K.n.
Yl.U.U.R.
RADIO
Morgen overal weer voetbal?
Kans op werk in de Unie
steeds geringer
Als de vorst weer geen
spelbreker wordt
In ons district
&ueum rut ZuLd.-Api.ibi
Van zonnebaden en het kaffer-huwelijks-
ceremonieel
Spelers en publiek
nieuwsgierig hoe men het
overwinterd heeft
©e ttkitt kl&MtM
Bij knutselen komt het op een milimeter aan....
PROGRAMMA
Bommen op een Estlandsch
eiland
Na 13 weken eindelijk weer eens een vrij
wel volledig voetbalprogramma. Vorst,
sneeuw en ijs hebben al dien tijd geregeerd,
maar morgen hoopt de voetbal weer zijn
glorieuze entrée te maken. Tenzij Thialf
alsnog roet in het eten gooit Als wij dit
schrijven, vriest het tenminste
AFDEELING I.
De groote ploeg van deze afdeeling, Blauw
Wit zal op eigen terrein tegen 't Gooi laten
zien, of zij van dezelfde kracht gebleven is,
die haar 9 wedstrijden in evenzoovele over
winningen deed omzetten. Van haar concur
renten, voor zoover daarvan op dit moment
gesproken kan worden, ontmoeten er twee
elkaar in Velzen, n.1. VSV (6 punten achter
stand) en ADO (7 punten achterstand). DWS,
dat dezelfde positie als ADO inneemt, zal er
tegen KFC, dat onderaan bengelt, voor zor
gen, dat de achterstand op B.W. niet grooter
wordt. Tenslotte zijn het Haarlem en Storm
vogels, die elkaar ontmoeten en waar de rood-
broeken de punten het best kunnen gebruiken,
zullen zij er ook wel het hardste voor strijden.
AFDEELING II.
Een bijzonder aardige wedstrijd kan Feyen-
oordVUC worden, een strijd tusschen de lei
der en een runner-up, die slechts 2 verlies-
punten meer heeft. Gezien de verrichtingen
van j.1. Zondag heeft de thuisclub de beste
kansen, maar wij zouden het niet zoo gek vin
den, als de club van de De Harder's voor een
verrassing zorg droegen.
HBSDHC. is ook een aantrekkelijke ont
moeting, evenals RFCSparta, waarbij eener-
zijds de fatale en anderzijds een kans op de
eereplaats op het spel staat. Tenzij CVV in de
afgeloopen rustperiode hard getraind heeft,
voorspellen we haar een nederlaag in Dord
recht tegen DFC. XerxesHermes DVS wordt
ongeveer een gelijk spel.
AFDEELING Hl.
Met TubantiaHengelo wordt hier de terug
keer van Koning Voetbal gevierd. Behalve om
de plaatselijke suprematie gaat het om het
behoud van de kans op de bovenste plaats!
Heracles zal weinig of geen moeite hebben
om aanden kop te blijven, daar de zwakke
Enschedesche Boys naar Almelo komen.Go-
Ahead, ook nog „in the running", moet echter
danig oppassen in Nijmegen tegen NEC, dat
zelf ook nog een kansje maakt. Enschede zal
Wageningen vaster op de laatste plaats druk
ken, maar AGOWQuick wordt een dub
beltje op z'n kant.
AFDEELING IV.
We zijn zeer benieuwd of MW zich de bo
venste plaats waardig zal toonen. Daartoe is
morgen op z'n minst een gelijk spel in Breda
tegen NAC noodig. Haar naaste concurrent,
Juliana krijgt het anders ook niet gemakke
lijk, daar Eindhoven op visite komt. In Til
burg zal de derby NOADWillem II in het
brandpunt van de belangstelling staan, ook
al omdat beide clubs precies de zelfde kam
pioenskansen hebben. P.S.V. wint van Lim-
burgia, Longa van Helmond en B.V.V. van
Roermond.
AFDEELING V.
In het Noorden zet GVAV de race naar het
kampioenschap voort met een zege op Leeu
warden, Veendam en HSC vechten onder el
kaar uit, die als concurrent nog een poosje
zal aanblijven. Be Quick krijgt een kansje
tegen Velo en daar WW zeer waarschijnlijk
verliest van Sneek, kunnen de withemden dus
met een beetje geluk de laatste plaats vaar
wel zeggen. HeerenveenAchilles wordt een
spannende ontmoeting.
Afdeeling B.
Een volledig programma. Als het een
beetje wil, komen dus al onze favorieten mor
gen weer eens in het veld. Het met flinken
voorsprong leidende HRC voert haar weder-
optreden met een thuiswedstrijd tegen Pur-
mersteyn, dat zich op een flinke nederlaag
kan voorbereiden. Helder en Succes gaan er
beide op uit om een oude kennis uit de
derde klasse te bezoeken. De withemden ne
men het n.1. te Zaandijk op tegen de club van
dien naam en Succes gaat met Hollandia
probeeren of.zij ook een wedstrijd in vriend-
schappelijken zin tegen elkaar kunnen spelen.
Aan de goede verstandhouding heeft in Hoorn
wel eens iets ontbroken, maar de wedstrijd
vanmorgen luidt een' andere periode in, niet
waar? Intusschen zijn we benieuwd, hoe
onze „derde klassers" het er zullen afbrengen.
Op de tweede plaats van de ranglijst staat
nog altijd Alcmaria Victrix, met drie punten
achterstand op HRC. Willen de withemden
hun kans behouden, dan is een zege op het
bezoekende OSV absoluut noodzakelijk.
Maarrr, OSV is zelf ook nog titelcandidaat.
dus... het zal er om spannen! De Boys gaan
o.i. een moeilijken wedstrijd tegemoet, daar
ZFC in Zaandam nooit te onderschatten is
geweest. Op papier kan de wedstrijd WFC
West-Frisia niet anders dan een zege voor
Enkhuizen opleveren, immers, de thuisclub
bungelt onderaan en W.-F. staat met fraaie
cijfers op de vierde plaats. Toch houden we
rekening met een herstel der blauwwitten, in
den geest van een gelijk spel.
Afdeeling O.
Het programma voor deze afdeeling luidt:
EDO—ZW.
Kinheim—QSC.
ZeeburgiaBeverwijk
De KennemersDWV.
BloemendaalHFC.
Afdeeling E.
Oudesluis moet naar Helder 2 om aldaar
haar ongeslagen record te handhaven en de
leiding te behouden.
Schagen heropent het seizoen met een thuis
wedstrijd tegen Wieringerwaard; een echte
big-match dus, waarvoor ongetwijfeld velen
naar de Loet zullen tijgen. BKCHRC 2 is
eveneens een trekpleister. BKC is n.1. nog niet
tegen HRC 2 in het veld geweest dit seizoen
en temeer daar van BKC 1 en 2 bijna alle
spelers in dienst zijn, zal de groote BKC-aan-
hang uitermate benieuwd zijn hoe de ploeg
zal zijn samengesteld en hoe zij speelt. Water
vogels tenslotte ontvangt HRC 3 (half elf),
waarbij de groote vraag is of de Vogels zich
na de ijsperiode al of niet zullen herstellen.
Atlas ia tht).
Afdeeling F.
West-Frisia 2MFC; AndijkSporters;
StrandvogelsHollandia 2.
Afdeeling G.
Bergen ontvangt Alcmaria 2, de leiders van
de afdeeling. De andere koplooper, Alkm.
Boys 2, krijgt Uitgeest op bezoek. N. Niedorp
gaat naar Castricum. Thuis moesten de geel-
kragen het met 31 tegen CSV afleggen.
Eenzelfde geval doet zich voor met DTS. Deze
bezoekt Alcmaria 3, dat te Oudkarspel ook al
met 31 won.
Afdeeling E.
De eenige wedstrijd is hier HRC 4Petten
(10 uur), waarbij nummer voorlaatst dus be
zoek krijgt van de leiders. In Petten won de
thuisclub met 6-0. Wat natuurlijk Aog niet
zeggen wil, dat de Racers er ook nu weer met
zulke cijfers aan zullen moeten gelooven.
Afdeeling K.
Helder 5Watervogels 3 (10 uur) speelt
zich af in de onderste regionen van de rang
lijst. JVC 2, de hekkesluiter, moet bij het veel
hooger geplaatste BKC 2 op bezoek. BKC 2
zal o.i. moeten oppassen. Evenals'Atlas 2, die,
eveneens ter behoud van haar goede plaats,
thuis Helder 4 zal hebben te kloppen (10 uur).
Afdeeling R.
Het leidende Petten 2 ontvangt S'int Maar-
tensvlotbrug (2 uur). Barsingerhorn krijgt
Oudesluis 2 thuis (2 uur) en moet oppassen
voor revanche. Tenslotte de half-plaatselijke
strijd: WerkdorpWieringerwaard 2 (2 uur).
Adspiranten.
AfJ. O: HRC c—Helder b (12 uur); HRC
b—Helder a (1.15).
Afd. P: Helder c—HRC a (12 uur).
NEGEN MANNEN IN IN EEN BOOT.
Te Aldeburg aan de kust van Suffolk
zijn gistermorgen in een reddingssloep ne
gen mannen, n^ar men gelooft Italianen,
aangekomen. Een man bleek dood te zijn,
de anderen waren volkomen uitgeput en
bleken zeer schaars gekleed. De reddings
boot van Aldeburg is uitgevaren om naar
andere schipbreukelingen te zoeken.
ZONDAG 3 MAART 1940.
Hilversum E 1875 en 414,4 m.
8.55 VARA. 10.00 VPRO. 12.00 AVRO. 5.00
VPRO. 5.30 VARA. 8.00—12.00 AVRO.
8.55 Gramofoonmuziek.
9.00 Berichten.
9.05 Tuinbouwpraatje.
9.30 Orgelspel.
9.40 Causerie „Van Staat en Maatschappij".
9.59 Berichten.
10.00 Zondagsschool.
10.30 Vrijzinnig Protestantsche Kerkdienst.
12.00 Cyclus „Onze Weermacht".
12.50 AVRO-Amusementsorkest en solist
(12.451.00 Berichten ANP en gramofoon
muziek).
1.30 Causerie „De gesproken mailbrief".
1.50 Gramofoonmuziek.
1.55 Declamatie.
2.00 Boekenhalfuur.
2.30 Omroeporkest, strijkkwartet, solist en
sperekrs (opn.).
3.20 Filmpraatje.
3.45 Oude en nieuwe dansmuziek (opn.)
4.45 Gramofoonmuziek. Hierna: Sportnieuws
ANP.
5.00 Gesprekken met luisteraars.
5.30 Voor de kinderen.
6.00 Bravour en charme.
6.30 Sportpraatje.
6.45 Sportnieuws ANP, gramofoonmuziek.
7.00 VARA-Kalender.
7.05 Schuldig of onschuldig?
7.30 Orgelspel en gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP, mededeelingen.
8.20 „L'Enfant prodigue", opera.
9.00 Radiotooneel.
9.45 Orgelspel.
10.05 Zang en piano.
10.30 Renova-septet. (11.0011.10 Per. ANP).
11.25—12.00 AVRO-Dansorkest.
Hilversum n. 301,5 m.
8.30 NCRV. 9.30 KRO. 5.00 NCRV. 7.45—
11.15 KRO.
8.30 Morgenwijding.
9.30 Hoogmis.
10.45 Gramofoonmuziek,
12.15 Causerie „Bloemisterij".
12.35 Gramofoonmuziek.
12.45 Berichten ANP.
1.00 Causerie „De Nederlandsche boekenweek".
1.20 Gramofoonmuziek.
1.30 Radiotooneel.
I.50 Gramofoohmuziek.
2.00 Vraag en antwoord.
2.45 Koninklijke Militaire Kapel. (3.153.30
Gramofoonmuziek
4.00 Ziekenlof.
4.55 Gramofoonmuziek.
5.00 Gewijde muziek (gr.pl.).
5.20 Vrij Evangelische Kerkdienst. Hierna:
Gewijde muziek (gr.pl.).
7.45 Berichten.
7.50 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP, mededeelingen.
8.15 KRO-orkest en sqlist.
9.00 Reisvertelling.
9.20 Gramofonmuziek.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Epiloog.
II.0011.15 Esperanto-nieuws.
MAANDAG 4 MAART 1940.
Hilversum L 1875 en 414,4 m.
Algemeen programma, verzorgd door de
AVRO.
8.00 Berichten ANP.
8.10 Gramofoonmuziek.
10.00 Morgenwijding.
10.15 Orgel en viool (opn.).
10.30 Voor de vrouw.
10.35 Ensemble Jetty Cantor. (11.0011.19
Voor de vrouw).
12 00 AVRO-Aeolian-orkest (opn.).
12.45 Berichten ANP, hierna: AVRO-Amuse:
mtensorkest.
I.45 Sylvestretrio.
2.30 Omroeporkest en solist (Ca. 8.20 Cause:
rie „Tusschen Noord- en Ziudpool").
4.30 Disco-causerie.
5.30 De Vagebonden en soliste.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.50 Orgelspel.
7.10 Piano-cello en viool.
7.40 „De nationale en locale beteekenis van
de Bredasche turfschippershistorie op f
Maart 1590", lezing.
8.00 Berichten ANP, mededeelingen.
8.15 Fragmenten „Rigoletto", opera <opn.)'.
8.45 Gramofoonmuziek.
9.00 Radiotooneel.
9.45 Vervolg van 8.15.
10.15 Gramofoonmuziek.
10.45 Reportage.
II.00 Berichten ANP.
11.10 AVRO-Dansorkest.
11.4012.00 Gramofoonmuziek.
Hilversum IL 301,5 m.
NCRV-uitzending.
8.00 Berichten ANP.
8.05 Schriftlezing en meditatie.
8.20 Gramofoonmuziek. (9.309.45 Geluk-
wenschen).
10.30 Morgendienst.
11.00 Christelijke lectuur.
11.30 Gramofoonmuziek.
12.00 Berichten.
12.15 Amsterdams Salonorkest en gramo»
foonmuizek. (Om 12.30 Berichten ANP),
2.00 Voor de scholen.
2.35 Gramofoonmuziek.
3.00 Gastronomische causerie.
3.30 Gramofoonmuziek.
3.45 Bijbellezing.
4.454.55 en 5.00 Gramofoonmuziek.
5.15 Voor de kinderen.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.30 Vragenuurtje. (7.007.15 Berichten).
7.45 Gramofoonmuziek.
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-ber.)',
8.15 Molto Cantabile.
8.55 Gramofoonmuziek.
9.10 Causerie. „Oorlogservaringen van een
protestantsch aalmoezenier gedurende den
grooten oorlog 19141917".
9.40 Koniklijke Zangvereeniging „Excelsior",
het Residentie-orkest en solisten (opn.).
10.00 Berichten ANP, actueel halfuur.
10.30 Molto Cantabile.
11.15 Gramofoonmuziek.
Ca. 11.5012.00 Schriftlezing.
43
Twee dorpen getroffen.
Het Zweedsche blad „Dagenis Nyheter"
meldt, dat vreemde vliegtuigen, bommen
hebben geworpen op Vormso, het grootste
der Estlandsche eilanden, dat bewoond
wordt door Zweden. Twee dorpen zouden
gebombardeerd zijn en op de bomscherven
zou men Russische kenteekenen hebben
aangetroffen. Deze eilanden zijn gelegen
nabij de Russische luchtbasis Baltiski.
East Londón 16-l-'40
Wy leven in een woeligen tijd en men hoort
en leest niets dan oorlogsgruwelen. Daarbij
is hèt in verband met den oorlogstoestand niet
makkelijk (zelfs gevaarlijk) om alles wat men
waarneemt of denkt, uit de pen te doen
vloeien.
De brieven welke wij ontvangen zijn klei
ner in aantal dan voorheen en soms 5 4 6
weken onderweg; dikwijls nog opengemaakt
bovendien door de censuur.
Met de levensmiddelenvoorziening hebben wij
hier nog geen moeilijkheden, men kan nog
alles koopen waar men behoefte aan heeft en
distributie en rantsoeneering zijn hier nog
onbekend. Enkele artikelen zijn eenigszins in
prijs omhoog gegaan, doch niet in die mate
dat het erg opvalt. Wel zijn «r verschillende
firma's die moeilijkheden hebben door vertra
ging van aanvoer in materialen; vooral ijzer
waren en lood schijnen traag door te komen
en zoodoende geraken sommige menschen uit
hun werk en kunnen dan moeilijk ergens an
ders aan den slag komen.
Vooral voor de leerlingen is het nu moeilijk,
daar die, zoo ik reeds eerder schreef, een ver
bintenis moeten krijgen van 5 jaar en de pa
troons nu dat risico niet wenschen te nemen.
Zoodoende zijn er veel jeugdige personen die
vergeefs naar een werkkring zoeken.
Ik was zelf reeds bij den consul en schreef
een request aan den Nederlandschen gezant in
Pretoria voor mijn beide zoons; doch ook de
zen konden mij niet helpen en we moeten dus
maar hopen op een spoedig einde van den
oorlog, want eerder zal voor hen zich waar
schijnlijk Wel geen gelegenheid van beteeke
nis voordoen.
Gelukkig heb ik zelf geregeld werk, het is
in het bouwbedrijf nog niet slecht te noemen,
alhoewel ik steeds aanvragen van vrienden uit
Johannesburg en de Witwatersrand ontvang
om voor hen uit te kijken, daar het daar wel
slecht is.
Dit is in het kort, de algemeene toestand in
Afrika en wie hier bekend is «n een vak kan,
klaart het wel, maar voor nieuwelingen en
onbekenden met de taal is het op het oogep-
blik sterk af te raden hierheen te komen.
De Kerstdagen en Nieuwjaar hebben wij
weer achter den rug en het was hier een
komen en gaan van tal van vacantiegangers;
de meesten zijn wegens den sterken zonne
schijn als roodhuiden teruggekeerd of zijn
met een nieuwe huid huiswaarts gegaan. Den
laasten tijd was het soms enorm heet en één
oogenblik van zorgeloosheid en je bent leelijk
verbrand met alle narigheid vandien. Vooral
menschen van buiten uit de droge streken, die
bijna nooit zee, rivieren of ander water zien
worden vaak het slachtoffer van zonnebrand
doordat ze zich uitgelaten en vol van vacantie-
ideeën veel en veel te lang blootgeven.
Wij zelf, die de uiterste voorzichtigheid be
trachten, hebben al eenige keeren een ge
daanteverwisseling ondergaan in de vorm van
een nieuw velletje. Het doet soms eigenaar
dig aan als je hier kerst- en nieuwjaarskaar
ten ziet met sneeuw of een witten kerstman
er op, terwijl je niets doet dan transpireeren,
zwemmen of baden om nog niet te praten van
het afgematte gevoel, wat je in dezen tijd
hebt; vooral wanneer men voor zijn genoe
gen eens een flink eind berg op en af heeft
gewandeld. Verder is van hier slechts weinig
nieuws te vermelden en zullen wij nog eens iets
omtrent kaffergewoontes en gebruiken ver
melden.
Zoo zag Ik dan in de Transkey tal van
kaffers, zoowel Jongens als meisjes met, zoo
het m(j leek, gewitkalkte gezichten.
Het bleek, dat deze de puberteits leeftijd
hadden bereikt en bij een ceremonie tot „man-
hood" of „womanhood" worden bevorderd, dus
na een ceremonieele plechtigheid tot huwbaren
man of vrouw worden „bevorderd"
Deze plechtigheid bestaat althans bij de
bantu's bevolking, een van de vele Kafferstam
men aan de zuid-oost kust tusschen Natal en
den Kaap.
Omstreeks Nieuwjaar worden alle jonge
mannen, die den puberteitsleeftüd hebben be
reikt tesaam gebracht in een groote hut, die
speciaal voor dit doel dient en geheel geschei
den is van de kafferkraalen en bewaakt is
door een wachter, of, zoo men dat hier noemt
een „warder", die gedurenden den geheelen tijd
van hun inwijding oog op hen houdt. Het ce
remonieel wordt vervuld door een daartoe aan
gesteld persoon.
Zij verblijven daar in dien hut gedurende 3
of 4 maanden en blijven daar al dien tijd te
samen. Eten en slapen geschiedt er ook, het
is dus eenigszins een gevangenschap. Na een
paar maanden echter worden ze officieel in
de organisatie opgenomen als man en zijn dus
tijdelijk straffeloos gesteld, tenminste voor
wat de daden onder hun eigen categorie be-
trefd. Dien tijd hebben zij dan bijzondere hoofd
deksels op, hoe gekker hoe mooier, en een
gordel van leeuwenhuid of bladen van wilde
dadels; of lang gras. Verder is hun lichaam
geheel besmeerd met witte klei en in die ge
daante voeren ze dan hun schilderachtige
volksdansen uit waarbij hun geheele lichaam
in beweging is.
Het vrouwelijk gedeelte hierbij aanwezig
tracht hen zooveel mogelijk aan te sporen om
de dans hoe langer hoe wilder te doen zijn.
Door hevig te gesticuleeren belandt dit dansen
dan meestal op laag peil.
Na deze vertooning worden de mannen naar
de in de nabijheid gelegen rivier gejaagd, en
ze worden verplicht zoo hard mogelijk te loo-
pen en nadat ze in de rivier een bad hebben
genomen en dus geheel zijn gereinigd, gaan
zij terug naar hun verblijf en is de ceremonie
ten einde. Hun gordels en dekens, die zij om
hun lichaam dragen worden echter nog ver
brand. Hierna krijgen ze een nieuwe gordel
en wordt hun lichaam met roode klei en vet
ingesmeerd.
Nu kan de man terugkeeren naar zijn eigen
kraal, maar hij mag tijdens die tocht niet
achter zich zien, daar een of ander boven-
menschelijke kracht hem zal aanvallen. Hier
na wordt hij als lid van de oudere mannelijke
leden ingeschreven en is bevorderd tot man
ofwel meerderjarige. Bij deze gelegenheid ont
vangt hij allerlei geschenken, als vee asse
gaaien en dergelijke en kan daarna dus iets
voor zichzelf beginnen of hij begint een com
pagnonschap met meerdere van zijn stam. Zij
vormen soms gildes, die als kenteekenen zich
het gelaat kerven of het voorste lid van de
pink amputeeren of zooiets. Pijnlijke vermin
kingen zijn aan de orde van den dag. Wan
neer hij deze weigert wordt hij niet beschouwd
als „man".
Deze ceremonie geschiedt ongeveer in den
zelfden geest onder de vrouwelijke bevolking.
Zij mogen tijdens de ceremonie echter niet hun
eigen naam voeren. Na de plechtigheid zijn ze
huwbaar en kunnen de trouwlustige jonge
mannen hen bekomen tegen betaling van
510 en zelfs dertig stuks vee bij de ouders
van de bruid. Dit hangt af van den stand,
waaruit zij voortkomt.
Tijdens mijn verblijf aan de Limpopo kwam
daar een goed gesitueerde kaffervader met
dne dochters met een groote span ossen voor
den dagen om water te halen; de dochters
waren bijna ongekleed en hals en armen wa
ren versierd met kralen en ringen; ook de
enkels zaten vol ringen. Hij was zeer ver
waand op zgn mooie dochters en vertelde
op handel WareD' H'j Was kennellJ'k uit
m?!r> het 6611 kaffer toegestana er
komt li nn Vr°UW °P na te h°uden en het
komt meer dan eens voor, dat ze zelfs 2 of 3
vrouwen hebben. Ik heb zelf een boy die 2
«"o^The^w V°0r de een 5 en de ander
8 ossen heeft betaald. Hij bezit 9 kinderen en
hiJ minder in één week dan een
g' doch leven ook veel
goedkooper, daar zij bijna altijd gekleed
fkdf vil g e5en °°ed van Europeanen en
nen m overgeschoten eten. Ze wo-
edkJK>p "l eigengebouwde hutten. Velen
ken Dlarim °J WCrk °nder 6011 Paar zin-
eenheid m 6611 andere Primitieve gele-
comant1^1^6 epi3tels heb ik niet in de
Ten vülden' dua of deze met een
weet ,k nieten der Zee verdwenen,
voed ma ,Ik hoop, dat deze brief echter
goed mag overkomen.
Tot volgenden keer,
And -good bye,
J. v. W.
