IS
als dictators
M
Reeds Russisch contact
met Roemenië 1
Ruslands hulp
aan Duitschland
Italië naast Turkije
tegen Rusland?
Ontploffing te
Breda
Sumner Welles
te Rome
Massaverhuizing
ia Finland
De Rijksmiddelen in
Februari
,a
7
In ruim ccn eeuw 4000
schipbreukelingen
op de Wadden
De tijd werkt thans
voor Hitier
Postvluchten op Indië
Eerste Kamer
Ontwerp herwaardering
goedgekeurd
Bedrijvigheid aan het
Westfront
Paniek in Woonhuis
Russen en Japanners
weer slaags
Texel berucht bij de zeelieden
DE EILANDERS ZIJN EEN DAPPER
VOLKJE.
In de aula van het Koloniaal Instituut
te Amsterdam hield de heer H. Th. de Booy
gisteravond een voordracht met smalfilm
en lichtbeelden over „Reddingwezen en
Waddeneilanden" voor leden van het Kon.
Aardrijkskundig Genootschap.
De Waddeneilanden hebben, aldus
epr., in de geschiedenis van het Ne-
derlandsche reddingswezen steeds
een zeer belangrijke rol gespeeld en
van de 6100 schipbreukelingen, wel
ke sedert haar oprichting in 1824
door de Noord- en Zuid-Holland-
sche Redding-Mij. werden gered,
zijn 4000 afkomstig van schepen,
welke op de Waddeneilanden of de
ver in zee uitstekende barfken voor
de zeegaten van Texel, Terschel
ling, Ameland en Schiermonnikoog
strandden.
Het noodlot bij Texel.
Voordat er sprake was van een georgani
seerd reddingwezen rijn tallooze schepen
met man en muis op dit gevaarlijke ge
deelte van onze kust gebleven. Berucht
zijn in dit opzicht de jaren 1635 en 1660,
toen alleen op Texel resp. 35 en 120 sche
pen strandden. In 1683 verongelukten aldaar
6 groote Hollandsche oorlogsschepen, waar
bij 900 man omkwamen. Bekender is de
ramp van de „Lutine" op de Terschellinger
gronden, welke 300 slachtoffers eischte, in
het jaar 1799.
Vooral na gevaarlijk.
De scheepvaart is veiliger geworden, doch
de banken voor de zeegaten der Wadden
eilanden blijven nog seteds tot het gevaar
lijkste gedeelte van onze kust bchooren.
Vooral nu de kustlichten gedoofd zijn en
do aanwezigheid van mijnen de scheep
vaart langs Terschelling dwingt den rand
der banken tot op zeer korten afstand te
passeeren, is het aantal scheepsrampen
aldaar weer toegenomen.
Terschelling heeft rijn eigen vlag.
De geïsoleerde positie der eilanden en het
nauwe contact van de bevolking met de zee
hebben niet nagelaten invloed uit te oefenen
op het karakter onzer Waddeneilanders
leder eiland heeft echter een apart karak
ter en eigen gewoonten. Terschelling heeft
zelfs een eigen taal en vlag. Zeer groot is
het aantal zeelieden op onze koopvaardij
vloot dat van de eilanden afkomstig is: de
combinatie boer-zeeman komt veel voor op
Terschelling en Ameland. Verschillende ka
piteins gaan. nadat zij de zee vaarwel heb
ben gezegd, weer terug naar hun eiland.
Elk eiland een wereld op zichzelf.
Spr. vestigde de aandacht op enkele geo
grafische en historische bijzonderheden van
de Waddeneilanden en schetste de groo'e
werkelijkheids- en onafhankelijkheidszin
der bewoners, wier doorzettingsvermogen
en moed in moeilijke omstandigheden dik
wijls uitnemend te pas kwamen bij zware
reddingstochten.
Welk een stuk volkskracht schuilt in de
ze kleine bevolkingsgroep! Onderlinge na
ijver is echter den eilanders niet vreemd.
Tenslotte zijn het zeer kleine
maatschappijtjes niet alle moeilijk
heden van dien en iedere eilander
is er in zijn hart van overtuigd, dat
zijn eiland de voorkeur geniet boven
de andere w-addencilanden.
Tenslotte memoreerde spr. enkele zeer ge
vaarlijko reddingen een scheepsrampen en
bracht hulde aan de bemanningen der red
dingbooten. Spr. hoopte dat de daadwerke
lijke belangstelling van het Nederlandschc
volk voor liet reddingwezen voortdurend
grooter zou worden en dat vele landgcnoo-
ten zich dezen zomer dc moeile zullen ge
troosten een tocht langs de waddeneilanden
te maken.
Na dc pauze word dc documentaire film
„Schip in nood" vertoond, welke een zeer
boeiend beeld gaf van den strijd der redding
booten tegen dc branding.
Bewoners hevig geschrokken.
Bij het sloopen van (abrieks-
fundamenten te veel trotyl ge
bruikt.
Bij het opruiniing^werk van de betonnen
fundeeringen van de voormalige machinefa
briek „Breda", te Breda, heeft personeel
van de genie gebruik gemaakt van trotyl.
Door de veroorzaakte explosies werden
groote stukken steen honderden meters df
straat op geslingerd, waardoor in de om
geving veel materieele schade werd Ver
oorzaakt.
De voormalige machinefabriek „Breda"
is, aldus het Hsb., door de gemeente Breda
aangekocht in verband met het doorbraak-
plan in de binnenstad. Op normale wijste
was het niet mogelijk de fundeeringen
van deze fabriek to sloopen, zoodat men
genoodzaakt was de hulp van de genio
in te roepen.
Door het boren van gaten, waarin dan
buisjes trotyl werden geplaatst, werden de
massieve betonblokken tot explosio gebracht
Blijkbaar heeft men bij een dezer explosies
een te zware lading trotyl gebruikt, zoodat
zulk een luchtdruk werd veroorzaakt, dat
iu de omgeving de ruiten sprongen en de
dakpannen van de huizen werden geslin
gerd, terwijl zware stukken steen door de
lucht vlogen.
Dat niemand gewond werd. mag een won
der worden genoemd. Bij een bewoner van
de Karncmclkstraat, die voor het raam van
zijn woning zat, vloog bijv. een stuk steen
door dc ruit, zonder den man echter te tref
fen.
Vele bewoners waren van de explosie erg
geschrokken en holden de straat op De op-
ruimingswerken zijn direct geslaakt.
Amsterdamsche grossiers onder
terreur.
Op een merkwaardigen toestand in de Am-
sterdamschen aardappelhandel is door een
uitspraak van den Centralen Bond van Be
roep te Utrecht het licht gevallen.
In 1939 weigerde een grossier voor een be
paalden losser zegels te plakken en ging,
aldus het Hshl., van de vordering van den
Raad van Arbeid daartoe in beroep. In dit
geval heeft de beroepsrechter aangenomen,
dat de werknemer niet in loondienst was.
Uit de overwegingen bij de uit
spraak bleek ten duidejijkste, dat
een gezagsverhouding van werkge
ver over arbeider niet alleen ten
eenenmalc ontbrak, maar dat het er
volgens den rechter veeleer op ge
leek, dat hier een bedenkelijk soort
gezag" werd uitgeoefend door de ar
beiders op de werkgevers. Een ge
zag dat ten volle den naam van ter
reur verdient!
Op dezen grond gehoefde de werkgever
dus geen zegels te ph kkeu. De overwegin-
Cn luidden o.m.:
dat de leden van de verceniging van aard
appelwerkers, waarvan de verzekerde lid is,
hun dienst „met geweld opdringen", tegen
een vast tarief en dat zij tegen ditzelfde ta
rief betaling eisclien, indien hun blijkt, dat
buiten hun medewerking aardappelen te
Amsterdam zijn gelost; dat dc grossiers zich
reeds jaren genoopt hebben gezien voor dit
geweld te zwichten en de voorgeschreven
eisclien in te willigen;
dat de leden van de groep Om dc beult
vacantie nemen cn dan een gelijk aandeel
in de verdiensten blijven genieten als dege
nen, die aan het werk blijven.
De Raad van Arbeid ging in dit vonnis in
hooger beroep, hetgeen jammer genoeg, zijn
tegenpartij in de vorige zaken niet had ge
daan. Ook de uitspraak van den Centralen
Raad is leerzaam. Den grond, waarop de
vordering rustte, achtte ook de Centrale
Raad onhoudbaar. De Raad van Arbeid had
aangenomen, dat het aardappelen lossen vol
gens de bepalingen van een overeenkomst
over de arbeidsvoorwaarden in het aardap-
pellossersbcdrijf geschiedde; aan den Cen
tralen Raad bleek nu echter, dat deze over
eenkomst slechts in concept bestond, maar
nimmer tot stand was gekomen. Ook de
Raad van Beroep had zijn twijfel over het
bestaan van deze collectieve arbeidsovereen
komst in zijn vonnis reeds doen uitkomen;
de Centrale Raad van Beroep was nu zoo
ver, dat hij zeggen kon: ze bestaat niet.
Maar ook overigens ontviel het begrip
„loondienst" alle grond. Op dezelfde motie
ven als waarop de Raad van Beroep te Am
sterdam de vordering had afgewezen kwam
ook de Centrale Raad van Beroep tot de
conclusie: geen loondienst. Hij bevestigde
mitsdien de uitspraak van den Raad van
Beroep te Amsterdam.
De aardappellossers komen nu door deze
uitspraak buiten de voordeelen van do so
ciale verzekeringswetten te staan.
Het voortbestaan van de terreur echter
valt door geen wettelijke bepaling te verhin
deren. Hiertegen zullen de betrokkenen zelf
maatregelen moeten nemen.
Overige Middelen boven de ra
ming.
Aan het overzicht van den stand der
Rijksmiddelen op ultimo Februari jl. wordt
het volgende ontleend:
Directe belastingen.
Het totaal voor de directe belastin
gen op eind Februari ten kohiere ge
brachte bedrag ad f 49.873.854.— geeft
ten aanzien van het vorig jaar een
vooruitgang te zien van ruim 5,9
millioen gulden, welke voorname
lijk is te danken aan de nieuw inge
voerde opcenten op de gemeente
fondsbelasting, welke tot dusver heb
ben opgebracht f6.272.546.—.
Voorts is alleen de inkomstenbe
lasting boven het bedrag van het
vorig jaar uitgekomen en wel met
f2.392.181.waardoor de opbrengst
werd f31.525.832.
De Overige Middelen.
De Overige Middelen brachten in Febr. bij
na f 1 millioen meer op dan verleden jaar
Febr. In de eerste twee maanden van dit
jaar heeft de opbrengst dezer middelen de
raming reeds met f 3M millioen overschre
den.
Voor het eerst sedert het uitbreken van den
oorlog landde Vrijdag op Schiphol een
Dnitsch vliegtuig, dat post vervoerde. Voor
de terugreis werd een zending post en Aal-
smeersche bloemen meegenomen. Het in
laden.
Turkije op wacht.
De diplomatieke medewerker van Reuter
verneemt, dat gewoonlijk welingelichte Roe
meensche kringen in Londen geen bevesti
ging hebben ontvangen van do berichten,
volgons welke onderhandelingen zouden
worden gevoerd over een SovjetRussisch
Roemecnsch pact. Evenmin slaat men ge
loof in deze kringen aan do beweringen van
den Duitschcn omroep, volgens welke „de
onderhandelingen, die gaande zijn tusschen
Rusland en Roemenie, den internationalen
toestand volledig zullen wijzigen voor het
einde van deze week".
In feite worden geen sensationecle ontwik
kelingen verwacht door Roemeensche krin
gen in Londen. Men gelooft dat de Duitsche
bewering voor internationaal gebruik is ge
uit. Do Roemeensche politiek, zoo zetten ge
noemde kringen uiteen, is niet specifiek van
Centraal Europeeschen aard. De Roemeen
sche belangen zijn in hoofdzaak Balkanbe-
langen, gepaard met vrijheid van scheep
vaart in de Zwarte Zee en de Middelland
schc Zee. In ieder geval zijn dc Roemeen
sche belangen verhonden met die der Bal
kanentente. Er wordt nog op gewezen, dat
de betrekkingen met Turkije in het bijzon
der zeer nauw en hartelijk zijn geweest.
Vliegramp in Italië.
MILITAIR TOESTEL NEERGESTORT.
Bij de luchtbasis Modena (Italië) is
•en milittair vliegtuig neergestort.
De drie inzittenden kwamen om het
leven. Toen het toestel tegen den
grond sloeg, werden drie in de nabij
heid staande mensehen door onder-
deelen van het vliegtuig zoo ernstig
gewond, dat ook zij bezweken.
Heden bij den Koning en Mus-
solini, Maandag bij den Paus.
Gisteravond is Roosevelts afgezant Sumner
Welles te Rome gearriveerd, en reeds heden
ochtend zal hij door den koning en daarna
door minister Ciano ontvangen worden. Van
middag zal hij een bespreking met Mussolini
hebben. Dinsdag vertrekt de Amerikaansche
gast aan boord van de „Conté di Savoia" van
Napels naar de Vereenigde Staten, na Maan
dag nog door den Paus in audiëntie te zijn
ontvangen.
Het tweede bezoek van Sumner Welles
aan Ronie trekt in de Italiaansche hoofd
stad nog grooter belangstelling dan het eer
ste bezoek.
Van gezaghebbende Turksche zijde wordt
volgens het R. Nwsbl. .vernomen, dat Italië
aan Turkije ingeval van een directen aanval
van Rusland op den Balkan directe samen
werking heeft voorgesteld, na herhaalde ver
klaringen door Italië gedaan, dat dit land
zou opmarcheeren indien de Russen zouden
trachten een inval op den Balkan te doen.
Het gezaghebbende Turksche blad Yeni Sa-
bah verklaart, dat op het oogenblik dat
Duitschland en Rusland een voet op den
Balkan zouden zetten Turkije zal handelen.
Daarom heeft de Italiaansche regeering de
Turksche een plan tot samenwerking voor
gelegd. Het voorstel is naar Ankara over
gebracht door den Turkschen ambassadeur
in Italië, die juist op zijn DÖst terugkeerde.
Volgens dezelfde bron heeft het Italiaansche
voorstel cenigen Indruk op de Turksche re-
geering gemaakt, doch de onmiddellijke aan
neming uitgesteld in verband met de loo-
pende verzoeken om inlichtingen bij de an
dere betreffende landen.
Een Amerikaansche geleerde, Bruce C.
Hopper, heeft in het driemaandelijksch tijd
schrift „Foreign Affairs" de vraag behan
deld welke hulp kan en wil Rusland geven
aan Duitschland? Zijn conclusies luiden vol
gens het Hshl. aldus:
1. Rusland kan Duitschland niet helpen
met vetten, ijzererts, nictijzer-lioudende me
talen, rubber of katoen.
2. Rusland kan Duitschlands tekort dek
ken aan mangaan-erts en hout; na een jaar
respijt voor het uitbreiden van de bezaaide
oppervlakte, kan liet elk tekort aan graan
dekken, dat zich mocht voordoen.
3 Rusland kan genoeg olie produceeren
om te voorzien in Duitschlands buitengewo
ne oorlogsbehoefte, maar op voorwaarde dat
Duitschland zorgt voor de uitrusting en de
technische hulp, di») noodig jm voor 't re-
tr'ganteeeien van Ruslands industrie -ui
transportwezen.^ Die reorgaisatiè zon waar
schijnlijk twee jaar verefscheYn
4 Rusland kan thans aan Duitsrïiland
niet genoeg olie leveren om het in staat te
stellen een offensief op groote schaal te on
dernemen, zonder dat het het risico loopt,
zijn voorraden uit te putten. Het kan niet
in voldoende hoeveelheid soyaboonen van
Mandsjoerijo aanvoeren om Duitschlands
vetproblecm op te lossen. Rusland kan
thans gedeeltelijk, maar niet afdoende, het
tekort van Duitschland aan oliën eu vetten
verhelpen.
5. De industrie van Duitschland is zeer
overbelast met oorlogswerk. Het is dus on
waarschijnlijk, dat de Duitsche regeering
de grondstoffen kan of wil betalen uitslui
tend met de waren, die Rusland verlangt,
namelijk machines en werktuigen van hoo-
gere kwaliteit. De transportkosten over de
ontzaglijke afstanden in Rusland zullen
stijgen tot twee- en driemaal den prijs van
de producten zelf. Maar in het zoeken naar
betaalmiddelen hebben in de afgeloopen
jaren de Nazi's een verrassende vinding
rijkheid ontwikkeld. Het is denkbaar, dat
zij de Duitsche schepen, die in Russische
havens zijn geïnterneerd, zouden willen
overdoen aan de bolsjewiki. De meest-belo-
vende methode, echter, schijnt de betaling
met dc opbrengst in vreemde valuta van
de bezittingen, die het eigendom waren
van de Duitsche minderheden, die nu te-
rugkeeren naar het Rijk.
6. Dc conclusie schijnt derhalve te
zijn, dat in een oorlog met korten
duur, met zware offensieven, Rus
land geen doorslaggevende hulp
aan Duitschland kan geven. Maar
indien de huidige belegeringsoorlog
twee jaar duurt, zonder dat er groo
te gevechten worden geleverd, zoo
dat aan de fronten een minimum-
verbruik plaats heeft van oor
logsmateriaal, en indien Duitsch
land tijd heeft om groote öorlogs
voorraden te maken cn de industrie
en het transportwezen van de Sow-
jet-Unie te rcorganiseeren, dan is
het zeer wel mogelijk, dat de hulp
van Rusland beslissend zou wor
den voor den uitslag van 't krijgs
bedrijf in het Westen.
Hierbij wordt verondersteld, dat de bin-
nenlandsche verhoudingen het Duitschland
mogelijk maken, een beleg van twee jaar te
doorstaan, en dat Rusland bereid zal zijn.
zijn binncnlandsche behoeften op te offeren
aan de hulp nan Duitschland. Zeker is dat
in geenen deele.
DE BEGRAFENIS VAN LOUIS DE VRIES.
Naar wij vernemen, is gisteren het trans
port met het stoffelijk overschot van Louis
de Vries uit Nice naar Amsterdam vertrok
ken. Wanneer geen onverwacht oppnthour'
ontstaat, zal het stoffelijk overschot waar
schijnlijk Dinsdag a.s. fe Amsterdam aan
komen, waarna op Woensdag a.s. de ter
aarde bestelling op Muiderberg zal geschie
den.
Op de heenreis arriveerde de Peli
kaan gisteren te Rangoon en de Gier
te Alexandrië: de Oehoe en de IV ie-
lewaal landden op de terugreis resp.
te Alexandrië en te Rangoon.
Incidenteele wijziging
In overweging.
Muntwet
Gisteren keurde de Eerste Kamer het wets
ontwerp tot het verleenen van hulp aan het
Finsche Roode Kruis ten bedrage van f 100.000
z.h.st. goed.
Voorts werd het wetsontwerp tot voorloo-
pige voorziening ten aanzien van de waarde
bepaling van den voorraad gouden munt en
gouden muntmateriaal der Nederlandsche
Rank en regeling van de gevolgen dier voor
ziening z.h.s.t. aangenomen, met de gebrui
kelijke tegenaanteekening van de .VS.B. De
minister dcekle nog mede, incidenteele wij
ziging van de Muntwet in overweging te
willen nemen.
400.000 menschen op weg naar
hun nieuwe woonplaatsen.
Bijna een zesde van Finlands to
tale bevolking zal een nieuwe woon
plaats moeten vinden en op het
oogenblik is dan ook waarschijnlijk
de grootste massa-verhuizing van de
zen tijd aan den gang Volgens schat
tingen die men te Stockholm hoort,
zijn in totaal ongeveer 400.000 Fin
nen op weg naar hun nieuwe woon
plaatsen.
Te Wiborg hebben de laatste drie dagen
groote groepen burgers alle waardevolle za
ken, welke vervoerd konden worden, uit de
stad verwijderd. Uit het gebied ten westen
van het Ladogameer zijn 50.000 koeien, paar
den en varkens geëvacueerd.
Een volledig plan voor de evacuatie was
reeds in het najaar vastgesteld, zoodat een
en ander tamelijk vlot verloopt. De kosten
zijn overigens enorm. Zelfs reeds tijdens den
oorlog kostte het onderhoud van de uit 1e
groote steden geëvacueerde vrouwen en kin
deren den staat reeds meer dan 100.000 gul
den per dag.
Men vraagt zich af wat moet geschieden
met de 85.000 inwoners van Sortavala,Wi
borg en Kexholm, hoofdzakelijk, bestaande
uit "arbeiders, handwerkslieden en kantoor,
bedienden.
Tenslotte zullen ook de Russische minder
heden geëvacueerd moeten worden en in het
bijzonder de orthodoxe monniken van het
klooster van Valani, die eeuwenlang in Fin
land hebben gewoond. Van het schiereiland
Hangoe zullen 2000 personen naar het cen
trum van Finland worden overgebracht.
SPECIAAL BIJ DE DUITSCHLUXEM-
BURGSCHE GRENS.
Een der Luxemburgsche bladen meldt, dat
twee grenswachters bij hun nachtelijke ron
de twee mannen opmerkten, die zich bij do
betonnen kazematten schuil hielden en bij
de nadering der grenswachters in de Sauer
sprongen.
Aan den Duitschen oever heerschte groote
bedrijvigheid: zoeklichten waren op de ri
vier gericht. Bij de kazematten werd een
Duitsch meetinstrument gevonden. Overdag
zijn uit laagvliegende Duitsche toestellen
de Luxemburgsche betonnen versterkingen
langs de grens gefotografeerd.
Het Fransche legerbericht van gisteravond
luidt: Over het geheel een kalmcn dag.
Zware brand verrast de slapen
de bewoners.
Vannacht is een zware brand uitgebro
ken in een in het centrum van de stad
Charlotte in N. Carolina (V.S.) gelegen
woonhuis, dat 96 kamers bevat. De bewo
ners werden in hun slaap verrast en ver-
scheidenen sprongen uit de ramen. Zes per
sonen, waaronder vier kinderen, vonden den
dood en twaalf anderen werden ernstig ge
wond. De brandweer kon tegen den gewel
digen vuurhaard niets uitruchten.
Volgens een niet-bevestigd bericht
uit Charbin zouden Russische en Ja-
pansche troepen naar aanleiding
van incidenten nabij Nomanhan met
elkaar slaags zijn geraakt. De Sov
jettroepen zouden reeds tot 5 mijl
van de Mandsjoekwosche grens zijn
opgerukt en hun opmarsch op het
oogenblik nog voortzetten.
VERHOOGING BOTERRANTSOENEN IN
ENGELAND.
Officieel wordt bekend gemaakt, dat hef
boterrantsoen van l ounce- per persoon per
week verhoogd wordt tot 8 ounces, te begin
nen op 25 Maart. Deze verhooging is het
gevolg van den gunsligen toestaud der
voorraden.
