De SCHELDE S 20 gereed Doodstraf gevraagd vooi landverraad Haagsche spionnen vandaag voor hun rechters Water voor weg aangezien Duitsche pers juicht Kuusinen terechtgesteld? Radiozender in toilettafel veborgen Eerste Kamer Postvluchten op Indië Jaloezie in het spel? £EN VLIEGTUIG MET EEN DRIELEDIGE BESTEMMING. Het probleem der opleiding van gevorderde vliegert op gelost I Nadat de N.V. Koninklijke maat schappij De Schelde te Vlissingen, daartoe geinspireerd door scheeps werven in Engeland, Duitschland en Frankrijk, in 1935 besloten had zich mede op den bouw van vliegtuigen toe te leggen, hebben vele bij de. Luchtvaart geïnteresseerden zich meermalen afgevraagd, wat zich achter de voor buitenstaanders ste vig gesloten deuren van de Zeeuw- sche vliegtuigfabriek zou afspelen. Aanvankelijk is er van hetgeen zooal in de afdeeling vliegtuigbouw van De Schelde gebeurde, en van de plannen, die men er had, maar zeer weinig naar buiten doorge drongen. In 1936 aanschouwde de Scheldemusch 't levenslicht, 'n éénpersoons vliegtuigje, dat 2<K) kg. woog, een spanwijdte van 6 M. had, uitgerust was met een Praga-motor van 32 pk.,' en voorzien was van een driewielig on derstel met een bestuurbaar voorwiel. Handley Page Slots waakten tegen het bekende gevolg van overtrekken, en een geheel open staart zorgde voor ongestoorde hoogtestuur- en wendingsroerwerking. De kleine Scheldemusch, die in zoo me nig opzicht afweek van de regelen, die voor heen bij het bouwen van vliegtuigen als axioma's hadden gegolden, viel min of meer als een hom in «le vliegwereld. D.w.z. figuurlijk, want in letterlijken zin vloog ze, en wel zoo goed, dat De Schelde besloot 't. nest met 5 musschcn uit te brei den. Bij den bouw van deze serie werden nog verschillende nieuwigheden aangebracht. In luchtvaartkringen werd erkend, dat De Schfelde, zij het door middel van een klein toestel, een bevredigend antwoord had gegeven op de vraag in welke mate zij aan de ontwikkeling van den vliegtuigbouw in ons land zou bijdragen. Deze erkenning won nog veld, toen de Schelde eenigen tijd later een vliegboot bouwde, de Scheldemeeuw, die tót op heden de kleinste ter wereld is ge bleven. Naar licht metaal. Gedurende de eerste jaren van "haar be staan was de afdeeling vliegtuigbouw .van De Schelde ondergebracht in de houtbewcr- kingsfabrick van de werf, hetgeen voor «Je hand lag, omdat zij zich uitsluitend toeleg de op toestellen en projecten in hout. Een radicale omwenteling ontstond in het bedrijf toen De Schelde in Ja nuari 1938 opdracht kreeg in combi natie met de Aviolandafabriek, een aantal Dornier D.O. 2 K zeeverken ners in metaal voor de Ned. Indische marine te bouwen. Mede op de overweging, dat de ontwikke ling van den vliegtuigbouw bijna uitslui tend in de richting van metaal wees, werd besloten tot den bouw en de inrichting van een zeer modern geoutilleerde lichtmetaal bewerkingsfabriek. De fabriek, die in Mei 1938 werd geopend Is toegerust met de modernste speciaal-ma- chines, met oen installatie voor het ver edelen van duraluminium, waartoe een elec-trisch verhit, zelfregelend zoutbad be hoort, en bovendien heeft zij een aparte af deeling voor het anodisch oxydeeren van lichtmetaal volgens het alumilietpatent. Als men voorts de belangrijke om standigheid in aanmerking neemt, dat de vliegtuigfabriek van De Schelde in de machinefabriek dezer z maatschappij steeds kan beschikken over een keur van metaalbewer kingsmachines en over oen selectie uit geschoold personeel, is het al leszins gewettigd de conclusie te trekken, dat Nederland's jongste vliegtuigfabriek, groote mogelijkhe- den biedt. Van Scheldemusch tot Reisvlieg- tuig. Toen De Schelde haar moderne vliegtuig fabriek tot in de puntjes voor elkaar had, veronderstelden belangstellenden terecht, dat zij zich niet uitsluitend zou bepalen tot de omvangrijke taak. die besloten ligt in het vervaardigen van de Dornier-vliegboo- ten. Men werkte aan nog gansch andere pro jecten. Achter de schermen is sedert den zomer van 1938 o.a. geteekend en gewerkt aan een nieuw proto-type, aan de Schelde S 20, die dezer dagen gereed is gekomen, en die .thans op het vliegveld te Vlissingen gereed staat om te bewijzen, dat zij ook in haar element in staat is te voldoen aan de ei- schen, die zij op papier inlost... Als men onverwacht tegenover het vier- persoons, gesloten toestel wordt geplaatst, valt onmiddellijk De Schelde-lijn op', die .door middel van de Musch voor het eerst rop het waarnemingsvermogen werd gepro jecteerd, maar die in het nieuwste Schelde- type tot verdere ontwikkeling werd ge bracht. Er zijn-punten van overeenstemming met de Musch, en er zijn opmerkelijke ver schillen. Ook de S 20 heeft een duwschroef en een bestuurbaar driewielig onderstel (dat in trekbaar is); het toestel is oOk weer uitge- gerust met 'n open staart, maart thans met metalen staartdragers. zoodat het de be schikking heeft over dubbele roeren. Vermeldenswaard is, dat de cabine van dezen middeldekkér geheel gedragen wordt door een centralen rompligger, dat het me talen toestel is uitgerust met een elasti- DE SCHELDE S 20. schen houten vleugel, voorzien van slots, die bij overtrekken afglijden voorkomen, be nevens met remkleppen. De S 20 heeft een 160 pk. luchtgekoelden Hirth-motor. Drie In één) Zoodra men in de cabine van de Schelde S 20 vertoeft, moet men wel tot de erken ning komen, dat de constructeur bij het ontwerpen van dit type een zeer bijzonder doel voor oogen heeft gehad. De stuurhut, die plaats biedt aan vier personen, is n.1. voorzien van alle instru menten, noodig om vergevorderde piloten, en andere leden van de bemanning op te leiden voor hun individueelc en gemeen schappelijke taak in jacht- en verkeersvlieg tuigen. Omdat in de S 20 alle ervaringen met het bestuurbare driewielige on derstel, en alle moderne opvattingen betreffende een lestoestel zijn ver werkt, mag men het beschouwen als de oplossing van het nog overal kjemmende probleem der opleiding van de bemanning van moderne mi litaire- en verkeerstoestellen, en van sportvliegers. In dit vliegtuig, dat door zijn vlieg- en besturingskwaliteiten gerangschikt dient te worden in de klasse, die ligt tusschen het gemakkelijke lestoestel en het overgevoeli ge ras-toestel, kan men allen, die straks in liet jongste type jager, in het nieuwste ver- keerstoestel, hun vliegtaak zullen vinden, in nauw verband met die taak vertrouwd maken. De S 20 is echter meer dan opleidingstoe stel. Doordat de cabine geheel voor den vleu gel is geplaatst, en omdat zij haar belasting gedragen worden door den rompligger, kon bij haar vormgeving overvloedig gebruik worden gemaakt van glas. Men kan zich geen vliegtuig denken, dat den passagier een beter uitzicht geeft dan de S 20 doet. De Schelde loste niet slechts het oplei- dingsprobleem op; zij verrijkte de vliegwe reld tevens met een taxi- en een toer-vlieg- tuig met zeer aantrekkelijke en zeer veilige eigenschappen. AUTO MET DRIE PERSONEN „KOPJE ONDER". KRANIGE REDDERS. Gisteravond om tien uur is te Maassluis een ongeluk gebeurd, dat wonderwel is afgeloopen. De 34-jarige chauffeur P S. uit Rotterdam zag, door onbekendheid met de situatie ter plaatse, het Goud- stcenwatcr voor een beton weg aan en ging met zijn bestelwagen in plaats van rechtuit rechtsaf, met het gevolg, dat de auto te water reed. V- sr. i ;-*ll rtSPKSSSQO Mb I In de cabine zat naast den chauffeur de weduwe van L„ uitMaasland,Jerwijl Laar zoon, de 32-jarige II. van L. uit Rotterdam binnen in den bestelwagen had plaats ge nomen. S.-wist zich, toen de -wagen in het water lag, spoedig achter het stuur vandaan te werken, waarna hij boven op de cabine klom Terstond stelde hij pogingen in het werk om mevrouw van L. uit haar benarde positie te bevrijden. Weldra slaagde htj hierin en met behulp van politie en omstanders werden de beide drenkelingen op den wal gebracht. Gekleed te water. Middelerwijl had men den wagen omge trokken en drie mannen, I. Koffeman, N. Verhaas en A. van Eijck, begaven zich ge kleed te water. Zij openden de deur van den bestelwagen en troffen daar de derde inzittende, reecis bewusteloos aan. Binnen vijl minuten was dan ook deze op den kant, in het nabijge legen politiebureau werden alle drenkelin gen ondergebracht. Hier bevonden zich in middels de doktoren Melchior en De Wilde met een aantal leden van de E.H.B.O., en met behulp van een zuurstofkoffer begon men de pogingen out bij van L. de levens geesten op te wekken. Na geruimen tijd her kreeg van L. het bewustzijn. Zijn moeder had bij den val in het water een vrij ernstige hoofdwonde opgeloopcn, welke moest wor den gehecht. De chauffeur S. had een onbe duidende snijwond boven het linkeroog. Alle drie liepen snijwondjes aan de vingers op. Nadat hun geneeskundige hulp was ver leend, zijn de drenkelingen naar hun onder scheidene woonplaatsen vervoerd. SUMetUk. WEDSTRIJDPROGRAMMA DER K.N.A.U. IN 1940. De nationale technische commissie van de Koninklijke N'ederlandsche Athletiek Unie heeft het wedstrijdprogramma voor het aan staande seizoen samengesteld. Op de kalen der treffen we o.m. de volgende wedstrijden aan; 5 Mei te Amsterdam, georganiseerd door het district Noordholland, Vondelpark-esta fette. 26 Mei te Amsterdam, georganiseerd door het district Noordholland, nieuwelingendag. 2 Juni te Amsterdam georganiseerd door A.D.A., nationale wedstrijden voor dames en heeren. 14 Juli te Den Haag, georganiseerd door V. en L., nationale junioreskampioenschappen. 21 Juli te Amsterdam, georganiseerd door de .Volewijckers, nationale wedstrijden. 4 Augustus te Amsterdam, georganiseerd door A.P.G.S.. nationale wedstrijden. Op 28 Juli zullen de Nederland- sche B-kampioenschappen en op 10 en 11 Augustus de Nederlandsche kampioenschappen worden gehou den. De plaatsen en de organisee- rende vereenigingen worden nog be kend gemaakt. De A.A.C. houdt te Amsterdam nationale wedstrijden, doch een datum is nog niet vastgesteld. Indien de landenontmoeting Zweden— Noorwegen doorgang vindt, zal eventueel nog een wijziging in het programma worden aangebracht. LONDEN EN PARIJS LEDEN EEN NEDERLAAG VAN ONGEHOOR- DEN OMVANG. Zooals reeds voorspeld, zien de Duitsche bladen in het sluiten van vrede tusschen Sovjetrusland en Finland een nederlaag der Westelijke mogendheden. De „Essener Nationalzeitung" spreekt van een „waarlijk unickcn politieken neder laag" voor Londen en Parijs. Chamberlain en Daladicr, aldus dit" blad, staan voor een nederlaag van zoo ongehoorden omvang, dat men de consequenties, die het einde van den SovjctrussischFinschen oorlog met zich mede brengt, slechts bij benade ring kan schetsen. Dé Britsclie poging tot uitbreiding'<*an den ^óorldg hl' Noord-Euroi- pa en tot voorbereiding ,vau oen tegen puitscbiand geriqhlw flankaanval is mis lukt. Engeland is weer eens uit Oost-Euro pa naar zijn eiland teruggeslagen en moet van uit dit trefbare punt de verdere ont wikkeling van de beslissende worsteling tegemoet zien. Rusland en Finland zullen in de toekomst bij de vorming hunner betrekking niet meer door de inter- ventielustcn van West-Europa ge stoord worden. De Sovjetunie heeft in overeenstemming met haar zeer belangrijke rol als groote mogend heid cn als belangrijke militaire factor tegenover den Finschen staat, die zijn eigen kracht en innerlijke sterkte bewezen heeft, het stand punt ingenomen, dat haar thans in liet geheclS Europeesche Oosten, van Moormansk tot aan de Zwarte Zee toekomt. Het ging niet om het lot van Finland De Berliner Boersenzeitung zegt: Het ging den Westelijken mogendheden niet om het lot van Finland: Finland werd in den oorlog gedreven, het moest den oor log voor de Westelijke mogendheden tot den laatsten Fin uitvechten. Noorwegen en Zweden moesten in het gelid der Westelij- „H*t rechtsbewustzijn val» ons volk vraagt er om. Aantal ki lometers geen maatstaf voor de wegverkeersbelasting. De minister van Waterstaat, de heer Albarda heeft gisteren de spre kers over de begrooting van zijn de partement geantwoord. Bij de uitvoe ring van openbare werken voelt spr. zich gedwongen door dezelfde ge- dachten die aan het desbetreffende deel van het plan van den arbeid ten grondslag liggen. De werken moeten economisch nuttig zijn en ook van behoorlijken omvang. Een pro gram der werken is thans bezwaarlijk te verwachten, daarvoor is de tijd te onzeker. Spr. zal zijn best doen. Als niets in den weg komt, dan is vlotte uitvoering van den tun nelbouw te Velsen te verwachten. De financiering van den wegenbouw be sprekend, deze zal niet ten gevolge hebben, dat de wegenaanleg wordt vertraagd. Het verband met de spoorwegtekorten is nu eenmaal het systeem van de wet. Men moet dit niet verkeerd opvatten, toevallig leveren de spoorwegen thans te kort op, maar het kan ook anders zijn en doet aan het systeem niet af. De belasting op het wegverkeer. De quaestie der personeele belasting voor motorrijtuigen zal spr. ter kennis van zijn ambtgenoot van Financien brengen. Aan de vraag: een belasting voor het wegverkeer, wordt groote aandacht besteed. Het aantal kilometers is niet maatgevend t.a.v. wegen- gebruik. De oorzaak der nog niet invoering van de Wegenverkeerswet, ligt o.m. in de moeilijke en omvangrijke keuring der vocr- Op de heenreis landden de Peli kaan en de Torenvalk resp. te Basra en te Bandoeng. terwijl de Oehoe op de terugreis Jodhpur bereikte. tuigen enz. Vereenvoudiging der medische voorschriften voor keuring van motorrijders is onderhanden. Spr. ziet niet af van het voornemen, c*n een behandeling van de coördinatie van het goederenvervoer te hervatten. Het mijnwezen besprekend, zegt de minister, dat hooge afschrijvingen en sta biliteit in de afschrijvingspolitiek geboden zijn, daar het een tijdelijk bedrijf is; eens raken de lagen uitgeput. De begrooting wordt z. h. st. aangeno men met de N.S.B. tegen. Bij de begrooting van het Zuïderzeefonds merkt de heer Hiemstra (s.d.) op, dat we ons t.a.v. de voedselvoorziening gelukkig moeen achten, dat we de Wieringermeer hebben. Deze begrooting alsook die van het opei^ baar lichaam ,.De Wieringermeer" worden z. h. st goedgekeurd. Spdonnage. Vervolgens wordt een aanvang gemaakt met de behandeling van de Justitiebegroo- ting. De heer Kolff (c.h.) Heeft den in druk, dat er te zwak wordt opgetre den tegen „onvaderlandslievende schobbers". Spr. bepleit opheffing van het verschil in strafmaat tus schen burgers en miltairen en heeft geen bezwaar tegen de doodstraf in geval van landverraad. Het rechts bewustzijn van ons volk vraagt er om, aldus spr. De heer Janssen (r.k.) bepleit o.m. af kondiging van den staat van beleg voor het geheele grensgebied. De heer Kranenburg (v.d.) is niet te vreden over de wijze, waarop de minister van Justitie zijn wetgevende taak opvat. Hij is van oordeel, dat de minister niet spoedig genoeg tot wetswijziging of het indienen van nieuwe wettelijke regelingen overgaat. Hedenochtend wordt de behandeling voortgezet ke mogepdhjdcn plaats nemen en hup land geven als oorlogstooneel. Geheel Noordoost-Europa moest ten offer vallen aan den oorlogsfakkel, alles alleen om Duitschland af le sluiten van het Zweed- sche erts en den Westelijken mogendheden een gedeeltelijk succes ten minste in het Noorden te verzekeren. In de Duitsche bladen komt tot uiting de meening dat Finland beter direct had kunnen toegeven, en dat Duitschland zich bij dit conflict nooit verwijderd heeft van het stanpunt van den waarnemer. S Qsofor nstB o«> TT Stalin zou bij de executie aan wezig zijn geweest. Het Deensche blad „Ekststrabladet'' meldde gisteravond, dat Kuusinen, het hoofd der stroomannenregeo- ring der Finsche volksrepubliek, welke door de U.S.S.R. gevestigd was te Terijoki in den aanvang van den Russisch-Finschen oorlog, te rechtgesteld is volgens uit Helsinki ontvangen berichten. Hij we rek er van beschuldigd misleidende inlichtingen te hebben gegeven aan het Kremlin over de toestanden in Finland vóór den oorlog. „Ekststrabladet" voegt hieraan toe, dat de terechtstelling door Stalin persoonlijk was bevolen. Stalin was „boos", omdat Kuusinen hem er toe had overgehaald het Finsche avontuur te ondernemen, tegen zijn eigen oordeel in. onder voorwendsel het Finsche voik te reden uit den greep v. maarschalk Mannerheim." Eigenaar was vroeger seiner bi] de marine. Een arrestatie ln de hoofdstads Aan het eind van de vorige maand werd aan de grens bij Vlagtwedde de 34-jarigo Amsterdamsche koopman A. gearresteerd. Er werden in zijn auto lampen gevonden, die stralingsapparaten bleken te zijn, doch oor spronkelijk verkeerde men in de meening, dat deze man iets te maken kon hebben met de lichtsignalen, die 's nachts herhaaldelijk werden waargenomen. In de Amsterdamsche woning van den man in de Michel Angelostraat werd door de recherche een onderzoek ingesteld. Het bleek, dat in een toilettafel een volledig en zeer goed zendapparaat was opgeborgen. Het zendapparaat was van hetzelfde maaksel als dat te Schiebroek in beslag werd genomen. De gearresteerde is een Nederlander Hij heeft vroeger bij de Nederland sche Marine gediend als seiner, zoo dat hij goed op de hoogte moet wor den geacht met de behandeling van radiozendtoestellen. De man wordt er van verdacht deze toe stellen te hebben gebruikt om aan een vreemde mogendheid inlichtingen te ver strekken. Hij ontkent echter er ooit mee ta hebben geseind. Hij zegt het kostbare toe stel te hebben gekocht van een marktkoop man te Amsterdam. Den naam van den ver- kooper weet hij echter niet. De man is in arrest gehouden en gistereti voor den officier van Justitie geleid, die de stukken in handen van den rechter-commis- saris heeft gesteld. Deze heeft zijn insluiting in het huis van bewaring gelast. De man wordt verdacht van overtreding van artikel 21 der Neutraliteltsverklaring. ER VAN VERDACHT, NEDERLANDSCHE SCHEEPSTIJDINGEN TE HEBBEN VERRADEN. ZITTING MET GESLOTEN DEUREN. Vandaag zal de Haagsche Rechtbank zich bezighouden met de berechting van de drie verdachten, betrokken in de spionnagezaak, welke eind No vember van het vorig jaar door de politie is ontdekt. Naar men zich zal herinneren, werd toen te Rotterdam gearresteerd de genaturaliseerde Duitscher ir. F. W. J. H. P. Sturm, bij wien eenige rolletjes met nog niet-ontwikkelde foto's werden aan getroffen. Na ontwikkeling bleken op deze foto's te zijn opgenomen een aantal copieën van lijsten, door het rijksbureau van zeescheepvaart sa mengesteld, betrefende in het bui tenland aangehouden Nederlandsche schepen en hun lading. Het verdere onderzoek leidde tot de ar restatie van den heer G. W. F. van Hoeven, referendaris van het departement van So ciale Zaken, diens echtgenoote, mevrouw A. -L van Hoeven geboren van Andel en Mr. YV. B. J. Buve, hoofdcommies aan het depar tement van Economische Zaken -. Volgens de dagvaardingen zou de zaak zich als volgt hebben toegedragen. Mr. Buvé had, als ambtenaar van Economische Zaken, de beschikking over lijsten van het rijks bureau v. Zeescheepvaart, waarin vermeld stonden de in liet buitenland aan- en opge houden Nederlandsche schepen, vermeldende den naam, de reederij, de lading, de ligging en bijzonderheden van de schepen. Mr. Buve schijnt nu d« lijsten naar de woning van den heer en mevrouw van H. te hebben gebracht, die op hun beurt deze lijsten weer aan ir. S. hebben laten zien. S. zou ln verbin ding hebben gestaan met een vreem de mogendheid, die belangstelling voor deze documenten had. Niet onmogelijk is geweest, dat ten gevolge van deze spionnage Neder landsche schepen tot zinken zijn ge bracht, daar het hier immers ging om de opsomming van schepen, wel ke in de Duins werden opgehouden en later naar Nederland zouden koers zetten. Ir. Sturm, die geregeld bij de familie van Hoeven aan huis kwam en daar de lijsten inkeek en overnam, schijnt nu gezegd te hebben, dat het heel wat werk was om de lijsten over te nemen en het fotografeeren veel gemakkelijker zou zijn. De heer van Hoeven wist nu van een kennis op het de partement een foto-toestel te leen te krijgen onder het voorwendsel, dat hij thuis van zijn vrouw enkele foto's wilde maken. Het is gebleken, dat de kennis daarbij geheel te goeder trouw is geweest. \ran Hoeven gaf het toestel in werkelijkheid aan ir. Sturm, die de betrokken documenten fotografeerde. Hij legde ze daartoe op den grond en ging ec met het fototoestel boven staan. Op die wij ze is een stuk van de vloermat ten huize van de familie van H. meegefotografeerd en de bijzonderheid heeft tot de arrestatie van het eclitpaar bijgedragen. Mevrouw van Hoeven zou bovendien nog aanteekeningen uit de lijsten hebben ge maakt en deze aan ir. Sturm ter hand heb ben gesteld. De verlooide van ir. Sturm heeft bij de politie aangifte gedaan van haar vree se lijk vermoeden en mededee- ling gedaan van de verraderlijke to to's. Jaloezie op mevr. van Hoeven, bij wie ir. Sturm reeds zes jaar aan huis kwam, schijnt bij dit „vereaad" mede ln het spel te zijn geweest. De maximum-straf. De maximum-straf, welke voor landver raad kan opgelegd worden, is maximaal zes jaren, doch kan met een derde worden ver hoogd, indien de verdachte door het begaan van het feit een bijzondere ambtsplicht schond zooals in deze gevallen, terwijl' bij samenloop van meerdere feiten, die als op zichzelf staande handelingen moeten wor den beschouwd, en meerdere misdrijven op leveren nogmaals 't maximum met een der de kan worden verhoogd, zoodat dit dan op tien jaar en acht maanden zou komen. Behandeling met gesloten deuren. Dinsdag jl. heeft de rechtbank er over be raadslaagd of deze zaak in openbare zitting of met gesloten deuren zou worden behan deld. Tot het laatste werd besloten, zoodat publiek en pers vandaag tot de zittingszaal geen toegang hebben.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1940 | | pagina 2