Trawler „Reiger"
toch uitgevaren
Scandinavië
in de knel
Londen zal geen onberaden
stappen doen
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER TaIL"*™
Meer vertrouwen
in de bedoelingen
der Duitschers
Na waarschuwings
schoten stoppen
INLIJVING BUITENGEWOON DIENSTPLICHTIGEN
Op den rug der
neutralen?
Italië roept
marine-reservisten op
KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 f2 LIJNEN)
68eJAARG.No. 8889
HELDERSCHE COURANT
Uitgave der Uttg.-Mf HoQaod»
N V. Deo HsMer
REDDINGSMIDDELEN DER „PROTINUS"
ZOUDEN TOCH IN ORDE ZIJN GEWEEST.
Trots de berichten nit IJmniden, mel
dende dat na de beschieting en bom
bardeering onzer visschersschepen
door Duitsche vliegtuigen, geen
trawlers meer zouden uitvaren, heett
gisteren in den namiddag de traw
ler „Reiger" IJm. 114, toch zee geko
zen en verwacht wordt, dat heden
de overige schepen zullen volgen.
Uit de rapporten welke de laatst binnenge
komen trawlers „I. S. Gropn", IJm. 130 en
„Vikingbank", IJm. 183 hebben uitgebracht,
heeft men in IJmuidensche reederskringen
ri.1. den indruk gekregen, dat het de Duit
sche vliegtuigen in de eerste plaats er om te
doen is, de visschersschepen te laten stop
pen, om dan nauwkeuriger te kunnen na
gaan, of men inderdaad met Nederlanders
cn niet met gewapende trawlers te doen
heeft.
Deze veronderstelling baseert men op het
rapport van den schipper van de „I. S.
Groen", die mededeelde, dat een Duitsch
viegtuig en salvo mitrailleurschoten voor
den boeg in het \vater afschoot. De schip
per had onmiddellijk gestopt.
Het vliegtuig, dat aanvankelijk vóór
het schip langs had gevlogen, cirkel
de toen eenige malen er om heen,
waarna een der inzittenden met de
hand naar de opvarenden wuifde,
en het toestel zich'verwijderde.
Dicht in de buurt voer de „Vikingbank".
Ook hier meende men het neerkomen van
mitrailleurkogels in het water voor den
boeg te hebben waargenomen. De schipper
was toen volle kracht gaan varen, waar
na, volgens zijn rapport, het vliegtuig eeni
ge bommen dicht bij het schip in het wa
ter heeft laten vallen.
Het is internationaal voorschrift, dat een
koopvaardijschip moet stoppen voor een oor
logsschip, wanneer het als waarschuwing
een kanonschot voor den boeg krijgt. Aange
zien een vliegtuig slechts over mitrailleurs
beschikt, acht men het in IJmuidensche ree
derskringen niet uitgesloten, dat de Duitsche"
vliegtuigen eveneens een bevel toj 'stoppen
bedoelen wanneer zij voor den boeg der vis-
schersvaartuigen een mitraiheursalvo af
schieten. Het is hun opgevallen, dat ook de
opvarende van de „Protinus" vertellen, dat
zij meenden een d oordringend fluitend ge
luid te hooren van een machinegeweersalvo,
voordat de vliegtuigen, terugkwamen, om
het schip te bombardeeren.
Indien deze veronderstelling juist is, zou
het gewenscht zijn dat n}en van Duitsche
zijde duidelijk mededeelde, dat men voortaan
deze wijze van waarschuwing toepast om
beter de nationaliteit der visschersvaartui-
gen te kunnen Vaststellen.
Inmiddels zullen de schippers der Neder-
landsche visschersvaartuigen er, naar het
Vrijwel algemeene oordeel verstandig aan
doen. gezien de ervaring der andere traw
lers, wanneer de bellingerente vliegtuigen
klaarblijkelijk voor controle boven hun schip
komen cirkelen, te stoppen en niet door met
normale snelheid of zelfs op volle kracht ver
der te varen, den indruk te wekken, alsof
zij zich aan deze controle willen onttrekken
en dus iets te verbergen hebben.
De reddingsmiddelen aan boord
van de trawlers. Scherpe con
trole der Scheepvaartinspectie.
„Nauwlettender dan ooit ziet juist in de
zen tijd van oorlog de scheepvaartinspectie
met gestrengheid er op toe, dat de uitva
rende schepen, dus ook de Nederlandsche
Visschersvaartuigen, zijn uitgerust met deug
delijke reddingsmiddelen. Daarna is het de
plicht van den kapitein, door zorgvuldig
onderhoud ervoor te waken dat de reddings
middelen in goeden staat blijven en aan de
gestelde eischen voldoen, wanneer men er
in geval van nood gebruik van moet ma-
Aldus vat men in de kringen der Scheep
vaartinspectie het antwoord samen, dat vvij
kregen toen wij naar aanleiding van het re
laas van de geredden van den IJmuider
trawler „Protinus", die momenteel in een
ziekenhuis ergens in Schotland zijn opgeno
men, een onderhoud hadden met den ad
junct-inspecteur voor de scheepvaart te
IJ muiden. den heer J. H. Th. Eerman.
Ik wil voorop stellen, dat ik mij levcn-
jdig kan indenken, dat dé mannen van de
„Protinus". na alles wat zij hebben doorge
maakt. hun avonturen in schrille kleuren
hebben geschilderd" aldus verklaarde de
heer Eerman „en dat zij in de omstandig
heden waarin zij verkeerden de dingen zeer
pessimistisch hebben ingezien. Maar de ver
halen. die door bemiddeling van de Londen-
sche correspondenten van een aantal Ne
derlandsche dagbladen in de pers zijn geko
men. wekken vooral bij buitenstaanders een
verkeerden indruk en werpen een onverdien
de blaam op de reederijen, terwijl zij, indien
zij juist zouden zijn. bovendien ernstige cri-
tiek zouden inhouden op het beleid van de
scheepvaartinspectie, die volkomen in haar
taak te kort zou schieten, indien zij gedoogde
dat schepen naar zee zouden vertrekken
met reddingsmateriaal aan boord, dat in zoo
verregaanden staat van verwaarloozing ver
keert als naar den gewekten indruk met het
materiaal van de „Protinus" het geval zou
moeten zijn.
De „Protinus" is op 20 October 1939 gaan
varen en was geheel opgeknapt en door
scheepvaartkundige experts onderzocht al
vorens de trawler mocht uitvaren. Dat daar
bij de reddingsmiddelen niet zijn overgesla
gen blijkt uit het rapport van den deskundi
ge Bergsma, die boot, riemen, dollen, lijnen,
vlaggen, brood- en watervoorraad, enz. deug
delijk had bevonden. Op 4 December j.I. heeft
de „Protinus" gedokt cn opnieuw werden de
reddingsmiddelen gecontroleerd. Er kan dan
ook geen sprake van zijn, dat de reddingboot
die toen nog in goeden staat verkeerde, nu
plotseling wrak en dollen cn riemen rot kon
den zijn.
Trouwens, het feit alleen, dat de
boot, met aanvankelijk 10, later 8
man- aan boord, het bijna zes dagen
met ruw weer heeft uitgehouden,
weerspreekt ''e bewering, dat zij niet
in goeden staat zou zijn geweest. Bij
hoogc zeeën heeft men zes dagen
lang de boot voortdurend met den
kop op de golven moeten houden, en
daarin zou men waaldijk niet ge
slaagd zijn. indien de riemen en de
boorden waarin de dollen zaten, rot
zouden zijn geweest.
Men heeft verteld, dat de katrollen van de
reddingboot niet werkten. De heer Eerman
vroeg zich af, wat men hiermee bedoelde. De
reddingbooten aan boord van Nederlandsche
visschersvaartuigen hangen niet in davits,
maar zitten tusschen twee klampen op het
achterdek. Wanneer zij gestreken moeten
worden, worden zij op de reeling getild en
over boord gezet, waarbij zij slechts verbon
den zijn door middel van een vanglijn, waar
mee men ze langszij trekt. Het is vrijwel on
mogelijk op deze wijze een boot uit te zetten,
zonder dat deze eenig water maakt. Wat dat
betreft verschilde de toestand aan boord van
de „Protinus" met die van geen enkel ander
IJmuidensch visschersvaartuig.
De proppen mogen niet in de spuigaten
van de sloep zitten omdat anders het inko
mende water er in zou blijven staan. Pas als
de sloep wordt uitgezet worden de proppen
er in gestopt, en de scheepvaartinspectie con
troleert o.a. of de proppen aanwezig zijn. Het
zelfde geldt voor den inhoud van den ver-
bandtrommel, den watervoorraad en de
scheepsbeschuit.
Op zee heeft echter de kapitein van elk
schip de verplichting zorg te dragen voor
den goeden staat der reddingsmiddelen en
voedingsmiddelen.
Hier komt men buiten het terrein van de
scheepvaartinspectie, die er yoor zorgt, dat
bij het vertrek aan deze eischen wordt vol
daan en komt men op het gebied van de
verantwoordelijkheid der schippers en zoo
men wil der andere opvarenden, de eeni-
gend ie tijdens de reis kunnen controleeren
of deze regelen worden nagekomen.
De heer Eerman kon en wilde niet beoor-
deelen hoe de zaken aan boord van de
„Protinus" waren op het moment van de
ramp. Maar dat het materiaal kort te vo
ren nog in orde was, stonds zijns inziens
vast.
Dat dikwijls juist de opvarenden, in wier
belang deze maatregelen worden getroffen,
niet voldoende acht slaan op den stand der
reddingsmiddelen, was den heer Eerman
juist gisteren op treffende wijze gebleken.
De trawler „I. S. Groen" IJM. 130 was
's morgens binnengekomen, rapporteerend,
dat op het schip geschoten was door Duit
sche vliegtuigen toen het op 28 Maart j.1,
des namiddags te 6.15 u. bij de Ling bank,
ten Noordwesten van Doggersbank. zich
gereed maakte om te gaan visschen. On
middellijk was de schipper naar IJmuiden
teruggekeerd. Bij aankomst was gebleken,
dat op Zondag 14 Maart ten gevolge van
een zware overkomende zee de boot was
wrak geslagen en gedeeltelijk overboord
gegaan. Desondanks, terwijl men zonder
boot was, was men in dezen fijd van ruw
weer en dreigende oorlogsgevaren, nog li
dagen blijven vissctien en had men in het
verlies van de eenige reddingboot geen aan
leiding gezien om naar IJmuiden terug te
keeren. waartoe men pas hesloot toen men
tengevolge van het versrbiinen van Duit
sche vliegtuigen den schrik te pakken
kreeg.
,Ik vind dit een zoo ernstige nalatigheid,
cn een zoodanig in gevaar brengen van
menschenlevens dat ik mij verplicht heb ge
voeld hierover een klacht bij den inspec
teur-generaal voor den scheepvaart in te
dienen, aldus verklaarde de heer Eerman.
De buitengewoon
dienstplichtigen
van de lichtingen
1938 en 1939 zijn
Maandag voorden
militairen dienst
ingelijfd. In gelid
op weg door de Re
sidentie naar de
kazernes.
ENGELAND GAAT SLAAN,
DUITSCHLAND ZAL TERUGSLAAN.
Hij die zou beweren bekend te zijn met
de besluiten van den Oppersten Oorlogsraad
der geallieerden ten aanzien van de ver
scherpte blokkade, zou voor een dwaas
worden aangezien en daarom dienen alle
loopende geruchten met een stevig korrel
tje zout te worden genomen.
BERLIJN ZAL TERUGSLAAN.
Het spreekt vanzelf, dat men te Berlijn de
kwestie der aangekondigde verscherpte
blokkade met belangsteling volgt en reeds
de tegenzetten overweegt.
Vast staat, dat Hitier niet zonder meer in
het aisnoeren van zijn erts- en olietoevoer
zal berusten en onomwonden zegt men dan-
ook te Berlijn, dat een inbreuk der geallieer
den op de strikte onzijdigheid van welke
neutrale danook, consequenties met zich zal
brengen voor alle onzijdigen.
Een eventueele Engelsche actie zal onmid
dellijk door een energieke Duitsche tegen
actie worden gevoigd en als men daarbij
bepaalde recluen van neutralen niet zal
kunnen ontzien, is dat te wijten aan Engel
sche rechtschendingen, die Duitschland tot
verweer uit zelfbehoud noopten.
De breede rug der neutralen.
Het ziet er naar uit, dat voorloopig althans,
de verscherpte oorlog, zal worden uitgevoch
ten op den breeden rug der neutralen, om
dat de oorlogsvoerenden op het Westfront
hopeloos zijn vastgeloopen.
In een scherp gesteld artikel protesteert
het Hsbl. tegen dit geweld tegen de neutra
len.
Tegenover de onmenschelijke aanvallen
door vliegtuigen op onbewapende neutrale
visschersvaartuigen stelt het blad de maat
regelen van Engeland, die knagen aan de le
vens- en bestaansbasis van de onzijdigen.
Minister Churchill heeft, zegt het blad,
weinig recht als een sentimenteele herinne
ring uit te roepen: „Wat zou nu niet de col
lectieve veiligheid voor Europa kunnen be-
teekeneni"
Deze collectieve veiligheid is, mede
door Engeland en Frankrijk, welbe-
- wust ondermijnd, en het volken
bondspact is als geheel, dus in zijn
politieke (billijke behandeling der
overwonnenen), militaire (geleide
lijke ontwapening) en economische
(samenwerking op welvaartsgebied)
voorschriften, nooit toegepast. Ware
dit wel gebeurd, veel dat nu in gif
tige woekering is opgeschoten, zou
zijn achterwege gebleven.
Wij Nederlanders, denken er niet aan, nu
allen nalatig zijn gebleven mede te wer
ken aan den opbouw van een beter functi-
onneerende wereldeconomie, ons dichtbe
volkte land te doen misbruiken als gevechts
terrein der grooten en zuilen daartegen zoo
veel mogelijk naar alle zijden waken.
BIJ DE VERSCHERPING DER
BLOKKADE.
Naar aanleiding van berichten in
verschillende bladen, dat de gealli
eerden voornemens zijn hun toe
zicht op den Duitschen handel te
verscherpen, verneemt de diploma
tieke correspondent van Reuter,
dat deze berichten, voor zoover zij
te kennen geven, dat Engeland
voornemens zou zijn de neutrale
territoriale wateren te schenden of
daar politietoezicht in uit te oefe
nen, of welke extremistische of on
wettige actie van dergelijken aard
ook te ondernemen, eenvoudigweg
kunnen worden tegengesproken.
Het is heel goed mogelijk, dat de z.g.
blokkade aanzienlijk zal worden verscherpt,
doch de speciale plannen daartoe behooren
tot de bevoegdheid van de geallieerde ka
binetten of den oppersten oorlogsraad, wel
ke hun plannen tot dusver nog niet heb"
ben onthuld.
In afwachting van Chamberlains rede
van heden in het Lagerhuis kunnen alle
sensationeele voorspellingen van de hand
worden gewezen.
De Paris-Soir publiceert dat te Rome een
communiqué is gepubliceerd, volgens het
welk tien lichtingen reservisten der marine
terstond worden opgeroepen. Hun oproe
ping geschiedt met het oog op „opleidings
perioden". Voorts woorden alle stoom-vis-
schersvaartuigen uitgenoodigd zich zonder
verwijl naar hun thuishaven te hegeven.
Dat echter Brittannië's aandacht zich al
lereerst zal richten op het ertsvervoer naar
Duitschland via de Noosohe territoriale wa
teen en het olievervoer over de Zwarte Zee
naar de Donaudelta, mag wel als vaststaand
worden aangenomen. Dit zijn immers de
groote lekken in de blokkade der geallieer
den en het spreekt vanzelf dat de Franseh-
Britsche vloten, die allereerst zullen trach
ten te dichten.
Ondanks tegenspraak van Reuter neemt
men dan ook aan, dat Engeland aan Oslo
en Stockholm bepaalde eischen zal stellen
over de ertsleveringen alvorens tot directe
vloothandejingen over te gaan.
In elk geval kan in het Noorden zeer
spoedig een krachtig initiatief der gealli
eerden worden verwacht.
BIJ DE FOTO'S
In het midden: In de wachtkamer 1ste
klasse op het perron van het H.S.-station te
Den Haag is men thans bezig met den bonw
van een waschgelegenheid en badcel, welke
ter plaatse worden aangebracht ten behoeve
van de spoorwegarbeiders, die bij eventueele
gasaanvallen ontsmet zouden moeten worden
Beneden: Op de Nieuwe Markt te Rotter
dam had Maandagavond de jaarlijksche na
tionale betooging plaats ter herdenking van
de inname van den BriieL Door deputaties
van verschillende vereenigingen werden
kransen gehecht aan het standbeeld van de
Nederlandsche Maagd.
