemen buiten de stad,
waarachter het college steekpenningen zag
schemeren. De heer Maas verdedigde zich met
er op te wijzen, dat dezelfde methode ook in
Amsterdam, door het hoofd van den Plantsoe
nendienst gevolgd wordt en dat dit niet an
ders, dan een voordeel voor de gemeente kon
beteekenen. Vervolgens werd hem ten laste
gelegd een zeer onparlementaire uitdrukking
aan het adres van den burgemeester en even
eens een onbehoorlijke uitlating aan dat van
den Commissaris van politie. De heer Maas
ontkende dit ten stelligste en was bereid on
der ambtseed te verklaren, dat hij deze uit
latingen niet had gebezigd. Als achtste be
schuldiging was een zaak van den verkoop
van een schip of schepen naar le Havre aan
gehaald.
Een geschiedenis, waarbij de heer Maas als
adviseur en technisch deskundige opgetreden
schijnt te zijn, doch die reeds jaren gele
den is en waarvan ons de bizonderheden ver
der niet bekend zijn. Het negende punt van
beschuldiging gold het aannemen van een
mandje appelen van een leverancier der Ge
meente. Volgens den heer Maas was hem
niet bekend geweest van wien dit mandje
appelen kwam.
Men voelt echter, dat al deze gevallen van
te weinig beteekenis zijn om er een hoofd
ambtenaar, waarvan het college meermalen
de buitengewone verdiensten geprezen heeft,
de zwaarste straf voor te geven, die het Amb
tenarenreglement kent: oneervol ontslag.
Het zwaarste heeft dan ook gewogen
de ontvangst van een bedrag van 3000
gulden van de scheepswerf „De Merwede",
te Hardinxveld, waar de stortschepen van
de Gem.-reiniging zijn gebouwd. Ter ver
duidelijking diene, dat de heer Maas se
dert jaren deze maatschappij met tech
nische adviezen dient, dat hij ontwerpen
heeft gemaakt en op andere wijze zijn
verdiensten aan deze maatschappij heeft
aangeboden. Voor deze werkzaamheden
zou de heer Maas dit bedrag hebben ont
vangen.
B. en W. meenden echter gronden te heb
ben om te meenen, dat dit bedrag was uit
betaald naar aanleiding van de levering van
het tweede storschip aan de Gem.-reiniging.
Wij vragen echter, had men daarvan ook het
overtuigend bewijs. Op vermoedens kan men
iemand toch moeilijk beschuldigen en de ver
houding van den heer Maas met de scheeps
werf „De Merwede" was aan het coliege be
kend en werd getolereerd. Zelfs heeft de heer
Maas indertijd extra buitenlandsch verlof
gekregen voor de organisatie van de Reini
ging te Marseille en le Havre en voor de tech
nische voorlichting bij den bouw van stort
schepen. Openbaarheid van dit punt had mis
schien veel duidelijk kunnen maken, dat nu
onder een geheimzinnig waas verborgen ligt.
Nog nooit» heeft de raad voor een derge
lijke moeilijke beslissing gestaan. Evenmin is
het ooit voorgekomen, dat een geheime zit
ting van bijna vier uur noodig was voor de
afhandeling van een agendapunt en het was
op z'n zachtst gezegd niet erg wellevend
tegenover de vijftig belangstellenden voor de
publieke tribune, dat men niet even een
seintje naar beneden gegeven heeft, dat de
zaak „geheim" gehouden werd en zeker wel
eenige uren zou duren. Dit was tevoren be
kend, een van de raadsleden had gezegd, dat
het wel half twaalf kon worden en hij had
niet ver misgezien. Het werd verschillenden
tenslotte te machtig om langer in de vesti
bule te ijsbeeren. Een tiental bezoekers ver
dween voor half elf, maar toch was voor de
openbare beslissing nog een ongekend groote
belangstelling op de publieke tribune.
De heer Maas gaat, zooals we gisteren
reeds meedeelden in beroep bij het Ambte
naren scheidsgerecht en als een van de twee
partyen daar in het ongelijk gesteld wordt,
zal de zaak voor den Centralen raad van be
roep in Utrecht worden uitgevochten. Maar
daarmee zal nog wel eenige maanden heen
gaan.
Op een vraag van verschillende abonné's of
oneervol ontslag beteekent ontslag zonder
pensioen, kunnen we meedeelen, dat dit niet
het geval is. De ambtenaar, die oneervol ont
slagen wordt en een diensttijd van 15 jaar
heeft, krijgt volgens het tweede lid van art.
48 van de Pensioenwet, zoogenaamd uitge
steld pensioen. Dat wil zeggen, dat hij op
65-jarigen leeftgd recht heeft op pensioen
naar het aantal dienstjaren, dat hij in een
gemeente heeft doorgebracht.
75cf
60 ct
Uit ï'J" j FABRIKAAT MUMHARQT-]J-Jg1
De heer Ottervanger uit de Artil
leriestraat vond een stuk van 4
kilo zwaar!
Wederom is Donderdagmiddag, om vijf
minuten voor half één, een mgn op den
dgk, tusschen Huisduinen en Den Hel
der, tot exposie gekomen. Wederom
dreunde een zware ontploffing kilometers
ver weg over het land- en de zee, en heb
ben duizenden in het middaguur zich af
gevraagd. aan welk deel van den buiten
kant er nu weer schade geleden zou zijn.
Het bleek, dat de mgn bg Kaapheo'd,
halverwege Hulsduinen en Den Helder,
na geruimen tgd in zee te hebben gedre
ven, te omstreeks 12 uur tegen de stce-
nen van den dijk aanspoelde. Nu eens
dreef het projectiel weer weg, dan weer
kwam het tegen de bazaltblokken aan.
Een ooggetuige vertelt.
Op den dijk is momenteel een ploeg werk
volk bezig met het storten van beton. De
opzichter der werkzaamheden, de heer Gaart-
huis, bleek al spoedig de mgn in het vizier
gehad te hebben en heeft deze gevolgd tot
op het moment dat hij explodeerde.
Deze ooggetuige vertelde ons kort na het
springen, dat hg zijn menschen, ongeveer een
30. waarschuwde dekking te zoeken. Aanvan
kelijk bleef men nog aan den arbeid, maar
toen het projectiel in de buurt van e~n der
pieren stil bleef liggen, achtte men den tijd
gekomen een goede schuilplaats op te zoeken,
aangezien men zich op slechts een, 150 meter
afstand van de plek bevond waar het monster
lag.
De heer Gaarthuis zelf bleef op de loer
liggen, terwgl zijn menschen veilig ach
ter de borstwering verscholen lagen.
Ineens zag hij hoe de mijn rondtolde
en even daarna spoot een ontzaglijke
trechter van vuur, modder, steenen en
water de lucht in. Nog even later, en een
hevige slag deed dijk en borstwering
trillen. Niemand bleek eenig letsel be
komen te hebben, hetgeen wel een by-
zonder geluk geacht mag worden, aange
zien zich diverse pesonen vrij dicht in de
nabijheid der ontploffing bevonden.
Botter in de nabyheid.
De meeste zorg had deze ooggetuige
zich nog gemaakt ever een He'derschen
botter, die zich op slechts 6 a 700 meter
n.
afstand van de mijn in zee bevond. Met
zwaaien en wenken had hij gepoogd de
aandacht van de 'opvarenden te trekken,
maar daarvan had men blijkbaar niets
gemerkt. Gelukkig bleek echter ook dit
schip buiten de schervenbaan te kunnen
blijven.
De man vertelde nog, dat het een klein
formaat mijn betrof. In ieder geval van
geringere afmetingen dan gewoonlijk. De
nationaliteit had hij niet kunnen vast
stellen.
Een stuk van 4 kilogram.
Toen zich even later verschillende per
sonen op den dijk begaven teneinde te
zoeken naar overblijfselen van het pro
jectiel, vond men inderdaad diverse stuk
ken staal, die weggeTngerd waren. Op
ongeveer 150 nieter afstand vond de heer
Oitervanger uit de Arfilleiiestraat zelfs
een klomp staal, zeker wegende meer
dan 4 kilogram. Het was een deel van den
mgn, terwgl er zich nog een stuk van de
ankerketting aan bevindt, benevens een
schroef. Wel een bewys overigens van
de ontzaglgke kracht waarmede deze
groote stukken weggeslingerd worden.
De schade aan den dgk is vrg groet. On
der aan de steenen werd een gat in het
bazalt geslagen van ongeveer 6 meter in het
rond, met een diepte van ongeveer driekwart
meter. Verscheidene palen werden eveneens
uit den dijk geslagen en lagen versplinterd en
verpulverd tegen de glooiing.
Waar de onploffing zich voordeed hal
verwege tusschen Den Helder en Huis
duinen bleek de schade mee te vallen.
Op Huisduinen waren weliswaar weer
verschillende ruiten ingeslagen, maar van
een catastrophe zocals bg de vorige ma
len was ditmaal geen sprake. Enkele par
ticuliere woningen kregen glasschade,
benevens een militaire cantine.
Naar ons ter oore komt, is bij het verhoor
van den verdachte H., die kort geleden op
zulk een handige wijze door den heer Otten-
hoff uit de Emmastraat op heeterdaad be
trapt werd. niet alleen deze inbraak bekend,
doch tevens nog meer dan een 10-tal andere
gevallen. Daarbij bleken er verscheidene te
zijn, waarvan de betrokkenen geen aangifte
bg de politie gedaan hadden.
Voorts wordt ons verzocht er de aandacht
op te willen vestigen, dat de heer A. Heeres
uit de Walvischstraat niets met deze zaak
uit te staan heeft.
Opgave van 29 Februari 1940.
BEVALLEN: J. H. Kikkert—Eelman, z. J.
Moensde Kraker, d.
OVERLEDEN: J. G. Trap, weduwe van J.
van Riel, 73 jaar.
OURY
F. 1.50 PER FLACON - DUBBELE FLACON F. 2.25
Langdurig karwei van de „Dorus
Kgkers" en 2 Heldersche botters.
De Urker botter UK. 243, die eergisteren
tusschen paal 1 en 2 op het strand liep na
waarschijnlijk dwars door de mijnenvelden ge
varen te hebben is gisterenavond laat in de
haven van Nieuwediep aangekomen.
Het is een heel karwei geweest, alvorens
men de onfortuinlijke (of fortuinlijke
Urker los had van ds zuigende zandmassa's
bij paal 2. Het bleek heel wat zwaarder te
zijn dan men aanvankelijk had verondersteld.
Reeds Woensdagmorgen vertrok de „Dorus
Rijkers", onder leiding van schipper Coen Bot
naar zee, tene!nde een poging te wagen de
botter vlot te brengen. Gedurende 2 uur trok
men bij hoog water, maar hoe men zich ook
inspande, het mocht niet gelukken de no. 243
los te krijgen.
Donderdagmorgen herhaalde de „Dorus"
de poging. Men kreeg daarby de zeer ge
waardeerde hulp van twee Heldersche
botters, de HD 162 en HD 7. Het scheen
dat men meer geluk had dan den dag er
voor. Er kwam beweging in het schip,
maar net toen men dacht de zaak in kan
nen en kruiken te hebben brak op de
botters de verbinding. Toch was de botter
een 10-tal meters verder zee in gebracht.
Donderdagmorgen herhaalde men de po
gingen. Wederom werd verbinding ge
maakt door de „Dorus" en de kotters en
wederom werden alle pogingen in het
werk gesteld het schip weer geheel in zijn
element te krijgen. Om half 9 brak ech
ter ten tweede male de verbinding met
de botters. De „Dorus" zette het werk
echter door en daar er reeds beweging in
het vaartuig zat, was men om half 10
zoo fortuinlijk de Urk 243 vlot te sleepen.
Het bleek dat deze op eigen kracht naar
Nieuwediep kon vertrekken. Vermoedelijk
heeft het geen schade bij de stranding
ondervonden. Toch bleef de „Dorus" in de
buurt.
Het schip nam ligplaats naast de „Dorus
Rijkers" in de haven. Schipper Bos van de
Uk 243 toonde zich zeer verblijd over het be
vrijden van zijn schip. Vooral, nu er waar
schijnlijk maar weinig schade geboekt is.
Schipper Bot van de „Dorus" was eveneens
tevreden. Hij achtte het werk bij paal 2 een
uitstekende oefening, eeri oefening waarvan
men ongetwijfeld iets heeft kunnen leeren.
De conciërge van de Zeevaartschool, de
heer J. Boxmeer, aan wien eervol ontslag
is verleend wegens het bereiken van den
pensioengerechtigden leeftgd, verliet gis
teren den dienst der gemeente Den Helder.
Bij zijn afscheid waren tegenwoordig de
wethouder van Onderwijs, de heer L. van Loo,
directeur, leeraren, het andere personeel van
de school en de leerlingen.
De heer Van Loo herinnerde aan de 31 jaren,
welke Boxmeer bg de Kon. Marine diende en
waaraan hij liet aansluiten 20 jaren als con
ciërge van de Zeevaartschool en wel tot volle
tevredenheid van allen, die met hem in aan
raking kwamen. Namens de gemeente Den
Helder werd Boxmeer dank gebracht voor
datgene, wat hij gedaan heeft in het belang
van school en gemeente.
Verder voerde het woord de directeur
der Zeevaartschool, terwijl aan Boxmeer
namens de leeraren en namens de leer
lingen bij zgn afscheid een barometer en
een schilderij, een zeegezicht, werden aan
geboden.
Het verloop van het afscheid en het „lang
zal hg leven" aan het slot ervan, zullen voor
Boxmeer het bewijs hebben geleverd, dat hij
niet voor niets steeds voor allen veel bereid
willigheid heeft betoond.
Er is niemand, die weet hoe de oorlog
zich in West-Europa zal ontwikkelen. Er
zgn heel wat profeten geweest, die er het
hunne van «meenden te moeten zeggen,
maar tenslotte zijn het allen profeten die
brood eten en die er dus ook niets van
weten. Zal de strijd aan de fronten op
leven? 2hl men straks overgaan tot
groote luchtgevechten, tot het bombar
deeren van steden en dorpen? Zal de
strijd zich naar het Noorden en Oost-
Europa verplaatsen?
Het zijn allemaal vragen waarop moeilijk
antwoord is te geven, doch veronderstellingen,
die een waarschijnlijkheid in zich bergen. De
Msb. van gisterenavond bracht onder het
hoofd: „Fantastische mogelijkheid" een gang
van zaken, die inderdaad fantastisch is, doch
waarvan het kennisnemen wel de moeite
waard is. omdat de ontwikkeling van den
strijd tot op dit oogenblik de mogelgkheid. er
van niet buitensluit.
Tegenover Frankrijk, Luxemburg en Belgiè
heeft Duitschland zijn geweldigen Westwal
aangelegd, zoo zegt het blad. Het staat wel
vast, dat het dezen uitbouwt langs Zwitserland
in het Zuiden, langs Nederland en Denemar
ken in het Westen en het Noorden, en ook op
verschillende plaatsen in het Oosten. Overal
derhalve, waar het Derde Rijk, blijkens de
woorden van zijn Führer Hitier zelf, de
grenzen als definitief en onaantastbaar be
schouwt. Tusschen dien definitieven Chinee-
schen muur en het aangrenzende land wordt
een vacuum, een niemandsland gelegd, een
gebied, dat langzaam aan volkomen ge
ëvacueerd wordt, en waarschijnlijk door land
mijnen en allerlei soort geheimzinnige ver
dedigingswerken, gelijk tegenover de Maginot-
linie, ondoordringbaar wordt gemaakt.
Zóó volkomen veilig geworden in en
tegen het Westen, zal het Derde Rijk,
tezamen met sovjet-Rusland en deszelfs
aanhoorigheden een onmetelyk, volkomen
autorkisch economisch gebied gaan vor
men, hetwelk geen enkele betrekking
meer met de overige wereld zal onder
houden, doch binnen die grenzen de eigen
leer tot in de uiterste consekwenties zal
uitleven: met dien verstande, dat men in
Berlijn hoopt in het Eurazische en Azia
tische land het bolschewisme geheel door
een actief nationaal-socialisme te ver
dringen.
Een dergelijk idee lijkt fantastisch, zegt het
blad, maar erkend moet worden, dat zij vol
komen in het nationaal-socialistische dogma
past. Zij zou anderzijds vereischen, dat de
oorlog niet in zijn volle werkelijkheid oplaait;
ook niet op bijkomstige fronten. Het streven
zou veeleer moeten zijn om den strijd een lang-
zamen, maar zekeren dood te doen sterven.
Weinig of geen groote gevechten te land;
geen verheviging van de luchtactiviteit, doch
uitsluitend voortzetting van de tamelijk
onschuldige verkenningsvluchten zonder de
gevaarlijke bombardementen, welke repre
sailles binnen de Duitsche grenzen zouden uit
lokken; alleen voortzetting van den oorlog ter
zee, tegen Engeland, dat ook in de boven
uiteengezette mogelijkheid de aartsvgand is
en blijft, wijl practisch alleen het Britsche
imperium, juist wijl het over de geheele
wereld met zoo sterke steunpunten in Azië,
verspreid ligt, het nieuwe Duitsche imperium
zou kunnen bedreigen.
Zoo zou de oorlog in het eindelooze ge
rekt worden, zonder dat het ooit tot een
werkeiyken oorlog zou komen. En die
zonderlinge oorlog zou dan bij gebrek aan
strijd in een even zonderlingen vrede over
gaan zonder vredesverdrag; eenvoudig op
grond van de erkenning, dat het toch
eigenlijk geen oorlog meer is. Tenslotte
zou alleen een geweldig offensief van de
geallieerden aan dien toestand een einde
kunnen maken; maar voorloopig wijst
niets er op, dat dezen voornemens zijn
den verschrikkelijken strijd in het Westen
te ontketenen.
Woensdag a.s. Feestavond in Casino.
Zooals door ons reeds eerder werd ver
meld gaat de paatselgke afdeeling van de
Nederlandsche Vereeniging van Huisvrou
wen jubileeren. De afdeeling herdenkt haar
20-jarig jubileum a.s. Woensdagavond in Ca
sino met een veelbelovenden feestavond.
Opgetreden wordt door Alex de Haas, den
conferencier en liedjeszanger en door onze
stadgenoote Marquerite Postuma met ver
schillende zangnummers (begeleiding de heer
W. Manshanden).
Introductie door leden is toegestaan tot
a.s. Zondag. Men leze voorts de advertentie
in dit nummer.
