't Britsche
zorgenkind
Laatste
Marine-Concert
Met Ivorol een super reiniging van mond en tanden,
Van een kustvaarder
waarschuwingsschot
Donderdag 4 April 1940
Tweede Blad
^tadinieuuMJ
Burgemeester Ritmeester
geen candidaat voor 2e Kamer
verkiezingen
Luchtbescherming -
Zelfbescherming
Wat doet
het Nederlandsch
Bijbelgenootschap
in Ned* Indië?
Dc blindenavond
Auto cn wielrijder in minder
prettig contact
Burgerlijke Stand van Den Helder
Het FrïcO-mekJt op JLcoJL,
ee*t uKuth&vuj votii éwoÊiteit
TICO-
Helders Mannenkoor
Uitslag
Openbare Verkooping
Beroep aangenomen
Uit het politie-rapport
die het
negeerde
Wat er bij kaaphoofd gebeurde
NIERBROODJES 12
Twee mijnenleggers
worden in Indië gebouwd
Barometerstand van Den Helder
Aanvankelijk bevatte de lijst voor de ver
kiezingen van de Tweede Kamer der Sta
ten Generaal den naam van burgemeester
Ritmeester als no. 6. Wij vernemen thans,
dat de heer Ritmeester besloten heeft zich
terug te trekken van deze candidatuur,
zoodat hij bij de aanstaande verkiezingen
geen candidaat gesteld wenscht te worden.
Naast de onderwerpen, waarover reeds
eerder werd geschreven, als het dooven
en temperen van licht en het afschermen
van ramen, het inrichten van schuilplaat
sen, het treffen van maatregelen ter be
perking van brandgevaar, enz., vindt U
op de luchtbeschermingstentoonstelling
in „Musis Sacrum" op 8, 9 en 10 April
a.s., nog vele zaken, die zeker niet min
der Uwe belangstelling waard zijn.
Daarvan valt te noemen het onderdeel, dat
Illustreert welige de gevolgen kunnen zijn.
indien gasbommen worden geworpen en wat
noodig is om de zeer ernstige gevaren van
gassen zooveel mogelijk te keeren. Als eerste
middel daartegen worden de verschillende
gasmaskers getoond. Het personeel van den
Luchtbeschermingsdienst is van gasmaskers
voorzien, doch de burgers zien over het alge
meen nog veel te weinig in, hoe noodig het
is, dat ook leden van het gezin over gas
maskers kunnen beschikken.
Van verdere beschouwingen over onder-
deelen der tentoonstelling willen wij ons thans
onthouden. Beter is, dat ieder zelf met eigen
oogen gaat zien en daarbij luistert naar het
geen door een bevoegd deskundige zal wor
den medegedweeld.
Het Gemeentebestuur heeft ook op dit
punt een navolgenswaardig voorbeeld ge
geven, door te bevorderen, dat de leerlin
gen van de hoogste klassen der lagere
scholen in groepsverband de tentoonstel
ling gaan bezoeken. De oudste leerlingen
van Commeniusschool en de Christelijke
en Roomsch-Katholieke scholen zullen,
eveneens onder leiding der Hoofden, van
het tentoongestelde kennis nemen. Laten
de ouderen hierbjj niet achterblijven, doch
zorgen dat zjj, in kennis van zaken be
treffende de luchtbescherming, niet voor
de kinderen onderdoen. Het kan niet
alleen henzelf, maar ook de gemeenschap
ten goede komen.
Gisteren sprak dr. Harrestein, onder
voorzitter van het Nederlandsch Bijbelge-
genootschap, over het werk: Wat het Neder
landsch Bijbelgenootschap in Indië verricht.
Eind 1937 maakte de secretaris van het
genootschap een reis naar Indië, teneinde te
onderzoeken welk resultaat het werk in In
dië had. Het rapport, dat hij over deze reis
Uitbracht was werkelijk ontstellend. Aller
eerst zat men met het vraagstuk der bijbel-
Vertalingen, want hoewel de bijbel reeds in
meer dan 30 verschillende Indische talen
werd gedrukt, zijn er toch nog steeds zeer
groote streken met millioenen inwoners, waar
nog steeds geen bijbel in de eigen taal ver
krijgbaar is. In Indië bestaan zooveel ver
schillende talen, dat er op het gebied van
de bijbelvertalingen nog steeds heele gebie
den braak liggen.
Stel nu eens het geval, dat er voor een
Zeer groot gebied wel de bijbels voorradig
Zijn; dan zit men weer met de verspreiding
ervan. Vele taalgebieden zijn zoo groot als
geheel Nederland, en men mag toch niet van
de bevolking verwachten, dat ze zich een
dagenlange reis te voet getroost om het
woord Gods bij het Centrale punt, waarheen
de bijbels vanuit Holland gestuurd zijn, te
koopen. Er moet met deze bijbels gecolpor
teerd worden, ze moeten in de Dessa ge
bracht worden. En ook omtrent deze colpor
tage luidde het rapport ontstellend. De
Zending te Oogstgeest had de geheele post
ad 100.000.welke door haar op de be
grooting voor colportage was uitgetrokken,
moeten schrappen, omdat er geen geld voor
\vas,
Dan is ook de bijbel veel te duur voor de
Inheemsche bevolking. Weliswaar bedraagt
de prijs er slechts luttele centen, doch als
men nagaat, dat de gemiddelde Javaan van
4 centen per dag kan leven, begrijpt men,
dat zelfs een bedrag van een enkele gulden
leeds zeer hoog is. Men kan van deze men-
schen niet verwachten, dat zij hun geheele
Sveekloon opofferen voor een boek.
De secretaris deed eenter meteen een plan
aan de hand om over de eerste nooden heen
te komen, hiertoe was echter een extra uit
gave van 60.000 noodig, verdeeld over zes
jaren. De penningmeester kon deze extra
Uitgave echter niet toestaan, daar dit gelijk
Zou staan met een faillissement van het ge
nootschap.
Men poogt nu dit bedrag van geloovig Ne
derland bij elkaar te krijgen, en met succes.
In de eerste twee jaren bracht de actie
35.000.op, en ondanks de slechte tijden,
hoopt het genootschap ook de ontbrekende
f 25.000.nog te verzamelen. Om een voor
beeld te geven van de moeilijke omstandig
heden, waaronder het genootschap in Indië
werkt? Er was een Balineesche uitgave noo
dig van het Evangelie van Johannes. Dit
Evangelie werd vertaald en moest toen ge
drukt worden. Geen enkele drukker in Ne
derland kon echter op korten termijn een uit
gave klaar maken, omdat het Hindoe-schrift
Zoo reusachtig vreemd is en de teekens hier
voor apart zouden moeten worden aange-
Heeft l al kaarten gekocht
A.s. Dinsdagavond vindt in het Casino
plaats en nogmaals zouden wjj er op wil
len wijzen, dat het een veelbelovend pro
gramma is. dat hier geboden zal worden.
Speciaal geldt dat voor de opvoering van
de mooie operette ,.Aline in Wonderland",
welke door den heer Krijgsman en zijn
jeugdige schare uitgevoerd wordt. Niet
minder dan een 80-tal jongens en meisjes
werken aan dit spel mee. zoodat men zich
er van verzekerd kan houden dat het een
sprookje is dat een uitstekende vertolking
zal krijgen.
De kaarten worden aan de huizen aan
geboden, terwijl men deze voorts aan het
Bureau van Drukkerij de Boer kan afha
len.
Wjj adviseeren den Dinsdagavond vrij te
houden. Niet alleen omdat men met het
bezoeken van deze uitvoering een sympa
thiek en zuiver menschleivend doel steunt,
doch daarnaast omdat men zich van een
goeden avond verzekert!
maakt. Dit zou bovendien te kostbaar wor
den. Toen heeft men het in schoonschrift ge
schreven manuscript gefotografeerd. Vanaf
deze fotografie cliché's vervaardigd, en daar
na het werkje gedrukt. De kostprijs bedroeg
35 cent, en het kon op Bali niet duurder dan
voor 5 cent verkocht worden, in verband met
de koopkracht van de bevolking. Hiermee
ging het Genootschap accoord, gaf bovendien
nog 20 colportage-provisie voor ieder ver
kocht exemplaar, en dén nog 10 cent voor
den colporteur, zoodat door het Bijbelgenoot
schap. het is een eenvoudig rekensommetje,
41 cent op ieder exemplaar werd verloren.
Spr. hoopte, dat het ieder nu duidelijk zou
zijn, zich eenigermate een voorstelling van
de moeilijkheden te maken, waarmee het ge
nootschap in Indië te kampen heeft, en
hoopte, dat ieder Christen zjjn steun aan dit
werk zal geven, dat een eereschuld van Ne
derland tegenover Indië is.
Wat doet het Genootschap voor de
gemobiliseerden
Heel ip het kort zeide de spreker hierna
nog iets over het werk, dat het Bijbelgenoot
schap voor onze gemobiliseerde landgenooten
verricht. Zij zorgt ervoor, dat de gemobiliseer
den, die overal, aan de grens, aan de kust
en op zee. zoo'n zwaren tijd meemaken, ook
geestelijk voedsel krijgen.
Duizenden Nieuwe Testamenten werden
door het genootschap gratis aan gemobili
seerden uitgedeeld. Dit vergde een bedrag
van 15.000.Zes duizend gulden werden
hiervan reeds door Christen-Nederlanders van
alle gezindten, Luthers, Gereformeerd, Her
vormd, bijeengebracht, en het Genootschap
vertrouwt, dat ook de ontbrekende 9000.
gulden bijeen gebracht zullen worden. Laat
een ieder ook dit werk steunen. Het giro
nummer van het genootschap is 22939, Am
sterdam.
Gistermiddag vond op het Singel, hoek Kru-
gerstraat een aanrijding plaats tusschen een
auto, die uit de richting van Huisduinen na
derde, en de bocht belangrijk te kort genomen
schijnt te hebben. De fietser, de heer J. Plan
ken van de Laan, werd ondersteboven gereden,
doch was nog zoo fortuinlijk met de schrik
vrij te koirjen. Met het rijwiel was het erger
gesteld. Dat werd op tal van plaatsen ernstig
beschadigd.
Dat was weer eens een prettig aandoend
schouwspel! Een volle Casino-zaal wilde het
laatste concert in dit winterseizoen bijwonen,
zoo zelfs, dat de laatkomers zich nog met
een staanplaats tevreden moesten stellen. Wij
wagen het niet te raden, waaraan deze bui
tengewone belangstelling te danken was. Wel
was het korps adelborsten in grooten getale
opgekomen, uit waardeering jegens den diri
gent. Maar hierover straks meer.
Het concert werd geopend met de bekende
ouverture van „Ein Sommernachtstraum",
van Mendelssohn, welke op een vlotte wijze
met begrip werd vertolkt.
Hierna kwam de solist van den avond, de
concertmeester Adolph Poth van het Resi
dentie-orkest. aan het woord. Zijn keuze was
gevallen op het mooie viool-concert van Max
Bruch.
Wij hebben het meer hooren uitvoeren,
maar desondanks blijft het een graag ge
hoord en zeer dankbaar concert. Het is een
genot voor de uitvoerenden en voor de toe
hoorders. Wellicht zullen enkele „nieuw
lichters" in de muziek het te romantisch vin
den, maar het gewone concertpubliek waar
deert een dergelijk werk nog altijd meer dan
de moderne vioolconcerten, die hoofdzakelijk
tot violisten spreken (om den technischen
kant) en minder tot het hart van den toe
hoorder. De heer Poth denkt er blijkbaar
ook zoo over, want de gevoelvolle vertolking,
die hij gaf, bewees wel, dat het werk zijn
volle genegenheid bezit. In bepaalde passa
ges bereikte hij een ontróerenden toon, on
danks een kleine pech met de stemming, als
gevolg van temperatuursverschil. Zijn tech
niek is uitstekend en hg behcerscht zijn werk
(geheel uit het hoofd gespeeld!) volkomen.
Dcor een langdurig applaus bewees het pu
bliek z(jn oprechte waardeering. Een apart
woord van hulde voor de keurige en kleur
rijke begeleiding, door het orkest, zij hier
nog gebracht.
Na de pauze betrad de heer Delgorge,
voorzitter van het Comité, het podium, om
zijn gebruikelijk woord van dank uit te spre
ken tot den dirigent en zijn orkest, tot den
Commandant der Marine en tot het Ge
meentebestuur, dat, dank zij een subsidie,
deze concerten mogelijk maakte. Hij hoopte
voor het volgende seizoen weer op aller mede
werking. Als stoffelijk blijk van waardeering
werd den dirigent, namens het Comité, een
fraaie krans overhandigd.
Na dit niet-muzikale intermezzo werd het
tweede gedeelte van het concert geopend met
een fantasie uit „Butterfly", heerlijke melo
dieuze muziek, die nooit verveelt. Daarna
volgde iets heel bijzonders: een klokkensolo.
Zooals u zich wellicht zult herinneren, heeft
het korps adelborsten een carillon cadeau ge
geven aan de Stafmuziek bij het 75-jarig
bestaan van „de Staf". Uit den aard der
zaak bestaat er weinig solo-muziek voor een
dergelijk instrument, zoodat de heer Leisti-
kow een stuk gecomponeerd heeft, dat als
zeer geslaagd is te beschouwen. Het geeft
gelegenheid alle mogelijkheden en alle tonen
ten gehoore te brengen en de componist heeft
dit in muzikaal en compositorisch opzicht op
een aardige manier gedaan. Geen wonder dat
de jonkers ingenomen waren met „hun"
stuk. Als blijk van waardeering bood een
adelborst een prachtige bloemenmand aan.
De bekende balletmuziek uit Faust. krach
tig en strak geleid door den dirigent, be
sloot dezen avond. Een daverend en langdurig
applaus was zijn belooning.
Tot slot volgde nog het Wilhelmus, dat
door de zaal staande werd aangehoord.
Tot weersziens in October zullen we hopen.
opgave van 3 April 1940.
OVERLEDEN: W. J. Hofstra (m.) 5 jaar;
B. Kuiper (m.) 79 jaar.
pc
Dir. A, J. LEEW EN S.
Maandag 15 April stelt bovengenoemde
liedertafel zich voor in Casino het voorjaars
concert te geven.
Buiten de pianistische medewerking van
het eerelid Mevrouw Marie Nymeyer—Moor
man alhier, zal als solist zijn medewerking
verleenen de jonge, veelbelovende cellist
Adriaan Kind te Amsterdam.
De heer Kind, leerling van Orobrio de Cas-
tro, geniet zijn opleiding aan het Conservato
rium te Amsterdam en wordt door den direc
teur Willem Andriessen aanbevolen.
Uit een en ander blijkt, dat Helders Man
nenkoor ditmaal zich wederom de medewer
king van een goeden solist heeft verzekerd.
Het koor zelf treedt met een zestal a ca-
pella gezongen nummers op, waaronder eenige
bekende o.a.: „Nimmer nacht" en „Psalm 84"
I van den vader van genoemden Conservato
riumdirecteur, N. H. Andriessen).
Uitslag van de gisterenavond door Notaris
G. Leeuw, in „Musis Sacrum" gehouden ver
kooping.
De ijsfabriek „Het Noorden", met de daar
in en daarbjj behoorende machinerieën, ge
reedschappen en inventaris. P.E.N. huisje,
bergplaats en opslagterrein aan de Harte-
straat, groot 3 aren 52 centiaren.
Kooper J. Kuiper q.q. 6.300.
Het pakhuis en erf aan de Hartestraat.
staande vóór het vorige perceel, groot 1
are 82 centiaren.
Kooper R. N. v. Os. q.q. 2.025.—.
Het woonhuis en erf aan de Hartestraat
no. 28, staande naast en vóór het vorige per
ceel, groot 76 centiaren.
Kooper L. Braat 1.700.
Het woonhuis en erf aan de Brouwerstraat
no. 64, groot 81 centiaren.
Kooper L. Eraat 2.300.
Het huis en erf aan de Vlamingstraat no.
28, groot 84 centiaren.
Kooper P. Kalis, q.q. 1.480.
Het huis en erf aan de Gasstraat no. 3,
groot 75 centiaren.
Kooper A. Smak, q.q. 1.320.
Het huis en erf aan de Molengracht no. 28,
groot 68 centiaren.
Kooper A. Smak, q.q. 1.965.
Het huis en erf aan de Breestraat no. 35,
groot 93 centiaren.
Koopers Gebrs. Riemers 680.
Cand. Y. Feenstra, hulppredikant bjj de
Geref. Kerk alhier, heeft het beroep van de
Geref. Kerk te Paessens aangenomen.
VERDWENEN FIETSEN.
Een damesrijwiel, staande in de Govers-
straat en een heerenrijwiel, staande voor het
Kegelhuis, zijn verdwenen.
BOTSING.
Op den hoek 2e GoverdwarsstraatParal
lelweg ontstond een botsing tusschen een
auto van een wasscherij en een ATO-wagen.
Beide voertuigen werden licht beschadigd.
want het actieve zelfreinigend schuim dringt door tot in de meest verborgen schu lhoekjes waar gewone tandpasta niet komt. Tube 60-40-25 ct.
Geen kapiteinsmanieren.
Wjj leven in tjjden van uitgebreide overheids
bemoeiingen, van wetten en verordeningen,
van crisismaatregelen en voorschriften, die de
oorlogstoestand rond ons land eischt. Meer
nog dan anders wordt op het oogenblik van
iederen Nederlander verwacht, dat hij de wet
kent en dat hij er naar leeft, het moge dan
nóg zoo onaangenaam zjjn.
De oorlogstoestand bracht ook nieuwe voor
schriften voor de Scheepvaart. Een gezagvoer
der mag dan nóg zooveel macht op zijn bo
dem hebben door het Wetboek van Koop
handel hem gegeven, dat hem: naast God,
schipper op zijn schip doet zijn hij moet
zich tegenwoordig veel laten welgevallen, wat
hij vroeger als gezagsdrager-bjj-uitnemendheid
niet zou hebben aanvaard.
Zjjn vr\je koers na het verlaten van het
zeegat, gesteld door z(jn eigen nautische
kunde en ervaring, bestaat niet meer.
Kapitein, dit zjjn uw koersen. Wilt
u anders...? Gevaarlijk gebied.
En zelfs bjj het aanloopen san de vader-
landsche kust dient de Nederlandsche ge
zagvoerder zich te melden bij het bewa
kingsvaartuig, vóór hü toestemming krijgt
het zeegat binnen te loopen. Want er lig
gen mijnenvelden en het bewakingsvaar
tuig kan waarschuwen, als het noodig
mocht zijn.
De vrijheidsdrang, dien elke zeeman nu een
maal van huis uit moet bezitten om een goed
zeeman te kunnen zijn, heeft enkelen sinds
September van het vorige jaar wel eens par
ten gespeeld, zóó zeer zelfs, dat een krasse
correctie noodig was. De Raad voor de Scheep
vaart heeft zich weer eens naar zjjn ouden
naam, Raad van Tucht, moeten doen gelden.
Hij heeft enkele gevallen van overtreding
van voorschriften behandeld: gezagvoerders
van kustvaarders, die bewust of onbewust
maling hadden gehad aan de bewakingsvaar
tuigen en hun eigen weg waren gegaan. Het
slot van dit lied van de zee was natuurlijk
een schot voor den boeg, een aanhouding,
een verhaal, een onderzoek en... op het matje
voor de groene tafel verschijnen.
Nu zijn onze kustvaarders moderne
voortzetting van het aloude ras der Gronin
ger kofschippers de vrije vogels van de
West-Europeesche zeeën. Zij scharrelen van
haven naar haven, trotseeren stormen en ge
vaar, werken alle uren van het etmaal en
komen, waar een ander niet kan naderen.
Ras-zeelui met een eigen mentaliteit. In hun
wereldje aan boord heerschen nog patriar
chale verhoudingen. Zij zijn nog met recht
naast God, schipper op hun schip.
Maar één van hen bakte het wel wat tè
bruin. En het kwam hem op drie maanden
schorsing te staan. Volgen wij in vogel
vlucht de verhooren in deze zaak, bij den
Raad voor de Scheepvaart.
Beklaagde vertrok in ballast van Dor
drecht naar Harlingen. Vóór zijn vertrek
nam hij er eentje op den goeden afloop. Dat
„eentje" bestond uit acht glazen bier en zes
borreltjes.
Hij liep het Schulpengat bij Den Hel
der binnen, bekommerde zich niet om het
bewakingsvaartuig, werd aangehouden,
maakte chicanes, werd in Den Helder
verhoord en verklaarde, dat hij niets van
schieten had gehoord. Maar, had hij het
gehoord, dan had hij er zich nog niets
van aangetrokken. „Berichten aan Zee
varenden" kreeg hij nooit aan boord en
hij wilde er ook niets mee te maken
hebben!
Men ziet het: de geest van den Boekanier
is niet dood. Hg leeft!
Uit de verklaringen van den marine-offi
cier. die het vaartuig aanhield, bleek het
volgende:
Het scheepje werd bjj Kaap Hoofd aan
gehouden. Getuige kwam op de brug, waar
hij den stuurman achter het stuurrad aan
trof, terwijl op een stoel naast de kaarten-
tafcl iemand zat, die niet wel scheen te zijn.
Dit was de kapitein. Getuige gaf dezen per
soon bevel nabij den Zuidwal voor anker te
gaan. De kapitein protesteerde heftig en
stond uit zijn stoel op, waarbij hij op ge
tuige den indruk maakte onder den invloed
van sterken drank te verkeeren. Niettegen
staande 's mans protesten heeft getuige het
schip naar de ankerplaats geloodst.
Een officier van gezondheid, die het ver
hoor van den recalcitranten gezagvoerder te
Den Helder bijwoonde, verklaarde, dat hij tij
dens dat verhoor tot de overtuiging kwam,
dat de beklaagde lijdende was aan een vrij
ernstige acute alcohol-intoxicatie. Hierop
wezen: lichte spraakstoornis, onzekere bewe
gingen, decorumverlies, oordeelstoornissen,
verhoogde afleidbaarheid, zorgelooze euphorie
en overdreven gesticuleeren.
Voorts bleek uit de verklaringen van de
zen officier, dat de uitademingslucht van den
gezagvoerder ook geen twijfel liet omtrent
den aard van de genuttigde dranken!
En tot slot de stuurman, die verklaarde,
dat hij van Hoek van Holland tot de reede
van Nieuwe Diep op de brug was geweest
en dat de kapitein navigeerde. Na het pas-
seeren van de boei van Petten had getuige
het bewakingsvaartuig gezien en had hij den
kapitein gevraagd of hij daar niet heen
moest.
De gezagvoerder had daarop, waarschijn
lijk door den „invloed" nog meer dan anders
overtuigd van de juistheid van Hugo de
Groot's ideaal „Mare Liberum" (De vrije
zee) op godslasterlijke wijze deze vraag van
den stuurman ontkennend beantwoord, zoo
op de wijze van:
Laat ze naar deloopen.
Dit alles gebeurde op de Nederlandsche
kust met een Nederlandschen kapitein, die
door een „vrij ernstige acute alcohol-intoxica
tie" zich een Boekanier uit het verre ver
leden waande. Wat gelukkig zelden voor
komt (zoowel oorzaak als gevolg).
Drie maanden luidde het vonnis van den
Raad. die het standpunt van den gezagvoer
der. dat hg alles kon doen en laten zooals hg
verkoos een standpunt waarin hij later
volhardde zoo onbehoorlijk en in oorlogs
tijd zeer gevaarlijk noemde.
Wjj schreven reeds eerder, dat niemand
op dit oogenblik de positie van de huidige
Britsche machthebbers behoeft te benjj-
den. Niet alleen dat men tegen een zeer
sterk Duitsch front, zoowel te land, ter
zee als in de lucht moet strijden, daarne
vens is men verplicht iederen dag, ja, ieder
uur, een groot aantal onderdeelen van het
machtige imperium scherp in het vizier
te houden, opdat men niet a bout portant
voor de meest verrassende en ontstellende
verrassingen zal komen te staan. Daar is
het woelige Eire, dat het pertinent blijft
vertikken zich ook maar eenigszins En-
gelsch te oriënteeren, daar is Zuid-Afrika,
waar de geesten ook in opstand gekomen
zijn onder leiding van de generaals Smuts
en Herzog en daar is Britsch-Indië, waar
het onder de millioenenbevolking ook gist
en borrelt en waar men zeer zeker een
uitbarsting niet tot de onmogelijkheden
kan rekenen.
Men heeft gelezen dat Britsch-Indië, onder
Gandhi's leiding, bereid is tot steun aan Enge
land. Het wil soldaten en geld leveren, maar
het eischt daarvoor terug: onafhankelijkheid.
Men eischt thans in de plaats voor deze hulp
tot dominion te worden verklaard en aarzelt
niet deze eisch kracht bjj te zetten door vrij
openlijke bedreigingen.
Gandhi, die nog altijd millioenen volgelingen
heeft, heeft thans in principe zijn sanctie ge
geven aan leidelijk verzet. Evenwel, hg heeft
daaraan twee voorwaarden verbonden; ten
eerste mag er in geen geval geweld gebruikt
worden en ten tweede zal hij zelf bepalen
wanneer de actie moet worden ingezet.
Zal Gandhi in staat zijn zijn volgelingen zoo
lang in toom te houden, als hij ditzelf wenscht?
De mogelijkheid is niet uitgesloten, doch daar
naast diene men er terdege rekening mede
te houden, dat ieder oogenblik een kleinere
of grootere volksactie zal uitbreken, met alle
funeste gevolgen vandien.
w i- iti f
Toen in den herfst van het vorige jaar
de oorlog tusschen Engeland en Duitsch-
land een feit geworden was, verklaarde
de Onderkoning van Britsch-Indië, Lord
Linlithgow, eveneens mede namens Britsch
Indië den oorlog aan Duitschland. Of dat
de wensch van het grootste deel der In
dische bevolking was, moge men aan ge
rechten twijfel onderhevig achten. Tijdens
den wereldoorlog 1914—1918 beloofde men
in Indië koeien met gouden horens inzake
onafhankelijkheid, waar echter in de prak
tijk nooit iets van terecht gekomen is.
Er is een belangrijke hulp voor de Britsche
regeering en dat is het onderlinge wantrouwen
tusschen de Hindoe's en Mohammadanen. Dat
de Britsche staatslieden van deze historisch
gegroeide controverse gebruik maken is be
grijpelijk. Of rij in staat zullen zijn het geor
ganiseerd verzet gedurende den huidigen oor
log tegen te houden moet worden afgewacht.
Hoe dan ook, het heeft er alle schjjn
van, dat de geheele of gedeeltelijke onaf
hankelijkheid van Britsch-Indië in de naas
te toekomst verwezenlijkt zal worden. Zg
het als prijs voor verleende hulp bjj dezen
oorlog of als eisch, door een millioenen-
volk gesteld, en die men niet kan negeeren.
Telefoon 766
Het ligt in het voornemen, aldus de Tel.,
om de beide mijnenleggers, bedoeld in het bij
den Volksraad ingediende slagkruiserplan, in
Indië aan te besteden.
De plannen voor de voorzieningen van de
vlootbasis Soerabaja zijn in groote lijnen ge
reed, zoodat dadelijk tot uitvoering kan wor
den overgegaan, zoodra de voorstellen door
den wetgever zijn goedgekeurd. De uitvoe
ring zal geschieden door den dienst van het
havenwezen, de genie en de marine gezamen
lijk.
De Telegraaf teekent hierbij aan:
Vermoedelijk zullen de mijnenleggers te
Soerabaja gebouwd worden. Tot dusver
zijn slechts zeer weinig oorlogsschepen in In
dië gebouwd. Als wjj de marinelijst naslaan,
dan vinden wij daarin, dat de „Krakatau" te
Soerabaja is gebouwd, en verder nog eenige
kleinere vaartuigen, zooals de „Tydeman",
voor opmetingen bestemd, de „Aldebaran",
van de Gouvermentsmarine en de „Pro Pa-
tria", thans depotschip.
Barometerstand Den Helder: 758.5
Maximum temp. lucht: 9.0
Temperatuur 8 uur: 6.3
Wind: richting: W.Z.W., kracht 3
Licht op: