Een Nederlandsch schip
Duitsch mijnenlegger?
Torpedo of
geëvacueerd
magnetische mijn?
Britsche handel
met de
neutralen
De Russen te Hangö
Duitschland
wilde den oorlog
Hartelijke vriendschap
Rome-Boedapest
De ertsexport
over Narvik
Houtbooten boeken
traagheidsrecord
De gevaren der
Groninger veemarkt
De ondergang van
de „Ameland''
Sumner Welles keek
naar geen kaart
Elfstedentocht in
opspraak gebracht
Remmen
Uatital
Postvluchtcn op Indië
EERBER1CHT
DE BILT SEINT:
OPRICHTING VAN EEN SPECIALE
HANDELMAATSCHAPPIJ.
LEEGKOOPEN VAN DEN BALKAN?
Naar officieel uit Londen wordt me
degedeeld, heeft de Britsche regee
ring het wenschelijk geacht, dat een
speciale handelsmaatschappij wordt
opgericht voor de ontwikkeling van
den handel met zekere neutrale
landen.
Minister Simon zeide te verwachten, dat
de nieuwe handelmaatschappij op 15 April
te Londen zal worden ingeschreven.
Volgens den parlementairen redacteur van
Reuter moet de maatschappij als-een blij
vend lichaam beschouwd worden. Men
hoopt, dat zij een algemeenc uitbreiding
van het handelsverkeer met de Balkanlan-
den zal kunnen bewerken.
In dit antwoord op vragen uit het Lager
huis zegt Simon „deze maatschappij zal
zich in de eerste plaats bezighouden met
den handel met Bulgarije, Griekenland,
Hongariie. Roemenië, Turkije en Zuid-
Slavië. Bij geschikte gelegenheden kan zij
echter ook elders optreden".
De maatschappij zal „English Commer
cial Corporation Ltd." heeten. Haar kapi
taal wordt door de schatkist geleverd. Zij
zal optreden als onafhankelijk handelsor
gaan en met de regeering overleg plegen
over de groote lijnen harer politiek. Het is
niet. de bedoeling, dat de maatschannij de
bestaande handelskanalen vervangt. Zij
moet daarvan, aldus Simon. juist een zoo
groot mogelijk gebruik maken.
Vrij algemeen wordt aangenomen, dat de
ze nieuwe maatschappij het opkoopen van
alle, voor een oorlogvoering noodzakelijke,
grondstoffen zal aanmoedigen en desnoods
zelfs verzorgen.
Voor zoover deze materialen niet voor de
eigen en de Fransche industrie kunnen
worden gebruikt, zal men ze trachten te ver-
koopen naar landen waarvan men de zeker
heid heeft, dat geen hèruitvoer
Duitschland zal plaatsvinden.
naar
IIET MONUMENT TER EERE VAN
DUITSCHLAND GESLOOPT.
Het Italiaansche blad de „Telegrafo"
meldt, dat de Russen te Hangö het monu
ment ter eere van Duitschland hebben ge
sloopt. Dit monument herinnerde aan de
ontscheping der troepen van von der
Goeltz, die in 1918 de Finnen tegen Rus
land bijstonden. De „Telegrafo" schrijft:
„De Duitsch-Russische betrekkingen kun
nen zéér wel uitstekend zijn, wij wilen
daaraan niet twijfelen, doch het gehaai
der Russen, die onmiddellijk na hun aan
komst het monument ter herdenking van
de Duitsche expeditie sloopen, is waarlijk
niet beminnelijk."
Dagboek van een opvarende van
de „Graf Spee" bewijst het nog
eens te meer.
De Engclsche lord Strabolgi publiceert in
„De slag op de La Plata-rivier" het journaal
van een lid der bemanning van de „Graf
Spee", dat hij uit Argentinië, waar de be
manning geinteraeerd is, heeft ontvangen.
In dit document, dat alle kenmer
ken van echtheid vertoont, wordt
onthuld dat het vestzakslagschip 10
dagen voor den Duitschen aanval op
Polen uit Wilhelmshaven is vertrok
ken. Reeds den tweeden dag ver
klaarde de gezagvoerder tegenover
de bemanning, dat zijn opdracht
was, in den oorlog, die zou uitbre
ken, jacht te maken op koopvaardij
schepen op den Atlantischen Oceaan.
Deze mededeeling, beschouwd in het licht
der voorbereidingen, welke de Duitsche auto
riteiten hebben getroffen voor de ravitail
leering van de „Graf Spee" is, zoo verklaart
lord Strabolgi. een bewijs te meer van den
opzet van Duitschland, een oorlog te ont
ketenen,.
DE POLITIEK VAN HONGARIJE BLIJFT
ONGEWIJZIGD.
De Hongaarsche minister-president graaf
Tleki heft in de kamercommissie voor
buitenlandsche zaken verslag uitgebracht
van den algemeenen internationalen toe
stand en van de indrukken, welke hij bij
zijn reis naar Rome heeft opgedaan. Hij
deed uitkomen, dat de besprekingen welke
hij te Rome heeft gehad, als eenig doel
hadden inlichtingen in te winnen. Hij her
innerde er aan dat de diplomatieke krin
gen een bijzonder oprechte hartelijkheid
bij deze besprekingen hebben geconstateerd
Dit' is ook het geval met de betrekkingen
tusschen Hongarije en Italië. De vriend
schappelijke gedachtenwisselingen waren
des te nuttiger, daar zij hem de gelegen
heid hebben gegeven te constateeren dat de
opvatting der Hongaarsche regeering ten
aanzien van de wereldgebeurtenissen juist
is en overeenkomt met die der Italiaansche
leiders. Ten aanzien van het doel en de
besluiten bestaat de meest volledige over
eenstemming tuschen de beidel anden Voor
het overige is het overbodig daarop in het
bijzonder te wijzen, gezien de betrekkingen
van hartelijke vriendschap, welke de bei
de landen vereenigt. De politiek van Hon
garije blijft ongewijzigd.
Volgens Zweedsch professor voor
de militaire kracht van Dnitsch
land van weinig belang.
De Zweedsche prof. Ohlin publiceert in de
„Stockholms Tidningen" een artikel over den
uitvoer van Zweedsch ijzererts via Narvik.
Hij consiateert. dat deze export
slechts een hoeveelheid zonder groot
belang omvat. Het grootste deel gaat
over de Oostzeehavens. Stopzetting
van den export over Narvik zou geen
doodelijken economischcn of strate-
gischen slag toebrengen aan
Duitschland.
De meening, dat het tegendeel het geval
zou zijn, berust op verwaarloozing van be
langrijke aspecten van het probleem. In de
eerste plaats moet opgemerkt worden, dat
een voor den oorlog goed voorbereid land
in tijd van oorlog minder behoefte schijnt
te hebben aan ijzer dan in tijd van vrede,
aangezien de grootste hoeveelheden ijzer
verbruikt worden voor het aanleggen van
autowegen, enz. De huidige passieve oorlog
veroorlooft Duitschland waarschijnlijk ijzer
erts op te slaan. Trouwens, het Zweedsche
ijzererts zou tot zekere hoogte vervangen
kunnen worden door Duitsch erts. aangezien
de Hermann Goeringwerke nog niet hun
maximum opbrengst hebben opgeleverd.
De winning van dit erts zou ongetwijfeld
veel tijd kosten en het product zou duur zijn,
maar voor Duitschland speelt het gebruik
van een paar tienduizendtallen arbeiders
meer geen groote rol. Van welken kant nten
het probleem van den ijzerexport oVer Nar
vik ook aanpakt, men komt steeds tol dezelf
de conclusie, nl. dat die export weinig be
lang heeft voor de militaire kracht van
Duitschland.
Zooals wij gisteren reeds meldden heeft
een foto in 't Fransche weekblad „Ulustra-
tion", waarop men fteynaud in gesprek zag
met Sumner Welles, zittende in lteynaud's
werkvertrek, waar een groote kaart hing van
een z.g.n. nieuw Europa, veel opsehudding
teweeg gebracht. De storm is echter geluwd,
nadat is komen vast te staan dat een re-
toucheur (de man die de cliché's bijwerkt)
op eigen gelegenheid een paar lijnen op de
kaart heeft gezet. In zijn onschuld was hij
zich aan gevaarlijke politiek te buiten ge
gaan...
Thans heeft Sumner Welles een officiecle
verklaring afgelegd, waarin hij het incident
fantastische onzin noemt.
Hij voegde hieraan toe, dat noch tijdens
zijn verblijf te Parijs, noch elders gesproken
i9 over kaarten. Hij heeft niet gekeken naar
eenige kaart, welke in het bureau van Rey-
naud aanwezig zou zijn geweest.
r. ">tV' vt r>.~
Loos alarm In het Britsche La
gerhuis.
Uit Londen meldt men ons dat schout-
bij-nacht Sueater, conservatief afgevaardig
de, den minister-president op 10 April in
het Lagerhuis zal vragen, of het hem be
kend is, dat een Nederlandsche kolenboot
te Velzen aan het Noordzeekanaal, onder mi
litaire bewaking is geplaatst, nadat men
had ontdekt, dat het schip electro-magneti-
sche mijnen aan boord had, met het doel
deze in de vaargeul van een Engelsche ha
ven te leggen, en of op een volledig onder
zoek zal worden aangedrongen.
(Blijkbaar heeft schout-bij-nacht Sueater
het oog op het geval van de „Vrede" te
IJmuiden, welk schip na onderzoek door de.
marine-autoriteiten is vrijgelaten, aangezien
geen grond voor langere aanhouding aan
wezig was.
GEEN DUIDELIJKE AANWIJZINGEN.
De groote vraag tijdens de behandeling
van de „Ameland" voor den Raad voor de
Scheepvaart was of het schip is onderge
gaan door een magnetische mijn of een tor
pedo. Er zijn geen duidelijke aanwijzingen
voor het een of het ander.
Hoewel explosieve stoffen aan boord wa
ren, acht men e.en ontploffing van binnen
uit buitengesloten.
Volgens den heer van Haaf, inspecteur-
generaal voor de scheepvaart, zal het wel
geen drijvende mijn zijn geweest. Er is
geen geval bekend van een drijvende mijn,
die een schip tot zinken heeft gebracht. Een
verankerde mijn is ook uit te sluiten.
Nog een magnetische mijn noch een tor
pedo moet uitgesloten worden geacht. Voor
een torpedo-aanval waren de omstandighe
den niet bepaald gunstig. Daarom helde
spr. over naar de meening dat het schip
het slachtoffer is geworden van een magne
tische mijn. Daar zijn er tegenwoordig al
twee soorten van. De ontploffing is zeer
laag in het schip geschied.
Het verhoor van den kapitein over de
oorzaak verliep als volgt:
Voorzitter: En wat denkt u van de oor
zaak?
Kapitein: Het moet zijn geweest een mag
netische mijn of een torpedo.
Voorzitter: Een gewone mijn js niet mo
gelijk?
Kapitein: Uitgesloten: Ik had paravanes
Voorzitter: Hebt u nog aanwijzingen kun
nen vinden omtrent een magnetische mijn
of een torpedo? Hebt u iets gezien?
Kapitein: Niets gezien. Een duikboot zou
den wij waarschijnlijk wel gezien hebben.
Het was helder weer en er was een extra-
uitkijk. Ik ben na de ontploffing terugge
gaan aan boord toen ik merkte, dat het
schip niet dadelijk zonk. Daar ik een ster
ke carbidlucht rook ben ik echter niet lang
aan boprd gebleven.
Het verhoor liep voorts voor een groot
deel over de kwestie van het al of niet
•sluiten dèr waterdichte deud naar de tun
nel. Het bleek een onoverkomelijk bezwaar
te zijn deze te sluiten.
EE^V H-U-U JAAR OVER HET TRAJECT
O -
ZWEDEN—IERLAND.
Twee houtbooten van de N.V. J. Vermaas'
scheepvaart bedrijf te Roterdam, de, „Van
Brakel" en de „Tront' hebben ongetwijfeld
een „traagheidsrecord" gevestigd op de reis
van Zweden naar Ierland. De schepen zijn
n.1. ruim vier een een halve maand onder
weg en liggen nu in Rotterdam te bun
keren, waarna zij de reis naar Ierland zul
len voortzetten. Zij hopen daar ongeveer
een half jaar na het vertrek uit Zweden
met de houtlading aan te komen.
Beide schepen vertrokken 31 October '39
van Rotterdam naar Aarhuus met een la-
ding lijnkoeken. Op 6 November kwamen
zij in Aarhuus aan en voeren in ballast
naar Sodertalje in Zweden, waar een la
ding hout werd ingenomen voor Ierland.
Op 18 November vertrok men van Zwe
den en een dag later werden de schepen
door de Duitsche marine aangehouden en
naar Swinemunde opgebracht. Veertien da
gen- later moesten ze opstoomen naar Stet-
tin en terwijl de papieren werden gecon
troleerd, hebben de schepen daar ruim vier
maanden gelegen. Enkele dagen geleden
vertrokken ze van Stettin naar Rotterdam,
waar de zeer verminderde kolenvoorraad
werd aangevuld.
Duistere praktijken van verschil
lende deelnemers om het eere-
kruis machtig te worden.
Zooals destijds is gemeld, hadden van de
rond 3000 deelnemers aan den Elfstedentocht
1940, ongeveer 100 het eindpunt Leeuwarden
bereikt, terwijl ruim 800 die tot Dokkum.
Wier of Vrouwbuurtstermolen waren geko
men en daar strandden in de opgejaagde ber
gen sneeuw, zoodat verder rijden levensge
vaarlijk en ten slotte zelfs onmogelijk was,
werden verblijd met de toezegging, dat ook
zij het officieele Elfstedenkruis zouden ont:
vangen.
Totdusver zijn die onderscheidin
gen volgens het R.N.B. echter nog
niet uitgereikt, want sedert eenigen
tijd zijn te Leeuwarden geruchten
doorgedrongen, dat het op dezen elf
stedentocht niet „met x-echten din
gen" is toegedaan.
Verschillende deelnemers dan zou
den niet op eigen kracht het eind
punt hebben bereikt, doch zich op
enkele moeilijke gedeelten hebben
laten sleepen of deze zelfs per auto
hebben afgelegd!
Door het centraal bestuur der organisee-
rende commissie wordt naar deze beweerde
onsportieve handelingen thans 'n onderzoek
ingesteld.
Bereids zijn er merkwaardige bijzonderhe
den aan het licht gekomen, op grond waar
van zonder twijfel tal van rijders gediskwali
ficeerd zullen worden.
Een nadere en grondige beschou
wing van verschillende controlekaar-
ten en de daarop afgestempelde tijd
stippen wees b.v. uit, dat de betrok
kenen enkele trajecten in een opval
lend snel tempo hadden afgelegd.
Sterke staaltjes!
Zoo zou een heer van meer dan middelba
ren leeftijd het laatste en verreweg moeilijk
ste gedeelte Franeker-Dokkum-Leeuwarden
nog sneller hebben afgelegd dan de winnen
de kopgroep van vijf! Eenige deelnemers
zouden zich per motorslee van Franeker
naar Wier hebben laten trekken, terwijl
anderen zich naar beweerd wordt
langs enkele zware trajecten zelfs per taxi
lieten vervoeren. Sommiger mentaliteit
schijnt zoo bedenkelijk te zijn geweest, dat
zij, die niet verder dan Wier of Dokkum
kwamen, het in interviews met plaatselijke
verslaggevers deden voorkomen, alsof ze
den heelen tocht hadden volbracht., terwijl
enkelen zich, zonder dat ze er recht op had
den, zelfs door den burgemeester hunner
gemeente lieten huldigen!
Een eere-vraag....
De Elfstedencotnmissie heeft op grond
van een en ander aan verscheidene deelne-
nemers t.o.v. wie twijfel was gerezen, een
schrijven doen toekomen, met de vraag, of
zij alsnog schriftelijk willen verklaren den
tocht m overeenstcmminGT met de voorschrif
ten te hebben gereden, omdat allee ndan het
eerekruis kan worden toegekend.
Verschillende hunner zijn tot dus
ver het antwoord schuldig gebleven.
De commissie, die zooals men weet reeds
een ruim standpunt heeft ingenomen inzake
het toekennen van het begeerde eerekruis,
is voornemens na beëindiging van het onder
zoek een lijst te publiceeren met de namen
van hen, die het ook werkelijk hebben ver
diend. Intusschen wordt sterk betreurd, dat
de glorieuze Elfstedentocht in opspraak
wordt gebracht door deelnemers, die, belust
op sportroem, zich zonder bezwaar met val-
sche veeren tooien en getoond hebben een
ontstellend gebrek aan sportief eergevoel te
bezitten.
De meer dan
400 jaar oude klok van
de Servaaskerk te Maas
tricht is wegens moge
lijkheid van neerstor
ting bij torenbrand afge
nomen en op een nieu
wen betonnen vloer bo
ven de Keizerszaal in
den toren neergezet, tot
dat het oorlogsgevaar
gevaar geweken zal zijn
NEDERLANDSCH SCHIP OPGEBRACHT.
Naar wij vernemen, is het s.s. „Crijnssen"
van de K.N.S.M. door een Franschen mij
nenveger voor inspectie naar Gibraltar op
gebracht.
BEROOVINGSZAAK MET GESLOTEN
DEUREN BEHANDELD.
Gisterochtend stonden voor de Groninger
rechtbank terecht de pensionhoudster C. J.
de M. en de boekhouder de W., beiden uit
Rotterdam, thans gedetineerd te Groningen.
Het tweetal wordt beschuldigd van diefstal
respectievelijk medeplichtigheid daaraan.
De eerste verdachte zou in Februari en
November jj. kooplieden, die na afloop van
de Groninger veemarkt in haar gezelschap
hadden vertoefd, hebben beroofd van be
dragen van 375 tot 1000.
De tweede verdachte zou haar hiertoe
de gelegenheid hebben verschaft, door
haar per auto naar en van Groningen te
vervoeren. Subsidiair was hem heling ten
laste gelegd.
De zaak werd met gesloten deuren
behandeld. Tegen de vrouw werd
vier jaar en tegen den man twee
jaar gevangenisstraf geëischt.
De verdediger pleitte vrijspraak wegens
gebrek aan bewijs.
Uitspraak 11 April.
DUITSCHE UITNOODIGING AAN NEDER
LANDSCHE ZWEMSTERS.
Op 14 en 28 April a.s. organiseert de
vereeniging „Undine" te MuenchenGlad-
bach internationale zwemwedstrijden, waar
voor behalve de sterkste Deensche zwem
sters als Ragnhild Hveger en Inge Soeren-
sen en de Belgische dames Fernande Ca-
roen en Yvonne van de Kerckhove, ook en
kele Nederlandsche meisjes een uitnoodi-
ging hebben ontvangen. Van de A. D. Z.
zijn geinviteerd Jo Waalberg en Nida
Scheffer—Senff, doch de laatste zal niet
deelnemen, omdat zij alleen nog in estafet
te' nummers uitkomt en waterpolo speelt.
Jo Waalberg heeft de uitnoodiging aan
vaard. Voorts is ook Rie van Veen van de
RDZ uitgenoodigd. De T.C. van den K.N.
Z.B. zal echter geen toestemming verleenen,
omda) zoowel op 14 als op 28 April be
langrijke nationale wedstrijden in eigen
land worden gehouden. De A.D.Z. heeft
hiervan aan de vereeniging „Undine" me
dedeeling gedaan. Mocht de organiseeren-
de club tot een andere datum komen, b.v.
begin Mei. dan zal Jo Waalberg en ook
Rie van Veen wel kunnen starten.
WIJZIGING PROGRAMMA.
Voor Zondag 7 April a.s. zijn ingelascht
de wedstrijden: West Frisia—W.F.C.; O.S.V.
H.R.C. en Helder—Hollandia; terwijl zijn
uitgesteld: O.S.V.—Holandia; HRC—WFC.,
West Frisia—Helder en Alcmaria Victrix 3—'
D.T.S.
HET NIEUWE NEDERLANDSCHE
ELFTAL.
In de Sportkroniek bespreekt ir. van Em-
menes de moeilijkheden, waarmede de Keu
zecommissie van ons nationale team thans
heeft te kampen. In den loop van zijn arti
kel somt schrijver verschillende mogelijk
heden op, om tenslotte met het volgende elf
tal oor een oefenwedstrijd op de proppen
te komen: Wille (Edo); Caldenhoven en van
Stokken (beiden D.W.S.); Stam (VUC)
Pienter (Be Quick) en Paauwe (Feyenoord);'
Drager (DAV.S.) Lenstra (Heerenveen)
Op de heenreis landde de „Nan-
doe" gisteren te Jodhpur, terwijl de
„Emoe" en de „Reiger" op de terug-
reis resp. Basra en Medan bereik
ten.
i
Verwachting: Betrokken tot
zwaar bewolkt, nu en dan
regen, weinig verandering
in temperatuur, krachtige
tot matige Zuidelijke tot
Westelijke wind.
Vroomen (Juliana), v. d. Veen (Heracles) en
De Harder (V.U.C.)
In het elftal der tegenpartij zouden dan
Dijkstra, Wilders, Choufoer, Gabriël, De
Vroet, Drok en Vente kunnen worden opge
steld, om goede vergelijkingen te kunnen
maken.
Aan het elftal van ir. van Emmenes zou
den natuurlijk meterlange beschouwingen
kunnen worden gewijd. Wij zullen ons daar
aan niet wagen, maar spreken slechts als
onze meening uit, dat de minder goede re
sultaten van het Nederlandsche elftal wer
den geboekt, doordat de spelers de juiste
combinatie nog niet hadden gevonden; het
rhythme in de ploeg ontbrak nog, al dient
overigens te worden toegegeven, dat een
paar zwakke broeders veel schuld hebben
aan de smadelijke nederlagen,
Niettemin lijken ons wijzigingen zoo in
grijpend als we ze den laatsten keer kregen
voorgezet en wat hangt ons in dit op
zicht nog boven het hoofd fataal voor de
onderlinge samenwerking in ons vertegen
woordigend elftal. Het is toch begrijpelijk,
dat nu de oude paarden op stal zijn ge
gaan het verjongde team eerst inge
speeld moet raken. En in dit licht bezien,
zijn de radicale wijzigingen toch wel zeer
uit den booze. Men spreekt nu al van een
revanche op de Belgen, hetgeen ons echter
als onzin in de ooren klinkt en waardoor
ons elftal van welke wonderlijke samen
stelling het ook moge zijn reeds bij voor
baat voor een bovenmenschelijk zware
taak wordt gesteld. Beter ware het geen
ijzer met handen te willen breken. Een goed
sluitend elftal moet geleidelijk aan worden
opgebouwd, dat stampt men met de thans
beschikbare krachten niet uit den grond!
De training hervat.
Op het V.U.C.-veld zijn de oefeningen voor
de spelers, die in aanmerking komen voor
het Nederlandsche elftal, hervat. Naar wij
\ernenien zijn voor deze training thans ook
uitgenoodigd de spelers Pienter (H.F.C.),
bchijvenaar (Edo), Fanger (DAV.S.) en v. d.
Hulst (Haarlem).
Zoo juist vernemen wij nog, dat op Woens
dagavond 10 April twee bondselftallen op
het V.U.C.-veld een oefenwedstrijd zullen
spelen.
OP ZOEK NAAR BETERE VOETBALLERS
Gisteravond zijn de oefeningen voor de
spelers m, die in aanmerking komen voor
het Nederlandsche elftal, op het V.U.C.-ter-
rein te Den Haag hervat. Naar wij ver
nemen zijn voor deze training ook uitge
noodigd de achterspeler Pienter (H.F.C.),
e SP'1 Schuijvenaar (E.D.O.). de halfspe-
IL a,nfe^II D.W.S.) en de midvoor Van
der Hulst (Haarlem.
De mogelijkheid bestaat, dat de keuze-
comimissie nog andere spelers in de komen
de weken bij de oefeningen zal betrekkelk
