Brabantsche
Brief
Een tomatenkoning
van Bré
Geëvacueerd vee
wordt afgeslacht
SCHAT
DE
De
J
in cU W&eAtijn
Behalve het stamboekvee
Amico,
Ulvenhout, 29 Februari 1940.
Lesten Zondag was 't veul koud. D'n wind
was 's nachta weer in den Noordoosthoek ge
kropen, 't srneuig-natte Veurjaarsweer, dat
ennigte dagen uit den Westerkim had ge
waaid was weer naar de knoppen, 'n Hooge
locht stond blaauw en puur over de weareld
te glanzen. De zon zat in 't houtgewerl van
den kaken notenkroon, waarvan de schaduws
scherp teekenden op 't rolgordijn veur de
raam van onzen huis. Den erf lag daar grijs
van de kou, gouwe ijsplassen fonkelden op den
harden eerde. En daar gunder, in de wjje, be-
vrozen velden, achter 't zilverig struweel van
de hazeleers, daar hong den Zondag van den
hemel te schemeren als deur witten tule.
In den huis was 't goed. 't Zonneke kroe-
zelde plazierig deur de vitraas-gordijntjes,
schaduw- en zonnefiguurkes lagen lijk 'nen
fantastischen mozaïk over de witgeschuurde
tafel gespreid. De politoer van de mahonie-
kast blonk als water. En d'n zonnebussel
over de rooie plavuizen van den Zaterdags-
geschrobden vloer gloeiden ljjk 'n rosse
vlam!
Ja, in den huis was 't goed. Vaneigens!
Als 't dhar nie goed is, waar dan...?!
De zonnekes piekten van den witten nik-
kelsieer aan de snorrende plattebuis. Van den
bruinkoperen waterketel, die te vuur stond.
Van 't gebutste kopergewicht der steertklok,
dat dwaas m'nen kop weerspiegelde als ik
den ketting optrok. Zelfs over de zwarte
vacht van m'n trouwen Blek, die daar Zon
dag lag te houwen onder de kachel, blonk
'nen blauwen weerschijn van den straffen
dag.
Trui was naar de late Mis. D'n Eeker was
efkes naar den meester. Nou 't jong zoo kort
bij z'n examen komt hee-t-ie nog al 'ns iets
te vragen aan den meester! 't Zal me toch
benuuwen, amico, of 't jong 't klaarspult over
'n paar maanden! Een meester zee me van
ja. ,,'t Is wonderlijk," zee-t-ie: „maar da
manneke gaat hoe langer hoe gemakkelijker
leeren. Daar zit 'n begrip in dat onooglijke
muizenkopke, zoo rap... zoo rap... as z'n
oogskes!"
„Ja, hij is z'nen eersten „leermeester," on
zen Dré, al 'n end vooruit! Enne..., ik zie 'm
méér meesters over den kop gaan, amcio.
't Is jammer van eenen kant. Hij zal z'n
„woonwageltje" bij ons op zolder ooit veul
missen, als ie z'n eigen d'ruit gestudeerd
hee...! Maar ja, dèt kan 'k nie teugenhouwen.
Ik was dus thuis alleen mee m'nen compag
non, mee Dré III. En als die zijnen wekeljjk-
schen brief naar Amsterdam geschreven had,
zijn Zondagmergentaak, dan zette-n-ie
den envelop op 't kleine kastje gereed veur
de post.
Ik vouwde m'n kranten maar op. Kost uit
die „prijsraadsels" toch gin wijs worden,
'k Had gezien hoe de Russen, overal terug
geslagen, steeds dieper Finland indrongen,
'k Had gelezen, dat er weer vijf Duitsche
duikbooten waren „vernietigd", da's zoo de
wekelijksche portie, zoodat er nou omtrent
gin U-booten meer bestaan!
Toch waren er d'afgeloopen week nog 'n
stuk of tien schepen getorpedeerd..., ik denk
deur de Laplanders of andes toch deur de
Bokkineezen!
Ook had ik gelezen, dat Hitier den oorlog
tot 't bittere end wil voeren, maar tóch wel
iets ziet in de komst van dieën opgelaten
vredesengel uit Amerika, dieën „Welles".
I Dat Chamberlain nog altjj 't „Hitlerdom"
eerst efkes vernietigen wil, veur ie over vrede
te porren is, maar tóch wel iets ziet In „Wel
les".
t Zweedsche dorp Pajala schijnt per abuis
FEUILLETON
door MALCOLM HOWES
van de weareld te zijn gebombardeerd, deur...
de Russen vermoeden, deur 't manneke-uit-
de-maan.
Dat eigentse kaereltje mot ook den oorlog
hebben aangestoken', want op de weareld zou-
wen de onschuldige bloeien bekans woorden
krijgen over de schuldvraag. D'n een zee
„Welles" en d'n ander .Nietes". Ik veur mij,
ik wed veurloopig maar op Nietes, al kan ik
uit de puzzles in de krant gin wijs worden.
'k Vouwde ze dus Zondagmergen als m'n
baaske gereed was mee zijnen brief, maar in
malkaar, 'k kreeg nou aanspraak! Maar dat
vlotte nie best. Hij gong net deur den huis
of ie z'n ei nie kwijt kost geraken! Ik gong
dus maar o pm'n gemak 'n pepke klaarmaken.
Hij zou wel afkomen.
Werendig! Daar nam ie 'nen stoel, zette dien
mee den rug naar me toe, gong er toen schrij-
linsg op zitten, de armen steunend op den
bovenkant van den stoelrug. Da's zoo z'n ge
woonte, bij voorkeur op Zondagmergen, als
Trui weg is, 'nen seerjeuzen boom op te
zetten.
„Opa."
„Dré."
„Ikke... 'k mot 'ns mee oe praten, Dré I."
„Da k&n, Dré Hl."
„Ge... ge mot nie ...gemotnie-kwaadworden."
Ik keek 'm 'ns wat straffer aan. Deur 't bruin
van z'nen gezonden kop gloorde 'nen meis-
kesachtigen blos' Z'n donkere goudoogen
knipperden 'n paar keer. Dan keek ie naar
de punten van z'n leerzen (hg most Bles nog
gaan afrijen).
't Zwijgen duurde wat te lank, wat te
vreed, dus ik zee: „kwaadworden, man? Op
jóu?"
Hij keek me weer aan, z'nen mond trok 'n
bietje zenuwachtig, zoodat er telkens 'nen
kuil in z'n wang plooide. Wat 'n knap, wel-
gevurmd keareltje toch, gong deur m'nen
kop en 'k vroeg, lachend: „op.., jóu...,
baaske
„Nouja..." zee-tie: „nouja..." Toen trom-
melde-n-ie mee z'n vingertoppen op den
stoelleuning, keek daar eigens naar en twéé
kuilen stonden nou in z'n wangen. D'n smel-
lap zat dus stillekes te lachen!
„Hebt ge... 'n stomme streek uitgehaald,
Dréke...?"
„Oem mmeu..." zee-t-le, mee 'nen voor
uitgestoken toet. Toen beslist: „nee, 'nen
strop heb ik nie gekocht!"
„Wat dan?"
,,'n Auto!"
Nog nèt vong ik, mee twee handen, m'n
pepke op.
„Eh... watblief? Verstaai 'k oe goed?"
,,'t Schijn van wel..." zee-t-ie leutig.
Nou 't hooge woord eruit was, was hij
heelegaar op z'n gemak en begost z'n pepke
te stoppen. Ik most nog heelegaar aan 't
idee wennen en liet m'n leeggevallen pijp
koud worden.
„Maar sjissesvanmarante Dré, wat motten
wij mee zo'n dink aanvangen...? We hebben
onze sjees en 'n perdje-om-te-stelenWe
hebben onze wagels, ons werkpeerd, onzen
grentenwagel mee den Blek (toen kneep
den smiecht z'n oogen dicht, hij wou me
tenminste nie mee open oogen uitlachen!)
„onze kruiwagels... hebben we nog ging ge
rij genogt??"
„Ge hebt de fietsen nog vergeten," zee-t-le.
Goed beschouwd, laat ik 't eerlijk bekennen,
goed beschouwd lachte m'n baaske me uit...!
Enne... ja..., ja, dat moest ik toch even ver
werken. 'k Voelde m'n eigen ineens veul
oud, dieën Zondagmergen. Zou ik... zou hij...
zou hij 't béter gaan weten...? Daar ligt zoo
omtrent 'n halve eeuw tusschen ons in...!
Maar hij... hij moest me, hij moest me nie
uitlachen toch... Dat zou 'k 'm toch even...
Neeë, nóóit! Maar meteen zee ik 't tóch...!
„Dré, ge mot me niet uitlachen, manneke."
Daar schrok ie van. 'Nen bloedroeien blos
drong op z'nen frisschen snoet. Straf kneep
ie z'n lippen op malkaar. Z'n neusvel glom,
zoo vertrok z'n kopke ineens, 'n Paar keer
slikte-n-ie, snoot dan z'n neus en zee: „Opa,
't zou me spijten .as ge dét docht!"
Mijn prachtig baaske! Maar daarmee...
zee-t-ie toch eigenlijk iets, waarmee ie mij...
ik voelde 't zoo... teugen z'n eigen jeugd be
schermde.
'k Stond op. Vatte 'm bij de schouwers.
„Dré ni, tusschen jou en mij... mankeert
er eenen! Tusschen ons ligt 'n halve eeuw.
Dat kunnen wij gin van beien gebeteren.
manneke. Maar laten wij probeeren 't allebei
nie te vergeten. Ik geloof... ik geloof vast,
dat gij wel gelijk hebt! Zeg me nou; wat
j wilde met die auto doen?"
Twee dikke tranen rolden over z'n wangen.
Hij stond ook op. Keek me recht en eerlijk,
lijk ie dat gewend is, in d'oogen.
„Opa, die wagen heb ik tweedehands ge
kocht. Snertprjjs. Ik kan 'm elk uur van den
dag met winst vèrkoopen. 'k Moest direct be
slissen en ik dee 't. 'n Bedrijf als 't onze, in
deuzen tijd mót 'n vrachtauto hebben. Ik
gaai 'n nuuwe groentenwijk stichten, in den
nuuwbouw van de stad. Opa!" Toen gong ie
'nen pas achteruit, plantte de gelèèrsde bee-
nen vast op den vloere, lee éen hand op m'nen
schouwer, mee de andere onderstreepte-n-ie z'n
woorden!
Daar stond 'nen kearel veur me!
„Opa! Over een half jaar heb ik 'n groen
tenwijk, zoo goed, zoo solied, zoo groot zeker
als de uwe! Op kostschool wist ik al, dat 't
zóó zou gaan! Dat witte gij, opa!"
Ik knikte, glimlachend, 't Wés zoo.
„Nou zijn we... zoowijd!"
Toen stak ie z'n handen in de zakken, keek
me lachend aan. De spanning was weg. Daar-
veur in de plek stond volmokte zekerheid!
„Het tijdstip is best, Dré I. Volgende maand
kunnen we in den uitzaai en den uitplant
rekening houwen mee den ruimeren omzet in
ons bedrijf. Veurloopig laai ik van de veiling
en de fabrieken." Toen, gij zou dat allegaar
nie zoo sjuust verstaan, amico, toen zette-
n-ie de heel zaak uit malkaar, vakkundig,
zakelijk, daar was gin speld tusschen te ste
ken.
En ten leste? Ik was content, veul content
mee z'nen koop!
Toen kwam 't alderschoonste. „Opa",
zee-t-ie: „gij hebt efkes gemeend, da 'k nie
om... om... eh... om die halve eeuw gedocht
had...? Sjuust wel! Gij zrjt sterk, gezond,
taai, levenslustig. En ik bid elke dag, opa,
da'k oe..." Z'n oogen wierden rood: „da'k oe
lank mag blijven bezitten. Maare... da's mee
'n vaderonske alleen nie goed geprot. Over 'n
half jaar kom ik mee nuuwe veurstellen.
Weer op zo'nen Zondagmergen, als Trui in
de Hoogmis zit..., opa! Da's 'n gezegend uur,
witte In zo'n uur hebben wij samen, nou
drie jaar gelejen, ons compagnonschap aan
gegaan, al was ik dan nog op kostschool...!"
Ik klopte op den schouwer.
,,'k Heb er ginnen sptjt van, compagnon!"
„Zoo'n mooi rapport heb ik op school nooit
gekregen," zee-t-ie gelukkig. „Maar over 'n
half jaar kom ik mee nuuwe veurstellen. Die
zullen zóó zijn, dat gij er niet mee uithoeft,
als ge nie wilt. Kek, opa, zóó wil ik probeeren
Onzenlieveneer te helpen jou honderd jaar te
laten worden!"
Ik zet maar stippeltjes. 'Nen mensch
kan nie alles neerschrijven.
Maar ditte kan 'k oe zeggen: 't was 'nen
schóónen Zondag veur me!
Neeë, Dré in is nie zoo geleerd, belange
nie, als de makers van 't nuuws.
Hij is zelfs nie zoo geleerd als den Eeker
al is. Maar dit mot ik zeggen: als Dré III 'ns
nuuws komt brengen, dan zijn 't gin raadsel
tjes! Dan staan de waarheid en de wèèrde
van zijn mededeelingen gefundeerd op twee
steuvige beenen, in zware rijleerzen, in
zijnen persoon, veur oe! Daarop kunde
bouwen als op 'n huis. Maar versta me goed:
ook den Eeker is 'n prachtkeareltje, horre.
Hoe kan 't ook anders? Onder zo'nen pa
troon?!
Nog altijd ben 'k content ook hierin m'n
baaske gevolgd te zijn.
Gaandeweg, hand over hand, nimt ie 't
stuur over in z'n zekere, sterke knuisten.
Ja, 't was 'n schóónen Zondag. Eenen mee
'n goud randje, dien ge nooit vergit...!
Maar nou schei 'k er af.
Ditte nog: die muizenplaag in de krant is
deurgegaan. En den Zeeleeuw hee gebeten in
't aas! Als we wéér veur de Rechtbank ko
men, dan is 't niet teugen N. N., dat beloof
ik oe!
Veul groeten van Trui, Dré III, den Eeker
en als altijd gin horke minder van oewen
t.a.v.
DR«.
Niet alleen voor de mensch, maar
ook voor 't dier is bij een eventu
eel noodige evacuatie gezorgd. Ieder
der bij de evacuatie betrokken boe
ren weet thans waarheen zijn vee
gaat en hoewel het vertrek van hof
en haard en het afscheid van zijn
beesten, een niet te beschrijven leed
voor den landman beteekent, mag
met voldoening worden geconsta
teerd, dat de boerenstand in de te
ontruimen gebieden vol opoffering
heeft medegewerkt aan de voorbe
reidingen van den vee-afvoer.
Met deze voorbereidingen is belast het
Bureau Ontruiming, waaronder vijf inspec
teurs ressorteeren. De organisatie van den
afvoer is als volgt:
In iedere bij de evacuatie betrokken ge
meente is door den minister van Economi
sche Zaken aangesteld een plaatselijke lei
der, die ter plaatse onder leiding van den
inspecteur de noodige voorbereidingen treft.
Onder dezen plaatselijkcn leider staan weer
buurt- en groepsleiders, terwijl tenslotte
voor elke 10 koeien een verzorger is aange
wezen.
Het vee dat op de boerderij door den staat
van de betrokken landbouwers wordt over
genomen, zal in kleine groepen van plm.
GO stuks onder leiding van een groepsleider
zooveel mogelijk (opdat zij militaire trans
porten en den afvoer van burgerbevolking
zoo weinig mogelijk hinderen) langs binnen
wegen worden afgevoerd naar arvoerhavens
of doorvoerplaatsen, waar met de leiding
ter plaatse belast zijn lading- en voeding-
meesters.
Krachtvoer lint qereed.
In deze afvoerhavens en doorvoerplaatsen
en eveneens in de uitlaadhavens ligt kracht
voer gereed om het vee, dat in sommige
plaatsen eenige dagen zal moeten vertoe
ven te voeden. Eveneens is ter
plaatse reeds voedsel aanwezig voor de ver
zor'gers, terwijl ook voor onderdak wordt
zorggedragen. Bij de uitvoering van deze
maatregelen is hulp verkregen van de bur-
gemeesters. die o.a. bonden van jonge boe
ren en boerinnen en plaatselijke huishoud
scholen tot medewerking bereid vonden.
Na aankomst van het vee op de plaats van
bestemming (ten dèele het abattoir, doch de
capaciteit hiervan is uiteraard beperkt)
wordt het ingekwartierd in stallen, welke
nu reeds geinventariseerd zijn. waarna ook
dit vee naar de abattoirs gaat en wordt in
geblikt. Voor dit inblikken worden vleesch-
waren- en groentenconserven fabrieken in
geschakeld.
Alles geregistreerd.
Het vee dat onder bepaalde omstandighe
den afgevoerd zal moeten worden is nu
reeds geregistreerd en getaxeerd. Het is n.1.
de uitdrukkelijke wensch van den minister
van Economische Zaken, dat van den land
bouwbedrijven. welke eventueel een bevel
tot ontruiming zullen ontvangen, een uitge
breide en nauwgezette registratie wordt bij
gehouden, opdat na herstel in den ouden
toestand over alle daarvoor noodzakelijke
gegevens beschikt kan worden.
De stieren en het aan besmettelijke ziek
ten lijdende vee worden door de zorg van
den veearts en met behulp van slagers ter
plaatse geslacht en niet afgevoerd.
Bijzondere maatregelen zijn getrof
fen voor het stamboekvee. Het stam
boekvee zal niet worden afgemaakt
maar met speciale zorg vervoerd
worden naar bijzondere stallen. Het
moet n.1. later weer dienen bij den
her-opbouw van den veestapel in de
verlaten gebieden. Een speciale com
missie bereidt de afvoer van het
stamboekvee voor.
Varkens en pluimvee niet geëva
cueerd.
Varkens zullen niet worden geëvacueerd
Dit brengt te veel moeilijkheden met zich
mede. Een - uitzondering wordt gemaakt
voor fokvarkens.
Ook het pluimvee wordt niet geëvacueerd.
Wat de paarden betreft kan worden opge
merkt, dat deze ter beschikking van den
burgemeester gesteld worden om behulp
zaam te zijn bij de evacuatie van de burger
bevolking. Daarna worden ze door het bu
reau ontruiming afgevoerd.
Het aantal stuks eventueel af te voeren
rundvee bedraagt pl.m. 200.000.
Het betreft hier ongeveer 20.000 bedrijven
en bedrijfjes.
TOEN DE TOMATEN NOG
NIET IN DE MODE WAREN
Hans Ove Larsen was oorspronkelijk een
eenvoudige Deensche jongen, die, nadat hij
de lagere school verlaten had, bij een koop
man in den leer ging. Daar hij zich in de
ze betrekking niet thuis voelde en zich dik
wijls verveelde, stopte hij op zekeren dag
een paar zaadjes van een tomaat in een
bloempot. Dit feit zou over zijn verder le
ven beslissen. De koopman, die zijn negen
tienjarige volontair gaarne in zijn zaak
wilde houden, ergerde zich steeds weer aan
zijn speelzucht. De bloempotten bevatten,
behalve tomatenzaadjes ook nog zaad van
augurken, welke weinig opschoten. Het
cultiveeren van augurken kwam Larsens
patroon iets verstandiger voor, doch toma
ten... In dien tijd, een goede veertig jaar
geleden, at men zooiets niet. De roode vruch
ten werden als luxe beschouwd.
Op zekeren morgen kwam Hans Ove Lar
sen niet meer op kantoor terug.
Kew Gardens te Londen was op dat mo
ment het centrum van Europeesche tuin-
bouwcultuur en uit Londen ontving de
Deensche koopman dan ook het bericht van
zijn voormaligen bediende, dat hij zich voor
taan uitsluitend met zijn bloempotten bezig
zou houden. Met een medelijdend lachje
borg de koopman den brief in een la, en
schreef de ouders van Hans Ove Larsen een
troostbrief over den verloren zoon, die van
hem weggeloopen was.
Intusschhen had onze vriend besloten,
zich. behalve aan de tomaten, ook nog aan
de augurken te wijden. Toen Larsen naar
Waltham vertrok, zonder een cent op zak,
doch met veel kennis en ondernemingslust
gewapend, besloot hij een broeikas te bou
wen, welke volgens zijn teekeningen ge-
contrueerd werd, terwijl hijzelf aan den
bouw meehielp. Deze inrichting zou spoedig
een der grootste en belangrijkste van ge
heel Europa worden. Het bedrijf werd
steeds uitgebreider. Bijna ieder jaar kwa
men er eenige broeikassen bij, zoodat ten
slotte een geheel complex van groote tuinen
en kassen gevormd werd.
Intussehcn waren tomaten in de mode
gekomen. De groei, de vorm, de kleur wa
ren, dank zij de voortdurende experimenten
van Hans Ove Larsens, belangrijk verbe
terd.
Glanspunten.
Hans Ove Larsen, had in zijn leven twee
groote glanspunten. Het eerste was tijdens
een groot internationaal tuinbouwcongres,
toen de voorzitter verklaarde, dat Larsen
de grootste en meeste broeikassen van Eu
ropa had. Het tweede hoogtepunt van zijn
leven was, toen aan het einde van het
boekjaar bleek, dat Larsen in het afgeloo-
pen jaar 800.000 kg. tomaten geteeld had.
Met zijn broeikassen en tomaten groeide
ook Larsens roem. alsmede zijn bankreke
ning. In Denemarken begon men op dez^n
landgenoot trotsch te worden. Zelfs de vroe
gere patroon van Larsen vertelde aan ieder
een, dat hij het was, die hem indertijd had
aangeraden naar Engeland te reizen, ten
einde zich aldaar in de tomatencultuur te
bekwamen. Hij had natuurlijk direct ge
zien, dat er wat in den jongen stak!
Toen de koning van Denemarken eens in
Engeland vertoefde, bracht hij een bezoek
aan Waltham Abbey.
Ja, Sire, wij zijn eigenlijk collega's, zei
de meester-tuinier met een doodernstig ge
zicht. Uwe Majesteit regeert over eenige mil
lioenen Denen, ik over even zooveel toma
ten. Regeeren moeten wij beiden, dat staat
vast. De tomatenkoning verontschuldigde
zich toen bij den koning van Denemarken,
dat hij weg moest, omdat zijn tomaten
dorst hadden, waarop de koning van Dene
marken opmerkte, dat hij zich daarover bij
zijn onderdanen gelukkig niet noodig had
te bekommeren.
Met een welvoorziene portefeuille, een
prachtige auto en een groote dosis trots
ging Larsen op zekeren dag weer naar De
nemarken. Hij kocht zich daar een kasteel,
alsmede tweeduizend hectaren bouwland.
De tomatenkoning stierf in het jaar 1934;
de titel van tomatenkoning staat met gou
den letters op zijn grafsteen geschreven.
O, laat u dat alsjeblieft aan mij over,
Miss Fenshawe, viel de Baron haar in de
rede. Hier is mijn kaartje, ging hij snel voort,
Royson met kalme zelfbewustheid aanziende.
Kom me vanavond om zeven uur op
zoeken, en ik zal je moeite beloonen.
Een blik op Royson's kleeren^ lichtte hem,
naar hij dacht, voldoende in omtrent de
waarde van de verleende hulp. En hij had er
geen idee van, dat zijn mooie gezelling in zoo'n
groot gevaar had verkeerd. Het verkeerde
in de meening, dat het breken van den dis
selboom tegen den lantaarnpaal de paarden
had tegengehouden en dat de lange jongeman
enkel maar de teugel had gegrepen.
Royson nam zijn hoed af voor de dame, die
nu was uitgestapt en zei:
Ik ben blij, dat ik u van dienst heb
kunnen zijn.
Hij zou zonder meer te zeggen zijn heen
gegaan, als von Kerber zijn arm niet even
licht had aangeraakt.
Je hebt mijn kaartje niet meegenomen
zei hij bevelend.
Een spontane, maar ondeugende opwelling
kreeg de overhand over Royson's andere ge
voelens. Ofschoon de baron lang was, stak hij
boven hem uit. En hij besefte nauwelijks de
onbeleefdheid, de toornige minachting in zijn
gemompeld antwoord:
Ik begeer uw liefdadigheid niet ik
wil werk!
Hij begreep onmiddellijk zijn vergissing.
Hij was vrijwillig gezonken tot het peil van
de Vauxhall demonstranten! Zelfverwijt ver
joeg den toorn uit zijn oogen. Maar de baron
dacht weer, dat hij den man volkomen be
greep.
Zelfs in dat geval, zei hij op zachten
toon, neem mijn kaartje. Ik kan je het juiste
werk bezorgen voor iemand, die verstand en
moed heeft.
Maar Royson voelde zich te vernederd door
zijn vergissing om veel notitie te nemen van
de woorden van den Baron. Hij hield het vi
sitekaartje in zijn modderige vingers en keek
naar miss Fenshawe, die nu een der paarden
streelde. Haar aristocratisch op een afstand
blijven was dubbel kwetsend. Ook zij had ge
hoord wat hjj zeide. Hij was zelf verbaasd
over zijn ruwen uitval en besefte nog aller
minst, dat het Lot'zijn zaak ter hand had ge
nomen en dat iedere stap, dien hij deed, ieder
woord dat hjj sprak in dat gedenkwaardige
uur, deel uitmaakte van de nieuwe wending
die z(jn leven nemen ging.
Verslagen ging hij zijns weegs.
Hfj was binnen de hekken van het park
voor het eigenlijk goed tot hem doordrong
Toen ging hjj naar den rand van den vtjve'.
maakte zijn zakdoek nat en wreef de ergste
modder af. Terwijl hij hiermee bezig was, ka -
meerde hjj voldoende om te glimlachen bij het
herdenken van Seymour's lofspraak.
King Dick, gromde hg. De tijden zijn
veranderd, sedert ik het laatst dien naam
hoorde! Hemel, vijf jaren kunnen wonderen
verrichten!
En werkelijk, dat kunnen vijf seconden ook,
als de wonderen er maar zijn!
Royson ontdekte, dat het bijna elf uur was
en om tien minuten over elf had hjj ergens op
een kantoor moeten komen. Hij had gesolli
citeerd als secretaris, een positie, waarvoor
grondige kennis van Fransch vereischt was en
hij werd ontvangen door een blufferig, paffe
rig mannetje met bakkebaarden, voor wien
hij op het eerste gezicht al een hevige anti
pathie kreeg. Blijkbaar was het gevoel weder-
keerig. Dick Royson had iets veel te voor
naams om een plomp, eigengereid plattelands
afgevaardigde aan te staan.
U bent laat, meneer Royson, begon het
parlementslid.
Ja, zei Dick.
Stiptheid
Juist, maar ik werd opgehouden door een
ongeluk met een rijtuig.
Zooals ik juist wilde opmerken, zeide de
volksvertegenwoordiger op zijn meest indruk
wekkende wijze, is stiptheid in zaken een
conditio sine qua non. Ik heb al een anderen
secretaris aangesteld.
Arme drommel!, zei Dick.
Hoe durft u het wagen, meneer, op die
manier tegen mjj te spreken?
Ik ken uw nieuwen secretaris niet, maar
nadat ik u gezien heb, heb ik medelijden met
hem.
Ombeschaamde schavuit
Maar Royson was al gevlucht.
Op zijn verdere wandeling ontmoette hjj een
stoet, die Northumberland Avenue in kwam.
Politie bereden en te voet, ging voorop. Daar
achter marcheerden de werkloozen duizenden.
Als ik in Londen blijf, mompelde hij in
zichzelf, zal ik een dikken agent uitzoeken en
met hem vechten. Dan zal ik In de kast ko
men en mijn naam in de courant en mjjn oom
zal het lezen en een beroerte krijgen en van
woede dood gaan. Ik wil echter niet, dat mijn
oom een beroerte krijgt en sterft en dat ik
me aansprakelijk zal voelen voor zjjn dood.
Dus moet ik emigreeren!
Plotseling dacht hjj aan de woorden van
Baron von Kerber. Hij zocht in zijn zak naar
het kaartje. „Baron Franz von Kerber, 118
Queens Gate W", stond er op.
Het lijkt een Oostenrijksche naam, peinsde
hjj. Maar het meisje was een Engelsche en een
volbloed Engelsche ook! Wat zei hij ook weer?
Juist het soort werk voor een man met ver
stand en moed. Wel, ik zal dien grapjas maar
eens gaan opzoeken. Als hjj iets voor me te
doen heeft, dat geen misdaad is, ben ik zjjn
man. En als hjj niet helpt, zal ik morgen Jack
Seymour opzoeken en hem vragen of hjj mij
naar Zuid-Afrika helpen kan.
Royson zwierf de rest van den dag door de
straten, at langzaam zijn middagmaal, telde
zjjn geld na: zeventien shilling bjj elkaar, ging
het Britsch museum binnen en drentelde door
de galerijen tot hjj er uit moest. Toen kocht
hij een courant, ging thee drinken en bestu
deerde de vertreklijsten van de schepen. Zijn
volle attentie was geconcentreerd op Zuid-
Afrika. Dat de baron in zjjn mooie bontjas hem
aan een geschikt baantje zou helpen, leek hem
niet waarschijnlijk.
Niettemin ging hjj om 7 uur naar Queens
Gate no. 118. De dienaar die hem opendeel,
scheen hem te verwachten.
Mr. King?, vroeg hjj. De vraag trof
Dick als onweerstaanbaar komisch.
Iets dergeljjks, antwoordde hjj, maar de
dienaar had een gezicht als een wassen beeld.
Hierheen, mr. King.
En Royson volgde hem een breede trap op,
zich verbazend over de toepasselijkheid van
den naam!
HOOFDSTUK II.
De overeenkomst.
Baron Franz von Kerber was in avond-
costuum. Hjj was verdiept in de bestudeering
van een vergeeld document, toen Royson
werd binnengelaten in het vertrek; eigenlijk
een salon, welke de tegenwoordige bezitter in
een ruime studeerkamer had veranderd. Een
reusachtige kaart van de Roode-Zee kusten,
uitde hand geteekend en gekleurd, hing aan
een der wanden; er lagen verscheidene
kaartrollen op een tafel opgestapeld en een
groot aantal boeken, voornamelijk oude dee-
len, was op planken gerangschikt of op den
vloer en de stoelen opgestapeld. Dit was de
kamer van een studieus man. Von Kerber's
elegant uiterljjk kreeg een nieuw relief door
zijn omgeving.
Dit alles merkte Royson op, vóór de baron
opkeek van het oude stuk. Dit vereischte
zorgvuldige studie, want het was in Perzisch
Arabisch geschreven.
Ah, het doet me genoegen u te zien,
mijnheer King, zei hij minzaam. Neemt u
daar plaats en hjj wees op een leegen stoel.
Dick wachtte tot de deur gesloten was.
Waarom noemt u me „King"?, zei hij,
zoo heet ik niet, maar het is werkeljjk bui
tengewoon, dat u daarop is gekomen, omdat
het een deel is van den bijnaam, dien ik op
school had.
Hjj was nu volkomen op zjjn gemak. Ar
moede en zorg kunnen zelfs een Napoleon van
zjjn stuk brengen, maar Richard Royson was
in sommige opzichten hard als graniet en
enkel het besluit om naar Zuid-Afrika te
gaan had de sombere gepeinzen van dien dag
uit zjjn gedachten verbannen.
Ik meende te hoorën, dat de officier, die
tegen u sprak in Buckingham Palace Road,
u King noemde, legde Von Kerber uit.
Von Kerber legde het Arabische document
onder een papierweger.
at is een naam citeerde hjj glim
lachend. Hebt u bezwaar, dat ik voortga u
King te noemen Het is kort en gemakkeljjk
te onthouden en jullie Engelsche namen zjjn
nog moeiljjker dan jullie taal, die al lastig
genoeg ia, niet?
Dan kunnen we het daarop houden,
stemde Royson toe.
Dat dacht ik wel. Wel, laten we ter zake
komen. Wat kent u allemaal
Het zou misschien beter zjjn als u me
vertelde, wat u van me verlangt.
(Wordt vervolgd.)
