Magnetische storm
„De Friesland"
zit vol gaten
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
tijdens de Paaschdagen
Moordaanslag
op jong meisje
Duifsche schepen in
neutrale wateren
getorpedeerd
Ook ons land
ondervindt de
gevolgen
Vreemde vliegtuigen boven
ons land
Tram in de bocht
ontspoord
De Paaschdrukte bij
de Spoorwegen
NIEUW TYPE DUITSCHE
TORPEDO
„Geheime" vliegtuigen
voor de geallieerden
Zij mocht niet dansen
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 (2 LIJNEN)
68e JAARG. No. 8883
In tal van landen
Noorderlicht
waargenomen
Slachtoffer met een
bijl neergeslagen
-
Molotov niet naar Berlijn
Geen Balkanstaat zal
wijken
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINTt
Russen trekken uit
Petsamo terug
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Ultg.-MlJ. Holland» Noorderkwartier N.V. te Den Helder
DINSDAG
26 M A A R T 1940
In verschillende landen is Zon
dagavond Noorderlicht waargeno
men. Meldingen kwamen binnen
uit België. Slokawije. Bulgarije. Tur
kije en Hongarije, terwijl op Nieuw.-
Zeeland een aurora australis (het
zelfde verschijnsel, dat op het Noor
delijk halfrond Noorderlicht wordt
genoemd, werd geconstateerd.
In vrijwel het geheele gebied der Vereenig
'de Staten zijn telefoon- en telegraafverbin
dingen Zondag gedurende vijf uur ernstig
belemmerd door buitengewoon sterke elec-
tdische storingen die door de geleerden aan
het verschijnsel van zonnevlekken worden
toegeschreven. De storingen begonnen des
ochtends te 11.53 uur. De telefoonverbindin
gen over langen afstand en de telegraaftoe
stellen werden buiten werking gesteld,
waardoor een millioen Paasch telegrammen
aanzienlijk vertraagd werden.
Sedert menschenheugenis heeft zich een
„electrische wervelwind" van deze kracht
niet voorgedaan. De sterkte wordt geschat
op 400 volt.
Ook in ons land.
Naar wij vernemen was Zondag het tele-
graafverkee; op de korte golf tusschen Ne
derland en Amerika tengevolge van den mag-
netischen storm gegooid. Me^ heeft de ver
binding op de lange golf. welke echter niet
zoo goed was als normaal, kunnen onder
houden. Maandag was het verkeer met Ame
rika op de korte golf het grootste gedeelte
van den dag mogelijk, hoewel de kwaliteit
te wenschen overliet. In den loop van den
avond werd het echter zoo slecht, dat'weder
om op de lange golf moest worden overge
gaan eMt Indië heeft men Zondag geduren
de een klein uur geen verbinding gehad
Ook het radio-telefoonverkeer heeft in
vloed van de storing ondervonden.
Naar aanleiding van de berichten over
magnetisch stortingen, welke zich Zondag en
Maandag in vele deelen der wereld hebben
voorgedaan, heeft het A.N.P. zich tot dr. J.
Veldkamp, den leider van het magnetisch
station van het Koninklijk Nederlandsche
Meteorologisch Instituut te YVitteveen in
Drente, gewend met de vraag, of ook in ons
land deze storing opgetreden is. Dit is in
derdaad het geval geweest. Toen de heer
Veldkamp gisterochtend de fotografische pa-
-picrstrook, waarop de waarnemingen wor
den geregistreerd, ontwikkelde, bleek, dat
Zondag ook in Nederland een magnetische
storm van groote kracht heeft gewoed. Deze
was Zondagmiddag om twee uur begonnen
en had tusschen vier uur en des avonds
zeven uur zijn hoogtepunt bereikt. Ook Zon
dagavond om negen uur was de storing zeer
sterk. Toen het diagram gisterochtend om
negen uur om te worden ontwikkeld van
het registreertoestel werd genomen, duur
de de storing nog voort, Hoe de magnetische
toestand gisteren is geweest, zal pas heden
ochtend kunnen blijken, wanneer de dia
grammen van het vorige etmaal ontwikkeld
worden. Steekproeven .hebben evenwel aan
getoond. dat het magnetisme ook in den loop
van Maandag gestoord was., zij het niet zoo
hevig als den vorigen dag. Sedert de inge
bruikneming van het magnetisch station te
VVitteveen. nu anderhalf geleden, is nog nooit
zoo een ernstige magnetische storing als
thans opgeteekend. In Januari 1938. toen dë
waarnemingen nog in de Bilt geschiedden,
heeft zich eveneens een ernstige magneti
sche storing voorgedaan, welke naar men
zich nog zal herinneren, gepaard ging met
een sterk Noorderlicht.
WILDE DE DADER ZICH WREKEN?
DRAMA IN BRABANT.
Gistermiddag omstreeks half vijf is
door den negentienjarigen P. A. Hel-
lemons uit Roosendaal op den weg
vna Rucphen naar Zundert nabij het
dorp Rucphen 'n moordaanslag ge
pleegd op een zeventienjarig meisje,
Cor Schraauwen uit Rucphen, die
met twee vriendinnetjes op den weg
liep te wandelen. De dader heeft het
meisje met een kleine bijl eenige
klappen op het hoofd gegeven, waar
door zij bloedend ineenzakte. H. is
met achterlating van het wapen op
de vlucht geslagen.
Het slachtoffer werd voorloopig door een
dokter verbonden en vervolgens naar het
ziekenhuis Caritas te Roosendaal vervoerd.
Haar toestand is zeer ernstig.
De dader is een neef van het getroffen
meisje en los arbeider ven beroep. Haar va
der is metselaar en de jongen had eenigen
tijd bij zijn oom gewerkt.
Wraak?
H. was de drie wandelende meisjes op
de fiets tegemoetgereden. Terwijl hij uit zijn
fietstasch een kleine bijl te voorschijn haal
de, riep hij de meisjes iets toe, wat zij niet
goed verstonden. Wel vingen zij het woord
..getuigschrift" op, zoodat men in het dorp
de gevolgtrekking heeft gemaakt dat de jon
gen op zijn oom wraak wilde nemen, omdat
deze zou geweigerd hebben hem bij zijn ver
trek 'n getuigschrift te geven. Doch dit is
maar een voorloopige conclusie. Het politie
onderzoek zal hier nader licht moeten bren
gen. Toen de jongen van zijn rijwiel was ge
stapt en dreigend op het meisje S. afkwam,
sloegen de twee vriendinnetjes ijlings op de
vlucht. Zij renden naar het café „Het groene
Woud", waar zij vertelden wat er gebeurd
was. Ook het bedreigde meisje probeerde
nog te vluchten, doch de jongen greep haar
en sloeg met den bijl op haar los. Vijftien
meter verder is zij in een greppel hevig bloe
dend neergevallen. Verscheidene inwoners
van Rucphen hebben den jongen nog hard
door het dorp zien wegfietsen, zonder te we
ten, welk drama zich had afgespeeld.
Dader belt politie op.
De dader stelde de gemeentepolitie
v. Roosendaal telefonisch op de hoog
te van het gebeurde. De politie is er
gisteravond om half tien in geslaagd
den jongen op korten afstand van zijn
ouderlijk huis aan den Korten Dijk
aan te hoüden.
Daarbij pleegde hij verzet, doch hij kon
worden overmeesterd, waarop hij in het bu
reau is ingesloten. In Rucphen en omgeving
beschouwde men den jongen als niet geheel
normaal. De toestand van het slachtoffer
was niet direct doodelijk, doch er bestond
wel levensgevaar.
ZOOWEL IN WESTELIJKE ALS IN
OOSTELIJKE RICHTING.
De Regeeringspersdienst meldt.
.Zondagavond en in den nacht van
Zondag op Maandag zijn boven het
Noorden van ons land eenige
vreemde vliegtuigen gesignaleerd.
In verband met de duisternis kon
de nationaliteit niet worden vast
gesteld. De vliegtuigen bewogen
zich zoowel in Westelijke als in
Oostelijke richting. Zij zijn op ver
schillende plaatsen onder vuur ge
nomen"
Ook boven den geheelen Noord-
kop van Noordholland werden de
vreemde vliegtuigen waargenomen
Het luchtafweergeschut trad in
werking.
Tot stilstand gekomen tegen pij
lers van viaduct. Drie pas
sagiers In de hoofdstad gewond.
Maandagmiddag omstreeks drie uur Is
bij het Westelijke viaduct naast het Cen
traal Station te Amsterdam een motorwa
gen van lijn 22 ontspoord, waarbij drie per
sonen werden gewond.
De tram, een wagen van het kringjijn-
tje, dat om het C.S. loopt, reed met de
gebruikelijke snelheid Bij het naderen van
de bocht bleek naar de bestuurder ons
mededeelde dat de electrische rem wei
gerde. zoodat de wagen met een te groote
snelheid de bocht inging en ontspoorde.
De wagen kwam pas tot stilstand tegen
een van de zware- pijlers van het viaduct.
De ongeveer vijftien inzittenden werden
dooreen geeooid en vrijwel alle ruiten bra
ken. 't voorbalcon werd ingedrukt Hoewel de
bestuurder niet werd verwond, was hij
door den schrik zoo overstuur, dat hij geen
dienst meer kon doen. Minder goed verging
het drie der passagiers. Een 29-jarige en
een 50-iarige dame werden door glasscher
ven ie lipt wiant gewond tenviil een acht-
iarig iongetje zijn knie bezeerde. Zij zijn
door de G.G. en GD. naar het Binnengast
huis overgebracht en konden na verbonden
te zijn in hun woningen terugkeeren
Het weer in de rails plaatsen van den
ontspoorden en zwaar gehavenden tramwa
gen vergde ge ruimen tijd Tramlijn 22 was
gestagneerd, terwijl het autoverkeer door
de politie werd verlegd.
MAX CARRÉ OVERLEDEN.
Zaterdag is op 68-jarigen leeftijd overle
den Max Adolf Carré, zoon van den oprich
ter van het circus Carré. De overledene
was eenigen tijd directeur van Carré. Bij
het veertigjarig bestaan van het circus trad
hij voor het laatst op in een van Zijn be
kende paardendressuurnummers.
Britsche onderzeebooten dringen
door in de Scandinavische terri
toriale wateren,
PROTEST VAN DE
NOORSCHE REGEERING.
De Noorsche gezant heeft bij de
Britsche regeering geprotesteerd te
gen verschillende gevallen van
schending der Noorsche neutraliteit
in de afgeloopen dagen. Al deze ge
vallen worden thans bestudeerd.
In de Deensche territoriale wateren is
door Britsch'e onderzeeërs een tweetal Duit-
sche schepen getorpedeerd, de Hugo Stinnes
en de Heddernheim Van beide schepen zijn
de bemanningen gered. De Hugo Stinnes
was op weg naar een Deensche. haven met
een lading cokes.
Het wrak ligt ongeveer 3 zeemijlen uit de
Deensche kust en is gevaarlijk voor de
scheepvaart. De juiste ligging van het wrak
zal zoo spoedig mogelijk door een Deensch
inspectievaartuig worden bepaald.
Naar Reuter in Kopenhagen verneemt,
heeft de commandant van de Britsche onder
zeeboot. die het Duitsche s.s. Heddernheim
tot zinken heeft gebracht, dit vaartuig ge-
ruimen tijd achtervolgd alvorens het aan te
houden, omdat re zware zeeën waren en 't
mistig weer was en hij besefte, dat de be
manning weinig of geen kans op redding
zou hebben, indien zij toen genoodzaakt zou
zijn geworden in de reddingbooten te gaan.
De commandant van de duikboot heeft daar
om gewacht, totdat de Heddernheim dichter
bij de Deensche kust was gekomen. Wetende
dat de bemanning bijna zeker veilig zou zijn,
heeft de commandant daarop het Duitsche
schip opgevangen en de bemanning gelast
in de sloepen te gaan.
Met Stalin naar de schouwburg
te Moskou.
In tegenspraak met de daaromtrent .ver
spreide geruchten, is de Russische volks
commissaris van buitenlandsche zaken Mo
lotov met de Paaschdagen niet naar Berlijn
geweest. Mogelijk is het bezoek iets uitge
steld. Zondagavond hebben Stalin en Mo
lotov in den grooten schouwburg het ballet
van Don Quichotte bijgewoond. Paasikivi en
de leden der Finsche delegatie waren even
eens aanwezig.
Alles ging „op rolletjes"
De drukte bij de Spoorwegen gedurende
de beide Paaschdagen heeft geen bijzondere
moeilijkheden opgeleverd. De militaire auto
riteiten hadden bijzondere maatregelen ge
troffen in verband met de verloven. Hier
door konden de Nederlandsche Spoorwegen
over het algemeen onder haast normale om
standigheden de verwachte gebruikelijke
Paaschdrukte verwerken. De drukte op den
tweeden Paaschdag was grooter dan op den
eersten, vooral tegen den avond werd het
hoogtepunt bereikt.
Extra versterkte treinen verlieten dan ook
zwaar bezet de perrons evenwel zonder dat
passagiers behoefden achter te blijven. Te
gen elf deelde de Utrechtsche stationschef
ons mede, dat zich gedurende de afgeloo
pen Paaschdagen geen bijzondere moeilijk
heden hebben voorgedaan, zft)dat men geen
speciale maatregelen heeft behoeven te ne
men om de drukte het hoofd te bieden.
Slechts enkele treinen hadden geringe ver
traging.
Voor Duitschland, Rusland en
Italië.
In een onderhoud met de Daily Express
heeft de Turksche minister van Buitenland
sche Zaken, Saradjogloe, gezegd, dat zijn
land zeer voldaan is over de hulp van
Frankrijk en Engeland. De wapenleveran
ties geschieden zeer geregeld, als men in
aanmerking neemt, dat Frankrijk en En
geland in oorlog zijn.
Saradjogloe gelooft, als vele andere
Turken niet, dat de oorlog zich tot het
Naburige Oosten zal uitbreiden, evenmin
als tot den Balkan. Turkije althans zal
niets doen om een oorlog te provoceeren.
De minister acht het weinig waarschijnlijk,
dat een Balkanstaat voor Duitschland, Rus
land, Italië of voor 3 staten gezamenlijk zou
wijken, indien zij to een verdeeling van
den Balkan zouden besluiten. Dat zou
oorlog beteekenen en een oorlog, die niet
gelocaliseerd zou kunnen worden. Turkije
is vastbesloten zijn veiligheid te verdedigen
Het zal zijn verplichtingen jegens Enge
land, Frankrijk en de verbonden Balkan-
staten getrouw nakomen.
Als ze haar doel mist, wordt ze
een mijn
Men verneemt, dat de Britsche admirali
teit bezig is met het onderzoek van een
nieuw type Duitsche torpedo, dat aan de
kust van Yorkshire, zes kilometer ten zui
den van Bridlington, aangespoeld is. Men
gelooft, dat de torpedo een week geleden
door een Duitsch bombardementsvliegtuig
in de baai van Bridlington uitgeworpen is.
Zij heeft den vorm van een sigaar en aan
de achterzijde bevinden zich twee kleine
propellers. Op het omhulsel was een afbeel
ding van Chamberlain en zijn paraplui ge
schilderd. De torpedo heeft naar men aan
neemt, een dubbele functie: als zij als tor
pedo haar doel mist, wordt ze een soort van
mijn.
In welingelichte kringen te Washington
wordt vernomen, dat de officieele meening
van de Vereenigde Staten ten aanzien van
den verkoop van militaire vliegtuigen aan
de geallieerden onlangs aanmerkelijk is ge
wijzigd en dat ook de z.g. „geheime" vlieg
tuigen, welke thans worden gebouwd voor
bet leger van de Vereenigde Staten, door
de geallieerden en andere landen voor wie
het .moreel embargo" niet geldt, gekocht
zullen kunnen worden. Dit zijn de vliegtui
gen van het tvpe P-46 tot de meest krach
tige jachtvliegtuigen.
Volgens nog. niet bevestigde geruchten
zouden eenige honderden van de meest mo
derne toestel welke thans voor het Ame-
rikaansche leger worden gebouwd, ter be
schikking van de geallieerden worden ge
steld, terwijl later aan de Amerikaansche
behoeften zou worden voldaan.
Men verwacht, dat de minister van oor
log, Woodring, heden in zijn rede de
Amerikaansche politiek betreffende het
verkoopen van vliegtuigen uiteen zal zet
ten.
Verwachting: Meest matige N.
O. tot O., later afnemende
en ruimende wind, meest
betrokken, aanvankelijk
droog, later toenemende re
genkans, aanvankelijk nog
zacht, later koeler.
Het schip eindelijk weggesleept.
Het s.s. „Friesland" van de reede-
rij Koppe te Amsterdam, dat in Ja
nuari j.1. op het IJsselmeer, tijdens
een poging om door het 40 centime
ter dikke ijs een weg tusschen Am
sterdam en Kampen te banen, zonk,
is gelicht en naar de hoofdstad ge
sleept.
Gistermiddag omstreeks half zes bereikte
het convooi bestaande uit het zwaargeha-
vende schip, dat sterk slagzij naar stuur
boord maakte en de beide sleepbooten „Zee
arend" en „Stormvogel" van de firma van
der Graaf en Koelman te Rotterdam, welke
het bergingswerk verrichtte, de Oranjeslui
zen.
Het prachtige lenteweer van gisteren
vormde wel een zeer schril contrast met de
strenge vorstperiode, welke heerschte toen
het schip naar het IJsselmeer vertrok, voor
den zoo noodlottigen tocht.
Nu de „Friesland" gelicht is, enkele scheu
ren inderhaast zijn gerepareerd, en men het
schip met behulp van de pompen drijvende
kan houden, komt de schade, welke het krui
en de ijs heetf veroorzaakt e rst duidelijk
tot zijn recht. De schade valt niet mee, in
tegendeel, zij is zooals de heer Koppe Sr.
verklaarde ernstiger dan men aanvanke
lijk dacht. De zijwanden van het schip ver-
toonen op talrijke plaatsen groote gaten,
waarvan sommige grooter dan een vierkante
meter. Het schip is zoo spoedig mogelijk
naar dok 3 van de Amsterdamsche Droog
dok Maatschappij gesleept, waar het is op
genomen. Heden zullen deskundigen een on
derzoek instellen naar de schade, opdat
ten aanzien van de reparatie een beslissing
kan worden genomen.
Naar ons door den heer Koppe Sr. werd
medegedeeld, zal ondanks de ernstige be
schadiging de „Friesland" vermoedelijk wel
gerepareerd kunnen worden.
ROTERDAMMER PLEEGT MOORDAAN
SLAG OP ZIJN ONGEHOORZAME
ECHTGENOOTE.
Gisteravond, omstreeks twaalf uur, heeft
in de Delistraat te Rotterdam de 38-jarige
J. S., een aanslag gepleegd op zijn echt-
genoote, de 32-jarige A. W. c B die te
gen zijn wil de echtelijke woning aan de
Seringenstraat had verlaten om zich naar
een café-dancing op Katéndrecht te bege
ven.
Toen de man haar in deze dancing aan
trof ontstond 'n woordenwisseling tuschej»
het echtpaar, waarna de vrouw het café
verliet en de straat opging. De man zette
haar echterna en toen hij dichtbij haar
was gekomen, lostte hij eenige schoten op
haar. De vrouw zakte ineen. Zij bleek door
een van de schoten in den buik te zijn
getroffen. Voorbijgangers brachten haar
over naar het politiebureau aan den Lin
ker Veerdam, vanwaar zij door den G.G.D.
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel
werd vervoerd.
De dader, die onmiddellijk na den aan
slag door twee surveilleerende agenten
van politie gearresteerd werd, is naar het
politiebureau aan het Sandelingenplein
overgebracht en aldaar in voorloopige be
waring gesteld.
De terugkeer van de Russische troepen uit
het noorden van Finland is begonnen en
duurt ononderbroken voort De troepen wor
den te Petsamo geconcentreerd, waar lij
wachten om naar het Oosten te worden ver
scheept,